'Kerstverhalen' zo niet
Radio- en televisieprogramma's
INSPECTEUR
RAYNOLDI
en zijn
ARRESTANTE
door
B. NIJENHUIS
<£H$>
HET WEER door Hans de Jong
Weerrapporten
Niet pittig
NDERDAG 21 DECEMBER 1978
TROUW/KWARTET P 19 - RH 23 - S 21
IklNPERBOEKENKINDERBOEKENKINDERBOEKENKINDERBOEKENKINDERB
EKENKIND
Er zijn maar twee Kerstverhalen. De tekst neer aflem „Maria krijgt een
ervan is te vinden in de bijbel. Mattheüs 1 en kindje, een zoonDe scha-
Lukfes 2. Ze zijn sterk van opbouw, sober en Pen beraadslagen of hun
trefzeker van taal, en ze zijn goed betrouwbaar.
De eeuwen door zijn ze dan ook gelezen, bezon
gen en gevierd. Wie zich waagt aan „vrije"
kerstverhalen moet dan ook wel weten wat hij
doet, alleen al uit respect voor zulke geladen
teksten. Hij zal uiterst behoedzaam te werk
gaan met de „vrije fantasie" op dit terrein.
Maar de realiteit is dat men
er onbeschaamd en onge
remd tegenaan gaat. De ge
volgen zijn kerstverhalen,
die de essentie niet raken en
vaak verwrongen onbijbelse
gedachten doen woekeren.
Een euvel dat trouwens bij
na al het kerst-gedoe aan
kleeft.
Bij de kinderboeken is de
toestand het treurigst.
Kerst ligt goed in de markt,
met een lief kindje in een
kribbe en arme stakkerige
ouders. Maar dat is dan wel
een kritiekloze, infantiele
consumptie, die op de senti
menten en sfeertjes werkt.
Zo ontstaan er twee soorten
kerstverhalen voor kin
deren:
a: Parafrases op het bijbel
verhaal, en b: verhalen
rondom Kerstfeest. Waarbij
opgemerkt móet worden
dat een verhaal, waarvan de
handeling zich op Kerstmis
afspeelt nog niet noodzake
lijk een Kerstverhaal is.
Bij a. tref je bijna altijd een
onverantwoorde mixage
van Lukas en Mattheüs aan,
en een teneur die net anders
ife dan die van de evange
liën. En altijd weer het veel
te veel willen zeggen, terwijl
de oorspronkelijke teksten
zo ingehouden en ingetogen
zijn. De boekjes in categorie
b. zijn bijna altijd moralis
tisch keuvelend, en zacht
ethisch vermanend, vol dik
opgelegde vroomheid of
slap lief-zijn-voor-elkaar ge
doe, vooral in de winter, als
het koud is en het haard
vuur knapt (of door gebrek
aan kolen juist de ellende
vermeerderd wordt. Dat
zijn de verhalen over klieri-
ge kinderen die elkaar het
hele jaar jennen, maar on
der de, kerstboom vrede
sluiten. Over wezen op ver
laten stoepen, en verklede
kerstmannen, met of zonder
gestolen rendier. Geef mij
de geseculariseerde kerst
man (Sinterklaas) maar! Of
wel: ze gaan over wadlopers,
die zoek raken, maar op de
laatste nipper de oliebollen
thuis nog halen. Over weg
gelopen deugnieten, die in
de kerstnacht berouwvol
naar hun oude moeder wan
kelen; over stropers of
smokkelaars die in hun ei
gen valkuilen vallen, en er
door hun aartsvijand uit ge
red worden. En natuurlijk
de Stille Nacht- en wapen
stilstand-verhalen. Maar
wat heb je aan een Kerstbe
stand. als je elkaar daarna
toch weer de hersens
inslaat?
Kortom: een reeks vetzoe-
ningsgeschiedenissen
waarvan de motieven eer
der bij Pasen dan bij Kerst
feest thuishoren. Alsof kin
deren niet in de gaten had
den dat het in het werkelij
ke leven zo simpel niet is.
Hieronder twee voor
beelden.
