JLO bereid Israël te erkennen KSZSXïïS?" Mogelijk nieuw kabinet in Iran vloskou wacht at bi)voorbeeid Gandhi in gevangenis ihoetto: 'Na deze gunst kunt u mij ophangen' NASA gaat val van Skylab niet tegen alestijnse vertegenwoordiger in Parijs Spreekbuis auwe reactie op betrekkingen China-VS I®- i |j a Voor die stereo-installatie, issische sonde reikt Venus ■finniB- Konstant Krediet Snel geld zodra u 't nodig hebt. Israël en Egypte zoeken nu houvast ENSDAG 20 DECEMBER 1978 BUITENLAND TROUW/KWARTET 7. i een onzer redacteuren STERDAM De Pales- se bevrijdingsorganisatie O) is bereid alle militaire raties tegen Israël stop te en en de staat Israël de lo te erkennen. In ruil hier- moet Israël instemmen de stichting van een Pa- ijnse staat op de westelij- lordaanoever en op de Ga- jook. Dit heelt Ibrahim s (vertegenwoordiger van 0 in Parijs) gisteren ver- ird. rerlclarïng van Soes volgde op tingen van het lid van het Ameri- ise congTes, Pajil Finddley, die november in de Syrische hoofd- Damascus het PLO leider Arafat It. Hij liet toen weten dat Arafat bereid is de staat Israël feitelijk te erkennen als Israël akkoord gaat met de stichting van een Palestijnse staat in de door Israël bezette gebieden. Toendertijd wilde een woordvoerder van de PLO in Beiroet ontkennen noch bevestigen dat Finddley's ver slag van zijn ontmoeting met Arafat waarheidsgetrouw was. Soes refereerde aan het gesprek tus sen Finddley en Arafat gisteren tij dens zijn toespraak tot de Ameri kaanse club in Parijs. Soes staat in Palestijnse kringen als uiterst gema tigd bekend en wordt als een van de spreekbuizen van Yassar Arafat ge zien. Enkele jaren geleden werd Soes naar Beiroet teruggeroepen nadat hij soortgelijke uitspraken had gedaan in een vraaggesprek met een Franse CaiTlD Dcivid krant. Al gauw keerde hij echter op bevel van Arafat naar zijn post in de Franse hoofdstad terug. De uitlatingen van gisteren volgen op een rapport van de PLO in Jordanië en op eerdere Palestijnse beloftes geen militaire operaties tegen Israël te lanceren op Arabisch grondgebied. Na afloop van de Arabische topconfe rentie begin november in Bagdad moest Arafat beloven „de Arabische landen niet in verlegenheid te bren gen". Deze belofte betekende in feite dat de PLO geen militaire aanslagen op Israël of de Arabische buurlanden mocht plegen omdat dit een aanlei ding voor Israëlische represaille maatregelen zou kunnen zijn. Vlak daarna deed de PLO de eerste stap in de richting van het aanvaarden van een staatkundige band tussen een te stichten Palestijnse staat en Jorda nië door een akkoord met koning Hoessein te sluiten. van de PLO bagatelliseren. Hij meen de dat de acties tegen Israël nog geen tien procent uitmaken van totale pakket van militaire activiteiten van de PLO. Soes gaf verder te kennen dat de door hem verkondigde stand punten representatief zijn voor de PLO. Immers van de PLO kon net zo min als van Israël verwacht worden dat ze de extremisten binnen haar eigen gelederen altijd in de hand zou kunnen houden. Toch heeft de PLO gekozen voor een compromis in het conflict in het Midden-Oosten. „Be zorg mij een uitnodiging voor Camp David of wat voor onderhandeling dan ook en ik kom," aldus Soes. In zijn toespraak in Parijs liet Soes de betekenis van de militaire operaties Op de foto: De Jordaanse koning Hoessein is in Londen ontvangen door de Britse minister van buiten landse zaken, Owen. De Jordaanse koning reist rond in Europa om steun te vinden voor zijn afwijzing van de akkoorden van Camp David. ADVERTENTIE «y ISKOU, PEKING (UPI, Reuter, DPA) De Sowjet-Unie neemt een afwachtende houding [tegenover het aanknopen van diplomatieke betrekkingen tussen de Volksrepubliek