Salaris9 Kamerlid aan lage kant
Garvey sherry.
TTiTTTf
Weinig lof voor onderwijsbeleid
'Pedofilie uit sfeer strafrecht halen'
kus eens...
fu geen behoefte aan
>elichting proefboringen
A en VVD in debat over politieke pensioenen:
Al 200jaar de lekkerste.
Dienstenbond NVV
verlangt ander
beleggingsbeleid
tl
MELBA TOAST
CDA en PvdA verwijten bewindslieden gebrek aan visie
U mag best weten dat er maar
één echte Melba Toast is...
NVSH noemt criminele benadering belemmering voor hulpverlening
'fente bericht minister
piano
Acht instituten vrezen sluiting
IPOISII
Kankerafdeling kan
geen vrouwelijke
patiënten opnemen
DERDAG 14 DECEMBER 1978
BINNENLAND
TROUW/KWARTET
3
ADVERTENTIE
*in onze sociaal economische redactie
HAAG CDA en WD vragen zich af of Kamerleden op het ogenblik wel genoeg
dienen. De vergoeding voor leden van de Tweede Kamer is bijna 88.000 gulden per jaar.
ik minister Wiegel (Binnenlandse Zaken) vindt dat er „misschien nog wel enige verbetering
ii de (financiële) positie van de volksvertegenwoordiger zou moeten komen".
der pensioenvoorziening per jaar politici na hun ambt een soort wacht-
moeten sparen om eenzelfde pensi- geld ontvangen zo lang ze nog geen
oenrecht op te bouwen nieuw werk hebben gevonden.
zaak kwam gisteren in de Twee-
'amer aan de orde bij de behan-
ong van de speciale pensioenwet
'lïpolitici. Die pensioenregeling is
jijzonder gunstig. Het wetsont-
Pé> van het kabinet wil dat flink
jbrengen. CDA en WD vinden
;r het kabinet daarin eigenlijk te
1 gaat. De oppositiepartijen D'66,
en DS'70 vinderi-dat het wets-
rp nog niet ver genoeg gaat.
n
ird verband gelegd met de kor-
le op de sociale uitkeringen, waaro-
de Kamer vandaag moet beslis-
De partijen die voor die kortin-
zijn de regeringspartijen CDA
D zijn dezelfden als die de
risking van pensioen voor politici
rer vinden gaan en het „salaris"
Kamerleden aan de lage kant
■n. De partijen die de pensioen-
lading nog verder willen inperken,
larentegen minder voor korting
sociale uitkeringen.
PpvdA verweet het nieuwe kabinet
dat het een jaar heeft getreuzeld
afhandeling van de pensioenbe-
king voor politici. „Kennelijk kost
Vil aanzienlijk minder tijd en moeite
en heilloze bezuinigingsoperatie als
3v|ek '81 af te kondigen, dan iets te
yi nderen aan de bevoorrechte posi-
isjran politieke ambtsdragers." al-
het PvdA-Kamerlid Stoffelen.
'aWs (CDA), daarin later bijgeval-
loor Evenhuis (WD), vroeg mi-
15 Wiegel om een studie naar de
honoreringen voor politici en speciale
ambtelijke functies. Zelf had Weijers
al een lijstje gemaakt van functiona
rissen. „die allemaal meer ontvangen
aan inkomen dan een Kamerlid."
Commissaris der Koningin
180.756
Burgemeester stad (100.000 inw.)
144.984
Wethouder Amsterdam 120.527
Wethouder Haarlem 105.339
Voorzitter 'Delfland' (water
schap) 107.088
Gedeputeerde provincie 100.176
De vergelijkbare honorering voor een
Kamerlid is 77.440 gulden. Een Ka- OdDOUW
merlid heeft namelijk, in tegenstel-
ling tot functionarissen uit het lijstje,
geen vakantiegeld, ziektekostenrege
ling of kinderbijslag voor de eerste
twee kinderen De honorering is ver
gelijkbaar met die van een ambte
naar in de rang van hoofdadministra
teur.
tie op dat mensen uit alle lagen van
de samenleving zich beschikbaar
moeten kunnen stellen voor het Ka
merlidmaatschap. Nijhof (DS *70)
had erop gewezen dat de meeste Ka
merleden in inkomen erop vooruit
gaan als ze in de Kamer komen. „Dat
bevestigt de stelling dat blijkbaar
velen die een hoger inkomen hebben
dan een Kamerlid en dat zijn er
toch wel wat zich onvoldoende tot
dit hoge ambt voelen aangetrokken."
