opkomst
bij verkiezingen
in Namibië
Israël denkt over
beperking autonomie
De trucendoos van de Braziliaanse generaals
Opnieuw staking in
olieproduktie Iran
I Oppositie
wint in
Venezuela
Maleisië iets soepeler
voor vluchtelingen
Vietnam voert in Cambodja acties op
Venus bespied
President
Afghanistan
in Moskou
Gevangenen
Indonesië
vrijgelaten
Na vorming van bevrijdingsfront
Verheviging
conflict in
Duitse staal
DINSDAG 5 DECEMBER 1978
>ark
WINDHOEK (AP. Reuter. UPI) De opkomst bij de gisteren
jen in Namibië (Zuidwest-Afrika) begonnen verkiezingen is goed.
Dat zei tenminste administrateur-generaal, rechter Steyn, die
zett sprak van een
K
chj Ferschillende partijen boycotten ech-
iu de verkiezingen, waaronder de
Xuidwestafrikaanse volksbeweging
in SWAPO), die door de Verenigde Na
sties als de enige vertegenwoordiger
ran Namibië is erkend
De SWAPO waarschuwde gisteren
Zuid-Afrika, opnieuw dat de „bevrij-
19 dlngsoorlog zal worden verhevigd".
Ic to|nu Zuid-Afrlka weigert het onafhan-
celijkheidsplan van de Verenigde Na-
voor Namibië te aanvaarden, en
eigen houtie verkiezingen heeft
is Uitgeschreven
in
jgt,
va -
inf<
cha
jen
eei
BUtTENLAND
TROUW/KWARTET
„historische gebeurtenis".
iciê CARACAS (UPI, Reuter)
K< De kandidaat van de Venezo-
,^J laanse oppositiepartij, de 54-
he jarige Luis Herrera Campins,
en heeft gisteren op het nipper
tje de verkiezingen gewonnen
voor een nieuwe president.
Toen gisteren 85 procent van de
stemmen geteld was. lag Herrera
41.000 stemmen voor op zijn voor
naamste opponent. Luis Pinerua Or-
daz. de kandidaat van de Democrati
sche Actiepartij (AD). Ook de huidige
.president Perez is lid van deze partij,
■maar hij was niet herkiesbaar. In
lotaal gingen afgelopen zondag ruim
rsla ses miljoen Venezolanen naar de
stembus. Ze hadden de keus uit tien
s W kandidaten Verder werd gestemd
achlvoor 183 leden van de Tweede Kamer.
42 leden van de Senaat en twintig
provinciebesturen. Venezuela kent
officieel een opkomstplicht. Op weg
blijven staat een boete van ongeveer
n ,j duizend gulden.
Een vermoeide docht uitgelaten Her
rera riep zichzelf gisteren, nog voor
it bekend worden van de definitieve
ilag, al tot overwinnaar uit. De
tlijk-Sociale Partij van Herrera
bndtfhoudt nauwe betrekkingen met
de internationale christen-democrati
sche beweging De koers van deze
pirtij onderscheidt zich maar weinig
can die van de Democratische Actie
partij. die tot de sociaal-democrati
sche beweging gerekend wordt.
De campagnes van de twee partijen
ontliepen elkaar dan ook niet veel.
Beide kandidaten beloofden dat ze
ronden vechten voor een in de hand
houden van de kosten van levenson
derhoud. tegen de misdaad, tegen de
woningnood en voor goed functione
rende openbare diensten. De op
komst bij de verkiezingen was overi
gens zo groot, dat vele stembureaus
langer moesten openblijven in ver
band met de langqjijen wachtenden.
Ondertussen onderhandelt Zuid-Afri-
ka nog steeds met de Verenigde Na
ties. over een tweede verkiezingsron
de. die dan onder toezicht van de VN
gehouden zou kunnen worden.
