DAF-Transmissie gered
Tweede gesprek
paus-Willebrands
r
De meisjes dromen vaker
Mi Amigo
zinkende
Israël valt basis
in Libanon aan
Langlaufen m
gesprongen lipi
et
>en?
ABN Bank
Ian Smith uitgejouwd
«ij
Verlaging
Toeslag Debetrente
Trouw
Commentaar
Blistex
Conflict om Gijsen (I)
lónflict om Gijsen II
Werkgelegenheid uitgebreid tot 500 man
Toenadering
van Korea's
Rechters in
Oostenrijk
willen meer loon
Cbij de boekhandel
Weer verlaging
van hypotheekrente
Holocaust leidt
tot aanslag op
Westduitse tv
Alleen Blistex helpt.
Tubetje Blistex, vergeeft niet.
Onderzoek: jongens hebben grotere hekel aan school
Toeslag debetrente.
A.HESS
Bank Mees Hope nv
ZATERDAG 20 JANUARI 1979
BINNENLAND BUITENLAND
TROUW/KWARTET
Het wordt onmiskenbaar duidelijk
io deze dagen: De tegenstellingen
binnen de RK-kerk van Nederland
naderen een climax. Vorige week
zaterdag hebben de Nederlandse
bisschoppen de hele dag verga
derd. dit keer in tegenstelling
tot de gewoonte zonder
buitenstaanders als secretaris of
voorlichtingsfunctionarissen. Con
claaf of zoiets dus, met de kenne
lijke bedoeling een verbeterd psy
chologisch klimaat te scheppen.
Gevreesd moet echter worden dat
deelnemers na afloop van het
gesprek meer dan ooit tevoren ei
van de doordrongen waren in wel-
;e opzichten zij onderling in hun
opvattingen en beleid verschillen.
Dit laaste kan worden afgeleid uit
het feit, dat monsigneur J. M.
u Gijsen, de bisschop van Roermond
in het weekeinde na het beraad
van de zeven bisschoppen zijn fiat
hechtte aan de weergave van het
gesprek dat hij eerder voerde met
een redacteur van Elsevier. Uit die
tekst, die hij in het weekeinde nog
had kunnen verzachten of mis
schien zelfs tegenhouden, blijkt
zoveel gretigheid om expliciet de
puntjes nog eens op de i te zetten
dat kennelijk de keuze voor de
confrontatie gemaakt is.
Dat betekent in het traditionele
denken van de Roermondse bis
schop dat de paus nu zelf voor de
draad moet komen met zijn opvat-
J tingen en dat er duidelijk voor (en
tegelijk daardoor ook tegen) be
paalde Nederlandse bisschoppen
zal moeten worden gekozen.
Gijsen zelf put een groot zelfver
trouwen uit de relaties die hij met
9 Rome heeft en uitspraken van de
paus (gedaan tijdens particuliere
gesprekken, dus moeilijk te con
troleren). Natuurlijk speelt ook
een rol dat de nieuwe paus een
veel tegemoet komende houding
aanneemt ten opzichte van de
Franse dissident Lefebvre, dan zijn
voorganger ooit heeft gedaan.
Voor Gijsen is, sterker nog zelfs
dan hij de hem in menig opzicht
verwante Rotterdamse bisschop
Simonis, de band met Rome teken
en zegel van de katholiciteit van de
kerk. De verbinding met de we
reldkerk, waarop het tweede Vati
caans concilie zo de nadruk legde,
loopt in de visie van Gijsen steeds
via Rome en hoe die lijn van
Roermond naar Rome dan verder
doorloopt naar de wereldkerk,
lijkt Gijsen minder te interesseren.
Dat is kennelijk zijn verantwoor
delijkheid niet.
Gijsen legt ook een grote nadruk
op het bisschopsambt. Hij moet
niets hebben van de opvattingen
zoals die in Nederland tot voor
kort op gezag van alle bisschoppen
werden uitgedragen door het
Hoger Katechetisch Instituut in
Nijmegen, waarin het accent veel
meer lag op de gehele kerk en het
priesterschap van alle gelovigen
dan op die in eenzaamheid opere
rende bisschop.
