kleine
krant
Groenland ric
blik op Canadf
Johan Cruijff: "Rook verstandig."
;"c
Kou in de bouw
Trouw de
Vredesleger
Roxy Dual
de lekkerste'teer- en
nicotine-arme sigaret.
Lege Roxy pakjes kunnen tot I mei as. geld voor uw sportclub opleveren Vraag uw bestuur.
Al 17 dagen vorstverlet
'Dwaze
moeders'
Vijf gulden
Veel mensen blijven
graag een sigaretje roken. Ik
ben er zelf een voorbeeld van.
Maar ik vind: als je rookt,
moet je wel verstandig roken.
Dus rook ik'teer: en
nicotine-arme sigaretten.
Omdat ik smaak ook
belangrijk vind, koos ik dus
Roxy Dual.
Wantvan alle sigaretten
metweinig'teer'en
nicotine smaakt
Roxy Dual mij
verreweg het best. j
DINSDAG 16 JANUARI 1979
BINNENLAND
TROUW/KWARTET
16 JANUARI 1979
De kleine krant
Medewerkenden
Piet Hagen
Hanneke Wijgh
Johanneke Leestemaker
Gilles Stoop
Brieven en reacties naar
Trouw, postbus 859
1000 AW Amsterdam
Gorilla
Willy, een twintig jaar oude
gorilla, keek dagelijks naar
de televisie in de dieren
tuin van Atlanta. Tot het
toestel gestolen werd. De
aap was sindsdien on
troostbaar. Inwoners van
Atlanta, een plaatsje in de
Verenigde Staten, die me
delijden met de gorilla had
den, brachtten zoveel dol
lars bij elkaar dat er een
nieuw toestel gekocht kon
worden. De aap is niet meer
van de televisie weg te
slaan.
Hoofdhaar
Wie dicht bij Nijmegen
woont en over een dikke
haardos beschikt kan rijk
worden. Onderzoekers van
het St. Radboudziekenhuis
betalen aan ieder die zes
hoofdharen mét wortel in-
Rechten voor kinderen
Of kinderen het recht hebben mee te beslissen over het
programma op de televisie, vind ik maar zo-zo. Eerst
vond ik bijvoorbeeld Toppop erg leuk. maar dankzij mijn
ouders vind ik er nu niets meer aan
Ik heb zelf (geloof ik) geen dialect, dan kan ik het ook niet
gebruiken. Verder heb ik niet zo de gave om leuke kleren
uit te zoeken. Dat kinderen het recht hebben op een
eigen huisdier, vind ik prima. Terwijl ik dit schrijf zit onze
jongste kat Loekje heel gezellig toe te kijken. Het was een
gezamenlijke beslissing dat Loekje bij ons zou komen.
Marijke de Raadt (10)
Huizen
(Op de enveloppe stond behalve het adres ook: dag postbode,
een gelukkig 1979!)
Van een onzer redacteuren
Groenland gaat morgen voor zelfbestuur kiezen. Daar bei
nauwelijks twijfel over. Want het overgrote deel val
Groenlandse bevolking meent dat dit grootste eilanc 1
wereld na ruim 25 jaar een veraf gelegen provincie j»
Denemarken te zijn geweest meer zijn eigen boontjesf*
gaan doppen.
Het kleine Denemarken en het gigan
tische, voor tachtig procent met ijs
bedekte Groenland zijn minder el-
kaars tegenpolen dan de afstand doet
vermoeden. Dat heeft voordelen voor
de Groenblandse bevolking, maar ze
ker ook grote nadelen. Eén van die
nadelen is dat de oorspronkelijke be
volking van het eiland onder invloed
van het Europese gedragspatroon
haar doen en laten gaat aanpassen.
De hang naar zelfbestuur heeft daar
om meer te maken met het behouden
van de Eskimose identiteit en cultuur
dan met een streven naar onafhanke
lijkheid.
Groenland is met Noord-Europa ver
bonden sinds de Vikingen er rond het
jaar 1000 voet aan wal zetten. In de
loop der eeuwen vestigden er zich
enkele handen vol kolonisten, die
zich met de oorspronkelijke bewo
ners vermengden. Met de wisselende
politieke verhoudingen in Scandina
vië kregen de Groenlanders een enke
le keer een andere nationaliteit maar
de contacten met het moederland
bleven over het algemeen gering.
De eerste die bewust weer aansluiting
zocht met de Groenlanders, was een
Lutherse geestelijke, Hans Egede. Hij
kwam het christelijke geloof van zijn
geëmigreerde landgenoten bijscha
ven, maar toen hij geen echte Scandi
navische kolonisten meer vond, be
sloot hij zich toe te leggen op het
bekeren van de Eskimose heidenen.
Amerikanen
De vensters naar de wereld gingen
voorzichtig open toen de Amerikanen
in het begin van de tweede wereldoor
log vroegen drie bases op het westelij
ke deel van het eiland te mogen aan
leggen. Na 1945 wilde Washington
zelfs het hele eiland kópen maar dat
ging de Denen net te ver.
