Het reveil van de fundamentalistische islam
Dat absolute
toontje moet eruit!
Gastvrijheid of
goedkope reclame
voor verloren zaak?
(HUM
Trouw
KERK IN DE WERELD
Conferenties
■■■■I
Cebemo: meer
kleinschalige
projecten
Oostenrijk aan Maria gewijd
Een eenvoudige
brief aan een
gemeente in de
DDR
We hebben veel te danken aan de christelifke school
VANDAAG
Reader's Digest
bewerkt bijbel
VOORBIJGANGERS
DINSDAG 9 JANUARI 1979
KERK
TROUW/KWARTET
2-
door dr A. Wessels
Er wordt tegenwoordig veel gesproken over
een renaissance van de Islam. BIJ deze herle
ving wordt aan verschillende dingen gedacht.
Daarbij wordt gewezen op de rol die moslim
se godsdienstige leiders spelen ln het verzet
tegen de sjah van Iran of de duidelijke ruk
naar rechts ln Pakistan na de val van Bhoet-
to. In verschillende landen was en ls er sprake
van een herinvoering van de moslimse wet ol
bepaalde facetten daarvan. Het meest opval
lend zijn dan natuurlijk de strafbepalingen
zoals geseling bij bepaalde overtredingen ol
het afhakken van de hand ln geval van dief
stal. In Egypte was sprake van de invoering
van de doodstraf voor diegenen die afvalt van
de Islam. Dit laatste brengt dan als vanzelf de
vraag mee wat een en ander betekent voor de
christelijke gemeenschappen ln de Islamiti
sche wereld.
Nu moeten dergelijke ontwikkelingen ln gro
ter verband gezien worden. Vooral in de laat
ste Jaren ls de arablsche wereld op pen nieu
we manier in de belangstelling gekomen. De
oktober-oorlog van 1973 en vooral de daarop
volgende olie-boycot hebben de wereld ge
toond hoe afhankelijk de Verenigde Staten,
maar vooral ook Europa geworden zijn van
de olie-producerende landen. Door welke
schikking van het lot dan ook, het zijn voor
namelijk moslimse landen waar olie wordt
gevonden. Die olie en vooral de olie-dollars
hebben de islamitische landen een nieuw
bewustzijn bijgebracht, niet alleen van poli
tieke en economische, maar ook van geeste
lijke macht die zij niet nalaten ln te zetten
voor de propaganda van hun godsdienst.
„Waarom zouden wij onze rijkdom niet ten
behoeve van onze godsdienst gebruiken, zo
als jullie christenen vroeger jullie koloniale
macht voor jullie godsdienst gebruikten?",
zei een moslim.
De politiek van de Verenigde Staten is erop
gericht verschillende van de belangrijkste
olie-landen aan zich te binden. Saoedi-Arabiè
is er een van. Nu kent dit land een tamelijk
homogene Islamitische bevolking en wordt
geregeerd door een zeer puriteinse vorm van
Islam (Wahhabisme). De economische macht
van Saoedl-Arabië geeft dit land vooral se
dert de juni-oorlog van 1967 een groeiende
godsdienstige Invloed in andere Arabische
landen.
In landen als Egypte, Syrië en Jordanië, waar
altijd belangrijke christelijke gemeenschap
pen hebben geleefd tin tegenstelling tot Saoe
di-Arabië) steunen zij conservatieve moslim
se instellingen, instituten en personen. Zij
leveren onder meer financiële steun bij publi-
katies van islamitische literatuur. Vooral de
laatste Jaren is er in Egypte veel anti-christe-
lljk materiaal op de markt verschenen. In dat
kader passen ook vertalingen van Europese
boeken, zoals De Mythe van de geïncarneerde
God die dan de waarheid van de islam en de
verwarring omtrent de christelijke bood
schap zouden illustreren.
