Muziek als koud glas chocomel
Mickery onderzoekt de
dagelijkse nieuwsstroom
Muzikale collage
afstandelijk uitgebeelde
Pierre Kartners pleidooi voor het echte levenslied
Vier nieuwe projecten
Bemiddeling in
Scapino-conflict
Stichting zegt
vertrouwen in
ombudsman op
t
Onderdrukken
van griep is
niet gezond
TV COMMENTAAR
DONDERDAG 25 JANUARI 1979
KUNST/RADIO/TELEVISIE
TROUW/KWARTET
door Willem Schrama
HILVERSUM Meer kersmisklanten op radio en televisie, daar gaat het Pierre Kartner
eigenlijk om. Toen hij onlangs de exportprijs van de Stichting Conamus weigerde uit protest
tegen de geringe aandacht van Hilversumse discjockeys voor het Nederlandstalige repertoire,
doelde hij geenszins op de categorie Herman van Veen, Robert Long ol desnoods Gerard Cox.
Die komen volgens hem al voldoende aan hun trekken. Al werden ze nooit meer gedraald. Of
lk dat er maar even in wil zetten.
Nee. Pierre Kartner hield voor de
zoveelste maal een pleidooi voor wat
hij plechtig omschrijft als het echte
levenslied „Dat is een repertoire dat
als een rode draad door alle ups en
downs van het leven heenloopt,
dwars door alle trends. Het levens-
liedje, zoals een accordeon essentieel
verbonden blijft met Frankrijk. En
deze levensliedjes, die vaak te echt
zijn. komen te onecht over bij de
heren die het moeten draaien. Dat Is
het hele eieren eten."
fn zijn eigen Vader Abraham Show.
die vanavond alweer voor de vierde
maal over het AVRO-scherm glijdt,
ziet Kartner nog kans om dat gemis
althans op de televisie eigenhan
dig te compenseren. Onder zijn gas
ten bevinden zich ook ditmaal weer
uitsluitend artiesten die volgens hem
de stem van het volk representeren:
de Kermisklanten. Wim Kersten en
de Viltjes, zijn troetelkind Mieke. Ria
Valk enzovoorts
Beraamd
Maar het radiogebeuren blijft hem
dwars zitten. Daar moet hij het doen
met „twee kostbare uurtjes Arbeids
vitaminen per week". Dat ook bracht
hem tot de weigering van de Cona-
i musprijs. een zorgvuldig beraamd
plan Aan de hand van gigantische
verkoopcijfers van zijn „Smurfen
lied" in binnen- en buitenland wist hij
ai maanden geleden dat men er dit
maal niet onderuit kon „Maar weige
ren wordt pas functioneel als het
feest al georganiseerd is. Je gaat geen
brandje stichten op de hei. dat doe je
op de Dam".
Of zijn rebelse actie iets zal uithalen
betwijfelt hij overigens zelf. Als der
tig of veertig procent van het op
Hilversum 3 ten gehore gebrachte uit
Nederlandstalige liedjes zou bestaan,
zou Pierre Kartner tevreden zijn.
..Maar het zal niet lukken Het zit er
niet ln. Van Speenhoff tot nu is het
altijd een gevecht geweest, en dat
sterkt me alleen maar. Ik vind het
alleen maar frustrerend voor zo n
honderdtal Nederlandstalige arties
ten die zich op het Engels gaan stor
ten omdat ze anders niet meer aan de
bak komen. Het gaat ook niet om mij.
Ik heb het niet meer nodig. Als ik wil
ga ik tot 1990 zitten schrijven voor
nogal wat topartiesten in de wereld.
