a
2
3
i4
:5
In weekeinde veel Langlauftochten
Sowjet-ambassade verspreidt laster
Prisma •Pócket'TtpperS' januari'Prisma 'Pocket'Ttppers- fattua
Minder patiënten langere verpleging
VNO: lasten voor
bedrijven stegen
meer dan geraamd
De Bilt verwacht schrale
en gesprongen lippen.
'Patiënt moet medische
gegevens kunnen inzien'
2S
H
Steenkamp neemt enige tijd rust
fPlan academisch ziekenhuis Leiden
erPandabeertje
gezond terug
Sn Blij dorp
Infuusslachtoffers
n nabestaanden
per.~ijgen vergoeding
Miljoen dwangsom tegen
stakende schippers geëist
Alleen Blistex helpt.
Tubetje Blistex, vergeeft niet.
Solidariteitscomité Russische Joden:
—Pronk gelooft niet
acties Palestijnen
Van uittocht
uit Israël
geen sprake
Groepsleider na
brandstichting
ontslagen
Soldaten oefenen
met houten
'wapentuig'
ZATERDAG 6 JANUARI 1979
BINNENLAND
TROUW/KWARTET
3
ADVERTENTIE
Prisma Autogids 1979
Olyslager Organisation
9.75
Russische
Volkssprookjes
5,25
Nederlandse
Volkssprookjes 5.25
van Het Spectrum - bij de boekhandel
Zelazny
Het ware Amber 6,75
(Science Fiction)
Walter de la Mare
De drie Moela Moelga's
7.90
Van een onzer verslagge
vers
ARNHEM Naar ver
wachting zullen duizenden
Nederlanders deelnemen
aan een van de langlauf
tochten die voor het ko
mende weekeinde zijn ge
organiseerd. Aan de zuide
lijke Veluwezoom, op het
zweef vliegveld Teriet, in
het Amsterdamse Bos, op
de Holterberg en op nog
een aantal plaatsen worden
de lange latten onderge
bonden voor een tocht
waarvan de lengte kan va
riëren van vijf tot zo'n twin
tig kilometer. Een tocht die
voert door een witte
sprookjeswereld die hier en
daar van een adembene
mende schoonheid is.
Het is voor het eerst dat in Neder
land in georganiseerde vorm en op
zo grote schaal langlauftochten
worden gehouden. Naar alle waar
schijnlijkheid zal de belangstel-
Itng groot zijn. Het langlaufen is
vooral de laatste jaren populair
geworden. Men moet het wel on
derscheiden van het alpine-skiën,
waarbij de skiërs zich in de buiten
landse skigebieden meestal met
een lift naar boven laten brengen
om vervolgens over de sneeuw
naar beneden te suizen. Langlau
fen is meer een kwestie van lopen
op lange latten. Het vraagt een
zacht glooiend terrein.
Pannekoek
Aan de zuidelijke Veluwezoom
kan zondag tussen 10 en 11 uur op
twee afstanden worden gestart bij
het sportcomplex Het Nieuwlahd
te Dieren. De deelnemers mogen
tussen zes en tien kilometer kie
zen. De routes gaan gelijk op tot
aan de vermaarde, eenzaam gele
gen, pas gerestaureerde Carolina-
hoeve in De Steeg, waar Wlm Kan
en Simon Carmiggelt menigmaal
een pannekoek hebben ver
schalkt.
Hierna splitsen de deelnemers
zich. De Nederlandse Vereniging
van Natuurmonumenten, die eige
nares is van het Nationaal Park
De Veluwezoom. heeft toestem
ming gegeven voor de tochten, die
uitsluitend voeren over wandel-,
rijwiel- en ruiterpaden. Ze gaan
langs een rand van de Posbank en
door een stuk van de Onzalige
Bossen. Er wordt van volwassenen
een kleine bijdrage gevraagd (een
gulden) ter bestrijding van de on
kosten.
Het zweefvliegveld heeft op zijn
terrein langs de rijksweg Arnhem-
Apeldoorn samen met de afdeling
Arnhem van de Nederlandse Ski
vereniging routes uitgezet van 5'/»
en 8 kilometer. De start die zon
dag naar verkiezing gemaakt kan
worden vanaf een uur of tien, is bij
hst restaurant De Thermiekbel.