De Veiligheidsraad van de Verenigde
Naties kwam gisteravond bijeen, en
verwacht werd dat hij opnieuw de
door Zuid-Afrika eenzijdig uitge
schreven verkiezingen zou veroorde
len. Tijdens een vergadering op 13
november verklaarde de raad de ver
kiezingen in het woestijnachtig, dun
bevolkte maar mineraalrijke Nami
bië van ..nul en generlei waarde".
Secretaris-generaal Waldheim van de
VN heeft de Veiligheidsraad laten we
ten dat Zuid-Afrika bereid is gesprek
ken over uitvoering van het VN-plan
voor Namibië voor het einde van deze
maand af te ronden. Rechter Steyn
deed een beroep op de VN de uitslag
van deze verkiezingen af te wachten.
Alvorens ..overhaaste stappen" te on
dernemen tegen Zuid-Afrika en Na
mibië.
Zegslieden van een stembureau in
Katoetoera. een zwarte stadswijk bij
de Namibische hoofdstad Windhoek,
noemden de verkiezingen „levendig".
In de gemengde wijk Khomasdal
werd gezegd dat 550 van de 2000
geregistreerde kiezers hun stem al
hadden uitgebracht. Volgens de door
Zuid-Afrika gesteunde Democrati
sche Turnhalle Alliantie had naar
schatting 2/3 van de kiezers in Kho
masdal gestemd op de alliantie, wat
echter werd aangevochten door ande
re partijen.
Frankrijk waarschuwt Khomeini
TEHERAN (UPI. Reuter) De werknemers in de Iraanse olie-
industrie zijn opnieuw in staking gegaan Twee van de groot
ste raffinaderijen lagen gisteren volledig stil en een derde
werkte op halve kracht. Een woordvoerder van de olie-indu
strie zei te vrezen dat de situatie zeker zo ernstig zou worden
als enkele weken geleden.
KOEALA LOEMPOER (AFP, Reuter, UPI) De Maleisische
regering lijkt iets soepeler op te treden tegen vluchtelingen
die per boot uit Vietnam komen.
Intimidatie
Tussen de 70 eri 80 aanhangers van de
SWAPO die na een onwettig betoging
waren aangehouden, zijn weer op
vrije voeten. Zes SWAPO-leiders zit
ten echter nog steeds gevangen, naar
aanleiding van de bomaanslagen die
zaterdag in Windhoek werden ge
pleegd. De SWAPO heeft ontkend
daarmee iets te maken te hebben.
SWAPO woordvoerders herhaalden
gisteren dat het Zuidafrikaanse toe
zicht op de verkiezingen zonder meer
van invloed zal zijn op de uitslag, en
dat de aanwezigheid van Zuidafri
kaanse militairen de kiezers zal inti
mideren.
Dit gebeurt nadat boten met Vietna-
mezen gekapseisd waren, waarbij ze
ker 160 vluchtelingen om het leven
kwamen, en nadat de Amerikaanse
regering heeft beloofd meer vluchte
lingen op te nemen.
Volgens niet-officiële cijfers zijn de
afgelopen 24 uur minstens 600 vluch
telingen toegelaten. Eerder had Ma
leisië geweigerd nog langer vluchte
lingen op te nemen, onder andere
omdat het de kosten niet langer kan
dragen en omdat onder de vluchtelin
gen guerrillastrijders kunnen zitten.
Vice-premier Maharit Mohammed
heeft laten weten dat Maleisië verze
kerd wil zijn dat vluchtelingen die het
land binnenkomen. Maleisië ook weer
verlaten. Hij uitte kritiek op de Ame
rikaanse regering die volgens hem
een positievere bijdrage aan de oplos
sing van het vluchtelingenprobleem
kan leveren.
Nieuw-Zeeland zal opnieuw 600
vluchtelingen uit Indo-China opne
men. 20 heeft de minister van immi
gratie verklaard. Per maand mogen
maximaal 100 vluchtelingen naar het
land komen. Canada neemt de 157
vluchtelingep op die twee maanden
geleden door een Canadese tanker
werden gered.
