Schillebeeckx pleit voor
alternatieve (kerk)praktijk
Ontwikkelingscoöperatie
komt van de grond
Franse bisschoppen
trekken ten strijde
Confessioneel beraad
tegen noodgemeenten
Trouw
Conferenti
Gijsen: wetsontwerp
abortus voert
op hellend vlak
VANDA
HONDERD JAAR
CHRISTELIJK ONDERWIJS
etn
Kinderen tekent n
oude testament h
UIT DE KERKBLADEN
Stel je voor
dat het vrede
zou worden
Kleinbedrijf heel
65.100 vacatures i
MAANDAG 11 DECEMBER 1978
TROUW/KWARTET
BEVERWIJK Een gemeente heeft recht op eucharistieviering en daarom op ambtsdragers,
die haar voorgaan. Dit was de kemconclusie, die prof. dr E. Schillebeeckx trok tijdens de
zaterdag gehouden studiedag over „Basis en Ambt". Deze dag was georganiseerd door de
kritische Gemeente IJmond in Beverwijk.
Ruim vierhonderd algevaardigden
van basisgroepen bezonnen zich op
het vraagstuk van het ambt in dienst
van nieuwe kerkelijke gemeentevor
ming. Pastor Jan Ruiter van de Kriti
sche Gemeente IJmond, was echter
blij, dat er ook vertegenwoordigers
waren van de officiële kerken en in
stanties. Er Is een duidelijke verbete
ring van sfeer en klimaat, aldus Jan
Ruiter.
Recht van gemeente
De studiedag werd namelijk ook bij
gewoond door bisschop Ernst van
Breda, door P Vrlens O FM Kap.,
secretaris-generaal van de R.K. Kerk
provincie, door vicaris-generaal Kui
per van Haarlem en door vertegen
woordigers van de raad van kerken
en de commissie „Intercommunie en
ambt".
Prof. Schillebeeckx wees erop, dat
het recht van de gemeente op eucha
ristieviering en op een voorganger
door de bestaande wetgeving in de
kerk vaak geblokkeerd wordt. Hij
nam als voorbeeld Duitsland, waar
mannen en vrouwen wegens gebrek
aan priesters diensten lelden. Maar
zij ontvangen geen wijding en daar
mee wordt volgens prof. Schille
beeckx aan die gemeenten het recht
op eucharistieviering ontkend.
Gastheer
In zijn inleiding en ln zijn reactie op
de verslagen van de deelnemende ba
sisgroepen wees prof. Schillebeeckx
erop, dat in de eerste eeuwen van de
kerk het ambt zich ontwikkelde rond
om de gemeentevorming en niet ron
dom de eucharistie. De christelijke
gemeenten werden gesticht door de
apostelen om de zaak van Jezus voort
te zetten.
Van meet af aan waren er ter plaatse
profeten en leraren, die datgene wat
ze van de apostelen hadden ontvan
gen, verder uitdiepten. In Jeruzalem
bij voorbeeld werd de gemeente ge
leld door een collegiaal team. terwijl
ln Korinthe een veelheid van huisge
meenten was. Daar ging telkens de
gastheer voor in de eucharistievie
ring.
Er waren nog geen strikte voorschrif
ten. Wat van onderen aan de basis
groeide, werd gezien als gave van de
H. Geest, aldus Schillebeeckx, die
verder zei dat tot in de tiende eeuw
het ambt altijd met gemeenteleiding
verbonden is geweest. Dit verandert
volgens hem in de middeleeuwen,
waar het concilie van Trente het ver
band legde tussen ambtsdrager en
eucharistie. Hij constateert daarna
een steeds verder gaande sacralise-
ring van het ambt, met name onder
pausen als Plus X, Pius XI, en Plus
XII.
De viering van de eucharistie behoort
wezenlijk tot het apostolisch erfgoed.
Dit apostolische recht van de ge
meente heeft volgens prof. Schille
beeckx voorrang op de eisen, die de
kerk ten aanzien van het ambt stelt.
Deze eisen mogen niet verabsolu
teerd worden.
Niet ketters
Schillebeeckx hield daarop een warm
pleidooi voor wat hij de alternatieve
praktijk noemde en die steeds meer
mensen gerechtigd vinden voor te
gaan, zoals gehuwde priesters enz.