(Volgens „Globaal representatieve"
cijfers van het ministerie van sociale
zaken verdient 96 procent van de
werknemers vanaf 23 jaar met volle
dige baan minder dan 60.000 gulden,
en 0,4 procent meer dan 120.000.)
Volgens de bestaande regeling bou
wen ministers en staatssecretarissen
per jaar vijf procent van hun pensi
oen op. Voor ambtenaren is dat 1,75
.procent, evenals in het bedrijfsleven
meestal. Ambtenaren bouwen echter
40 jaar lang door, en bewindslieden
slechts acht jaar.
Weijers: „Nu zou je de eenvoudige
filosofie kunnen aanhangen dat een* Een jaar langer minister zijn levert
Nypels (D'66) betoogde dat de kosten
van de jaarlijkse pensioenopbouw
neerkomen op 75 tot 200 procent van
het jaarsalaris van de minister, of bij
een Kamerlid 50 tot 150 procent. „Mi
nisters ontvangen een onzichtbaar,
belastingvrij tweede inkomen van
zo n 130 procent van hun salaris, en
Kamerleden zo'n 90 procent van hun
vergoeding." zo was de conclusie van
Nypels.
Kamerleden, wethouders en provinci
ale gedeputeerden bouwen thans 3,5
procent van hun pensioen op per
dienstjaar. Het kabinet wil nu als
nieuwe regeling dat alle politici de
eerste vier jaar van hun ambt 3.5
procent per jaar opbouwen, en daar
na nog maar 1.75 procent zoals de
ambtenaren.
Het CDA wilde liever een opbouw van
2.5 procent per jaar alle jaren lang. en
de WD wilde acht jaar lang 3,5 pro
cent en pas daarna 1,75. Deze twee
regeringsfracties hebben hun wensen
overigens uiteindelijk niet neerge
legd in wijzigingsvoorstellen. Minis
ter Wiegel heeft hun wensen ook tot
nu toe bestreden.
'Voldoende'
Kamerlid redelijk wordt beloond en
al die anderen dus onredelijk. Maar
zo willen we dat niet benaderen". Hij
wil in elk geval een stelsel van redelij
ke verhoudingen, waar lijn in zit.
Minister Wiegel merkte per interrup-
dan straks, als de betrokkene 65 is
geworden, 11.000 gulden per jaar
meer pensioen op. De „gekapitali
seerde waarde" van een jaar
pensioenopbouw van een minister
komt dan neer op rond 110.000 gul
den. Dat bedrag zou een burger zon-
PvdA, D'66 en DS'70 vinden de pen
sioenvoorziening van ambtenaren
„de beste van Nederland" ruim
schoots voldoende voor politici. Zij
zijn dus tegen de dubbel opbouw ge
durende de eerste vier jaar. Zij vin
den dat de pensioenopbouw dan wel
moet doorgaan gedurende de tijd dat
Ook minister Wiegel wil dan enige
opbouw laten doorgaan, maar de op
positie wil op dit punt verder gaan.
Dan zou namelijk het argument ver
vallen dat politici een snellere op
bouw van hun pensioen nodig heb
ben. omdat het politieke bedrijf zo
wisselvallig is. en het risico bestaat
dat men geruime tijd werkloos blijft.
Overigens bleek uit een onderzoek
van de Algemene Rekenkamer in
1973 dat 91.3 procent van de oud
bewindslieden en tenministe 88 pro
cent van de oud-kamerleden binnen
een jaar een nieuwe baan had ge
vonden.
Het is nog niet bekend wanneer de
Kamer beslist over het nieuwe pensi
oenwetje.
Ons commentaar staat op pagina 5
UTRECHT (ANP) Op het driedaag
se congres van de dienstenbond NW
Mercurius in Utrecht is gisteren het
beleggingsbeleid van de FNV aan de
orde geweest. Besloten werd aan de
FNV te vragen haar beleggingsbeleid
zo in te richten dat er geen gelden
direct of indirect meer ten goede
kunnen komen aan regeringen of be
drijven die handelen in strijd met de
mensenrechten. Dit heeft een woord
voerder van de bond bekendge
maakt.