Onder invloed van de Amerikaanse
„dreiging" begon Kopenhagen zich
niet alleen voor de rijke grondstoffen,
maar ook voor het welzijn van de
eilandbewoners te interesseren. De
status van Groenland veranderende
van kolonie in provincie. Met voort
varendheid is de ontwikkeling aange
pakt. Het betekende in het dagelijkse
leven zo'n verandering, dat de Groen
landers het met moeite kunnen bij
benen.
Hun iglo's hebben plaatsgemaakt
voor eenvormige flatgebouwen, de
eenzame jacht of visvangst heeft het
veld moeten ruimen voor het werken
in de visfabrieken, de gedroogde vis
voor de diepvriesmaaltijd. Maar als
het jachtseizoen aanbreekt laf
nigeen de lopende band voor w^S
en gaat op rendierjacht.
De 55.000 Groenlanders hebbede
de welvaart ook de bijverschij
op hun stoep gekregen. Het v
misdaden is relatief even grooi b
Kopenhagen zelf. Negen van <|t;
vooral gewelddadige misdrijv v
beuren onder invloed van a n
Groenlanders drinken per hoofee
jaar 18,5 liter puur alcohol, hefcd
bele van wat de Denen van het
land tot zich nemen. Een pogi ui
drankgebruik geheel te ver ie
leed vorig jaar zomer schip n
maar de bevolking stemde wel io
een beperking van het gebru ip
januari van dit jaar. Per maant
rantsoen drie flessen wijn,
liter sterke drank en een krat n
flessen bier geworden.
De ontwikkelingen op Grot t.
hebben zeker ook te maken i
exploitatie van de minerale rij^i
men. Er is uranium, ijzererts,
chroom en nikkel en er liggen
lagen ter grootte van ruim hfyi
miljoen ton. Jarenlang dach i
onder de ijslagen olie te kunnt e
boren maar in de loop der jar«
ben de twintig maatschappij»
aanvankelijk in het gebied v m
Davisstraat tussen Cana i
Groenland stonden te priki
één na de moed opgegeven.
Nationalistisch
Met name de grote invloed t
Denen technici, onderwijzers
tenaren om een paar groepen tfi1
men heeft in de Groenland *1
menleving een nationalis
stroom doen ontstaan. Eén v
twee volksvertegenwoordigers
Groenland in het parlement
penhagen, Lars Emil Johansr3
leider van de onafhankelijkhel
tij, de Sujumut (Groenland* 1
Voorwaarts). Zowel hij als zijn
voeter Otto Stenholdt van de c r'
vatieve Atassut (Schakel) is
volledig van bewust dat beper* a
bestuur momenteel het enig ha
is Vertrek van Deense kennis
pitaal zou de Groenlandse eco 1
doen instorten.
Hulp en dan vooral van buiten
marken, kan niet verhinderen
Groenlanders na mei mogelijk*
veel ingrijpender stap doen da
zen voor zelfbestuur. Sujumut
banden met de Europese Ge
schappen verbreken
1. V
Gemiddeld staat de bouw ze
ventien dagen per jaar stil
vanwege de vorst. Vandaag is
het al de zeventiende dag.
dus we komen deze winter
dik boven het gemiddelde.
Per dag kost vorstverlet zo'n
twintig miljoen.
Het loon van de niet-werken-
de bouwvakkers wordt be
taald uit een pot die door de
aannemers samen wordt ge-
vuLd. Doordat we een paar
zachte winters achter de rug
hebben, is de bodem van de
pot nog niet in zicht, hoe hard
het ook vriest.
Wie na 1 april in het zieken
huis wordt opgenomen, is
slecht af. Hij of zij moet vijf
gulden per dag betalen aan
het ziekenhuis. Die verplichte
bijdrage geldt niet voor ieder
een. Alleen mensen die in het
ziekenfonds zijn opgenomen,
moeten die vijf gulden
betalen.
De vakbonden zijn erg boos
over deze maatregel van de
regering. Zij zeggen dat voor
al de niet zo rijke mensen lid
zijn van een ziekenfonds. Vijf
gulden is voor hen een heel
bedrag, vooral als je meerde
re weken in het ziekenhuis
moet blijven. De vakbonden
zijn bang dat minder rijke
mensen niet meer naar het
ziekenhuis gaan. omdat ze
die vijf gulden niet kunnen
opbrengen.
De regering vindt echter dat
de mensen zelf iets moeten
bijdragen. Een dag in het zie- I
kenhuis kost honderden gul-
dens, die door de ziekenfond- i
sen worden betaald. De vijf
gulden zou net het bedrag
zijn wat wordt uitgespaard,
nu de zieke thuis niet eet.
Limonade
De vakbonden vinden dat i
maar een vreemde redene-
ring. Familieleden van de zie-
ke moeten dagelijks op be- j
zoek en brengen dan meestal
wat lekkers of limonade voor I
de zieke mee. Het reisgeld en
die lekkere dingen moeten I
ook worden betaald. Ziekzijn y
blijft duur, vinden ze. V
Overigens geldt die eigen bij-
drage niet voor iedere veize-
kerde in het ziekenfonds. Wie I f)
onder de achttien is hoeft I
niets te betalen en wie ouder
is maar niets verdient, mag
ook gratis naar het zieken-
huis. Mensen die kinderbijs
lag krijgen, worden ook
vrijgesteld.