„Voor minder ervaren mensen op
dit gebied is het heel goed te
doen," aldus een van de organisa
toren. Kosten ƒ2,50 Inclusief een
kopje koffie.
Wedstrijdelement
Ook op de Holterberg in Overijs
sel is zondag langlaufen mogelijk.
Wordt elders het wedstrijdele
ment geweerd, hier heeft men het
er welbewust ingebracht. Gespro
ken wordt van het officieuze lang-
laufkampioenschap van Neder
land. Het gaat over tien kilometer
(inschrijfgeld ƒ3,50, waarbij men
in ieder geval op een vaantje mag
rekenen). Intussen zal zuiver toe
ristisch langlaufen er ook moge
lijk zijn, en wel op afstanden van
vijf, tien en twintig kilometer. De
start is bij hotel Het Lösse Hoes,
dat een en ander organiseert.
In het Amsterdamse Bos kan tus
sen 10 en 2 uur de langlaufappara-
tuur worden aangebonden voor
tochten van 7. 12 en 21 kilometer.
Ook van elders zijn berichten bin
nengekomen dat daar deze sport
beoefend wordt, zij het niet zo zeer'
op georganiseerd wijze, o.m. op de
Hoge Veluwe. in de duinen Wijk
aan Zee bijvoorbeeld en tussen
de Zuidlimburgse heuvels.
Een handicap voor belangstellen
den kan zijn dat ze niet zelf over
langlaufers beschikken. Zelden
blijken verhuurders van ski-uit
rusting ervoor te voelen ze voor
een, twee of drie dagen af te staan.
Trouwens, veel materiaal bevind
zich op het ogenblik met de kara
vaan van Nederlandse winterspor
ters In het buitenland. Alle organi
satoren van langlaufevenementen
hebben deze aangekondigd met
de aantekening „ijs en weder die
nende", met andere woorden een
schielijk invallend dooitje zou de
pret nog kunnen bederven.
Van onze parlementsredactie
DEN HAAG De patiënt moet het recht krijgen zijn medische en psycholo
gische gegevens in te zien, maar de uitoefening van dit recht moet worden
overgelaten aan een vertrouwenspersoon. Voorwaarde is dat deze persoon is
onderworpen aan een tuchtrecht of een beroepscode. Dit zegt de Gezond
heidsraad in een advies aan minister Olnjaar van volksgezondheid over de
privacybescherming van patiënten.
De Gezondheidsraad wil de patiënt in beginsel het recht toekennen om zijn
gegevens te laten vernietigen. Volgens het advies zullen aan dit recht de
nodige uitzonderingen en voorwaarden moeten worden verbonden. De raad
adviseert om het verstrekken van patiëntengegevens aan derden niet toe te
staan zonder voorafgaande toestemming van de patiënt
De richtlijnen voor de privacybescherming die de Gezondheidsraad aanbe
veelt hebben niet alleen betrekking op geautomatiseerde databanken maar
ook op met de hand bijgehouden administraties. Minister Ginjaar bestudeert
thans het advies. Daarnaast is het doorgezonden aan minister De Ruiter van
Justitie, die een wetsvoorstel voorbereidt inzake de algemene privacybescher
ming.
DEN HAAG (ANP) De voorzitter
van het CDA, prof. dr. P. A. J. M.
Steenkamp, heeft op medisch advies
besloten om zich gedurende enige
maanden te onthouden van zijn poli
tieke functies.
Professor Steenkamp, die een groot
voorstander is van een samengaan
van de confessionele partijen, zal zijn
voorzitterschap gedurende deze pe
riode overdragen aan de beide vice-
voorzltters van het CDA, dr S. Faber
en mr. J. L. Janssen van Raaij.
;n LEIDEN (ANP) Om meer financiële armslag te krijgen,
denkt de directie van het academisch ziekenhuis in Leiden
erover minder patiënten te gaan opnemen en die dan langer te
telaten liggen. Hiermee zou, volgens een woordvoerder van dit
Ziekenhuis, bereikt worden, dat het verpleegkundig personeel
en ontlast wordt, terwijl er toch evenveel geld binnenkomt via de
^Ziekenfondsen en de particuliere verzekeraars, omdat het
~antal verpleegdagen per patiënt zou worden verlengd.
onderzoekpakket" te halen. Het aan
tal onbetaalde verrichtingen (vooral
gratis dienstverlening aan derden)
zou eveneens drastisch moeten wor
den ingekort.
