Austin en Dallas
twee Amerikaanse
'presidentssteden'
Zo vader,
zo zoon,
Methode onderzoek epilepsie verbeterd
zoNutsspaarbank!
Literatuurwetenschap
is één grote ellende
C?
2
Aan technische hogeschool Twente
NUTSSPAARBANK
Karei van het Reve:
Bejaard echtpaar
in woning beroofd
Geldloper beroofd
Bezetting
Maagdenhuis
beëindigd
Levera
van de wind?
Bruinvande
Molen
Tm
oodvo&e,
[er^
rï
Inlichtingen over de aantrekkelijke advertentietarieven van Trouw worden u gaarne verstrekt
tel. advertentie-exploitatie 020-913456 toestel 796
MAANDAG 11 DECEMBER 1978
door Rlmmer Mulder
Weten we nog waardoor de stad Dallas ln Texas beroemd is? Precies, daar is in november 1963
president John Kennedy vermoord. En waar kennen we Austin in Texas van? Ach, wat zouden
veel mensen in Austin graag willen dat in de beschaafde wereld iedereen nu direct zou zeggen:
daar staat de President L. B. Johnson Bibliotheek.
Maar de combinatie Austin'Johnson
zal het wel altijd moeten afleggen
tegen de combinatie Dallas/Kennedy,
hoe goed Austin zijn bibliotheek ook
probeert te verkopen, en hoe hard
Dallas ook probeert de herinneringen
aan november "63 weg te wissen.
Want leuk is het natuurlijk niet voor
een stad om altijd weer te worden
vereenzelvigd met de meest trauma
tische gebeurtenis uit de Amerikaan
se geschiedenis sinds de burger
oorlog
Nu gaat het Dallas helemaal niet
slecht. De stad krijgt ruim zijn deel
van de bloeiperiode die Texas mo
menteel doormaakt. Het is een snel
groetend, modern centrum voor de
handel en het geldwezen. Het Is ook
de belangrijkste trekpleister voor
toeristen in Texas. Dallas beweert
zelfs op dit moment Amerlka's op
twee na belangrijkste conventie-
centrum" te zijn Dat wil zeggen dat
tal van organisaties Dallas kiezen
voor hun Jaarlijkse conventies, meer
daagse vergaderingen die worden ge
houden om de deelnemers wat ont
spanning en hoge aftrekposten voor
de belastingen te bezorgen. Hotels,
restaurants en nachtclubs varen er
wel bij
Magazijn
gebouw een bedevaartplaats gewor
den voor een hele generatie Ameri
kanen.
In de eerste jaren na de moord, toen
de naam Dallas in de rest van de
Verenigde 8taten werd uitgesproken
alsof het een venerische ziekte betrof,
is serieus overwogen het boekenma-
gazljn met de grond gelijk te maken.
Onder de bevolking werden er hand
tekeningenacties gehouden voor dat
doel. De emoties zijn nu geluwd. Het
gebouw hoeft niet meer weg en heeft
zelfs een andere bestemming gekre
gen: het wordt opgeknapt en ver
bouwd om enkele diensten van het
districts bestuur te kunnen herber
gen. Maar de beroemde, zesde verdie
ping zal voorlopig leeg blijven
Natuurlijk zijn er ook mensen in Dal
las die de nieuwsgierigheid naar de
plaats van de moord uitstekend vin
den. De exploitanten van het Kenne
dy-museum. waar ieder half uur een
film over de aanslag wordt vertoond,
varen er wel bij. Evenals de fabrikant
van de prentbriefkaarten met de rou
te die de president die dag reed. voor
en direct na de aanslag. Alle „histori
sche plaatsen" zijn met cirkeltjes
aangegeven. Volgens ingewijden is
het nog steeds de meest verkochte
kaart in Dallas.
Naar voor Dallas is dat de meesten
van die toeristen en conventiegan-
gers toch even een kijkje nemen op
het Dealey-pleln. Daar staat een niet
zeer fraai, al wat verouderd gebouw
het Texas Schoolboeken Magazijn.
