ïroei investeringen
ette krachtig door
Kies uw zon bij de ABN.
ABN Bank
Verlies van terrein
kleine koffiebranders
Verkoper van hotelruimte
(vangt slappe perioden op
IL<
Chemie investeert
dit jaar minder
Meer geld
isolatie
woningen
Boek op tijd. Nu is er nog keus.
ederlandsche Bank in kwartaalbericht:
Door vrije (dalende) prijsbepaling:
Contract Renault
en American Motors
Hypotheekrente per 9 januari
Nog steeds overcapaciteit
^rlies voor Koninklijke Papier
linese opdracht
)or kunstmestfabriek
Dollar rond
de twee gulden
Boek bij de ABN.
Behulpzaam vertrekpunt voor uw vakantie.
CNV vraagt:
I!
FINANCIEN EN ECONOMIE
TROUW/KWARTET P 11 - RHS 13
n een onzer verslaggevers
JSTERDAM De groei van de bedrijfsinvesteringen in vaste activa, die reeds in 1977 een
jzienlijk herstel te zien hadden gegeven, heeft zich in het tweede en derde kwartaal van
18 krachtig voortgezet. Dit wordt opgemerkt in een overzicht van de economie van
derland in het derde kwartaal van vorig jaar, opgenomen in het kwartaalbericht van De
derlandsche Bank.
aantrekken van de nationale be
dingen, dat in het eerste kwartaal
1978 voornamelijk nog beperkt
fcf tot het particuliere verbruik,
">g daardoor een meer algemeen
akter, aldus de Bank.
in in de woningbouwsector viel
^Jlerom een stagnatie waar te ne-
Het volume van de goederenuit-
(exclusiel olie en aardgas) ver-
ide eerst in het derde kwartaal
tekenen van enig wezenlijk
tel.
grotere binnen- en buitenlandse
Bg hadden tot gevolg, dat de in het
ige jaar nog stagnerende invoer
goederen (exclusief olie) met in-
j van het eerste kwartaal niet
elangrijk steeg. Daarbij gaf de
jer van verbruiksgoederen vooral
het derde kwartaal een relatief
ke uitbreiding te zien.
er invloed van het aantrekken
de nationale bestedingen en de
goederenexport zette de industriële
produktie de in het tweede kwartaal
van 1978 ingezette uitbreiding voort.
Ook de bouwproduktie. die zich in
1977 reeds begon te herstellen, gaf in
het derde kwartaal van het afgelopen
jaar een voortgezette groei te zien,
met name in de utiliteitsbouw.
Korter werken
De Nederlandsche Bank stelt vast,
dat de produktiegroei in de industrie
zoals blijkt uit de door het CBS
gehouden conjunctuurtests ge
paard is gegaan met een verhoging
van de bezettingsgraad, vooral in de
industrie van halffabrikaten. Het ver
schijnsel van korter werken is gelei
delijk van geringe betekenis ge
worden.
De geregistreerde werkloosheid bleef
ook na het tweede kwartaal 1978 rond
het halverwege 1977 bereikte niveau
van 205.000 210.000 schommelen.
Daarbij behield het aantal mannelij
ke werklozen zijn licht dalende
tendens.
De geregistreerde openstaande vraag
bewoog zich op een wat hoger niveau
dan in de tweede helft van 1977. In de
bouw en, in mindere mate, in de indu
strie bleven produktiebelemmerin-
gen door gebrek aan personeel
bestaan.
Volgens de Bank laat het zich aan
zien, dat de stijging van het gemid
delde prijspeil van 1977 op 1978 nabij
de benedengrens van de in de laatste
Macro Economische Verkenning ge
publiceerde raming van 4 4'/i pro
cent zal blijven.
Ook de officiële raming van de stij
ging van de loonsom per werknemer
in bedrijven van 1977 op 1978 (77a
procent) zal naar verwachting niet
worden overtroffen.
