Rookmaaker en het
programmatisch christendom
Het actieve leverf
van Marie Curie
Muziekcentrum heft Ho
ruimtegebrek niet op?
Overzicht Bram van
Velde in Dordrecht
BRT zet
Anthierens
aan de dijk
Volk van de cedar
Wagenaarprijs voor Koopman
NOS-hitparade
op woensdag
Charly Mingus
overleden
Zesdelige tv-serie van de NOS
Derde wereld
minder ver
van ons bed
TV COMMENTAAR
.DINSDAG 9 JANUARI 1979
KUNST/RADIO/TELEVISIE
TROUW/KWARTET
door dr. C. Rijnsdorp.
De laatste ontmoeting die lk met wijlen prol. Rookmaaker had. was na afloop van een
feestelijke gelegenheid in het Amstelhotel te Amsterdam. HIJ bracht mijn vrouw die moeilijk
liep en mij met zijn auto naar het Centraal Station. Rookmaaker leek mij milder geworden.
HIJ was heel vriendelijk en wij waren hem dankbaar voor zijn attentie
Iels van die mildheid meen lk ook te
bespeuren In het populaire boekje
..Kunst spreekt vanzelf' door H.
R. Rookmaaker. een uitgave van
Oosterbaan «t Le Cointre B V. te
Goes (59 blz 4,90). Het Is een verta
ling uit het Engels. „Art needs no
justification'' In de kern richt het
zich tot Jonge schilders van christelij-
ken huize, enerzijds om ze los te ma
ken van dwangvoorstellingen en
krampachtigheden als gevolg van
hun opvoeding, maar aan de andere
kant om ze een stevig ideologisch
fundament te verschaffen als basis
van hun artistieke werkzaamheid. In
ruimere zin geeft het werkje een
schetsmatig idee van wat een positief
christelijke opvatting van kunst, cul
tuur en leven in deze tijd dient voor te
stellen
Een samenvatting van de inhoud zou
alleen maar een onleesbaar stukje
opleveren Maar er is aanleiding ge
noeg voor een korte beschouwing van
meer algemene aard
Laat ik eerst nog zeggen dat het
boekje wel goed. maar een beet ie
droog geschreven is Op blz 22 heeft
de vertaalster het over „het" Bran
denburger Concert van Bach: ik
maak me sterk dat in het Engels
staat „the Brandenburger Concerts",
in het meervoud dus, zoals trouwens
ook verderop is vermeld. Iedereen die
over kunst praat, heeft een bepaalde
kunst in zijn achterhoofd. Rook-
maakers vak was de beeldende kunst
en haar geschiedenis. Met enige moei
te brengt hij in zijn beschouwing ook
de muziek en in de derde plaats de
literatuur te pas Dit heeft het voor
deel. dat er niet te veel tegelijk over
hoop wordt gehaald. Misschien was
het toch beter geweest, als het boekje
zich uitsluitend tot de schilderkunst
had beperkt. Hoe het zij. de studen
ten aan de nieuwe christelijke kunst
academie te Kampen kunnen met
Rookmaakers boekje hun voordeel
doen. Waarmee ik niet zeggen wil dat
dit de ideale voorlichting is. Maar
Rookmaaker heeft er recht op. dat
van zijn denkbeelden serieus kennis
wordt genomen
De lezer en de lezeres voelen, dat ik
reserves heb Teeen wat Rookmaaker
schrijft is met zoveel in te brengen,
maar men mist iets. De auteur gaat
bijna aandoenlijk ver In zijn erken
ning van de souvereinitelt in eigen
kring van de scheppende beeldende
kunstenaar Toch valt een moralis
tisch element niet te miskennen.