Dan heb ik heel Hilversum niet meer
nodig. Ik heb geen moeite met arties
ten als Heino. Joe Dassin, Mireille
Matthieu. Neem Peter Alexander, een
Weistar. is al aan mijn zevende num
mer bezig. Nana Mouskouri, ook een
Weltstar, die zingt liedjes van Mieke
die hier smartlapjes zijn. maar zij
vindt het fantastisch mooie num-
Te dreutelig
Zou het toch niet kunnen zijn dat
veel van deze schlager- en smartlap-
penpuree soms terecht wat onder
maats wordt beoordeeld? Kartner
friemelt wat in zijn beboste kaken en
zegt het er in het geheel niet mee eens
te zijn. „Zo'n Smurfenlledje. zelfs
mijn eigen platenmaatschappij zag
het niet zitten. Het was te dreutelig.
te gewoontjes. Maar dat is de kunst
hè. Een Amerikaanse auto is niet
mooi. Het gaat om de kunst van het
weglaten. Zo'n Smurfenlied is denk
ik het moeilijkste wat er is. al lijkt
het ogenschijnlijk gemakkelijk".
Zijn methode van liedjes compone
ren omschrijft hij als „geluid om stil
te heen bouwen". Om een toelichting
gevraagd zegt hij: „Het zit in me om
een hoorspel te zijn in deze televisie
wereld. De massa is namelijk niet
dom en houdt nog van fantasie. De
kunst is om niet alles wat je kwijt wil
in een liedje te vertellen en de men
sen openingen te geven om er zelf
over na te denken."
Degenen die dit niet altijd in zijn.
repertoire terugvinden, is V. Abra
ham best vergevingsgezind: „Als ik
een lp uitbreng hoor Je alleen de hits
Maar er zijn liedjes die vaak veel
mooier zijn dan de rest. die soms wel
twaalf minuten duren en waar ik
maanden aan gewerkt heb. Die ko
men niet aan bod. Omdat ik de Vader
Abraham van de Smurfen ben. van
Ugge Ugge. en de ontdekker van Cor-
ry en de Rekels". Wendt trots het
hoofd: „Maar ik doe nog iets meer."
Schaamtegevoel
Dat zijn liedjes door een niet onaan
zienlijk volksdeel als vals sentiment
worden gekwalificeerd, vindt hij nau
welijks een reactie waard: „Bedankt
lieve ouders is poëzie, geen vals senti
ment. Maar dat sommige mensen er
niet van houden, dat is mogelijk.
Mijn vader vindt Toon Hermans
waardeloos en Wim Sonneveld gewel
dig. En ik net andersom. Hij houdt
van blauw en ik van wit. Daar heb ik
het ook niet over. Ik heb het over de
grote groep mensen die al tien jaar
achter me staat. Mijn zalen zijn twee
honderdvijftig maal per jaar vol. En
Schouwburgen hoor. geen boeren-
troep in Zundert alleen. Boerentroep
met alle respect overigens, want ik
kom er zelf vandaan. Maar volle zalen
met keurige mensen, of dat nu een
voetbalclub in Sneek is of een gezel
schap van AMR O-directeuren in het
Hilton. En die krijgen dan dingen te
horen die je niet op de radio hoort.
Mooie luisterliedjes. En als die mu
ziek iets meer geplugd zou worden,
dan kwam dat stevig bovendrijven.
De jeugd zou dan geen schaamtege
voel meer hebben als ze Nederlands
zou zingen. Want met carnaval is dat
schaamtegevoel er ook niet. Ik heb
wel eens een zaal vol jeugd die aan
vankelijk wat behoudend is, een beet
je studenterig. Dan laat ik op een
gegeven moment opeens het orkest
ophouden en dan blijft iedereen de
teksten mee te zingen. Het is als de
man die in een café om een glas bier
vraagt, maar hij had zo graag een
koud glas chocomel willen hebben."
Defensief
Hoewel hij zegt geen minderwaardig
heidsgevoelens te hebben over zijn
artistieke prestaties, stelt Pierre
Kartner zich bij een kritische benade
ring daarvan bij voorkeur onaantast
baar en defensief op. De vraag of hij
de Nederlandse muze met vernieu
wende impulsen meent te verrassen,
beantwoordt hij droogjes met: „An
ders kon ik toch geen tien jaar lang
hits maken?". Of alles wat veel ver
koopt ook per definitie goed is, lijdt
ook al geen twijfel: „Natuurlijk. Een
flesje Cola is goed, jongen. Een Mer
cedes is goed. jongen. Als een hele
grote massa mijn platen koopt, is het
goed. Als je daar weer boven denkt te
staan van ja. daarom is het Juist niet
goed, dan klopt het ook weer niet".