China de Verenigde Staten. De eerste officiële commentaren in de Russische pers wezen dat teren uit. Partijblad Prawda noemde de we betrekkingen tussen China en S een direct gevolg van de Chine- jnfrontatiepolitiek tegenover de jet-Unie. Ook het Russische pers- au Nowosti liet zich in deze geest Zowel Prawda als Nowosti wees it de Amerikaanse president verklaard heeft dat de aan- ling van banden tussen Peking lashington op geen enkele ma de betrekkingen met de Sowjet- zal benadelen. De Russische me- noemden deze opmerking van ir belangrijk, al zal de tijd moe eren wat daarvan terecht komt. wan enige punt van kritiek dat Mos- tegen de VS inbrengt is het feit Imerika nog wel enigerlei betrek en met Taiwan aanhoudt. De Iet-Unie heeft zich altijd op het dpunt gesteld, dat Taiwan een nlijk deel van China is. Verder men zich ongerust dat het op den duur zal overgaan tot SKOU (UPI) Het ruimteschip ira 12 heeft gisteren bij Venus sonde afgestoten die aan een pa- lute een zachte landing moet ma- op de zinderende planeet. De ie heeft onder andere een televi- amera, die beelden van het opper- moet maken. Dat is de Russen al maal eerder gelukt. Over het ver verloop van de missie was gister- nog niets bekendgemaakt. nmin was in Moskou iets gepubli- d over de toestand van de Venera die op 9 september was gelan- vijf dagen vóór de Venera 12. Russische verkenning van onze erplaneet volgt twee weken na neervoudige Amerikaanse mis leide projecten waren niet ge dineerd. maar maakten gebruik uitzonderlijk kleine afstand Venus en Aarde in deze de levering van modern militair ma teriaal aan China. Ook diverse Oosteuropese landen hebben gisteren hun commentaar op de Chinees-Amerikaanse betrekkin gen gegeven. Albanië sprak van de kapitalistische klauwen in de Chine se economie. In tegenstelling tot een eerdere reactie uit Bulgarije reageer de Hongarije gisteren positief. Het Hongaarse dagblad Nepszava noem de de normalisering van de betrek kingen volkomen normaal. In het Tsjechoslowaakse dagblad Roede Prawo werd echter gesproken over de versterking van het meest reactionai re bondgenootschap in de wereld tus sen imperialisme en maoisme. Het centrale comité van de Chinese communistische partij is sedert maandag in voltallige zitting bijeen. Volgens waarnemers zouden beslui ten genomen worden over de posities van een aantal leiding gevende Chi nezen. tellen over hun onderlinge verschillen van mening. Hoewel in conservatieve kringen in de Verenigde Staten gisteren nog steeds kritisch werd gereageerd, bleek het Amerikaanse bedrijfsleven nogal optimistisch over een mogelijk nieuw afzetgebied. Coca-Cola hoopt volgende maand de eerste flesjes naar China te kunnen exporteren. Binnenkort zullen de Amerikaanse ministers van financiën Blumenthal en diens collega van handel Krebs naar China vertrekken. Of welk doel dan ook, Met het Ennia Konstant Krediet hebt u altijd geld achter de hand dat u op elk gewenst moment kunt besteden. En wat de maandelijkse aflossing betreft: u krijgt 2 unieke vriistellinqskaarten om in te zetten wanneer betaling u niet gelegen komt. Vraag uw (verzekerings)adviseurl over het Ennia Konstant Krediet. Hij regelt het vliegensvlug. TEHERAN (UPI, Reuter) In een poging een einde te maken aan de nu al bijna een jaar durende onrust in Iran zou de sjah bereid zijn akkoord te gaan met een burgerregering van mensen die de afgelopen vijfentwintig jaar geen actieve rol in de politiek hebben gespeeld. Premier van zo'n regering zou Gholam Hoessein Sadighi worden, die al vijf maal in de gevangenis heeft gezeten wegens oppositie tegen de sjah. NEW DELHI (Reuter, UPI) Indira Gandhi, de vroegere premier van India, is gisteren gearresteerd