Het zou buiten de kring van eigena
ren en personeelsleden nooit enige
interesse hebben gewekt, ware het
niet dat een van die personeelsleden
Juist hier op 22 november 1963 de
schuilplaats vond van waaruit hij on
opgemerkt zijn geweer op de presi
dent kon richten. Sindsdien is het
Eerbewijs
Hoeveel kaarten er jaarlijks worden
verkocht van de Johnson Bibliotheek
in Austin heb ik vergeten te vragen,
maar het zijn er vast minder dan het
oude boekenmagazijn in Dallas. Dat
is onverdiend, gerekend naar de ijver
die de staf in Austin betracht om
haar bibliotheek aan de man te bren
gen. Onverdiend ook. gerekend naar
de verdiensten van de president die
hier moet worden herdacht. Want dat
is het hoofddoel van de .XBJ Libra
ry": zij moet een eerbewijs zijn voor
president Lyndon Baines Johnson,
die over de Verenigde 8taten regeer
de van november 1963 tot Januari
1969. Zo heeft Johnson het zelf ge
wild. Bij de uitvoering van zijn plan
een monumentale bibliotheek te bou
wen heeft hij gebruik gemaakt van de
mogelijkheden die de Amerikaanse
archiefwetten bieden en de invloed
die hij zelf genoot in Texas. Die wet
ten bepalen dat, wanneer een oud
president besluit zijn hele archief aan
de staat te schenken, de overheid
moet zorgen voor een behoorlijk be
heer. En de naam Johnson had in
Texas genoeg klank om de bestuur-
deren van de universiteit in Austin er
toete. bewegen te zorgen voor een
behoorlijk gebouw.
Hoedendoos
Dat gebouw zou je kunnen omschrij
ven als een kolossale hoededoos met
een veel te groot deksel maar laten
we het houden op een tempelachtig
bouwwerk, strak van lijn en blind van
muur. Het zal wel .monumentaal"
bedoeld zijn. hoewel het echte monu
ment binnenin zit. Daar staan duizen
den en nog eens duizenden archiefdo
zen, keurig als hele dikke boeken
naast elkaar opgesteld, allemaal even
groot en allemaal van dezelfde don
kerrode kleur.
In het gebouw is een platform met
uitzicht op een glazen wand. waar
achter een andere wand is opgetrok
ken van die rode dozen, een paar
verdiepingen hoog. Wat een papier,
denkt een mens dan en de begeleider
bevestigt dat in al die dozen meer dan
38 miljoen beschreven en betikte vel
letjes zijn opgeborgen.
Het is de nalatenschap haastige noti
ties, die ln de politiek zat vanaf de
crisis ln de Jaren dertig tot en met de
Vietnamese oorlog ln de jaren zestig.
Hij begon als Jongmaatje ln het be
stuursapparaat van Franklin Roose
velt, oogstte groot gezag als de domi
nante Democratische leider in de Se
naat. om vervolgens aan het presi
dentschap ten onder te gaan.
Al die tijd verbruikte Johnson papier
en. wat voor het archief nog belang
rijker is. bewaarde hij papier Niet
alleen de officiële brieven en stukken,
maar ook haastige notities, gemaakt
tijdens een telefoongesprek. Zij beho
ren in de bibliotheek tot de curiosa.