1780 1805
1781 1806
1782 1807
1783 1808
1784 1809
1785 1810
1786 1811
1787 1812
1788 1813
1789 1814
1790 1815
1791 1816
1792 1817
1793 1818
1794 1819
1795 1820
1796 1821
1797 1822
1798 1823
1799 1824
1800 1825
1801 1826
1802 1827
1803 1828
1804 1829
1930 1955
1931 1956
1932 1957
1933 1958
1934 1959
1935 I960
1936 1961
1937 1962
1938 1963
1939 1969
1940 1965
1941 1966
1942 1967
1943 1968
1944 1969
1945 1970
1946 1971
1947 1972
1948 1973
1949 1979
1950 1975
1951 1976
1952 1977
1953 1978
1954
ADVERTENTIE
maar door minister Pais weer worden
gestimuleerd, bezag hij met grote
zorg.
Van onze onderwijsredactie
DEN HAAG Het CDA en de PvdA zijn niet onverdeeld gelukkig met het onderwijsbeleid,
zoals dat door minister Pais en de twee staatssecretarissen Hermes en De Jong wordt gevoerd.
Tijdens de eerste dag van de behandeling van de onderwijsbegroting in de Tweede Kamer Democratisering
verweten zij de bewindslieden een gebrek aan visie op onderwijs.
De bakkers van Buitoni maken hun heerlijke,
knapperige, goudbruine Melba Toastjes speciaal
vooru!
Er is dan ook maar eén bedrijf in heel Europa
dat het originele recept mag gebruiken en daarom
ook als enige de originele naam Melba Toast mag
voeren: Buitoni
Alleen Buitoni maakt de echte Melba Toast0
i een onzer verslaggevers
JSEN Het provinciaal bestuur van Drente zal aan minis-
I Van Aardenne berichten voorlopig geen behoefte te heb-
aan een nadere toelichting op de proefboringen in zoutla-
i om na te gaan of die geschikt zijn voor de opslag van
Bmafval.
vindt dat de zaak niet meer actu-
jis omdat de Tweede Kamer een
fie van de CDA'er Van Houwelin-
1 heeft aangenomen. Daarin staat
de besluitvorming over proef bo-
jen moet plaats vinden als onder-
van de brede maatschappelijke
«ie die de minister op gang wil
»n.
jer Van Aardenne had om een
loud gevraagd met de provin-
•ningen en de zes Groningse en
gemeenten waar geschikte
pels aangetroffen worden,
zich vooralsnog niet uit te spre-
voorkwamen de Drenten dat ver-
lheid in eigen gelederen aan het
zou treden.
Drentse CDA wil namelijk best
discussie met de minister maar
'dA wil de bewindsman hooguit
end aanhoren. Desbetreffende
is werden gisteren ingetrokken
it gedeputeerden aan provinciale
m toezegden een brief naar de
ster te sturen met een voorlopige
sing van de ministeriële toelich-
Volgens de CDA-gedeputeerde
uilenbeek Brouwer zou het zonde
als er een verschil van mening
de procedure zou blijken, terwijl
leen het volkomen eens is met
uitgangspunt dat er geen opslag
kernafval in Drente mag plaats
en
digs hebben provinciale staten
Groningen besloten dat de be-
aan van economische zaken
ig komen, maar dat hij dat dan
gezamenlijke vergadering van
betrokken staten- en raadsleden
tdoen. terwijl hem ook beperkin-
Tworden opgelegd over de onder
open waarover hij mag praten.
Van Leijenhorst (CDA) merkte op.
dat het drietal nogal wat zenuwach
tig bezig is z'n draai te vinden. PvdA -
woordvoerder Van Ooijen ging nog
verder in zijn kritiek. „Het gebrek
aan visie op de samenhang in de
onderwijsproblematiek is fnuikend
voor de ontwikkelingen in het onder
wijs en brengt velen in onzekerheid."
Van Ooijen vergeleek de inspannin
gen van minister Pais met de titel van
een spannend jongensboek 'Aaron
ontdekt onderwijsland'.
Hoeksteen
De WD toonde zich wel tevrede over
het tot nu toe gevoerde beleid. Me
vrouw Ginjaar constateerde met
vreugde, dat het beleid van minister
Pais een hoeksteen van liberale poli
tiek was gebleken. Mevrouw
Ginjaar constateerde met vreugde,
dat het beleid van minister Pais een
hoeksteen van liberale polleek was
gebleken.