Gijsen heeft echter onlangs zijn
eigen catechismus geschreven en
uitgegeven, waarin hij de oude
stelling verdedigt dat de bisschop
de kerk vertegenwoordigt en dat
de priesters slechts medewerkers
zijn die „geen andere woorden
spreken dan de bisschop zou
doen". Voor het kerkvolk zelf is in
deze visie nauwelijks plaats.
Dat de kloof inderdaad loopt langs
de lijnen van de eigen of de gedeel
de verantwoordelijkheid, kan ook
worden afgeleid uit de brief die de
Haarlemse bisschop Zwartkruis
vrijdag heeft rondgestuurd naar
aanleiding van Gijsens uitlatingen
en waarin hij zijn „onverminderd
geloof en vertrouwen" uitspreekt
„in priesters en leken die samen
met mij en het bisschoppelijk be
stuur vorm willen geven aan de
verkondiging van de blijde boods-
cahp."
Het conflict dat hier ligt, is natuur
lijk in eerste plaats een zaak van de
rooms-katholieken, maar niet-kat-
holieken moger er wel degelijk
over meepraten; ten eerste uit een
verbondenheid met de rooms-kat-
olieke kerk en ten tweede omdat
e uitkomst van dit conflict waar-
chijnlijk voor lange tijd bepalend
tal zijn voor de hele Nederlandse
amenleving.
iVat buitenstaanders het meest op-
alt en benauwt in deze zaak is de
fgocentrisch houding van een man
als Gijsen. Hij redeneert vanuit
zijn eigen subjectieve gelijk en hij
heeft er kennelijk geen behoefte
aan zich gesteund te weten door
gelovigen, omdat hij die op een
ilaats beneden zichzelf denkt en
hij slechts een hiërarchische lijn
pmhóóg kent.
)e praktische consequenties van
zijn redeneringen lijken hem nau
welijks te raken en dat is een veeg
teken voor een bestuurder.
Er is zo weinig sprake van een
SALISBURY (Reuter) Premier Smith van de overgangsrege
ring in Rhodesië is gisteren vijandig ontvangen door de blanke
bevolking in Salisbury. Hij deed een beroep op de bevolking om
..ja" te zeggen tegen een toekomstig zwart meerderheidsbewind.
Tijdens een twee uur durende bijeenkomst werd hij uitgejouwd.
Zoals bekend gaan op 30 januari de blanken in Rhodesië naar de
stembus om te stemmen over de nieuwe grondwet. Smith werd
toegeschrreuwt door het publiek: Waarom neem je geen ontslag,
of vecht je niet door tot het bittere einde. Andere beschuldigden
hem van verraad.
Van een onzer verslaggevers
DEN HAAG De staat der
Nederlanden, Vado Houdster
maatschappij, Borg Wamer
en Fiat gaan gezamenlijk Van
Doome's Transmissie in Til
burg voortzetten. Alle partij
en hebben vorige maand posi
tief geoordeeld over de econo
mische haalbaarheid van de
produktie en de verkoop van
het transmissieproject, zo
heeft minister Van Aardenne
(economische zaken) per brief
aan de Tweede Kamer meege
deeld,
In de ondertekende Intentieverkla
ring komen de partijen ten aanzien
van Transmissie BV (de naam Is van
Bemanning gered
AMSTERDAM Het zendschlp Mi
Amigo, dat in de Theems-monding
voor anker lag is gisteravond laat van
zijn ankers geslagen ln een storm. De
vijf opvarenden, drie Britten en twee
Nederlanders zijn gered en inmiddels
naar Harwich overgebracht.
Het radioschip, dat in zeer slechte
staat verkeerde, is opgegeven en zal
vermoedelijk vandaag zinken, aldus
een zegsman van een Britse kuststa-
tion.
de minister) overeen het aandelenka
pitaal te verdubbelen tot 60 miljoen
gulden. Deze verhoging komt bijna
geheel voor rekening van Fiat en
Borg Warner en voor een klein deel
van Vado Houdstermaatschappij. De
staat neemt geen nieuwe aandelen.
Daarom wordt de procentuele deelne
ming gehalveerd op 12,5 procent, al
dus de bewindsman.