Hij acht deze alternatieve praktijk
bijbels mogelijk. De praktijk ketters
Prof. dr E. Schillebeeckx
noemen acht Schillebeeckx onkerke
lijk en kerkelijk gezien onzin.
De alternatieve praktijk is niet tegen
de kerkorde gericht, maar zij loopt
erop vooruit. Dit is geen prettige situ
atie, maar toch geen reden om basis
groepen buiten de kerk te plaatsen.
Schillebeeckx noemde dit een ideolo
gisering van het kerkelijk recht en
een posthume verkettering van vele
eeuwen christendom.
ROERMOND Bisschop Gijsen
van Roermond vindt dat het door het
kabinet-Van Agt in te dienen wets
ontwerp inzake abortus op het hel
lend vlak voert. De overheid moet
altijd het leven beschermen, ook als
de meerderheid van de bevolking zich
hiervan onvoldoende bewust is. An
ders leven we binnenkort niet meer in
een rechtsstaat, want dan komt op
veel meer punten het leven van veel
meer mensen in gevaar.
Mgr. Gijsen pleitte ervoor de huidige
wet te laten bestaan en deze aan te
vullen met aandacht voor de nood
waarin moeders van ongewenste kin
deren en de ongewenste kinderen zelf
kunnen komen. Ondanks de toename
van illegale abortussen zou de wet
met alle kracht en met alle denkbare
middelen gehandhaafd dienen te
worden. Verder moet volgens mgr.
Gijsen alles op alles gezet worden om
de mentaliteit van de mens te verbe
teren. „Als de overheid dit niet na
streeft en er niet alle middelen voor
aanwendt, is zij in feite niet waard
overheid te zijn". Dat men aanvanke
lijk veel weerstand zal oproepen,
moet men er maar voor overhebben",
zo zei hij.
Als de wet wordt aangenomen, zal
mgr Gijsen alle middelen aanwenden
om duidelijk te maken dat een chris
ten op deze wet nooit ja mag zeggen
om de wet veranderd te krijgen.
:rs
Van een onzer verslaggevers
ZWOLLE Het CGB, Het confessioneel gereformeerd be
raad, wil niet meewerken aan de oprichting van noodgemeen
ten ln de gereformeerde kerken. Ook ls het bang voor de
verenlglngsvorm, omdat een vereniging de neiging heeft om
plaatselijke afdelingen op te richten, waardoor polarisatie
kan ontstaan ln gemeenten die nog een eenheid zijn.
(ADVERTENTIE)
Op de appeldag van het COB, die
zaterdag in de IJsselhal te Zwolle
werd gehouden bleek dit uit de beant
woording van verschillende vragen.
Ds. L. H. Kwast uit Kollum (Fries
land) hield op deze dag een Inleiding
over het thema van de bijeenkomst:
Waar ls God? Hij toonde zich na
afloop van de forumdiscussie ook wat
verlegen met de vele opmerkingen
die cirkelden rondom de vraag: Moet
de synode niet dit of dat besluit ne
men? Hij noemde het „een beminne
lijke naïviteit om te denken dat de
crisis door een synodebesluit kan
worden verholpen".
In zijn toespraak, waarmee de dag
begon, had ds. Kwast Juist uiteen
gezet, dat het grootste probleem niet
ls de confessionele crisis, maar de
geestelijke crisis die daar achter ligt.
Naar zijn oordeel zit deze crisis inge
bakken ln de voorafgaande wijsbe
geerte. Descartes vroeg zich af of het
mogelijk ls om te denken „alsof Ood
er niet is"; Hegel en Feuerbach ont
dekten de mogelijkheid om te leven
„alsof God er niet is". Ds. Kwast
betoogde dat het daarom niet aan
gaat. te zeggen dat de crisis begonnen
is met de loslating van de uitspraken
van Assen-1926 of met de benoeming
van die of die hoogleraar.
Beweging
Het CGB ls een stichting die wil op
komen voor gereformeerd belijden.
