'Godsdienst' moeilijk vak RECOMPENSA JESUCRISTO Belangstelling Trouw NIEUWSNET VANAF 7 FEBRUARI IN DE KIOSK. OORDEEL ZELF. Commentaar Premier Iran buigt voor religieuze leider „We zijn er helemaal niet bang voor. We houden't natuurlijk wel in de gaten." ,eegstaan en kraken (1) Naast veel klachten over lessen toch ook lichtpuntjes leegstaan en kraken (2) l *TV tevreden over veranderingen wet Man verdacht van brandstichting vrij RIJDAG 19 januari 1979 BINNENLAND trouw/kwartet et valt toe te juichen dat de igering tenslotte toch gekomen is et een wetsontwerp, dat besturen n gemeenten boven de 25.000 woners de bevoegdheid geeft op treden tegen eigenaren van hui- n, kantoren en bedrijfspanden die ruimte willens en wetens icn leegstaan. Het was ons wat g aard geweest als de regering j, eer spoed betracht had met het dienen van dit wetsontwerp (een rwijt, dat ook de bewindslieden X t het vorige kabinet zich dienen te trekken), maar goed wie er dat soort teleurstellingen jft mokken, is een zuurpruim. et nieuwe wetsontwerp moet in f< uwe samenhang met de al door Tweede Kamer aangenomen ti-kraakwet worden gezien. u ut nieuwe wet komt niet in s aats van de ander. Beide wetten fJ lien elkaar aan. ie at is een goed uitgangspunt, want i| or welke sympathieke overwe- igen sommige krakers zich in het U rieden ook hebben laten leiden; t is klip en klaar dat de overheid En ruimte mag laten voor deze praktijken. Het toelaten van kra ken waartegen nu op grond van de bestaande wetten heel moeilijk op te treden is zou betekenen dat in onze maatschappij op dit punt de rechten van de jungle zouden worden gehonoreerd. Je kunt krakers heel mooi schetsen als mensen die pioniers-geest heb ben en het eigen lot in handen durven te nemen, je kunt alle ro mantische verhalen dichten die in jongens en stoere knapen worden geweven het is heel wat realisti scher om krakers te vergelijken met mensen die, terwijl anderen in de rij staan te wachten, voor hun beurt gaan. Misschien is het mogelijk dat hier of daar in de praktijk toch nog een rechtvaardigingsgrond te vinden is voor een enkel kraakgeval, omdat bijvoorbeeld de overheid zelf in haar rol van verdelende rechtvaar digheid tekort geschoten is; maar dat kan dan voor de overheid nooit een voldoende reden zijn om de handige jongens helemaal de vrije hand te laten en af te zien van de eigen opdracht een rechtvaardige verdeling tot stand te brengen. door Piet Hagen AMSTERDAM „Godsdienstles, dat zie ik meer als een ontspanningsuurtje; dat je even weg bent van de lessen waarbij je moet opletten." Het is een van de vele negatieve reacties op het godsdienstonderwijs, die te vinden zijn in het vorig jaar verschenen verslag van de enquête die pater Jan Nieuwenhuis heelt gehouden onder vierduizend jongeren van 12 tot 17. tnsut) pw sttvmitnasiuiKicn wa Mnqiiir I tonsillar contra el gotutrna etiahiecida letoimt ter opsporn wn de tenner medeplithlu aaiuaseriwrinq iep de regering it moeilijke van dit verhaal waj nu toe, dat niet alleen de kra- jnrs die rechtvaardige verdeling »n orkruisten, maar dat er aan de at dere kant ook heel wat huiseige- ren e d. waren, die hun bezit t zagen als een mogelijkheid om behoefte van andere mensen te kken maar veeleer als een object speculatie, t name in grote steden komt het g gal eens voor, dat de grond li der een woning of kantoor meer >n ard is. dan het hele gebouw en door sloop en nieuwbouw of igering van bestemming goed d te verdienen is. Onbekom- i rd voor de nood van heel wat ningzoekenden, omdat kwaad- n lende huiseigenaren hun eigen- ejfmmen maanden en soms zelfs laten leegstaan om bijvoor- ild op die manier de gemeente dwingen met hun plannen in te men. j is met name aan dit laatste '6 Él, dat het