Duizenden arbeidsplaatsen
/erdwijnen in bejaardenzorg'
Ziekteverzuim
bij bijzonder
onderwijs laag
8,,%
amro bank©
CDA tegen kiesrecht voor buitenlanders
Weekblad trapt niet
:i 'grap' Vondeling
Davitamon 10
Ondernemingsraad
lag direct praten
iet arbeidsinspectie
Winterweerstand
voor het hele gezin
Noodkreet bonden van overheidspersoneel
j/er gratis vliegen met KLM
Groningen is nu groter dan Haarlem
Rita
Identiteit belagers
agenten bekend
Rapport wijst uit:
'Voordelen staatsburgerschap niet zomaar aan vreemdelingen geven'
jNDERDAG 11 JANUARI 1379
BINNENLAND
TROUW/KWARTET
3
n onze Haagse redactie
;N HAAG/UTRECHT In de bejaardenzorg dreigen de komende vier jaren 13.000 3 14.000
leidsplaatsen te verdwijnen. Deze noodkreet slaken de samenwerkende bonden van
■rheidspersoneel tegenover de Tweede Kamer. De Kamer moet een stokje steken voor het
n van minister Gardeniers (CRM) het aantal ..verzorgingsplaatsen" in bejaardenhuizen te
minderen, zo willen de bonden.
iers dan de minister zijn de bon-
bang dat de maatregel wel moet
tn tot gedwongen ontslagen.
A wil in het vervolg de richtlijn
ren verzorgingsplaatsen (bedden)
1000 bejaarden" hanteren. De
ligt nu bij circa tien veizor
Li gsplaatsen.
;ens de samenwerkende bonder
(ABVA, KABO, NCBO. ARKA) zul
len zo'n veertigduizend verzorgings
plaatsen in bejaardentehuizen ver
dwijnen. De bonden vinden dat niet
alleen onbegrijpelijk omdat het zeei
schadelijk is voor de werkgelegen
heid. maar ook omdat de inkrimping
niet opgevangen kan worden door
„thuisverzorging", zoals minister
Gardeniers wil. „Er bestaan lange
wachtlijsten voor bejaardentehuizen,
en dan wordt er op zo'n rigoreuze
manier gehakt in het verzorgingsbe
stand", houden de bonden de Tweede
Kamer voor.
De nationale Kruisorganisatie deelt
de zorg van de bonden over de In
krimping. Deze organisatie denkt
niet in staat te zijn de verschuiving in
de bejaardenhulp op te vangen. Er is
klaagt de organisatie sprake van
lagere Rijkssubsidies, inkrimping
van de gezinsverzorging en een vaca
turestop voor het algemeen maat
schappelijk werk.
Angst voor chaos
In een toelichting op de brandbrief
aan de Kamer heeft ABVA-bestuur-
der Muller zijn angst voor een chaoti
sche situatie uitgesproken. Muller:
„Als het aantal verzorgingsplaatsen
drastisch wordt ingekrompen, wor
den over een paar jaar bejaarden die
dringend opname in een tehuis be
hoeven, geconfronteerd met een cha
os. Dat vinden wij volstrekt onaan
vaardbaar."
e
1 i onze parlementsredactie
s N HAAG Kamervoorzitter Vondeling heett tevergeefs
>jrobeerd het opinieweekblad Vrij Nederland om de tuin te
Hen. Zijn „grap" om het blad een anonieme brief te sturen
de mededeling dat ook dr Vondeling op een gratis KLM-
j^et had gevlogen, werd door de redactie vrijwel onmiddel-
doorzien.
ADVERTENTIE.
Deze week is de sloop begonnen van het beroemde Scheveningse Palace Hotel. De afbraak
zal ongeveer drie of vier maanden duren.