De koffieprijsverhogingen sinds half 1975 hebben verschuivingen veroor
zaakt in de marktaandelen van diverse merken. Het oude patroon begint
zich nu weer te herstellen. Op de foto leden van Nederlandse Vrouwenvere
nigingen, protesterend tegen de verhogingen op een moment (25 april 1977)
waarop de koffieprijzen het hoogtepunt hadden bereikt.
Van een onzer verslaggevers
AMSTERDAM Het loslaten van de verticale koffieprijsbin
ding door Douwe Egberts heeft de kleinere koffiebranders een
aanzienlijk marktverlies opgeleverd.
een onzer verslaggevers
LMSTERDAM De tijd is voor-
lij dat ieder hotel afwachtte wie
r langs kwam voor een kamer,
'ooral grote hotels gaan de boer
p om hun accommodatie van te
oren te verkopen. Bij kleine ho-
»ls gebeurt het nog niet zo veel,
e directeur moet het daar trou-
fens zelf doen. Grotere bedrijven
ebben voor dit doel aparte men
en in dienst, de hotel-verkoopma-
agers.
S. Iet verkopen van hotelruimte is
ngzamerhand een apart beroep
iworden. De beoefenaars hebben
Ich verenigd in een internationa-
organisatie, de Hotel Sales Ma-
igement Organisation (HMSA),
;n club die 5.500 leden heeft in
tegentig landen. De HMSA houdt
m 26 tot 28 januari haar Jaarlijks
•ngres in Amsterdam,
iterdamse grote hotels zijn
ongeveer 50 procent bezet
groepen die de bedden al
iaanden van tevoren besproken
ibben, zo vertelde een van de
ganisatoren van het congres op
n persbijeenkomst.
jjjet is de taak van de verkoper om
ie reserveringen geruime tijd van
•voren binnen zien te krijgen. Hij
bij voorbeeld klanten moeten
ïen voor slappe periodes. Voor
ïkeinden bij voorbeeld als het
;n zakenhotel is.
andere helft van de grote Am-
ïrdamse hotels wordt bezet door
komende en gaande toerist, de
ikenman. vlieetuiebemanningen
en anderen. Uiteraard is deze situ
atie niet representatief voor het
hele land, middelgrote hotels in de
provincie krijgen hun reserverin
gen van individuele toeristen en
zakenlieden pas enkele weken
voor de gast komt; groepen die
lang van tevoren boeken zijn daar
veel minder.
Vaak kunnen ze niet eens terecht
omdat het hotel te klein is. Maar
ook daar zijn uitzonderingen op:
Scandinavische groepen bij voor
beeld, die op doorreis in het noor
den van het land overnachten.
Een van de onderwerpen die op
het congres ter sprake zullen ko
men is het organiseren van inter
nationale congressen, een voor
grotere hotels geen onbelangrijke
bezigheid.
Nederland heeft een gunstige po
sitie in de concurrentieslag met
het buitenland om de congressen
hier te krijgen, vertelde de heer J.
Moreu, directeur van de Internati
onale Congres Associatie, die deze
opmerking overigens privé
plaatste.
Als voordeel voor congressen in
Nederland noemde de heer Moreu
de ruime faciliteiten (congrescen
tra in Amsterdam, Den Haag,
Utrecht, Groningen en Breda).
Verder zijn vrij veel mensen hier
op de hoogte met het wensenpak
ket van congresgangers terwijl
ook de geografische ligging een
pluspunt is.
Positief noemde de heer Moreu
het ook dat het wetenschappelijk
niveau in Nederland goed is. Con
gresgangers vinden het belangrijk
als het gastland op hun vakgebied
een gesprekspartner is.
Een nadeel was het voor de heer
Moreu dat er weinig samenwer
king is tussen organen die probe
ren congressen naar Nederland te
krijgen: hotels, congrescentra, de
KLM etc.
Als oorzaak kan worden genoemd,
dat de handel vrij nu om de prijs
zelf te bepalen DE-koffie als stunt
artikel is gaan beschouwen om klan
ten naar de winkel te lokken.