Kleine ezel
„Maria's kleine ezel" van
Gunhild Sehlin (lerares in
„het Heilige Land"). Zij
neemt Maria als hoofdper
soon, en dicht haar alle mi
raculeuze eigenschappen
toe die denkbaar zijn. Zo is
de ezel die Maria van een
rijkaard koopt, en die de
luiste ezel van Nazareth
was, koppig en vuil boven
dien, bij toverslag een ander
dier als Maria hem achter
zijn oor krabbelt en splin
ters uit zijn poot haalt. Gei
ten en schapen -worden
sprekend ingevoerd en „het
oudste schaap" geeft aller
lei ten beste als Het Grote
Geheim bekend wordt: Ma
ria's kind dat geboren zal
wordeh. Ik citeer: ein
delijk kon het schaap spre
ken. Voor de derde keer
haalde het adem en sprak:
„Mèèèè." Op dat ogenblik
begonnen de kleine grappi
ge krekels te sjilpen, in Pa
lestina, het land waar Jozef
en Maria woonden (Palesti
na???) worden ze boomkre
kels genoemdZe sjil
pen dus en: toen ze
eindelijk ophielden haalde
het schaap voor de vierde
wol wel schoon genoeg is
voor kleertjes. Intussen is
Maria met Jozef tijdens de
kommervolle reis in de hut
van drie rovers aangeko
men, waar het vuur plotse
ling helderder gaat bran
den, en de roverhoofdman
ontzet' bedenkt „wat er alle
maal had kunnen gebeuren
als hij en zijn makkers zich
aan deze mensen vergrepen
hadden." Jozef staat weife
lend in de deur, hij weet niet
precies wat hem te doen
staat, en in de stal droomt
het ezeltje, terwijl de enge
len „rondom Maria staan, ze
raakten haar zelfs aan het
hun vleugels (maar engele
nen zijn boden).
Schrijven is ook niet ieders
vak: „de herders traden de
stal binnen, gingen op hun
tenen naar de kribbe en vie
len op hun knieën neer (pro
beer dat eens)". Lange tijd
lagen ze daar zonder zich te
bewegen. De ogen van Ru
ben straalden, en de oude
grootvader droogde zijn tra
nen (een wonder dat het An
gelus nog niet klept in de
verte). Volgt: „Heden is voor
jullie geboren de Heilbren
ger, het is Christus de Heer,
in de stad Davids".
Even later zingen de enge
len over „vrede op aarde on
der de mensen van goede
wil", waar had moeten
staan „van zijn welbeha
gen". Een vogel kijkt door
een spleet van het dak en
fluistert: „Ezel. mogen wij
het kind ook zien?" Dit is
ronduit lachwekkend.
„Ssst, deed de ezel. Hij liet
een heel zacht gesjilp horen
(de vogel dan). Dat was te
veel voor zijn kameraden
buiten" (dat wil ik geloven).
Dit is on-taal, en een senti
menteel verhaal. Van Maria
weten we dat ze van zingen
hield, en thuis was in de
geschriften: dat ze maat
schappelijk bewogenf was.
(Zie de lofzang van Maria).
Goed, dan maar een fanta
sieverhaal.
On-taal
„Kerstfeest in het Rode
Dorp" door T. Bateboer
vangt aan met „de spruitjes
waren gestolen" (ik kan het
ook niet helpen, maar zo
heet het eerste hoofdstuk).
Een arme jongen wordt
door kwaaie boer achter
volgd vanwege jatten van
spruiten, die zijn vader ferm
afwijst als „gestolen goed
door Gertie Evenhuis
dat niet gedijt", hoewel hij
toegeeft dat „ze ook eigen
lijk niet beter verdienen."
Rode dorp
„Ze" zijn de boeren die in de
crisisjaren waarin het ver
haal speelt arme gezinnen
laten verhongeren. De jon
gen gaat met een bezwaard
hart naar bed, wordt
knechtje bij de voddenman,
waar hij konijne- en katte-
vellen op moet spannen.