Lees eerst de gebruiksvoorschriften.
fonisch door VN om uitleg ge-
^gd, gaf de kamervoorzitter toe
de brief van hem afkomstig was.
blad publiceert de brief in zijn
ie van deze week, alsook de ticket
Vondeling had bijgesloten. Op
ticket maakte hij in de kerstva-
e een reis naar Kreta,
ellng zei gisteren vanuit Brus-
«/aar hij een congres van Europe-
socialistische partijen bijwoont,
hij de grap had willen uithalen
dat Vrij Nederland zoveel grapjes
mij uithaalt". Hij vond het wat
*mer, zei hij, dat het blad het zo
lus heeft opgevat. „Een kleine
ikoefening, denk ik", aldus de
nervoorzitter.
deling gaf toe dat het inderdaad
vreemd kan overkomen dat een
imeivoorzitter die eerst, mede naar
jeiding van berichten over politici
op gratis KLM-tickets vlogen,
-> tige kritiek op de pers levert ver-
v ens over datzelfde onderwerp een
i uithaalt. Anderzijds merkte hij
"pat het zaakje niet te serieus moet
len opgevat. „Een leuk grapje.
uit".
deling erkende nochtans, „dat
Smaken van grapjes altijd gevaar-
Van een onzer verslaggevers
AMSTERDAM Haarlem heeft de
zesde plaats wat inwoneraantal be
treft moeten afstaan aan de gemeen
te Groningen. De stad in het westen
van het land neemt nu de zevende
De anonieme brief die Vondeling af- Pl&ats in onder de grootste gemeen
lijk is, omdat zij twee kanten kunnen
uitvallen". Hij zei: „Als Kamervoor
zitter mag je eigenlijk geen grappen
maken, per definitie niet. Maar ik
dacht dat dit erg leuk was".
de gemeente „vol". De stad kampt
zowel met woningnood als vergrij
zing.
gelopen maandag naar Vrij Neder
land stuurde had de volgende
inhoud:
„Amsterdam, 7 januari '78. Geachte
mijnheer Van Thijn, Gisteravond
zag ik u voor de tv. Weet u dat die
Vondeling u bedonderd heeft? Hij
reisde wel met de KLM en bovendien
gratis. Door toevallige omstandighe
den reisde ik in hetzelfde toestel. Zijn
kaartjes liet hij achter en uit nieuws
gierigheid nam ik die mee. Uit de
datum blijkt ook dat hij ze kreeg na
het mooie rapport dat hij over de
KLM schreef. Wilt u dit aan Piet
Grijs geven, dan kan die deze domi
nee-politicus eens goed te grazen ne
men. Mijn naam doet er niet toe en ik
wil ook geen gelazer hebben".
Vrij Nederland tekent hierbij aan, dat
Vondeling met Van Thijn kennelijk
redacteur Joop van Tijn bedoeld, die
wel vaker wordt verwisseld met Ed
van Thijn, lid PvdA-fractle.
ten in Nederland.
Burgemeester H. G. Buiter van Gro
ningen maakte gisteren tijdens de
begrotingsbehandeling in de gemeen
teraad bekend dat in zijn plaats nu
zo'n 160.000 mensen wonen. Per 1
januari van dit Jaar telt Haarlem
159.742 inwoners. Vorig Jaar stonden
er 161.290 mensen ingeschreven. De
inwonersaantallen van Groningen en
Haarlem houden al Jaren bijna gelij
ke tred. Haarlem wist nog altijd met
een neuslengte voorop te blijven,
maar heeft nu toch Groningen moe
ten laten passeren.
Overigens neemt in beide gemeenten
de bevolkingssterkte gestaag af. Vol
gens een woordvoerder van de ge
meente Haarlem heeft Groningen
meer ruimte voor het bouwen van
huizen. In Haarlem kunnen er nog
2000 woningen bijkomen, maar dan is
„Komt u binnen. Ik weet zeker, dat a
welkom bent, want ze praten er al de
hele morgen over
Van een onzer verslaggevers
AMSTERDAM De twee buitenlan
ders die dinsdagavond drie mare
chaussees in een woning in Amster
dam enige uren onder bedreiging met
een vuurwapen hebben vastgehou
den, blijken Israëliërs te zijn, die op
28 december uit de Jeugdgevangenis
in Zutphen zijn ontsnapt. De 20- en
21-jarige mannen zaten vast voor een
roofoverval. De politie heeft ze nog
niet opgespoord.
De marechaussees werden dinsdag-
avond op het Amsterdamse Leldse-
plein gesneden door een Peugeot. In
hun burgerauto zetten zij de achter
volging in. In de Van Beunlngen-
straat stapten drie buitenlanders uit
de wagen. Daarop maakten de mare
chaussees zich bekend en vroegen om
hun papleren. Zij verklaarden dat die
in hun woning lagen. Het zestal ging
naar de derde verdieping van een
pand In die straat. Daar haalde een
van de buitenlanders niet de papie-
fYen maar een pistool tevoorschijn.