Alle sprekers benadrukten steeds,
dat het niet de bedoeling ls te polari
seren. Prof. dr K. Runia, lid van het
waarin opgenomen: Oe Rotter
dammer. met Dordts Dagblad,
Nieuwe Haagse Courant met
Nieuwe Leid se Courant
Uitgave: Trouw/Kwartet BV
Hoofdredacteur Jenze Tammmga
Directeur mg O Postma
HOOFDKANTOOR
Postbus 859
1000 AW Amsterdam
W riautstraat 131
Amsterdam
lei 020-913456
iele» 13006
Postgiro 66 00 00
Bsnk Ned Cred.elber*
Rtkenngnr 23.0012.574
Gemeentegiro Amsterdam
X11000
REGIO ROTTERDAM/DORDRECHT
Postbus 948
3000 AX Rotterdam
te* 010-115588 (abonnementen
en bezorging)
lel 010-115568 (redectie)
lel 115700 (ui
REGIO DEN HAAG/LEIDEN
Postbus 101
2501 CC Oen Haag
lel 070-469445
Parkstraat 22
Oen Haag
REGIO NOORD/OOST-NEDERIANO.
(uitsluitend administratie)
Postbus 3
8000 AA Zwott*
tel 05200-17030
Melkmarkt 56
Zwoiie
Abonnementsprijzen:
Per meend 1147
I 46 *0
113 40
Opgave lamiieber-chten 9-19 30 ven
maandag Urn vu,dag Op zondag van 18-
20 uur telet 020-913456
Opgave m.m-advertent>ei lel
320-936868 O» •Chnffkfi een Uw»-Adv
afdekng postbus 433
1000 AK AMSTEROAM
Adreeweogingen tetsiielend echnfieNk
een onze Ainsierdemse edreeeen
forum, sprak hierover ln zijn vragen-
beantwoording Ook hij achtte de
verenlglngsvorm voor het CGB niet
wenselijk. „We moeten een beweging
zijn, een beweging van de Geest,"
aldus prof. Runia.
Eén van de bezoekers legde ds. Kwast
de opmerking voor: Alle sprekers ver
geten één ding, namelijk dat er hier
velen zijn die zondags moeten vluch
ten, omdat hun eigen predikant het
Woord niet verkondigt Ds. Kwast gaf
ten antwoord dat een christen soms
moeten lijden, ook aan zijn eigen
kerk. Hij riep op om niet de oude
oplossing te kiezen van weglopen.
„Als u morgen ergens anders kerkt,
wees dan geen verbitterd mens. U
moet biddend blijven," aldus ds.
Kwast
De krant
Aan drs. A. Schouten werden de poli
tieke vragen voorgelegd. „Vindt u het
niet nodig, dat een partij als het CDA
over een eigen krant kan beschikken,
nu zowel Trouw als het Friesch Dag
blad zich kritisch opstellen ten op
zichte van het CDA?" Drs Schouten
vond een partijkrant echter niet wen
selijk. Het is goed, dat de kranten het
partijbeleld kritisch volgen. Bruin
Slot was een goede hoofdredacteur,
maar het was niet Juist dat hij tege
lijk zo nauw betrokken was bij de
leiding van de partij, zo vond de
spreker.
Abortus
Verschillende vragenstellers gaven
een afkeurend oordeel over het wets
ontwerp dat ln de maak is inzake
abortus. Schouten wees er op dat de
inhoud van dat wetsontwerp nog niet
officieel bekend ls en dat daarom
voorzichtigheid ls geboden bij een
beoordeling. Verder was hij echter
van oordeel dat Je als christen moet
zeggen ten aanzien van de abortus
provocatus: Nee. dat ls ontoelaat
baar. Ood geeft het leven. Behalve
wanneer er sprake is van zo'n afschu
welijke grenssituatie ln het leven.
Mocht het wetsvoorstel echter Inhou
den een: Ja, mits aan een aantal
voorwaarden is voldaan, dan ls dat
ontoelaatbaar. „Dan begrijp lk niet
dat een kabinet met zoveel CDA-
mlnisters zo n wetsvoorstel kan Indie
nen", aldus drs. Schouten.
