orgelijke toestand in
iekenhuis kost levens
'Veder-Smit heeft
strijd al verloren'
tAI: auto goed voor
le werkgelegenheid
Waterleidingbedrijven
tegen wijziging wet
BI LENING 1970
Overtuiging klinkt steeds dringender door in Groningen:
V
Patiëntenstops
slechts topje
van de ijsberg
Veria*
debetrente Kredieten
'Combinatie studie en werk
valt student zwaar'
Hotel door brand verwoest
Financiering kruiswerk niet uit AWBZ
'Schoon rivierwater taak overheid'
Subsidieverlening
niet toetsen aan
beleid regering'
CNV op de bres
voor gestrande
vrachtrijders
STAAT DER NEDERLANDEN
RIJDAG 19 JANUARI 1979
BINNENLAND
TROUW/KWARTET
ru,
oor Jan Sloothaak
RONINGEN De zorgelijke situatie waarin het acade-
isch ziekenhuis in Groningen verkeert kost mensenlevens.
>ze overtuiging klinkt steeds dringender door in kringen
M nnen en buiten dit ziekenhuis. „Weliswaar zitten alle acade-
ische ziekenhuizen in de zorgen, maar voor ons komt daarbij
it heel Noord-Nederland met zijn anderhalf miljoen inwo-
3e is voor topspecialismen is aangewezen op het academisch
mi Ekenhuis in Groningen," zegt de heer G. R. Meijer, voorzitter
ii het ziekenhuisbestuur,
on
ld
i laatste tijd is het bij herhaling
■te orgekomen dat patiëntenstops
rden ingesteld. Vrouwen met kan-
Li r zijn bij voorbeeld op een wacht-
lt geplaatst. Voor patiënten die na
zware operatie of een zeer ernstig
eluk een extra intensieve behan-
ng nodig hebben, is er vaak geen
ats. Begin februari is er een ge-
tek met minister Pais, nadat eerder
een delegatie Kamerleden pools-
ogte is komen nemen in het zieken-
ls, dat per Jaar 22.000 patiënten mehsen sterven, is niet te bewijzen,
neemt. Het heeft lang geduurd. Af- maar volgens voorlichter J. M. J. Wes-
raken over een gesprek zegt de sing kun je het op je klompen aanvoe
rster steeds af. Al in apnl vorig len; aig een patiënt in een ander zie-
u!enUj «»«er ijer; "He£. kenhuis sterft, wie zal dan bewijzen
bijzonder moeilijk contact met da^ ^it niet gebeurd zou zijn in het
ie minister te maken". Academisch Ziekenhuis? Het is ech-
ter zonder meer duidelijk dat mensen
n van de knelpunten is de intensie- sterven doordat ze niet de intensieve
behandehng na ernstige operaties
ongelukken. Op de afdeling „in-
islve treatment" heeft men de ap-
«tuur - bijvoorbeeld om de Het AcademiSch Ziekenhuis heeft
imhaling op gang te houden die een plan klaar voor een tijdelijke
or sommige patiënten een nood- opiOSSing. De afdeling plastische chi
rurgie moet dan elders worden onder
gebracht (bij de vrouwenaldeling).
Dat schept op de chirurgische afde-
ling ruimte voor vijftien aparte ka-,
iben en besmettingsgevaar ople- mertjes, ter vervanging van de beide
•n. „Neem je meer patiënten met huidige zaaltjes voor zeven „schone"
infectie op, dat vergroot je het en twee VUiie" (geïnfecteerde) pa-
nettingsgevaar en dan zul je moe- tiënten. Door die aparte kamertjes is
het infectiegevaar ondervangen. De
kosten bedragen echter zes miljoen
gulden en minister Pais zal dan moe
ten dokken.
om te overleven. De afdeling
ilt een kamertje voor zeven zoge-
amde „schone" patiënten en een
ir twee patiënten die een infectie
stoppen. De chirurg zegt dan: ik
ereer niet meer", aldus Meijer.
ardoor is het voorgekomen dat de
even werden verstuurd naar instel
len en huisartsen met de bood-
ap: we kunnen niemand meer
lemen.
soort zwaar zieke patiënten kun
ook niet naar andere academische
ijnde is honderdtachtig kilometer
Noodmaatregel
Het trieste is dat het om een nood
maatregel gaat, die nu extra geld
SiSSS? gaat kosten „Als we ons bouwpro-
enhuizen vervoeren. Het dichtst- ,mo £rAn,flr»n haHHen inmnpn Hit-
behandeling krijgen die ze nodig
hebben.
