Milieuwetgeving krachteloos
3 S31
Trouw Commentaar
De tekening van een lezer
Verlies arbeidsplaatsen
|)ij Raden van Arbeid
'Voorlichting reizigers
zo niet te verbeteren'
•ei
Storm van protesten tegen vestiging bedrijf in Vuren
Spoorwegen reageren op kritiek:
Tweede Kamerlid
neemt beschuldiging
'onchristelijk' terug
'n potje geboortegrond
duiventaxi
drie maria's
onnodig
oorlogstuig
drank
BINNENLAND
TROUW/KWARTET
5
Politie en controle (1)
Moeten de arrestatieteams, waar
aan de komende jaren een forse
uitbreiding zal worden gegeven,
als een soort oproerpolitie gaan
functioneren? Het is deze vraag
die centraal staat in het gebleken
meningsverschil tussen de politie
leiding en de bonden die de belan
gen van het politiepersoneel be
hartigen. Volgens de leiding is
daarvan geen sprake, maar enige
argwaan over de ingrijpende (en
^kostbare) plannen die in Den Haag
en Voorburg (de zetel van de rijk
spolitie) worden uitgebroed, lijkt
niet geheel misplaatst.
Het is wellicht tekenend dat blij
kens de taakomschrijving gedacht
wordt aan een andere benaming
van de arrestatieteams. Maar ver-
Jg ontrustender is dat het ook werke
lijk de bedoeling blijkt te zijn de
met automatische wapens uitgerus
te en duchtig getrainde eenheden
te laten optreden op plaatsen waar
fl
e,
ui
de zelfs met de beste wil van de we
reld geen „harde crimineel" te
^ontwaren valt. Het argument van
overheid en politie dat de verhar
ding van de criminaliteit geen an-
1 ujdere keuze overlaat, wordt
daardoor niet geloofwaardiger op.
pe
'olitie en controle (2)
:sc
gi()ok los van deze veronderstellin
gen moet worden geconstateerd
H lat wat zich bij de politie voltrekt,
ac oeddeels aan de waarneming ont-
ov rokken blijft. De politie valt dat
lauwelijks te verwijten: er is haar
n ot voor kort nooit gevraagd wat ze
igenlijk aan het doen en aan het
1 u ledenken was. Het parlement
leeft tot nu toe opmerkelijk wei-
Y lig belangstelling aan de dag ge-
Tiiegd voor het reilen en zeilen van
Bi Ie politie. Pas de laatste tijd begint
el£ laar voorzichtig wat verandering
"gg i te komen. De politie, maar ook
Ueile verantwoordelijke ministers
liji loeten daaraan kennelijk nog wat
[ee nennen. Tot nu toe hebben ze er
iet zoveel blijk van gegeven te
na leseffen dat een onmiskenbare (en
vo »ok niet betwiste) verharding van
Sl,hans een deel van het politie
optreden niet verdedigd kan wor-
»ge len met louter een beroep op
evaarlijke misdadigers of een
oor die misdadigers bang gewor-
en bevolking.
lij alle kritiek die denkbaar is,
nag niet uit het oog worden verlo-
en dat de politie in de vuurlijn ligt
n als het erop aankomt, het vuile
.yerk moet opknappen. Het is
,ee ïaar al te begrijpelijk dat zij,
ok econfronteerd met niemand en
aa iets ontziend geweld, geen schiet-
i d
Er zouden hier ook wel eens ande
re motieven een rol kunnen spe
len. Volgens ingewijden is het niet
geheel denkbeeldig dat de compe
tentiestrijd (ook wel „stammen-
oorlog" genoemd) tussen de de
partementen van binnenlandse za
ken en van justitie over het zoge
heten politievraagstuk met de vor
ming van de arrestatieteams te ma
ken heeft. Die strijd zou er mede
de oorzaak van zijn dat het met de
reorganisatie van de politie maar
niet wil vlotten. Het gaat daarbij
om de vraag welk departement
straks de zeggenschap krijgt over
de regionale politiekorpsen, die de
korpsen van rijkspolitie (justitie)
en gemeentepolitie (binnenlandse
zaken) moeten vervangen.
