'Bewindslieden
RM missen
reatieve visie'
Super F-28 moet in '85 op de markt zijn
Fristoe... da's een lekker vla- achtig, lekker Mssig instant dessert.!
A 'G-c
1
Twaalf procent Nederlanders
met ideeën van Gijsen eens
Acties
Pittige kritiek Kamer op begroting
Vandaag
41
'Oefenterrein Lauwersoog noodzakelijk'
Limburgers verontrust over 'isolement'
Fokker zet ontwikkeling ondanks weigering Fransen voort
PvdA en CDA zetten
voetbal voor blok
Rita
WOENSDAG 31 JANUARI 1979
BINNENLAND
TROUW/KWARTET
3
fan onze parlementsredactie
3EN HAAG De drie bewindslieden van CRM zijn gisteren
[econfronteerd met pittige kritiek uit de Kamer op hun
legroting Het felst trok mr. Kosto (PvdA) van leer. Hij
rerweet minister Gardeniers gebrek aan initiatief, voortva-
endheid en inspiratie. De CDA'er Hans de Boer herhaalde dat
eter sterk verzwakt. Het sociaal-cultureel werk voor mensen
onder werk vergt een beleid en een politieke visie, die
reatiever is dan de bewindsheden tot op heden hebben
;etoond, zei hij.
(osto haalde zich met zijn toespraak
Ie verontwaardiging van de minister
>p de hals. Hij verweet mevrouw Gar-
leniers een begroting die is geschoeid
ip Bestek '81. „De minister is met
laar begroting verantwoordelijk voor
en politiek, die niet in de laatste
ilaats de positie raakt van de laagst
«taalden en van groepen in onze
amenleving die een achterstand
lebben op de rest."
)ok stelde hij dat de minister voor
over het de kunst betreft, deze pro-
noveert tot een artikel, dat slechts is
roorbestemd aan de elite. Hij doelde
laarmee op de muziek- en toneel-
oorstellingen, die met een BTW-ver-
loging te maken hebben gekregen.
Wel zocht het CDA populariteit door
ircusvoorstellingen, dierentuinbe-
oek en kermisvermaak op het lage
ITW-tarief te houden," aldus Kosto.
'enzelfde verwijt trof staatssecreta-
is Kraaijeveld-Wouters, die de tarie-
en van bibliotheekcontributies met
0 procent verhoogde. „Deze slechte
litoefening van het rentmeester-
chap moet worden verantwoord te-
enover de kiezers." zei Kosto. De
DA'er Beinema noemde deze uit-
praak demagogisch en een onjuist
eeld scheppend van het werkelijke
eleid.
tudiekosten
eineme zei er een voorstander van
zijn om in de algemene bijstand-
wet studiekosten op te nemen. Hij
oelde met name op de groep van
loeders van gezinnen waarvan de
ader is overleden. Met zo'n studie
ouden deze vrouwen als hun kin
eren eenmaal groot zijn een kans
ïaken op een baan. „Het dunkt mij
at hun bestaan zinvoller zou kunnen
ijn, als ze met bijstandsgelden tijdig
en geschikte opleiding zouden kun-
en volgen," aldus Beinema.
e Boer (CDA) wees op de vervlak
ing binnen het omroepbestel. „Als
minister hieraan, aan de oneigen-
jke concurrentie en aan de vercom-
lercialisering geen halt weet toe te
iepen, dan zal het huidige omroep-
steem spoedig failliet gaan," hield
j minister Gardeniers voor.
aanmerking komt voor opname in
een bejaardentehuis. Een percentage,
dat onder het vorige kabinet werd
vastgesteld, maar toen min of meer
zwevend was. omdat de juistheid er
van niet voldoende kon worden aan
getoond. Mevrouw Cornelissen (CDA)
wees erop, dat veel bejaardenhuizen
op het ogenblik wachten met het
broodnodige opknappen, omdat ze
niet weten of er nog bestaansrecht
voor hen is. Volgens dit cijfer van 7
procent zouden er namelijk 40.000
plaatsen in bejaardenhuizen moeten
verdwijnen.
