Vooruitgang SALT-overleg rotest van idiase boeren regering Vliegtuig Italië in zee ollectivisatie geen oplossing voor Poolse landbouw Britse vorstin vraagt vertrouwen te houden Chinees Politburo met vier leden uitgebreid Israël Spoedig topconferentie lira Gandhi op vrije voeten rtsbisschop ist regering El Salvador Rhodesië haalt zwarte gevangenen uit Zambia Vice-premier Teng man van het jaar 1978 'Benoeming voortzetting modernisering' Cambodja Verontschuldigt' zich voor moord op Brit BUITENLAND TROUW/KWARTET 5 LEHEM, LONDEN (Reuter. AP) De Britse koningin ibeth n heeft op eerste kerst- In haar toespraak tot Oroot- en de Gemenebest op- ipen vertrouwen en geloof te •n in de toekomst. Tijdens tv-rede speelde ze opnamen in gedenkwaardige kersttoe- aken uit het verleden, zoals die haar vader koning George VI en 1945. aan het begin van na de Tweede Wereldoorlog, liet ze fragmenten horen uit illereerste via de radio uitge- den kerstrede, die van haar jtvader George V in 1932. De Britse vorstin zei dat we door de moeilijkheden van het heden en de onzekerheden van de toe komst ons geloof en vertrouwen niet moeten verliezen. Zelfs als de problemen enorm zijn is er altijd ruimte voor optimisme, aldus de koningin. Het is nu onze taak te werken aan de toekomst van onze kleinkinderen, meende de Britse vorstin. Koning Juan Carlos van Spanje riep zijn volk op de eenheid te bewaren om de overgang van dic tatuur naar democratie te kunnen bestendigen. De koning der Bel gen, Boudewijn, verwees naar de moeilijkheden in zijn land bij het totstandbrengen van een semi-fe- derale staatsstructuur. Daarvoor is wel een sterke en stabiele cen trale autoriteit nodig. In Bethlehem verliep de viering van de kerstnacht rustig. Duizen den pelgrims vierden in de Ge-, boortekerk het kerstfeest. In Pe king namen naast buitenlanders ook een handvol Chinezen deel aan de misviering. Om de buiten landers tegemoet te komen mocht de zogeheten Vriendschapswinkel tot negen uur 's avonds open blijven. MOSKOU, BRUSSEL (Reuter, UPI, AP) De Sowjet-Unie en de Verenigde Staten hebben het algelopen weekeinde weer enige vooruitgang geboekt in het overleg over de beperking van strategische kernwapens (SALT). President Carter van de VS zei op eerste kerstdag optimis tisch te zijn en te verwachten dat spoedig een topgesprek met de Sowjetrussische president Leonid Breznjew over deze kwestie kan worden gehouden, olschoon niet al in januari zoals iedereen had gehoopt. DELHI (Reuter, UPI) Zo'n half miljoen boeren hebben e Indiase hoofdstad New Delhi betoogd tégen premier irji Desai, en vóór de ontslagen minister van binnenland- iken Charan Singh. remier Indira Gandhi stuurde vanuit de gevangenis bloemen zijn verjaardag (76). Omdat het se parlement zijn win terzitting leëindigd werd mevrouw Gandhl eekeinde vrijgelaten. Zij was een geleden gevangen gezet wegens Platteland genhouden van een onderzoek misdragingen van haar zoon r, tijdens haar premierschap. tig. Singh verklaarde dat hij geen plannen koestert de regerende Jana- ta-partij een samensmelting van een aantal kleinere groeperingen te verlaten. Cubanen in Venezuela Een groep van 94 Cubanen voor malige politieke gevangenen en hun familieleden is in de Venezo laanse hoofdstad Caracas aangeko men. Voor het ein de van het jaar zullen er nog twee groepen aanko men op grond van een akkoord dat tussen de regerin gen van Venezue la en Cuba is ge sloten. Venezuela neemt hiermee een deel op van de 3.600 politieke ge vangenen die de Cubaanse rege ring op het ogen blik wil vrijlaten. lidige premier Desai is ook al ijn zoon in moeilijkheden geko- Singh werd door Desai ontsla- Is minister van binnenlandse omdat hij een onderzoek wilde en naar corruptie door