Niet op conferentie
Vietnam zal waarschijnlijk niet aan
wezig zijn op de vluchtelingenconfe-
rentie die deze week in Genève ge
houden wordt. De conferentie is door
de Verenigde Naties bijeen geroepen
en is gewijd aan de problemen van de
vluchtelingen uit Vietnam en andere
Indochinese landen Met name Thai
land, Maleisië. Indonesië, Singapore
en de Filippijnen (de ASEAN-landen)
waren er erg op gebrand dat Vietnam
aan de Geneefse bijeenkomst zou
deelnemen. In deze landen komen de
vluchtelingen allereerst onderdak
vragen, voordat zij elders een meer
permanente verblijfplaats krijgen
WASHINGTON (Reuter) - Het Ame
rikaanse ruimtevaartuig Pioneer
Venus 1 is gisteren met succes in een
baan om de omfloerste planeet ge
bracht. Wanneer de camera's en an
dere instrumenten zijn ingeschakeld,
moeten de onderzoekers aanzienlijk
meer gedetailleerde beelden krijgen
dan de oveizichtfoto (boven) die de
Mariner 10 ruim vier jaar geleden op
700.000 kilometer maakte tijdens een
éénmalige passage. De Pioneer gaat
rondjes draaien met als laagste punt
150 kilometer en moet de gebeurte
nissen in de wolkenmassa's ruim acht
maanden volgen. Op 9 december wor
den de vier afzonderlijke sondes van
de Pioneer Venus 2 bjj de planeet
verwacht, die tijdens afdalingen op
verschillende punten de samenstel
ling en eigenschappen van de atmos
feer moeten registreren. Ook de Sow-
jet-Unie heeft twee ruimtevaartuigen
op weg naar Venus die daar dezer
dagen moeten arriveren
De hervatting van de staking is een
gevolg van de oproep van de voor
naamste tegenstander van de sjah.
Ajatollah Khomeini, een islamitische
leider die momenteel in bahngschap
in Parijs verblijft. De arbeiders in de
olie-industrie eisen het aftreden van
de sjah. Volgens westeiijke vertegen
woordigers daalde de olieproduktie
gisteren van 5.9 miljoen tot 4.6 mil
Joen vaten Het absolute dieptepunt
van dit jaar werd op 8 november
genoteerd, toen Iran nog maar één
miljoen vaten produceerde
Vorige maand duurde de oliestaking
vijftien dagen, wat Iran een verlies
post van meer dan een miljard dollar
opleverde Vorige maand speelden
ook eisen tot loonsverhogingen een
rol bij de staking. Nu schijnt men
alleen nog voor het aftreden van de
sjah actie te voeren. In november
werd er door het leger met harde
hand ingegrepen. Ook nu zijn er weer
arrestaties verricht, maar het leger
schijnt veel zachtzinniger te werk te
gaan om de gemoederen niet al te
zeer te verhitten
Schieten
Tegenstanders van de sjah hebben
gisteren in de hoofdstad Teheran met
automatische wapens op militairen
en politie geschoten. Daarbij is één
politieman om het leven gekomen In
een officieel communiqué heeft gene
raai Oveissi, die wordt beschouwd als-
een van de stevigste steunpilaren van
de sjah en die niet schroomt voor
krachtdadig optreden, verklaard dat
een aantal militairen is doodgescho
ten door mensen ..die geen vaderland
hebben". De woorden van de gene
raal worden gezien als een herhaling
van eerdere beschuldigingen van de
kant van het regiem, dat communis
ten voordeel proberen te halen uit de
religieuze ijver van de moslems De
generaal deed een beroep op de reli
gieuze leiders niet toe te staan dat
De Amerikaanse inlichtingendienst
schat de overlevingskans van de sjah
van Iran op niet meer dan vijftig
procent. Dit bleek gisteren uit uitla
tingen in de Amerikaanse hoofdstad.
