AR-leden verontrust over
risie op politiek handelen
i
'Stijging defensiebudgetten
met drie procent handhaven'
Uit Leef 2
gegrepen:
Onderzoek naar politie dossier
dinsdag debat over Menten
Doe het
'5 Minuten voor straks'
is een boekje voor wie
zijn gezin ook later
goed verzorgd wil weten.
jDA-commissie wijst evangelische grondslag af
Minister Scholten in NAVO-vergadering
Fleurop voor..
h Nieuw blad
voormensen die actief,
bewust,ontspannen
rillen lev
en gezond willen leven.
'n Woemengroet,
waar ook ter wereld!
Gegevens werden niet uit registers verwijderd
ENSDAG 6 DECEMBER 1978
BINNENLAND
TROUW/KW'-.RTET
3
™e'jd-Kamerlid drs Schouten prof, dr Van Zuthem
prof, dr Nauta
Dr Rijnsdorp
mi
-d»
'0
;ref'
3n O
o EN
onze parlementsredactie
HAAG Vijfendertig leden van de ARP, onder wie een aantal prominen-
hebben de AR-partijraad van komende zaterdag opgeroepen het rapport
n de speciale CDA-commissie „Grondslag en politiek handelen" af te
ootizen.
een gisteren uitgegeven verklaring nemen de ondertekenaars van de oproep krachtig
rd{jlling tegen de conclusie van deze commissie, dat voor het CDA niet de evangelische
skèndslag maar de politieke overtuiging het samenbindende element moet zijn.
tc
d. kens de verklaring dienen leden De ondertekenaars erkennen, dat een
gemeenschappelijke politieke over
tuiging van essentieel belang is voor
een partij, maar voegen ze eraan toe:
„Deze wordt niet gevormd door een
eenmalige inspiratie van en een een
malige toetsing aan de grondslag. De
politieke overtuiging is in een partij
met een christelijke grondslag, als
het goed is, de weerslag van een
voortdurend pogen het evangelie po
litiek te vertalen en operationeel te
maken."
ns de verklaring dienen leden
litici van het CDA persoonlijk
reekbaar te zijn op de evangeli-
grondslag van de partij. De AR-
raad wordt gevraagd uit te spre-
dat de ARP niet tot fusie met
en CHU in het CDA zal over-
indien de persoonlijke instem-
tig en binding met de grondslag
duidelijk in de statuten wordt
e jteeiegd.
zee» de ondertekenaars van de oproep
iren de VU-hoogleraren prof. dr
j'li Zuthem, prof. dr Veenhof, prof.
te Kuiper Hzn, oud-VU-hoogleraar
tnlf. dr Nauta, de oud-Kamerleden
>ft en drs Schouten, de publicist dr
dioisdorp en de VU-docent
Zddema.
data
aanvaardbaar is dat het CDA zich
openstelt voor twee categorieën le
den: zij die het evangelie erkennen
als grondslag voor hun politieke over
tuiging en zij die persoonlijk een an
dere levensovertuiging hebben. „De
laatste categorie zal immers niet of
niet adequaat kunnen deelnemen
aan die vereiste continue toetsing."
Volgens de verklaring wordt dit
vraagstuk in het rapport van de CDA-
commissie helaas omzeild.
Volgens de verklaring dient de toet- GêVdrCfl
sing van de politieke overtuiging aan
de grondslag een continue bezigheid
te zijn. De ondertekenaars vragen
zich af of het in het licht daarvan wel
De ondertekenaars menen dat het
aanvaarden van het rapport twee ern
stige gevaren inhoüdt. Aan de ene
ii onze parlementsredactie
EN HAAG De Tweede
j fimer houdt volgende week
lti isdag een spoeddebat naar
eenleiding van de vrijlating
den Menten. Dit gebeurt op
J rzoek van het CPN-Kamer-
Wolff. Vandaag al zullen
PvdA-Kamerleden Kosto
Molleman in verband met
p.r zaak-Menten mondelinge
J/Jagen stellen aan minister
e Ruiter van justitie.