Daarbij treft hij op een kwa
de dag het vel van zijn eigen
konijn aan, dat hij verbor
gen had om aan de kerst
slachting te ontkomen
Naar school gaat hij ook
maar een half uur gaans
weg: „Meester wist dat ve
len het niet aankonden" (nl
aanpassen aan de crisis)
Die waren ontevreden. Eer
onheilspellend vuur brand
.de in hun ogen. Ze gaven d€
overheid de schuld van het
gebrek aan werk. We moe
ten een andere regering
hebben, die voor de arbei
ders opkomt, spraken ze
„Het is een ongelukkige
tijd," vervolgde de meester.
„Het is een oordeel van
God. Doordat de mensen
van Zijn dienst zijn afgewe
ken komt deze ramp over
ons." x
•Sjoerd vermaant zijn aan de
drank verslaafde heidense
baas, vindt een rijksdaalder
in een oude jas. maar biecht
later aan voddenman en
moeder op hoe Annigjes
hoestdrank er gekomen is
en hoe het komt dat de ka
chel weer brandt. Bij het
Leger des Heils mag hij
kerstfeest vieren, en buur
man Spoelstra, die opmerkt
dat regering én kerk de ar
beiders in de steek laten pa
reert het kereltje met „Hou
op, ik heb geleerd op school
en in de kerk dat we dit
allemaal aan onszelf te dan
ken hebben. Door onze zon
de." Mannen met geelkope
ren hoorns Degonnen een
versje te toeteren. En zo toe
tert dit verhaal voort tot en
met moeders gebed „Heere
dat u eens plaats mocht ma
ken, ook in het hart van de
verstokte drinker". Haar ge
moed schoot vol (het mijne
ook, maar van woede, dat
dit aan kinderen wordt op
gedist). In de keuken staat,
wat dacht u, een zak met
bonen, spek en koek, en
Sjoerd en Lenie lezen in hun
nieuwe kerstboekje (net zo
één als dit, moeten wij aan
nemen). Tot Sjoerds blijd
schap zat buurman niet
achter de drankfles, maar
hij las in een boek. Het was
de bijbel, zag Sjoerd me
teen. Bij het slot. waarin
buurman bekeerd wordt
„keek Sjoerd zijn vader de
woorden uit de mond: toen
hij een traan zag blinken in
de ogen van de norse drin
ker legde hij zijn hand op
diens arm en sprak: ,Ja
buurman, dat is waar wat
moeder zegt'
Op de schroothoop ermee!
Ik zou er niet zoveel aan
dacht aan hebben gegeven
als deze boekjes niet het
proto-type waren van hon
derden volgens hetzelfde re
cept. Ze worden in groten
getale op zondagscholen
uitgereikt. En gelezen! Het
zou interessant zijn te horen
wat iemand die nooit van
bijbel of kerk heeft gehoord
zich hierbij voorstelt. En
kinderen zullen, omdat zij
„ontvankelijk en gevoelig
zijn" hun leven lang wel zó
denken en „geloven". Maar
Kerst zal best blijven. Ook
als kerk en gemeente in de
Egyptische duisternis zijn
verdwenen.
Maria's kleine ezel, door
Gunhild Sehlin, uitg. Chris-
tofoor. 14.50.
Kerstfeest in het Rode
Dorp door T. Mat eb oer,
Stark, Texel 5.95.
ASTERIX EN DE GOTHEN
DE FOSDYKE SAGA
IK iLAAP VANNACHT Of JOUW SEC
DUS HAAI JC -TKOEP PAAR WEC
en noem me voortaan «tra..
WAT Mof T OITTjm)
^^tSTft EEN DAAD.'
FERD'NAND
-127
so aynoldi vouwde de brief bedacht-
lam dicht.
Wat denkt u ervan, zo, mijnheer
tynoldi?"
•oed, Ik zie er geen enkele fout in
ie de zaak onduidelijk maakt, Jopie,
e kunt hem zo wel versturen." In-
ens vouwde hij de brief weer open en
ette er aan de linkerkant onder:
Met veel adhesie. Raynoldi." Toen
af hij hem terug. „Laten we 't zo
naar doen."
Wat betekent dat?"
Dat ik er helemaal achter sta."
opie glimlachte, zielsvergenoegd.