Daardoor is het prijsverschil tussen
dit grootste en de vele kleinere mer
ken zo klein geworden, dat de consu
ment voor het eerste kiest
Incidenteel
De woordvoerder van Douwe Egberts
in Utrecht meent echter, dat het stun
ten met DE-koffie erg meevalt. „Men
stunt zeer incidenteel, want ook de
handel denkt aan zijn winstmarges,
de eigen portemonnee. Op langere
termijn bezien houdt men zich vrij
behoorlijk aan onze adviesprijzen".
Een andere reden voor de verschui
vingen in koffiemarktaandelen is
daarom waarschijnlijk ook de alge
mene koffieprijsdaling tot voor de
consument aanvaardbare hoogte. In
de tijd van schaarste liep de prijs op
van beneden twee gulden per pak van
een half pond tot 6,82 in Juli 1977.
Als gevolg hiervan daalde in genoem
de periode het koffieverbruik rtiet
tien tot vijftien procent en trad een
marktverschuiving op naar de goed
kopere, kleine merken.
Herstel
Sinds augustus 1977 is de koffieprijs
als gevolg van het grotere aanbod op
de wereldmarkt gedaald tot 3,84 per
pakje van een half pond. De con
sumptie bereikte daardoor nagenoeg
het peil van 1975, waarbij de verbrui
ker terugkeerde naar het wat duurde
re merk, dat al gedronken werd voor
de „koffiecrisis".
De cijfers (bron: het weekblad Food-
press van 10 januari 1979) bevestigen
dit beeld tot op grote hoogte. Sinds
het begin van de enorme koffieprijs
stijgingen (juli 1975) is het marktaan
deel van DE-koffie teruggelopen van
46 procent tot 39,9 procent eind 1977.
In dat Jaar begonnen de prijzen te
dalen, waardoor het marktaandeel
zich in oktober 1978 ruimschoots had
hersteld op 50,5 procent.
Het op één na grootste merk, Van
Nelle. behaalde in 1975 nog een
marktaandeel van 12 procent. Dat
steeg tot eind 1977 tot 13,1 procent en
daalde vorig jaar tot 12,1 procent.
Het Gala-merk van de Verenigde Le-
vensmiddelenfabrieken <VLF) in
Bolsward steeg tussen 1975 en 1978
van 9,5 naar 10,8 procent (na een
hoogste punt van 12,7 procent), maar
daalde in 1978 tot 8,7 procent. Kanis
en Gunnik, een merk van DE) steeg
tussen 1975 en 1978 van 5 naar 7,1
procent en belandde vorig jaar weer
op 5,3 procent.
Het marktaandeel van Albert Heijn-
koffie was stabiel sinds 1975 tussen 5
en 5,5 procent. De „eigen" labels ken
den in dezelfde periode een groei van
7,5 procent naar 12,1 procent nu. De
overige kleine merken daalden tus
sen 1975 tot eind 1977 van 14,5 pro
cent tot 12,7 procent om vorig jaar
weg te zakken naar 6 procent.
i
NEW YORK/PARIJS (Reuter) Het
Franse automobielbedrijf Renault en
het Amerikaanse concern American
Motors (AMC) hebben een overeen
komst ondertekend voor samenwer
king bij de verkoop van personen
auto's.
In een gisteren uitgegeven verklaring
zeggen de bedrijven dat de overeen
komst mogelijkheden biedt voor de
produktie van Renaults in de Ver
enigde Staten. De Amerikaanse
AMC-verkopers zullen binnen enkele
maanden beginnen met de verkoop
van de Amerikaanse Renault, „le
car". Eind dit Jaar zullen in Frankrijk
de Renault-dealers beginnen met ver
koop en reparatie van de AMC-Jeeps.
Naam
bank
Rente vast
gedurende:
Afsluitprov
(procenten)
Rentepercentage
met zonder
gemeentegarantie
ABN
5 Jaar
1 jaar
1.5
1.5
9.25
9.0
9.25
9.0
AMRO-Bank
5 Jaar
variabel
1.5/2
1.5/2
9.25
90
9.25
9.0
Bouwfonds
30 jaar
5 jaar
2 jaar
1.5
1.5
15
98
925
90
98
9.25
90
Centraal Beheer
5 jaar
9.0
9.0
Ennia
10 jaar
89
89
<r Nat. Nederl.