Niet ondenkbaar is dat justitie met
de vorming van de arrestatieteams
een zo groot mogelijke greep op
vitale onderdelen van het politie
apparaat probeert te behouden.
Tegelijkertijd zou het hier wel
eens om een statuskwestie kunnen
gaan: als het ene district van de
rijkspolitie zijn eigen arrestatie
eenheid heeft, wil het andere niet
achterblijven.
schijf wil zijn. Maar daarbij moet
dan wel de mogelijkheid worden
geschapen dat optreden te contro
leren, wat iets anders is dan hin
derlijk voor de voeten lopen, zoals
de politie nogal eens lijkt te
denken.
De noodzaak daarvan is nog eens
aangetoond bij de geruchtmaken
de acties van de nu veelbesproken
arrestatieteams in Breukelen en
Polsbroek, waarbij in het ene geval
een dode viel en het in het andere
geval niet veel scheelde. Over het
optreden van de politie in Breuke
len wordt nu al maandenlang wei
nig meer gezegd dan dat de rijksre
cherche een onderzoek instelt.
Dat het aan controle schort, blijkt
de laatste tijd ook wel uit de gang
van zaken rondom de klachten die
over politiemensen worden inge
diend. De uitkomst van de onder
zoeken mag in veel gevallen uiterst
onbevredigend worden genoemd.
Of een wettelijke regeling, zoals
minister Wiegel die nu in het voor
uitzicht heeft gesteld, een effectie
ve controle mogelijk zal maken,
staat nog te bezien. Maar toe te
juichen valt wel dat tenminste deze
stap is gezet. Ook dat moet gezegd
worden.
FNV-bonden van ambtenaren.
VA en KABO. zijn het niet met
et automatiseringsplan van de Ra-
en van Arbeid eens. Zij vinden dat
jejj e raden tegenwoordig aan voldoen-
1 2 e personeel kunnen komen, zodat
;ej( utomatisering niet nodig is. Boven
ien vinden zij dat de Raden var
irbeid eerst een ..arbeidsplaatsen
Van' op tafel moeten leggen. Bezien
iou kunnen worden of automatise-
g van de kinderbijslag daarin past
VA en KABO willen bij staatsse-
retaris De Graaf (Sociale Zakeni aan
jljJe bel gaan trekken als de raden hun
toch onverkort doorzetten.
CNV-bonden van ambtenaren.
ICBO en ARKA. gaan wel akkoord
Eobltetde automatisering. De bestaande
door Hans Schmit
De afgelopen tien jaar is, en
niet zonder reden, driftig ge
sleuteld aan een lange reeks
wettelijke bepalingen die een
redelijke bescherming moe
ten bieden tegen het gif, de
stank, het vuil en het lawaai
dat we produceren. Onder het
motto „De grote schoonmaak
begint" werd en wordt nog
steeds getracht de verontrei
niging van water, bodem en
lucht niet alleen tot staan te
brengen, maar deze ook terug
te dringen.
De tot dusver geleverde inspannin
gen zijn zeker niet zonder resultaat
gebleven, maar de schoonmaak ver
loopt wel trager en moeizamer dan
optimistische bestuurders tien jaar
terug voorzagen. Geldgebrek is daar
van een belangrijke oorzaak, terwijl
ook de economische terugval en de
slechte werkgelegenheidssituatie
herhaaldelijk als argument voor uit
stel worden gehanteerd Dit kunnen
we het bedrijfsleven niet aandoen, de
concurrentiepositie verslechtert, ar
beidsplaatsen gaan verloren dus
laten we nog maar even wachten.
Naast deze argumenten speelt echter
ook een flinke portie bestuurlijke on
macht een rol: vaak blijkt het niet
mogelijk om de opgestelde eisen en
voorschriften in de praktijk tot uit
voering te brengen. Enkele voorbeel
den: uit onderzoek is gebleken dat
driekwart van de bedrijven die vol
gens de hinderwet een vergunning
zouden moeten hebben, die vergun
ning niet hebben maar toch gewoon
werken. Ook semi-overheidsinstellin-
gen als elektriciteitscentrales bleken
enkele jaren terug niet over de vereis
te vergunningen te beschikken. Het
Zuidhollandse statenlid Van Ame-
rongen wees een maand terug op een
nieuwe tendens de bepalingen te om
zeilen: in het stedelijk gebied wordt
steeds strenger toegezien op milieu
wetten. waarop bedrijven uitwijken
naar gemeenten op het platteland,
die gezien de zeer specifieke techni
sche problemen en het geringe aantal
in deze zaken geschoolde ambtena
ren geen weerwoord kunnen leveren
tegen de technische staf van het be
drijf. Ook kunnen de kleine gemeen
ten onvoldoende toezicht houden op
veranderingen die later in het bedrijf
worden aangebracht.