De marechaussees werden ontwa
pend en moesten enige tijd op de
grond blijven liggen. De twee Israë
liërs pakten hun bagage en verdwe
nen weer met de auto en de dienst
pistolen. De achtergebleven Israëliër
en zijn broer die ook op de woning
verbleef zijn naar het hoofdbureau
gebracht voor verhoor. Volgens de
twee illegaal in ons land verblijvende
mannen zouden de voortvluchtigen
bij hen logeren.
Van onze parlementsredactie
DEN HAAG Jonge mannelijke onderwijzers van protes
tants christelijke lagere scholen buiten de grote steden zijn
van alle onderwijskrachten het minst vaak ziek.
Dat blijkt uit een samenvattend rap
port onderzoek ziekteverzuim, dat
gisteren aan minister Pais werd aan
geboden. Het is het eerste officiële
rapport over ziekteverzuim in het on
derwijs.
Het gemiddelde ziekteverzuim onder
onderwijskrachten van alle school
soorten bedroeg in het schooljaar
1976-'77 4,7 procent, zo blijkt verder
uit het rapport. Dat is in vergelijking
met andere sectoren geen onrustba
rend percentage, aldus de directeur
arbeidsvoorwaardenbeleid van het
ministerie. C. Bamhoom. Bij de pre-
ADVERTENTIE
onze sociaal-economische redactie
2IN HAAG Ondernemingsraden krijgen het recht buiten
Ji werkgever om met de arbeidsinspectie te gaan praten
r de arbeidsomstandigheden in het bedrijf. De arbeidsin-
ctie moet dan de nodige inlichtingen verschaffen, dat moet
als het om zaken- en bedrijfsgeheimen gaat. De arbeidsin-
v ctie kan dan wel geheimhouding opleggen. De arbeidsin-
ctie krijgt ook het recht om buiten de werkgever om
itstreeks de ondernemingsraden op de hoogte te stellen
getroffen maatregelen.
nieuwe wet. Ook door de werkgevers
verbonden is gewaarschuwd dat over
heid en arbeidsinspectie te veel kan
ten op kunnen met dit algemene
begrip.
Hoge rente!
sentatie van het rapport liet deze
verder weten dat de vervanging van
zieke onderwijskrachten jaarlijks on
geveer 400 miljoen gulden kost.
Over het geheel genomen is het op
vallend dat er bij het protestants
christelijk onderwijs minder zieken
waren dan bij het openbaar, rooms-
katholiek en neutraal bijzonder on
derwijs. Waar dat aan zou kunnen
liggen, wordt in het rapport niet
vermeld.
Het grootste aantal zieke onderwijs
krachten werd geregistreerd bij het
buitengewoon onderwijs, namelijk
zes procent. Bij het beroepsonderwijs
en het kleuteronderwijs was het ge
middelde verzuimpercentage 5.4. Het
laagste ziekteverzuim deed zich voor
bij het gewoon lager onderwijs, na
melijk 4,3 procent
Leeftijd
u ster Albeda (sociale zaken) stelt
/oor in enige wijzigingen op het
ontwerp „arbeldsomstandighe-
>Wet". Dat wetsontwerp is bijna
If Jaar geleden ingediend door Al-
s voorganger Boersma. Het gaat
Meen geheel nieuwe wet met voor-
iften op gebied van veiligheid,
ndheid en welzijn in verband met
ld. De nieuwe wet komt mede in
laats van enkele bestaande wet-
I waaronder de veiligheidswet van
X
•fi rijven die geen ondernemings-
t hebben (kleinere bedrijven bij-
beeld), moeten in een aantal ge
in een „commissie voor veilig-
)igezondheid en welzijn" instellen
n >ehoeve van overleg tussen werk-
r en werknemers. Deze commis-
krijgen, wat de verhouding tot de
»i idslnspectie betreft, dezelfde be-
ljdheden als een ondernemings-
Bovendien krijgen deze com-
lies zo stelt Albeda thans voor
de Tweede Kamer net als een
•memingsraad instemmingsbe-
dheid voor bedrijfsregelingen op
ed van veiligheid, gezondheid of
«Dn verband met arbeid. Ook
fen deze commissies het recht om
bepaalde voorwaarden eigen
tlundigen te raadplegen.