De Tweede Kamer toonde zich tame
lijk bezorgd over de plannen voor het
stimuleringsbeleid van minister Pais.
De PvdA vreesde, dat door verbre
ding van het stimuleringsbeleid de
sociaal-economische factoren onder
de tafel worden gewerkt. Ook het-
CDA, bij monde van Deetman, sprak
zich uit tegen de afbouw van het
stimuleringsbeleid. „De activiteiten
in de stimuleringsscholen zijn moei
zaam op gang gekomen. Deze lijn
mag in geen geval worden afgebro
ken," aldus Deetman.
De PvdA onderstreepte het belang
van een goed stimuleringsbeleid door
de indiening van een amendement,
waarin vijfhonderd extra arbeids
plaatsen worden gecreëerd ten be
hoeve van het onderwijs aan scholen
in achterstandsgebieden.
Actieplan
ADVERTENTIE
i.z.g.st. gevr.
Br. m. prijsopg. onder no. 7107
Trouw, A'dam.
Het actieplan van minister Pais dat
tot en met 1981 4700 arbeidsplaatsen
extra moet scheppen, werd door veel
fracties bekritiseerd. D'66 woordvoer
der Mertens pleitte voor uitbreiding
van het actieplan. „Wat moet ik in
vredesnaam zeggen tegen al die men
sen, die vragen, waarom bijna twaalf
duizend leerkrachten in kleuter- en
lager onderwijs werkloos rondlopen,
terwijl hun honderdduizend collega's
graag de groepsgrootten van 31 naar
27 leerlingen zagen dalen", vroeg
Mertens aan de minister
Van Ooijen noemde het actieplan vol
strekt onvoldoende. Door middel van
een amendement vroeg de PvdA om
verlaging van de leerlingenschaal van
31 naar 30. Dit zou circa 1400 nieuwe
arbeidsplaatsen moeten opleveren
Evenhuis (WD) zag als één van de
oplossingen voor de werkgelegenheid
in het onderwijs verlenging van de
opleiding voor het basisonderwijs
van drie naar vier jaar. Daarnaast
bood hij als oplossingen voor de
werkgelegenheid in het onderwijs
verlenging van de opleiding voor het
basisonderwijs van drie naar vier
jaar. Daarnaast bood hij. als oplos
sing de kans op professionalisering
van de opleidingen. Ook zouden hier
door vierhonderdvijftig arbeidsplaat
sen op de instituten moeten worden
gered.
Van Leijenhorst uitte kritiek op de
plannen van minister Pais over de
middenschool. „De experimenten
hangen te veel in de lucht." Volgens
het CDA moet worden doorgegaan
.met de middenschool. Binnen de ex
perimenten moeten vernieuwingen
en ontwikkelingen beter op elkaar
worden afgestemd. Van Leijenhorst
noemde het een groot bezwaar, dat er
te weinig voeling was tussen de men
sen die met onderwijsontwikkelingen
bezig zijn en de mensen die met ver
nieuwingen aan de gang zijn.
Ook Mertens zag toekomst voor de
middenschool, juist om de plurifor
miteit in het onderwijs te bevorderen.
Evenhuis stelde de minister voor. het
tweede vak op de nieuwe lerarenop
leiding facultatief te stellen. Hij
meende dat het twee vakken-systeem
de verschoolsing in de hand werkt en
verbreding van de opleiding tegen
houdt. Leijenhorst zette vraagtekens
bij de studentenstops die de tien
NLO's hebben opgelegd gekregen.
Hij vroeg de minister, op welke gron
den dit was gebeurd. Ook de ontwik
keling van de MO-opleidingen die
eerst zouden worden afgebouwd.
Mevrouw Ginjaar (WD) vroeg de mi
nister om een eigen regeling voor de
democratiseing voor het openbaar
onderwijs. Het bijzonder onderwijs is
in de gelegenheid gesteld om zelf op
lossingen te bedenken voor de in
spraak van docenten en ouders in het
bestuursbeleid. Deetman en Van
Leijenhorst verdedigden dit eigen be
leid van het bijzonder onderwijs. Zij
wensten geen overheidsbemoeienis
op het gebied van de interne demo
cratisering.