Belangrijker is natuurlijk de enorme
hoeveelheid gegevens die hier ligt op
geslagen voor historici en politicolo
gen. Het overgrote deel van die gege
vens is toegankelijk voor iedere se
rieuze belangstellende. Het etiket
„vertrouwelijk" moet in de Verenigde
Staten al snel wijken voor de weten
schap of de journalistiek. Veel sneller
dan in Nederland bijvoorbeeld
Eigen kamer
De meeste bezoekers die de LBJ-li-
brary binnen wandelen, gaan voorbij
aan die papierenwereld. Voor hen is
er ook iets aardigs: de nagebouwde
„ovale kamer", het kantoor van de
Amerikaanse president, zoals die er
uit zag in de jaren die Johnson in het
Witte Huis woonde. Alles staat er in:
het bureau met het lange toetsenbord
voor de telefoon, het bankstel met
ook weer zo'n toetsenbord op een
apart klein tafeltje (Johnson wilde
directe lijnen met al zijn belangrijke
adviseurs), de drie tv-toestellen (de
president keek meestal naar drie
nieuwsuitzendingen tegelijk) en de
telexen met aansluitingen op de gro
te persbureaus (ook een trekje van
Johnson).
De ovale kamer in Austin is nauw
keurig nagemaakt, maar moest wat
kleiner uitvallen dan de echte in
Washington. De kamer maakt daar-
Achter deze attractie
publiek ligt een kamer diel
gesloten Het is de kamer a
Johnson voor zichzelf hal
veerd in zijn eigen monuf
ruime, deftig ingerichte
met als aardigheidje driefc
len. De oud-president heef|t
lang gebruik van kunnen r_
stierf voordat zijn bibliotkr
en wel in gebruik was genoit
Van onze redacteur wetenschappen
ENSCHEDE Aan de technische hogeschool Twente ls een
verbeterde methode ontwikkeld voor het onderzoek van pa-
tiènten met ernstige epilepsie. De meeste gevallen van deze
hersenaandoening zijn met medicijnen goed te behandelen.
Wanneer dat niet lukt. kan het van belang zijn om de
hersenwerking tijdens de opbouw van een aanval te bestu
deren.
Een Twents onderzoekgroep heeft
daarvoor apparatuur ontwikkeld die
bij het optreden van een aanval de
registratie van de hersenwerking tij
dens de voorafgaande vijf minuten ln
een computergeheugen vastlegt. Tot
nog toe kon dat alleen worden bereikt
door die registratie (het EEG) conti
nu op papier uit te voeren. Hierbij is
een EEO-laborant betrokken. Omdat
het optreden van een aanval vaak
dagenlang uitblijft, was deze proce
dure voor de patiënt psychisch zeer
belastend. De onbemande appara
tuur die nu ontwikkeld ls. wordt daar
om als een duidelijke verbetering ge
zien ook trouwens voor de betrok
ken laboranten.
De bedoeling met de geregistreerde
voorgeschiedenis van een aanval ls.
te ontdekken waar ln de hersenen
precies de storing begint. Vanuit dat
startpunt, de „focus", verbreidt de
aanval zich namelijk naar andere her
sendelen. Uitwendig wordt de aanval
pas zichtbaar wanneer de storing de
onderdelen bereikt die de beweging
van spieren regelen. Als de plaats van
de focus precies bekend ls, kan opera
tieve verwijdering van het betrokken
hersengebied soms verbetering
geven.
Een eerste exemplaar van het Twent
se apparaat Is ln gebruik genomen ln
de epilepsiekliniek Meer en Bosch ln
Heemstede, die ook bij de ontwikke
ling betrokken was. Waarschijnlijk
wordt binnenkort een tweede ge
bouwd voor het eveneens meewer
kende academisch ziekenhuis in
Utrecht. De Twentse groep is intus
sen begonnen met een tweede fase
van het onderzoek, de ontwikkeling
van methoden om de geregistreerde
EEO's met een computer te verwer-
ken Men verwacht dat het rekentuig
meer informatie uit de verschillende
kriebellijntjes kan halen dan een neu
roloog. Projectleider dr. F. H. Lopes
da Silva hield zich eerder met succes
bezig met computer-interpretatie van
cardlogrammen, de registraties van
de hartwerklng.
Van een onzer verslaggevers
AMSTERDAM - Na bijna drie we
ken is gistermiddag een einde geko
men aan de bezetting van het Maag
denhuis, het administratief en be
stuurlijk centrum van de universiteit
van Amsterdam.
