ntvoeringen antwoord op 'officiële' terreur
Reparatiebedrijven
slaan handen ineen
errillabewegingen El Salvador hebben niets meer te verliezen
Guerrilleros
ontvoeren.
Japanner
;RDAG 9 DECEMBER 1978
TROUW/KWARTET
19
>terk accent op
r Dick Ringlever
1'
Een van de
voorbeelden
van een
breedspoor,
in dit geval
de Tabbert.
de caravan op stap wil, maar
iets aan comfort wil ontzeggen,
eer nog dan voorheen eigenlijk
anten uit. Op de Caravan-RAI
tot en met 17 december in
rdam) etaleert de industrie een
onuitputtelijke spitsvondlg-
de bouwer, die op het dak van
aravan zonnecellen liet aan-
n: de caravanner is niet meer
:elijk van een stroomaanslui-
unt; alle stroom (ook die voor
lkast) komt van de zon.
fabrikant van het paneel, dat
t aangeeft hoeveel water er nog
ank zit, hoeveel gas in de fles en
tl stroom nog in de accu.
Of de nieuwe box, die zowel koelt als
verwarmt.
Het zijn maar een paar van de vele
nieuwe snufjes, die op de accessoires-
stands op deze RAI zijn te vinden.
Wie een royaal gevulde beurs heeft en
op zijn vakantie beslist niet zonder
het thuis gewende gemak kan, of
gewoon wat wil pronken op de cam
ping heeft een ruim gesorteerde
palet van mogelijkheden voor zich.
Luxe
Van het traditionele beeld van de
zwervende vrijbuiter, die liever het
ongebaande pad zoekt dan de ker-
missfeer van de grote campings en
die zich nog liever wast In beekwater
dan onder de door een druktank be
diende caravan-kraan, lijkt weinig
meer over als men afgaat op de luxe,
die deze RAI ln de vitrine zet.
Heleméél waar is dat niet. De trek
kers van toen zijn er nog steeds. Maar
zij vormen slechts een minderheid
van de 360.000 caravanbezitters in
ons land en van de ruim drie miljoen
in Europa.
Voor het gros van hen is de caravan
niet meer dan een stukje eigen huis.
dat gedurende enkele weken ver
plaatst wordt naar een wat zonniger
oord. En daarbij hoort dan ook de
televisie, de translster-radio, het gas
fornuis en de koelkast. Dat de fabri
kanten juist in die groep commercieel
perspectief zien, Ugt dus voor de
Techniek
igens b
wikkeling in de caravan-branche lang
niet beperkt tot het aan de lopende
band produceren van steeds meer
helpende handen in de vakantie-huis
houding. Ook aan de wagens zélf is
dit jaar veel verbeterd, zowel aan de
onderstellen als aan de opbouw.
Wat dat laatste betreft: steeds meer
fabrieken gaan over tot de sandwich-
constructie voor wanden, vloer en
dak. Hierbij worden buiten- en bin
nenwand met daartussen een isole
rende stof met elkaar verlljmd. Span
ten zijn daarbij niet nodig, wat ge
wichtsbesparing betekent.
Wat ook opvalt, is de hoekiger vorm
van sommige modellen (vooral bij
Chateau, Wilk en Dormoblle). Welis
waar is dat aërodynamisch niet zo
gunstig, maar de fabricagekosten lig
gen wel een stuk lager.
Om stevigheid en wegligging te ver
beteren, zijn bij verscheidene model
len nieuwe chassisvormen toegepast.
Zo laat Wilk de buitenste langsllggers
niet meer evenwijdig'verlopen aan de
rijrichting, maar heeft er een knik
naar binnen in aangebracht om de
vloer gelijkmatiger te ondersteunen.
Verscheidene Duitse en Engelse cara-
vanfabrleken hebben de spoorbreed
te 10 tot 20 cm vergroot, wat de
stabiliteit verhoogt en het eenvoudi
ger maakt een wiel te verwisselen.
Ook worden banden met een breder
loopvlak toegepast. Dat betekent een
groter draagvlak, een groter draag
vermogen en minder kans op slippen.