nieuwe wetsontwerp :moet komt. De eigenaren in Jieenten met meer dan 25.000 I 'oners krijgen de plicht om het Ie gkomen van huizen binnen twee inden bij de gemeente te mel- i. Die melding moet openbaar gemaakt worden en binnen vier tot zes maanden moet zo een gemeen tebestuur dan beslissen over het al of niet zal vorderen ten behoeve van woningzoekende, waarbij vor dering volgens deze wet de regel zal zijn. Een belangrijk punt in het voor deel van het regeringsvoorstel in vergelijking met het PvdA-plan is naar onze mening ook, dat volgens de regeringsplannen hele dure en grote woningen en bedrijfspanden (die met enige interne verbouwing tot bewoning door meer gezinnen zouden kunnen worden ingericht) onder het beslag van deze wet komen. Het zijn allemaal positief te waarderen punten, waarvoor geen enkele goedwillende huisbaas beducht hoeft te zijn. Het is te hopen dat met het oog op de belangen van de woningzoekenden zonder ellebogen en grote monden en omwille van het behoud van onze steden (omdat een langdurige leegstand dikwijls gepaard gaat met verpaupering), de beide wet sontwerpen nu snel in het staats blad komen. De wantoestanden op dit terrein hebben al te lang geduurd. Godsdienst als ontspanningsuurtje, dat klinkt nog mild in vergelijking met de harde kritiek die veel andere jongeren uiten. In het blad van de rooms-katholieke Vereniging van Ka- techese Docenten geeft de Groningse godsdienstleraar Dries van den Ak ker een overzicht van hun bedenkin gen tegen dit vak. „Om te beginnen wordt de bijbel als volkomen vreemd aan hun wereld ervaren. Terwijl toch de suggestie wordt gewekt, dat de inhoud ervan zo wezenlijk is voor je leven. Gelooft u me: onze kinderen zitten te wachten op woorden van hoop en troost. Maar hoe teleurgesteld zijn ze in de bijbel." Van den Akker vertelt dat hij in een vierde klas vroeg waarover ze het dit jaar wilden hebben. Driekwart ant woordde: „Over bijbelverhalen en zo, daar asjeblieft niet over". De tweede oorzaak van onbehagen vindt Van den Akker nog pijnlijker. Voor het gevoel van leerlingen gaan de lessen niet over God. Hij bespeurt wel vaak een verlangen naar God, maar tegelijk is er bij veel jongeren een afkeer tegen „die" God van de bijbel en van de gezeten kerk. De belangrijkste bron van onbehagen Positief is volgens Van den Akker het ver plichtende karakter van het vak godsdierist. Het woord godsdienst suggereert dat het over je eigen ge loof gaat, waar Je vrij over kunt pra ten. Maar Je moet allemaal dingen leren, je moet de lessen volgen. Als er gelegenheid is voor gesprek, dan is dat altijd in klasseverband. En niet iedereen heeft zin om over dit soort dingen in zo'n grote groep te praten. onderwijs deelt in de huidige nood van de kerken en van de christelijke godsdienst in het algemeen. Dat hangt samen met de geestelijke crisis van de West-Europese cultuur. Daar in staat de christelijke godsdienst laag genoteerd. Zelfs op christelijke scholen in Nederland. Het godsdien stonderwijs is er veelal een één-uurs vak geworden, dat niet of nauwelijks meetelt bij de overgang of op enige andere wijze, en dat door veel leerlin gen niet serieus genomen wordt". Het is niet de eerste keer dat in Trouw over godsdienstonderwijs wordt geschreven en ook bij een vori ge gelegenheid zijn dit soort klachten geuit. Maar er zijn misschien toch wat meer lichtpuntjes dan een paar jaar geleden. Sinds anderhalf jaar bestaan er in Tilburg (voor de katholieken) en in Amsterdam (voor de protestants- christelijke scholen) opleidingen voor godsdienstleraren voor beroepson derwijs, mavo en de onderbouw van havo en vwo. Voor de bovenbouw van de beide laatste schoolsoorten be staat al iets langer een lerarenoplei ding aan de