In de gevonden constructie blijft de
meerderheid van de aandelen van het
voormalige DAF-transmissle in Ne
derlandse handen. De buitenlandse
ondenemingen Fiat en Borg Wamer
krijgen elk een deelname van 24 pro
cent. terwijl Vado haar deelname
licht uitbreidt tot 39,5 procent. Met
het belang van de staat van 12,5 pro
cent, blijft 52 procent van de aande
len Transmissie BV in Nederlandse
handen.
Overeengekomen, zo vervolgt minis
ter Van Aardenne, is verder, dat dit
ook zo zal blijven zolang de staat op
enigerlei wijze financieel bij Trans
missie is betrokken. Aan Vado is een
optie verleend op de in handen van de
staat zijnde aandelen.
Verder hebben de partijen zich ge
bonden te streven naar een duureame
werkgelegenheid in Nederland voor
een personeelsbestand van 500 of
meer medewerkers. Op grond van be
rekeningen, die aan de voorzichtige
kant zijn gehouden, wordt geschat
dat deze doelstelling in 1985, wellicht
eerder, kan zijn gerealiseerd. Van uit
breiding van het personeelsbestand
boven het minimum van 500 man, zal
pas na 1985 sprake zijn. Bij DAF-
Transmissie werken nu 150 mensen.
Mede gelet op de werkgelegenheids
ontwikkeling versterkt de staat aan
Transmissie een achtergestelde le
ning van 25 miljoen gulden tegen
marktrente. Deze lening wordt gege
ven in het kader van het speerpun
tenbeleid. In de tweede plaats zal
Transmissie op basis van het nu voor
genomen investeringsprogramma
een toezegging worden gedaan voor
een premie in het kader van de regio
nale investeringspremieregeling. Ten
slotte zal aan het transmlsslebedrijf
een ontwikkelingskrediet voor de be
drijfswagentransmissie worden ver
leend ter grootte van 10,4 miljoen
gulden, aldus Van Aardenne.
SEOEL (AP, Reuter) De president
van Zuid-Korea heeft toenadering ge
zocht tot Noord-Korea. De president
Park Tsjoeng-Hie is bereid het Kore
aanse probleem te bespreken en zei
dat Noord-Korea mag kiezen „waar,
wanneer en op welk niveau er moet
worden gepraat". Een gesprek zou
moeten worden gevoerd zonder voor
waarde vooraf en met een „geheel
schone lei".
pastorale houding, van innerlijke
bewogenheid voor de mensen die
aan zijn zorgen zijn toevertrouwd
en voor wier probleem hij zich in
een hoogmoedig aandoende een
zaamheid lijkt te hebben afgeslo
ten, dat je je haast niet kan voor
stellen dat er in Rome nog mensen
zijn die de theologische achter
gronden belangrijker achten dan
de bestuurlijke impasse die door
deze polarisatie is geschapen.
Het belang van het gelijk of onge
lijk in deze kwestie moet niemand
onderschatten en Rome, dat theo
logisch in eeuwen denkt, zal dat
ook zeker niet doen. Wat je eigen
lijk alleen maar vanuit de Neder
landse samenleving aan Rome zou
willen vragen is: Laat de beslissing
over dat gelijk of ongelijk inder
daad aan de eeuwen over, maar
onthef nu op korte termijn een
bestuurder die niet voldoet aan de
eisen die je aan een bestuurder zou
mogen stellen en die daardoor an
deren en zichzelf niet gelukkig
maakt.
WENEN In Oostenrijk heb
ben de ongeveer 1.500 rechters
en 200 openbare aanklagers ge
dreigd in staking te gaan als de
regering hun eisen voor hogere
salarissen niet inwilligt. Zij
stellen dat zij het slechter heb
ben dan alle andere Oosten
rijkse overheidsfunctionaris
sen. Het aanvangssalaris van
een rechter in een kleine plaats
is ongeveer 1.500 gulden per
maand. Na een ontmoeting
met de ontevreden rechters
verklaarde bondskanselier
Bruno Kreisky echter, dat „het
buitengewoon moeilijk" zal
zijn aan hun eisen tegemoet te
komen.