Dank u wel,"
lij knikte zwijgend en liep de cel uit.
lij had er ineens aan moeten denken
loe hij. staande met trillende vingers
oor het aanrecht in zijn keuken,
(roonduijgel had doodgeslagen en
oen hij zich in de deuropening nog
ven omdraaide voelde hij ineens een
Toen hij weg was vouwde Jopie Dijk
huis de brief netjes op, maar ineens
terke ontroering toen hij Jopie daar begon hij te huilen, want hij dacht
dleen moest achterlaten. Met een
weem van een glimlach zei hij: „Ik
rilde dat ik meer voor je doen kon.
ongen."
en Even puzzelen
J. H. Kok NV Kampen
Hij was net de Blindstraat uit toen
Blijster er onvermijdelijk weer aan
kwam. „Ik heb u in een hele tijd niet
gezien, mijnheer Raynoldi. Ik hoop
niet dat ik u met dat artikeltje last
bezorgd heb, toen."
„Dat gaat nogal, jongen." Hij vertel
de maar niet dat Blijster met zijn
verkruimeld stukje de geheime
dienst welwillend terzijde gestaan
had."
„Soms moet men elkaar wel eens een
beentje lichten," zei Blijster filoso
fisch. „Zo is de wereld nu eenmaal.,,
„Moet je niet achter de muziek aan?"
„Ik heb er al heel wat van en ze
komen vanmiddag nog een' keer,
Maar ik heb hier iets anders. U moet
namelijk weten dat ik dat overspel in
dat apothersoptrekje heb laten
schieten."
Radio vandaag
HILVERSUM I (298 en FM-kanalenT
NCRV: 7.00 Nieuws. 7.02 Het levende
woord. 7.10 (S) Te Deum Laudamus. 7.30
Nieuws. 7.41 (S) Hier en Nu. 7.55 (S) Van
daag donderdag. 8.24 Naar het begin.
8.30 Nieuws. 8.36 Gymnastiek voor de
vrouw. 8.45 Wie weet waar Willem Wever
woont? 9.45 (S) Onder de hoogtezon. 10.30
Nieuws. 10.33 (S) In 't zilver. 12.00 (S) De
Kilima Hawaiins Show. 12.15 Boer en
der. 12.26 Mededelingen voor land- en tuin
bouw. 12.30 Nieuws. 12.41 (S) Hier en nu
12.55 (S) Middagpauzedienst. 13.15 (S
NCRV-Globaal; gevarieerd programma
lorizontaal
boom-hoekbalkon. 2. plaats in Zee-
and- en omstreken (afk.)-turks bevel-
lebber, 3. watering-menigte-pers.
oornaamw., 4. oude lengtemaat-
Tucht-buitenhaven, 5. akelig-engels
)ier-luitenant, (afk.), 6. plaats in
N.Br.-meisjesnaam-omslag, 7. niet
goed doorbakken-familielid-radio
imroep (afk.). 8. loflied-papegaai-
'oorkomen, 9. aanspreking van een
Papegaai-vlek.
Verticaal
maangodin-doortochtgeld, 2.
streek op de grens van N.Br. en Lim-
oo burg-vlaktemaat-muzieknoot, 3.
vaarwel-hoofddeksel-voorzetsel, 4.
oespraak-soort-voertuig, 5. lof-moe-
fasvogel-vreemde munt. 6. bloem
meel van de mond-spil van een wiel, 7.
toiletartikel-vertragingstoestel-
vierhandig dier, 8. landbouw werk-
'uig-niet dicht opeen staande-zang
stuk, 9. vuurpijl-wijnsoort.
Oplossing vorige puzzel
Hor 1, speer. 5. leed, 7. spatie, 9.
stelen, 10. pi. 12. keen, 13. genet, 14.
arr. 15. Lea, 16. la, 17. de, 18. iel, 19. til.
20 Eelde, 21. rata. 22. R N. 23. Ostara.
25. notoir, 27. kaal, 28. eland
Vert. 1. si. 2. ester. 3 Epen. 4. ral. 5.
6. Ee. 8. tegel, 9. sereen, 10.
Pelita, 11. itala, 12 kader, 15. leest, 18.
looi. 19. tarra, 21. rail. 24. toe. 25. na.