Hij maant me dat ik wat dieper op
een artiest moet ingaan, dat ik moet
kunnen voelen wat massa's mensen
kunnen voelen. „Schrijf maar een ne
gatief stuk. jij krijgt de rotbrieven.
Een krant kan schrijver over Vader
Abraham wat-ie wil, maar je krijgt
hem nooit kapot. Er zijn kranten die
geschreven hebben dat Vader Abra
ham wil dat de arbeider in een klein
rotwoninkje moet wonen, met boe
renkool op tafel en Peyton Place op
de buis. Dan ontvang ik weer stapels
brieven van mensen die weten dat ik
niets oneerlijks doe. Ik ben gewoon
mezelf, elk moment van de dag. Ik
ben niet kapot te schrijven, dat mag
je er ook gerust in zetten. Mensen die
mij intervieuwen moeten dat terdege
begrijpen".
Anthierens
Zijn boosheid blijkt later nog wat te
rug te voeren op het incident met de
Belgische tv-journalist Johan Anthie
rens in de BRT-praatshow „Noord-
Zuid". Pierre Kartner pakte zijn bie
zen toen het gesprek belandde bij de
Belgische tekenaar Peo, ontwerper
van de Smurfen. Kartner: „Natuur-'
lijk was ik heel kwaad. Hij zei: Peo
krijgt geld van jou. Maar dat kan
toch niet. Zo'n fijne vriend van me die
bijna wekelijks over de vloer komt.
Door mij is hij de Walt Disney van
heel Europa geworden. HIJ zit in mijn
volgende show te tekenen. Dan moet
je toch gewoon opstappen? Ik ben
een man die het zaakje eerlijk speelt.
Dan overvalt het mij dat zo iemand
op deze manier succes wil halen.
Maar hij kan me toch niet pakken. Je
moet met een timmerman nooit over
een stoel gaan praten, want dan ver
lies Je het. Heel mijn leven schrijf ik
liedjes en hou ik van mensen door me
elke avond op de Bühne te geven en
door me in zeven pakken te verkle
den. Ik ga niet naar België voor de
belastingen. Ik ga niet naar Duits
land waar de grootste platenmaat
schappij me al lang gevraagd heeft:
ga jij hier nou maar zitten en schrijf
jij nou alleen maar liedjes voor onze
artiesten, en hier mag je invullen wat.
Pierre Kartner: „De massa houdt nog van fantasie"
je wilt verdienen, wij zullen even niet
kijken. Ik ben er voor de mensen. En
dat weten ook die twee onderwijze
ressen uit Emmen die mij daags na
die ruzie met Anthierens thuis alleen
maar even de hand kwamen schud
den. Ik ben langer een arme sloeber
geweest dan dat ik geld heb. Er zijn
vijftien jaren geweest dat mijn vrouw
de pleeeën schoonmaakte en ik op
een chocoladefabriekje werkte".
Maar nu is hij toch schatrijk? „Jaze
ker. ik heb twaalf eenden, twee hon
den, een vrouw en een kind".
door André Rutten
AMSTERDAM Mickery vertoonde dinsdagavond twee van de vier projecten, die ln deze
tweede helft van het seizoen door verschillende groepen in dat theater ontwikkeld worden, alle
samenhangend met het verschijnsel, dat we vla de media overstroomd worden met Informatie,
gebaseerd op waarnemingen van anderen.
Het eerste project, „Outside" plaatst
de kijkers weer ln een „doos", een
kijkdoos zou Je kunnen zeggen, of een
camera In de wand. waar Je tegen
aan kijkt, zitten vier monitoren, die
twee aan twee dezelfde beelden verto
nen. maar niet helemaal synchroon.
