Kritiek hielp
Podrabinek niet
Geef een proefabonnement
Trouw
i:Vïer weken Trouw voor f750
Athene wil ook als EG-lid vrouwen weren van Athos
DONDERDAG 4 JANUARI 1979
TROUW/KWARTET P 6 - RHS
door Henk Wolzak
Ruim drie maanden heeft
Alexander Podrabinek be
kend strijder tegen het mis
bruik van de psychiatrie in de
Sowjet-Unie moeten wach
ten voor het opperste ge
rechtshof in Moskou het be
roep in zijn zaak behandelde.
Normaal duurt zoiets slechts
enkele weken.
Maar toen het hof dan etnd vorige
maand tijd had gevonden voor de
zaak-Podrabinek. was het snel klaar
Podrabinek houdt zijn straf voor „an-
ti-Sowjet-propaganda". en mag vijf
Jaar doorbrengen in ballingschap,
vermoedelijk in Siberië.
Een van de redenen voor het lange
uitstel was dat de rechter die Podra
binek in eerste instantie had veroor
deeld. geen tijd had om een afschrift
van het rechtbankverslag naar Po-
drabineks advocaat te laten brengen.
De advocaat had dit stuk nodig voor
zijn verdediging, aangezien Podrabi
nek bij het opperste gerechtshof wil
de protesteren tegen de eenzijdige
selectie van getuigen bij het eerste
proces: van de 27 verzoeken aan de
rechter waaronder de wens om
bepaalde getuigen d décharge te ho
ren was er niet één toegewezen en
alleen de door de rechter opgeroepen
getuigen waren gehoord.
Vernietigd
Ontslag
De gebroeders Kiril en Alexander (links) Podrabinek
»IIJ I
Op het volgende adres wil ik Trouw graag vier
weken lang bezorgd zien worden.
Naam
Straat-
Mijn eigen naam en adres zijn:
Naam
Adres
Postcode/Plaats.
Postcode/Plaats
Giro
Ik stel erwel/geen prijs op dat mijn naam
bekend wordt gemaakt (doorstrepen wat niet
vanltoepassing is)
U ontvangt een acceptgirokaart voor f750
Bon in een open envelop zonder postzegel
zenden aan Trouw, Antwoordnummer 2792..
I000 PA Amsterdam
Het uitstel kan evenwel ook zeer goed
verband hebben gehouden met de
scherpe kritiek in het westen op Po-
drabineks berechting, temeer waar
twee Britse advocaten en een collega
uit Moskou tot de conclusie zijn geko
men dat het vonnis vernietigd zou
moeten worden. Zij baseren hun oor
deel op een officieus verslag van het
proces van Alexander Podrablneks
vader, die de zaak heeft mogen bij
wonen.
Bij dit stuk. dat onlangs het westen
heeft bereikt, bevindt zich een analy
se van de Moskouse advocaat Sofia
Kalistratowa. ZIJ heeft alle schendin
gen van de legale procedure door de
rechter vastgelegd, met name zijn
weigering om getuigen a décharge te
horen Dezelfde punten worden ge
noemd in een beschouwing van de
Engelse advocaten Louis Blom-Coop-
er en Brian Wrobel. Net als mevrouw
Kalistratowa zonden zij hun beoorde
ling van het proces aan het opperste
gerechtshof van de Sowjet-Unie Mr
Blom-Coopers verzoek om een visum
ten einde Podrabinek te kunnen bij
staan. werd afgewezen
Moord
Een derde aanval op de manier waar
op Podrablneks eerste proces is ge
voerd. komt van Joery BJelow, een
dissident die zijn ontslag uit een psy
chiatrische inrichting ten dele aan
Podrabinek te danken heeft. BJelow,
die als getuige niet werd toegelaten,
beschrijft zeer gedétailleerd een epi
sode uit Podrablneks boek „Medi
sche wetenschap in dienst van het
strafrecht" over de dood van een ge
ïnterneerde in de bijzondere psychia
trische inrichting Sitsjowka. BJelow
werd daar indertijd ook zelf vastge
houden
Hij beschuldigt de twee psychiaters
uit Sitsjowka. Fedorow en Zelenjew.