iddels heeft Kamervoorzitter
ideling zich al namens de gehele
kreede Kamer tot minister De Rui-
gewend met het verzoek om het
n^iport van de commissie-Versteeg
er de Velser-affaire onverwijld
enbaar te maken,
t Kamer besloot gisteren dr Vonde-
g met deze boodschap op pad te
iren, nadat minister De Ruiter eer-
r op de dag had laten weten voor-
midi
n-faide
alsnog niet tot publicatie van het
rapport te willen overgaan. Als ver
klaring gaf de bewindsman, dat dit
rapport moet worden gezien tegen de
achtergrond van een complex van
gebeurtenissen, waarvan de commis-
sie-Schöffer, die het naoorlogse ver
volgingsbeleid in de Menten-zaak on
derzoekt, verslag zal doen. Alvorens
een definitief besluit te nemen, wil de
minister, zo deelde hij mee, eerst
overleg plegen met deze commissie.
Geruchtvorming
Het PvdA-Kamerlid Roethof zei dit
antwoord „onbevredigend" te vin
den, „vooral omdat met de vrijlating
van Menten een nieuwe dimensie aan
de zaak is toegevoegd". Volgens
Roethof moet het rapport onmiddel
lijk worden gepubliceerd „om verdere
geruchtvorming tegen te gaan". De
Kamer was het daarmee eens.
De socialisten Kosto en Molleman
zullen minister De Ruiter vandaag
vragen er bij de familie Kortenhorst
op aan te dringen het archief van dr
ADVERTENTIE
Vraag het aan!
Kortenhorst, de voormalige Kamer
voorzitter en Menten-verdediger.
open te stellen voor het onderzoek
van de commissie-Schöffer. Voorts
willen zij van de regering een oordeel
over het derde rapport van de com
missie, nu is gebleken dat de conclu
sies van dit rapport over de sepone
ring van de zaak-Menten in 1952 strij
dig zijn met het vonnis van de Haagse
rechtbank.
In PvdA-kring verzet men zich heftig
tegen de door het vonnis gewekte
suggestie dat de toenmalige minister
van justitie, de PvdA-er mr Donker,
door Menten zou zijn omgekocht.
Men verwacht, dat het archief-Kor-
tenhorst en het rapport over de Vel
ser-affaire op dit punt meer klaarheid
zullen verschaffen.
Minister De Ruiter zal tot slot worden
gevraagd wanneer het eindrapport
van de commissie-Schöffer aan de
Kamer zal worden uitgebracht. Aan
vankelijk was de publicatie deze zo
mer voorzien en later dit najaar.
Het door de communist Wolff aange
vraagde spoeddebat met de ministers
De Ruiter en Van der Klaauw (bui
tenlandse zaken) zal zich toespitsen
op gevolgen van de 'vrijlating van
Menten voor de betrekkingen met
Polen, Israël, de Sowjet-Unie en Zwit
serland. Hierbij zal ook aan de orde
komen het bezoek dat de voorganger
van De Ruiter, de huidige premier
Van Agt, in 1976 aan Zwitserland
bracht om de uitlevering van de ge
vluchte Menten te bewerkstelligen.
ADVERTENTIE
EUROPA MEUBEL
Omdat u niet
elke dag meubelen koopt
door Ferry Mingelen
BRUSSEL De Nederlandse minister van defensie Scholten heeft er gisteren tegenover de
Amerikaanse minister Brown nadrukkelijk voor gepleit dat de NAVO-landen vasthouden aan
hun eerdere besluit om de defensiebudgetten jaarlijks met drie procent te laten groeien.
Deze beslissing, die in mei van dit
jaar op de NAVO-top in Washington
werd genomen, is „een belangrijke
factor voor de samenweking en sa
menhang van het bondgenootschap",
verklaarde minister Schol ten giste
ren in Brussel in de vergadering van
het defensieplanningcomité van de
NAVO.