Om de rlj-eigenschappen verder te
verbeteren passen sommige fabrikan
ten ook nieuwe veer-systemen toe.
Dat in de discussie over de vraag „wel
of geen reservewiel" de voorstanders
aan de winnende hand zijn blijkt uit
het gestegen aantal modellen (Cha
teau, Wilk. Erlba, Knaus. Tabbert en
Polar), waarin zo'n wiel is onderge
bracht.
Uiteraard allemaal verbeteringen, die
de prijzen niet onaanzienlijk omhoog
hebben gebracht. Al geldt dit niet
over de hele linie. Want en dat is
ook een tendens ook het aantal
eenvoudig uitgevoerde kleine cara
vans is toegenomen. De industrie
richt zich hiermee vooral tot de doe-
ihet-zelvers, die extra voorzieningen
zelf wel kunnen aanbrengen én op de
ruige kampeerder, die al dat comfort
niet behoeft (voordelige uitschieter in
deze groep: de Sprite 300 voor nog
geen 4400 gulden).
Sprite 300 (nog geen 4400 gulden). De lengte bedraagt 2.90
De kampeerder, die in het buitenland
schade oploopt aan zijn caravan, zal
volgend jaar wellicht wat sneller ge
holpen kunnen worden dan tot nu toe
het geval was.
Organisaties van carrosseriebedrij-
ven in een aantal landen hebben na
melijk de handen ineen geslagen en
gezamenlijk een gids uitgegeven met
adressen van zo'n 300 bedrijven, die
zich hebben gespecialiseerd in repa
ratie van defecte caravans.
Hierbij zijn ook de zestig bij de Ne
derlandse vereniging van carrosserie-
bedrijven Focwa aangesloten cara
vanspecialisten opgenomen. Andere
landen, die aan het als eerste opzet
bedoelde experiment deelnemen zijn
Denemarken. Engeland, Luxemburg,
West-Dultsland, Oostenrijk en Zwit
serland. Met organisaties in andere
belangrijke vakantielanden als Italië,
Spanje, Frankrijk en Belgié wordt
nog onderhandeld.
Hoewel het hier gaat om gespeciali
seerde bedrijven, zal de caravanner er
niet van moeten verwachten, dat ze
defect geraakte onderdelen ook on
middellijk zullen kunnen vervangen.
De service zal zich in de meeste geval
len slechts beperken tot het improvl-
sorisch weer rijklaar maken van de
caravan. De originele onderdelen zul
len veelal later bij importeur of fabri
kant moeten worden gehaald.
Groot voorstander van het initiatief
is vooral de ANWB, die zich al Jaren
lang zorgen maakt over het grote
aantal caravans, dat gerepatrieerd
moet worden omdat het ter plaatse'
onmogelijk blijkt de schade hersteld
te krijgen.
Met het oog ook op het stijgend aan
tal ongelukken met caravans zou de
bond eveneens graag een betere tech
nische informatie van de caravan-
handel aan de caravan-koper zien.
Nu is die nog maar zeer summier. Een
instructieboekje, zoals men dat bij de
koop van een auto krijgt (met alle
technische informatie erin) wordt
maar door een zeer gering aantal ca
ravanfabrikanten geleverd.
De alarmcentrale van de ANWB
komt daardoor vaak in de grootste
problemen. „In de meeste gevallen
weet men, als men ons vanuit het
buitenland belt, nog wel de merk
naam en de lengte van de caravan op
te geven", aldus een caravandeskun-
dige van de bond, „maar daarmee
houdt het veelal ook op. Bouwjaar en
type zijn bij de gemiddelde caravan-"
ner onbekend, met als gevolg, dat wij
niet weten wélke onderdelen we moe
ten toe sturen. Meer kennis bij de
caravanner van zijn vakantiehuis
en daar moeten fabrikanten en im-
Een van de vele accessoires,
een kogeldruknieter om de
druk op de trekhaak te
meten.
porteurs voor zorgen zou een heel
wat snellere service mogelijk
maken."
ntvoeringen van de Nederlander Frits Schuitema, twee Britten en een Japanner in El
idor staan niet op zichzell. Ze maken deel uit van een lange reeks: de afgelopen twee jaar
venen enige tientallen zakenlieden en twee ministers voor kortere of langere tijd. Een
van hen overleefde het niet, toen de regering van El Salvador niet bereid bleek op de
van de ontvoerders in te gaan.