universiteiten. Daarna wordt net lesmateriaal uitge probeerd door leraren die niet bij de produktie betrokken zijn geweest Ook als de projecten later op grotere schaal beschikbaar, blijft aanpassing mogelijk dankzij het losbladige systeem. Kiezen Het grote voordeel van deze werkwij ze is. dat de leraar vooral de hogere klassen nu echt kan laten kiezen wel ke onderwerpen zij willen behande len Hij kan nu thema's aansnijden die hij in zijn eentje nooit allemaal zou kunnen voorbereiden. Ook de kwaliteit van het materiaal Ls beter dan de lesstof die in veel boeken wordt gepresenteerd. Uitgangspunt is dat je de leerling niet onnodig plaagt met dingen waarvoor hij geen belangstelling heeft De confrontatie tussen de christelijke overlevering (bijbel en kerkgeschiedenis), theolo gisch denken en de wereld van van daag heeft pas zin, als Je aansluit bij vragen die bij Jongeren zelf leven. Het RPF-project is in eerste Instantie bedoeld voor havo en vwo, al worden de lesmappen ook elders gebruikt. Voor het beroepsonderwijs bestaat er een project godsdienstige vorming", dat voor een deel werkt volgens de zelfde principes. In de lagere klassen wordt ook wel met thema's gewerkt, maar de meeste scholen behandelen in de onderbouw toch voornamelijk de basisgegevens van oude en nieuwe testament en van de kerkgeschie denis. „Het is een groot voorn JRECHT (ANP) De veranderin- die minister Albeda (sociale za- heeft aangebracht in het ont- arbéidsomstandighedenwet be ien volgens de FNV een duidelij- ferbetering. De FNV beoordeelt vooral positief, dat er meer in- is gegeven aan het begrip wel waardoor het mogelijk wordt,' •egelen te treffen om de kwali- van de arbeid en de ontplooilngs- ilijkheden van de werknemers te de uitbreiding van de arbeidsin- ctie met tweehonderd man ziet de V een serieuze aanzet om de dier*r sterkte te brengen. Verder noemt FNV het een verbetering in het tsontwerp, dat de in te stellen com mies voor veiligheid, gezondheid welzijn op hun terrein „instem- igsrecht" krijgen. Door het moge- te maken, dat de commissies ei- deskundigen kunnen raadplegen en door ze recht te geven op informa tie van de kant van de bedrijfsge zondheidsdienst en de veiligheids dienst en veiligheidsdeskundige, is de minister eveneens tegemoet geko men aan verlangens van de FNV. In het nieuwe ontwerp ontbreekt een regeling voor het onderbreken van het werk in kennelijk gevaarlijke si tuaties. Het recht om onveilig werk of werk met niet van de vereiste veilig heidsvoorzieningen uitgeruste ma chines te weigeren, ontbreekt ook in het aangepaste wetsontwerp. De FNV oordeelt positief over de ver anderingen die zijn aangebracht in de samenstelling van de te vormen ar- QriSIS beidsraad. Die veranderingen komen erop neer, dat de overheidsvertegen woordigers er geen meerderheidspo sitie meer in zullen nemen. De ouders Maar de godsdienstleraar heeft niet alleen te maken met leerlingen die kritische vragen stellen, ook de kerk, de ouders en de collega's op school hebben allemaal hun eigen verwach tingen omtrent het godsdienstonder wijs. Sommige ouders willen dat het vak godsdienst net zo gegeven wordt als zij het vroeger zelf op school kre gen. De geloofsleer met de paplepel ingieten, zin of geen zin. dat maakt niet uit. Andere ouders verkeren zelf in onzekerheid, maar ze verwachten wel dat de godsienstleraar hun kinde ren nog enige zekerheid te bieden heeft. Hoe, dat is zijn zorg, als het maar een beetje christelijk is. En dan zijn er de collega-docenten. Velen bereid tot samenwerking, maar sommigen ook lauw omdat ze het zelf niet meer weten. Ze vinden het al lang goed dat er op school godsdienstleraren zijn: dan kunnen die de hete kastanjes uit het vuur halen. Tenslotte de kerk. Voor katholieke