en gevangen gezet. Een meerderheid van het Lagerhuis had, na een motie van premier Desai, daartoe besloten. Volgens woordvoerders van Sadighi zou de nieuwe regering niet bestaan uit leden van de oppositie. Er zou geen contact opgenomen zijn met dr. Sanjabi, de leider van het Nationale Front. Het plan dat Sadighi inmid dels aan de sjah zou hebben voorge legd, voorziet in een beperking van de rechtstreekse invloed van de vorst op het politieke leven door een nieuwe grondwet. De sjah zou Sadighi afgelo pen zondag ontvangen hebben. Khomeini Inmiddels heeft de oppositie ver klaard zeer ingenomen te zijn met de gedachte dat Sadighi een regering zou vormen. Sadighi is een eerlijke man, aldus een woordvoerder van het Nationale Front. Afwachten is het nog wat de voornaamste leider van de Iraanse oppositie zal zeggen, ajatol- lah Khomeini, de in Parijs verblijven de verbannen geestelijk leider van de oppositie. Deze heeft steeds ver klaard dat hij zal blijven strijden tot de ondergang van de sjah. Militairen schoten gisteren traangas granaten op een menigte demon stranten in de Noord-Iraanse stad Ta- brix, waar de betogingen tegen de sjah gisteren doorgingen. Eerder op de dag waren er verse militaire eenhe den van de hoofdstad Teheran naar Tabriz overgebracht, nadat militai ren zich daar bij de demonstranten hadden aangesloten. De ajatollah Hoessein Ali-Montazeri. die eergisteren in Parijs aankwam voor een ontmoeting met Khomeini, verklaarde geslagen, vastgebonden en doof geworden te zijn tijdens zijn gevangenschap in Iran. Hij noemde de martelingen het werk van de SA- VAK. de geheime politie van de sjah. Muurkrant Op de „muur van de democratie" in de Chinese hoofdstad Peking is giste ren een achttien pagina's tellende muurkrant geplakt waarin op opval lend openhartige wijze vragen ge steld worden aan de Chinese leiders. Volgens de muurkrant stellen sommi gen dat het debat de eenheid van het land aantast. De schrijver stelt vast dat het tot uitdrukking brengen van persoonlijke meningen toch eigenlijk moeilijk als zodanig kan worden ge typeerd. Verder vraagt hij zich af wat de lei ders bedoelen als ze over „modernise ringen" praten. Hebben ze dan het Japanse, het Amerikaanse, het Russi sche of het Joegoslavische model voor ogen? De schrijver pleit ook voor een modernisering van het poli tieke systeem, omdat het huidige stelsel alleen maar bureaucratie en een bevoorrechte klasse heeft gepro duceerd. Zonder deze modernisering komen we niet wezenlijk verder of komen we terecht bij Russische toe standen, waar de staat sterk is en de mensen arm. „De Russen zijn er beter aan toe dan de Chinezen, maar nog steeds arm vergeleken bij de mensen in de westelijke landen". Ook wordt in de muurkrant een beroep op de Chinese leiders gedaan meer te ver- Met 279 tegen 138 stemmen en 37 onthoudingen nam het Lagerhuis een motie aan, waarin stond dat me vrouw Ghandi haar zetel in het parle ment moet opgeven en dat zij tot het eind van het parlementaire zittings jaar de gevangenis in moet. De ge vangenschap zal op z'n minst tot vrij dag duren, maar kan ook nog enkele weken op zien laten wachten. Mevrouw Gandhi wordt ervan be schuldigd ernstige inbreuk gemaakt te hebben op de privileges van het parlement. Bovendien zou zij het La gerhuis geminacht hebben. Aan de beslissing waren tien dagen van ver hitte debatten voorafgegaan over de HOUSTON (UPI) De NASA laat het nümtelaboratorium Skylab verder aan zijn lot over. Dat betekent dat het 85 ton zware gevaarte op een onbepaald moment tuSsen mei volgend jaar en midden 1980 naar de aarde zal terugval len. Het grootste deel van de logge kunstmaan verdampt daarbij door wrijvingswarmte in de dampkring. Maar