R
n ster Albeda voelt er niet voor om
nieuwe wet op te nemen dat
nemers werk mogen weigeren
He arbeidsomstandigheden onvol-
h^de zijn. Het burgerlijk wetboek
hiervoor al voldoende gronden,
de minister. Wel stelt hij nu een
'♦ling voor dat werknemers de ar-
lifBinspectie bij ernstig gevaar kun-
vragen het werk stil te leggen
begrip „welzijn" is een nieuw
ent in de „arbeidsomstandlghe-
'et". In de oude wetten kwam
begrip niet zo duidelijk voor
II rin waren de normen voomame-
gpaken als veiligheid, gezondheid
it de Tweede Kamer was als
'♦aar aangevoerd dat het begrip
zijn" te onduidelijk blijft jp de
De Amro Vaste Looptijdrekeningen.
Bij deze methode spreekt u met de Amro Bank
af hoelang u het gestorte bedrag wilt vast
zetten. Minimaal is dat 2 jaar. Maximaal 6 jaar.
Hoe langere tijd vast, hoe hoger de rente. De
minimum storting is f 100,-. Het rentepercen
tage staat gedurende de hele looptijd van de
storting gegarandeerd vast. De rente wordt
jaarlijks uitgekeerd en kan vrij worden opge
nomen. De rentepercentages: 2 jaar: 7%%,
3 jaar: 8%, 4 jaar8V4%, 5 jaar8%%, 6 jaar:
Minister Albeda wil dit bezwaar nu
ondervangen door het begrip „wel
zijn" in de nieuwe wet wat verder in
te vullen met bepalingen Inzake ver
betering van de kwaliteit van de ar
beid (geen eentonig werk of werk
waarvan het tempo volledig wordt
bepaald door lopende band of machi
ne. Invulling betreft voorts bepalin
gen inzake zelfontplooiing, vermeer
dering van vakbekwaamheid, contac
ten met collega's, en informatie over
doel en resultaten van het werk.
De Amro Kapitaalmarktrenterekening.
De Amro Kapitaalmarktrenterekening: voor
rentebewuste spaarders en beleggers. Gedu
rende de gehele looptijd van 5 jaar bent u ver
zekerd van een hoge actuele rente. Het rente
percentage is gekoppeld aan het gemiddelde
rendement van staatsleningen met een reste
rende looptijd van 3 tot 8 jaar, dat wordt gepu
bliceerd door het C.B.S. Dit rendement zal
maandelijks worden bijgesteld en wordt ver
hoogd met een opslag van 0,5%. Voor de
maand januari is het
percentage:
Vrouwen, zo bleek verder uit het on
derzoek, scoorden een tweemaal zo
hoog ziekteverzuim als mannen. En
ook de leeftijd van de onderwijs
krachten speelt een rol. Voor de hand
liggend is in dit verband de constate
ring dat een hogere leeftijd in het
algemeen een hoger ziekteverzuim
tot gevolg heeft. Dat komt, zo staat
het in het rapport, doordat ouderen
langer ziek zijn. Ten opzichte van het
algemeen gemiddelde is het ziekte
verzuim bij 60-jarigen en ouderen
met veertien procent drie keer zo
hoog.
Van alle onderwijskrachten bleek
verder 41 procent in het schooljaar
1976-'77 geen enkele dag ziek te zijn
geweest.
Inrichting
Van onze parlementsredactie
DEN HAAG Een meerderheid van de CDA-fractle heeft er grote bezwaren
tegen dat aan buitenlanders die voor langere tijd in ons land wonen het
kiesrecht voor de gemeenteraad wordt toegekend. Het CDA-Kamerlid Van
der Sanden noemde gisteren als een van de bezwaren „dat In sommige
gemeenten zoveel buitenlanders wonen dat het gevaar bestaat dat zij in de
raad een meerderheid halen".
Van der Sanden heeft de be
zwaren van CDA-kant naarvo-
ren gebracht bij de voorberei
ding van het debat over het
regeringsvoorstel om de
grondwettelijke belemmerin
gen voor deelneming van bui
tenlanders aan gemeente
raadsverkiezingen weg te
nemen.