Veel zorg
Oud-minister B. Roolvlnk vond het
nu de tijd om hoofdzaken van bijza
ken te onderschelden. En dan zijn er
toch ontwikkelingen binnen de gere
formeerde kerken, waarover het CGB
veel zorg heeft. Pas-benoemde ouder
lingen die geen enkel formulier meer
ondertekenen, en een kerkdienst
waarin Iemand van het IKV op de
preekstoel klimt om een eenzijdig
verhaal te houden. Als een heel dui
delijke moeilijkhed noemde de heer
Roolvlnk ook de uitzendingen van de
IKON.
Oproep
De heer Roolvlnk besloot zijn toe
spraak met de oproep aan de aanwe
zigen om als er een beroep op hen
gedaan wordt om de kerk te dienen
als ouderling of diaken, dit beroep
niet te snel naast zich neer te leggen.
Naar de mening van de spreker was
dit een betere weg tot genezing van
de kerk dan het stichten van een
vereniging. „Onze kerken dreigen do-
mineeskerken te worden. Niet omdat
de dominees zo vindingrijk zijn, maar
omdat de gemeente en de ambtsdra
gers zo passief zijn".
W. F. J. Hana: Klokkenkijkboek.
Ultf. Unieboek bv, Haarlem. 160
blz. prijs 22,50.
Een vernieuwde editie van het uit
de Van Dishoeck Cultuurhistori
sche Paperbacks bekende „Klok
kenkijkboek" van de uurwerkspecl-
alist Hana. Fraai verzorgd en voor
zien van 120 zwart wit en 8 kleuren
foto's Er ls voldoende Informatieve
tekst bij deze op het eerste gezicht
wat willekeurige keuze. Opzet was
vooral onbekende resp. zeldzame
uurwerken onder de aandacht
brengen.
EEUWFEEST-AVONDEN
OVERAL IN HET LAND
BINNENKORT IN...
DRACHTEN dinsdag 12 december
Aula Ichthus College, De Raai 97
SNEEK donderdag 14 december
Aula Bogerman College
NAALDWIJK dinsdag 19 december
Ontmoetingskerk, Anjerlaan 47
Non-stop programma van 8.00-9.30 uur.'
Presentatie: Sipke van der Land.
Spreker; Drs. T. M. Gilhuis, Th. Germeraad of Drs. J. Hordijk.
Verder: de film „Mensenkinderen" en nog veel meer.
TOEGANG VRIJ! IEDER WELKOM!
PARIJS (ANP) „Alcohol,
bedreiging voor de mens" is
de titel van een dossier dat is
uitgebracht door de sociale
commissie van het Franse
episcopaat over alcoholmis
bruik in Frankrijk. Het dos
sier wil een noodkreet zijn
aan de publieke opinie. Vol
gens het dossier eist de drank
per jaar het leven van 32.000
Fransen.
De gevolgen van alcoholisme hebben
zulke vormen aangenomen dat wij
niet anders kunnen doen dan een
noodkreet lanceren, aldus het dos
sier. Waarom is het toch, dat terwijl
zoveel mensen verontrust zijn over
het gebruik van verdovende midde
len, alcohol beschouwd wordt als
meer natuurlijk en minder verontrus
tend. De statistieken bewijzen dat de
Van een onzer verslaggevers
AMERSFOORT De oecu-
meniusche ontwikkelings
coöperatie EDCS die in
Amersfoort gevestigd is heeft
nu ruim drie jaar na zijn op
richting door de Wereldraad
van Kerken een kapitaal van
bijna vjf miljoen gulden. Hij
heeft 109 leden, allen kerken
of kerkelijke lichamen.
In drie landen (Nederland, Franstalig
Zwitserland en West-Duitsland) heeft
de EDDCS steungroepen. Tijdens de
bestuursvergadering van de EDCS,
afgelopen week in Amersfoort, werd
besloten een regionaal vertegenwoor
diger ln Afrika met Nairobi als stand
plaats aan te stellen. Later komt er
nog een speciale man voor Azië.