Donderdag ontving de paus bisschop
Simonis van Rotterdam. De andere
bisschoppen volgen later.
Bisschop Bluyssen van Den Bosch
sprak gisteravond in een interview
met de KRO-tv-Rubriek Brandpunt
zijn grote verontrusting uit over de
verdeeldheid binnen het bisschop
pencollege. Hij schreef deze verdeeld
heid toe aan een verschil van beoor
deling van de situatie, verschil in
kerkvisie en omgaan met kerkleden.
„Er leven in de kerkgemeenschap
spanningen. Je kimt je daarbij op
stellen bij de ene pool of de andere en
van daaruit de zaak bekijken. Dan
krijg Je verschillende visies. Ik ben
tegen een dergelijke polarisatie," al
dus bisschop Bluyssen.
ADVERTENTIE
De Wolfskinderen
Charles Maclean
Een authentiek en
verbijsterend verhaal.
Twee meisjes in de jungle
van Bengalen, opgevoed
door dieren.
De worsteling om het
menselijke en het dierlijke.
Uitvoerig gedocumenteerd
en vele illustraties.
f 19,50
Op de vraag of mgr. Bluyssen net als
mgr. Gijsen Kamerleden die meewer
ken aan een vrijere abortuswetgeving
de sacramenten zou weigeren, ant
woordde mgr. Bluyssen, dat hij abor
tus beschouwt als „ln principe
slecht", maar, zo vervolgde hij: „De
vraag van de wetgeving is een heel
andere vraag. De vraag is namelijk of
via de strafwetgeving het ongeboren
leven beter beschermd kan worden.
Het zijn de politici, die dat moeten
uitmaken. Daar kan ik als bisschop
wel normen voor aangeven, maar de
feitelijke beslissing, daar voel ik me
onmachtig toe. Ik zou erop willen
vertrouwen, dat onze katholieke poli
tici de zaak weloverwogen en con
sciëntieus behandelen. Daar ga ik
vanuit." Hun de sacramenten weige
ren zou mgr. Bluyssen niet. „Dan
zouden ze echt over de schreef moe
ten gaan en dat zie lk niet op dit
moment."
Het interview van bisschop Gijsen in
Elseviers Magazine van deze week is
voor zijn Haarlemse collega mgr. Th.
Zwartkruis aanleiding geweest, een
brief te schrijven aan de pastores en
geloofsgemeenschappen ln het bis
dom Haarlem. Bisschop Zwartkruis
spreekt daarin zijn „onverminderd
geloof en vertrouwen" uit in „pries
ters en leken, die samen met mij en
het bisschoppelijk bestuur vorm wil
len geven aan de verkondiging van de
blijde boodschap in kerk en samenle
ving van onze tijd".
Mgr. Zwartkruis schreef, dat hij in
zijn gesprek met de paus de eigentijd
se problemen van zijn bisdom zal
voorleggen, „alsmede de wijze waar
op ik meen, in collegialiteit en dia
loog, gezag te moeten uitoefenen."
Wat bisschop Gijsen in het Elsevier-
interview heeft gezegd over homofi
lie, is aanleiding voor de afdeling
Venray-Venlo van de Nederlandse
vereniging tot integratie van homo
seksualiteit COC, om op 14 april een
protest-demonstratie te beleggen in
Roermond. De afdeling noemt Gij
sens opvattingen „middeleeuws".
Bisschop Bluyssen zei gisteravond
voor Brandpunt, dat hij homofielen,
die gewetensvol hun levenswijze kie
zen, in het algemeen gesproken niet
de communie weigert.
Van een onzer verslaggevers
ROME/UTRECHT Kardinaal Wlllebrands Is gistermiddag
een uur bij de paus geweest om met hem te praten over de
moeilijkheden in de r.k. kerk in Nederland. Na afloop werd
alleen bekendgemaakt, dat op zeer korte termijn nog een
tweede gesprek zal volgen, vermoed wordt op maandag.
De FNV organiseerde gisteren een zogeheten picket-line voor
de Tunesische ambassade in Scheveningen. Dit uit protest
tegen de gevangenschap en de slechte behandeling van vak
bondsleiders in dit land.