In de Amerikaanse regering bestaat
geen eenstemmigheid over de vraag
of de Sowjet-Lnie momenteel in
troebel Iraans water vist. De Ameri
kaanse president Carter rei onlangs
nog daarvoor geen aanwijzingen te
hebben.
verraders in de gelederen van hun
gemeenschappen binnendringen en
het land in een chaos proberen te
veranderen onder het mom van een
heilige oorlog voor de islamitische
principes
De sjah consulteerde gisteren voort
durend zijn voornaamste raadgevers
De verwachting is dat er tijdens de
islamitische rouwmaand Moharram
geen wijzigingen aangebracht zullen
worden in de militaire regering
Parijs
De Franse regering heeft de in Parijs
verblijvende Ajatollah Khomeini gis
teren gewaarschuwd enige terughou
dendheid te betrachten in zijn politie
ke optreden. Het was voor de eerste
maal dat deze waarschuwing werd
overgebracht door een hoge ambte
naar van het ministerie van buiten
landse zaken. De vorige week uitge
geven oproep van Khomeini aan alle
Iraniërs hun bloed te geven voor de
omverwerping van het regiem van de
sjah en het herstel van de Islam, gaat
Parijs iets te ver. Khomeini heeft
geen status van vluchteling en mag
zonder toestemming van de Franse
regering slechts drie maanden in
Frankrijk blijven De kans dat hij
toestemming krijgt om langer te blij
ven lijkt geringer te worden
MOSKOU (UPI'Reuter) De nieuwe
president van Afghanistan, Noer Mo
hammed Taraki, is in Moskou aange
komen. Het is zijn eerste staatsbe
zoek sinds hij bij een bloedige staats
greep zeven maanden geleden aan de
macht kwam. Verwacht wordt dat de
Sowjet-Unie een verdrag van vriend
schap en samenwerking met Afgha
nistan wil tekenen, net zo als het dat
eerder deed met Vietnam en Ethi
opië.
Manila: vakantie
voor afpersers
MANILA (AP) Alle Filippijnse
belastinginspecteurs krijgen tij
dens de kerstperiode vrij Ze
kunnen dan tenminste geen ca
deautjes afpersen van het pu
bliek. zoals in het verleden wel
gebeurde. President Marcos
heeft gezegd dat ambtenaren
niet langer om geschenken mo
gen vragen. En om ze het nu niet
al te moeilijk te maken, krijgen
die van de belastingdienst op de
lastige dagen vrij.
JAKARTA (AP) - Indonesië zal 4228
gevangenen vrijlaten, die sinds de
mislukte staatsgreep in 1965 zonder
vorm van proces vast zitten. Onder
hen zijn 1320 gevangenen uit de ge
ducht? strafkolonie Boeroe. waar in
dertijd 11.000 mensen werden ge
ïnterneerd. De overigen komen uit
gevangenissen en kampen in het hele
eilandenrijk.
Het is voor de derde maal dit jaar dat
gevangenen worden vrijgelaten
JERUZALEM (Reuter, UPI, AFP) Israël is bezig met het voorbereiden van een plan dat de
mate van autonomie voor de westelijke Jordaanoever èn de Oazastrook aanzienlijk moet
beperken. De formulering die is uitgedacht door een kleine commissie zou absoluut onaan
vaardbaar zijn voor Egypte en de Verenigde Staten.
BANGKOK (AP. Reuter.
UPIDe Vietnamezen heb
ben hun militaire acties in
Cambodja opgevoerd, terwijl
Hanoi volledige steun heeft
gegeven aan het Cambod
jaanse verenigde front, dat de
regering in Pnom Penh omver
vil werpen.
Aangenomen wordt dat Vietnam zal
proberen het veel kleinere leger van
Cambodja uit te schakelen, terwijl
opstandelingen onder Vietnamese
bescherming acties voeren en zullen
pogen een staatsgreep te plegen
Het nieuwe front is gevormd in een
..bevrijd gebied" van Cambodja, en
beschikt al over een eigen vlag. presi
dent en persbureau. Er is een uit 14
leden bestaand centraal comité geko
zen. dat onder leiding staat van Heng
Samrin. voormalig politiek commis
saris van de Cambodjaanse commu
nistische partij.