10 Jaar
8.9
8.9
NMB
5 jaar
2 jaar
1.5
1.5
9.4
9.2
9.4
9.2
Rabobank
(adviesrente
variabel
1.25
9.0
9.0
Rabo-Hyp. Bank
5 jaar
1.5
9 4
9.4
RPS
5 jaar
1.—
9.0
9.0
Spaarbank R'dam
5/3 Jaar
1 jaar
1.—
2
9.0
80
'9.0
80
Stad A'dam
5 jaar
1.—
9.0
9.0
Westland/Utrecht
standaard
no risk
budget
5/10 Jaar
5 jaar
variabel
2
2
2
9.0
9.4
9.0
92
9.6
9.0
Geldt voor alle levensverzekeringsmaatschappijen die lid zijn van de
NVBL
De hypotheekrentes zijn niet gewijzigd.
(Publikatie samengesteld door de Vereniging Eigen Huis Amersfoort)
Van een onzer verslaggevers
AMSTERDAM Het ziet ernaar uit, dat de investeringen van
de chemische industrie dit jaar, vergeleken met 1978, zullen
dalen van 1912 miljoen tot 1400 miljoen. Laatstgenoemd
bedrag zal vrijwel geheel betrekking hebben, op vervangings
investeringen.
„NCI", het orgaan van de Vereniging
van Nederlandse chemische Indus
trie, noemt een aantal redenen voor
het achterblijven van de investe
ringen:
in de buiksector (massachemica-
liën) bestaat wereldwijd nog altijd
overcapaciteit;
de vraag naar chemische produk-
ten en grondstoffen daarvoor groeit
slechts aarzelend (ongeveer 3 pro
cent);
er zijn weinig uitbreidingen of
nieuwe investeringen in de chemi
sche Industrie in Nederland aange
kondigd;
de „pijpleiding" raakt leeg;
grote investeringen in de chemi
sche industrie gaan meestal schoks
gewijs.
Het blad merkt op, dat overcapaciteit
geen onbekend begrip is in de chemi
sche industrie, zeker wat de bulkpro-
dukten betreft. De grootschaligheid
van deze moderne industrie dwingt
tot het nemen van grote stappen bij
nieuwe investeringen.
De vraag naar chemische produkten
en de grondstoffen daarvoor steeg
sinds de opkomst van deze industrie
tak na de oorlog telkens zo snel. dat
de vraag de grotere capaciteit al
spoedig had ingehaald. Die groei gaat
nu langzamer, het inlopen gaat lang
zamer, de overcapaciteit duurt ook
langer.
Tussen het tijdstip van beslissen voor
een nieuwe investering van zulke gro
te objecten en de Ingebruikstelling
van de nieuwe installatie ligt meestal
een reeks van jaren. Het vergunnin
gensysteem was er oorzaak van. dat
de totale tijdsduur tot gemiddeld vijf
jaar opliep. De consumptieve groei is
na de oliecrisis in 1973 kleiner gewor
den, de noodzaak tot nieuwe investe
ringen deed zich niet zo dringend
voelen, maar de uitvoering van de op
stapel staande plannen heeft kenne
lijk tot het afgelopen jaar geduurd.
De „pijpleiding" is nu leeg.
STERDAM Het Nederlands ingenieursbureau Kellogg
tinental, heeft van de Volksrepubliek China een opdracht
angen voor het ontwerpen van een kunstmestfabriek. Het
ag dat met de order is gemoeid, is niet bekend gemaakt.
transactie; Bredero zelf volstond met
de mededeling, nog volop in bespre
king te zijn met ASM en de gemeente.
De Kamer van Koophandel Midden-
Gelderland wil, dat het ASM-terrein
behouden blijft als industriegebied.