Nd
eraan dat Gerard in een ander ge
sticht zou worden ondergebracht, dat
hij dus eigenlijk helemaal alleen was,
en hoe het geweest zou zijn als Ray
noldi zijn vader geweest was, in
plaats van zijn eigen vader die bij tijd
en wijle alleen maar thuisgekomen
was om de boel kort en klein te slaan,
dronken en in tierende woede-aanval
len.
Het duurde maar kort want zonder
hoop kan niemand leven en toen
trachtte hij eraan te denken hoe in de
gevangenis de huismeester Braam
hem handenwrijvend zou staan op
wachten Zo Jopie, ben je er weer
en misschien waren er connecties mo
gelijk met een uitgekiende jongen
van behoorlijke komaf om samen een
goed plan uit te broeden voor de
toekomst.
Op het bureau telefoneerde hij nog
enige keren en liep toen naar buiten.
Wat nu? Hij stond een ogenblik be
sluiteloos en liep even later bij de
groentehandelaar Verweesd binnen.
„Tien appels."
Verweesd deed de appels met een
zeker omslachtige krampachtigheid
in een zak en vroeg toen ongerust
„Hoor ik er nog iets over?"
„Niet veel, denk ik, maar voortaan
eerder je mond opendoen."
TV vandaag
„Dat is een goed idee."
„Ik heb hier iets beters, ziet u. Als u
even..." Hij begon haastig te bladeren
in zijn blocnote, „ja. hier, ik zal het u
even voorlezen en u moet zich natuur
lijk voorstellen dat het met een mooie
letter op een lekker papier gedrukt
staat. Luistert u even? Dit is het nederland t
eerste hoofdstuk: In razende vaart
schoot de lage glanzende wagen door 18.30 nos: Sesamstraai
de duisternis van de autosnelweg.
Achterin zat een man met een donke
re bril op, en zijn gleufhoed diep over
het voorhoofd getrokken. Een jonge
mooie vrouw hing schuin tegen hem
aan."
„Dat ravenzwarte mens uit de apo
theek?"
(15.30 Nieuws.) 17.30 Nieuws. 17.32 (S) Hier
en nu. 18.00 (S) De kerk vandaag. PP 18,19
Uitzending an DS'70. 18.30 Nieuws. 18.41
(S) De wereld zingt Gods lof; gewijde mu
ziek. 19.35 (S) Leger des Heilskwartier.
19.50 Je kunt het geloven of niet. 20.00 (S)
Draaischijf. 21.20 Eén. twee uit de maat.
21.40 Bij de tijd. 22.00 Confrontatie of
dialoog. 22.25 Zojuist verschenen. 22.30
Nieuws. 22.40 Politiek weekoverzicht. 22.50
(S) De liederen van Franz Schubert. (30)
23.25 (S) Muziek van eigen tijd. 23.55-24.00
Nieuws.
HILVERSUM II (402 en FM-kanalen)
AVRO: 7.00 Nieuws. 7.11 Ochtendgymnas
tiek. 7.20 Muziek en verkeersinformatie.
(8.00 Nieuws. 8.11 Radiojournaal.) 8.45 De
Groenteman. 8.50 Morgenwijding. NOS:
9.00 80 dagen te vroeg, documentaire. 9.35
Waterstanden. AVRO: 9.40 (S) Licht klas
sieke muziek. 10.00 Radio Lawaaipape-
gaai. 10.12 Arbeidsvitaminen (11.00
Nieuws, 11.03 Radiojournaal 11.30 Ron
dom twaalf. 12,15 Sportpanorama. 13,00
Nieuws. 13.11 Radiojournaal. 16.30 Radio
Lawaaipapegaai. 17.00 De Slag bij Nieuw
spoort. 17.55 Mededelingen. 18.00 Nieuws,
18,11 Radiojournaal. 19.00 Aspecten, kun
strubriek. 20.00 Nieuws. 20,05 AVRODon-
derdagavond' 120.05 (S) Nederlands
Kamerorkest met vocale en instrumentale