Vanuit de PvdA. CDA. D'66 cn VVD
werd de staatssecretaris gevraagd, de
besnoeiingen op de verzorgingsinsti
tuten voor het onderwijs terug te.
draaien Zij vreesden kwaliteitsver
lies. Ook de bezuiniging op de institu
ten die het onderwijs onderzoeken,
moet worden teruggedraaid. De WD
diende een amendement in. waarin
de minister wordt gevraagd, de bezui
nigingen bij de Stichting voor Onder
zoek van het onderwijs voorlopig
voor een jaar uit te stellen.
Zowel Van Ooijen als Van Leijen
horst stelden zich kritisch op tegen
de plannen van minister Pais om de
deelnemers aan het onderwijs een
eigen bijdrage te vragen Van Leijen
horst: „De toegankelijkheid tot het
onderwijs, één van de belangrijkste
basisvoorzieningen, mag niet door fi
nanciële barrières belemmmerd
worden."
Van onze onderwijsredactie
DEN HAAG Namens acht institu
ten. die opleiden tot eerste graads
leraren in de faculteiten handvaar
digheid en textiele werkvormen, is
gistermiddag een petitie aangeboden
aan de voorzitter van de Tweede Ka
mer dr. Vondeling. De instituten vre
zen dat door de afwijzing van het
leerplan door minister Pais de oplei
dingen die in augustus van dit jaar
zijn begonnen alweer moeten gaan
sluiten.
/II ll Inderdaad. Met schrale, gesprongen lippen
CaA-"»- kan kussen zéér doen. Labello houdt uw lippen
zacht en soepel. Labello.
de stick die verzorgt,
verzacht en beschermt.
Zomer Winter.
(Met Labello als ondergrond, blijft lipstick langer mooi.)
Van onze parlementsredactie
DEN HAAG Ongedwongen seksuele contacten tussen volwassenen min
derjarige kinderen moeten uit de sfeer van het strafrecht worden gehaald. De
strafwetgeving vormt veel meer dan een bescherming van, een bedreiging
voor het kind Dat is de kern van een rapport dat de Nederlandse vereniging
voor seksuele hervorming (NVSH) gisteren aan de Tweede Kamer heeft
aangeboden.
spannen sfeer" te brengen
Volgens NVSH-voorzitter T
van der Loo „kunnen enkele
conclusies erg schokkend
overkomen bij de goegemeen
te Veel volwassenen zien sek
sualiteit nog steeds als een
bedreiging. Maar men moet
de moeite nemen achter de
conclusies te duiken"
Het rapport pleit voor intrek
king van de bepalingen in het
wetboek van strafrecht die
seksueel verkeer met kinde
ren op straffe van gevangenis
straffen. variërend van vier
tot twaalf jaar, verbieden.
Seksuele contacten die aan
toonbare schade toebrengen
aan het kind, zoals verkrach
ting en kinderprostitutie,
moeten volgens het rapport
wel strafbaar blijven.
De NVSH heeft het rapport
gepubliceerd met het oog op
het Jaar van het kind (1979) en
de ophanden zijnde herzie
ning van de zedelijksheids-
wetgeving. Doel van het rap
port is de discussie over het
vraagstuk in „een meer ont-
In het rapport staat, dat we
tenschappelijk onderzoek
heeft uitgewezen, dat seksue
le contacten op zich geen
schade berokkenen aan het
kind. „Gebleken is dat er con
tacten voorkomen waaraan
kinderen, ook wanneer zij vol
wassen zijn geworden, een po
sitieve waarde hechten".
Dat het beleefde contact in de
sfeer van de misdadigheid
wordt getrokken is daarente
gen dikwijls voor het kind
schokkend, beangstigend en
traumatiserend. Ook een af
keurende en geschokte hou
ding van ouders en naaste om
geving van het kind doen.
evenals politie-verhoren.
doorgaans veel meer schade
dan een dergelijk contact ooit
zou hebben kunnen doen
Het rapport draagt een aantal
alternatieven aan voor straf
rechtelijk ingrijpen. In de eer
ste plaats wordt ervoor ge
pleit dat ouders zelf met hun
kind en de betrokken volwas
sene een oplossing zoeken,
althans de zaak bepraten.