Rookmaaker weet naar mijn smaak
iets te precies wat in de kunst zonde
is. De christelijke inbreng in zijn be
schouwingen over kunst is mij iets te
programmatisch. Hij ls als bekeerling
van bulten tot geloof gekomen en het
is psychologisch te begrijpen, dat hij
tegenover zijn buitenkerkelijke ach
tergrond zich blijvend polemisch
heeft opgesteld
Een tweede belangrijke factor is, dat
hij kunstkenner was, en niet een
scheppende kunstenaar, die over zijn
vak schreef. Dit maakt een wereld
aan verschil uit. Het woord „schep
pen" is ingeburgerd, maar niet geluk
kig gekozen. Niettemin is er schep
pend vermogen, een creatieve poten
tie. die de gehele geestesstructuur en
habitus van een kunstenaar bepaalt.
Dit brengt mee. dat iemand die zelf
schildert, schrijft, bouwt of compo
neert. in gewaagde experimenten of
in wat decadentie of ontaarding lijkt
altijd nog de scheppingsdrang zo
die er althans bij betrokken was
herkent en billijkt Er is zelfs dan een
herkenning en geestelijke verbonden
heid. welke de kunstkenner ontgaat.
Onwillekeurig zoekt deze laatste
compensatie voor zijn gemis aan cre
atieve artisticiteit en dan ligt een
programmatisch christelijke kritiek
voor de hand
Wat de „blote" kunstkenner ontgaat
is de grote waarheid, dat, zoals Schil
ler zei: „Und neues Leben blilht aus
den Ruinen", dat wil zeggen: echt
kunst is nooit volkomen ontaard, res
pectievelijk nooit alleen maar deca
dent Decadent kan juist zijn het
braaf traditionele. Wat in de kunst
revolutie lijkt, kan levende elemen
ten introduceren, die later aanvaard
worden. Als iets echt kunst is gewor
den. is dat gebeurd krachtens een
positief element, dat door de schep
pende kunstenaar door alles heen
wordt herkend. Hitiers trawanten
verbrandden zogenaamd ontaarde
kunst, maar wat onder zijn regiem als
propaganda werd geschilderd was
juist ontaarde kunst. Kunst en pro
gramma verdragen elkaar niet, waar
mee Rookmaaker het overigens vol
komen eens was. zij het dan in
theorie.
Utrechtse kunstenaars protesteren
ffldh
nner
ietn
hou
Calvijn heeft, in tegenstelling tot Lut- in.
her, te veel bewustzijn in het gelooi
gedaan en kunstbeschouwingen van
calvinlstischen huize lijden door
gaans ook aan dat euvel. De schep
pende kunstenaar, met zijn vaak cha
otisch innerlijk, vooral als hij jong is.
heeft dringend behoefte aan bezin
ning en verstandige raad. Hier ver
vult Rookmaakers boekje een nutti
ge. zij het zijdelingse en tijdelijke
functie. Is het christelijk geloof dan
van huis uit niet programmatisch? Is
het zendingsbevel geen programma?
Jawel, maar niet zo dat. als het geloof
eenmaal „omhelsd" is zoals de term
luidt, alles programmatisch wordt be
paald. Er is verborgen groei, er is
vrijheid, aanzienlijke christelijke
vrijheid zelfs, natuurlijk opgevat als
vrijheid in Christus.
Te veel aan bezinning ontzint. Chris
ten, durf te scheppen. Als je werkelijk
christen bent, komt dat er vanzelf wel
Van onze kunstredactie
UTRECHT Onder de leus „Cultuur wordt duur betaaldl
Utrecht" gaat een actiegroep van Utrechtse kunstenaars
de opening van het nieuwe Muziekcentrum Vredenburg op f-
januari protesteren. De actiegroep zal dat doen met t os
polonaise op rouwmuziek.