van meineed omdat zij tijdens het
proces hebben ontkend dat er ie
mand was gedood. Bjelow haalt tot
dusver onbekende officiële documen
ten aan. waarin de moord is opgete
kend en waarin de wacht die de
vluchtende dissident doodde zelfs
werd gelukgewenst. En hij eist dat de
rechters worden vervolgd wegens op
zettelijke bevooroordeelheid bij de
berechting van Podrabinek
Alexander Podrablneks broer Kiril
wordt in het werkkamp Tobolsk in
West-Siberlë steeds strenger behan
deld. Kiril werd in maart van dit jaar
tot 2'/; jaar veroordeeld, nadat de
Sowjet-autoriteiten tevergeefs had
den geprobeerd Alexander tot emi
gratie te verleiden met de belofte dat
zijn broer dan niet zou worden be
recht Aanvankelijk werd Kiril al her
haaldelijk in de strafcel geplaatst en
nu is hij veroordeeld om de rest van
zijn straftijd in de gevangenis uit te
zitten. Zijn vader, een arts. heeft hem
onlangs opgezocht, en daarna ver
klaard dat hij vreest voor het leven
van zijn zoon Kiril heeft hartklach
ten. zag er dodelijk bleek uit en
maakte een totaal uitgeputte en ver
zwakte indruk
Van een medewerker
Een van de laatste nog niet opgeloste problemen in de toetredingsonderhandelingen van
Griekenland met de EG gaat over de discriminatie van de vrouw op grond van haar sekse.
Op de berg Athos. in het noorden van
Griekenland, is namelijk een kleine
monnikenrepubliek gevestigd en
sinds een decreet van de Byzantijnse
keizer uit 1060 is het gebied een ex
clusieve mannenstaat. Kippen of
koelen zijn er taboe en alleen manne
lijke toeristen kunnen het schierei
land met speciale vergunning bezoe
ken. Maar het EG-recht verbiedt dis
criminatie op grond van het geslacht,
tenminste bij tewerkstelling en vrije
vestiging.
Er leven momenteel naar schatting
zo'n 1500 orthodoxe monniken in hut
ten. holen en twintig kloosters. At
hos. of liever gezegd Haglon Oros,
want zo ks^t de bergachtige land
tong. is wel eeTxutonome republiek
maar staat toch ontTer Griekse soeve
reiniteit. Athene wil dit alles zo laten
en komt op voor de monniken in de
„tuin van de moeder Gods".
Men heeft het daar tegenwoordig
toch al moeilijk genoeg. Er zijn niet
genoeg roepingen en de Russen laten
hun monniken al helemaal het land
niet uitgaan. In de 16de eeuw woon
den er 40.000 monniken op Athos in
het dubbele aantal kloosters van nu.
Het sekse-probleem zal de komende
maanden moeten worden opgelost;
men vermoedt dat de EG-minister-
raad voor dit speciale geval wel een
uitzondering zal willen maken op de
antl-discrlminatieregel
Een andere zaak die men nog moet
uitdokteren is de hoogte van de
Griekse bijdrage aan de EG-begro-
ting gedurende de overgangstijd, die
vijf tot zeven Jaar zal zijn. Athene
hoopt 3 Jaar na de toetreding btw in
te voeren, waarvan een deel als eigen
middelen naar de EG zal gaan. De
moeilijkste kwesties zijn evenwel
voor de kerst, tijdens een 17 uur du
rende vergadering, geregeld, en men
kan er op rekenen dat Griekenland
uiterlijk binnen 2 jaar het tiende lid
van de Europese Gemeenschappen
zal zijn.
Interne triomf
Premier Karamanlis heeft hiermee
een belangrijke interne politieke
overwinning behaald op oppositielei
der Papandreoe. De Griekse linkse
partijen zijn zoals bekend steeds fel
gekant geweest tegen „inlijving" bij
het westen. Ook van EG-zijde werd
vooral de politieke betekenis onder
streept van deze tweede uitbreiding
van de Europese Gemeenschappen.