De belangstelling voor de EDCS ont
wikkelde zich aan vankelijk ln de
ontwikkelingslanden langzaam. De
Keniase bankier M. Kipusi een van
de betuursleden van de EDCS, meen
de, dat de oorzaak voor deze schoor
voetende belangstelling vooral een
generatieprobleem is. De oudere ker
kelijke leiders ln de derde wereld heb
ben meer fiducie in giften, dan in
leningen die weliswaar op zachte
maar toch op zakelijke voorwaarden
worden verstrekt
Jongere ontwikkellngsdeskundigen
ln de kerken hebben wel vertrouwen
ln leningen, omdat die de ontvanger
ertoe dwingen op een zakelijke ma
nier te werken. Het is de opdracht
van de nieuwe Afrikaanse vertegen
woordiger de belangstelling voor het
EDCS-systeem te wekken. Inmiddels
heeft de Amerikaanse vertegenwoor
diger Fred Bronkema reeds aanzien
lijk succes geboekt bij zijn pogingen
aandeelhouders voor de EDCS te
winnen. Vooral verschillende rooms
katholieke orden en congregaties
hebben aanzienlijke financiële steun
aan de EDCS gegeven.
Tijdens de bestuursvergadering van
vorige week zijn dertien nieuwe pro
jecten ln studie genomen. Twee pro
jecten in Afrika zijn goedgekeurd,
waarvan één ln Kameroen. De twee
projecten die al eerder begonnen zijn,
open goed. Het betreft de bouw van
goedkope hulzen voor het laagst be
taalde personeel van een ziekenhuis
in India en steun aan een visserscoöp
eratie in Ecuador.
Volgens EDCS-directeur Adrian St.
V. Wijemannen overwinnen steeds
meer kerken ln de rijke landen hun
schroom, nu zij zien dat de EDCS
echt gaat functioneren. Tot nu toe
hebben 120 gemeenten en diakonién
van de Nederlandse Hervormde Kerk
aandelen ln de EDCS aangeschaft.
Het totaal bedrag ls de negentigdui
zend gulden gepasseerd. De hervorm
de kerk zelf ls lid van de EDCS. de
Gereformeerde kerken (nog) niet.
*De Nederlandse steunorganistie van
de EDCS. de NVOC, is met zijn 2180
aandelen de grootste aandeelhouder
van de EDCS. De NVOC is gevestigd
ln Leeuwarden. In beginsel kunnen
aalleen kerken en kerkelijke groepen
lid worden van de EDCS. Hoeveel
aandelen (van vijfhonderd gulden)
men ook koopt, men kan niet meer
dan één stem verwerven.
De EDCS keert een bescheiden rente
uit. Dat ls voor veel kerkelijke beleg
gers een reden om voorlopig hun ka
pitaal nog in meer renderende instel
lingen te beleggen. Volgens de be
stuurders van de ECS kan men de
laatste tijd echter versnelling van de
groei van het aandelenkapitaal vast
stellen. De Zweedse voorzitter de
bankier H G. E. Erfeld uit Uppsala
zegt: „De EDCS is nu bezig definitief
van de grond te komen."
vernielingen door alcohol veel groter
zijn in aantal dan die door drugs. Een
honderdtal mensen sterft jaarlijks
aan het gebruik van verdovende mid
delen tegenover de 32.000 alcohol
slachtoffers, aldus het dossier.
Alcohol staat als belangrijkste
doodsoorzaak op de derde plaats in
Frankrijk, na kanker en hart- en
vaatziekten. Een derde van de ver
keersongevallen en 15 procent van de
ongevallen op het werk zijn terug te
voeren naar alcoholmisbruik. Alcohol
speelt een rol in 50 procent van alle
moorden en zedenmisdrijven. Bijna
acht miljoen Fransen lijden direct of
indirect onder de gevolgen van de
alcohol, aldus de commissie in haar
rapport.
Een op de twee ziekenhuisbedden
wordt bezet door een alcoholslachtof
fer en dat betekent dat 42 procent
van de begroting voor ziekenhuizen
en 50 procent van de begroting voor
psychiatrische hulp verdwijnt ln de
alcohol.
Oorzaken
Het wordt tijd, zo meent het dossier,
dat er harder wordt opgetreden tegen
de oorzaken van alcoholmisbruik.
Het dossier geeft toe, dat grote econo
mische factoren een rol spelen.
Frankrijk leeft voor een groot deel
van de wijnproduktie, maar deze zou
meer georganiseerd moeten worden
en ook verminderd. Want. zo zegt het
dossier, zijn arbeidsconflicten, die
men vreest een excuus voor een der
gelijke zelfvernietiging van de bevol
king? Is het trouwens onvermijdelijk
dat 95 procent van de druivencultuur
wordt omgezet in wijn en ander
alcohol?