Desai's lanti. Minister van voorlichting rishan Avani is uit protest tegen anier waarop deze zaak door wordt afgehandeld gisteren uit ering gestapt. leidt een krachtige stroming i de Janatapartij, die van me- dat premier Desai zijn mooie en tot nu toe niet beeft omge- daden. oging in Delhi was de grootste ving tot nu toe voor de bijna aar oude regering-Desai. Meer 1.000 militairen met handgrana- automatische wapens hielden igers in het oog, maar de de- :tie verliep onverwacht rus- ating Schuitema SALVADOR (AP, Reuter) bisschop Oscar Arnulfo Rome- eft tijdens een kerstviering in [Salvador een beroep gedaan op igering van de middenameri- Jse staat El Salvador de eisen in lllgen die de linkse guerrillabe- ÏS ig FARN heeft gesteld voor de [.i. ting van vier ontvoerde buiten- i e zakenlieden, onder wie de Ne- 'e' ndse Philipsdirecteur Fritz n Itema. hop Arnulfo Romero staat aan ofd van een bemiddelingsploeg vrijlating van Schuitema, twee tn en een Japanner probeert te kljrkstelligen. „De gewapende ten van het nationaal verzet" N hebben de vrijlating geëist vijf politieke gevangenen en de !®atie in hun land van een mani- larin de regering wordt verwe- bevolking op dictatoriale ma- onderdrukken. In het manifest j, took de rol van de multinationa- lrijven, waaronder Philips, gehe- 'Gl Het manifest is al op kosten van gepubliceerd in een dertigtal Singh hekelde de aandacht die de Janata-partij geeft aan de stedelijke gebieden, ten koste van het platte land. „Eerste minister Desai en de andere leiders zijn zich totaal niet. bewust van de problemen van dor pen, omdat zij in de steden leven". Singh, die zichzelf opwerpt als de kampioen van de kleine boeren, zei dat de meeste van India's 116.000 dorpen geen scholen, ziekenhuizen of schoon water hebben. Ondanks de bloemen die hij kreeg van mevrouw Gandhi en zijn aanval len op premier Desai, bestreed Singh dat mevrouw Gandhi en hij politiek dichter bij elkaar zijn komen te staan. „Hoewel we over een aantal zaken hetzelfde denken". Mevrouw Gandhi zei dat zij zeker opnieuw zal proberen een zetel in het. parlement te krijgen. Zij raakte die de vorige week kwijt omdat ze voor de duur van de win terzitting naar de gevangenis moest. Haar week achter de tralies beschreef zij als een „rust kuur" en zei dat zij niet verbitterd was over de gevangenhouding. Deze lokte een golf van aanhankelijkheids- betogingen over heel India uit. PALERMO (Reuter, UPI, AFP, AP) Een ongeluk met een vliegtuig van de Italiaanse maatschappij Alitalia heeft het afgelopen weekeinde aan 108 mensen het leven gekost. Onder de doden is waarschijnlijk ook de 72-jarige mevrouw S. de Liver uit Bilthoven. Onder de 21 overlevenden is ook een Nederlander, de 41-jarige S. Sakko uit Amsterdam. Carter zei te geloven dat de overge bleven problemen zullen worden op gelost. „We weten niet wat de be weegredenen van de Sowjets zijn," aldus de president, verwijzend naar het onvermogen van de Amerikaanse minister van buitenlandse zaken Cy rus Vance en zijn Sowjet-college An- drej Gromiko om tot een overeen komst te geraken. De besprekingen met Gromiko had den het vertrouwen van Carter en Vance wel versterkt. De Amerikaanse president zei bereid te zijn al in janu ari een topbespreking te hebben met Breznjew. Gromiko zei zondag in Moskou dat er zekere vorderingen gemaakt zijn. Voor de Russische televisie gaf de minister te kennen dat de Amerika nen hadden gezegd, dat een slotak koord zou kunnen worden verwezen-- lijkt zonder een nieuwe bijeenkomst. „Wij hopen dat de Amerikaanse par tij werkelijk zal handelen als zij heeft gezegd", aldus Gromiko. Verontwaardigd Volgens functionarissen in het gezel schap van Vance was de opstelling van de Sowjets zaterdag op de