solisten: Klassieke muziek. 21.45 Dombey
en Zoon, hoorspelserie (11). NOS: 23.00 (S)
Met het oog op morgen. 23.55-24.00 Nieuws
HILVERSUM III <444m en FM-kanalen-
)TROS: 7.02 (S) Vaak 's ochtends. 9.03 (S>
Do Hugo van Geldercn Show. 11.03 (S)
Gerard de Vries draait op verzoek. 12 03
(S) Boter, Klaas en prijzen. 14.03 (S) Adje's
Gouden van Dagen Club. 15.03 (S) Tros
Top 50. NOS 18.03 De Vacaturebank. 18.10
(S) Avondspits. TROS: 19.02 (S) Poster
20,02 (S) Soul Show 22.02 (S) Sesjun. 23.02
(S) LP Top 20 0.02 (S) De Hugo van Gelde-
rer^ Show 1.02-7.00 (S) De Nachtwacht
HILVERSUM IV (FM-kanalen) KRO: 7 00
Nieuws. 7 02 (S) Thee met troetelschijven
9.00 Nieuws 9 02 (S) Aanwoorden voor
bij 9.10 (S) Laudate 10.00 (S) Kamer
koor en
-orkest. Klassieke en moderne muziek
10.50 (S> Klarinet en piano Moderne mu
ziek 11.30 Tenor en piano Klassieke en
moderne muziek 12.0 (S) Rondom
volksmuziek. 14 00 Nieuws 14.02 (S) Spek
takel magazine 14.30 (S) Voor God en
Goden (37). 15.00 (Si Kollage van alledaags
en zeldzaam 16 00-17.00 (S) Bij voor-
keur verzoekprogramma
18.45 Paspoort: informatie voor Turken
18.55 Journaal
18.59 vara: Barbaoaoa
Nee, Die heb ik helemaal laten schie
ten. Dit is een ander verhaal, ziet u en
dat vergt een totaal frisse aanpak.
Luistert u maar: Het blonde haar
hing verward over haar naakte schou
der, een druppeltje bloed kringelde
over haar onderlip en uit haar ge
scheurde bloes blonk de verleidelijke
pracht van een harer uitdagend naar
voren stekende borsten."
„In het donker?"
Blijster keek hem even verward aan.
Wordt vervolgd
19.05 2 Voor 12
19.45 Jim Rockford, detecliveserie
20.35 Werk. documentaire serie (1
21.15 De Plem-Plem broertjes, tekenfilm
21.37 NOS: Journaal
21.55 Den Haag vandaag
22.10 Zijn we niet rijk geworden hier'
documentaire film
23.05 Panoramiek
23.40 Journaal (indien woensdag 20 december
het voetballen niet is uitgezonden, komt
Panoramiek opdonderdagCI december
te vervallen)
nederland ii
18.55 nos: Journaal
18.59 avro: De astronautjes
19.05 AVRO'SToppop
20.00 nos: Journaal
20.27 Llllie, tv serie
22.10 Televizier Magazine
23.00 Journaal
DUITSLAND I 10.00 Journaal en actuali
teiten. 10.25 Documentaire film. 11.35 Ac
tualiteiten. 12.20 Umschau. 12.55 Persover
zicht. 13.00-13.10 Journaal. 16.10 Journaal.
16.15 Gesprek. 17.00 Kinderserie. 17.20
Kinderprogramma. 17.50-18,00 Journaal.
Regionaal programma, NDR: 9.30-10.00
Kleuterserie. 18.00 Reportage. 18.30 Actua
liteiten. 18.45 Kleuterserie. 18,55 Kommis-
sariat 9, tv.-serie. 19.25 Regionaal magazi
ne. 19.59 Programmaoverzicht. WDR: 8.05
t/m 11.55 Schooltelevisie. (9.30-10.00 Se-
samstrasse, kleuterserie.). 18.00 Program
mainformatie. Aansluitend: Von Affen-
schande bis ZapfensUeich, tv-serie. 18.15
Tennis lieber als Kanonen, tv-serie. 19.15
Actualiteiten. 19.45 Lieben Sie Kishon, tv-
serie. 20.00 Journaal. 20.15 Discussie. 21.00
Das Fernsehgerichl tagt, tv-serie. 22.30 Ac
tualiteiten. 23.00-23.25 Klassieke muziek.