De bezetters besloten hiertoe omdat
zij de jongste stappen van het college
van bestuur zien ais een belangrijke
tegemoetkoming aan hun eisen.
Het bestuur van de universiteit
schreef vrijdag aan de voorzitter van
de Tweede Kamer dat het beleid van
minister Pais van onderwijs op het
punt van de bestuurlijke experimen
ten binnen de universiteit in strijd is
met de bedoeling van de wet.
(ADVERTENTIE)
la. alle drie denken ze er '1 zelfde over een
óigen bankrekening voor zoonlief' Daarom ook
start de Nutsspaarbank een nieuwe dienstverlening:
een eigen bank /spaarrekening voor iedereen van
11 lot 18 jaar
Oftewel de eigen Pick-Fiin-rckening.
Mel extra hoge rente.
Op alle Nutsspaarbankkantoren ligt daar een dui
delijke folder over klaar ..Nieuwerwets: |E EIGEN
PIF.K FI|N REKENING bij de Nutsspaarbank
Gewoon even afhalen op t dichtstbijzijnde kantoor
Zijn u en uw zoonlief weer Pick-Fijn op de hoogte'
LEIDEN „De literatuurweten
schap is één grote ellende. Het zou
misschien helpen als al het literatuur
onderwijs werd afgeschaft, maar ik
zie de eerste halve eeuw geen verbete
ring. Ik weet dat mijn voordracht
nutteloos ls maar het is goed dat eens
ln de zoveel tijd Iemand dergelijke
kritische aantekeningen maakt bij
een ten hemel schrijnend ver
schijnsel".
Dit zei Karei van het Reve. hoogle
raar in de Slavische taal en letterkun
de aan de Rijksuniversiteit van Lei
den ln de Huizlnga-lezing die hij ln de
Hooglandse kerk te Lelden voor een
1800 koppig publiek hield.
De Huizlnga-lezing wordt jaarlijks
georganiseerd door de Maatschappij
der Nederlandse letterkunde. NRC-
Handelsblad en de faculteit der lette
ren van de Leldse universiteit De
toespraak van Van het Reve droeg de
titel „Literatuurwetenschap: Het
raadsel der onleesbaarheid".
Allereerst zei Van het Reve niet ge
steld te zijn op de beoefenaars van de
literatuurwetenschap omdat hun pu-
blikaties volgens hem alle zonder één
uitzondering onleesbaar zijn. „En dat
zou toch niet mogen bij mensen die
dag in dag uit de geschreven taal
bestuderen", zo zei hij.
Ten tweede irriteert hem het gebrek
a^n bescheidenheid bij de literatuur
wetenschappers. Volgens Van het
Reve kent hun bekeringsijver zijn
weerga niet en maakt het vak toch
geen vorderingen. Als taak van een
wetenschap noemde hij het maken
van een beschrijving die slechts toe
pasbaar is op één ding.
De literatuurwetenschap zou zich dus
tot taak moeten stellen om een be
schrijving te maken van een slecht
boek die niet tegelijk de beschrijving
is van een goed boek en omgekeerd.
„En zo iets doen de literatuurweten
schappers niet. Zij delen dingen
mede die iedere maar dan ook iedere
lezer met gemak kan constateren en
een nieuw briljant idee komt niet in
hun brein op", zo vatte Van het Re
ven zijn betoog samen.