Een ander bestuurlijk probleem dat
zich steeds sterker doet voelen, is dat
het verlenen van milieuvergunningen
niet gebonden is aan planologische
en bouwbepalingen. Dat wil zeggen:
als een bestemmingsplan dat toe-
De bestaande vestiging van Gekro in Rotterdam, die omwonenden al jaren stankoverlast
bezorgt.
bedrijf, dat aanvankelijk in de bin
nenstad van Utrecht was gevestigd
maar vanwege de stankoverlast in de
jaren zestig naar Vuren verhuisde, is
drie Jaar geleden samengegaan met
Gekro. De bedoeling is dat ook Gekro
zich op het industrieterrein van Vu
ren vestigt, waar dan kadavers,
slachtafval, bloed, huiden en beende
ren uit west- en midden-Nederland
tot onder meer veevoeder, lijm en
huiden zullen worden verwerkt. De
gemeente Vuren heeft inmiddels een
bestemmingsplan voor het industrie
terrein opgesteld dat het mogelijk
maakt dat een dergelijk destructiebe
drijf zich daar vestigt.
staat en de bouwvergunning is ver
leend. kan op een industrieterrein een
nieuw bedrijf worden gebouwd. Eerst
daarna hoeft het bedrijf de milieuver
gunningen aan te vragen en de prak
tijk is dan dat die vergunningen wel
verleend worden. Het bedrijf staat er
immers al. het kan zo gaan draaien
en geen overheid die het dan aan
durft om op grond van de milieuwet
ten te zeggen: nee, jullie gaan of jullie
blijven dicht.
Lapmiddeltjes
Het raadgevend ingenieursbureau
DHV, dat de Vereniging van Neder
landse gemeenten (VNG) van techni
sche adviezen voorziet, merkte on
langs op dat. wanneer een bedrijf in
overeenstemming met een bestem
mingsplan is gebouwd, het zeer moei
lijk, zo niet onmogelijk zal zijn om
dat bedrijf te beletten te gaan draai-
'en. De milieuwetten schieten dan te
kort om in de omgeving van dat be
drijf een behoorlijke woon- en leefsi
tuatie te garanderen. De milieuwet
ten. zo schreef DHV, fungeren dan
nog slechts als een middel om de
ergste hinder die zal ontstaan, aan
banden te leggen. De milieuwetten
zijn dan niet meer dan een lapmiddel
tje. een flauw aftreksel van wat ze
beogen te zijn.
Het bureau DHV constateerde deze
tekortkoming onlangs nog in een ad
vies over het ontwerpbestemmings-
plan voor het industrieterrein in de
aan de Waal gelegen Gelderse ge
meente Vuren, waarover in het rivie
rengebied de nodige onrust is ont
staan. Want dat plan zet de deur
wagenwijd open voor de vestiging
van Gekro. een bedrijf dat dierlijk
afval verwerkt en dat momenteel in
Rotterdam is gevestigd. Al vanaf de
jaren vijftig klagen omwonenden
over de stank die dit (overigens nutti
ge) bedrijf verspreidt en de vele in de
loop der jaren getroffen maatregelen
hebben daar slechts weinig verbete
ring in kunnen aanbrengen. Op last
van de vorige minister van milieuhy
giëne, mr Irene Vorrink. moet Gekro
in het kader van de sanering van
Rijnmond vóór juli 1980 een nieuwe
Amerikaanse installatie hebben ge-
installeerd ter beperking van de
stank.