De Grieken wilden tot iedere prijs
voor blijven op Portugal en Spanje,
de twee andere kandidaten, en zij
hebben de race gewonnen. Grieken
land is de oudste geassocieerde van
de gemeenschap. In juni 1961 werd
een eerste associatieverdrag onderte
kend. Tijdens het kolonelsregime
stond de relatie 7 jaar lang in de
ijskast. Maar onmiddellijk na de val
van de kolonels vier jaar geleden,
diende het land bij Brussel een ver
zoek in tot toetreding. De onderhan
delingen begonnen officieel in 1976.
Het gaat de Grieken behalve om het
politieke aspect, voornamelijk om de
economische voordelen die het lid
maatschap met zich meebrengen.
Men zit er te springen om investerin
gen. Het land is rijk aan natuurlijke
grondstoffen. mineralen zoals
bauxiet voor de aluminiumindustrie.
Er kan nog veel geïndustrialiseerd
worden met behulp van Europese in
vesteerders.
Landbouwfonds
Daarnaast kan Griekenland voorde
len putten uit diverse fondsen van de
EG zoals die voor landbouw. Het is
met name hierom dat speciaal voor
Griekenland katoen als landbouw-
produkt zal worden aangemerkt. De
EG kan dan produktiesteun geven
aan 70.000 katoenproducenten daar.
Ook zullen de Grieken bij voorbeeld
produktiesteun kunnen gaan genie
ten voor gedroogde vijgen, rozijnen
en krenten. Deze produkten worden
aan het bestaande lijstje landbouw-
produkten van de EG toegevoegd.
Behalve tomaten (vers en verwerkt)
en perziken (vers en conserven) waar
voor een overgangstijd van 7 jaar is
bedongen, zullen alle Griekse pro
dukten na vijf jaar zonder prijzenre-
strictie in de EG kunnen worden ver
handeld. Aanvankelijk stonden er
ook nog sinaasappelen, olijfolie, pa
veldruiven, wijn en komkommers (dit
op speciaal Nederlands verzoek) op
het overgangslijstje. Maar deze zijn
nu geschrapt.
Zelfs zal in de overgangsperiode voor
verse groenten en fruit een speciaal
prijsmechanisme worden ingevoerd
met invoerheffingen die de Griekse
prijs met de onze in evenwicht moe
ten houden. Die compensaties zul 1
telkens met drie procent per jaar
den afgebroken.
Werknemers
Duitsland maakte de laatste wel
vooral bezwaar tegen de overgai
periode van vijf jaar voor het
verkeer van werknemers. De Duiti
vreesden een invasie van Griek
terwijl ze er toch al 380.000 huist
ten. Bovendien waren ze bang dez
de concessies aan Turkije te moe
gaan doen. Duitsland sprak op
gegeven moment zelfs van een 01
gangstijd van twaalf jaar. Uiteii
lijk is deze op zeven jaar vastgest
Volgens de Grieken stagneert de
tocht van werknemers, nu het in!
eigen land economisch vooruit g
De gemeenschap heeft in ieder g<
beloofd tijdens de overgangsperl
prioriteiten aan Griekenland te
ven als men een beroep moet doei
buitenlandse arbeidskrachten,
ondertekening van het toetredi
verdrag zal waarschijnlijk nog i
de zomervakantie plaatsvinden.
Ook de psychiater Alexander Volo-
sjanowitsj krijgt het steeds moeilij
ker Voor de „werkgroep voor onder
zoek naar het gebruik van psychiatrie
voor politieke doeleinden", waartoe
ook Podrabinek heeft behoord, heeft
hij rapporten geschreven over 27 dis
sidenten die vrezen dat zij (weer) in
een psychiatrische inrichting zullen
belanden
Eind oktober moest Volosjanowitsj
voor een speciale commissie van de
Sow jet-vereniging van psychiaters
verschijnen en kreeg hij opdracht de
namen te noemen van de mensen die
hij had onderzocht en zijn conclusies
aangaande hun geestelijke gezond
heid in te leveren Enkele dagen later
voldeed hij aan dit verzoek
Zijn vrienden zien dit als een L.'.
ding tot schorsing en ontslag als psy
chiater. mogelijk gevolgd door een
proces Zij herinneren zich dat dr
Semjon Gloezman. een psychiater uit
Kiew. tien jaar heeft gekregen voor
een soortgelijk rapport