gramma gewoon hadden kunnen uit
voeren zoals het ministerie van
^de^Sde^iworSSSrieken- onderwils en wetenschappen al in
van ae anaere nooraenjxe ziexen 47npfi4.pifplirri Hon wns er
1970 had goedgekeurd dan was er
j „„„„ni,„0,R „no> allang een nieuwe chirurgische kli-
allemaal goed geoutilleerd, maar dpwppRt" aidtiR de heer Meiier
specialistische en vaak nieuw ont- Kf H£fruH i?32'
hide apparatuur voor bijzondere 15 ÏOlstrekt ver"
allen is alleen in het Academisch ouderd en wem-
Itenhuis voorhanden. Ook de afdeling kindergeneeskunde
stelt soms een stop in. Er is te weinig
personeel. „Men loopt hier voortdu-,
rend op de tenen. Er hoeven maar een
paar mensen ziek te zijn of het gaat
ben. Die zijn aldus de heer Meij-
i je klompen
onder deze omstandigheden
Voorzitter C. R. Meijer
niet meer", aldus Meijer. Gebrek aan
personeel, stagnatie van het bouw
programma en tekort aan geld, vor
men een onverbrekelijke keten die de
moeilijkheden bepalen.
Eind vorig Jaar luidde prof dr J. Olt-
hoff voor de tweede keer de noodklok
omdat opnieuw een tijdelijke stop
voor vrouwelijke kankerpatiënten
moest worden ingevoerd. Een tekort
aan bedden en gebrek aan operatie
ruimte zijn de hoofdredenen. Hij
waarschuwde dat het op een lange
wachtlijst plaatsen van patiënten die
eigenlijk direct geopereerd moeten
worden, mensenlevens kost.
Méér afdelingen
Volgens de heer Meijer zijn de patiën-
tenstops slechts topjes van de ijs
berg. „We kunnen op een aantal afde
lingen stops verwachten." De moei
lijkheden hebben een complex van
oorzaken. De taak van de vroegere
academische ziekenhuizen, eigenlijk
armenzlekenhuizen, waar men gratis
werd geholpen ten behoeve van de
wetenschap, is drastisch gewijzigd.
Nieuwe wetenschappelijke ontwikke
lingen leiden tot investeringen in
dure apparatuur en medicamenten.
De ziekenfondsen en ziektekosten
verzekeringen handhaafden echter
hun vaste tarieven. Zo kan het gebeu
ren dat een patiënt in het academisch
ziekenhuis een ton kost, terwijl het
ziekenhuis maar honderd gulden te
rug krijgt.
De drieledige taak ten behoeve van
onderwijs, onderzoek en patiënten
zorg gaf een onderlinge verschuiving
te zien. De patiëntenzorg legde een
steeds zwaardere claim. Eén van de
vraagpunten werd: moet het ministe
rie van onderwijs en wetenschap blij
ven betalen aan wat in feite een stuk
volksgezondheid is. Drie vijfde van
het geld voor de exploitatie (tweehon
derdmiljoen gulden per jaar) komt
thans binnen vla de patiënten, zie
kenfondsen, ziektekostenverzekerin
gen. Twee vijfde wordt betaald door
het ministerie van onderwijs en we
tenschappen. In feite zou het deel dat
uit de pot van de volksgezondheid
(dus via de patiënten) binnenkomt
moeten worden verhoogd nu de na* J
druk steeds meer op de patiëntenzorg
komt te liggen.
Niet loslaten
De vroegere staatssecretarissen Hen
driks (volksgezondheid) en Klein (on
derwijs) hebben een basisfilosofie
ontwikkeld. Minister Pais heeft die
inmiddels weer verlaten en wil de
zaak opnieuw bekijken. „Maar wij
vinden dat Je de eerder Ingevulde
uitgangspunten pas kunt loslaten als
je eerst nieuwe hebt ingevoerd. Op
zich zelf staan wij niet afwijzend te
genover de gedachte dat de extra
claim van de patiëntenzorg uit de pot
volksgezondheid moet komen, maar
wij gaan ervan uit dat minister Pais
als ónze minister verantwoordelijk
is," aldus Meijer.