DUITSLAND II 16.30 Reportage 17.00
Journaal. 17.10 Tekenfilmserie 17.40 Actu
aliteiten en muziek 18.20 Klager und Be
klagte, tv-serie. 19.00 Journaal. 19.30 Amu
sementsprogramma. 21.00 Heute-Journal
21.20 Actueel programma. 22.05 Flammen-
de Herzen, tv-spel. 23.35 Journaal.
NDR III 7.50-8.05 Ochtendgymnastiek
8.05 t/m 12.35 Schooltelevisie. 18.00 Kleu
terserie. 18.30 Informatieve serie. 10.00
Sportprogramma. 19,15 Frans weekjour-
naal. 19.30 Informatief programma. 20.00
Journaal. 20.15 Verkeerstips. 20.20 Zwei
ritten zusammen, Amerikaanse speelfilm
22.05 Boekenjournaal. 22.50-23.30 Amuse
mentsprogramma.
WDR III 8.05 t/m 11.55 Schooltelevisi.
9.30-10.00 Kleuterserie. 17.00 Schooltelevi
sie. 17.30 Studieprogramma. 18>00 Kleuter
serie. 19.00 Jeugdprogramma 19.45 Jour
nal 3. 20.00 Journaal 20.15 Strassenmusik,
speelfilm. 21,45 Informatief programma
22.15 Kino '78. jaaroverzicht. Aansluitend
Journaal
BELGIË (NEDERLANDS) 15.30 Gcvari
eerd programma. 18.00 Kinderserie. 18.15
Jeugdprogramma. 18.40 Jeugdserie 19.00
Sport. 19.30 Informatief programma. 19.35
Mededelingen en Morgen 19.45 Journaal
20.10 ZAV Poppenshow. 20.35 Panorama
21.00 Showprogramma. 21.25 ZAV Film
fragmenten. 22.15-22.25 Journaal
NET II 15.30-20.10 Zie NET 1. 20.10 The
Beginning, tv-spel. 20.50 Klassieke muziek
22.08-22.20 Cultureel programma
BELGIË (FRANS) 15.50 Hans Christian
Andersen, musical 17.30 Kinderprogram
ma. 18.00 Poppenshow 18.30 Spelpro
gramma. 18.45 Theater-agenda 19 15 Regi
onaal nieuws 19.29 Weerbericht. 19.30
Journaal 19.50 Programma-overzicht
20.00 Informatieve serie 20.20 Oscar,
speelfilm 21.45 Journaal 22.00-22,43 Film
fragmenten
i'iii'i iv-v j
'""/vr.i.ivfsv
voor li en voor allen
Zoals altijd in vorstperioden is de
blik gericht op Scandinavië. Scandi
navië, de plaats waar hogedrukgebie-
den als motor kunnen fungeren voor
de kou. Op de kaarten van gisteren
lag er zo'n maximum, maar wel een
beetje ver uit de buurt, namelijk bo
ven Lapland. De barometers in het
centrum wekten geen kinderachtige
indruk: 1.035 millibar midden op de
dag bij stralingstemperaturen van
min dertig graden celclus. Verder een
hogedrukgebied boven Groenland
(1.033 mb.) en stijgende barometers in
Midden en Zuid-Scandinavië, m'n
liefje, wat wil je nog meer. Nou dat
„meer" zou voor de schaatsliefheb
bers vertaald kunnen worden in kou
dere lucht, die Elfsteden-balken on
der het ijs zou kunnen construeren.
En aan die koude lucht schort het op
het ogenblik. Het is wel berekoud in
het uiterste noorden van Scandina
vië, maar kom je zuidelijker dan ös-
tersund dan is het daar 's middags
niet veel kouder dan een graad of vijf.
zes onder nul. En kijk nou eens naar
Zuid-Zweden. Enkele stations niet
ver van de kust gaven drie tot vier
graden dooi. In Denemarken van het
zelfde laken een pak. Daarvoor is
natuurlijk verantwoordelijk het nog
vrij warme zeewater daar. Zolang de
Oostzee niet dicht ligt, kunnen er ook
bij ons geen ijzige dingen gebeuren,
als de wind tenminste noordoostelijk
is. Het is onverstandig alleen naar
Noord-Europa te kijken. Ook op zui
delijker breedten wordt een weertype
gecreëerd en in dit geval Is een lage
drukgebied boven zuidwest-Europa
het problematische draaipunt. Het
fungeert als aanzuiger van actieve
depressies, zoals het minimum dat
gisteren Portugal bereikte met 995
millibar, er één is.