De grondwet bepaalt dat al
leen Nederlandse staatsbur
gers het kiesrecht mogen uit
oefenen. Het voorstel bete
kent alleen, dat die bepaling
wordt verruimdniet dat bui
tenlanders ook meteen actief
en passief kiesrecht voor de
gemeenteraad krijgen. Daar is
weer een aparte wet voor
nodig.
De overgrote meerderheid
van de Kamer, inclusief een
CDA-minderheid. stemt met
het voorstel in Sommige frac
ties gaat het zelfs niet ver ge
noeg D'66 en PPR willen dat
buitenlanders ook het recht
krijgen aan verkiezingen voor
provinciale staten mee te
doen De PPR wil dit zelfs
uitbreiden tot de parlements
verkiezingen. De regering wil
toekenning van het kiesrecht
aan buitenlanders beperken
tot de gemeenteraad, omdat
het gemeentebestuur het
dichtst bij de burger staat.
De regering zegt dat nader
onderzocht moet worden of de
wet, die buitenlanders in staat
stelt aan gemeenteraadsver
kiezingen mee te doen. er
moet komen. Van der Sanden
meent echter, dat met aan
vaarding van het voorstel om
de grondwet aan te passen
een beslissende stap wordt ge
zet. dat er daarna geen weg
terug meer is.
Duitsers
Hij zei gisteren dat hij naar
aanleiding van het regerings
voorstel bezorgde brieven
heeft gekregen uit Limburgse
gemeenten waar veel Duitsers
wonen. Volgens hem ligt het
voor de hand dat die Duitsers,
indien zij het kiesrecht krij
gen. him eigen partijen. SPD
en CDU. in Nederland intro
duceren Dat lijkt hem hoogst
ongewenst, evenals partijvor
ming door buitenlandse ar
beidskrachten uit de Middel-
landse-Zeelanden
Voorts stelt Van der Sanden
zich op het principiële stand
punt, dat de voordelen die aan
het Nederlandse staatsbur
gerschap zijn verbonden, zo
als het kiesrecht, niet zomaar
aan vreemdelingen moeten
worden gegeven.
Als meer
praktisch bezwaar voert hij
verder aan. dat buitenlanders
op grond van de gemeentewet
al voldoende inspraakmoge
lijkheden in het beleid van de
gemeente hebben. Tot slot
vindt hij, dat de regering moet
afwachten met welke regeling
de Europese commissie, het
dagelijks bestuur van de EG.
op de proppen komt voor het
toekennen van het wederzijds
kiesrecht aan EO-onderdanen
op lokaal niveau.
Factoren die van invloed kunnen zijn
op het ziekteverzuim onder onder
wijskrachten (bij voorbeeld spannin
gen. inrichting van het schoolge
bouw) zijn blijkens het rapport niet
diepgravend onderzocht. Wel kwam
er een duidelijke samenhang naar
voren tussen enerzijds de mate van
verstedelijking van de vestigings
plaats en de inrichting van de school
en anderzijds het ziekteverzuim Zo
bleek dat scholen in grote steden in
het algemeen een hoger ziektever
zuim hebben dan scholen op het plat
teland en in middelgrote steden
Wat de duur van de ziekte betreft
blijkt bijna tweederde van het ziekte
verzuim de dertig dagen te overtref
fen. Met het onderzoek naar het ziek
teverzuim werd in het schooljaar
1975-'76 begonnen. Dat gebeurde
naar aanleiding van berichten over
een toeneming van het ziekteverzuim
in het onderwijs en vragen van Ka
merleden. Aan het onderzoek deden
1400 scholen en 20 000 onderwijs
krachten mee.
Binnenkort zal er een basisrapport
over het onderzoek worden vrijgege
ven. Een apart onderzoek naar facto
ren die met het ziekteverzuim samen
hangen, zal straks worden ingesteld
door de Katholieke Hogeschool in
Tilburg. Het ministerie van onderwijs
en wetenschappen heeft daartoe al
opdracht gegeven Het is de bedoe
ling dat de resultaten van alle onder
zoeken uiteindelijk worden gecombi
neerd.
Minister Pais zei guteren dat daar
mee flink voortgang moet worden ge
maakt Het terugdringen van het
ziekteverzuim hoeft volgens de
bewindsman overigens niet per se ge
paard te gaan met het voteren van
meer geld „Men kan ook proberen te
komen tot verbetering van de sociale
omstandigheden waaronder men
moet werken." zei hij.
I