laatste dag van de besprekingen plotseling veel stugger dan de andere dagen. De Sowjet-Unie heeft gisteren in publi- katies in het officiële partij-orgaan Prawda de verwijten aan het adres van de Russen verontwaardigd van de hand gewezen. Het officiële pers bureau TASS stelde dat de Amerika nen de afgelopen jaren de boel Juist hebben vertraagd omdat ze voor zich zelf een positie van strategisch over wicht wenst. SALISBURY (Reuter, UPI) Het Rhodesische leger heeft 31 zwarten na een aanval op Zambia meegenomen naar Rhodesië. Volgens een officië le Rhodesische verklaring zijn zij bevrijd uit een kamp van guerrillastrijders. De gevangenen zouden gemarteld zijn in het kamp van de ZAPU, Nko'- mo's vleugel van het Patrottisch Front. De regering van Zambia heeft tegengesproken dat de Rhodesische aanval was gericht op guerrillakam pen. Zij zouden wel een Zambiaans militair opleidingskamp aangevallen hebben. Zestien mensen werden daarbij gedood. De Verenigde Staten hebben Rhodesië ervan beschuldigd de vredesvooruitzichten te ondermij nen door de aanvallen in Zambia en ook in Mozambique. In het kerstweekeinde zijn in de Rho desische oorlog 51 doden gevallen. Volgens het militair opperbevel in Salisbury waren onder de doden 27 zwarte guerrillastrijders, zes zwarten, die medeplichtig aan de guerrileros waren, vijftien zwarte burgers, twee blanken van de veiligheidstroepen en een blanke boer. De DC-9 stortte zaterdag kort voor de landing op het vliegveld van Palermo (op Sicilië) in zee. Volgens een zegs man van Alitalia was de motor van het toestel plotseling uitgevallen en probeerde de piloot een noodlanding op zee te maken. Helikopters, sche pen en duikploegen van de Italiaanse marine waren snel ter plaatse om de slachtoffers te bergen. Wegens hoge zee moest het bergen later tijdelijk worden gestopt. De meeste passa giers waren Sicilianen, die voor dé kerst naar hun geboortestreek reisden. Al Italia meent dat het nog wel maan den kan duren voordat de oorzaak van de ramp bekend is. Geprobeerd is de zwarte doos met vluchtgegevens uit het vliegtuigwrak te halen, maar dat is tot dusver niet gelukt. De luchthaven van Palermo is in een recent rapport van de Ifalpa, de inter nationale federatie van piloten, als „ontoereikend" gekenschetst. Er ont breken bijvoorbeeld voldoende red dingsmogelijkheden voor ongeluk ken op zee. NEW YORK (Reuter, UPI, AP) De Chinese vice-premier Teng Hsiao-peng is uitgeroe pen tot „man van het jaar" door het Amerikaanse week blad Time. Het blad noemt Teng iemand die een zeer zwa re last op zich heeft genomen door te proberen van China een moderne staat te maken. Deze taak is niet alleen „zeer om- vangrijk, maar ook gedurfd en uniek in de geschiedenis", al dus Time. De 74-jarige Chinese vice-pre mier is een „taaie, harde en veerkrachtige man die meer politieke come-backs heeft ge maakt dan Richard Nixon". 5!".e WASHINGTON, PEKING (Reuter, UPI, AFP, DPA) Het Chinese Politburo wordt met vier nieuwe leden uitgebreid. Onder hen bevindt zich de weduwe van de vroegere premier Tsjoe En-lai, mevrouw Teng Ying-tsjao. ~it ïertng van El Salvador heeft tot 3{( geweigerd de gevangenen vrij ten. Zij zegt dat het land geen leke gevangenen heeft, ondanks c! re geluiden van Amnesty Inter atrial. Ook voelt de conservatieve l niets voor publicatie van het ;t in El Salvador. Het Centraal Comité van de Chinese communistische partij heeft na een vergadering van vier dagen negen nieuwe leden van het Centraal Comi té benoemd. Naast mevrouw Teng Ying-tsjao Tsjen Yoen, een vooraan staand econoom uit de beginperiode van de communistische regering, Hoe ^Yao-pang de organisatie-directeur van het Centraal Comité en Wang Tsjen vice premier. Waarnemers leiden