Volgens radio-Hanoi is de bedoeling
van het front „het hele Cambodjaan
se volk te mobiliseren voor de strijd
om de kliek van Pol Pot ten val te
brengen" Sinds de machtsovername
In Cambodja zijn daar naar schatting
een miljoen mensen om het leven
gekomen door toedoen van de nieuwe
regering, die een zeer radicale koers
vaart.
Het Vietnamees dagblad Nhan Dan
(het volk) schreef gisteren dat het
„bloeddorstige regime van de reactio
nairen in Pnom Penh staat te schud
den op zijn grondvesten door een
acute crisis."
Cambodja heeft tot nu toe in alle
talen gezwegen over de vorming van
het guerrilla-front. Tot nu toe heeft
Cambodja steeds Vietnamese berich
ten ontkent dat er op het eigen grond
gebied sprake was van verzets-
haarden
Dit wordt opgemaakt uit berichten
•van de Israëlische radio dat het plan.
voorziet in een blijvend militair be
wind in de nu bezette gebieden, ook
nadat aan deze gebieden in het kader
van de akkoorden van Camp David
een autonome status is verleend.
Woordvoerders van de Israëlische re
gering verklaarden gisteren dat het
om een plan gaat en dat de commis
sie nog geen rapport heeft uitge
bracht aan de regering Ze sloten ech
ter de mogelijkheid niet uit dat een
dergelijk plan door het kabinet aan
vaard zou worden. Minister van bui
tenlandse zaken Dajan zei vorige
week, dat er een grote kloof ligt tus
sen de autonomie, zoals Egypte en de
Verenigde Staten die zien en zoals
Israël die ziet. De Ben-Elissar com
missie die het plan heeft opgesteld,
werd een jaar geleden door premier
Begin ingesteld.
Brief
In een met de hand geschreven brief
heeft premier Begin president Sadat
gisteren geantwoord dat hij de twee
eisen van de Egyptische president
niet kan aanvaarden Israël kan niet
akkoord gaan met een tijdschema
voor de autonomie van de bezette
gebieden en is evenmin bereid af
stand te doen van de bepaling uit het
ontwerp-vredesverdrag. dat het
Egyptisch-Israëlisch vredesverdrag
prioriteit heeft boven Egyptisch-Ara-
bische verdragen. Begin zou in de
brief verder de Israëlische bereidheid
herhaald hebben om de onderhande
lingen met Egypte te hervatten
Waarover nu nog gepraat kan worden
is vooralsnog niet duidelijk. Minister
Dajan van buitenlapdse zaken ver
trekt deze week nog naar Zwitser
land Daaruit wordt opgemaakt dat
de Israëlische regering zich niet op
maakt voor een nieuwe gespreksron
de. ondanks de toezegging daartoe
bereid te zijn
Israëlische kranten wisten wel te mel
den dat de premier akkoord zou wil
len gaan met een aanhangsel bij een
uiteindelijk verdrag, waarin het ver
band gelegd wordt tussen het vredes
verdrag en een plan voor zelfstandig
heid van de bezette gebieden Begin
ziet echter niets in tijdschema's en
streefdata. De kans dat Begin en Sa-
dat erin zullen slagen vóór 17 decern
ber een vredesakkoord te onderteke
nen wordt niet hoog meer aange
slagen
Huizen
Israëlische veiligheidstroepen heb
ben gisteren de huizen verwoest van
twee Palestijnen die ervan verdacht
werden guerrilla-activiteiten op hun
geweten te hebben. Het was voor het
eerst in twee jaar dat Israëlische mili
tairen een dergelijke actie uitvoer
den. De twee mannen, die gevangeh
zitten, zouden hun wandaden toege
geven hebben D? met de grond gelijk
gemaakte huizen stonden in de dor-'
pen Silwad en Kalil
Het Israëlische gerechtshof had op»
dracht gegeven de huizen voorlopig-
te laten staan Volgens een militaiw
woordvoerder had men dat bevel pas
gekregen nadat de bulldozers hun.