Minister Scholten maakte zijn op
merking in algemene termen, maar
de waarschuwing was, zo bevestigde
hij, nader bedoeld aan het adres van
de Verenigde Staten Met name de
Amerikaanse president Carter heeft
dit jaar in Washington de NAVO-
landen opgeroepen om de drie pro
cent stijging te aanvaarden gezien de
groeiende kloof in sterkte tussen de
troepen van NATO en Warschaupact.
staan in het defensiedebat in decem
ber in de Kamer en in de openbare
commissievergadering op 15 dfecem-
ber over de kernnota van minister
Scholten.
Volgens de linkse fracties en Schol-
tens eigen CDA-fractie liet hij zich in
de nota veel te positief uit over moge- n
lljke nuclearisering van de 150 milü- KadarpOSten
meter artillerie. Dit vooral door de
nadruk die hij legde op de noodzaak
wapensystemen inzetbaar te maken
voor zowel gewoon gebruik als het
uitvoeren van atoomtaken. Hoe meer
wapensystemen er zijn met een dub
bele (atoom en conventionele) taak.
hoe moeilijker het voor de tegenstan
der zal zijn de wapens met atoomta
ken bij de eerste klap uit te schake
len, zo redeneert defensie.
de aankoop van extra transportmid
delen om het legerkorps sneller naar
West-Duitsland te vervoeren ofwel
opslag alvast van zwaar materieel
(kanonnen en tanks) in West-Duits
land. zodat in tijden van nood alleen
de manschappen behoeven worden
overgebracht.
Twijfel
'Afschrikking'
kant het gevaar, dat in het CDA, om
een bepaalde groep leden niet voor
het hoofd te stoten of om zoveel mo
gelijk voorstanders van een zgn. cen-
trumpolitiek aan te trekken, de
grondslag niet meer gaat functione
ren met als gevolg dat de continue
toetsing meer en meer achterwege zal
blijven.
Aan de andere kant het gevaar, dat er
in het CDA een groep tweederangs
leden ontstaat, die niet kunnen deel
nemen aan het toetsingsproces en die
wellicht ook het slachtoffer kunnen
worden van een bedekte of open dis
criminatie, waar het gaat om het ver
vullen van belangrijke vertegenwoor
digende poften.
De ondertekenaars wijzen erop, dat
in het rapport van de CDA-commis
sie, die onder leiding stond van oud-
CH-voorzitter mr baron Van Ver-
schuer, terecht wordt opgemerkt dat
er een voortdurende spanning is tus
sen het evangelie en de weerbarstig
heid van de neigingen van de mens en
dat het evangelie niet strookt met
eigen belangen. „Is dat niet meer
reden," zo vragen zij, „om het ver
plichtende karakter van de evangeli
sche grondslag voor alle partijleden
centraal te stellen en deze dus ook
bindend te verklaren?"
Behalve de partijraad van de ARP.
zullen komende zaterdag ook de
Unieraad van de CHU en de partij
raad van de KVP zich over het rap
port uitspreken; Indien het rapport
wordt aanvaard, wordt het in de par
tij besproken.
President Carter heeft echter deze
week openlijk twijfel uitgesproken
over de mogelijkheid dat de Verenig
de Staten de verhoging zullen door
voeren, nu er op de Amerikaanse be
groting flink bezuinigd moet worden
■in verband met de bestrijding van de
inflatie. Navo-secretaris-generaal
Luns en de militaire staven hebben er
reeds tegen gewaarschuwd de defen
sie-inspanning te zeer te laten afhan
gen van de algemene economische
ontwikkelingen, omdat de kracht van
het Warschaupact almaar doorgroeit.
