Chemische castratie
jjiterst bedenkelijk
STERILISATIE
Onderwijs anderstalige
kinderen beter regelen
SPAARDEPOSITO'STOr843%
]x-KNIL man ziet redding Bronbeek
as in allerlaatste geval toepassen
Deel 1: De vrouw
et geld van Bond oorlogsslachtoffers
Manifestatie in Rotterdam
►de en gewonde
frontale botsing
Direct openen kan ook.
wt' postgiro en
rijkspostspaarbank
B
:NSDAS 31 JANUARI 1979
BINNENLAND
TROUW/KWARTET Pil - RHS 13
lei
'ei
htl
K>r Koos van Weringh
«STERDAM De laatste weken is in de Nederlandse pers een discussie gaande over de
3oi stratie, niet de operatieve, maar wat genoemd wordt de „chemische" castratie. Het blad van
Algemene Reclasseringsvereniging, „KRI", liet in december weten kennis te hebben van
n geval, waarbij deze vorm van castratie in Nederland was toegepast. Een bijna dertigjarige
,gi m, die wegens pedofiele contacten met een veertienjarige jongen was gearresteerd, werd in
'o orlopige hechtenis genomen toen hij kenbaar maakte na zijn vrijlating onmiddellijk weer
itact met zijn jonge vriend te zullen opnemen. De rechter-commissaris wilde hem echter
jlaten als hij zich dan onder behandeling van een psychiater zou stellen en zich zou laten
landelen met medicijnen die een „seksremmende" werking op hem zouden uitoefenen. Het
anjtreft hier het anti-hormoon „Androcur", een produkt van de Westduitse chemische
lustrie.
R het weekblad „Vrij Nederland"
0 20 januari 1979 staat een uitvoe-
verslag van een gesprek dat Aukje
op en Rob Sijmons met de he
inde man hebben gehad. Hij ac-
lerde het voorstel van de rechter-
j^lunissaris en ging het medicijn
psychiater had hem verteld dat
potentie een beetje zou worden
jdempt", zodat hij niet opnieuw
de politie en justitie in aanraking
komen. Dat klinkt aanlokkelijk,
een dag of tien merkte hij echter
hij geheel impotent werd, maar
jleef het middel gebruiken omdat
jang was opnieuw te worden op-
oten. Hij werd ook depressief en
d twee keer een poging tot zelf-
Androcur maakte zijn leven er dus
rooskleuriger op. Holtrop en Sij-
is zijn van mening dat in dit geval
aan de voorwaarde van grondige
rmatie vooraf is voldaan. Het
chtoffer" wist weliswaar dat hij
potentieremmend middel toege-
id zou krijgen, maar over de bij-
Oljking is hem niets verteld. Zij ach-
dat terecht ontoelaatbaar en zijn
Ier van opvatting dat in dit soort
allen Androcur nooit een a an
te dbaar medicijn kan zijn.
week eerder had mr. F. Kuiten-
fcg/uwer zich in NRC/Handelsblad
al afgevraagd of in dit geval die
wel nodig geweest was. Hij ci-
7t dr. S. van der Kwast, psychia-
:h adviseur van het ministerie
Justitie, die vindt dat bij dit mid-
aanzienlijke reserve" geboden is,
ar dat een argument vóór Andro-
is, dat het te doseren is en dat
i er van terug kan.
In Engeland, zo meldt Kuitenbrou
wer in zijn artikel, hebben drie gedeti
neerden een geding aangespannen te
gen gevangenisartsen, omdat zij de
op hen toegepaste chemische castra
tie een vernederende en onmenselijke
behandeling vinden.
Hoe vaak van dit middel gebruik
wordt gemaakt valt moeilijk te zeg
gen. In elk geval is het goed dat het
onderwerp nu in de publieke belang
stelling is gekomen.