De Moslimbroeders die meermalen verant
woordelijk gesteld werden voor aanslagen op
het leven van de toenmahge Egyptische pre
sident Nasser en die door hem onuer curatele
werden gesteld, zijn onder president Sadat
zelf een voormalig lid van deze organisatie!
duidelijk weer zichtbaar en actief. Zij worden
recentelijk in verband gebracht met het toe
brengen van beschadigingen van kerken en
brandstichtingen ln kerken. Rond de christe
lijke feestdagen werden christenen geprovo
ceerd. Zo werd een stad ln Boven-Egypte met
een relatief grote christelijke bevolking een
christen die moslim was geworden demon
stratief in optocht rondgeleid.
Als het gaat om een beschrijving van de
De heilige plaats van
Mekka.
frustratie van de relaties tussen moslims en
christenen komt, wat het Midden-Oosten be
treft, vooral Libanon in gedachten. De burge
roorlog, die in 1975 en 1976 in alle hevigheid
woedde, wordt steeds weer voorgesteld en
uitgelegd als een oorlog tussen christenen en
moslims. Maar Juist ook Libanon kan illustre
ren dat daar evenals in andere Arabische
landen een veel gecompliceerdere problema
tiek dan een alleen en in de eerste plaats
godsdienstige.
De oorlog in Libanon werd eind 1976 door
Syrië beëindigd via een gedeeltelijke bezet
ting van Libanon. Op dat moment werden de
maronieten (Libanese katholieken) „gered"
door de Syriesche invasie die een halt toeriep
aan de verwachte overwinning van de zoge
noemde linkse-moslimse Palestijnse krach
ten. Het afgelopen jaar 1978 constateert
men hoe Syrië bezig is het door hen als te
sterk en arrogant ervaren christelijke (maro
nitische) Libanese front te breken. In oktober
jl. bombardeerden de Syriërs met hun Russi
sche wapens (onder meer de beruchte Stalin
orgels) de christelijke wijk van Beiroet. De
daaraan grenzende wijk, die door Armeense
christenen wordt bewoond, kwam daardoor
in de vuurlinie te liggen. Er wordt gezegd dat
in de zogenaamde „strijd om de bruggen", die
de toevoerwegen tot de christelijke wijk
vormden, tienduizenden raketten en mortier
granaten over die wijk zijn uitgestort.
In de nacht van 25 op 26 oktober werd een
Armeens monument dat de Armeniërs inder
tijd oprichtten uit dankbaarheid voor de
gastvrijheid die Libanon hun verleende na de
Turkse massamoord in 1915, door onbeken
den opgeblazen. Hoewel het Libanees christe
lijke front geen verantwoordelijkheid voor
dit incident op zich wilde nemen, werd het
toch gezien als een protest van maronitische
militia tegen het „verraad" van de Arme-
niejjrs van de „christelijke" zaak in Libanon.
De Armeniërs hebben namelijk geweigerd
en doen dat nog steeds om daadwerkelijk
aan „christelijke" zijde mee te strijden tegen
de moslims.
Dit laatste voorbeeld maakt wel duidelijk dat
het veel te eenvoudig is de strijd als één
tussen christenen en moslims voor te stellen.
Maar wel wordt veelal de sociale (de tegen
stelling rijk-arm, waarbij rijk niet met chris
telijk en arm niet met moslims geïdentifi
ceerd kan worden) en politieke problematiek,
met name de Palestijnse kwestie, gepolari
seerd tot een godsdienstige tegenstelling.
Aan moslimse zijde wordt dat in de hand
gewerkt door de invloed van landen als Saoe
di-Arabië en Libië. Maar ook aan christelijke
zijde wordt deze voorstelling vaak gegeven.
Onlangs bezocht de bekende Roemeense
schrijver Virgil Gheorghioe (Het vijfentwin
tigste uur) Libanon. Hij zie toen dat de maro
nieten de enige christenen zijn in de wereld
die nog voor hun geloof strijden! Een dergelij
ke uitlating sluit aan bij de mening van die
chritelijke militia's die hun verzet tegen op
dit moment de Syriërs en de Palestijnen
graag uitgelegd zien als een strijd om de
christelijke presentie. Het kwalijke van een
dergelijke voorstelling is dat een godsdien
stig rookgordijn opgetrokken wordt om poli
tieke en sociale tegenstellingen te laten
schuilgaan. Maar is eenmaal een situatie op
een dergelijke wijze gepolariseerd, dan creërt
men waar men bevreesd voor was en lijkt de
weg terug onbegaanbaar. De conclusie die
vele christenen trekken is emigratie.