Mevrouw Cornelissen viel het cijfer
zelf niet aan, maar vroeg om een
betere nuancering ervan: „Het is
goed mogelijk dat daar waar andere
voorzieningen zijn een percentage
van 7 procent nog te hoog is, maar er
zullen ook gemeenten zijn waar dat
percentage onmogelijk in de behoefte
kan voorzien."
Naast de reeks amendementen, die
de PvdA indiende om het alternatie
ve werkgelegenheidsplan in de CRM-
begroting mogelijk te maken (2250
plaatsen per jaar, in het eerste jaar
kost dat 92 miljoen) dienden CDA en
WD een wijziging in ten behoeve van
het sociaal-cultureel werk. Daarin
wordt een bedrag van 12 miljoen gul
den meer gevraagd
Prinses Bea
trix viert van
daag haar
41ste ver
jaardag.
Van een onzer verslaggevers
LEEUWARDEN Het ministerie
van defensie twijfelt niet aan de
noodzaak van militaire oefenterrei
nen in het Lauwersmeer. Daarom
overweegt de regering het provinciaal
bestuur van Groningen door middel
van een aanwijzing te dwingen het
streekplan zodanig te wijzigen, dat er
weer plaats is voor een oefenterrein in
de Mamewaard aan de oostkant van
het Lauwersmeergebied.
Dit vertelde staatssecretaris van
E'ekelen van defensie gistermiddag in
Leeuwarden waar hij sprak met gede
puteerde staten en statenleden. Vol
gens de staatssecretaris zijn de gevol
gen van de defensieactiviteiten voor
scheepvaart aanzienlijk minder erg,
nu het ministerie heeft besloten de
gevarenzone in de Waddenzee in
noordoostelijke richting te verplaat
sen. Dit betekent dat er te allen tijde
een vrije doorvaart is onder Schier
monnikoog langs. Er zal dan echter
wel een nieuwe geul moeten worden
gegraven, die eens in de vijf jaar moet
worden uigebaggerd. Staatssecreta
ris van Eekelen had de indruk dat de
geluidsoverlast binnen zeer aan
vaardbare grenzen zou kunnen wor
den gehouden.
De resultaten van een onderzoek dat
enkele maanden geleden gedaan is,
zullen dat echter nog moeten uitwij
zen. Voorts zegt de staatssecretaris
weinig mogelijkheden te zien voor
vermindering van de defensieactivi
teiten op Vlieland en Terschelling.
Friese statenleden uitten zich in nog
al kritische bewoordingen tegenover
de staatssecretaris. Zo werd gesteld
dat Friesland wel de lasten krijgt te
dragen, maar van de lusten nooit iets
merkt, dat de oefenterreinen niet
meer in het huidige waarderingspa
troon van natuur en milieu passen.
Voorts werd gewaarschuwd dat het
ministerie bij de uitvoering van de
plannen, waar volgend jaar zal mee
worden begonnen, ook weieens in
botsing kan komen met het Friese
streekplan.
(Van een onzer verslaggevers)
AMSTERDAM Twaalf procent van het Nederlandse volk is het eens met het
standpunt van bisschop Gijsen van Roermond, dat katholieke politici die akkoord gaan
met een wet die abortus onder bepaalde voorwaarden toelaat, buiten hun kerk moeten
worden geplaatst. Met die mening is 87 procent het niet eens.
Dit blijkt uit een enquête onder
733 Nederlanders, die het bureau
Lagendijk in opdracht van het
weekblad De Tijd heeft gehouden.
Van de rooms-katholieken was
tien procent het met de bisschop
eens, van de hervormden negen
tien, van de gereformeerden tien
procent en van de buitenkerkelij
ken elf procent. Van alle onder
vraagden is 22 procent met de
bisschoppen Gijsen en Simonis te
gen elke wet die abortus onder
bepaalde voorwaarden toelaat.
Van de katholieken is 24 procent
het met deze mening eens, van de
hervormden 29, van de gerefor
meerden 38 en van de buitenker
kelijken vijftien procent.