enkele honderden meer massieve brokstukken samen een kwart van het totale gewicht worden op het aardoppervlak terugverwacht, in een niet tevoren aan te wijzen gebied van 6000 kilometer lang en 150 km breed. De NASA noemt de kans op schade daarbij kleiner dan die bij het vallen van meteorieten. Het plan om Skylab van een buitenboordmotor te voorzien om hem in een stabiele baan te brengen of beheerst in zee te dumpen, is opgegeven. De kans op succes was te klein, aldus de NASA. Toen Skylab in 1974 werd gelanceerd, dacht men nog niet serieus na over het terugvallen van kunstmanen. Dat veranderde nadat sterk radioactieve brokstukken van een Russische satelliet in het noorden van Canada neerstortten en moeizaam bij elkaar gezocht moesten worden. straf die aan mevrouw Gandhi opge legd moest worden. Tegen verslaggevers zei mevrouw Gandhi, toen ze naar een politieauto geleid werd, dat de beslissing „duide lijk eenzijdig" was. Vorige week daag de mevrouw Gandhi de huidige pre mier Desai uit haar gevangenisstraf op te leggen. „Iedere straf die ik opge legd krijg zal een bron van kracht voor me zijn," zei ze toen. De 61-jarige mevrouw Gandhi mag tot de volgende verkiezingen in 1982 niet meer in het parlement komen. Haar recht op kandidatuur is door de maatregel niet beknot. Het vèrlies van de zetel kan ze bij een van de komende verkiezingen weer goed ma ken. Mevrouw Gandhi heeft reeds la ten weten, dat zij zich in de kieskring Sjlkmalagoer, waar zij op 5 november met grote meerderheid won, opnieuw kandidaat zal stellen. In verschillende delen van India werd gisteren gedemonstreerd tegen de be slissing. In Bangalore moest de poli tie met behulp van traangas voorko men dat gebouwen in brand gestoken werden. Voor het parlementsgebouw in New Delhi schreeuwden zowel voor- als tegenstanders van mevrouw Gandhi leuzen. Enkele honderden de monstranten werden gearresteerd. JERUZALEM, CAIRO (Reuter, UPI, AFP) Israël en Egypte zijn een diplomatiek offensief begonnen om elkaar de schuld te geven van het nog niet tot stand komen van een vredes akkoord tussen beide landen. De Is raëlische minister van buitenlandse zaken Dajan ontving de Europese ambassadeurs. De ambassadeurs van 31 landen wer den gisterochtend ontvangen op het ministerie van buitenlandse zaken en op de hoogte gesteld door de direc teur-generaal. Het Israëlische parle ment bevestigde gisteren de houding die premier Begin heeft aangenomen in de besprekingen met Egypte en de Verenigde Staten. Ook de oppositie van de Arbeiderspartij stelde zich achter Begins kritiek op Egypte en de VS. Boetros Ghali, die gisteren West- en Oosteuropese ambassadeurs in Cairo ontving als fungerend minister van buitenlandse zaken van Egypte, ver klaarde dat Egypte bereid is tot on derhandelingen met Israël. De minis ter legde nog eens uit dat het voor naamste struikelblok in de vredesbe sprekingen de kwestie is van de ver binding tussen de Israëlische terug trekking uit de Sinal met de komende autonomie van de bezette gebieden Amerikaanse regeringskringen hou den rekening met de mogelijkheid dat de besprekingen tussen Israël en Egypte voor een langere periode on derbroken zullen worden. De Ameri kaanse president schijnt zich nu eerst bezig te willen houden met de Ameri- kaans-Chinese betrekkingen en de problematiek van de strategische kernbewapening. Ook de economi sche problemen staan weer hoog op Carters agenda omdat de VS op 5 Januari daarover gaan praten met Frankrijk. West-Duitsland en Enge land op het eiland Guadeloupe. MOSKOU (AFP, UPI) Leonid Breznjew is op zijn 72ste verjaardag voor de vijfde maal onderscheiden met de orde van Lening, de hoogste onderscheiding in de Sowjet-Unie. Daarnaast