Door de recente ontwikkelingen in het Mid
den-oosten schijnen de progressieve krach
ten steeds meer uitgeschakeld te worden en
schijnt een klimaat geschapen te worden
waarbij door interne en externe factoren (ara-
blsche-islamitische én westerse) het erg moe-
lijk wordt een rechtvaardige maatschappij
op te bouwen waar werkelijk plaats is en
blijft voor het samenleven van verschillende
godsdienstige gemeenschappen.
Dr A. Wessels is verbonden aan de theologi
sche faculteit van de Vrije Universiteit te
Amsterdam en benoemd tot opvolger van
prof dr J. Verkuyl.
TILBURG De dag van gastvrijheid, waarvoor enige reli
gieuzen het initiatief hebben genomen blijkt niet overal
gunstig te worden ontvangen. Ofschoon ere meeste klooster
lingen enthousiast hebben gereageerd voor het plan om op
roepingenzondag (6 mei) de deuren van kloosters en leefge
meenschappen open te zetten, is de actie ook afgewezen als
goedkope reclame voor een verloren zaak.
Dit blijkt uit nieuwsbrief no 10. Met
nieuwsbrieven over de plannen en
DEN HAAG (ANP) De activiteiten
van de r.k. ontwikkelingshulporgani
satie Cebemo zijn de laatste Jaren
omgebogen van grootschalige naar
kleinschalige projecten. Daarnaast ls
de afgelopen jaren een verschuiving
te zien van onderwijsprojecten naar
gemeenschapsontwikkelings- en ge
meenschapsvoorzieningsprojecten.
Dit blijkt uit het jaarverslag van de
Cebemo over de jaren 1976, *77 en '78.
In deze drie Jaar stelde de Cebemo in
totaal 125 miljoen gulden beschik
baar voor projecten. In een groot aan
tal gevallen was dat in Latijns-Ameri
ka. Een sterke groei maakte ook het
aantal projecten ln India door.
reacties van kloosterlingen wordt
deze dag van kloosterlijke gastvrij
heid voorbereid en begeleid. Verschil
lende religieuzen blijken zich name
lijk af te vragen of een dag van gast
vrijheid wel de geschikte manier ls
om getuigenis van de waarde van het
religieuze leven af te leggen.
Een religieus schrijft de Initiatiefne
mers dat hun plan voor een dag van
gastvrijheid hem doet denken „aan
de reclame-technieken voor produk-
ten. die niet zo best meer lopen"
Binnenkort zullen alle r.k. parochies
ln Nederland informatie ontvangen
over de verwerkelijking van de dag
van de gastvrijheid en over het inspe
len van de parochies daarop.
ADVERTENTIE
HANNIE VAN LEEUWEN
WIL DUIDELIJKHEID
over het standpunt inzake de abortus-problema
tiek op het komende CDA-congres. Allen, die zich
willen openslellen voor de boodschap van de
Heilige Schrift voor het politieke leven zullen aan
deze discussie behoefte hebben.
Met mevr. Gardeniers (nu minister) was zij des
tijds indienster van een wets-ontwerp over deze
aangelegenheid.
In verkiezingstijd hield het CDA daaraan vast.
doch ging later accoord met een voorstel om
eerst binnan het kabinet tot een oplossing te
komen.
Is er een compromis mogelijk m.b.t. het wetsont
werp Gardeniers/Van Leeuwen? Met deze vraag
moet iedere CDA'er wel moeilijk zitten.
Wat volgens haar dient te gebeuren kunt u
lezen In CENTRAAL WEEKBLAD.
Vraag een e*. aan A 1,20 (niet vooruit betalen).
Telef. 030-319446 tst. 39 ot per briefkaart Post
bus 139 3500 AC Utrecht.
Samen dienen, ovhr gemeente, Jon
geren en dlakonaat, 2-3 februari. De
Olde Vechte. Ommen (tel.
05291-1963).