docenten betekent dat: de kerk van Rome. Ho leg je een klas uit dat de kerk bestuurd wordt door getabberde grijsaards? En wat moet je antwoor den op vragen over de rijkdommen van het Vaticaan? vraagt Van den Akker. Het is niet moeilijk dit lied in mineur te vervolgen. Godsdienst is nu een maal een moeilijk vak en de meeste klachten zijn niet van vandaag of gisteren. Je kunt hoogstens zeggen, dat het geven van godsdienstonder wijs tegenwoordig extra moeilijk is, omdat ook op christelijke scholen een groot deel van de Jongeren niet meer in de kerk komt. Drs. A. Ossewaarde, hoofddocent godsdienst van de Vrije Leergangen in Amsterdam, meldt dat de ervarin gen met de twee eerste jaargangen studenten erg positief zijn. Het enige dat hij betreurt is. dat de aanmelding de tweede keer iets beneden de maat bleef. Waar ook studentenstops be staan, voor het vak godsdienst geldt dat niet, zegt hij. En er is nog altijd dringend behoefte aan goed opgelei de vakmensen. Een tweede lichtpunt is de nieuwe bezinning op de plaats van het vak godsdienst binnen het totale christe lijk onderwijs. Niet in de laatste plaats dankzij de activiteiten van de Unie „School en Evangelie" hebben vele scholen een poging gedaan om het isolement van het godsdienston derwijs te doorbreken. Hier en daar is samenwerking op gang gekomen tus sen godsdienstleraren en collega's voor andere vakken. Uit een enquête op tachtig scholen bleek dat nu in de helft van alle brugklassen wekelijks twee uur gods dienst wordt gegeven. Op een kwart van de scholen is dat ook nog het geval in de tweede klas. Op sommige scholen lukt het de groepen in de hogere leerjaren wat kleiner te ma ken, zodat het gesprek iets makkelij ker wordt. Ook wordt wel met bloku- ren gewerkt (gedurende bijvoorbeeld een half Jaar twee aaneensluitende otwOi! worHma. uftM. sfttt jmed.nel vremde item qa;t mi nel de «nwideïrat en nel werktiuwi tok |aiaaml vorst van de vrede, licti! dec uirreto) ene «yuM todenljnje haren verlMlwonden in hindenenvoelen. aanqetaW near eerbied'vjrtje timers at bevel van de wittige overhad Illustraties uit het project „Wie is Jezus?". Een van de visies op Jezus die ter sprake komen stelt Jezus voor als een Latijns-Amerikaanse revolutionair, wiens opsporing wordt verzocht. Wie lotrm.ttren.ral HmenUdc.tn ideai lorjneas.asociido iqeme twn.lisiciiiaiJi alias el tiwn» K ia pai.ia lm del iwu.tlc sens tarts i itit iiqo.m en «ar,es pies prMCiü; per ciudadanos rtsptuties.dirngidiis por aiilcridades legalu uren per week, daarna een half Jaar een ander vak). Project Het meest positieve bericht over het godsdienstonderwijs betreft de ver nieuwing van het lesmateriaal. In de afgelopen Jaren is een soort project opgezet waaruit leraren ideeën kun nen putten voor hun onderwijs. En niet alleen Ideeën, er zijn nu ook werkmappen beschikbaar die elke le raar op zijn eigen wijze kan ge bruiken. Dit project wordt aangeduid met de geheimzinnige letters: RPF. Het is de afkorting van het Duitse „Religions- Padagogische Projektforschung". In ons land is dit idee overgenomen door het Christelijk Pedagogisch Studie centrum (CPS) in samenwerking met de Vakgroep godsdienstleraren. De godsdienstleraren C. H. van Rhijn (Apeldoorn) en C. van Rijn (Amstel veen) en CPS-medewerker K. M. de Bruijn vertellen enthousiast over de eerste resultaten. Er zijn nu voor de hogere klassen havo-vwo drie projecten klaar (Wie is Jezus, de toekomst van mens en we reld, en Bonhoeffer) en twaalf in de maak o.a. (het Joodse volk, man vrouw-mens, arbeid, zending, kerk dienst, zelfdoding, Islam en Augusti- nus). Voor de lagere klassen is een begin gemaakt. De thema's worden door een klein groepje leraren samen gesteld en in de praktijk uitgetest. ,Het