Op het industrieterrein in Vuren be
vindt zich momenteel de chemische
fabriek Wed. P. Smits en zonen die
beenderen van dieren verwerkt. Het
Bezwaren
Dat plan. dat ter visie heeft gelegen
en dat nu door de gemeenteraad
moet worden behandeld, heeft een
ware storm van protesten opgeroe
pen. Van vrijwel alle kanten zijn be
zwaren ingediend. De omliggende ge
meenten, die niet bij het opstellen
van het plan zijn betrokken, teken
den bezwaar aan (Leerdam. Aspereny
Heukelum, Herwijnen, Geldermal-
sen. Brakel). evenals het personeel
van de andere op het terrein gevestig
de bedrijven, plaatselijke milieugroe
pen. het recreatieschap, politieke
partijen en agrariërs
De voornaamste bezwaren betreffen
de te verwachten stankoverlast, de
waterverontreiniging (zelfs met een
eigen zuiveringsinstallatie blijven er
problemen met restvervuiling. stank,
slibverwerking en geluidshinder», de
onttrekking van grote hoeveelheden
grondwater, de toenemende overlast
van het vrachtverkeer naar het be
drijf en de. zij het betrekkelijke, visu
ele verstoring. Eén van de tegenstan
ders van de vestiging, de gemeente
Leerdam, heeft het eerder genoemde
rapport door het bureau DHV laten
opstellen, waarin duidelijk wordt
aangegeven dat als dit bestemmings
plan wordt aangenomen, de milieu
wetten alleen nog achteraf het een en
ander van de te verwachten overlast
kunnen wegnemen
Onderzoek
In het bestemmingsplan zou alsnog
uitvoerig onderzoek naar de milieu
effecten moeten worden opgenomen,
terwijl het plan ook duidelijk zou
moeten aangeven welke activiteiten
wèl en welke niet op het industrieter
rein zouden mogen plaatsvinden. Het
bureau DHV verbaast zich over de
gang van zaken in de gemeente Vu
ren. die geen overleg met de andere
gemeenten heeft gepleegd, een hoor
zitting niet noodzakelijk achtte en
een zo onduidelijk plan op tafel heeft
gelegd dat de deur voor Gekro zonder
enige milieuvoorwaarde openstaat.
DHV schrijft dat destructiebedrijven
niet op het industrieterrein ln Vuren
dienen te worden toegelaten derge
lijke bedrijven horen op een zeer
grootschalig industrieterrein thuis,
maar zeker niet op een klein terrein
van 21 hectare in een landelijk
gebied
Indien de nieuwe vestiging in Vuren
inderdaad tot stand zal komen, het
geen door de omwonenden van het
bestaande bedrijf ln Rotterdam zeker
zal worden toegejuicht, zal het onmo
gelijk zijn de milieuwetten naar letter
en geest toe te passen Want is ln
normale gevallen het afdwingen van
maatregelen zeer moeilijk wanneer
het bedrijf er al staat in dit geval
speelt nog een extra beperking een
rol. Het zal namelijk niet mogelijk
zijn de bedrijfsvoering stil te leggen
op grond van milieubepalingen
Daartegen verzet zich de destructie-
wet. die de verwerking van kadavers
verplicht stelt; stank of geen stank,
vuil of geen vuil.
D*l
sp >EN HAAG De administratie van de kinderbijslag wordt
b eautomatiseerd. Dat betekent in veel gevallen een snellere
'rt dtbetaling op een vaste datum elk kwartaal. Maar het bete
kent ook verlies van 470 arbeidsplaatsen bij de twee en
win tig Raden van Arbeid in het land, die de kinderbijslagwet
n de AOW/AWW uitvoeren.
Tekeningen, bij voorkeur in liggend formaat, sturen aan Trouw, jury politieke prent,
postbus 859. 1000 AW, Amsterdam Naam en adres aan de achterzi|de vermelden
Voor geplaatste prenten is er een boekenbon
administratie is sterk verouderd, en
voor het personeel is dit werk nu niet
aantrekkelijk, waardoor al moeilijk
aan personeel viel te komen. De CNV-
bonden wijzen erop dat andere orga
nen die sociale uitkeringen uitvoeren,
al veel verder zijn met automatise
ring. Het gevaar bestaat dat de admi
nistratie van de kinderbijslag wordt
overgenomen door een computer van
zo n ander orgaan. Dat zou uit oog
punt van werkgelegenheid nog ingrij
pender kunnen uitvallen.