Wim Jansen
leidene guerrillabewegingen ei-
Dorgaans de verantwoordelijk-
op voor de ontvoeringen. Zij
lit in een wanhopige poging de
:ht van de wereld te trekken
e beroerde situatie waarin het
te deel van de 4,5 miljoen Sal-
anen leeft. De strijd van het
jelegen Nicaragua lijkt de ver-
vegingen te Inspireren met als
een toeneming van het geweld
de dictatuur van president Car-
imberto Romero.
Uitaire regering stuit op veel
and in het land. Het geweld-
erzet komt hoofdzakelijk van
gale boerenbonden en de ka-
kerk. De nieuwe aartsbis-
van El Salvador, die als conser-
bekend stond en onder bijval
rijken zijn ambt aanvaardde,
laatste tijd fel van leer tegen
willekeurige arrestaties en
igen door de overheid. Op
trekt hij elke week een volle
aal en zijn preken hebben
ig van een politieke manlfes-
et
frvolg daarvan zijn de toch al
f betrekkingen tussen kerk en
kot het vriespunt gedaald. Vori-
i is opnieuw een politiek actie-
tster door onbekenden ver-
L Daarmee lijkt de vervolging
katholieke geestelijken, die in
t77 onder internationale druk
weer hervat. Bisschop Rome-
ikte vorige week bekend dat
[druk uitoefent om de relaties
t bewind te verbeteren. „om-
Iers de kerk haar aanzien zal
i" Hij zei echter aan die druk
f te zullen geven.
dernemingen moeten weten dat het
volk hier wordt onderdrukt en uitge
buit en dat wij ons daardoor verplicht
voelen de situatie waarin wij leven
aan te klagen." En het FARN hekelt
de steun die het dictatoriale bewind
ontvangt van het buitenland. Israël
en West Duitsland zouden wapens
sturen, terwijl financiële steun hoofd
zakelijk van de Verenigde Staten en
Japan zou komen.
Het FARN zegt zich verplicht te voe
len door te gaan met het ontvoeren
van zijn onderdrukkers. De oprich
ting van een goed getraind guerrilla-
leger en volksmilities en infiltraties
zullen dit proces volgend Jaar ver
snellen, schrijven de ontvoerders.
Moorden
Tegenover de ontvoeringen en aan
slagen door de verzetsbewegingen
staat een lange rij van gewelddaden
en schendingen van de mensenrech
ten door het regime. Amnesty Inter
national telde in anderhalf Jaar dertig
moorden op vakbondsleiders; 36 an
deren verdwenen nadat ze gevangen
waren genomen. Op grond van de
nieuwe wet op de openbare orde zijn
in een half Jaar 716 mensen opgepakt.
De meesten van hen wachten nog
steeds op een proces.
Om de rust bulten de hoofdstad San
Salvador te handhaven, bedient de
regering zich van terreurorganisaties.
Berucht is de ORDEN, een beweging
die banden heeft met de officiële par
tij PCN en minstens 50.000 leden telt.
Zij trekken in bendes over het platte
land en intimideren de kleine boeren
of slaan ze letterlijk van hun land.
„De regeringen en buitenlandse on- Het overgrote deel van de bevolking
De ontvoerde Nederlander Frits
Schuitema, directeur-generaal van
Philips in El Salvador.
Sinds er in november vorig Jaar een
nieuwe wet op de openbare orde van
kracht is geworden, is het gewapende
verzet sterk toegenomen. De belang
rijkste guerrillabewegingen zijn het
Volksbevrijdingsleger (FPL of Fuer-
zas Populates de Liberacion) en het
Revolutionaire Volksleger (ERP,
EJerclto Revolucionario del Pueblo),
die al jaren actief zijn in El Salvador.
Het FARN, dat verantwoordelijk is
voor de ontvoering van Schuitema en
een aantal andere zakenlieden, is een
betrekkelijk jonge guerrillabeweging.