Ouderling op pad! Hoe; waar naar
toe? voor hervormde en gereformeer
de ouderlingen in Overijssel, m.m.v.
dr. G. Heitink, 27-28 februari. Den
Alerdinck, Laag Zuthem (tel. 05290=
541).
door ds. A. A. Spijkerboer
Het ls natuurlijk waar, dat de politiek, en niet de leer, de
christenen verdeeld houdt: zo een gift van de wereldraad aan
het Patriottisch Front wekt een enorme beroering, en voor de
rechtvaardiging door het geloof alleen krijg je geen hond de
straat meer op.
waarin opgenomen: De Rotter
dammer. met Dordts Dagblad,
Nieuwe Haagse Courant met
Nieuwe Leidse Courant
Uitgave. Trouw/Kwartet BV
Hoofdredacteur Jenze Tammmga
Directeur mg, O Postma
HOOFDKANTOOR
Postbus 859
1000 AW Amsterdam
tel 020-913456
tel®» 13006
Poslgi'o 66 00 00
Bar* Ned Credietbank
Rekcmngnr 23 00 12 574
Gemeentegiro Amsterdam
X11000
REGIO ROTTEROAM/OORDRECHT
Postbus 940
3000 AX Rotterdam
«el 010-115588 (?t
en bezorging)
tel 010-115588 (redactie)
tel tl5700(uitsluitendvoor
REGIO DEN HAAG/LEIDEN
Postbus 101
2501 CC Oen Haag
tel 070-469445
Parkstraat 22
Oen Haag
REGIO NOORO/OOST-NEDERLAND
(uitsluitend administratie)
Postbus 3
8000 AA Zwo«e
tet 05200-17030
Melkmarkt 56
Zwolle
Abonnementsprijzen:
Per maand IS 90
Pw kwartaal I 47 70
Pe» hait taar 95 40
Advertentietarieven pp aanvraag
adressen boven)
Opgave familieberichten 9-19 30 van
maandag t'm vt'idag Op zondag van 18-
20 uur telef 020-913456
Opgave m.r*. advertenties iet
020 936868 of scbnfiei.|k aan Mim-Adv
a'de nq postbus 433
1000 AK AMSTERDAM
Adresw,; g.nge" yts'uitend SChnfleü|k
aan onze Amsterdamse adressen
WENEN (EPD) De Rozen-
krans-vereoenlngskruls tocht
wil samen met andere Maria-
organlsaties in Oostenrijk be
reiken, dat Oostenrijk opnieuw
aan de maagd Maria gewijd
wordt.
Volgens het Oostenrijkse r.k.
persbureau Kathpress heeft de
Oostenrijkse bisschoppencon
ferentie toegestemd, mits on
der de gelovige bevolking de
bereidheid tot zulk een nieuwe
wijding leeft.
In het blad „Betendes Volk
Gottes" (biddend volk van
God) heeft pater Benno Mic-
kocky 1983 als een geschikt
Jaar voorgesteld. Dan zal na
melijk gevierd worden, dat We
nen driehonderd Jaar geleden
bevrijd werd van de Turken, in
1683.
Pater Mlckocky herinnerde
aan de gelofte van keizer Ferdi
nand HI. Deze wijdde reeds in
1647 zijn land in een plechtige
staatsacte aan de maagd Maria
uit dankbaarheid voor de be
vrijding van Wenen uit de han
den van de protestantse
Zweden.
In 1683 werd deze wijding ver
nieuwd na de overwinning op
de Turken, die door de Oosten
rijkers bevochten was met de
strijdkreet „Gij, reine maagd".
Het laatst werd de wijding van
Oostenrijk aan Maria ver
nieuwd ln 1947 door kardinaal
Initzer.
Verschil van mening over de leer kan
wel een rol spelen bij verschil van
mening tussen christenen over de po
litiek, maar er is ook nog iets héél
anders aan de hand: het heftige ge
krakeel over de politiek maakt ook
duidelijk waarom de kerken op het
ogenblik zo zwak staan. Ze onderne
men weer een poging om van God een
andere god te maken.