Ook wijzen de CNV-bonden erop dat
de automatisering geen directe perso
nele gevolgen zal hebben voor de zit
tende werknemers. Het is de bedoe
ling dat geen gedwongen ontslagen
zullen vallen.
begin mij
nu al of te.
uragenj woRclt
dik Kek joor
van bek kind
of over hek
kind.
Van een onzer verslaggevers
AMSTERDAM De Nederlandse Spoorwegen achten het
niet mogelijk zonder uitbreiding van personeel en apparatuur
verbetering te brengen in de voorlichting van de reizigers op
de stations op chaotische dagen zoals tijdens de koudegolf
omstreeks de jaarwisseling.
Van onze sociaal economisch^
redactie
De spoorwegen reageren hiermee op
de vragen van het Eerste-Kamerlid
mevrouw Van Someren-Downer aan
minister Tuijnman en op de kritiek
van de Nederlandse Centrale van Ho
ger Personeel over de slechte service
In een brief aan de NS-directie
spreekt de centrale over een gigan
tisch verlies aan arbeidsuren door de
slechte treinenloop en de gebrekkige
voorlichting. De centrale vindt, dat
de aanpassingen aan het winterweer
dienen te worden afgewogen tegen de
totale kosten van de NS en tegen de
verliezen van verloren werktijd door
de lange reistijden
De NS wijst erop, dat de bezetting
van de twintig spoorverkeerscentra-
les niet gebaseerd is op noodsituaties,
omdat die omstandigheden zich zowat goed fout kan lopen
zelden voordoen, dat uitbreiding van
personeel en technische uitrusting fi
nancieel niet verantwoord is
tijden is dat voldoende gebleken",
aldus de NS. ..ook al moet die ene
verkeersleider zoals in de post Am
sterdam dan de omroepberichten
voor veertien stations verzorgen en
daarnaast nog eens 32 aanwijsbak-
ken bedienen Als we die bezetting
zouden laten bepalen door noodsitua
ties. zou die verdrievoudigd moeten
worden en zou ook de apparatuur
moeten worden aangepast. En we
hebben, aldus een NS-woordvoerder.
nu eenmaal geen pot waaruit we zo
maar mensen kunnen trekken"
Meer improviseren acht NS evenmin
mogelijk ..Wij zijn een gestructu
reerd bedrijf wat betekent dat als we
ergens gaan improviseren er elders
Veel centrales worden door maar één
verkeersleider bemand. ..In normale
Ten aanzien van een betere reizigers
voorlichting via radio en tv: ..Daaro
ver willen wij best met de NOS gaan
praten".
DEN HAAG - Het CDA-KamerliÜ
Hermsen heeft zijn beschuldiging te
ruggenomen dat de wensen van het
CNV op het gebied van de kinderbij
slag ..onchristelijk" zouden zijn
CNV-voorzitter Van der Meulen heett
zich zeer boos gemaakt over deze
beschuldiging, en die ..grievend" en
..een kwalijke aantijging' genoemd
In een brief aan Van der Meulen heeft
Hermsen nu geschreven dat de uitf
drukking ..onchristelijk" onjuist eu
..niet op zijn plaats" was. en door het
Kamerlid wordt betreurd Wel blijft
Hermsen erbij dat de CNV-ideeë»
over de kinderbijslag ingaan tegerj
hetgeen de sociale gerechtigheid ver.
eist. Het CNV vindt dat de bezuinU
ging op de kinderbijslag kan worden
bereikt door onder meer de bijslagen
voor inkomens boven de 50 000 gul
den af te breken Maar Hermsen
meent dat in het beleid voor de inko
mensvorming ook bij de midden- en
hogere Inkomens verschil moet wor
den gemaakt tussen gezinnen met en
gezinnen zonder kinderen
-
Het gebeurt zo vaak: Peter die
Pietje en John die Jantje geheten
zouden hebben, ware het niet dat
hun grootvaders vanuit Fries
land naar Amerika geëmigreerd
waren, willen wel eens zien waar
ze geboren zouden zijn als opa
niet uit zijn vaderland vertrok
ken was. Grote groepen Amerika
nen bezoeken Europa om te zien
waar en hoe hun (voor-iouders
geleefd en gewoond hebben. Heel
wat zwarte Amerikaanse gezin
nen hebben na de televisieserie
..Roots" een bezoek gebracht aan
Afrika en sommigen zijn er voor
goed gebleven. Joodse gezinnen
reizen vanuit diverse delen van
de wereld naar of vestigen zich in
Israël. Westeuropese nazaten van
Oost-Europeanen gaan toch nog
eens kijken uit welke streek ze
oorspronkelijk komen.