Of dat gebeurt is onzeker. De Arn
hemse gemeenteraad moet daarover
beslissen. Het ministerie van Econo
mische Zaken, dat vóór de sluiting
van ASM nog enkele miljoenen in het
bedrijf heeft gestoken, heeft de trans
actie mët Bredero goedgekeurd. Dit
op voorwaarde, dat op het ASM-ter
rein geen schepen meer gebouwd mo
gen worden.
ADVERTENTIE
<gg Continental zal raadgevende
Idministratieve diensten leveren
'erantwoordelijk zijn voor de op-
iig van Chinese ingenieurs. In de
Sltmestfabriek die door China
bnal Chemical Construction
It gebouwd wordt het ureum-
es van DSM-Stamicarbon toege-
Hiervoor heeft Stamicarbon li-
Ie verleend.
a 1963 ontwierp en bouwde Kel-
Continental (toen als Continen-
Engineering; een volledige doch-
ran Vmf-Stork) de eerste ureum
Stmest)fabriek voor de Chinese
Isrepubliek. Kellogg Continental
geassocieerd met Pullman
nerika); Vmf-Stork heeft nog
(leelneming van 25 procent.
^P: De Koninklijke Nederlandse
ferfabriek heeft in de tweede helft
11978 de winst, ten opzichte van
irste zes maanden van dat jaar,
Jyerdubbelen. (In de eerste helft
■978 was de nettowinst 3.7 mil-
I Niettemin zal het eindresultaat
]1978 voor de totale onderneming
Jnegatief zijn, omdat er voorzie-
«n nodig zijn voor de machinefa-
Okto in Winschoten.
het thans lopende jaar verwacht
NP een positief resultaat. Hierbij
t er vanuit gegaan, dat Okto in
I nagenoeg geen negatieve in-
i meer zal hebben op het con-
[esultaat. Okto is, aldus voorzlt-
ten Duis van de raad van be-
1 van de KNP. nu in staat een
Iprodukt te maken.
pEDERO: Bredero Vastgoed in
ht heeft twaalf miljoen gulden
^ld voor de terreinen van de Arn-
Scheepsbouwmaatschapplj
Dat bedrag kan hoger worden,
kelijk van de bestemming die
febied krijgt. Wethouder Stapel-
van Arnhem heeft dat meege-
f. De ASM-directie bevestigde de
AMSTERDAM De koers van de
Amerikaanse dollar heeft zich giste
ren in Amsterdam steeds boven de
2 bewogen.
Nadat ruim anderhalve cent hoger
was geopend op 2,0025 1,9865 slot
dinsdag), werd gedurende de dag
kalm gehandeld. De officiële fixatie
bedroeg 2,0030 hetgeen tevens het
hoogste punt van de dag was. De
slotnotering kwam uiteindelijk op
2.00.
Op de belangrijkste wisselmarkten
van Europa is de dollar gisteren even
eens wat (verder) gestegen.
De koersverbetering die de dollar de
afgelopen dagen te zien heeft gege
ven. wordt algemeen toegeschreven
aan het bericht dat president Carter
van plan is in de loop van de week
mededelingen te doen over de inflatie
in de Verenigde Staten.
De valutahandel speculeert er kenne
lijk op, dat dat gunstige mededelin
gen zullen zijn. De omvang van de
handel in dollars is de laatste dagen
overigens klein.
De Spaanse zon
Waterskiën, zwemmen en
niksdoen aan de stranden van
Mallorca. Op excursie naar
Valldemosa en de grotten van
Drach. Parels kopen en na de
tapas de lekkerste paella van
het eiland ontdekken.
De Griekse zon
Neerstrijken op het strand van
Rhodos. Uitvoerig de oude stad
verkennen. Wat aardewerk
meenemen voor thuis. Een ex
cursie maken naar de Acropolis
van Lindos. Op een terrasje
bij de haven luisteren naar de
Bouzoukia.
De Oostenrijkse zon
Genieten van de bergen in Tirol.
Na een Enzian smullen van
Kalbsbraten en Apfelstrudel.
Vissen en bergbeklimmen.
Zeilen op de Achensee. Snuffelen
in sfeervolle winkelstraatjes.