In de andere goden dient de mens zijn
eigen belangen. Vroeger moest hij het
hebben van de vruchtbaarheid van
zijn grond, en aangezien hij daar niet
zeker van was, moest er een God zijn,
die hem die vruchtbaarheid garan
deerde. Toen onze Friese, Frankische
en Saksische voorouders christen ge
worden waren, moest de God van de
Bijbel die rol spelen. Voor ons is die
vruchtbaarheid nauwelijks een pro
bleem meer: onze belangen zitten in
de maatschappij en daarom is voor
ons de politiek het terrein geworden,
waarop we onze goden nalopen, en
waarop we dus de God van de Bijbel
pogen te veranderen in een God, die
onze belangen dient.
Een niet gering deel van de christe
nen heeft zijn ziel en zaligheid geïn
vesteerd in de westerse wereld: God
moet die wereld in stand houden, en
het is zijn dienaren, de dominees,
geraden daar geen ogenblik aan te
twijfelen.
Een klein deel van de christenheid
heeft zijn ziel en zaligheid geïnves
teerd in alles wat die westerse wereld
aantast: ze zijn bereid geloof te hech
ten aan de meest krankzinnige theo
rieën, als ze maar anti-westers zijn, en
mocht ooit blijken dat God Marx niet
gelezen heeft, dan zwaait er wat voor
Hem!
Zijn mijn beschuldigingen vals? Nou,
dat hoop ik, maar voor ik dat toegeef,
wil ik eerst weten, waar dat heftige
gekrakeel over de politiek in de kerk
vandaan komt. Ik zie daarvoor geen
andere verklaring dan de dienst van
andere goden.
Het heeft geen zin verontwaardigd te
doen over afgoderij. Een mens is zo
hulpeloos, dat hij altijd wel andere
goden zal blijven fabriceren, en de
christen, die nooit andere goden heeft
gediend, zal nog wel geboren moeten
worden.
Maar de openbaring van de God van
de Bijbel is wel het einde van de
nachtmerrie, die de afgoderij is: al die
geweldige gestalten, waarvoor je
boog, verliezen hun goddelijk ge
wicht, en ze blijken in ieder geval hun
beperkingen, en soms ook hun heel
bedenkelijke kanten te hebben. De
dienaren van de andere goden, tot
wie, zolang ze voor hun goden staan
te krijsen, eenvoudig niets meer door
dringt, worden onder de openbaring
mensen, met wie te praten valt. Van
Gods openbaring wordt een mens
menselijk.
Zou het niet raadzaam zijn, dat de
christenen zichzelf het zwijgen over
de politiek oplegden om, zoals Gi
deon dat in zijn dorpje deed, eens
grondig opruiming te houden onder
de altaren en de heilige palen in hun
zielen? Ze zouden daar zeker goed
aan doen, maar het laatste woord kan
dit toch niet zijn. Want wie de Ene
God wil dienen, wil dat het ook in de
maatschappij menselijk toegaat, en
zal dus ook aan politiek doen. Een
organisatie als Amnesty Internatio
nal is in veel opzichten voorbeeldig
voor de kerk, en verder zou ik het op
het ogenblik in Nederland zoeken in
wat er te zien is van echte sociaal
democratie.
door Aldert Schipper
De profeet heeft het. wanneer hij
spreekt over het proces om van oor
log naar vrede te komen, over het
omsmeden van de zwaarden tot
ploegijzers. Ik weet niet of daarover
gepreekt is. deze dagen, maar het
woord „omsmeden" is belangwek
kend ln deze metafoor. Er was in de
dagen van Jesaja nauwelijks een ge
welddadiger proces denkbaar, bulten
dat van de brute oorlog, dan het
smeden. Dat ging gepaard met enor
me primitieve vuurmassa's, gebeuk
van voorhamers en een gierende
blaasbalg In elk geval zou Je uit het
beeld kunnen opmaken dat het pro
ces om van oorlog naar vrede te ko
men er niet een is van pappen en
nathouden.