Groningen diende in 1970 een bouw
programma voor tien Jaar in. Kosten
180 miljoen gulden. Twee Jaar later
kwam het ministerie al terug op zijn
aanvankelijke goedkeuring. De in
vesteringen moesten geval voor geval
en Jaar voor Jaar bekeken worden. In
de praktijk betekent dit dat nog niet
de helft van het bouwprogramma is
uitgevoerd. Daardoor ontstond de
nijpende achterstand waarmee Gro
ningen nu zit en de noodzaak om
extra geld, dat men anders had kun
nen besparen, te steken in noodvoor
zieningen. „En dan te bedenken dat
de voortgaande ontwikkelingen ei
genlijk al weer nopen voor een vol
gend tien-jarenprogramma, terwijl
we nu met een nijpende achterstand
zitten." aldus de heer Meijer.
Exploitatie
Bovendien gaat het niet alleen om
investeringen in een bouwprogram
ma maar ook om de exploitatie. Uit
voering van het bouwprogramma
heeft als onvermijdelijk gevolg dat
het personeelsbestand moet worden
aangepast, nog afgezien van het feit
dat er nu al te weinig personeel is.
„We hebben een verlanglijstje voor
vierhonderd personeelsleden in Den,
Haag liggen, maar die hebben we al
zo geknepen dat onze werkelijke aan
vraag tot honderd is teruggebracht,"
aldus Meijer. Hij vreest dat bij de
huidige bezuinigingen Groningen
steeds verder achterop raakt en daar
door steeds minder opgewassen raakt
tegen zijn taak. Het afstoten van on
derdelen (zoals in Lelden een stuk
dienstverlening) kan Groningen niet
maken, want er is in het noorden geen
enkele vervangende instelling. Elders
in Nederland of vlak over de grens
met België en het Roergebied in
Duitsland zijn die er weL
'an onze medewerker
—AMSTERDAM De Nederlanders hebben duidelijker
an ooit voor de auto gekozen, de overheid dient de auto
►eter in de maatschappij te integreren en het toenemend
antal auto's betekent meer werk. Dit zei de heer A. C. M.
leers, voorzitter van de afdeling auto's van de RAI
isteren ter gelegenheid van de volgende maand te hou-
en personenauto-tentoonstelling.
'olgens de heer Beers krijgt de
«rkgelegenheid door de auto te
«inig aandacht: „Ook wanneer wij
aarbij dicht bij de auto blijven en
let naar allerlei indirecte arbeids-
laatsen kijken, dan is eenvoudig te
instateren dat de auto in Neder-
nd direct werk geeft aan honderd-
jftig duizend mensen. Daarbij
•reek ik niet van activiteiten als
egenonderhoud, vrachtvervoer,
londerricht en taxi's. Te verwach-
tn is dat een groeiend autopark in
f komende jaren in deze sector
Dg meer werkgelegenheid zal
«leppen," zei hij.
Mie kritiek leverde de heer Beers
P de vorige regering. Hij zei dat het
ronduit auto-vijandige beleid van
it vorige kabinet en met name de
begroting van verkeer en water
staat 1976" indertijd voor RAI en
Bovag aanleiding was voor de auto
campagne „Blij dat ik rij".
Anderzijds sloot hij zich aan bij een
uitspraak van minister Tuijnman:
„Je kunt de mensen niet in het
openbaar vervoer slaan". De heer
Beers besloot met de woorden „wij
geloven in de toekomst van de auto.
Dat geloof wordt door de overgrote
meerderheid van de Nederlandse
bevolking gedeeld. Het zal dan ook
in het feitelijk koopgedrag tot ui
ting komen. Vorig jaar zijn vijfhon
derdvijfentachtig duizend nieuwe
auto's verkocht. Dit aantal zal nog
toe kunnen nemen tot meer dan
zeshonderdduizend in de Jaren
tachtig."
In verband met de daling van de rente op de
geldmarkt is het ons mogelijk om met ingang
van 19 januari 1979 onze tarieven te verlagen.
De tijdelijke toeslag op de debetrente van
kredieten, waarvan het tarief gekoppeld is aan
het promessendisconto van De Nederlandsche
Bank N.V., zal op genoemde datum verlaagd
worden van 3 tot 2
NEDERLANDSCHE
MIDDENSTANDSBANK
AMSTERDAM (ANP) Bijna
veertig procent van alle stu
denten aan de universiteit van
Amsterdam houdt er een volle
dige of gedeeltelijke werkkring
op na. Het merendeel van deze
Poep heeft de grootste moeite
om die twee dagtaken met el
kaar te combineren, omdat de
universiteit slechts enkele
avondopleidingen kent. Deze
«ituatie zal voor de werkstu
dent nog nijpender worden.
Wanneer de beperkte inschrij-
vingsduur van kracht wordt.