Een tweede gedachte, die men in Lei
den ontwikkeld heeft, is de verminde-
et ring van het aantal herhalingsbezoe-
v ken aan de polikliniek. Verder denkt
5 men erover een aantal minder nood-
el. zakelijke verrichtingen uit het „basis-
frri
>or
Van een onzer verslaggevers
ROTTERDAM Het uit Diergaarde
ABlijdorp in Rotterdam ontsnapte
fcandabeertje heeft het illegale uit
stapje overleefd. Het diertje werd
'jdagmorgen aangetroffen in de
n van een medewerker van de die-
entuln. De panda is inmiddels in TVknrtpn
de gezondheid naar zijn hok te-
gebracht. Het feit dat het diertje
itdekt werd bij het huis van een
ersoneelslid van Blljdorp is louter
toeval. De man woont in de onmid
dellijke omgeving van de dierentuin.
&et „vertrek" van de panda werd
ïerst na een herhaalde telling opge
merkt. De telling werd uitgevoerd in
'orverband met een melding van een
machinist van de Nederlandse Spoor
wegen dat hij een beer had aangere-
Jen. De aanrijding gebeurde op het
f ;raject Rotterdam-Den Haag. Zoek
acties leverden geen resultaat op.
3en telling onder de beren in Blijdorp
eerde dat er in elk geval geen beer
ce'Joek was. Wel ontdekte men dat er
n ^en panda de benen had genomen.
linjlet was de tweede ontsnapping van
h *en panda. Vorige maand moest het
ip een grote vos lijkende beest zijn
ontsnapping met de dood bekopen.
Sg)let beest werd door een trein de
ipoorbaan is direct achter de dier
gaarde - overreden,
elir)
npe
n ASSEN (ANP) Met de nabestaan-
estfen van twee overleden slachtoffers
rigen met vijf andere slachtoffers van de
bnfuus-infectie in het Wilhelminazie-
kesenhuis in Assen (in maart van het
rorig jaar) is een schadevergoedings-
egeling getroffen. Met de nabestaan-
len van een derde overleden slachtof-
erker en twee andere slachtoffers is. al
i. Dlan niet met tussenkomst van een
kandvocaat, overleg daarover gaande.
rde>it heeft de heer J. J. van der Horst
itaJieegedeeld namens Delta Lloyd in
r.dimsterdam, waarbij het Wilhelmina-
niet meer in staat om het patiënten-
aanbod vanuit de regio te verwer
ken", zei hij. Het Leidse academische
ziekenhuis heeft volgens hem om de
zelfde reden bedden moeten sluiten
op de afdeling neurologie. Hij zei ook,
dat in het algemeen gezegd kan wor
den dat de tekorten in de verpleging
vooral tot moeilijkheden leiden, daar
waar intensieve zorg geboden is. Het
Leidse initiatief is volgens Verhey uit
nood geboren wegens het totaal ont
breken van essentiële ministeriële be
leidsbeslissingen ten aanzien van de
academische ziekenhuizen. Verhey
sprak van een „beleidsvacuOm".
Dit staat in een nota van het Leidse „Min-lijn
academisch ziekenhuis, die aan mi
nister Pais is gestuurd. Met deze nota
heeft de directie van het Leidse zie
kenhuis een discussie op gang ge
bracht, die al geleid heeft tot het
plan, dat alle directeuren van de ze
ven academische ziekenhuizen in ons
land zich gaan beraden of er taken
moeten worden afgestoten om meer
financiële armslag te krijgen.
De directeur van het Bureau voor
Academische Ziekenhuizen, mr. J.
Veens tra zal de Leidse gedachten nog
voor het eind van deze maand in het
overleg met de zeven ziekenhuisdi
recties op tafel leggen.
Hij wees op een brief die de besturen
en directies van de academische zie
kenhuizen in december vorig jaar aan
de minister hebben geschreven. Vol
gens die brief is het door het gevoerde
beleid bijna onmogelijk geworden
een academisch ziekenhuis als zoda
nig te laten functioneren en zijn er
steeds meer aanwijzingen dat het be
leid van minister Pais ten aanzien
vim de academische ziekenhuizen
wordt bepaald door een te sterke
drang tot bezuiniging.