De voorzitter van het militaire comité
van de NAVO, de Noorse generaal
Gundersen constateerde gisteren in
Brussel dat de balans tussen Navo en
Warschaupact „ln toenemende mate
verandert ten gunste van het War
schaupact. Ik heb dit al eerder gezegd
^n ik besef dat generaals ervan be
ticht worden op dit punt te overdrij
ven, maar dit zijn de feiten." aldus
Gundersen.
Zijn verklaring werd later zowel door
minister Scholten als de Amerikaan
se NAVO-ambassadeur Komer wat
verzacht door er nadruk op te leggen
dat de verhouding tussen Navo en
Warschaupact niet alleen uitgedrukt
kan worden in aantallen wapens,
maar dat die ook afhankelijk is van
andere factoren zoals economische
ontwikkeling, technologie, en de kwa
liteit van de wapens als zodanig.
Neutronenbom
Van uit zijn militaire verantwoorde
lijkheid herhaalde generaal Gunder
sen zijn eerdere pleidooi voor invoe
ring van de omstreden neutronen
bom in de NAVO. Deze bom zou door
haar verhoogde straling met name
tegen tankbemanningen van het
Warschaupact gebruikt kunnen wor
den. Zoals bekend heeft president
Carter de eindbeslissing over de in
voering van dit wapen nog niet geno
men en deze afhankelijk gesteld van
de Russische reactie op eventuele
niet-invoering.
Minister Scholten heeft in de NAVO-
vergadering .nadrukkelijk aangete
kend dat de nucleaire problematiek
in ons volk bijzonder leeft".
De discussie tussen het Nederlandse
kabinet en het parlement hierover is
daarvan een bevestiging. Het Neder
landse kabinet is echter niet voorne
mens zich te onttrekken aan de aan
gegane verplichtingen op dit gebied,
heeft Scholten zijn collega's voorge
houden.
Kernnota
Die verplichtingen bestaan momen
teel uit nucleaire taken voor onder
meer de Lance, de Nlke-Hercules
luchtdoelraketten, atoommijnen en
onderzeebootbestrijding met nucleai
re dieptebommen. Nederland bestu
deert momenteel of ook de 150 milli
meter artillerie een atoomtaak moet
krijgen. Deze vraag zal ook centraal
„De nucleaire afschrikking zql on
danks geleden verliezen aan materi
aal langer werken en de eventuele
inzet van nucleaire wapens zal naar
een later tijdstip kunnen worden ver
schoven," zo heeft minister Scholten
gisteren aan de kamer geantwoord
ter voorbereiding van de debatten
over de kernwapennota. Volgens
Scholten moet uit het vermelden van
deze overwegingen niet de conclusie
worden getrokken" dat hiermee
wordt getracht het pad te effenen
voor uitbreiding van het aantal nu
cleaire inzetmiddelen voor de Neder
landse krijgsmacht. Dit probleem is
nog in studie. Wel willen wij er mee
zeggen dat het terugdringen van de
rol van kernwapens niet zonder meer
op gespannen voet behoeft te staan
met de toename van het aantal mid
delen dat dit wapen kan overbren
gen," aldus Scholten.
In de Kamer was namelijk nogal kri
tisch gereageerd op het feit dat
Scholten enerzijds zegt de rol van de
kernwapens in de NAVO-verdediging
te willen terugdringen, maar ander
zijds de uitbreiding van het aantal
wapensystemen met een dubbele
taak niet wilde uitsluiten.
De NAVO wacht voorlopig rustig de
binnenlandse beslissing over de 150
millimeter artillerie af. Verwacht
wordt dat Nederland over deze beslis
sing nog wel enige tijd zal doen om
dat de zaak politiek zo gevoelig ligt.
De NAVO wacht ook op wat Neder
land gaat doen om de reactiesnelheid
van het eerste legerkorps op een
eventuele aanval van het Warschau
pact, te verhogen.