Van alle ondervraagden vond ze
ven procent bisschop Gijsen sym
pathiek, 23 procent kon enige
waardering voor hem opbrengen
en 68 procent zei geen sympathie
voor de bisschop te voelen. Bij de
katholieken zijn die percentages
respectievelijk elf, 28 en zestig. Bij
de hervormden tien, 29 en zestig,
bij de gereformeerden veertien, 27
en 54 en bij de buitenkerkelijken
één, vijftien en 81.
Homoseksuelen
In zijn opvatting dat homoseksue
len buiten de kerk moeten worden
geplaatst, vindt bisschop Gijsen
slechts bijval onder acht procent
van de ondervraagden. Wat dit
betreft is 91 procent het niet met
hem eens. Van de katholieke on
dervraagden was acht procent het
met de bisschop eens. van de her
vormden tien, van de gereformeer
den vijftien en van de buitenker
kelijken vier procent.
Bisschop Simonis van Rotterdam
bleek wat meer sympathie te ge
nieten dan zijn collega uit Roer
mond, maar minder dan de bis
schoppen Bluyssen van Den
Bosch en Zwartkruis van
Haarlem.
Op de vraag tot welke stroming de
ondervraagden zich het meest
aangetrokken voelden, gaf vijftien
procent de voorkeur aan de stro
ming Gijsen-Simonis. Bijna tach
tig procent heeft voorkeur voor de
stroming van de overige bisschop
pen. Voor de katholieke onder
vraagden lagen de percentages op
zeventien en tachtig, voor de her
vormden 21 en 71, voor de gerefor
meerden 28 en 68 en voor de bui
tenkerkelijken acht en 84 procent.
Beïnvloed
In een eerste reactie op de uitslag
van de enquête zei professor dr. H.
Berkhof, hoogleraar theologie in
Leiden en voorzitter van de Raad
van Kerken, het onderzoek niet
zinvol te vinden omdat de enquête
zou suggereren dat de meerder
heid gelijk heeft. De Limburgse
deken Joosten (aanhanger van de
stroming-Gijsen) is van mening
dat „de uitslag ongunstig is be
ïnvloed door de jarenlange, eenzij
dige informatie van ons volk door
de media". Tweede-Kamerlid
Kleisterlee (CDA) zei blij te zijn
met de uitkomsten. Tragisch
noemde hij de grote verdeeldheid
in de Nederlandse rooms-katholie-
ke kerk, „die de aanleiding vorm
de tot het houden van de en
quête".
Bezorgd
Een vijftigtal Limburgse katholie
ken wil 40.000 gulden inzamelen
om de Nationale Raad voor Kate-
chese, het Centraal Adviesbureau
voor Priesters en Religieuzen, de
Raad van Kerken en het Lande
lijk Pastoraal Overleg te steunen.
De Limburgers maken zich be
zorgd over „het isolement waarin
de Limburgse kerkgemeenschap
binnen de Nederlandse kerkpro
vincie raakt". Zij kanten zich te
gen de door bisschop Gijsen geno
men beslissingen om onder andere
aan deze organen geen steun meer
te geven. Verder zijn zij het niet
met de bisschop eens dat geen
medewerking wordt gegeven aan
de wereldmissiedag, de interker
kelijke actie „Solidaridad", het
niet meer aanstellen van pastorale
werkers en het afwijzen van een
rechtspositieregeling voor pries
ters en pastorale werkers.
De Nationale Raad voor Kate-
chese heeft een brief naar bis
schop Gijsen geschreven waarin
de raad bereid zegt te zijn om een
dialoog met Gijsen aan te gaan.
Volgens de raad ging mgr. Gijsen
een gesprek steeds uit de weg en
zou hij maatregelen hebben geno
men zonder overleg met de raad.
ejaardenzorg
taatssecretaris Wallis de Vries werd
tvraagd waar de cijfers blijven, die
7-procentsnorm in de zorg van de
sjaarden onderbouwen. Dat is dat
;rcentage van de bevolking dat in
Tijdens de begrotingsbehandeling van CRM achter de rege
ringstafel minister van CRM, mevrouw Gardeniers (iins) en
een van haar staatssecretarissen mevrouw Kraayeveld-Wou-
ters.