uit de benoeming af dat de Chinese leiding gekozen heeft voor voortzetting van de moder nisering, openstelling en democrati sering van het land, en dat de positie van eerste vice-premier Teng ver sterkt wordt. „Voor de inspectie van de discipline" is een commissie benoemd van hon derd leden onder leiding van Tsjeng Yoen. Hieronder bevinden zich de voormalige chef van de generale staf, generaal Hwang Ke-tsjeng en de voorzitter van de academie voor soci ale wetenschappen, Hoe Tsjiao-moe. Na de bijeenkomst van het comité werd een communiqué uitgegeven waarin de modernisering van de Chi nese economie als hoofddoel van het beleid werd genoemd. De succesvolle buitenlandse politiek van de regering en de normalisering van de betrek kingen tussen China en de Verenigde Staten wordt geprezen. Landgenoten in Taiwan en andere delen van de wereld worden aangemoedigd hun in spanningen voor „hereniging van de Chinese familie" voort te zetten. Het Centraal Comité heeft eveneens een aantal prominente politici gere habiliteerd. Onder hen bevindt zich de vroegere minister van defensie Peng Teh-huai, en de voormalige vi ce-premier Tao Tsjoe. Ook de oud- burgemeester van Peking. Peng Tsjen, één van de sterke mannen van de culturele revolutie, zou eerherstel hebben gekregen. Er was geen sprake van royementen. Radio Peking meldde afgelopen zon dag dat een eind moet komen aan de politieke zuiveringen in China. Het Vervolg van pagina 1 jaar. Bovendien weigert Egypte het vredesverdrag prioriteit te geven bo ven de Egyptische verplichtingen je gens de Arabische wereld. Wanneer het Israëlische kabinet zich- achter de adviezen van Dajan schaart zou het de beurt zijn aan Egypte om nieuwe besprekingen te openen. Tij dens een interview ter gelegenheid van zijn 60e verjaardag liet Sadat weten dat er geen weg meer terug was van het vredesproces. Sadat zei dat akkoorden van Camp David definitief een einde hadden gemaakt aan de situatie van geen vrede en geen oorlog in het Midden- Oosten en de basis vormden voor een algehele vredes-regeling. Volgens Sa dat heeft de Arabische topconferen tie van begin verleden maand in Bag dad een 10 jarenplan aangenomen om de staat Israël te bestrijden. Sa dat beschuldigt de Arabieren ervan olie op de Israëlische golven te gooien om Israël de mogelijkheid te geven haar „dromen van expansie van de Nijl tot Eufratus" te realiseren. Nederzettingen Israëls onderminister van Defensie Zittori liet gisteren weten dat mo menteel voorbereidende werkzaam heden worden getroffen voor de bouw van nieuwe Joodse nederzettingen op de westelijke Jordaanoever. Eerder had Dajan in Brussel gewag gemaakt van Israëlische plannen om 20 nieuwe nederzettingen te stichten. Tegelij kertijd herhaalde Dajan echter in ge sprekken met Europese ambassa deurs in België Israëls bereidheid ora de 150 duizend Palestijnse vluchtelin gen naar de bezette gebieden te laten terugkeren. De bouw van nieuwe Joodse nederzettingen zal tot doel hebben om de verhouding tussen Jo den en Palestljnen in de bezette ge bieden op hetzelfde peil te houden. Demonstranten in Tokio protesteren tegen de aanknoping van diplomatieke betrekkingen tussen de Verenigde Staten en China. Centraal Comité had volgens het ra diobericht verklaard dat de bijdragen van Mao, „een groot marxist", onuit wisbaar waren, maar Mao had ook fouten gemaakt en veel van wat hij propageerde was verouderd. De Amerikaanse senator Barry Gold- water wil alles doen om president Carter ervan te overtuigen het verde digingsverdrag met Taiwan voort te zetten. Goldwater, een conservatieve republikein, is van plan de zaak tegen Carter tot het hoogste gerechtshof voort te zetten. De regering van president Carter heeft in een gesprek met