De protesterende kunstenaars ageren
niet tegen het gebouw, maar zien in
de opening een gepaste aanleiding
om georganiseerde en ongeorgani
seerde kunstenaars en bezoekers van
het muziekcentrum bewust te maken
van een nijpend ruimtegebrek in
Utrecht. Met de komst van het Mu
ziekcentrum dat bijna 60 miljoen
kostte, wordt een tekort aan noodza
kelijke werkruimten voor kunste
naars niet opgeheven.
on,
e la
hij. De protesterende kunstena >jc e
verwijst Smits met hun klachten jj0.
investering ten koste van andere t
tuurzaken naar de gemeente. es~
ijd
jnn
Peter Smits, directeur van Vreden
burg, vindt dat zijn muziekcentrum
geen „elitaire club" is. Het muziek
centrum is er voor iedereen, zo meent
Dit advies zal de actiegroep ze (dja
opvolgen. Na de officiële opening.' -
in aanwezigheid van prinses Bea
en prins Claus voor burgemeei 01
Vonhoff van Utrecht verricht woi otei
zal de actiegroep zich tot de geme
te richten. Daarnaast willen de k oorj
stenaars doorgaan met demonstra
ve bijeenkomsten om blijvend
aandacht te vestigen op het ruin in C
gebrek, dat veel kunstenaars bel* k n
mert in hun werk.
DEN HAAG (ANPi De kiavecinist
organist en musicoloog Ton Koop
man is onderscheiden met een bijzon
dere prijs van 3.000, van de Johan
Wagenaarstichting in Den Haag. De
musicus krijgt de prijs voor de uit
voering van het complete oeuvre voor
toetsinstrumenten van Jan Pieters
zoon Sweelinck.
Het Droiect is in Nederland op gram-
Hai ,or
enla
ordt "ni
mofoonplaat uitgebracht door Hi
kijn-Holland en in het buitei
door Telefunken. De prijs wordt
januari uitgereikt in het Concert id
bouw in Amsterdam bij gelegenh
van de uitreiking van een goud
plaat aan Reinbert de Leeuw v<
diens „Erik Satie, vroege pianow or
ken. deel 1" en de overhandiging v aai
de prijs van de Italiaanse Perskriti .ev
aan De Leeuw.
ordi
rkx
rgr
ee<
DORDRECHT De Tentoonstelling, gewijd aan Bram van
Velde, die van 13 januari tot 26 februari in Dordrechts
Museum. Museumstraat 40, Dordrecht te zien zal zijn. omvat
een veertigtal schilderijen en gouaches, die ontstaan zijn in de
periode tussen 1907 en 1978. Deze werken geven een chronolo
gisch en representatief overzicht van het oeuvre van deze
internationaal erkende en bekende kunstenaar.
Bram van Velde werd In 1895 in
Zoeterwoude geboren In 1922 ver
trok hij naar Worpswede in Duits
land. waar hij zich aansloot bij een
groep expressionisten. Daarna, in
1925. ging hij naar Parijs en vnnaf
1965 woont hij in Genève Zijn grote
bekendheid kreeg hij pas in de zesti
ger Jaren, nadat hij, vooral in oorlogs
tijd in grote armoede had geleefd. Na
eerst vooral door de fauvist Matisse
te zijn geïnspireerd, maakte hij zich
langzamerhand los van de figuratie
In zijn werk brengt hij dan de ellende
HILVER8UM (ANP) De NOS-radio
zal tot 1 april van dit jaar op de
woensdagavond van 1902 tot 19.30
uur via Hilversum 3 wekelijks een
overzicht geven van de nationale hit
parade. Zoals bekend is de NOS per 1
januari gestopt met het uitzenden
van die hitparade omdat men de
zendtijd op vrijdagmiddag heeft af
gestaan aan Veronica
Aanvankelijk was het ook de bedoe
ling dat de NOS niet meer zou terug
komen met de nationale hitparade
van BUMASTEMRA Maar onlangs
is besloten na het eerste kwartaal er
toch weer mee door te gaan. waar
schijnlijk op zondagmiddag, via Hil
versum 3 Dat is dan mogelijk omdat
per 1 apnl, als tenminste de zender
kleuring door de minister van CRM
wordt goedgekeurd, de sportrubriek
Langs de lijn van Hilversum 3 naar
Hilversum 1 verhuist
Om geen vacuum te laten ontstaan
heeft de NOS nu besloten tol dat
wekelijkse half uurtje, waarin Felix
Meurders de nieuw binnengekomen
platen, twee sterk gestegen nummers
en de nummer een van de hitparade
zal draaien
Speciaal vandaag
Onderwerpen in De Om
budsman: solliciteren en
moeder-mavo
Ned. V 19.27
„In eikaars vaarwater" is
de titel van de tweede afleve
ring van de Onedin Lijn
Ned. tl ton
Tijdsein van de EO gaat
over „taal zonder woorden" in
de tweede aflevering van een
serie over het kind
Ned. 1/ 20.50
In de vaderlandse gesrhie-
denisserie 58 miljoen Neder
landers is het onderwerp
ziekten
Ned. 1' 21.55
Onderwerpen in VARA-Vi-*
sie: sportblessures: het be
dreigde bestaan van de BBC
door commerciële omroepen
in Engeland: gevaren voor
onze omroepen door de komst
van de satelliet boven Luxem
burg en de mening van PvdA-
omroepdeskundige Aad Kosto
Ned. t 22 10
Over Plezier in je werk of
altijd balen gaat „De letter M".