De NAVO wilde het liefst dat Neder
land hiertoe een tweede brigade per
manent in West-Duitsland legert,
maar dat kost erg veel geld. Aangeno
men wordt daarom dat minister
Scholten liever andere, goedkopere
maatregelen neemt om de gewenste
grootste reactiesnelheid te bereiken.
Mogelijkheden op dit terrein zijn o.a.
ADVERTENTIE
&»r,
Tegen de verwachting in zijn de NA-
VO-ministers het gisteren nog niet
eens geworden over de invoering van
het zogenoemde Awacs-systeem. Dit
systeem bestaat uit achttien vliegen
de radarposten die vroegtijdig moe
ten waarschuwen tegen vijandelijke
luchtaanvallen De verdeling van de
kosten van dit project, ongeveer 1900
miljoen, staat allang vast. Nederland
draagt zo'n 130 miljoen bij, Amerika
en WestrDuitsland nemen het leeuwe-
deel voor hun rekening.
ADVERTENTIE
Het tweede nummer van
Leef, het nieuwe tijdschrift uit
het huis van Margriet, ligt nu
op u te wachten. Het heeft u en
uw gezin weer heel wat te bie
den. Zoals:
Als je echt geen kinderen
meer wilt. Een zeer uitvoerig
artikel over sterilisatie.
Ken je lijf. Wie gezond wil
leven, zal z'n eigen lichaam
moeten kennen.
Slanke gids voor een vette
maand.'n Wegwijzer bij het
kopen van de minst ongezonde
olieën en vetten.
Moord op zee. De zwarte
feiten over de jacht op de
walvis.
Verder: wegwezen in de
winter, verse groente in de
vensterbank, plus een cadeau
tje: het Speelse Binnenhoekie.
Vol spelletjes, treiterproblemen
en puzzeltjes.
De Internationale Flora Bloemen Cheque
is inwisselbaar in 130 landen
Veffcnigbaar bij uw
Fleurop-bloemist.
Overal verkrijgbaar, voor f 4,95.
door Theo Koelé
DEN HAAG Een geschrokken dr. Peijster, hoofdcommissaris van de
Haagse politie, laat onderzoeken welke persoonsgegevens zijn korps in huis
heeft. Peijster gaf daartoe gisteren opdracht, enkele uren na een opmerkelijk
feit in het Haagse paleis van justitie. De politierechter las daar tot zijn
verbazing in een proces-verbaal over een verdachte: „lijdt aan hoogmoeds
waanzin, is PSP'er en leeft van de steun".
Bij uw verzekeringsadviseur
of bij Bureau Voorlichting Verzekering
Antwoordnummer 89, Den Haag.
5 minuten
voor straks.
Denk aan straks.
Publikatte Bureau Voorlichting Verzekering, Den Haag.
Rechter mr. baron Van Was-
senaer van Catwijck zei over
deze aantekening, die in de
jaren zestig was gemaakt
door een Haagse politieamb
tenaar: „zoiets ben ik nog
niet eerder tegengekomen".
Hij verzekerde, dat hij deze
informatie uit het politiedos
sier geen enkele rol zou laten
spelen bij zijn oordeelsvor
ming. Ook officier van. justi
tie mr. De Wit zei later de
gegevens als onbelangrijk te
beschouwen.
Was hij niet verbaasd zoals
de rechter en de advocaat?
De Wit: „Er staat op de verifi
catie- en informatiestaten,
die ik van de politie ontvang,
wel vaker gegevens die niet
relevant zijn. In dit geval
gaat het om aanduidingen
door een niet-deskundige, na
melijk de opstelleT van het
proces-verbaal. Ik neem het
voor kennisgeving aan." De
Wit zag geen aanleiding ^>m
„aan de bel te trekken".
Beroering
Bij de Haagse politie ont
stond gisteren echter wel be
roering. Een woordvoerder:
„Het betreft hier gegevens
die ten onrechte niet uit onze
registers gezuiverd zijn. De
korpsleiding is daarvan zeer
geschrokken. Dit kan natuur
lijk niet. het gaat om gege
vens. die niet voldoen aan de
geldende normen. De hoofd
commissaris laat zo snel mo
gelijk nagaan of er soortgelij
ke gegevens in ons bezit zijn.