Chinese ambtenaren haar zorg uitgesproken over de mensenrechten in China en acht dit van groot belang voor het vestigen van diplomatieke betrekkin gen met het land. Het Russische partijblad Prawda heeft het westen gewaarschuwd dat bewapening van China gevaarlijk is voor de vrede en de toekomst van de ontspanning. De NATO-landen spe len een „gevaarlijk spel met Peking", aldus de Prawda. PNOM PENH (Reuter, UPI) Zegslieden in Cambodja heb ben zich verontschuldigd voor de moord op de Brit Malcolm Caldwell. Hij was lector zuidoost-aziatische geschiedenis aan een Londense universiteit. Samen met, twee Amerikaanse journalisten verbleef de Brit sinds enige tijd in Cambodja. Zij waren de eerste westerlingen die sinds de communistische machtsovername in 1975 Cambodja bezochten. Sindsdien zijn in Aziatische landen uit naam van wat daar voor communisme doorgaat honderdduizen den over de kling gejaagd. Volgens de Cambodjaanse zegslieden werd Caldwell in het pension waar hij samen met de twee anderen verbleef, gedood door „terroristen" die de Cambodjaanse regering in diskrediet wilden brengen, en die „wilden laten zien dat wij onze vrienden niet kunnen beschermen" Caldwell werd zaterdagmorgen vroeg doodgeschoten door één van drie mannen, die het pension waren binnen gedrongen. Ook één van de bewakers van het hotel kwam om het leven. Na de aanslag pleegde één van de drie aanvallers zelfmoord, een andere werd gevangen genomen en de derde wist te ontvluchten. De twee Amerikaanse journalisten die samen met Caldwell in Cambodja verbleven, waren Richard Dudman van de St. Louis Post, en Elizabeth Becker (van de Washington Post). Inmiddels zijn zij vanuit Pnom Penh via Peking in Tokio aangekomen. el r J. den Boef J n heeft er voorlopig geen belang bij om te proberen, de landbouw te >l ictiviseren. Het heeft de vier miljoen boeren, die verreweg het in itste deel van de voor landbouw en veeteelt geschikte gronden in f den hebben, heel hard nodig om de hardnekkige problemen te ,1 winnen. taatsbedrijven, die slechts 18 procent voor landbouw en veeteelt bestemde —-b bezitten, zijn niet uitsluitend pro s' é-eenheden. Een andere belangrijke xpe is het leveren van produktiemidde- *oor de gehele landbouw en veeteelt, kwaliteits-zaden en fokvee. De staats leven moeten voorts voorkomen dat er markt tekorten ontstaan. Als het is nemen zij de produktie ter hand "T^tlkelen, waaraan een tekort dreigt te kan, zoals fruit en groente (In waren- tb). a 'dienen belangrijke functie van de staatsbedrij ven is ook het ln ontwikkeling nemen van landbouwgronden van slechte kwaliteit. In doorsnee hebben de staatsbedrijven een oppervlakte van 5000 hectare (van 500 tot 20.000 ha). Het werk in de staatsbedrijven wordt voor de arbeiders aantrekkelijk ge maakt. Zij zijn in staatsdienst en genieten alle voordelen die de industrie biedt, zoals een werkdag van 8 uren. Hun inkomen wordt bepaald door de produktie-resulta ten. Vallen die mee dan kan er meer worden verdiend dan ln de industrie. Men ontkent ln Warschau niet dat ook de staatsbedrijven hun problemen hebben. Het zijn vooral de ondernemingen, die on voldoende produktlemlddelen hebben voor de (te) grote oppervlakte land die bewerkt moet worden. Elk Jaar neemt de totale oppervlakte van de staatsbedrijven nog iets toe. Om te voorkomen dat de arbeiders naar fabrieken vertrekken, zijn er aantrekkelijke social voorzieningen getroffen. Behalve de gebruikelijke mogelijkheden die met de ge zondheidszorg en dergelijke te maken heb ben, zijn er voorzieningen voor de werkende jeugd en de kleinere kinderen, die op school worden opgevangen (speelruimte, huis werk) totdat de ouders klaar zijn met hun werk. Voor de kleine boeren is het een hard gelag, dat