Het wordt opgenomen in dit grote
lagedruksysteem en daar komt nog
bij, dat zich bij Noord-Ierland een
volgende depressie-ontwikkeling
voordoet. Als gevolg van dit mini
mum krijgt de wind over het conti
nent de neiging meer naar zuidoost te
draalen en krijgt de zachtere lucht
kans vorderingen te maken in noor
delijke richting. Dat gebeurt eerst
niet erg vlot en op hoger niveau,
zodat het aan de grond licht blijft
vriezen. Dat zal dan de eerstkomende
twee tot drie dagen beslist nog wel
het geval zijn. Maar als eenmaal die
zachtere lucht in de hogere niveaus
meer zeggenschap krijgt, kunnen ook
de temperaturen aan de grond moei
lijk lager worden. Neem daar dan nog
bij die betrekkelijk zachte lucht in
het Oostzee-gebied, waar vooral
Noord-Nederland het effect van zal
bemerken aan een tot om het vries
punt oplopende, temperatuur en we
kunnen constateren, dat het er met
de winter toch niet zo heel gezond
uitziet.
Althans, het zou beter kunnen. Hoe
het tijdens de Kerstdagen zal wor
den, is nog onzeker. Ik neig ertoe,
mijn visie van woensdagmorgen te
handhaven, dat de kans op hogere
temperaturen groter lijkt dan op een
winterinvaJ met sneeuw op de den
nenbomen. Het ls te hopen voor de
vele mensen die hunkeren naar een
witte Kerst dat ik de ontwikkeling
verkeerd taxeer; wat dat aangaat: lk
heb dat graag over voor een be
sneeuwd kerstdecor.
De laagste temperatuur wordt op dit
ogenblik gemeten In Noord-Finland,
waar het 's nachts weer bijna 35 en
plaatselijk zelfs 38 graden vriest.
Maar ook de Britse eilanden zitten
nog volledig opgescheept met koude
lucht en zo werd Blackpool verblijd
met een minima van min negen gra-
1 af en toe
sneeuw
den en vroor het aan de Engelse zuid-
•kust vijf graden.
Door dat oplopen van zachtere lucht
uit het zuiden is de kans op enige
sneeuw vrij groot. Gisteren ai is het
hier en daar wit geworden, plaatselijk
in het noordoosten lag een laagje van
één tot twee centimeter. Andere regi
o's kregen echter helemaal niets
dun >.£3-21.12, Seheveainge» 7.4D-20.I4, Utnui-
deo 7.47-20.09, Den Helder 12.04-0-, Harlingen
1.40-14.40, Delfltjl 4.02-10.40
Wrrrra p porten
Wrer
neenlag
7-19
Amsterdam
zwaar brw
j
De Büt
geheel ben
De-lrn
zwaar bew
<1
Lelde
geheel bew
0,1
Eindhoven
geheel bew
0
Den Helder
geheel bow
0
Rotterdam
geheel hew
0
Twente
geheel bew
0
Vllx.ilngeri
«ehpel bew
0
Zd Limburp
r.wn ar bew
Aberdeen
geheel bew
Athene
onbewolkt
Barcelona
regen
13
Berlijn
.neeuw
0.1
Bordeaux
zwaar bew
0
Bru'-xel
geheel bew
2
04
Frankfort
geheel bew
0
Oenev
7w.i ar hew
O
Helsinki
onbewolkt
13
Inn*brück
onbewolkt
0
Klagenfuri
ml*t
U.ir
Kopenhagen
geheel bew
0
Li.isobon
licht bew
2
Locarno
geheel bew
Londen
neeuw
0,4
Luxemburg
geheel bew
0
Madrid
zwaar bew
Mulap.i
/waar bew
20
Mallorra
/waar bev;
17
Munchen
mist
2
Nice
regen
2
"Olio
gelu-ol bew
0
Parijr
onbewolkt
(1
Rorr.i
zwaar bew
Spil'
onbewolkt
O
•waar bew
geheel bew
0
Zurich
geheel bew
-0
0