Het enige concrete wat de directies
van de zeven academische ziekenhui
zen (21.000 werknemers) weten, is dat
ze op de „nullijn" worden gebracht.
In de nota wordt gezegd dat dit in
feite een min-lijn betekent, omdat de
toegenstane prijscompensatie steeds
te gering is om de lasten van de
ziekenhuizen te dekken.
De algemeen directeur van het acade
misch ziekenhuis in Leiden, drs J. B.
M. Verhey, zei dat door de financiële
tekorten het ziekenhuis niet meer in
staat is de zorg voor pasgeborenen zo
goed mogelijk te verrichten. „Wij zijn
ROTTERDAM (ANP) Een dwangsom van één miljoen
gulden per boycotdag. Dat eist de graanhandel van de schip-
persbonden ONS, ASV en de toerbeurt Noord-Zuid in het kort
geding dat woensdag in Rotterdam dient. Op stralfe van dit
bedrag moeten de drie organisaties het stakingsparool in
trekken.
De staking van de Nederlandse bin
nenschippers gaat ondertussen door.
Opnieuw werd gisteren (de vierde sta
kingsdag) op de schippersbeurzen
geen vracht aangenomen. De kans
bestaat dat de Belgische schippers
ADVERTENTIE
maandag het werk neerleggen. Zij
eisen van de Belgische verladers een
vrachtprijsverhoging van zes pro
cent. De verladers gaan niet verder
dan vier procent. De eventuele actie
in België staat los van de saamhorig
heidsactie die de Belgische schippers
al voeren door evenals de Fransen
alle internationale lading te wei
geren.
Volgens een ON8-woordvoerder zijn
de drie organisaties niet onder de
indruk van de hoogte van de dwang
som. De schippersbonden geven de
graanhandel weinig kans om het ge
ding te winnen. Als dat wel gebeurt,
zullen de schippers zeker doorstaken,
omdat ze, aldus de woordvoerder,
dan sterk in hun vrijheidsgevoel wor
den aangetast.
Bevrachters en de Federatie van
Schippersbonden (die niet aan de sta
king meedoen) signaleren een toene
mende druk van werkwillige schip
pers die zich niet zouden willen hou
den aan het stakingsparool van „een
minderheid van ongeveer dertig pro
cent". Volgens de actievoerende ONS
en ASV ligt de verhouding juist an
dersom en staat zeventig procent van
de schippers achter de boycot en de
eisen.
Van onze sociaal-economische redactie
DEN HAAG De sociale lasten voor de bedrijven stijgen dit
Jaar met gemiddeld 0,4 procent. Dat is 0,3 procent ofwel 450
miljoen gulden méér dan in september was geraamd door het
Centraal Planbureau. Het werkgeversverbond VNO schrijft
dit in zijn weekblad.
Het VNO vergelijkt deze cijfers met
de nieuwste cijfers over de koop
kracht voor werknemers en mensen
met een uitkering. Volgens deze ra
mingen stijgt de koopkracht van de
modale werknemer dit jaar. nog zón
der „incidenteel" (promoties en der
gelijke), 0,3 procent, en de modale
WAO-uitkering 0,5 procent. „Van de
zo noodzakelijke nullijn voor werkne
mers, behalve dan voor hen die twee
of vier maal modaal verdienen, is
geen sprake," zo concludeerd het
VNO.
Het werkgeversverbond wijst er ver
der op dat de 0,3 procent korting op
de stijging van de sociale uitkerin
gen, voor de laagste uitkeringen der
tig cent per dag of zes gulden per
maand scheelt. „Dat door enkelen,
met name in het parlement, pure de
magogie wordt bedreven, wordt door
deze cijfers bevestigd," meent het
VNO.
„Het zijn opnieuw de onderne
mingen die de zwaarste lasten moe
ten dragen."
Van een onzer verslaggevers
DEN HAAG De berichten die de Russische ambassade in Den Haag
Dolifp 1 maart vorig jaar vertoonden verspreidt over het lot van de uit de Sowjet-Unie geëmigreerde Joden zi Jn
pure laster. Dit is de beschuldiging die het solidariteitscomité voor de Joden
in de Sowjet-Unie gisteren deed.
jeriekenhuis is verzekerd.
vaien patiënten van het Wilhelmlnazie-
lenhuis plotseling hoge koorts, lage
1||iJloeddruk en een shocktoestand. Als
^oorlopige oorzaak werd een geïnfec-
eerd infuus geconstateerd, dat na
V^peraties aan de patiënten uit plastic
pikken was toegediend. Als gevolg
Tvan overleden drie patiënten, de
overigen overleefden de besmetting.