de staats- en collectieve bedrijven en de boeren met wat grotere bedrijven voor over heidssteun ln aanmerking komen, die niet terugbetaald hoeft te worden, als aan be paalde produktle-voorwaarden wordt vol daan. Deze boertjes moeten het vrijwel uit sluitend hebben van de prijs die zij voor hun produkten krijgen. Zolang zij hun be drijfjes niet kunnen uitbreiden hangen hun inkomsten voornamelijk af van de prijzen van veevoer en van wat de staat betaalt voor geleverde varkens. Er is nog altijd een tekort aan het in Polen zeer geliefde varkensvlees, waarvan de con sumentenprijs sinds 1968 niet is verhoogd. De boeren krijgen wel meer voor hun var kens, maar het is duidelijk, dat de animo om meer te produceren alleen maar kan toenemen, als meer zekerheid zou bestaan over de prijzen, waarmee zij te maken heb ben. De oogst viel dit Jaar mee, hoewel de graan nat van het land kwam en speciaal gedroogd moest worden. Toch moeten er weer miljoenen tonnen graan worden ge ïmporteerd, die met dure deviezen betaald moeten worden. Niet lang na de Tweede Wereldoorlog zagen de Poolse autoriteiten zich al genoodzaakt, grootscheepse collectivisatiepogingen te staken en ruimte te geven aan de particulie re boeren. Op het ministerie van landbouw in Warschau vertelt men mij „dat in de tweede helft van de Jaren vijftig de zwakke collectieve bedrijven werden opgeheven." De nog bestaande kunnen dank zij steun van de overheid goed meekomen, maar men geeft toe, dat het collectieve bedrijf een gecompliceerd probleem is. Verdelen Warschau is niet van plan de structuur van de landbouw wezenlijk te veranderen. Men werkt met economische middelen en geeft geen ruimte aan schematisme en dogmatis me. Er worden twee doeleinden nage streefd: groei door intensivering enerzijds en concentratie van landbouwgronden en specialisatie anderzijds. De staat v erdeelt de stukken grond die de kleine boeren lang zamerhand afstaan. Niet alleen de staatsbe drijven en de collectieve boerderijen komen hiervoor in aanmerking. Ook de particuliere boeren kunnen hun bedrijf vergroten. Het gaat er vooral om, wie de beste mogelijkheden heeft om de grond intensief te bewerken. Veel hangt ook af van het deel van Polen, waar de land bouwgronden vrijkomen. In het zuiden en oosten van het land, waar veel kleine boe ren een bedrijfje uitoefenen, komen de par ticuliere boeren eerder in aanmerking dan in gebieden, waar al grote staats- of collec tieve bedrijven zijn. Voorkomen moet wor den dat kleine stukken grond braak blijven liggen. Bij de verdeling van vrijkomende grond staat het bereiken van een zo groot mogelij-' ke landbouwproduktle op de voorgrond. Er wordt daarbij op een aantal factoren gelet Als er meer boeren voor hetzelfde stuk grond belangstelling hebben, komt de boer ln aanmerking die reeds de beste prestaties heeft geleverd en de meeste resultaten ga randeert Ook wordt gestreefd naar een zo groot mogelijke concentratie. Als regel komt het eerst de boer in aanmerking die ai het grootste bedrijf heeft Voorkeur Ook jonge boeren en gespecialiseerde be drijven kunnen in bepaalde gevallen een voorkeursbehandeling krijgen. Men wil de Jonge boeren aanmoedigen om zich geheel aan de landbouw te wijden en voorkomen dat zij in een fabriek gaan werken om een behoorlijk inkomen te verdienen. De gespe cialiseerde bedrijven komen ln aanmerking als zij door vergroting van het landbouwa reaal doeltreffender kunnen werken. Beidé groepen komen ln aanmerking voor over heidssteun om alles te kunnen aanschaffen wat voor een verantwoorde produktie nodig Dit U bet tweede (en laatste) artikel over de Pools* landbouw. Het vortfe stond In Troow vai

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1978 | | pagina 5