het radioprogramma van de
KRO
Hilv. V 9.40
Voor luisterende peuters
De Zandbakshow
Hilv. 1 10.00
In Ratel kunnen luisteraars
reageren op uitzendingen
Hilv 2 12 00
tot uitdrukking, die hij zelf heeft
doorgemaakt. Van Velde: „De oorlog
met al zijn verschrikkingen is er al
leen maar een voorbeeld van, dat wij
in een vervloekt raderwerk gevangen
zitten, waaruit geen ontsnapping mo
gelijk is De zakelijke wereld met
haar gebruikelijke logica stort ons in
catastrofen De kunstenaar probeert
zich met zijn werk uit deze benarde
toestand te bevrijden. Dat alleen
mijn droom in deze verschrikking
kan leven is duidelijk. Maar hoe leven
de anderen0"'
Na de Tweede Wereldoorlog houdt
Van Velde zijn eerste tentoonstelling
in Parijs, waarna zijn exposities pas
goed op gang komen en zijn werk
over de hele wereld gaat
HILVERSUM (ANP) De Belgische
presentator Johan Anthierens mag
de veertiendaagse tv-praatshow
„Noord-Zuid" niet langer presente
ren. Dat heeft de raad van beheer van
de BRT. het hoogste bestuursorgaan
van de Vlaamse omroep, gisteren be
sloten
Anthierens. die de „Noord-Zuid-
Show" samen met Mies Bouwman
presenteerde, was de laatste maan
den in opsrpaak gekomen door zijn
agressieve wijze van interviewen.
Daardoor stapte Pierre Kartner. „Va
der Abraham", boos op tijdens de
show. Ongenoegen over de houding
van Ahthlerens kwam ook naar bui
ten toen hij ondanks protesten vlak
voor de Belgische Kamerverkiezin
gen ex-premier Tlndemans in zijn
show haalde Volgens tegenstanders
van Tlndemans een gratis mogelijk
heid om propaganda te maken
Df de voor vrijdag 19 Januari gepro
grammeerde show door zal gaan
langt in grote mate af van Mies
Bouwman, die in een eerste reactie
tegenover de BRT zei het besluit
„jammer" te vinden. Volgens een
«oordvoerder van de BRT zal de om
roep een opvolger voor Anthierens
zoeken als Mies Bouwman door wil
gaan. Zegt Mies Bouwman „neen"
dan zal de show waarschijnlijk van de
buis verdwijnen, aldus de woord
voerder
Anthierens zelf zei m een reactie ver
baasd te zijn dat de raad alleen een
uitspraak heeft gedaan over de per
soon en niet over het programma als
zodanig Maar wat er ook gebeurt.
