Woede na vrijlating Menten
Extra looneis dichterbij
Kiesuwkado
Brussel verwacht
afhaken Londen
Menten opgenomen in kliniek
Hans de Boer toch kandidaat
Post Utrecht
gaat staken
deze krant
t Nieuwe Haagse/Nieuwe Leidse Courant
Trouw
Plaatselijk sneeuw
of ijzel
:ji
jmni
3e Kleine Krant
w I
^Skêm
Wiesenthal noemt uitspraak in strijd met internationaal recht
akcentrales doen dringend beroep op Tweede Kamer
K Tuf mX™. Voor fractie voorzitterschap CDA
Schuitema zou
weer vrij zijn
)iland
onder kapper
Bezorg Trouw een nieuwe abonnee
Lees een krant met overtuiging: TrOUW
rouw
36STE JAARGANG NR 10624 - DINSDAG 5 DECEMBER 1978
HET WEER
Veel bewolking met plaatselijk regen, sneeuw of ijzel en hier en daar mist.
Zwakke tot matige, in het Waddengebied eerst nog krachtige zuidoostelijke
wind. Maximumtemperaturen omstreeks drie graden.
Vooruitzichten voor morgen en overmorgen veel bewolking met plaatselijk
regen en hogere temperaturen, zon op 8 30 maan op 8 53
onder. 16 30 onder: 20.25
Iedere vrijtSnq nuttige wenken voor een aanqenam
vakantie Advertenties voor deze rubriek kunt u
opgeven tot donderdagmorgen i o uur
Tel 020-913456 (toestel 6311
LOSSE VERKOOPPRIJS 60 CENT
11
'AGINA 2:
Verhardingen rondom
"ending in Nederland
'AGINA 3:
Zuid-Holland
jakt rijbewijs aan
'AGINA 5:
Parlementsrubriek
AGINA 7:
(Veer stakingen
n Iran
'AGINA 8:
'AGINA 15:
Autogordels achterin en ander
rerkeersnieuws, feuilleton, ra-
iio- en tv-programma's, weer,
trips, puzzel.
O
m ^vyrr
Pieter Menten
De voorzitter van de Nationale Fede
ratieve Raad van het Voormalig Ver
zet Nederland, J. L. Bosch, zei: „Nu
Menten wordt vrijgelaten, omdat mi
nister Donker van justitie hem in
1952 van rechtsvervolging ontsloeg,
moet het parlement de Velser affaire
boven tafel brengen". HIJ noemde de
beslissing van de Haagse rechtbank
„niet alleen een enorme schok voor
de Nederlandse verzetsmensen, maar
ook voor het Poolse volk, waartegen
Menten zijn misdrijven heeft be
gaan."
Bosch verwacht dat minister De Rui
ter van Justitie er nu niet onderuit zal
in een onzer verslaggevers
«STERDAM/UTRECHT De vakcentrales FNV en CNV
nken steeds steker over een extra looneis. „Als de eigen
|drage in de ziektekosten zo doorgaat en bovendien de
meenten hun tarieven fors laten stijgen, dan ligt de eis van
li extra loonsverhoging van zeker één procent voor de
Gd", waarschuwt het gisteren verschenen CNV-blad De
s. FNV-voorzitter Wim Kok zei gisteravond dat „daarmee
|g zuinig gerekend is".
I beide vakcentrales doen een drin-
td beroep op de Tweede Kamer
jigende lastenverzwaringen voor
rknemers en niet-werkenden te
kkomen. Lukt dat niet. dan kun-
1 ernstige maatschappelijke span
gen niet uitblijven.
i extra looneis zal niet meer dit
gesteld kunnen worden, aldus
t. „We moeten het resultaat van
Kamerdebat van deze week af-
chten en nadere informatie verza-
len", zei de FNV-voorzitter. In be-
Jven en bedrijfstakken zullen de
iO-onderhandelingen in de loop
~in januari op gang komen.
ilarmfase'
ties. „In dit debat zal een poging
gedaan moeten worden om dreigende
•onrust te voorkomen", waarschuwt
het CNV-blad.
De FNV besluit een gisteren verzon
den brief aan de Tweede Kamer met
de woorden: „Het gevaar van ver
scherpte maatschappelijke spannin
gen is niet denkbeeldig, met alle mo
gelijke consequenties van dien". Vol
gens FNV-voorzitter Kok heeft het
parlement nog „een unieke kans" om
de sociaal-economische doelstellin
gen, die de vakbeweging voor ogen
heeft, dichterbij te brengen.
Brief Albeda
Kok reageerde gisteren boos op de
brief van minister Albeda (socale za
len) aan de Kamer, waarin de FNV
wordt aangewezen ais schuldige voor
het mislukken van het overleg tussen
overheid, werkgevers en vakbewe
ging. Kok: „WIJ wijzen het verwijt
van de hand, dat de FNV lichtvaardig
heeft behandeld. Ook bestrijd ik dat
het ons in het algemeen aan verant
woordelijkheidsbesef zou ontbre
ken". De regering gaat volgens de
FNV „eenvoudig voorbij aan de ge
dachten en opvattingen, zoals die in
grote delen van onze samenleving be
staan".