De kerk mag ook niet onverschillig
blijven wat betreft een zo ernstig pro
bleem: het gaat om de mens, de glorie
en de liefde van God staan op het
spel. De mens heeft van God vrijheid
gekregen en de alcohol maakt hem
opnieuw slaaf, aldus het dossier. De
kerk moet concreet handelen. In
plaats van deze sociale situatie te
laten verergeren, moet de kerk haar
kapotmaken. Maar de alcohol heeft
machtige beschermers. En hoe kun
nen politici handelen wanneer ze niet
gesteund worden door de publieke
opinie. Waarom wordt anders '8 lands
begroting zo belast door de enorme
uitgaven, die te maken hebben met
het alcoholisme?, aldus het dossier.
Het dossier geeft naast statistieken
over alcoholmisbruik ln het alge
meen, alcoholmisbruik onder vrou
wen en kinderen, getuigenissen van
alcoholici en theologische overden
kingen door pater Xavier Thevenot.
NIEUWE HEMELEN EN EE
NIEUWE AARDE
Ook daarvan spreekt Petrus
Petrus 3.8-14) in dit stuk dat
derde adventszondag hoort.
Tegenwoordig een aangevocht
gedachte. Hij voegt er nog iel
toe: waar gerechtigheid woon!
Eerlijk gezegd worden we dooi
toevoeging weer wel geboeid.
dat spreekt ons aan. Zelfs als
besef hebben dat bij die
gerechtigheid waarvan hier si
ook ons eigen leventje niet
waterdicht en veilig is. Dat
wel eens tegen kunnen vallen.
Gerechtigheid en mijn daden
gedachten, om maar iets te ni
Tegen elkaar aan gelegd zal er i
kloof blijven. Weet lk waarovejfva
praat als ik dat woord, dat bijr
heilige woord in m'n mond of.i
gedachten neem? Gerechtighi
is wat God wil en bedoelt. Dat;
zijn liefde en tegelijk ook in zijl
toorn. Dat de dingen recht wor
eerlijk en werkelijk smetteloos
dat mensen worden zoals ze be
zijn. En dan denk ik niet aan e<
stralenkrans en weet ik wat vo<
model we elkaar hier trachten
praten. Meestal stierlijk vervel
Maar echte mensen van vlees el
bloed en met liefde en kracht
geladen, Inventief en tegelijk
betrouwbaar. Gerechtigheid sp
ons aan tegen de achtergrond v
ongerechtigheid in 't groot en L
klein. Maar nieuwe hemelen en
nieuwe aarde? Vreemd, dat ls t<
concreet, en tegelijk zeggen we
elkaar: daar kan ik me zo weinl
voorstellen. De beelden van de
paarlen poorten en de gouden s
hebben op ons vaak veel meer e
vervreemdend effect. Eerlijk ge
zijn we niet zo weg van gouden
straten. Zouden we het misschi
moeten vertalen met: een nieu?
werkelijkheid? Misschien nog t
deze zelfde werkelijkheid maar
tot ln 't bot vernieuwd. En hoe
dat dan komen? Ik denk dat di<
vraag niet beantwoord kan wor
Een nieuwe werkelijkheid komt
op een nieuwe niet voor te stelli
wijze. Vroeger werd gestreden
„langs lijnen van geleldelijkheiLM
via een wereldondergang. Ook <T*
strijd is voorbij en zinloos gewo^Ji
Op een nieuwe verrassende wija
verrassend wil zeggen dat we 't i
weten. Maar we verwachten hef
Hoe dan ook. Ons leven is erme(
gevuld. Het betekent een krach!
ons leven: het is niet voor niets,
loopt op het goede van God uit.
ie}!