Voor die wand zit een man aan het
hoofd van een tafel, waar rond nog
vier stoelen staan. Na een goed kwar
tier wordt het donker, verdwijnen de
monitoren en volgen er kamerbrede
projecties van foto's van mensenme
nigten, schilderijen enzwaarin een
mitrailleur gaten schiet waardoor ze
In vlammen opgaan.
Via een grote zijdeur komen daarna
drie exentriek geklede dames binnen
en een heer in wit kostuum. Zij voe
ren een ietwat absurd society-ge-
sprek waarin plotselinge agressies
optreden en vluchten op een gegeven
Speciaal vandaag
In Wat heet beter presen
teert Paul Staudenmayer al
ternatieve behandelingen van
griep, ecseem, astma, maag-
sweren, hoge bloeddruk en
rugklachten.
Ned. 1 19.49
Over pastoraat en psychia
trie gaat het in de kerkelijke
rubriek 't Zand S3.
Ned. 1 21.15
In Televizier Magazine: in
verband met de uitzending
van Nederlandse troepen aan
dacht voor Libanon: een re
portage over het werk van de
Franse troepen aldaar en een
gesprek met secretaris-gene
raal van de VN Waldheim.
Ned. 2 22.29
In Denk-Beeld de opvol
ger van Jack van Belle's Ziens-
wijxe worden leefgemeen
schappen belicht en be-
.prekro. Ned. 1 UM
NCRV-voorzitter drs. Th. D.
Jansen beantwoordt telefo
nisch binnengekomen vragen
over het gezicht van „ilJn"
Hilv. 1 10.33
In de pauze van het concert
van het Radio Kamerorkest is
religieuze poene van Vondel
te beluisteren?
Hilv. S l 29.95
ogenblik de kamer uit. De kijkdoos,
waarin Je zit. zoekt hen dan buiten
(outside) op. Zij zijn bezig op een
grasveld, maar in angstige spanning
voor iets. Wat?
Het project is uitgegaan van een con
cept van Ritsaert ten Cate. Indertijd
hoe lang alweer geleden? moest
het Italiaanse dorpje Seveso ont
ruimd worden voor een gifwolk. Het
nieuws daarover kwam traag op
gang. haalde een tijdlang de voorpa
gina's en de journaals, verdween
weer De voorstelling, die daaruit on
der leiding van Neil Johnston door
drie actrices, twee acteurs en nog
andere medewerkers achter de scher
men ontwikkeld is. gaat daar niet
concreet over. neemt er wel elemen
ten uit mee. maar brengt die samen
met andere, .elementen, die even be
dreigend zijn, zonder dat je ze kimt
localiseren, omdat Je er tóch onvol
doende over geïnformeerd wordt. Dat
is een belangrijk onderwerp in de
voorstelling. Alles wat Je te zien krijgt
is fragmentarisch. De verschillende
projecties, maar ook de verrichtingen
van dat groepje mensen. Je ziet ze
wegvluchten, je voelt je kijkdoos be
wegen en neemt ze buiten waar in
verschillende situaties, die je ook niet
duidelijk worden. De „werkelijkheid"
van vijf mensen, die je met eigen
ogen ziet. blijft brokkelig en wat je.
even fragmentarisch, door de ogen
van camera's ziet of uit de mond van
anderen hoort, krijgt ook geen sa
menhang. Daarmee geeft de voorstel
ling weer wat de informatiestroom
iedere dag weer met Je doet.
Dat bedenk je achteraf Als je. ietwat
onthutst, uit die kijkdoos stapt,
vraag Je je af. wat heb ik nu eigenlijk
gezien0
Wat is echt?