Geboortegrond, daar gaat het al
die mensen om. ook al zijn ze zelf
heel ergens anders geboren. Sher
wood Goozee. een 50-jnrige Ame
rikaan uit San José in Califorr:.
heeft heel handig b"Ik
maakt van deze v.
importeert zakken
ke aarde uit all
den en verkool
hoeveelheden ii.
daar in de winkel kir.i'
in een soort margannei;u;p,<
maar dan versierd met de kleu
ren en een vlaggetje van het land
waaruit de grond afkomstig is.
Goozee kwam er achter hoeveel
gevoelswaarde (en handelswaar
de!) een handjevol geboorte
grond heeft voor veel mensen,
toen hij vorig jaar bij de Engelse
stad Dover het graf van zijn beto
vergrootvader bezocht. Voor de
aardigheid nam hij een zakje aar
de daar vandaan voor zijn eigen
vader mee. die er echt gelukkig
mee bleek te zijn. Voor een vriend
bracht hij uit Ierland wat aarde
mee. De vriend gaf het aan een
oude vrouw van over de tachtig
die in Ierland geboren was. ..De
tranen stonden in haar ogen."
zegt hij. ..Toen ik dat hoorde,
realiseerde ik me dat er nog veel
meer Amerikanen moesten zijn
die iets voor een potje modder
van hun eigen geboortegrond of
die van hun ouders of grootou
ders over zouden hebben. Zeven
tig miljoen Amerikanen komen
oorspronkelijk ergens uit Europa
en zodoende zou daar een aardig
handeltje in kunnen zitten
i! :iam een hypotheek op zijn
en investeerde het afgelopen
o n vijftigduizend gulden in
:\nlc telefoontjes, potjes met
">r; "yk en in sterilisatie van de
erschillende soorten aarde: wel
iswaar is dan eigenlijk het ware
er af. maar dat moet om het spul
in de VS te mogen invoeren. Nu al
lijkt het een winstgevende onder
neming te worden: ln zijn schuur
liggen stapels jute zakken vol
aarde van her en der en overal in
Californië en in Reno (in de staat
Nevada) zijn de potjes met mod
der plus certificaat van echtheid
voor ongeveer een tientje in de
souvenirwinkels te koop. Zand
van het strand van Tel Aviv, een
klomp klei uit Schotland, een
bakje originele Nederlandse
veengrond, aarde uit Duitsland.
Engeland od Italië, het is er alle
maal Goozee rekent er op dat de
souvenirwinkels in andere staten
binnenkort bij hem in de rij zul
len staan om ook geboortegrond
te kunnen verkopen.
Een ziekenhuis in de Britse stad
Plymouth is erg tevreden over
zijn vijfentwintig dier sterke
transportploeg. Al meer dan een
jaar vliegen vijfentwintig duiven
bloed- en urinemonsters die snel
onderzocht moeten worden, naar
een laboratorium aan de andere
kant van de stad over. Dat is als
proef begonnen, maar het zieken
huis laat het maar zo. omdat de
vogels de afstand in maar vijf
minuten afleggen, terwijl een
taxi er minstens twintig minuten
over doet. Zeker nu er een ver-
voersstaking in Engeland aan de
gang is. zijn de duiven onver
vangbaar.
Sherwood Goozee uit San Joze,
die letterlijk allerlei landen bij
stukjes en beetjes opkoopt, om
ringd door zakken grond uit En
geland, Ierland. Italië. Israël en
Duitsland. Ongetwijfeld ligt er
ook wel ergens een zak met een
stukje Nederlandse bodem.
Ze zijn getrouwd, maar vraag
niet hoe Zodra de priester de
plechtigheid in het kerkje van
Aguas Santas, in het noorden
van Portugal, beëindigd had
moesten hij, de bruidegom Joa-
quim Alves Magelhaes en diens
bruid Maria door de koster voor
lopig in veiligheid gebracht wor
den en moest de politie er. twin
tig man sterk, aan te pas komen.