De kerken hebben dat in het verleden
onvoldoende Ingezien. Zij hebben de
laatste jaren duidelijk aan Inzicht
gewonnen dat het opbouwen van de
vrede een van hun eerste taken is. De
pausen en de roomskatholieke bis
schoppen zijn op dat punt verder dan
de protestantse kerken. De laatste
pausen en vooral paus Paulus hebben
in niet mis te verstane woorden aan
geduid dat oorlog en moderne bewa
pening geen middelen zijn die de ge
rechtigheid dienen. In paus Paulus'
oproepen was al wat te merken van
vuur en gebeuk. Maar ln de uitingen
van de protestantse kerken is het nog
pappen en nathouden.
Uitzondering
Een uitzondering vormt het interker
kelijk vredesberaad. Als dat zijn keel
schor schreeuwt tegen de wapens is
er ook iets van de profeet te horen.
Zijn de kerken wel zuinig genoeg op
het IKV? Of wijzen de regelmatig bij
de synode binnenstromende bezwa
ren van gemeenten en kerkleden te
gen het getuigenis van het IKV er op
dat in onze kerken het profetisch
geluid liever niet gehoord wordt?
Er zijn ook „onbeswaarde" gemeen
ten, die een ander geluid laten horen.
De afgelopen herfst is bijvoorbeeld
de „reformatorische kerkgemeen
schap" in Veldhoven bezig geweest.
Deze gemeente is een samenwer
kingsverband van de plaatselijke ge
reformeerde kerk en de hervormde
gemeente. Daarbinnen is een geza
menlijk gesprek op gang gekomen
over geloof en vrede „in de wereld en
in ons hart".
Er ontstond een „doe-groep", die
praktische manieren heeft bedacht
om iets bij te dragen om van de
massavernietigingswapens (bv. de
kernwapens) af te komen. De doe-
gToep heeft drie dingen aan de ge
meente voorgesteld. Het eerste was
een brief aan de gereformeerde syno
de om eens wat duidelijkheid te krij
gen over wat een christenmens te
doen staat met de kernwapens.
Daarnaast stuurde de gemeente een
brief aan rhet name de christen-politi
ci in het parlement. Daarin zegt de
reformatorische kerkengemeenschap
in Veldhoven dat het er met de nota
van minister Scholten in de hand
naar uitziet, dat ons land niet van
plan is nucleaire taken af te stoten,
terwijl de wapens steeds demoni-
scher worden en in geen verhouding
meer staan tot het doel waartoe zij
moeten dienen. „Wij kunnen als
christenen deze ontwikkeling toch
niet vrijblijvend aanzien? Wij vragen
ons af wat u gelooft. Blijft u uw
vertrouwen op het atoomschild stel
len of gelooft u met ons, dat dat nooit
onze hoop kan zijn, maar dat wij op
God moeten vertrouwen, dat er een
andere weg moet zijn? bent u bereid
van dat geloof bij de behandeling van
de nota te getuigen en er praktisch
naar te handelen, bv. door stappen te
ondernemen om de kernwapens wer
kelijk terug te dringen en aanbevelin
gen te doen om duurzame vrede, be
grip en veiligheid in Europa en de
wereld te bereiken?"
Simpel
De doe-groep in Veldhoven heeft de
gemeente verder bewogen om een
derde initiatief te nemen. De kerk
heeft aan een gemeente in de DDR
een brief geschreven. De Veldhovena-
ren schreven simpelweg: „Het leek
ons goed om met Iemand tegen wie
ons boze hart vaak gericht is contact
te zoeken. Om onze gevoelens van
vrede en verbondenheid in Jezus
Christus onze Heer over te brengen.
Ook om te belijden, dat hier wapens
tegen U opgesteld staan, waarbij ons
hart huivert en waarvan wij weten
dat zij in strijd zijn met Gods heil
voor deze wereld en geen gerechtig
heid dienen en onze liefde voor elkaar
doen verkoelen." In de brief die naar
de DDR is gestuurd staat te lezen dat
de Nederlanders in contact willen ko
men met gemeenteleden in de DDR.
Contact kan ons leren dat aan de
andere kant van het „ijzeren gordijn"
ook mensen wonen. En geen duivels.