Bovendien word Je dan vrij, snel ge
confronteerd met het tweede project,
ontwikkeld door Theatre X uit Mil
waukee. ..An interest in strangers",
waarvan na „Outside" try-outs gege
ven worden ln de foyer van Mickery
Het houdt zich rechtstreekser met
„het nieuws" bezig. Via de monitoren
krijg Je het acht-uur-journaal te zien.
dat dinsdagavond uitvoerig gewijd
was aan de winter in Nederland. De
kern van het project zit wat later in
een kleine scène van één acteur op
een verhoginkje bijna tegen het pla
fond aan. Hij leest fragmenten van
telexberichten voor en gooit de pa
pieren. waar zij op staan, achteloos
weg
Hij was trouwens onder het journaal
al begonnen met het uitreiken van
een papier: voor een ieder wie het
mag aangaan. Daarin o.a. „Gister
avond begon een spel toen een acteur
een stuk tekst uitreikte, dat het pu
bliek moest lezen." Het papier be
schrijft de situatie van dat ogenblik
en vraagt dan: „Wat is hier nu echt?
U?" Of de acteur die daar staat om
zijn problemen duidelijk te maken?
Hij „toont" en volgt ook de verschil
lende. kleine absurdistische scène
tjes. slaat soms in wanhoop zijn
hoofd tegen de muur. Een vrouw die
onder een schemerlamp een boek zit
te lezen en rustig vertelt hoe graag zij
haar man zou vermoorden. Haar man
komt thuis, kleedt zich onder een
conventioneel gesprekje uit en zegt:
weet je wat we best samen zouden
kunnen doen? En na een pauze: nieu
we koptelefoons kopen. Daarna zit de
vrouw in haar onderjurk, vertelt hoe;
zij haar man zal doden, met een
AMSTERDAM (ANP) Mr. Anton
Gerritsen, zakelijk leider van het Na
tionale Ballet, heeft erin toegestemd
als bemiddelaar op te treden in het
conflict dat sinds enige tijd bestaat
tussen bestuur en directie van het
Scapinoballet. De heer Gerritsen zal
trachten een oplossing te vinden die
„de continuïteit van de wederzijdse
relatie veilig stelt", zo wordt meege
deeld.
Onlangs maakte het Scapinoballet
bekend dat tussen directie en mede
werkers enerzijds en het dégelijks
bestuur anderzijds een vertrouwens
crisis was ontstaan. Sedert een jaar
zou er sprake zijn van een „stijgend
wantrouwen" jegens de directie. Deze
zou te ruime bevoegdheden hebben,
vooral waar het de aanstelling van
nieuwe dansers betreft. Het bestuur
wil daarin verandering brengen door
de benoeming van een vertrouwens
man, die namens het bestuur meebe
slist over nieuwe aanstellingen. De
directie wil daar echter niet aan.
Van onze radio en tv redactie
HILVERSUM - Het bestuur van|i
Stichting Ombudsman heeft het y
trouwen in VARA's ombud:
Frits Bom opgezegd. De stichti
van mening dat er onder de huidj
omstandigheden niet meer met T
valt samen te werken. Dit heeft r
Glastra van Loon (oud-staatssecr«
ris van justitie) gisteravond als voj
zitter van de stichting beki
gemaakt.
ia
Als hoofdoorzaak voor deze mt
van wantrouwen geeft de stichti.'
op, dat Frits Bom meermalen dul n'
lijk heeft laten blijken geen vertr< d<
wen te hebben in de stichting en d sl
visie zonder omhaal in diverse dt,.
en weekbladen heeft geuit en
stichting derhalve in een kwaad d
licht heeft gesteld.
I
Glastra van Loon zei zeer teleui
steld te zijn over het verwijt van Bi
dat de stichting een dertigtal briei r
van om raad vragende schrijvers p
beantwoord zou hebben gelatte
Glastra van Loon sprak deze besch
diging met klem tegen. Wel gaf hij
dat twee brieven zijn zoekgeraakt
dat een vijftal brieven inderdaad i
zijn beantwoord, „maar", voegde )i
daaraan toe, „door ziekte of vakai Cl
van onze medewerkers zijn die bn
ven blijven liggen."