Het sinds 1961 ontwikkelde Androcur
schijnt de bezwaren van die andere
middelen niet te kennen. Hoewel de
werking van het middel nog niet in
alle bijzonderheden bekend is, zo
gaat Vietze voort, kan men toch zeg- en het vermogen tot voortplanting.
dreigt van het plegen van een straf
baar feit of wanneer dat reeds heeft
plaatsgevonden. De schrijver noemt
een aantal categorieën waarbij An
drocur niet moet worden toegepast,
zoals Jeugdigen die nog in de puber
teit verkeren, suikerzieken en chro
nisch depressieven. Bij de laatsten
neemt de kans op het plegen van
zelfmoord toe.
In de DDR mag Androcur in een
aantal klinieken worden gebruikt, zo
als door de Afdeling Recht van het
ministerie voor gezondheid is vast
gesteld. Voor het gebruik geldt de
voorwaarde van vrijwilligheid zonder
enig voorbehoud, omdat het hier een
ingreep in de persoonlijke sfeer be
treft. Alle bijzonderheden over de
werking en de nevenverschijnselen
van het middel dienen aan de patiënt
te worden duidelijk gemaakt. In het
bijzonder moet worden gewezen op
de mogelijk nadelen voor de potentie
ADVERTENTIE
Deze week in Libelle het eerste
artikel over sterilisatie. Lees het
openhartige verhaal van een jonge
moeder (2 kinderen) die zich vijf jaar
geleden liet steriliseren. Ze vertelt
hoe ze via lang praten met haar
man tot die beslissing kwam en
wat het voor haar betekende. Een
gynaecoloog vertelt over de me
dische aspecten van de operatie.
Volgende week alles over de
sterilisatie van de man.
Libelle overal te koop fl,60.
Optimisme
Enigszins optimistischer over de mo
gelijkheden van Androcur dan in En
geland en Nederland is men in de
Duitse Democratische Republiek
(DDR). Twee jaar geleden publiceer
de Gottfried Vietze, verbonden aan
de medische academie „Carl Gustav
Carus" in Dresden, een artikel in een
psychiatrisch-neurologisch tijd
schrift, waarin hij het gebruik van
Androcur bespreekt, een middel dat
sinds 1973 in de DDR ter beschikking
is. In het kort zal ik hier zijn betoog
weergeven en daarna van enige kant
tekeningen vooizien.
Psychiaters en juristen, zo begint
Vietze, zijn het erover eens dat het
opleggen van een gevangenisstraf
aan mensen met wat de maatschap
pij ziet als een seksueel afwijkend
gedrag niet alleen zinloos, maar zelfs
absurd is. Behandeling van de dader
is een meer aangewezen weg, maar
die is tot dusver tamelijk onbevredi
gend gebleken. Psychotherapie helpt
weinig, sommige chemische midde
len hebben een sterke bijwerking en
de operatieve castratie heeft als prin
cipieel nadeel dat de Ingreep defini
tief is.
gen dat de seksuele driften ermee
gereduceerd en geregeld kunnen wor
den. Daardoor wordt het mogelijk in
te grijpen in het seksuele leven van
mensen met gestoorde driften en van
seksueel „verbasterde" mensen.
Androcur heeft het voordeel dat het
gebruik gedoseerd kan worden en dat
men er weer mee kan ophouden. Het
middel is in het algemeen goed te
verdragen en kent slechts geringe ne
venwerkingen, zoals vermoeidheid
e.d. De invloed op de potentie kan
zodanig „gestuurd" worden, dat nog
kan worden voldaan aan een seksueel
leven dat overeenkomt met de nor
men, bijvoorbeeld met de huwelijks
partner. In combinatie met een psy
chotherapeutische behandeling
schept Androcur de noodzakelijke
voorwaarde voor het doen uitslijten
van abnormaal seksueel gedrag,
waardoor het mogelijk wordt de pa
tient op hetero-seksuele betrekkin
gen „umzuorien tieren".
Strenge regels
Omdat in de literatuur enige gevallen
bekend zijn, waarbij twijfel gerecht
vaardigd is aan de mogelijkheid van
terugdraaien van de veranderingen,
pleit Vietze voor nauwkeurig om
schreven en strenge regels voor het
gebruik. In eerste instantie kan een
indicatie worden gezien bij mensen
die een zodanig abnormaal seksueel
gedrag vertonen, dat ze moeite heb
ben met zichzelf en hun sociale inpas
sing. Dat geldt vooral als het gevaar
De patiënt moet schriftelijk met zijn
behandeling instemmen.