Na de ambassadeur een brief te hebben overhandigd met een
protestschrift daarin verlaat vice-voorzitter Wim Spit van het
FNV (zie foto) de ambassade om buiten verder te demon
streren.
TEL AVTV (Reuter, UPI) Een Israëlische infanterie-eenheid
heeft gisteren een aanval gedaan op twee guerrillabases van
de Palestijnen in het zuiden van Libanon. Daarbij zijn twintig
tot vijfentwintig Palestijnen om het leven gekomen. Een
Israëlische militair raakte bij de actie licht gewond.
De Israëlische militairen slaagden er
gisternacht in zonder opgemerkt te
worden door de linies van de vredes
macht van de Verenigde Naties heen
te trekken en overvielen de Palestij
nen bij verrassing. Ondertussen be
schoten Israëlische kanonneerboten
andere Palestijnse doelen in Libanon.
De Israëlische militairen die hun ac
tie geheel te voet uitvoerden, hebben
tien gebouwen die door de Palestij
nen gebruikt werden, opgeblazen. Bij
de actie werd een persoon gevangen
genomen.
Een woordvoerder van de Palestijnse
Bevrijdingsorganisatie PLO in Da
mascus verklaarde gisteren dat de
Palestijnen de Israeli's aanzienlijke
verliezen hadden toegebracht. In Bei
roet werd meegedeeld dat zes Pales
tijnen commando's en leden van de
linkse milities die zich met de Pales
tijnen hebben verboden, om het leven
gekomen zijn.
De Israëlische staf-chef generaal Ei-
tan beschuldigde de troepen van de
vredesmacht van de VN ervan dat zij
niets ondernemen tegen Palestijnse
acties in Israel. Ook de Palestijnen
zien regelmatig kans door de gelede
ren van de vredesmacht heen Israel
GELEEN Het Bouwfonds Lim
burgse Gemeenten heeft gisteren
in navolging van o.a. het Bouwfonds
Nederlandse Gemeenten de hypo
theekrente over de gehele linie ver
laagd. De verlaging bedraagt 0,2
procent.
Voor een 30 Jaar vaste hypotheek is
het tarief nu 8,9 procent voor 10 jaar
vast 8,8 procent en voor 5 jaar vast 8,7
procent, zo heeft het BLG medege
deeld.
te bereiken. Daarom voelt Israel zich
genoodzaakt regelmatig acties te on
dernemen tegen de Palestijnen in
Libanon.
Gisteravond werden enkele Ka-
toesjaraketten vanuit Libanon afge
vuurd op de plaatsen Kiryat SJmona
en Nahariya ln het noorden van
Israel.
BONN (UPI, AFP, DPA) De televi
sieserie Holocaust over de vervolging
van de Joden tussen 1933 en 1945
wekt in West-Duitsland heel wat be
roering. Al bij de voorvertoning don
derdagavond zijn pogingen onderno
men de uitzending te verhinderen.
Aan de voet van de 230 meter hoge
zendermast Koblenz van de West-
deutsche Rundfunk <WDR) ontplofte
tien kilo dynamiet. Om de uitzending
doorgang te kunnen laten vinden
moest een noodlnstallatle ingescha
keld worden. Ook op een antenne
mast in Munsterland werd een bo
maanslag gepleegd. Een synagoge in
Essen is in brand gestoken.
De vooruitzending van donderdag
ging over het martelen van Joden in
concentratiekampen. Neo-nazi's ln de
Bondsrepubliek hebben de uitzen
ding van Holocaust bij voorbaat al
veroordeeld, omdat ze beweren dat
wat in Holocaust gebeurt ln werke
lijkheid nooit gebeurd is. ZIJ noemen
Holocaust een verzinsel van de over
winnaars in een poging om West-
Duits land te kunnen blijven chan
teren.