De Stichting Ombudsman heeft fa
termiddag een gesprek gehad met
dagelijks bestuur van de VARA
haar grieven uiteengezet. De Sti j
ting kreeg in dat gesprek te horen
de VARA de Stichting beschouwt
een nazorg-instituut. Ook daarove
men zeer ontstemd. In deze verga
ring zijn verder geen concrete >a
spraken gedaan inzake het gesc et
Een woordvoerder van de VARA, e|
teravond ook aanwezig bij de p
conferentie van de stichting, wire
slechte kwijt dat het dagelijks Cl
stuur van de VARA het vertrouwei ;v
medewerker Frits Bom in geen ge >a
zal opzeggen.
Glastra van Loon zei dat de sticht
geen vrede kan hebben met de hu ej
ge opzet van het tv-programma
Ombudsman. Naar zijn zeggen sigHjt
leert het programma slechts macl e
loosheid en ellende onder de be
lting, zonder daar wezenlijke op|ev
singen voor aan te dragen. De der
budsman zou in overleg met de stlfe
ting meer veldwerk moeten doenu-
niet alleen naar de gevolgen moer
kijken van sociale misstanden. rr
werkwijze van Frits Bom past niejng
onze taak- en doelstelling, aldus jan
stichting.
Op consequenties van de opstellj'
van de stichting wilde Glastra
Loon niet ingaan. „Als de VA
mocht besluiten zonder ons verdei
willen gaan, dan zullen wij overwei
de werkzaamheden op een and]
manier voort te zetten", aldus
tra van Loon. Hij zei voorts dati
toestand wel min of meer hopel«
zou worden. Een oplossing zou 1
gens hem samenwerking met eenl
dere zendgemachtigde kunnen r
den. Welke omroep dat zou 1
zijn wilde hij niet zeggen.
De stichting heeft overigens al eeri
het vertrouwen opgezegd in ombq
man Hans Ouwerkerk in 1974. r
in 1977 na een sollicitatleprocei
Frits Bora als enige kandidaat c
bleef liet de stichting weten datpól
niet de voorkeur had.
door Dirkje Houtman
De deelnemers aan het absurdistische Society-gesprek bin
nen in „Outside" in Mickery
schaar. Als zij dat bijna doet grijpt de
eerste acteur in.
Er is een ander, die dat alles op een
piano en een elektronisch orgeltje
begeleidt, en er is een conferencière
met ook wat absurdistische trektjes
en een liedje, die zich vervolgens,
glimlachend de polsen open snijdt
Een kleine absurdistische horror
show dus eigenlijk, meer geput uit
wat vroeger „gemengd nieuws" heet
te. maar nu voorpaginanieuws zou
worden.
Beide projecten stellen Je dus voor
vragen: wat moeten we met al dat
nieuws, want hoe wordt het ons voor
geschoteld en met welke bedoelin
gen? Een waarschuwing in het laatste
project: vererger je slechte gewoon
tes niet door het lezen van kranten en
het kijken naar de t.v. Je kimt ook
zeggen: lees en kijk selectief en met
achterdocht.
DEN HAAG Hoewel het verzamel
de werk van Erich Köstner zeven
delen telt, kent de gemiddelde Neder
landse scholier deze schrijver voorna
melijk van zijn „Emile und die Detec
tive", „Drei Mönner im Schnee" en
„Dat doppelte Lottchen". Het WI-
KOR heeft daar terecht iets aan wil
len doen en nodigde voor het jaarlijk
se Duitse toneelevenement voor mid
delbare scholieren het „Kleines Thea
ter", Bad Godesberg, uit met
„Kennst du das Landeen
Erich-Köstner-revue, van Eduard
Klehe. De komendè tijd is deze voor
stelling nog in veertig plaatsen in
Nederland te zien.