is een groot voorrecht", zegt ds. Van Rhijn, „dat wij nu in staat zijn in te gaan op de belangstelling van de leerlingen. In zekere zin hebben wij het daardoor makkelijker dan colle ga's die bijna uitsluitend verplichte stof moeten behandelen. Aan de an dere kant mis je als godsdienstleraar de motivering van buitenaf; het vak telt niet meer voor het examen. Bo vendien is het ook wel eens moeilijk om zo afhankelijk te zijn van de be langstelling van de leerlingen. Die wisselt ook met het uur. Toch biedt het RPF-project ons een geweldige mogelijkheid om door de ongelntere- seerdheid van leerlingen heen te breken." Van Rhijn en zijn collega's signale ren, net als de in het begin van dit artikel geciteerde Van den Akker, achter de facade van onverschillig heid een duidelijke belangstelling voor geloofsvragen. Minder dan tien jaar geleden gaat het daarbij om gro te maatschappelijke vraagstukken. Jongeren willen nu vooral praten over hun eigen leven, hun relaties met anderen, over de verhouding tot hun ouders, over seksualiteit of (een veel gevraagd thema) zelfdoding. Nu veel jongeren de kerk en de catechese mijden, biedt het, godsdienstonder wijs, met name In de hogere klassen, een unieke gelegenheid om het ge- sprek over deze persoonlijke vragen op gang te brengen. i Vervolg van pagina 1 In een brochure van het Christelijk Pedagogisch Studiecentrum staat het zo: „Het evangelische godsdienst- Tekeningen, bij voorkeur in liggend for maat, sturen aan Trouw, jury politieke prent, postbus 859, 1000 AW Amster dam. Naam en adres aan de achterzijde vermelden. Voor geplaatste prenten is er een boekenbon. IK HEB AA AAR GEEN BLOEMETJE MEEGEBRACHT Men hoopt dat Bakhtiar op dat moment zal aftreden en dat het parlement ontbonden wordt. Aanwijzing voor die parle- mentsontbinding is het feit dat al twintig parlementarië?rs op eigen ini tiatief hun zetel hebben opgegeven. Als dit allemaal rond is, zal Khomeini naar Iran terugkeren. Aangenomen wordt dat dit over twee weken zal gebeuren. Baniyosari, een van de naaste mede werkers van Khomeini, zei gisteren: „Het zou een grote vergissing zijn om Khomeini eerder naar Iran te laten terugkeren. Hij zou kunnen worden vermoord of gevangen gezet, want we hebben het leger nog steeds niet on der controle. Bovendien willen mil joenen mensen hem zien, als hij te rugkomt. Daardoor zal hij de moge lijkheid om in vrijheid beslissingen te nemen missen. De religieuze leiders zijn van plan de komende twee weken besprekingen te beginnen met de generaals. Bazar- gan: „Ik heb nog geen opdracht ge kregen om met het leger te onderhan delen, maar als de sjah de militairen niet provoceert en als de Verenigde Staten zich niet bemoeien met de situatie, dan ben ik optimistisch met betrekking tot een akkoord met de generaals. Officieren tot de rang van kolonel steunen onze beweging. De soldaten hebben zich bij onze bewe ging aangesloten." Baniyosadi zegt: „Het leger steunt de dynastie en de monarchie niet zo sterk als drie weken geleden. Wan neer deze tendens zich voortzet, zal het leger Khomeini steunen. Er zijn niet zo veel slechte mensen in het leger. Veel slechte officieren zijn al uit het land ontsnapt. Wij zullen het leger alles geven, wat het wil en wat nodig is voor de verdediging van het land. Het leger wil zijn eer terug. Het wil niet meer worden gezien als een Amerikaanse basis. Wij zullen het zelfvertrouwen en zelfrespect van het leger herstellen en de leden ervan niet het gevoel geven, dat zij Iraanse be langen beschermen." Nationale Front Baniyosadi en Bazargan maken dui delijk. dat er in hun scenario weinig ruimte overblijft voor het Nationale Front, dat begin november een bond genootschap met Khomeini sloot. Al dagenlang zijn er