Delunesische zon.
Bruin worden op het zandstrand
bij de oude muren van Sousse.
Couscous eten en mintthee
bestellen. Lederwaren uitkiezen
op kleurige markten. Op excursie
naar Carthago. Zwemmen en
waterskiën zoveel als u wilt
zwemmen of paardrijden. Verse
vis eten met een glaasje Aquavit.
Kijken of er nog wat houtsnij
werk in uw koffer kan.
De Amerikaanse zon. De Indonesische zon
De Nieuwe Wereld zien vanuit
uw bestemming in Florida.
Naar Disneyworld natuurlijk,
naar Miami Beach en Kennedy
Space Center. Op z'n Amerikaans
steaks en hotdogs eten. Tot
rust komen op de stranden of in
actie komen op het water.
De Franse zon
In de Périgord varkens naar
truffels zien wroeten en die tóch
lekker blijven vinden. Jeu de
boules spelen met de mensen uit
het dorp. Bij de wijnboer de
cru gaan proeven. Verslingerd
raken aan een tongstrelende
bouillabaisse. Wat plaatselijke
delicatessen meenemen om thuis
na te genieten.
De Noorse zon
De rust en stilte opzoeken van
de ongerepte natuur. Wandelen
door wouden en langs fjorejen.
Bergtochten maken, zeilen,
Naar de mystieke pracht van het
eiland Bali. Tochten maken
langs sawa's, dessa's en warme
stranden. Tempels bezoeken
en de Kecak-dans zien. Zilver en
batik op de kop tikken. Elke dag
wat anders kiezen uit de
Indonesische en Chinese keuken.
Het adres waar u ook de andere
reiszaken regelt, zoals vreemd
geld, Eurocheques of reischeques
en verzekeringen.
Bij onze reisverkopende kantoren
vindt u geselecteerde reizenpro-
gramma 's bij elkaar van onder meer:
Holland International, ANWB,
Swiss Chalcts-Interhomc, BBI, FTS,
Fred. Olscn Lines, Scanialux,
Yugotours, Big Ben Tours, North Sea
Ferries, Olau Line, Townscnd
Thoresen, en nu ook Arkc Reizen!
Van een onzer verslaggevers
UTRECHT Er moet meer
geld komen voor woningisola
tie en ook moet de isolatie-
subsidie per woning worden
verhoogd. Dit bepleit het
CNV in een brief aan staatsse
cretaris Brokx (Volkshuisves
ting).
Wanneer in aanmerking wordt geno
men. aldus de brief, dat in de Jaren
tachtig de beschikbaarheid van ener-
giestoffen zal afnemen, „ontkomen
wij niet aan de indruk, dat de maatre
gelen schriel afsteken tegen de om
vang van de problematiek".
Het wordt daarom noodzakelijk ge
acht, dat uit overwegingen van natio
naal belang, een groter bedrag voor
dat doel wordt uitgetrokken en meer
subsidie per geval wordt gegeven.
Het CNV dringt er ook op aan. de
isolatie-eisen die voor nieuw te bou
wen woningen gelden, ook toe te pas
sen op woningen die worden gereno
veerd. Voorts zou het aanbeveling
verdienen, de financieringsmogelijk
heden voor huurwoningen en eigen
woningen te verruimen.
In dit verband kan worden gedacht
aan tegemoetkomingen zoals het rijk
die kent voor huurwoningen van toe
gelaten instellingen en gemeenten.
Op deze wijze zou de drempel, om
over te gaan tot isolatlevoorzlenln-
tjen. eveneens worden verlaagd.
PHILIPS Philips wil het 35 pro
cent belang van de Luxemburgse Ar-
bed in Feiten und Guillaume Carls-
werk AG in de Bondsrepubliek over
nemen. Philips heeft al 35 procent
van de aandelen van deze maat
schappij in handen. Alvorens de be
sprekingen voort te zetten, hebben
Arbed en Philips besloten het Bun-
aeskartellamt hun plannen ter goed
keuring voor te leggen.
I