Als we goed weten dat daar mensen
van vlees en bloed leven wordt het
steeds moeilijker voorstelbaar om te
gen hen duivelse wapens op te stel
len. Misschien leren we dan wel in te
zien dat de „machten" waartegen we
te strijden hebben de wapens zijn.
Misschien is zo'n eenvoudige brief
aan een gemeente in Oost-Duitsland
wel het begin van een van de meest
ingrijpende bekeringen, die wij van
node hebben.
Doe daarom mee met de grote aktie voor wereldwijd christelijk onderwijs.
Honderden scholen in tientallen landen rekenen op ons.
Giro 515 te Voorburg t.n.v. de 100-jarige Unie „School en Evangelie".
De
Karl Barth
Als we daar dan maar mens bij blij
ven, en met enig gevoel voor humor te
werk gaan. Of zoals Barth over poli
tieke opvattingen zei: „Dat absolute
toontje moet eruit!" Als dat absolute
toontje erin blijft, kunnen we de leer
wel vergeten, en juist die leer wil ons
verwijzen naar de Ene God.
NEW YORK (AP) De Amerikaanse
uitgeversmaatschappij Reader's Di
gest, die zich al jaren bezighoudt met
het bekorten van klassieke werken,
heeft haar zinnen nu gezet op de
bijbel.
„Ik weet dat het vreemd lijkt, maar
we hebben ook Homerus' Odyssee en
Russische schrijvers bekort en daar
om moet het ook met de bijbel luk
ken," aldus een medewerker van Rea
der's Digest. De „langdradige familie
geschiedenissen" zullen worden ge
schrapt en ook die delen, die in ande
re boeken van de bijbel herhaald wor
den. Dat levert naar schatting van de
uitgeverij een bekorting met 40
procent.
Een van de medewerkers van Rea
der's Digest merkte op: „Het gaat
hier om een verkorting als ieder ande-
're. Je neemt gewoon weg wat gemist
-kan worden, zonder de bedoeling van
de auteur aan te tasten. In dit geval
heeft de auteur alleen toevallig meer
status."
,R(
Ui;
ASER REVANCHEERT ZICH
Het stuk uit het evangelie naar Lukas®1
(2, vers 22-40) waarover we in deze
dagen telkens iets vertelden, eindigt
met het verhaal van de profetes
Anna. U weet nog waar het over ging.
Jozef en Maria hebben hun kind
Jezus in de tempel gebracht om Hem
als eerstgeborene ter beschikking
van God te stellen. Zo stond het
geschreven in de wet van Mozes. Na
het offer der armen, een paar duiven,
konden zij het kind weer meenemen.
Bij die gelegenheid was er een zekere
Simeon die het kind in zijn armen
nam en de ouders zegende. In
tegenstelling met die Simeon wordt
van Anna, die er ook bij kwam,
verteld dat ze uit de stam Aser
afkomstig is. Het is een weduwe van
84 jaar. Ze is slechts zeven jaar
getrouwd geweest. Daarna heeft ze
om zo te zeggen haar intrek in de
tempel genomen om daar te vasten
en te bidden. Een tijdje terug zouden
we zo iemand een begijntje genoemd
hebben. Een aandoenlijk mens, maar
niet zo indrukwekkend. Je vraagt je
dan ook af waarom we dat zo nodig
moeten weten, dat zij erbij kwam
staan en „mede God loofde." Ze was
uit de stam Aser. Over die stam ls een
en ander bekend. Mij valt altijd de
tegenstelling op met wat er van die
stam in het lied van Debora staat.
Alle stammen van Israël zijn
uitgenodigd om gezamenlijk aan de
vijand het hoofd te bieden. Aser doet
niet mee. We lezen (Richteren 5, vers
17): Aser zat aan het strand der wijde
zee, bleef rustig wonen aan zijn
zeeboesems. Vrij vertaald: Aser zei op
de uitnodiging: De groeten! Ik zit
waar ik zit en ik doe waar ik zin in
heb. Geen fraai beeld van deze stam.