Dezelfde afdeling van het ministerie
heeft ook regels ontwikkeld voor de
operatieve castratie. Als andere mid
delen, zoals psychotherapie en vooral
een langere behandeling met Andro
cur, zonder resultaat blijven is deze
vorm van castratie nog mogelijk.
Vietze besluit zijn artikel met de con
statering dat de ervaringen met An
drocur in drie klinieken in de DDR
bemoedigend zijn en een meer om
vattende toepassing rechtvaardigen.
Gevaarlijk
Wat in dit artikel opvalt is het ontbre
ken van een omschrijving van wat
onder seksueel afwijkend gedrag
moet worden verstaan. Zelfs wordt
over seksuele „verbasteringen" ge
sproken zonder enige nadere aandui
ding. Dat kan van alles en nog wat
zijn en in een betrekkelijk puriteins
land als de DDR betekent dat waar
schijnlijk ook heel wat. Het gebruik
van een middel als Androcur lijkt mij
in een land waar de staat uitmaakt
naar welke moraal de burger zich te
gedragen heeft een gevaarlijke aan
gelegenheid. En in een land waar de
staat dat niet uitmaakt lijkt het mij
eveneens een middel dat slechts in
het alleruiterste geval zou moeten
worden gebruikt.
Koos van Weringh is hoogle
raar in de criminologie aan
de Universiteit van Am
sterdam.
i een onzer verslaggevers
ELDOORN Onder de voorstellen, die de laatste weken
■den aangedragen, tot behoud van Bronbeek in Arnhem,
ir de oud-kolonialen, valt een zeer triest idee op van de ex-
^lIL-man A. A. Bogers. Hij zou de miljoenen, waarover de
ld Nederlandse Militaire Oorlogsslachtoffers (BNMO) be-
ikt aangewend willen zien tot redding van Bronbeek als
aardentehuis voor de 42-oud-kolonialen, die er nu nog Oude bomen
len.
leer Bogers, die zelf bestuurslid is
eest van de BNMO, heeft erop
ezen dat volgens berichten deze
nisatie over een kapitaal van der-
miljoen gulden beschikt, waar
mee wordt gedaan (volgens an-
i moet dit bedrag belangrijk
der zijn). Naar zijn mening, kan
zoals dat thans van enige kanten
iurt, welk actie voeren, maar zal
ïiets uithalen als het niet van een
natief vergezeld wordt.
ibegrijpelijk'
1
heeft inmiddels laten weten er sym
pathiek tegenover te staan. Het mu
seum in Bronbeek zou dan ook in
Arnhem kunnen blijven. De heer Bo
gers zegt dat de oud-KNEL'ers nog
steeds gestraft worden voor de trou
we diensten die zij het vaderland
voorheen hebben bewezen.
Staatssecretaris Van Lent van defen-
bond en de BNMO zouden zich voor sie heeft gisteren een bezoek ge-
dit alles sterk kunnen maken. Madjoe bracht aan Bronbeek. Een aantal
mensen, oud-KNIL'ers, greep de gele
genheid aan om een kleine demon
stratie te houden. Enkele hadden
spandoeken bij zich. Ook werden
handtekeningen aangeboden. De
heer Bogers heeft zijn idee over Bron
beek bij die gelegenheid uiteengezet.
Hij verweet de heer Van Lent dat
deze niet eerder de belangenorganisa
tie met betrekking tot de sluiting van
Bronbeek heeft gehoord. „Zulke oude
bomen moet je niet meer overplaat
sen," zei hij. „Voor sommigen zal het
hun dood worden."
Van een onzer verslaggevers
DORDRECHT Het onderwijs aan anderstalige kinderen kan volgens een aantal
organisaties van buitenlandse werknemers onder anderen Portugezen, Spanjaarden,
Marokkanen en Turken beter georganiseerd worden dan tot dusver het geval ls.