Dit blijkt uit een rapport geti
teld: „Werkstudenten en hun
Problemendat het centrum
voor onderzoek van het onder
wijs (COWO) heeft samenge
steld. Onder werkstudenten
worden verstaan alle studen
ten die meer dan tien werkuren
per week maken. Volgens het
COWO is de laatste jaren voor
al de groep „tweede-kansers"
sterk gegroeid. Dat zijn men
sen met een volledige werk
kring, die in een later stadium
een studie hebben opgevat.
Ook is er een toenemend aan
tal vrouwelijke studenten, dat
naast studie de zorg heeft voor
een gezin.
Volgens het COWO houdt het
onderwijs met deze ontwikke
ling te weinig rekening.
Daarmee wordt de zaak op z'n kop
gezet, zo menen de waterleidingbe
drijven, want juist de overheid zou er
met wettelijke maatregelen voor
moeten zorgen, dat het rivierwater
weer schoon wordt, zodat de waterlei
dingbedrijven er onder alle omstan
digheden betrouwbaar drinkwater
uit kunnen bereiden, dat laatste
wordt trouwens ook In de wet wél tot
de verantwoordelijkheden van de wa
terleidingbedrijven gerekend.
Bij de Tweede Kamer is een desbe
treffend voorstel tot wijziging van de
waterleidingwet ingediend op grond
van een richtlijn die de EG heeft
uitgevaardigd voor de kwaliteitseisen
van het oppervlaktewater, dat be
stemd Is voor de produktie van drink
water. De waterleidingbedrijven
spreken in een brief aan de vaste
De muren worden neergehaald van het hotel-café d'Olde Spoor in het Drentse Gasselternij-
veen dat gisternacht volledig door brand werd verwoest.
Van onze parlementsredactie
DEN HAAG Het kabinet zal zich vandaag voor de zoveelste maal moeizaam buigen over de
problemen van de financiering van het kruiswerk. De Tweede Kamer heeft zich meerdere
malen uitgesproken voor het laten betalen van dat kruiswerk uit de Algemene Wet Bijzonder
Ziektekosten. Ook staatssecretaris mevrouw Veder-Smit is daar voorstander van. Hoewel ze
een paar moties uit de Kamer op tafel heeft liggen, lijkt het er op dat de financiering uit de
AWBZ er niet door zal komen.
Tegenstander van deze maatregel
zou vooral mevrouw Gardeniers zijn,
de minister van CRM. Volgens inge
wijden vreest zij dat het kruiswerk
door de financiering uit de AWBZ
duurder zal uitkomen, dus niet bud
gettair neutraal ls. Dat is een bezwaar
van meer politieke aard. Een ander
punt is dat de hele maatregel zal gaan
drukken op CRM, omdat er een
zwaarder beroep zal worden gedaan
op huishoudelijke hulp. Sterker nog,
de vrees bestaat, dat straks ook die
huishoudelijke hulp uit de AWBZ be
taald zou moeten worden.
PvdA-lld Drenth meent dat er wel
van kostenbesparing sprake is, wan
neer het kruiswerk wordt versterkt
door een wat degelijker financiering.
Ziekenhuizen zouden worden ontlast
en op het kruiswerk zou een zwaarder
beroep worden gedaan voor de na
zorg. Bovendien wordt de eerste-lijn-
gezondheidszorg versterkt, waardoor
de tweede duurdere lijn minder
zou worden aangesproken.
Mevrouw Veder-Smit
meent ook dat er niets anders op zit
Hoewel hij meent dat met een mon
deling overleg ook nog wel Iets recht
te trekken is. Van CDA-zijde kan niet
veel anders worden verwacht. Er lig
gen moties uit het verleden van Han-
nle van Leeuwen en Dien Cornelissen,
en daarbij nog de moties van de laat
ste begrotingsbehandeling die de be
windslieden ln een houtgreep
houden.
Daarbij komt nog eens de uitdrukke
lijke wens van het nationale kruis
werk, dat dezer dagen een hevig be
roep op de bewindslieden deed toch
vooral te zorgen dat het geld voort
aan uit de AWBZ-pot moet komen,
om het kruiswerk voor de toekomst
enig houvast te geven.
Ondanks dit geweld ziet het er naar
uit dat het kabinet tegen de plannen
van mevrouw Veder-Smit zal zijn.
Drenth verwacht echter dat dat niet
het opstappen van de staatssecreta
ris zal betekenen: „daarvoor is men te
zeer gehecht aan zijn post. Dat is
menselijk, he".