ontving hij voor de derde maal de 'gouden ster', een versiersel waaraan de titel 'held van de Sowjet- Unie' verbonden is. or Johan ten Hove had gegeven er voor te zorgen dat Kasoeri uit de weg geruimd werd. Bhoetto's verdedi gers geloven dat Machmoed door het huidi ge bewind onder druk is gezet of dat hem beloofd is dat hij er goed van af zal komen als hij tegen Bhoetto zou getuigen. Verder een jaar heb ik dan eindelijk toestemming gekregen iets te zeggen. i U mij deze gunst verleend hebt, kunt U mij ophangen", zo zei gisteren m.fnen zf dat het huiee bewind hoe dan ook ^akistaanse oud-premier Zoelfikar All Bhoetto tegen zijn rechters ZlTfe n net opperste gerechtshof m Islamabad. Pakistaanse politiek terugkeert. jaar cel, waarbij hij de afgelopen drie ^nden geen zonlicht heeft gezien, heb- Bhoetto geen goed gedaan. Maar de ;ht van de eens zo charismatische leider n°g niet gebroken. Hoewel vermoeid en jwakt wist hij de afgelopen dagen zijn 'oor opnieuw te imponeren met zijn ener- en zijn op dramatische wijze uitgespro- I verdediging. zal morgen voor het laatst in de Mszaal spreken. Daarna gaan de acht Mers in beraad en waarschijnlijk komt ^januari de uitspraak. het opperste gerechtshof het doodvon- Kdat een hooggerechtshof in Lahore af- !*n maart tegen hem velde, bekrach- t blijft er voor Bhoetto nog één kans De huidige sterke man en president Pakistan, generaal Mohammed Zia Oei Ikan hem gratie geven als hij daarom jj&t- Maar Bhoetto heeft al aangekon- II niet bij de president om gratie te zullen gen en generaal Zia heeft laten weten "U de uitspraak van het opperste ge- zal uitvoeren. „Als het hof zegt, laat Vrij, dan laat ik hem vrij. Zegt het hof, de kerel op. dan zal ik hem laten Sen" "eraal Zia heeft in de tijd dat hij de macht in Pakistan uitoefent echter vaker uitspraken gedaan, waaraan hij zich niet heeft gehouden. Heel Pakistan wacht dan ook, ten dele in angstige spanning, af wat er met Bhoetto gaat gebeuren. Bhoetto werd in maart in Lahore ter dood veroordeeld wegens het aanzetten tot moord op een politieke tegenstander. Op 11 november 1974 werd er in Lahore een aan slag gepleegd op Achmed Raza Kasoeri. een van de oprichters van de Pakistaanse Volk spartij PPP, waarvan Bhoetto de leider was. Kasoeri was enkele jaren daarvoor al bij Bhoetto, die toen nog president was, in ongenade gevallen omdat hij hem arrogan tie en dictatoriale neigingen had verweten. Op Kasoeri was al twee maal een aanslag gepleegd. Beide keren bracht hij het er levend af. Ook in november '74 had hij geluk. Hij werd niet getroffen door het machinegeweervuur, maar zijn vader die bij hem in de auto zat. overleefde de aanslag niet. Volgens de aanklagers zat premier Bhoetto achter de aanslag. Zij gingen daarbij af op de directeur-generaal van de federale veilig heidspolitie, Masoed Mach-Machmoed, die verklaard heeft dat Bhoetto hem opdracht De rechtbank in Lahore achtte Bhoetto's betrokkenheid bij het komplot bewezen en veroordeelde de oud-premier tot de strop. Waarna zijn verdedigers in hoger beroep gingen. Stembus De ellende voor Bhoetto begon eigenlijk bij een gebeurtenis die een hoogtepunt had kunnen zijn in zijn politieke carrière. Op 7 maart vorig jaar toog het Pakistaanse volk voor het eerst in dertig jaar naar de stem bus onder een niet-militair bewind. Bhoetto en zijn PPP behaalden een eclatante over winning. Zijn partij veroverde 155 van de 200 zetels in de Nationale Vergadering en de oppositionele Pakistaanse Nationale Alli antie PNA werd verpletterend verslagen. Deze Alliantie bestond uit een los-vast ver bond van negen kleine politieke groeperin gen, variërend van zeer orthodox islami tisch tot wat in Pakistan links heet. Het