werk hadden gedaan
DOSSELDORF iDPA. Reuter) Del
Westduitse metaalarbeiders zullen;
een harder standpunt innemen in het!
conflict dat zij hebben met hun werk
gevers Voorzitter Eugen Loderer van
de Bond van metaalarbeiders zei dat
mogelijk ook metaalarbeiders zullen
worden opgeroepen tot acties Over
wogen wordt de staking uit te
breiden.
Het is de eerste maal in 50 jaar dat in
de Westduitse staalindustrie wordt
gestaakt
door Herman Amelink
De bevolking van Brazilië is zeer ontevreden over het militaire bewind
dat. met een schijn van democratie, het land nu al weer veertien jaar
bestuurt. De enorme overwinning van de enige toegelaten oppositiepar
tij bij de parlementsverkiezingen van vorige maand maakt dit afdoende
duidelijk. De regering is echter niet voor één gat te vangen en bereidt
maatregelen voor die de invloed van de oppositie moeten beperken
Bij de verkiezingen van 15 november haalde
de Braziliaanse Democratische Beweging
'MDBi anderhalf keer zoveel stemmen als
de officiële regeringspartij ARENA. Bij die
overwinning moeten dan nog opgeteld wor
den de stemmen van vijftien procent van de
kiezers, die hun biljet uit protest ongeldig
maakten.
Televisie
Voor de verkiezingen had de regering de
grenzen van de kiesdistricten veiligheids
halve zo getrokken, dat de veelal dichtbe
volkte provincies met een grote aanhang
voor de oppositie naar verhouding minder
afgevaardigden zouden leveren dan de pro
vincies waar de regeringspartij op een meer
derheid zou kunnen rekenen Verder voerde
de militaire regering onlangs de bepaling ln
dat een aantal senatoren rechtstreeks be
noemd en niet gekozen wordt Daardoor
beschikt de regeringspartij ARENA in de
senaat ondanks haar nederlaag over een
meerderheid van 13 op de 67 zetels. In de
Tweede Kamer kan de regering rekenen op
een meerderheid van 22 op de 420 zetels
In de maanden voor de verkiezingen had de
regering werkelijk niets nagelaten om een
overwinning van de oppositie te voorko
men. De al onverwacht grote overwinning
van de MDB vier jaar geleden moest vol
gens de generaals toegeschreven worden
aan de intelligente verkiezingscampagne
voor de televisie Ditmaal mocht er daarom
slechts op een zeer bescheiden schaal van
dit medium gebruik gemaakt worden. Ook
het gebruik van andere media werd aan
banden gelegd. Ondertussen voerde de tele
visie wel een nauwelijks verhulde reclame
campagne voor de zittende president Geisel
en zijn benoemde opvolger, generaal Ffgu-
eiredo Het feit dat de oppositie er toch m
geslaagd is de uitslag van 1974 te overtref
fen. is een afdoende bewijs van de ontevre
denheid bij de bevolking Als de MDB al
ergens verloor, dan waren dat gematigde
MDB'ers die hun zetels moesten prijsgeven
aan radicalere oppositieleiders
De Braziliaanse generaals hebben nu nieu
we maatregelen in het vooruitzicht gesteld
om hun positie veilig te stellen Op het
eerste gezicht zullen die het politieke leven
nog democratischer maken De plannen tot
herziening van het partijenstelsel zijn uitge
dokterd door generaal Golbery do Couto e
Silva, de voornaamste adviseur van de ko
mende president Figueiredo Binnen enkele
maanden zullen de voorstellen bij het parle
ment worden ingediend
Deze voorstellen houden in dat de bestaan
de namen van partijen niet meer gebruikt
zullen kunnen worden. Een meevallertje
voor de ARENA haar naam roept slechts
negatieve associaties op"— maar een tegen