Anthierens komt niet meer in de
show terug „Wat mij betreft is het
met de „Noord-Zuid-show" gedaan,
zo zei hij
NEW YORK (AP. Reuten - In Cuer
navaca in Mexico is de beroemde
Amerikaanse jazz-componist en bas
sist Charles Mingus op 56-jarige leef
tijd aan een hartaanval overleden
Mingus kwam tn 1941 bij de band van
Louis Armstrong en van 1946 tot 1948
speelde hij met Lionel Hampton La
ter richtte hij zijn eigen band op en
via deze band vonden veel jonge mu
sici do weg naar roem In 1972 maakte
Mingus ondanks zijn verslechterende
gezondheidstoestand nog een tour
nee door Europa en later trad hij nog
onregelmatig op in New York
ZWOLLE De tentoonstelling „Volk van de cedar", die tot 10
februari in het provinciehuis van Overijssel, Luttenbergstraat
2. Zwolle gehouden wordt, geeft aan de hand van een veertig
tal voorwerpen een beeld van de herleving van de kunst der
Noordwestkust-Indianen van Noord-Amerika (Brits Co
lumbia).
Deze vooral hedendaagse objecten, zijn hoofdzakelijk van het hout en de
bast van de cedar, de levensboom van deze Indianen. Van de woudreuzen van
deze kust, zoals de Douglasspar, die wel honderd meter hoog kan worden,
heeft geen enkele de ontwikkeling van de Indiaanse cultuur zo beïnvloed als
de rode cedar. Deze boom is geen soortgenoot van de ceder van de Libanon,
maar is verwant aan de cypressen
Cedar is een duurzaam, tegen vocht bestand hout. dat zich met eenvoudig
gereedschap gemakkelijk laat bewerken. Van dit hout bouwen de kustbewo
ners hun grote gevelhuizen en hun prauwen en snijden zij hun beelden,
maskers, totems en versierde gebruiksvoorwerpen
Verder zorgde de cedar ook voor kleding" van de rechtdradige bast werden
mantels, hoeden, dekens en matten gemaakt.
De tentoonstelling ter vergelijking is aangevuld met enkele 19e eeuwse
voorwerpen uit de collectie van het Museum voor Land- en Volkenkunde te
Rotterdam GeoDend op werkdagen van 09.00 tot 17.30 uur.
Van onze radio- en tv-redactie
HILVERSUM De BBC
heeft over het leven van Marie
Curie een zesdelige gedrama
tiseerde televisieserie ge
maakt, waarvan de NOS
woensdagavond het eerste
deel uitzendt. De serie is ge
baseerd op het gelijknamige
boek van Robert Reid. Jane
Lapotaire speelt de rol van
Marie Curie, Nigel Hawthorne
die van haar echtgenoot
Pierre.
Marie Sklodowska, een Franse che-
mica en fysica die in de Poolse hoofd
stad Warschau in 1867 werd geboren,
huwde in 1895 met de Franse natuur
kundige Pierre Curie, die zij na zijn
dood in 1906 als hoogleraar aan de
Parljse Sorbonne opvolgde. In 1911
werd ze directrice van het door haar
opgerichte Radium-instituut in
Parijs.
Samen met haar man onderzocht ze
de in 1896 ontdekte radio-actieve
stralen en de stoffen die deze voort
brengen. In 1898 ontdekte Marie Cu
rie het element polonium en samen
met haar man radium. In 1903 ver
wierf ze samen met haar man en de
ontdekker van de radio-actieve stra
len Becquerel de Nobelprijs voor na
tuurkunde en in 1911 een tweede No
belprijs, die voor scheikunde. In de
Eerste Wereldoorlog organiseerde zij
een radiologische dienst voor het
Franse leger. Marie Curie stierf op 4
juli 1934
Mannen
Marie Curie werkte in Parijs op een
terrein dat in die tijd geheel door
mannen werd beheerst. Ze was een
wilskrachtige vrouw, die haar weten
schappelijke arbeid ondanks alle te
genwerking doorzette en die koppig
weigerde te erkennen dat zij zelf het
slachtoffer was geworden van de do-
Jane Lapotaire als Marie Curie.
delijke straling van radium Haar bei
de dochters herinnerden zich haar als
een strenge, in het zwart geklede fi
guur die zich alleen voor wetenschap
en politiek interesseerde, graag
schaakte en tegen geen enkel soort
werk opzag.