Hierbij kan ook de hulp wor
den ingeroepen van hulpverle
ningsinstanties of een ver
trouwensarts. In ernstige ge
vallen kan. aldus het rapport,
de kinderrechter worden ge
vraagd in te grijpen.
Volgens drs J. Schuijer. een
van de opstellers van het rap
port, is ook bij ongewenste
contacten het strafrecht niet
altijd het meest geschikte
middel voor een oplossing.
„Dat maakt het vaak alleen
maar erger".
Belemmering
De strafbaarstelling vormt
volgens het rapport vaak een
belemmering voor hulpverle
ning. doordat ze leidt tot ge
heimhouding en isolement
van de betrokkenen „Bij poli
tie-verhoren worden kinderen
nogal eens gedwongen hun
vriend te verraden, omdat de
politie per se moet bewijzen
dat er ontucht is gepleegd
Met name wanneer de relatie
voor het kind belangrijk was
zal strafvervolging het kind
achterlaten met verdriet, ver
ontwaardiging en schuldge
voel".
Een ander bezwaar tegen de
huidige wetgeving is. dat deze
voorbijgaat aan het bestaan
van seksueel getinte verlan
gens en initiatieven bij kinde
ren. „Zij brengt lichamelijke
intimiteit van kinderen in de
criminele sfeer zonder onder
scheid te maken tussen opge
drongen en gewenste con
tacten."
Voorts leidt de strafbaarstel
ling tot rechtsonzekerheid en
willekeur, omdat het optreden
van politie en justitie sterk
van plaats tot plaats en van
persoon tot persoon verschilt
en ontdekking vaak een kwes
tie is van toeval
Geen
leeftijdsgrenzen
Volgens het NVSH-rapport
moeten alle leeftijdsgrenzen
die in verband met zedelijk
heidsdelicten in het wetboek
van strafrecht voorkomen,
verdwijnen. Enigszins aarze
lend staat men slechts tegeno
ver intrekking van de bepa
ling die seksuele gemeen
schap met een meisje bene
den de twaalf jaar strafbaar
stelt. Hierop staat de hoogste
celstraf: twaalf jaar
Bepalingen die seksuele con
tacten met minderjarigen be
neden de zestien jaar verbie
den. dienen volgens het rap
port te worden geschrapt,
evenals de bepalingen die be
trekking hebben op seksueel
verkeer tussen volwassenen
en minderjarige kinderen
waarover zij het gezag uitoe
fenen
De forste celstraffen waarin
het wetboek voorziet, worden
de laatste jaren niet meer uit
gedeeld. Onlangs legde de
rechter in een zaak van een
pedofiel een geheel voorwaar
delijke celstraf op
De acht instituten in Amsterdam.
Groningen, Maastricht. Tilburg.
Amersfoort. Arnhem. Den Haag en
Rotterdam moeten de oude dagoplei
dingen gaan vervangen Daarvoor
hebben zij gezamenlijk een leerplan
ontworpen dat voorziet in een vijfja
rige opleiding evenlang als de oude
MO-opleidingen.
Minister Pais heelt op 4 augustus de
instituten laten dat hij het leerplan
afkeurt. Juist op 1 augustus waren de
opleidingen gestart Het verwijt aan
de minister is dat hij het overleg heeft
laten sloffen. Herhaalde pogingen tot
overleg over de instelling van een
programma-commissie hebben niets
uitgehaald.
Op 19 december zullen de besturen
van de instituten een beslissing over
de voortgang. Nu financiële zeker
heid en de benodigde outillage uit
blijven. acht men het te riskant om
door te gaan. Bij de Raad van State
zijn de acht instellingen in beroep
gegaan tegen de afwijzing door de
minister Zij verwijten hem onbe
hoorlijk bestuur
GRONINGEN (ANPi - De kankeraf
deling van de chirurgische kliniek
van het academisch ziekenhuis in
Groningen zal voorlopig geen vrou
welijke patiënten meer aannemen
voor onderzoek en behandeling Het
aantal bedden en de operatieruimte,
voor de vrouwenafdeling zijn ontoer-
eikend. Dit heeft het hoofd van de
kankerafdeling, prof. dr Oldhoff. gis
teren meegedeeld
„Toen kwam de Vliegende Kidder en
at alle vitamine-pillen p. die Kita in
de bloempot had verstopt