De titel van het programma is ont
leend aan het gedicht „Kennst du das
Land wo die Kononen blühn?", een
parodie van Köstner op het gedicht
De mens van deze tijd beschikt,
over onnoemelijk veel meer ken
nis dan voorgaande generaties
Maar de meerderheid ls slecht op
de hoogte van de rijke mogelijkhe
den die de natuur ons biedt, en
weet nog minder van het eigen
lichaam. Wel groeit de belangstel
ling daarvoor. Men ziet tevens dat
steeds meer mensen oog gaan krij
gen voor de waarde van alternatie
ve geneeswijzen als tegenhangers
van chemische medicamenten
met schadelijke bijwerking.
Wist u dat iedereen zijn anti-biotl-
ca uit de vrije natuur kan halen?
Mellie Uyldert vertelt vanavond in
„Wat heet beter" dat de Oostindi-
sche salieplant een goede desin
fecterende werking heeft. De be
kende kruidkundige geeft deze
keer ook informatie omtrent één
van de hoofdonderwerpen, name
lijk het ontstaan en voorkomen
van griep.
Wie zich wat rillerig voelt, grijpt
allereerst naar een middel om een
eventuele griepaanval te onder
drukken. Liefst een paardemlddel.
dan ben Je er vlug vanaf Helemaal
fout. zegt mevrouw Uyldert. U
moet griep gaan zien als een nood
zakelijke reiniging van het li
chaam. In voorjaar en najaar moe-
door Ton Hydra
ten de kwalijke stoffen eruit. En
koorts is bij dat proces een symp
toom van gezondwording.
Probeer je daarentegen de griep te
blokkeren met chemische spullen,
dan voeg je in feite vergiften toe
aan de reeds aanwezige schadelij
ke stoffen, die je bovendien tegen
houdt. Volgens Mellie Uyldert zijn
de al dan niet aantoonbare ver
wekkers niet de werkelijke veroor
zakers van de aandoening.
Mocht u het programma van
avond niet kunnen volgen maar
wel door griep worden geplaagd,
geef ik haar raad door om vooral
geen koffie te drinken. Dat ls, zegt
zij, een groot vergift voor Influen-
za-patiènten. Interessant en
voor velen waarschijnlijk volko
men nieuw is haar opmerking
dat wij voor een natuurlijk even
wicht de wintertijd dienen te ge
bruiken voor de geestelijke op
bouw, en de zomer voor de op
bouw van het lichaam. Aan dit
gegeven zou wel eens een heel
programma kunnen worden
gewijd.
Lijders aan eczeem en hun aan
tal schijnt groot te zijn zullen
wel de nodige ervaring hebben
met allerlei zalven. In „Wat heet
beter" echter vernemen wij dat bij
patiënten opmerkelijke verbete
ringen optreden door homeopati-
sche middelen voor Inwendig ge
bruik. De arts mevrouw De Lange
vertelt iets over mogelijke oorza
ken, waarbij niet zelden de aanleg
van ouders voor eczeem een rol
speelt.
Zij spreekt van een schijnresul-
taat bij de behandeling met zalf.
die veeleer de afweer van het li
chaam kan onderdrukken. Op de
vraag waarom zalven dan nog zo
vaak worden toegepast, ant
woordt dr. De Lange dat artsen
kunnen worden beïnvloed door de
reclame van farmaceutische indu
strieën. (Bij de eerste schrijf- en
tekenlessen kreeg ik al het advies
niet op mijn potlood te sabbelen:
je kon er eczeem van krijgen.) De
homeopathisch arts bevestigt dit,
maar het merkwaardige ls dat zij
de kwaal bestrijdt met een ver
dunning van grafiet, de koolstof
waarvan onder andere potlood
wordt gemaakt.
Het derde onderwerp kan van
groot belang zijn voor kijkers met
een „sllngerrug". Daaronder ver
staat men op mijn manier ge
zegd de scheefstand van het
bekken, de ribben en wervels. Een
Nederlandse, vrouwelijke arts
heeft een eigen therapie ontwik
keld, die dan ook onder haar naam
bekendheid en navolging heeft ge
kregen. De methode-Sickesz is een
manuele therapie waarbij de pa
tiënt geen pijn voelt en vaak al na
vijf behandelingen van zijn kwaal
verlost wordt, of althans aanzien
lijke verbeteringen bemerkt.