Van een onzer verslaggevers
BREDA TWee gewapende mannen
hebben gistermorgen vroeg in Breda
een bejaard echtpaar overvallen. De
buit bestond uit 130.000 gulden aan
contanten en 30.000 gulden aan pand
brieven. Het echtpaar, dat nog
slechts summier kon worden ge
hoord. had dit geld naar het de politie
vertelde in bewaring gekregen van
anderen. De overvallers waren ge
maskerd. Ze bedreigden het echtpaar
met een pistool en een ijzeren staaf
en sloten de man en de vrouw vervol
gens op in een slaapkamer
Van een onzer verslaggevers
EINDHOVEN - Een geldloper van
een supermarkt in Son is zaterdag
middag in het „Woensels winkelcen
trum" in Eindhoven beroofd van en
kele tienduizenden guldens Op het
moment dat de man het geld in de
nachtkluis van een bank wilde stop
pen dwongen een gewapende be
stuurder van een blauwe bromfiets en
zijn duo-passagier de geldloper, naar
zijn zeggen, de cassette met geld af te
geven Het politieonderzoek heeft
nog niets opgeleverd.
Het college wil nu dat de Kamer zich
ermee gaat bemoeien. Minister Pais
heeft het grootste deel van de door de
subfaculteiten ingediende experi-
menteeraanvragen afgewezen.
Goedkeuring van die aanvragen zou
het mogelijk hebben gemaakt af te
wijken van de wettelijke bepaling dat
vakgroepbesturen een meerderheid
moeten hebben van wetenschappe
lijk personeel in vaste dienst.
Het bestuur van de univeri
kreeg dit weekeinde ook eei
het college van bestuur n"
zoek zo spoedig mogelijk r
zieningsprocedure te starj,
afwijzing van een aantal
teeraanvragen door de mij
Het college wijst in die I
mogelijkheid de Raad va
schakelen.
„Wij zijn zeer tevreden i
ning. die het college van I
heeft gevonden", zei Sinl
visch zondagmiddag namel
tiecomité. Zij vertelde datl
ting is opgeschort. „Mocht L
zich niet aan zijn toezeggiif
dan zullen wij niet aarzelen!
denhuis opnieuw te bezj
voegde zij er aan toe.
Winkelcentrum 'de kopcrmolcn' 2#
Leiden - Meren wijk - Tel. C7I - I49I4C
Bakl meer dan brood alleen
^AKENFLITSEN
Autorijschool
Noordzee
kan leerlingen overdag
plaatsen op de personen
auto.
Tevens kunnen wi| overdag
leerlingen plaatsen op onze
Volvo vrachtauto
INL. TEL. 01718-22458
NU OOK IN LEIDEN
TEL. 071-210675
Mondgeblazen
glas
IN DIVERSE TINTEN
SFEERVOL VOOROUDE
STIJLDEUREN
Glasindustrie
Poppink
ROTTERDAMSEWEG
60-68. DELFT
TEL 015-561500
KERSTBOMEN
Kerststukjes en Bloeiende
planten
GARDEN
CENTRE B.V.
Bloemendaai
1e klas antieke
meubelen
Bloemendaai
Antiek b.v.
HOOGMADESEWEG LEI
DERDORP TEL
071-410377 PRIVÉ PAR
KEERPLAATS
MODERNE EN KU
INGELIJS"l1
SPIEGELSf
MEER DAN 200 S
IN VOORRAJ
Glasindus
Poppir;
ROTTERDAMSEWEG
Del'! lol 015-561500
lerdags geopend van I
Griffioeip
tuincentrf*
ALS IEDER Tl
ZELFBEOIE'
kerstbon
TOT 5 MEI
LEIDSEWEG
VOORSCHO
'AST HOFI
iel 071-
STf
1e
KATTEBAK STI
thuisservice
snel absorberen!
2 zakken van i
I 29.95: gratis thuidi
(Ook s avonds i
TEL. 070-91
GETINT
SPIEGEL
vroeger onbeiaaib Q
haalbaar voor 30 -
in de almeting van
cm
Glasindust 2
Poppir
ROTTERDAM!
60-68 DEL'
TEL 015-561!
Fijn dat u een lo t
Trntjyv nummer van TR
Ir.nkl „ral
kocht, maar wat
moet u nu morgi
Weer zestig een
neerleggen?
Een abonnemei
veel gemakkelij
Vraag proefabonnei
Tel. 020-913456.
afd. Service