Vervolg van pagina 1
Van Eijkelenburg betoogde dat een
studie naar de hele loonopbouw in de
bouw gaande is, en dat die studie
eerst moet zijn afgerond voordat over
verdere verwerking van toeslagen
kan worden gepraat. Ook wees Van
Eijkelenburg op de doorwerking van
toeslagverwerking op minimumloon,
sociale uitkeringen en ambtenaren,
(doorwerking van eerdere toeslagver-
werking in de bouw vormde in het
najaar een hete politieke twistappel)
In de metaal heeft geen der vakbon
den naast de prijscompensatie een
aanvullende loonsverhoging ge
vraagd. Breekpunt vormen hier de
wensen voor betere verdeling van het
beschikbare werk. De Industriebon
den FNV willen vooral verkorting van
de werkweek. De overige bonden de
len die wens niet, maar willen vooral
uitbreiding van vervroegde uittre
ding tot werknemers van op den
duur 60 jaar, dan wel meer vrije
dagen voor oudere werknemers.
De werkgevers wijzen deze verlan
gens af om twee redenen. Zij zeggen
dat de bedrijven de kosten niet kun
nen dragen, en voorts wijzen ze op de
15.000 vacatures in de metaal. Ver
korting van werktijd en vervroegde
uittreding leidden niet tot betere ver
deling van het werk, maar tot nog
meer onvervulbare vacatures, zo re
deneren de metaalwerkgevers
'Loos gebaar'
Wel hebben de werkgevers voorge
steld een afspraak voor vijf jaar te
maken over vervroegde uittreding.
Vanaf 1981 zouden ook 62-jarigen
moeten kunnen deelnemen, maar de
kosten zouden half om half door
werkgevers en werknemers moeten
worden gedragen. De vakbonden
noemden dit voorstel gisteren „een
loos gebaar". Zij wezen erop dat de
huidige regeling voor 63- en 64-jari-
gen de ondernemingen geen cent
heeft gekost. Er is voor die regeling
0,4 procent loonruimte ingeleverd
door alle werknemers, en dat bleek
voldoende.
Vooral Ester (Industriebond CNV)
had verder willen praten over het
werkgeversvoorstel, als de werkge
vers hadden willen aanbieden om ook
61- en 60-jarigen binnen vijf jaar te
betrekken in de regeling. Maar de
werkgevers wilden hier niet op in
gaan. „Ze wilden er niet eens met hun
achterban over gaan praten," aldus
Ester. „Ze hebben al onze handreikin
gen van de hand gewezen. We zijn
volkomen zinloos drie dagen bij el
kaar gekomen om over een nieuwe
CAO te praten."
Wamsteeker (Industriebonden FNV)
geloofde niet zo in de verhalen van de
werkgevers over hun zwakke concur
rentiepositie. Een aantal onderne
mers in de metaal rinkelt tegenover
de werknemers al met de geldbuidel,
aldus Wamsteeker. Er worden indivi
duele verhogingen van salaris of toe
slagen aangeboden. FME-vooreitter
Ter Hart erkende desgevraagd vol
mondig dat dit soort zaken „hier en
daar zal voorkomen", maar „niet bij
het gros" van de metaalbedrijven. De
oorzaak is vooral dat men niet aan
bekwame mensen kan komen of bang
is dat goede krachten worden wegge
kocht. Zelfs bedrijven die verlies ma
ken, staan dan onder de druk om dit
soort aanbiedingen te doen
De FME-leiding wijst haar leden-on
dernemers erop dat de gewraakte
aanbiedingen „geen enkel nut" heb
ben omdat op den duur alle andere
bedrijven niet kunnen achterblijven.
Over eventuele stakingen in de me
taal zei Ter Hart: „Dat zou bijzonder
onverstandig zijn. We zitten samen
met de vakbonden op dezelfde schuit.
ADVERTENTIE
Stuur bloemen als
en we moeten samen proberen de
lekken te dichten, en niet er nog eens
lekken bij te maken In de Duitse
Bondsrepubliek hebben werkgevers
bij recente stakingen werkwillige
werknemers van werk en salaris „uit
gesloten", zodat ook die werknemers
bij de stakingskas van hun vakbon
den moesten aankloppen Een derge
lijke „uitsluiting" is in Nederland
„niet gebruikelijk", aldus Ter Hart.