Is dat het geval, hoe onwaar
schijnlijk ook. dan wordt de
informatie direct verwij
derd."
V
De dertigjarige Hagenaar, op
wie de gewraakte aanduidin
gen betrekking hadden, was
bang dat de politiële informa
tie was uitgelekt naar de ge
meentelijke sociale dienst.
Hij had begin dit jaar tever
geefs geprobeerd een aanvul
lende uitkering te ontvangen.
Daarop had hij geweigerd het
gebouw van de sociale dienst
te verlaten, wat hem gisteren
op een voorwaardelijke boete
kwam te staan.
Critici van de registratieprak
tijken en de politie, zoals de
voormalige hoofd inspecteur
Kalma en de Rotterdamse Ju
rist Kneepkens, toonden zich
gisteren niet erg verbaasd
over de curieuze aantekenin
gen. Kalma: „Door toeval is
de verdachte zeil te weten
gekomen, welke gegevens de
politie aan de officier van Jus
titie heeft verstrekt. Uit mijn
jarenlange politle-ervaring
weet ik. dat allerlei gegevens
verzameld en bewaard wor
den. waar de betrokkenen
VER00FJKLINGEN
kh. h.ag 19- 8-1969 dgn* ht8# °*V* ^P#V*
- Codj.tcfliJk niet normaal?
Lijdt ac.n hoogmoedswaanzin, is P.S.P.-er en leeft van de steun.
Opgelegd net geen strafbaar feit gepleegd (p.v. 3865).
Sepot geen termen p.v. 3244)
Sepot geen termen p.v. 3361)
geen weet van hebben. Ik
overdrijf ook niet als ik zeg.
dat de politiedossiers makke
lijk toegankelijk zijn, niet ai-
leen voor het openbaar minis
terie. Dat is een griezelige
zaak."
Ontkenning
Ook de heer Kneepkens. ver
bonden aan de vakgroep
strafrecht van de Erasmus-
universiteit in Rotterdam,
„valt niet meer van verbazing
achterover". Kneepkens:
,.Ecn onderzoek naar de mis
daadpreventie. dat ik in En
schede verrichtte, toont aan
dat werkgevers de beschik
king kunnen krijgen over ge
gevens van burgers, zoals de
politie die verzameld heeft.
Waarom zou een gemeentelij
ke sociale dienst dan geen
informatie toegespeeld kun
nen krijgen?"
De Haagse politie en de socia
le dienst in de residentie ont
kennen ten stelligste, dat
er Informatie doorgespeeld
wordt. „Wij hebben geen toe
gang tot de registers van de
politie. De informatie daarin
is niet van belang voor een
beslissing over sociale uitke
ringen," luidt het commen
taar van de sociale dienst.
Volgens Kneepkens moet zo
snel mogelijk wettelijk vast
gelegd worden wat er wel en
niet mag gebeuren met infor
matie, waarover de politie be
schikt. Mensen, op wie die
informatie betrekking heeft,
moeten in elk geval inzage
kunnen krijgen in de regis
ters. Volgens Kneepkens
moet dit bepaald worden in
de nieuwe privacy wetgeving,
die overigens door forse ver
tragingen pas in de loop van
de jaren tachtig z'n beslag zal
krijgen.
De hoofdofficier van Justitie
in Den Haag zal dezer dagen
een brief krijgen van mr Hat-
tinga Verschure. de raads
man van de dertigjarige Ha
genaar Daarin wordt de on
gerustheid over belangstel
ling van de politie voor het
privé-leven van verdachten 1
nog eens naar voren ge- 1
bracht. „Het kan niet vaak
genoeg onder de aandacht ge
bracht worden." menen
Kneepkens en Kalma