Wij Nederlanders zijn toch eigenlijk
best een aardig volkje. Eén reporta
ge van Televizier over de erbarme
lijke situatie waarin nogal wat Indi
sche Nederlanders verkeren, is goed
voor bijna driekwart miljoen gul
den. Vietnamezen. die het land uit
vluchten en bijna nergens welkom
zijn. steunen wij tot op dit moment
met ruim twee miljoen gulden. En
we gaan steeds vaker op vakantie in
derde wereld-landen of zouden dat
ooit willen doen. Van de negentig
bestemmingen in de reisgidsen zijn
er zestig in ontwikkelingslanden
Ziedaar die drie dingen die eigenlijk
wel iets met elkaar te maken heb
ben en die ik in drie verschillende
programma's van het scherm heb
geplukt
Het eerste werd uiteraard vermeld
door AVRO's televizier dat boter bij
de vis deed en direct toonde wat er
met het geld werd gedaan. Een paar
duizend gulden betekent voor die
mensen in Indonesië, die altijd aan
hun lot zijn overgelaten, nieuw le
ven. nieuwe toekomst. De dank
baarheid straalde van het scherm
af Maar tegelijk werd weer eens
duidelijk dat het verleden eigenlijk
nooit voorbij is. Integendeel, het
schept verplichtingen. Het is alleen
een schandaal dat ondanks prachti
ge beloften van toen van de Ne
derlandse overheid een particu-
liere actie nodig is om althans iets
van die verplichtingen na te komen.
Hetzelfde geldt eigenlijk ook voor
de vele Vietnamezen die hun land
ontvluchten Nu is er dan die twee
miljoen en dat zal nog wel meer
worden ook. Maar wat dan nog?
Hebben die mensen daarmee een
plekje op onze wereld? Welnee, ze
zitten nog steeds op hun boten en er
zullen er nog velen volgen. Ik ben
zeer benieuwd hoe het uiteindelijk
met hen afloopt Sonja Barend ge
noot het voorrecht zij had ten
slotte de Vietnamezen die het intus
sen wel goed hebben in haar pro
gramma het voorlopige totaalbe
drag bekend te maken.
De wil om op vakantie te gaan in
een derde wereld-land kwam in het
nieuwe KRO-programma aan bod
De Ver van mijn Bed Show" heet
die uitzending, waarvan naar ik
hoop een heleboel afleveringen zul
len worden uitgezonden. Omdat het
zo n goed programma is? Nou nee.
dat niet direct, al mag je na een
eersteling niet direct oordelen
Maar wel, omdat via dit maande
lijkse programma veel zaken betref
fende die derde wereld direct en
open en eerlijk aan bod kunnen
komen. Ik weet dat er heus wel het
een en ander gebeurt op dit gebied.
maar niet op deze wijze, niet in een
eigen show.
Je gaat er eens wat dieper over
nadenken. Waar blijft het geld dat
wij betalen als wij in zo'n ontwikke
lingsland op vakantie gaan? Wel
wat aardige cijfers: 35 tot 50 pro
cent gaat naar het ontvangende
land. zei iemand. Een ander noemde
zelfs een nog hoger percentage. Bo
vendien nemen die toeristen na
tuurlijk allemaal geld mee. Maar of
de mensen in die landen er echt
beter van worden is de vraag. Ie
mand uit Ghana zei van niet. Het
enige voordeel van dat toerisme if
dat de Europeaan dichter bij d<
Afrikaan (in zijn geval) komt te
staan. De afstand tussen de rijke
landen en de ontwikkelingslanden
wordt kleiner
Minister De Koning van ontwikke
lingssamenwerking ging op weer
een ander facet in. Ik wil daar nu
niet te diep op Ingaan, daarvoor is
deze rubriek niet. Maar één ding is
zeker: wij zullen ten koste van die
derde wereld wat moeten inleveren,
ook arbeidsplaatsen. Hulp is ge
makkelijk. maar het is beter die
mensen zodanige hulp te geven dat
ze iets leren produceren, waarmee
ze uiteindelijk handel kunnen drij
ven. Daar hebben ze iets aan. Over
vier weken is die show er weer, en ik
zal dan zeker voor mijn scherm
zitten.