Een beetje herkenbaar voor mensen
van de welvaart, die in 't algemeen
ook vinden dat 't niet allemaal zo
nodig moet. Je staat toch
machteloos. Maar uitgerekend van
die stam is er hier een heel late
vertegenwoordigster aanwezig als
Jezus de geschiedenis van dit volk en
daarmee de geschiedenis der mensen
gaat delen. En wat voor iemand!
Iemand om wie men meewarig
glimlacht, 't Is goed bedoeld maar 't
(zet natuurlijk geen zoden aan de dijk
Nu, dat is Anna dan. Ze was een echtf
profetes, want we lezen dat ze daarna
haar mond niet meer over Jezus kon
houden. Een beetje beschamend.
Aser revancheert zich, zij het heel
laat. En er kwam een beschamend
plaatje van in Gods beeldverhaal van
de messias. Om er nog eens naar te
kijken. „En zij loofde mede God."
IKt
Prof. dr W. F. Dankbaar
„Hervormers en humanisten" is de
titel van een bundel opstellen van
prof. dr. W. F. Dankbaar (Uitgeverij
Ton Bolland, Amsterdam, prijs
ƒ39,50). Deze bundel bevat twaalf
opstellen, in de jaren tussen 1950 en
1975 door de bekende Groningse
kerkhistoricus geschreven. Het is
voortreffelijk vakwerk, dat hier bij
eengebracht is. Schrijver en uitgever
verdienen dan ook de dank van allen,
die geïnteresseerd zijn in de geschie
denis van de reformatie. De opstellen
hebben dit gemeenschappelijk, dat
ze alle over de reformatie van de 16de
eeuw of de daaraan onmiddellijk
voorafgaande periode handelen. Bo
vendien zijn ze alle voor een breder
publiek toegankelijk: een fraai voor
beeld van samengaan van weten
schappelijk niveau en leesbaarheid,
een ideaal dat in dit vak gelukkig nog
te verwezenlijken is!
Introductiecursus Komen
gaan, zicht op zending en evangelisa
tie, 25 januari, 1, 8 en 15 februari
steeds 's avonds, hervormd kerkelijk
centrum, Nieuwerkerk aan den IJs-
sel. Aanm. herv. bond voor inw. zen
ding op g.g., tel. 033-11949.
Wat is het doel van onze kontak
ten met moslims? voor leden van
evangelisatiecommissies en gemeen
teleden m.m.v. dr. D Bakker (herv.
zending Oegstgeest) en drs. J. Slomp
(geref. pred. voor voorlichting over de
relatie tussen moslims en christenen),
zaterdag 27 januari 10.15-16.30 uur,
Toerustingscentrum, Leusden (tel.
033-432441.
i
Beroepingswerk
NED. HERV. KERK
Aangenomen naar Raamsdonk: dr A.
v.d. Beek te Vriezeveen, die bedankt
voor de NOP, wijkgem. Emmeloon
Naar Oudshoorn-Ridderveld: (bi
tengew. wijkgem.) (toez.): J. Ouwei
dijk.
Om gezondheidsredenen is per 1 febr,
emeritaat verleend aan drs R. Oost te
NOP, wijkgem. Bant-Rutten.
GEREF. KERKEN
Beroepen te Kollummerzwaag en
Twijzel: R. Toorman te Nieuwweer-
dingen; te Maasdijk: R. Hassefras te
Putten. Aangenomen naar Urk: drs
C. Bijman te Arnemuiden. Bedankt
voor Nijeveen: H. Koetsveld te Den
Helder.
GEREF. KERKEN VRIJG.
Aangenomen naar Grijpskerk-Nle-
zijl: J. G. v.d. Hoeven kand. te Gro
ningen, die bedankte voor Eemdijk,
Sneek, Twijlzel in combinatie met
Kollummerzwaag-Zwaagwesteinde,
Westeremden en Loppersum.
GEREF. GEMEENTEN
Bedankt voor Gorcum: J. W. Verweij
te H.I.Ambacht; voor Rilland-Bath-
Waarde; D. Rietdijk te Vlaardingen;
voor Nieuwerkerk: J. Koster te Bar-
neveld; voor Enschede: A. Hooger-
land te Krabbendijke.