verbond werd voornamelijk bij elkaar ge houden door de gemeenschappelijke wil aartsrivaal Bhoetto aan de kant te zetten. De overwinning voor Bhoetto leek te mooi om waar te zijn. De PNA geloofde er in ieder geval niets van. Voor deze partij stond vast dat Bhoetto fraude had gepleegd bij het Oud-premier Zoelfikar Ali Bhoetto. tellen der stemmen. Zijn partij werd er tevens van beschuldigd de kiezers zwaar onder druk te hebben gezet. De PNA stuurde duizenden mensen de straat op en de weken daarop veranderden de Pakistaanse grote steden in ware slag velden. De oppositie eiste het aftreden van de premier en nieuwe verkiezingen. Bhoetto weigerde en liet een groot aantal PNA-leiders arresteren, stuurde het leger op de betogers af en riep de staat van beleg uit in de grote steden. Pakistan leek onherroe pelijk af te stevenen op een complete burgeroorlog. De uitbarstingen hebben naar schatting aan meer dan 350 mensen het leven gekost. Kritiek Toen al hadden vele militaire commandan ten het moeilijk met Bhoetto's maatrege len. Er kwam toenemende kritiek uit de strijdkrachten en verscheidene jonge offi cieren en een aantal brigade-commandan ten kondigden hun ontslag aan. Bhoetto bond in en beloofde een referendum. De PNA wees dat af onder de leus dat „Bhoetto zijn dictatuur wilde laten bevestigen door het Pakistaanse volk". Daarbij speelde on getwijfeld de angst mee dat het Pakistaan se volk inderdaad in meerderheid „ja" te gen Bhoetto zou zeggen. Het referendum kwam er niet, maar wel besprekingen tussen leiders van de PPP en de PNA. Met als gevolg dat Bhoetto premier mocht blijven, maar er tevens voor oktober van dat jaar nieuwe verkiezingen werden uitgeschreven. Die verkiezingen kwamen er ook niet. De ochtend van 5 juli greep het leger in onder het mom dat er van het overleg tussen PNA en PPP toch niets terecht zou komen. In een goed voorbereide en bloedeloze coup greep generaal Zia Oei Haq de macht en arresteerde de politieke kemphanen. In eer ste instantie ging er een zucht van verlich ting door Pakistan. Aan de gewelddadighe-, den was een eind gekomen en de generaal beloofde immers dat de verkiezingen ge woon doorgang zouden vinden. Generaal Zia stal de harten van de orthodoxe mos lems in Pakistan door een islamitische staat na te streven, wars van decadente westerse invloeden. De generaal ontpopte zich als een Imam in soldatentenu en kreeg de steun van zes orthodoxe partijen uit de PNA. Naarmate de tijd vorderde, politieke partij en. met name de PPP. meer en meer aan banden werden gelegd, de pers gecensu reerd werd, veranderde de opluchting van het Pakistaanse volk in ongeduld. De ver kiezingen zijn nooit gehouden en de gene raal heeft ze nu al zo vaak aangekondigd en weer uitgesteld dat velen in Pakistan me nen dat het er voorlopig niet meer van komt. Galg Oeneraal Zia. inmiddels president van Pa kistan, lijkt vastbesloten te zijn Bhoetto en zijn Volkspartij te vernietigen. En daar is hij al behoorlijk in geslaagd. Vrijwel alle leiders en het hele kader van de partij zitten achter de tralies en alle politieke samen scholingen zijn verboden. Oud-premier Bhoetto is afgesneden van zijn volgelingen en hij kan ze niet meer. zoals in het verle den, met zijn demagogie en charisma bespe len De PPP lijkt nu al niet meer in staat mensenmassa's op straat te brengen die voor Bhoetto zouden kunnen demonstre ren De vraag is of zijn aanhangers in bewe ging zullen komen als Bhoetto inderdaad gehangen wordt. Voorlopig blijft dat een vraag, omdat nog niemand durft te voor spellen of generaal Zia het Inderdaad aan durft oud-premier Bhoetto naar de galg te sturen. -

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1978 | | pagina 7