:hU
u
ac
DEN HAAG Bij gelegenheht
de negende internationale bigc
beurs, 19-25 april 1979 in Jeru
wordt een internationale we*
„Kinderen uit de hele wereld i
ren het oude testament" geh
Scholieren tussen 8 en 14 jj
honderd grote steden in vele
krijgen de kans op prijzen,
Jeruzalem zullen worden uitg
Daar is Den Haag bij. De mo Ba
deelname wordt voor de lagenn
len in Den Haag gecoördineerd®a
de plaatselijke stichting Chri£b
Onderwijs.
til
Stel Je eens voor. dat het werkelijk
vrede wordt in het Midden-Oosten,
vraagt dr S. Gerssen in Woord en
Dienst:
Sommigen van ons hebben Israël zo-
,zeer gezien ln het kader van de nade
rende eindtijd en eindstrijd, dat zij
door opdoemende vredeskansen nog
al wat in verwarring raken. Een Is
raël, dat in vrede met zijn buren leeft
past niet in het scenario van de eind
tijd; beschouwingen over een zich
steeds meer toespitsend conflict in
het Midden-Oosten als het voorspel
van de wederopkomst van Christus
worden erdoor ondergraven. Velen
hebben hun verbondenheid met het
)oodse volk bijna uitsluitend tot uit
drukking gebracht in een krachtige
support voor de belangen van de
staat Israël en ln een heftige veront
waardiging over het wangedrag van
de vijanden ervan. Zal als het werke
lijk vrede wordt blijken, dat daar nog
diepere dingen achter zaten, name
lijk een verbondenheid met wat ons
in en met het Joodse volk geschonken
is. de betrokkenheid op dit volk als de
partner in de verwachting van de
toekomst des Heren en de noodzake
lijke tegenspreker, opdat de christen
held niet van de waarheid Oods ver
vreemden zou. Of ls men aan dit alles
en nog zoveel meer. dat ln het myste
rie van het joodse volk temidden van
de volkeren besloten ligt ln alle actie
ve solidariteit nog nauwelijks toege
komen? De dag waarop het verdesak-
koord gesloten wordt zou wel eens
voor de joden en nog veel meer voor
de christenen het uur der waarheid
kunnen zijn. Als het vrede wordt ln
het Midden-Oosten breker er boeien
de tijden aan. Het Jodendom krijgt
dan de kans om de rijke oogst van het
zionisme binnen te halen. En het
christendom krijgt de gelegenheid
om het echte Jodendom als factor ln
de geschiedenis te leren kennen en
zich open te stellen voor uitdagingen
en verrassingen, die de Ood van Is
raël nog voor ons in petto heeft.
verenigen zich niet vanwege hun
communistische ideologie die is in
zichzelf al vermolmd maar vanwe
ge Israël. Zij verenigen zich met de
koning van het noorden, de Sowjet- Trpiiyplaar
Unie. Men moet de Bijbelse aardrijks- CUZiCiOdi
kunde steeds van Israël uit bezien:
„En lk wil u omwenden en u aan de
leiband doen lopen en u brengen van
uit het uiterste noorden op de bergen
van Israël (Ez. 39/2; vert. Schlachter).
de Sjah van Perzië vertwijfeld wor
stelt met Islamitische en communisti
sche machten.
Vredesgemeente, wat hou
in? doopsgezinde vredesgroep,
nari, Fredeshiem, Steenwijk.
opg. tel. 08370-11945.
Diakonale „markt"- en
tingsdagen, voor diakenen en i
resseerde gemeenteleden, naar
zaterdag 13 en 27 januari en 3 f
ri. De Blije Werelt. Lunteren.
aanm. algemeen diakonaal I j
geref. kerken, tel. 033-43244.
Sint Jan van het Kruis,
weekend met Jan Peters, 5-7 ji
Emmaus Priorij, Maarssen (tel.
61678).
De rol van Jordanië ls nog niet hele
maal duidelijk, maar zelfs dat lag ai
in de bijbel vast, volgens het procédé,
waarmee Wlm Malgo de bijbel naast
de krant legt:
Menselijke verwikkelingen
films van Ingmar Bergman), 5-'
ari, Den Alerdinck. Laag Zuthe
05290-541).
Bijbeluitleg
Dr Gerssen onderschat echter de vin
dingrijkheid van de eindtijd-specia
listen. Voor de vanuit Zwitserland
werkende evangelist Wlm Malgo
biedt het overleg van Camp David
geen enkele moeilijkheid, integen
deel. „Bezien ln het profetische licht
wordt nu alles steeds duidelijker.