Die brachten het bruidspaar naar
de rand van het dorp. waar een
taxi klaar stond om bruid en
bruidegom verderweg te bren
gen. en zorgden dat de priester
die zich snel ln een burgerpakje
gestoken had om niet op te vallen
binnen de muren van zijn veili
ge pastorie kwam.
Het dorp was furieus. De dorpe
lingen waren in staat Joaquim.
de priester en Maria iets aan te
doen. omdat ze het niet met het
huwelijk eens waren Het was
dan ook Joaquims derde Mana
van de eerste was hij gescheiden,
omdat ze indertijd niet mee wilde
naar Mozambique, met de twee
de had hij op de Canarische ei
landen samengewoond; met die
Maria was hij nooit getrouwd,
maar wel had hij twee kinderen
bij haar Ze was van de derde in
verwachting en was haar onwet
tige echtgenoot daarom gevolgd
naar Aguas Santas in de hoop
hem nog terug te winnen Alle
dorpelingen stonden vierkant
achter haar en eisten van de
priester dat die het huwelijk met
Mana de Derde niet zou voltrek
ken. Maar de priester vond niet
dat hij daar het recht toe had en
zette ondanks de dreigementen
door Terwijl Joaquim en Maria
vluchtten, viel de verstoten Ma
ria flauw en moest een apotheek
binnen worden gedragen Of het
bruidspaar ooit in het dorp terug
kan komen valt sterk te betwijfe
len: Joaquim was chauffeur van
de plaatselijke bus en Maria ver
kocht fruit en groenten banen
waarvoor het dorp zó een ander
zal kunnen vinden
Bijna twee miljoen operaties zijn
in 1977 in de Verenigde Staten
verricht die niet nodig waren
Dat kostte de gemeenschap ruim
acht miljard gulden en boven
dien stierven er tienduizend pa
tiënten tijdens of na de ingreep
die helemaal niet had hoeven ge
beuren Een commissie uit het
Amerikaanse Huls van Afgevaar
digden die dat heeft onderzocht,
komt wel tot de enigszins hoop
gevende conclusie dat het onno
dig snijden in mensen afneemt
Drie jaar eerder kwamen er na
melijk nog bijna een half miljoen
van die operaties méér voor.
waarbij twaalfduizend mensen
overleden
De kans dat zulke overbodige in
grepen ook in ons land op grote
schaal voorkomen, wordt door
ons eigen ministerie van volksge
zondheid heel klein geacht In
Amerika kan een patiënt regel
recht naar een specialist stappen,
terwijl er hier eerst een huisarts
en andere medische deskundigen
aan te pas komen De Amen
kaanse onderzoekscommissie
vindt dan ook dat daar de schoen
wringt en heeft In hetzelfde rap
port voorgesteld voortaan vbor
elke operatie het oordeel van
minstens twee artsen verplicht te
stellen.
Zweedse ouders die tuk zijn op
oorlogsspeelgoed voor hun klei
nen. moeten er dit Jaar vlug bij
zijn willen ze met sinterklaas of
kerst nog zoiets kunnen geven
Van 1 december al mogen de
Zweedse speelgoedwinkels dit
mini-oorlogstuig niet meer verko
pen Per jaar wordt er in dat land
voor ongeveer 325 miljoen gulden
aan speelgoed verkocht, waarvan
het oorlogsspeelgoed overigens
maar één procent uitmaakt
Schaalmodellen van schepen en
militaire voertuigen mogen nog
wel verhandeld worden
In de Sowjet-Unie mogen fa
brieksarbeiders op hun werk ster
ke alcoholische dranken gebrui
ken. Zou dat verboden worden,
schrijft het Sowjet-blad „De soci
alistische industrie", dan zou er
Men procent meer aan goederen
geproduceerd worden Elk jaar
komen tal van arbeiders om ot
raken ernstig gewond doordat ze
onder invloed van alcohol onge
lukken krijgen met gevaarlijke
machines. Het blad pleit er daiu.
ook voor alle alcoholgebruik in
de industrie te verbieden