aanwijzingen dat de wegen van Khomeini en het Front zich scheiden. De woordvoerder van het Front Daryough Forouhar ver blijft momenteel in Parijs om te pro beren de meningsverschillen met Khomeini op te lossen. „De leider van het Nationale Front Karim Sajabi wordt niet gezien als een belangrijk persoon bij de formatie van de Isla mitische Raad. Sanjabi heeft ook niet veel contact en zeker geen recht streeks contact met Khomeini." al dus Baniyosadi. Zowel Bazargan als Baniyosadi die beiden als vertegenwoordigers van Khomeini bij de besprekingen met de stakende olie-arbeiders betrokken waren, stellen, dat de situatie op de olievelden onder controle is. Tot op heden zijn zij tevreden. De produktie van olie voor binnenlandse consump tie zal gehandhaafd worden, zolang er geen olie wordt geëxporteerd en zo lang het leger de stakende olie-arbei ders niet onder druk zet. Vertrouwe lingen van Khomeini zijn zeer te spre ken over de medewerking die zij van de directie van de Nationale Iraanse Oliemaatschappij hebben gekregen. Olie Iran is gisteren begonnen aan de ver koop van zware olie naar het buiten land. Voor een bijzonder lage prijs werden gisteren een miljoen vaten zware olie op enkele westerse sche pen geladen. De stakende olie-arbei ders beschouwen dit niet als een her vatting van de export. Door de sta king hebben zich echter al tien mil joen vaten zware olie opgestapeld, die eerst moeten worden gespuid al vorens de produktie voor de binnen landse consumptie Opgevoerd kan worden. Niettemin meent Bariyosadi dat tijdens de komende maanden in Iran een tekort aan vloeibaar gas. gasolie en kerosine zal zijn ontstaan. „Wij moeten het hele systeem om gooien. Het is heel moeilijk om olie voor de binnenlandse consumptie te produceren zonder tevens ook voor de export te produceren." Ondertussen worden vandaag miljoe nen mensen verwacht bij de demon stratie in Teheran ter gelegenheid van Arbejeen, een religieuze feestdag van de sjia-moslems. De uitsluitend door de religieuzen georganiseerde demonstratie heeft tot doel zich te gen de terugkeer van de sjah te ver zetten en om aan te tonen dat Bakhti ar niet aan de eisen van het verzet kan voldoen. De organisatoren van de mars wijzen op het feit. dat eerde re dergelijke demonstraties tijdens asjoera veertig dagen geleden van enorme politieke betekenis zijn ge weest. Zij dwongen de militaire rege ring van generaal Azhari af te treden en luidden uiteindelijk het vertrek van de sjah in. Het is de bedoeling dat de demonstratie vreedzaam van ka rakter zal zijn. Toch sluiten sommi gen in Teheran de mogelijkheid niet uit, dat het vandaag tot zware botsin gen zal komen. In dit verband wordt op de gebeurte nissen van de afgelopen twee dagen in de zuidelijke oliestad Achwas ge wezen. Woensdag kwam het daar tot hevige gevechten tussen soldaten en op vrachtwagens vanuit de omrin gende dorpen naar Achwas aange voerde aanhangers van de sjah en leden van de oppositie. Gisteren na men de tegenstanders van de sjah wraak. Bij de botsingen zouden der tien mensen om het leven zijn geko men. Dergelijke incidenten speelden zich gisteren ook in Dezfoel af. Ten minste tien mensen zouden zijn ge dood, toen soldaten het vuur open den op alles wat zich bewoog. In het westen van Iran vielen zestig Koer den een politiestation aan. GRONINGEN (ANP) De politie heeft de 34-Jarige H.V., die werd ver dacht van brandstichting in het huis van zijn schoonouders, vrijgelaten. De politie zegt onvoldoende gronden te hebben de man langer vast te houden. ADVERTENTIE: BONAVENTURA-DIRECTEUR LOUIS LEEMAN IN ISCHA MEYER S WEERBOEK. H.P. 28 OKTOBER: HET EERSTE NIEUWSMAGAZINE VAN NEDERLAND.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1979 | | pagina 5