In de door Philips betaalde en in het
Spaans gestelde advertentie, op za
terdag 2 december in 32 kranten over
de hele wereld verschenen, geeft het
FARN uitleg van zijn daden.
Een vertrouwd beeld ln El Salvador: troepen zetten een
stadswijk af om verzet tegen de militaire regering ogenblik
kelijk de kop In te drukken.
bestaat uit campeslnos (landarbei
ders), die ln het kleine landje nauwe
lijks nog een akkertje kunnen vinden
om op te werken. Vroeger bestond er
een grote trek naar het grotere, en
aanzienlijk dunner bevolkte Hondu
ras. Sinds de voetbaloorlog in 1969,
uitgebroken naar aanleiding van een
door Honduras verloren voetbalwed
strijd tegen El Salvador, zijn de gren
zen echter gesloten voor de campesi-
ninos. 8ommlgen van hen nemen de
veerboot naar Nicaragua, maar veel
beter is het daar niet.
Voornemens
Bijna zestig procent van alle land is
ln handen van slechts twee procent
van de bevolking. Met veel poeha
aangekondigde landhervormingen
zijn op niets uitgelopen. Minister Flo-
res Lima van voorlichting heeft dit
onlangs toegegeven. Hij zei dat er een
nieuw wetsvoorstel voor de herverde
ling van het land in voorbereiding is.
Ook hier lijkt voor het volk de weg
naar de hel geplaveid met goede rege-
ringsvoomemens. El Salvador teken
de in juni van dit Jaar de Amerikaan
se conventie voor de mensenrechten,
maar het rapport van Amnesty Inter
national wijst er op dat de toestand
voor de armen alleen maar beroerder
wordt. In dit land met een naar La
tijns-Amerikaanse begrippen redelijk
bloeiende economie leven nog velen
op de rand van het bestaansmini
mum. De kindersterfte is ongekend
hoog en ruim zeventig procent van de
kinderen die het eerste jaar wel heb
ben overleefd, lijdt aan ondervoe
ding.
Het is dan ook niet waarschijnlijk dat
de guerrillabewegingen in alle rust ojj
de beloofde landhervormingen zullen
wachten. De advertentie van het
FARN duidt er op dat een verhevi
ging van de strijd op komst is. Net als
de Sandinisten in Nicaragua heeft de
plattelandsbevolking van El Salva
dor weinig meer te verliezen
8AN SALVADOR (AFP, Reu
ter, AP) Opnieuw is er ln El
Salvador een buitenlandse za
kenman ontvoerd, zo heeft gis
teren de politie ln de hoofdstad
San Salvador meegedeeld.
Deze keer is het de Japanner
Takakazoe 8oezoeki, vertegen
woordiger van de Japanse tex
tielonderneming Insinca. De
auto van de Japanner werd
donderdag geramd door een
andere auto. waaruit vijf gewa
pende mannen kwamen, dié
hem lieten overstappen in hun
eigen voertuig. Volgens oogge
tuigen is de ontvoering zonder
geweld verlopen. Lokale radio
stations maakten echter mel
ding van een vuurgevecht.
De Japanner is de vierde bui
tenlander die binnen twee we
ken werd ontvoerd. Twee we
ken geleden verdween de Ne
derlander Frits Schuitema en
enkele dagen daarna over
kwam twee Britse bankiers
hetzelfde. De verantwoorde
lijkheid voor deze ontvoerin
gen werd opgeëist door de „ge
wapende troepen van het nati
onaal verzet van El Salvador",
FARN
Een half Jaar geleden ontvoer
de deze organisatie al de presi
dent van Insinca. de Japanner
Foejlo Matsoemoto. HIJ werd
ln oktober dood terug gevon
den. De regering van generaal
Carlos Humberto Romeros had
geweigerd een aantal politieke
gevangenen vrij te laten.
Ook nu weigert de regering te
onderhandelen met de ontvoer
ders, waarop het FARN al
heeft aangekondigd nog meer
buitenlanders te zullen ontvoe
ren. Men zou zich daarbij met
name richten op Amerikanen,
Westduitaers, Japanners en Is
raëli's