De was verbaasd mevrouw Slckesz
zoveel ziekten te horen opsommen
die door de .slingerrug" worden
veroorzaakt. Zelfs maagzweren en
astma kunnen ontstaan wanneer
het betreffende deel van ons sym-
patisch zenuwstelsel door een
scheve rug bekneld raakt. Meni
geen blijft met dit euvel lopen
ondanks onderzoekingen, want
veel van dergelijke afwijkingen
zijn niet zichtbaar op een röntgen
foto.
Terwijl de camera draait, behan
delt dr. Scikesz een patiënte met
tal van klachten. Met een enkele
handbeweging wordt de scheve
stand wel zichtbaar en na een paar
behandelingen zien wij dat de wer
vels keurig in het gelid staan en de
ribben van links en rechte weer op
gelijke hoogte zitten. De 8ickesz-
therapie wordt nu door meer art
sen toegepast en 84 procent van
de patiënten vindt er baat bij. Dit
is een hoge score.
Als steeds wordt de uitzending
afgesloten met een volksmiddel
tje. Deze keer tegen naweeën. Zo
verrassend dat lk het hier onge
noemd laat.
„Mignon" van Goethe. In tegen;
ling tot het gedicht van Goethe is]
geen verheerlijking van vaderla
Het geeft een cynisch beeld
Duitsland waar kinderen met spi
aan hun laarzen en kaarsrechte s<
ding in het haar ter wereld komen
waar leven en moraal de laatste
jaar gevormd werden door een h
taire instelling. Het programma j
geheel toont die 75 jaar: de geschifl
nis van Duitsland vanaf 1900, gerl
teerd aan het leven van Köstner!
in 1899 werd geboren.
Dat de historische gebeurtenis
een onmiskenbare invloed op h
hebben gehad, weerspiegelen zijn
dichten en sketches. „Kenst du
Land is hieruit opgebouwd^*
aan elkaar gelast met tussenteks
van Eduard Klehe. De gesproken 0
gezongen teksten worden verstd
en van een achtergrond voorzien d
diaprojecties. Het programma
'anderhalf uur duurt is driedelig.
eerste stuk beslaat de tijd tot en 1
de eerste wereldoorlog, het twew
toont de opkomst en ondergang
het derde rijk, en in het derde
komt de jeugd aan het woord.)
blijkt weinig veranderd te zijn. or
werk van de satiricus (Köstner), s
de mensen wilde waarschuwen, is r a(
loos geweest. Toch is het einde
dit programma niet pessimistisch vr
satiricus blijft werken tegen de ger
drukking in en hoopt altijd weer -tri
de mens beter zal worden. cht
De maker van dit Köstner progrf'J
ma noemt zijn produkt een liter1 d
muzikale collage. En dat geeft brde
aan hoe de voorstelling eruit ziet gn
de ondertitel „een Kaastner-revul mi
licht ironisch f!
De regisseur heeft gekozen voor bi
sobere, ingehouden aanpak. In ter
spel wordt duidelijk geabstraheft h<
van de werkelijkheid. De decade oge
uit de twintiger jaren is bijvoorbivoc
niet echt decadent, maar wordt i ml]
gegeven door middel van attribiii k
als een sigarettepijpje, rode lam^ ei
en licht ironisch spel. Maar helder
geen decadentie en het wordt tei
niet wrang als tegenstelling meth he
rijen werklozen die onmiddellijk j
op het diascherm worden geproi jg
teerd. Enkele individuele uitschie
maken dat het cynisme en de ir< 192
van Köstner je raakt, maar de vluwe
stelling als geheel was daarvools; d
afstandelijk. Dat werd'nog eens Jcht
sterkt door de grote zaal waarin (fein
kleine-zaal-produktie werd gepre der
teerd. En dat is jammer want K&stf
schreef prachtig schrijnende ged 1947
ten, voor iedereen toegankelijk^
daar moet je meer meedoen dan
gebeurde 1 f