Samenwerkend In het Komltee Internationale Solidariteit willen zij dit met hulp van
het Rotterdamse Aktiekomltee Pro Gastarbeiders duidelijk maken op een op 10
februari ln Rotterdam te houden manifestatie.
Zij hebben een aantal eisen gefor
muleerd waaraan het onderwijs
moet voldoen om beter aan zijn
doel te beantwoorden en bepleiten
voorzieningen om de kinderen
meer kansen te geven. Zo wordt de
suggestie gedaan kinderen die
naar Nederland komen op een
leeftijd ouder dan zeven Jaar eerst
ln een opvangkias te plaatsen.
Daarin dienen zij uitsluitend Ne
derlands te leren en ter afwisse
ling recreatieve vakken te krijgen.
Zij moeten ln deze klas blijven tot
zij in staat zijn onderwijs in het
Nederlands te volgen.
Kinderen ouder dan twaalf Jaar
die voor voortgezet onderwijs in
aanmerking komen moeten eerst
een omschakelingscursus volgen.
Op deze cursus kunnen ze Neder
lands leren en de vakken van het
voortgezet onderwijs volgen. Zij
krijgen deze vakken ln Nederland
se terminologie maar ook ln hun
eigen taal, net zo lang tot zij de
lessen in het Nederlands kunnen
volgen.
Eisen
De organisaties hebben een lijst
opgesteld van 29 eisen. Zo willen
zij extra leerkrachten aangesteld
zien voor het bijbrengen van de
Nederlandse taal aan kinderen in
de eerste klas van het basisonder
wijs. Voorts vinden zij dat kinde
ren geen lessen in belangrijke vak
ken mogen missen in ruil voor
lessen ln de eigen taal en cultuur.
Als er toch belangrijke vakken
worden gemist, dienen deze na
schooltijd te worden ingehaald.
Overigens wil men dat leerlingen
van het voortgezet onderwijs drie
weken ln de vakantie of op zater
dagen les krijgen ln eigen taal en
cultuur. Een andere suggestie is
dat het buitenlandse kind ln het
voortgezet onderwijs zijn moeder
taal als eindexamenvak moet
kunnen kiezen.
Bepleit wordt vervolgens toetsing
van de waarde van diploma's uit
de herkomstlanden aan Neder
landse diploma's met erkenning
ervan naar niveau. Voor het bicul-
tureel onderwijs zal extra lesmate
riaal en documentatie uit eigen
land of taalgebied ter beschikking
moeten worden gesteld. Er moe
ten meer onderwijzers voor dit on
derwijs uit de landen van her
komst worden aangetrokken en er
moeten meer onderwijzers die nu
als arbeiders werkzaam zijn, in
hun eigen vak worden aangesteld.
Huiswerkcursus
Men wil verder dat buitenlandse
kinderen op eindexamens meer
tijd krijgen voor het maken van de
opgaven. Analfabete kinderen tot
21 Jaar wil men de verplichting
opgelegd zien een cursus Neder
lands lezen en schrijven te volgen.
Ook wordt gepleit voor de instel
ling van speciale, door Nederland
se en buitenlandse leerkrachten
geleide huiswerkcursussen. Bij dit
alles wordt gesteld dat Nederland
se kinderen niet de dupe mogen
worden van de eventuele aanwe
zigheid van grote aantallen an
derstalige kinderen in de klas.
De organisaties willen ook met het
onderwijs verband houdende
voorzieningen voor de ouders. Zij
denken aan leeszalen voor elke
nationaliteit waarin ook aange
paste boeken over de Nederlandse
samenleving aanwezig zijn. Zij ei
sen voorts plaatsen voor buiten
landers ln de oudercommissies
van scholen met buitenlandse kin
deren.
Met het oog op de proble
men waarin werkende moeders
kunnen geraken vraagt men over
blijf- en opvangmogelijkheden
voor de kinderen tussen en na
Schooltijd. Ook regelmatige en ge
richte voorlichting over het onder
wijs ln Nederland wordt noodza
kelijk geacht.