valler voor de MDB die naam heeft een
sterke politieke aantrekkingskracht ge
kregen
Het is de bedoeling van de regering het
huidige twee-partijenstelsel te vervangen
door een vier-partijenstelsel Er zou een
conservatieve partij moeten komen, waarin
grote delen van de huidige ARENA zouden
opgaan en een centrumpartij die het gema
tigde deel van de ARENA en de rechtervleu
gel van de oppositionele MDB zou omvat
ten Een ander deel van de MDB zou kun
nen opgaan in een linkse partij De kern van
de huidige MDB zou dan als nieuwe partij
afzonderlijk kunnen blijven bestaan
De voorgestelde constellatie lijkt op die van
de jaren vijftig, toen het leger nog niet de
macht had Op het eerste gezicht dus een
best aanvaardbaar idee De nu nog verenig
de oppositie i§ er echter helemaal niet zo
enthousiast over Het uiteenvallen van de
MDB zou namelijk een aanzienlijke ver
zwakking van de oppositie betekenen, ter
wijl deze partij juist nu meer zetels in het
parlement heeft dan ooit
Districten
De regering wil al begin volgend jaar nieu
we partijen laten oprichten Door ministers
posten en andere bestuurlijke baantjes aan
te bieden aan leden van de rechter vleugel
van de oppositie zal het haar niet veel
moeite kosten een deel van de MDB los te
weken en onder te brengen in een nieuwe
centrum-partij, die dan samen met de zelf
standigë harde kern van de ARENA als
basis voor de regering zal kunnen gaan
fungeren Voor de periode 1979-1982 zou de
regering dan beschikken over een gemakke
lijk te hanteren parlement
Voor de verkiezingen van 1982 bestaan
plannen om een radicale verandering aan te
brengen in het kiesstelsel Vanaf dat Jaar
zou er per kiesdistrict nog maar één verte
genwoordiger moeten kunnen worden ver
kozen. Door de grenzen van de afzonderlij
ke kiesdistricten listig te trekken krijgt de
regering dat Jaar de mogelijkheid de uitslag
te beïnvloeden. De meest linkse van de dan
bestaande vier partijen zou aldus gemakke
lijk uit de markt gedrukt kunnen worden
De belangrijkste troef die de Braziliaanse
regering hoopt te kunnen uitspelen ik de
terugkeer van Leonel Brizola. ex-gouver
neur van de deelstaat Rio Grande del Sur
leider van de vroegere Partldo Trabalhlsta
Brasileiro (PTB). de traditionele arbeiders
partij van Brazilië, die sedert 1964 buiten de
wet gesteld is Brizola zou veel aantrek
kingskracliten kunnen hebben op een groot
deel van de MDB Tijdens een bezoek dat
Brizola in maart van dit Jaar aan ons land
bracht, noemde hij de sfeer en de publieke
opinie in het land rustig „De toestand is
momenteel gunstig voor veranderingen in
de leiding." Brizola vertelde toen ook dat
leden van zijn PTB momenteel in de opposi
tionele MDB werken Hij kondigde toen al
aan dat een verder herstel van de democra
tie de óprichting van nieuwe partijen moge
lijk zou maken
Troef
De regering hoopt nu Brizola als een soort
paard van Troje in de gelederen van de
oppositie te schuiven De splitsing in de
oppositionele gelederen zou dan kunnen
leiden tot een versterking van de huidige
regering Men kan echter evenmin uitslui
ten dat Brizola's plannen voor een herop
richting van de Indertijd zo populaire PTB
zich tegen de regering zullen keren
Lange wachttijden bij de verkie"
zingen die op 15 november in Bra
zilië werden gehouden. Bij het de
mocratisch karakter van de gang
naar de stembus kon echter wel
een vraagteken worden geplaatst.