Minder greep
Veder-Smit zou haar strijd door de
financiering uit de AWBZ al verloren
hebben, zo wordt gezegd. Daarbij
spelen de aanbevelingen van de Raad
voor de Gemeenteflnanciën en de
Vereniging van Nederlandse Ge
meenten niet eens zo'n sterke rol. De
gemeenten vrezen immers dat er op
lokaal niveau minder greep te krijgen
is op het kruiswerk, als dat uit een
centrale pot betaald gaat worden.
Die vrees is volgens de heer Dees,
(WD), niet terecht omdat ook bij
zo'n centrale financiering voldoende
invloed uit de gemeente kan komen.
Interpellatie
Van onze parlemenentsredactie
DEN HAAG De waterleidingbedrijven hebben bezwaar
tegen een wijziging van de waterleidingwet, waardoor de
bedrijven wettelijk voorgeschreven zouden krijgen bij welke
kwaliteit rivierwater zij dit water wél mogen gebruiken om er
drinkwater van te maken en bij welke niet, en met welke
zuiveringsmethoden zij sterk vervuild rivierwater dienen te
behandelen.
Wanneer minister-president Van Agt
vanavond, na de ministerraad inder
daad zal zeggen dat het kabinet van
de AWBZ financiering zal afzien, zal
de kritiek van de Kamer naar ver
wachting niet mals zijn.
Drenth meent dat het dan van een
interpellatie zal komen om de staats
secretaris voor haar falen ter verant
woording te roepen. De WD'er Dees
DEN HAAG (ANP) De Nationale
Commissie voor Ontwikkelingssa
menwerking (NCO) heeft gisteren
meegedeeld wel akkoord te gaan met
het nieuwe systeem van subsidiever
lening, waartoe minister De Koning
(ontwikkelingssamenwerking) zich
bereid heeft verklaard, maar het on
eens te blijven met de els van de
minister, dat de subsidieverlening
moet worden getoetst aan het buiten
lands b«»i<*iH van de regering.
De NCO ontvangt nu aan subsidie
voor voorlichting en bewustwording
een bedrag van ruim elf miljoen gul
den pér jaar. Alle projecten, waarvoor
de NCO subsidie verleent, dienen
echter afzonderlijk aan de goedkeu
ring van de minister te worden onder
worpen. De NCO is begin 1978 erg
boos op de minister geworden, toen
deze zijn goedkeuring aan een aantal
subsidietoekenningen onthield. Het
ging hierbij onder meer om subsidies
voor de activiteiten van zogenaamde
landencomité's.
UTRECHT (ANP) De Vervoers-
bond CNV heeft in brieven aan de
ambassadeur van Bulgarije ln Neder
land en aan de Bulgaarse handelsver
tegenwoordiger in Den Haag gepro
testeerd tegen de manier waarop rui
me 150 Bulgaarse chauffeurs nu al
geruim tijd ln het Europoortgebled
op lading moeten wachten.
De chauffeurs bivakkeren in de cabi
nes van hun vrachtwagencombina
ties. De Vervoersbond CNV noemt
het mensonwaardig, dat „voor deze
arbeiders tot nu toe tijdens de weken
lange wachttijd nog geen accommo
datie is verzorgd waar zij kunnen
verblijven, zich persoonlijk kunnen
verzorgen en van voedsel worden
voorzien." De bond vraagt de ambas
sadeur ln te grijpen.
ADVERTENTIE
commissie voor de milieuhygiëne van
de Tweede Kamer, die de wetswijzi
ging binnenkort gaat bespreken, hun
waardering uit voor het streven om
de kwaliteit van het oppervlaktewa
ter ln de EG-landen te verbeteren.
Zij menen echter dat de overheid het
paard achter de wagen zou spannen
wanneer zij aan gebruikers van op
pervlaktewater regels oplegt waarbij
men geen rivier van een bepaalde
kwaliteit mag gebruiken, of waarbij
de waterleidingbedrijven wordt voor
geschreven met welke zuiverings
methoden zij sterk vervuild rivierwa
ter moeten behandelen. Op die ma
nier keert de EG-richtlljn zich tegen
de gebruikers ln plaats van tegen de
vervuilers, en zal er geen stimulans
van uitgaan om paal en perk te stel
len aan de vervulling.
bedrag open bedrag
koers
de koers wordt na de inschrijving op 23 januari 1979
vastgesteld volgens het tendersysteem
rente jaarlijks op 15 februari
aflossing in 5 jaarlijkse termijnen van 15 februari 1985 af
vervroegde aflossing is niet toegestaan
inschrijving 23 januari a.s. van 9 lot 15 uur via banken en commissionairs
storting 19 lebruari 1979
prospectus kosteloos bij banken en commissionairs