IICHIPHOL (ANP) Ex-minister en
I luidig Tweede-Kamerlid Jan Pronk
I PvdA) gelooft niet dat de Palestijnen
I taar militaire middelen zullen grij-
I en om te proberen do eerst door hen
I eëiste eenheidsstaat te vormen wan-
1 «er er een onafhankelijke Palestijns
I taat op de westelijke Jordaanoever
I n in de Gazastrook zal komen. Tus-
I tn deze gebieden zou een corridor
I loeten komen. Ook zou er een goede
1 terugkeerregeling" voor de PalestiJ-
I fcn moeten bestaan als zij naar Israël
I Uilen.
Yonk zei dit na een zesdaags bezoek
-^n Libanon gistermiddag op Schip-
bl.
Het comité reageerde bij mon
de van rabbijn A. Soetendorp
op een artikel in het Informa
tie-bulletin van de Russische
ambassade. Dit artikel, van
de hand van B. Antonow, re
dacteur van het Russische
persbureau Nowosti, stelt dat
het aantal vluchtelingen uit
Israël het aantal Immigranten
overtreft. De mensen zouden
Israël ontvluchten wegens
oorlog, discriminatie en racis
me. Zionistische organisaties
zouden hun uiterste test doen
deze uittocht tegen te gaan en
zouden zelfs gevluchten met
geweld naar Israël terug
brengen.
Rabbijn Soetendorp wees
erop dat het aantal emigran
ten uit Israël nog altijd wordt
overtroffen door het aantal
immigranten. Hij gaf toe dat
Israël, zoals elk land in de
wereld, met bepaalde proble
men kampt. Maar iedere Is
raëli heeft tenminste het recht
om zijn land te verlaten wan
neer hij wil.
Propaganda
Het artikel in het Informatie
bulletin van de Russische am
bassade is symptomatisch
voor de systematische antise
mitische propaganda die in de
Russische media bedreven
wordt. Er bestaat soms een
opvallende overeenkomst met
de door de Nazi's bedreven
propaganda. Binnenkort
brengt het solidariteitscomité
een rapport uit over deze pro
paganda.
Het comité herinnert in een
brief aan de redactie van het
Informatie-bulletin aan de
veroordeling door een Franse
rechtbank van de hoofdredac
teur van het bulletin dat
wordt uitgegeven door de
Sowjet ambassade in Parijs.
Die veroordeling omvatte een
boete en een gedwongen recti
ficatie, omdat in het toen ge
wraakte artikel „werd opge
ruid tot discriminatie op
grond van ras, tot haat en
geweld en openbare laster
werd bedreven."
Ontzenuwd
In de brief worden ook de in
het artikel aangehaalde geval
len van teruggekeerde Joden
ontzenuwd. De in het artikel
genoemde familie Leonldow,
van wie verteld wordt dat zij
uit Israël vluchtte met ge
dwongen achterlating van al
hun goederen, heeft nooit in
Israël gewoond. Het is ook
geen Joodse familie, zoals in
het artikel gesuggereerd
wordt. Max Konnyj, een ande
re emigrant die naar de Sow
jet-Unie teruggekeerd is.
kreeg in 1973 tot verbazing
van de Joodse gemeenschap
in Odessa zeer snel een visum.
HIJ keerde al na drie maanden
terug. Van zijn persoonlijke
tragedie is door de 8owjet au
toriteiten misbruik gemaakt.
Alle mensen die naar de Sow-
Jet-Unie willen terugkeren
worden gedwongen verklarin
gen af te leggen waarin zij
schuld bekennen en afgeven
op het land van hun aanvan
kelijke reisdoel, in de meeste
gevallen Israël Zo worden er
regelmatig persconferenties
gehouden van Joden die terug
willen. Die persconferenties
staan onder toezicht van de
Russische autoriteiten.