Ten slotte wil men voor alle natio
naliteiten avondscholen voor vol
wassenen zien opgericht, opdat de
verwijdering tussen ouders en kin
deren niet nóg groter wordt dan al
het geval ls door het opgroeien
van de buitenlandse Jeugd ln twee
verschillende cultuurpatronen.
t Bogers, die het onbegrijpe-
vindt dat de grote belangenorga-
ties zich niet op duidelijke wijze
het openhouden van Bronbeek
>en ingezet, vindt dat de toe-
st van het bejaardentehuis ge
leld moet worden aan enkele an-
dingen.
sou een vakantiepaviljoen ge-
vd dienen te worden, dat zomers
iienste staat van oorlogsslachtof-
en dat in de winter kan fungeren
:ongrescentrum. „We zijn", zegt
„allemaal oorlogsinvaliden met
klein inkomen. Als we nu met
ntie gaan, moeten we 100 pro-
betalen."
er zal er een geldinzameling be-
i te komen voor de realisering
een KottaKNIL Bronbeek. Een
Indisch Madurodam met Indi-
Kampongs, Indische winkeltjes,
eer met Indische voertuigen, en-
Drt. Ook is er een Boeroe Boe
te bouwen. De bejaarden van
beek willen daar voor zover mo-
graag zelf aan meewerken. Dit
etje dateert overigens al uit de
zestig. Het zou toen verwezen-
worden bij het Oorlogsmuseum
loon en kwam op een of andere
niet van de grond.
Koninklijke onderofflcierenvere-
Madjoe. de Indische pensioen-
T-DELDEN (ANP) Bij een
ale botsing op de weg Delden-
!o is gistermorgen de 42-jarige
van den Akker uit Stad-Delden
iet leven gekomen. De bestuur-
'an een tegemoetkomende auto
te ernstig gewond. De oorzaak
het ongevai staat nog niet vast.
oil tie gaat er van uit dat de
ieid een rol heeft gespeeld.
ADVERTENTIE
Bedragen vanaf fl.000,-
verdienen een hoge rente.
Voor wie duizend gulden - of meer
een tijdje apart kan leggen hebben post
giro en rijkspostspaarbank een interes
sante spaarvorm: Spaardeposito's.
Spaardeposito's bieden een hoge, vaste
rente - over een vooraf door u gekozen
looptijd. Hoe langer de looptijd, hoe hoger
de rente.
De rente komt jaarlijks vrij. Het inge
legde bedrag zélf komt na afloop van de
gekozen looptijd beschikbaar.
Als u éérder wilt opnemen
dan kan dat Dan wordt echter
5% van het opgenomen bedrag
in rekening gebracht Deze 5%
wordt niet in mindering ge
bracht als u het geld opneemt
voor de aankoop van een huis
in Nederland, waarin u zelf gaat
wonen. Dan kurtt u zonder
LOOPTIJD VASTE RENTE
1 jaar
7'/.%
2 jaar
7W/o
3 jaar
8
4 jaar
8'/.%
5 jaar
8W/o
6 jaar
8WA
enige kosten voortijdig opnemen.
Conclusie: wie bedragen vanaf f 1.000,-
enige tijd kan laten rusten, en er onder
tussen méér van wil maken, vraagt nü de
folder "Spaardeposito's" aan. U kunt dan
met het aanvraagformulier thuis alles
rustig regelen. Stuur de bon op of haal de
folder "Spaardeposito's" op het postkantoor.
U kunt ook 0017 bellen (gratis) of
(020) 5912121 ('s avonds en in het weekend
neemt een antwoordapparaat uw bood
schap op, er wordt dan contact
met u opgenomen).
En dat kunt u vanuit uw
eigen luie stoel regelen. Thuis.
Bel (020) 5912138. Er wordt
dan direct een Spaardeposito-
rekening voor u geopend.
Ik wil meer van m'n geld maken.
Stuur mij de folder "Spaardeposito's".
Postcode en woonplaats:
Stuur deze bon in een envelop zonder postzegel
naar de Rijkspostspaarbank, VVeesperzijde lyo.
1097 DZ Amsterdam.
TR-05
Thuis bankzaken doen met postgiro en rijkspostspaarbank.
-j—A.Awitf Zn