In maart gaan waarschijnlijk zevenhon
derd Nederlandse soldaten uit de kazer
ne in Zuidlaren naar Libanon. Niet om
oorlog te voeren, maar om vrede te stich
ten. Sinds begin vorig jaar is er een
legertje van de Verenigde Naties (de
organisatie van alle landen in de wereld)
in Libanon. Dat leger wordt gevormd
door soldaten uit verschillende landen.
Ook Nederland stuurt nu een bataljon
(normaal telt een bataljon zo'n 500 man;
het VN-bataljon wordt iets groter).
De VN-soldaten („blauwe helmen" wor
den ze genoemd) moeten proberen de
ruziemakende partijen in Libanon uit
elkaar te houden. De afgelopen jaren is
er geregeld gevochten tussen christenen
en moslims. Ook Palestijnen mengen
zich in de strijd. Daarnaast zijn er dan
nog Syrische soldaten in het land. En
soms komen Israëlische troepen „op be
zoek".
Het leger van de VN moet dus proberen
de rust te laten weerkeren. Dat lukt nog
niet zo best. Het afgelopen weekend is er
bijvoorbeeld weer flink gevochten in de
hoofdstad Beiroet. Ook VN-soldaten
sneuvelen soms. Van de Franse troepen
(die nu weggaan) zijn acht soldaten ge
dood en vijftig gewond.
Geen proppen
Gezien dat risico vinden Nederlandse
Ook in menthol.
IPPQOUKT iNfQCMATt f
De 'dwaze moeders' zijn op
gepakt. De politie van Bue
nos Aires, de hoofdstad van
Argentinië, heeft een einde
gemaakt aan de stille tocht,
die de dwaze moeders elke
donderdag hielden op een
goot plein. Ze protesteerden
tegen de regering van Ar
gentinië. de militaire junta,
die hun mannen en hun zo
nen gevangen houdt. De
dwaze moeders, zoals de
vrouwen worden genoemd,
weten niet of hun familiele
den nog leven. Tijdens de
wereldkampioenschappen
durfden de militairen niets
te doen tegen de vrouwen.
Nu de meeste buitenlandse
journalisten weer zijn ver
trokken. heeft de politie een
einde gemaakt aan de pro
testdemonstratie. De vrou
wen zijn gearresteerd.
levern één gulden'. Ze
bruiken de haren voor een
onderzoek naar kanker.
Uitslag
De uitslag van de wedstrijd
"Maak je eigen kleine
krant" wordt in de krant
van zaterdag 20 januari be
kend gemaakt. Nog vijf da
gen spanning! Vergeet dus
niet de Kleine Krant te
lezen!
Van een onzer verslaggevers
AMSTERDAM Voor veel bouwvakkers is het
een lange kerstvakantie aan het worden. Vandaag
is het de zeventiende dag waarop veel werk in de
bouw stil ligt. Het is te koud om buiten te werken
en de bouwvakkers hebben dan vorstverlet, ijsvrij
kun je ook zeggen.
Er zijn ongeveer tweehon
derdduizend bouwvakkers
die niet kunnen werken. Als
de temperatuur beneden nul
graden is wordt het moeilijk
te metselen. Ook be tons tor
ten geeft problemen. En voor
de mensen zelf is het natuur
lijk ook onaangenaam om Ir
de gure oostenwind op de
steigers te staan.
C
gen gemaakt om het werk
mogelijk te maken. Dat zijn
speciale ..doorwerkpro
jecten".
Doorbetaald
16 JANUARI 1979
soldatenbonden, dat het beter zou zijn
om alleen vrijwilligers te nemen. Maar
de regering wil behalve vrijwilligers ook
gewone dienstplichtigen sturen. Dat kan
heel goed. zegt de regering, want de
soldaten waarom het gaat hebben bij
het begin van hun diensttijd gezegd dat
ze eventueel ook voor de VN uitgezon
den willen worden. De soldatenbonden
zeggen: dat is wel zo, maar veel soldaten
hebben voor de kazerne in Zuidlaren
gekozen omdat het dicht bij huis was.
Maar dat betekent niet dat ze zo graag
naar Libanon willen. Minister Wiegel
heeft zelf gezegd: „Er wordt daar niet
met proppen geschoten."
Het werk binnen kan vaak
wel doorgaan Als een ge
bouw „glasdicht" is en het
niet te hard vriest, kan er best
gewerkt worden. Soms wor
den ook plastic overkappin-
Een bouwvakker die vorst
verlet heeft krijgt wel doorbe
taald. De afspraak is dat hij
het gewone loon krijgt plus
tien procent extra. Dat lijkt
veel, maar het is toch minder
dan de meeste bouwvakkers
gemiddeld verdienen. Als ze
werken, krijgen ze meestal
„prestatie-toeslagen" en dat
kan wel oplopen tot dertig,
veertig procent van het basis-
loon.