Rabbijn Soetendorp verklaar
de verheugd te zijn dat er dit
jaar een zo groot aantal Joden
uit de Sowjet-Unie kon emi
greren. Met de 4.197 Joden die
in december de Sowjet-Unie
konden verlaten komt het to
tale aantal geëmigreerde Jo
den het afgelopen jaar op bij
na 30.000, Emigratie is echter
alleen mogelijk op grond van
gewenste familiehereniging.
De Joden in Rusland dienen
daarvoor een verzoek in te
dienen bij Israël. Op zo'n ver
zoek wordt dan een uitnodi
ging gestuurd. Met die uitno
diging kan men dan beginnen
aan de procedure die nodig is
voor het verkrijgen van een
uitreisvisum. Met het aantal
geëmigreerde Joden is de af
gelopen maanden het aantal
aanvragen voor een uitnodi
ging evenredig mee gestegen.
In november bedroeg dit aan
tal 20.000, in december 25.000,
waardoor het aantal aanvra
gen van het afgelopen Jaar
boven de 300 000 uitkomt.
Wanneer men aanneemt dat
slechts een deel van de aan
vragers van een uitnodiging
daadwerkelijk overgaat tot
het aanvragen van een uitreis
visum. dan blijft het aantal
Joden dat Moskou laat gaan,
nog aanzienlijk achter bij het
aantal dat weg wil.
Enige kans
Lang niet alle Joden die uit de
Sowjet-Unie vertrekken gaan
ook naar Israël, het aanvanke
lijk gekozen reisdoel. Het kie
zen voor Israël is echter de
enige mogelijkheid om weg te
komen. 58 procent van de Jo
den die in Oostenrijk aanko
men gaan naar andere landen.
Die keus zou, aldus Soeten
dorp. wel eens kunnen samen
hangen met het negatieve
beeld dat in de 8owjet-Unie
van Israël geschetst wordt
met de verhalen van de terug
gekeerde spijtoptanten. De Is
raëlische autoriteiten overwe
gen dan ook om de uit de
Sowjet-Unie aangekomen Jo
den in het vervolg niet direct
meer voor de keus te stellen:
Israël of een ander land. Ze
moeten zich eerst kunnen
oriënteren om een beter over
wogen keus te kunnen doen.
Gisteren kon bet nog:
jonge deelnemers aan
een molentocht in de
bnurt van Rijpwetering
(Z.H.)
GORSSEL (ANP) Het bestuur van
de inrichting voor zeer moeilijk op
voedbare jongens. „De Nederlandse
Mettray" in het Gelderse Eefde bij
Zutphen, heeft een groepsleider op
staande voet ontslagen in verband
met de nachtelijke brandstichting,
een week geleden door twee 18-jarige
pupillen van de inrichting. Het huis
van de cabaretière Jas pert na de Jong
en haar echtgenoot Eric Herfst
brandde geheel uit
De groepsleider zelf was niet aanwe
zig bij de brandstichting maar hem
wordt wel uitlokken ervan verweten.
De avond voor de brand was hij met
de betrokken en andere jongens en
kele cafés langs geweest. Het gevolg
was, dat de pupillen behoorlijk aan
geschoten uit Zutphen in Eefde te
rugkeerden.
Het ontslag van de groepsleider heeft
het gemeentebestuur van Gorssel.
waar Eeefde onder valt, in belangrij
ke mate gerustgesteld. Burgemeester
Notten: „Wat ons verontrustte was
niet zo zeer de brand in het huis van
Jasperina de Jong, hoe erg dat ook
voor haar was, als wel de betrokken
heid daarbij van een lid van de lei
ding van de inrichting."
UTRECHT (ANP) Omdat er
in de Oranjekazerne in
Schaars bergen onlangs te wei
nig wapens voorhanden waren,
hebben acht dienstplichtigen
zich op bevel van de officiei
van de compagnie moeten be
helpen met vuistdikke houten
paaltjes van de soort waarmee
weilanden worden afgezet.
Volgens de militairen, die hun
ervaringen deze week vertellen
in het blad „Twintig" van de
8oldatenvakbond WDM. von
den het presenteren, oppoetsen
en van een nummer voorzien
van hun „wapentuig" gewoon
doorgang.
Een woordvoerder van het mi
nisterie van defensie vertelde
gisteren dat dit voorval een uit
zondering betreft.