„Wij staan daar niet voor."
Van onze sportredactie
DEN HAAG De frakties van de
PvdA en het CDA hebben bij de be
handeling van de begroting van CRM
het betaalde voetbal voor het blok
gezet Beide frakties drongen er op
aan dat de overheid de subsidiekraan
moet dichtdraaien, wanneer het be
taalde voetbal zal kiezen voor de shir
treclame.
Doordat de beide frakties een meer
derheid in de kamer hebben, moet
het betaalde voebal kiezen tussen
subsidie van de overheid óf de shir
treclame. Het betoog van de frakties
van de PvdA en het CDA betekent de
tweede nederlaag voor mr Eric Vilé.
de nieuwe voorzitter van het betaalde
voetbal.
Meer nieuws op de sportpagina
iemand poeslief was
Zoals de wintervakantie-oppas
van uw poes of hond die niets aan
wil nemen
De Fleurop bloemist overbrugt
voor u alle afstanden in 130 landen.
Fleurop Interflora
staat garant
voor uw
bioemengroet.
Koninginne
gracht 135,
2514 AM
Oen Haag.
Van een onzer verslaggevers
SCHIPHOL Ondanks de weigering van de Fransen mee te betalen aan de
ontwikkeling van een nieuw vliegtuigontwerp van Fokker, de Super F-28 (ook
wel F-29 genoemd), gaat de vliegtuigfabriek door met het project.
De voorbereidende fase is nu
afgesloten en wanneer part
ners voor zowel de financie
ring als de verdere ontwikke
ling kunnen worden gevon
den, za) het toestel in 1985 op
de markt kunnen komen, al
dus Fokker.
Fusie
Aan de bestaande partners in
het al jaren bestaande F-28
Fellowship-programma is in
middels gevraagd aan het pro
ject deel te nemen. Dat zijn in
de eerste plaats de Duitse tak
van het Fokker-concern VFW-
Fokker en het Duitse Messer-
schmitt-Bölkow-Blohm-con-
cern en voorts de Noordierse
vliegtuigfabriek Shorts.
Het staat echter nu al zo goed
als vast. dat de Duitsers het
zullen laten afweten. Zoals be
kend, is de Duitse regering
groot voorstander van een fu
sie tussen VFW en MBB en
heeft zij al geëist, dat de be
sprekingen daarover voor 1
april rond moeten zijn.
Gaat die fusie door, dan zal er
voor Fokker geen plaats meer
zijn in dit consortium. Reden
waarom Fokker op het ogen
blik al bezig is uit te kijken
naar nieuwe partners in de
V.S., Japan en enkele Europe
se landen.
Die steun heeft de fabriek no
dig omdat zij zelf de ontwik
kelingskosten (een kleine één
miljard gulden) niet kan op- Vprknnn
brengen Hoop heeft Fokker. F
dat de overheid zal meebeta
len. Onderhandelingen daar
over worden wel gevoerd,
maar een toezegging van Den
Haag is nog niet binnen.
Het enige wat de overheid tot
nu toe heeft betaald is een
deel van de 50 miljoen gulden,
die nodig waren voor de voor
bereidende fase (het restant
betaalde Fokker uit eigen
zak).
Met het nu op papier staande
project zal Fokker de komen
de twee maanden op bezoek
gaan bij ongeveer twintig
luchtvaartmaatschappijen,
die met Fokkerprodukten
vliegen.
Het nieuwe toestel zal in prin
cipe 115 stoelen krijgen, maar
dit aantal kan tot 130 worden
opgevoerd. Belangrijke wijzi
ging in vergelijking met de
Fellowship is een ander vleu-
gelontwerp en modernere
krachtiger motoren, waardoor
een aanzienlijk geringer
brandstofgebruik kan worden
bereikt. Voor de motoren kan
Fokker kiezen uit de Britse
Rolls Royce RB 432 en de
Franse CFM 56 DR-18.
ik klaar ben, zal ik
ADVERTENTIE
Met wat melk.
...eventjeskloppen...
s;
.maar een lekker
vla-achtig.j
en lekker
frissig toetje.j
Uit eén pakje vullen wij
I vier frisse bakjes.1