Want de profeet Jeremia zei reeds:
Vanuit het Noorden zal het ongeluk
losbarsten over alle bewoners van het
land (Jer. 1:14)." Het gevaar heeft dus
voor Israël nooit gelegen in Egypte.
Nog enkele citaten van Wlm Malgo
uit hetzelfde nummer van zijn blad
Nieuws uit Israël (adres: Postbus
489, Leiden) en men ziet. hoe simpel
de politiek eigenlijk in elkaar zit:
Aan de ene kant zien wij de samen
balling van de oostelijke wereld tegen
Israël, die slagen zal. Deze landen
Men kan van Jeruzalem naar Moskou
een rechte lijn in noordelijke richting
trekken. Het „uiterste noorden" (Ez.
39/2 vert. Elberfeld) is dus Moskou
resp. de Sowjet-Unie. Aan de andere
kant zien wij de samenbundeling van
de westerlijke wereld: De koningen
van het zuiden, met als hoofd Egypte.
Hij wordt enige keren door de profeet
Daniël genoemd en gaat met de Vere
nigde Staten èn de koningen van de
opgang der zon èn het verenigde Eu
ropa tezamen.
Het is de Sovjet-Unie gelukt Lybië en
Ethiopië uit de koningen van het zui
den (Afrika), waarover Egypte de lei
ding heeft, los te weken Ethiopië is
thans gesovjettlseerd, Lybië zit vol
met Sowjet-Russische wapens. Dat
zegt Ez. 38/5 „Gij voert met u Perzen
(op Iran kom ik nog terug Moren
(Ethiopiërs) en Lybiërs, die allen
schild en helm dragen." Zo begrijpen
wij, waarom Lybië en Egypte thans
onverzoenlijk uit elkaar liggen. Wat is
er met de Perzen aan de hand? Jaren
geleden benadrukten wij reeds, dat
Perzië, dat zo aan het westen gebon
den en van hypermoderne Ameri
kaanse wapens voorzien is, gerussifi
ceerd wordt. En nu is het al zover, dat
Het ls bijzonder belangwekkend, dat
Jordanië zich noch bij het afwijzings
front noch bij Egypte heeft aangeslo
ten. Waarom ls Hoesein de eeuwige
treuzelaar, die kennelijk niet in staat
is, in de kwestie van Camp David een
duidelijk standpunt in te nemen?
Welnu, het huidige Jordanië was het
vroegere gebied van Moab en Am
nion. De Jordaanse bevolking is het
nakomelingschap van de twee klein
kinderen van Lot, die door zijn ver-
bindtenis met zijn twee dochters, dus
door bloedschande, worden geboren
(Gen. 19:33-38). Lot was de grote treu
zelaar. Hij liet graag de beslissing aan
anderen over. De nakomeling
van Lot. koning Hoesein, draagt het
zelfde kwalijke kenmerk geen be
slissing te kunnen nemen.
Nog één citaat uit de beschouwingen
van de heer Malgo naar aanleiding
van Camp David:
Wij willen nog kort de Islam in Israëls
spiegel beschouwen: Indien Abra
ham. toen de beloofde zoon Iza&k
lang uitbleef, geen bespoediging van
een gebedsverhoring zou hebben be
werkstelligd (Gen. 16), zou er nu geen
conflict zijn ln het Midden-Oosten.
Van een onzer verslaggevers
DEN HAAG Het midden- en
bedrijf (minder dan 100 werkj
kampt, ondanks de hoge wi
heid, met een groot aantal r
vervulbare vacatures. Eind ok
1977 bedroeg dit aantal 65.100 tu
neerkomt op ruim 70 procent vi
totale aantal probleemvacatui B
het particuliere bedrijfslevi
geheel. hr
li
Dit meldt het Economisch Ins! n
voor het Midden- en Kieinb
(EIM) na verricht onderzoek. Vfl|
het EIM komt de omvang va c
bleem des te scherper tot uitirfct
men bedenkt, dat het midde g
kleinbedrijf ongeveer 40 procen
de werkgelegenheid in het total!
ticuliere bedrijfsleven voor zijn
ning neemt. Het tekort aan art
krachten komt het sterkst naar
bij vacatures waarvoor ambad
ke vakbewkaamheid is vereist
I