ADVERTENTIES
Van onze onderwljsredactie
EINDHOVEN Jongens hebben een grotere hekel aan school dan meisjes. Ze vinden vooral
dat je op school niet vrij genoeg bent. Meisjes hebben andere zorgen: ze hebben meer klachten
over hun gezondheid en hun relaties met anderen; ze zijn eerder zenuwachtig en zitten vaker
te dromen.
geven is wel genoemd dat meisjes
zich voor zo'n landelijk examen veel
zenuwachtiger maken. Dat kan best
kloppen als men de uitkomsten van
Dit blijkt uit het onderzoek dat M.
Dorreman heeft verricht binnen de
vakgroep pedagogie aan de techni
sche hogeschool te Eindhoven. De
conclusies zijn gebaseerd op een en- dit onderzoek bekijkt. Meisjes klagen
quête op negen rooms-katholieke veel vaker dan Jongens over buikpijn Ull€rilJK
geen conclusies aan dit soort gege
vens, maar het lijkt waarschijnlijk
dat dit doorwerkt in de schoolpresta
ties.
In verband met de daling kredieten in rekening
van de tarieven op de courant met ingang van
geldmarkt zal de toeslag 20 januari 1979 met 1%
op de debetrente voor worden verlaagd tot 2%.
scholen voor havo en vwo in Noord-
Brabant.
Dorreman heeft verder geborduurd
op onderzoeken van prof. dr. M.
Groen en B. C. Lippens, die in 1969 en
1976 soortgelijke studies publiceer
den. Dorreman heeft zelf geen nieuwe
enquête afgenomen, maar de gege
vens van Lippens nader geanaly
seerd.
Het onderzoek van Dorreman zou wel
eens van belang kunnen zijn voor
beantwoording van de vraag waarom
de schoolcarrière van meisjes anders
verloopt dan die van Jongens. Zo is de
laatste tijd opgevallen, dat meisjes
bij het schoolonderzoek redelijke re
sultaten halen maar op het centraal
schriftelijk eindexamen duidelijk
minder presteren dan jongens.
Als mogelijke verklaring voor dit ge
en hoofdpijn, gebrek aan eetlust en
vermoeidheid. Ook hun angst voor
proefwerken en beurten is groter dan
bij Jongens. Dorreman verbindt zelf
ADVERTENTIE
DAG EN NACHT BEREIKBAAR
BEGRAFENIS - ONDERNEMING
VAN CITTERSSTRAAT 32a
STUIVINGASTRAAT 14
•rdam Telet. 20 26 51
Terwijl meisjes zich nogal eens zor
gen maken over hun uiterlijk („lk ben
te dik", „ik ben niet aantrekkelijk",
„lk heb een slecht figuur"), tobben
jongens hoogstens over hun spreek
vaardigheid („ik spreek moeilijk") of
hun lichaamskracht („lk ben niet zo
sterk als anderen"). Jongens hebben
meer praktische problemen dan
meisjes: Ze maken zich zorgen over
militaire dienst, ze klagen dat ze min
der geld hebben dan hun vriendjes en
hebben dus vaker baantjes nodig.
Er zijn ook duidelijke verschillen ln
de relaties met anderen. Hoewel zo
wel jongens als meisjes op dit vlak
klachten hebben (bij voorbeeld dat ze
verlegen zijn), lijken meisjes toch
..gevoeliger": ze trekken zich de din
gen eerder aan, kunnen iemand soms
erg missen, zouden graag wat vrien
delijker zijn en hebben meer moei
lijkheden met hun ouders. Dat laat
ste doet zich vooral voor wanneer ze
niet met hun vriend(in) op vakantie
mogen en niet mogen omgaan met
wie ze wiilen.
Bij een vergelijking tussen oudere
havo- en vwo-scholleren blijkt dat
havo-leerlingen meer problemen heb
ben met school (wiskunde is moeilijk,
veel huiswerk, angst voor proefwer
ken, enz.) en vwo-leerlingen vaker
klagen over een gebrek aan slaap en
vrije tijd.
„Het lijkt wel alsof we echt In de
bios xitten, Tony".
ADVERTENTIE
Met ingang van 20 januari 1979 zal de extra toeslag
voor debetstanden in rekening courant, waarvoor de
rcnle op het promessedisconto is gebaseerd, als gevolg
van de ontwikkeling van de rentetarieven
op de geldmarkt, met 1% verlaagd worden tot 2