Isolatie
Ik schreef vorige week over Gassel-
te en de activiteiten in die gemeente
om tot isolatie van woningen en
dergelijke over te gaan. De achter
liggende gedachte heb ik verder la
ten rusten. Na de uitzending van
Brandpunt dit weekeinde kan dat
niet meer. Gasselte zal volgens de
plannen in zijn omgeving kernafval
moeten dulden, samen met enkele
andere plaatsen in het noorden. Ik
denk technisch kan ik dat overi
gens niet beoordelen dat men dat
afval maar beter voorlopig niet in
de grond kan laten zakken. In Ame
rika hebben zich ook al problemen
voorgedaan met de opslag van
kernafval in zoutkoepels. Boven
dien zijn de geleerden het er niet
over eens wat er nu precies zou
moeten hoe men het beste met dit
vreemde spul kan omspringen. Ze
ker is dat als je het eerst een tijdje
(enkele tientallen jaren) boven de
grond opslaat het met minder risico
in de grond kan worden opgebor
gen. Maar geef mij voorlopig maar
de mening van de regering van de
Duitse deelstaat Neder-Sachsen,
die stelt dat de veiligheid van de
burgers belangrijker is dan elke an
dere overweging. Ik had graag nog
op wat andere dingen willen ingaan,
maar daarvoor ontbreekt mij nu de
ruimte. Vrijdag dan maar
Ad Interim
De serie laat het leven van Ma
Curie zien vanaf het jaar 1886. toen
als gouvernante bij de fabrikanten
mille Zorawski werkte. Ze is dan
Polen naar Parijs gekomen waar
natuur- en scheikunde wil gaan s
deren. Haar zuster Bronya stude
medicijnen. En het is- de bedoeli
dat Marie eerst het geld verdient v<
Bronya's studie als ze daarmee klÉ
is zal Bronya de studie van Maj'
financieren.
Tussen haar werkzaamheden als g
vernante door probeert Marie te s
deren, maar ze wordt te veel do>
familie Zorawski in beslag genoit
Als zoon Casimir, die student is, r
het ouderlijk huis op vakantie kol
worden Marie en hij op elkaar i
liefd. Als Bronya voor haar arts
examen slaagt vraagt ze Marie n
Parijs te komen. Marie aarzelt. d<
haar relatie met Casimir, maar als
gesprek tussen beiden voor Marie
bevredigend verloopt neemt ze
besluit inderdaad naar Parijs te gal
Zolderkamer
Ze neemt haar intrek bij haar zus
en haar man, wat geen succes wd
omdat ook in deze omgeving Ma
nauwelijks kans krijgt te studei
Ze vlucht en neemt haar intrek in
tochtige zolderkamer. Ze stude
slechts en eet en slaapt nauwelij
Als ze tijdens een college flauw v
gaat ze terug naar het gezin van h
zuster. Een professor heeft er inn
dels voor gezorgd dat Marie een
dracht krijgt.
Intussen leert ze haar collega Pie
Curie kennen. Pierre wordt verll
op haar, maar Marie wil terug ni
Polen als ze haar studie heeft beë
digd om haar bijdrage aan de ont*
keling van het achtergebleven Pol
te geven. Pierre vindt dat ze daard
haar wetenschappelijke gaven tek
zal doen. Hij stuurt haar dan
wetenschappelijke verhandeling i
zijn hand. voorzien van een perso
lijke opdracht