In de brief van de FNV klinkt wel een
enigszins gunstig oordeel door over
de Ideeën die de regering heeft ont
vouwd over arbeidsmarktpolitiek.
Ook het CNV-blad velt daarover een
gunstig oordeel: „De regering wil bij
voorbeeld voorrang geven aan ver
vroegde uittreding van oudere werk
nemers. een vorm van arbeidstijd
verkorting waaraan ook de CNV-le-
den prioriteit geven".
Van onze verslaggevers
AMSTERDAM Simon Wiesenthal, de speurder naar ongestrafte oorlogsmi-
dadigers, heeft gisteren de vrijlating van Menten in strijd genoemd met. het
internationale recht, met name met de internationale conventie tot bestrij
ding van oorlogsmisdaden.
Het vonnis van de bijzondere strafkamer van de Haagse rechtbank de 79-Jarlge Pieter
Nicolaas Menten, bijna twee jaar na zijn arrestatie op verdenking van oorlogsmisdaden, in
vrijheid te stellen, heeft gisteren in Nederland reacties van verontwaardiging, teleurstelling en
verbijstering opgeroepen.
kunnen de Velser affaire in de open
baarheid te brengen. „Als dat niet
zou gebeuren, zou het rechtsgevoel
een extra dreun krijgen", aldus
Bosch.
'Geen bewijzen'
De voorzitter van het Centraal Or
gaan van Verzets- en Vervolgings
slachtoffers, H. Teengs Gerritsen, zei:
„Wij zijn verbijsterd, verontwaardigd
en beledigd over deze uitspraak. Wij
vragen ons af of er binnenskamers
niet gemarchandeerd is met zoge
noemde onthullingen ln de Velser af
faire." Teengs Gerritsen doelde hier
mee op een eventuele belofte van
minister Donker van Justitie aan
Menten om hem van vervolging te
ontslaan, mits hij zijn mond zou hou
den over gedragingen van vooraan
staande Nederlanders in oorlogstijd.
Het was de voorzitter van het Cen
traal Orgaan opgevallen, dat de
Haagse rechtbank had „aangeno
men" dat de toezegging om Menten
niet te vervolgen door wijlen minister
Donker was gedaan en dat er dus
geen bewijzen voor zijn. „Het argu
ment waarop de rechtbank haar uit
spraak stoelt wordt dus niet onder
steund door zwart op wit gestelde
documenten. Het Is toch ln Neder
land onmogelijk, dat iemand daar op
wordt vrijgesproken", aldus Ger
ritsen.
O Vervolg op pagina 3
politieke
ABVA-voorzitter Dutman en FNV-voorzitter Wim Kok. Zij
bespraken in de FNV-top de vraag welke looneisen moeten
worden gesteld.
Pagina 3:
Reacties
partijen
Pagina 9:
De uitspraak van de recht
bank
Van Heijnlngen tevreden
Reactie van de journalist
Kanaan
Pagina 5:
Ons commenaar
pk liet er geen twijfel over bestaan
at elk nadelig effect op de porte-
onnee van de doorsnee-werkne-
tr" een plaats krijgt in het arbeids-
orwaardenbeleid. Een woordvoer-
Evan het CNV zei gisteren dat
armsfase n is uitgebroken", nu
:1 gemeenten soms forse ver-
igingen van hun heffingen (met
ime onroerend goedbelasting) in
itto hebben, en ook de omstreden
jen bijdrage in de ziektekosten nog
peds in discussie is.
de gemeentelijke heffingen om-
og gaan, zo als het Konsumenten-
tatakt vorige week heeft gesigna-
Ed, dreigt een lastenstijging van
tig tot honderd gulden voor de
rsnee-werknemer. Gevoegd bij
h eigen bijdrage (de bezuinlgings-
ita Bestek '81 van de regering
teekt over honderd gulden per jaar
r gezin) zou „een extra loonsverho-
ag van één procent zeker nodig
h", zo redeneert het CNV.
Hgens de FNV worden gemeenten
lor Bestek '81 zodanig beperkt in
|n financiële mogelijkheden, dat ze i~iv\ a
[egel heeft die oorzaak vorige week
Islist van de hand gewezen.-
Meta Menten, de echtgenote van de gisteren vrijgelaten
Pieter Menten, pakt nog wat spullen in voordat zij vanuit
haar woning in Blaricum vertrekt naar Scheveningen om
haar man op te halen.
Door Bert van Panhuis
BRUSSEL Er wordt ln Brussel ernstig rekening mee
gehouden dat Engeland niet mee zal doen aan het nieuwe
wisselkoers-systeem, het Europese Monetaire Stelsel. Dat kan
worden afgeleid uit het feit dat de regeringsleiders van de
negen EG-landen tijdens hun top-beraad gisteravond onder
meer spraken over de vraag op welke manier de problemen
moeten worden opgelost die voortspruiten uit het niet-mee-
doen van de Britten.
Van een onzer verslaggevers
AMSTERDAM Het bericht dat de
Nederlandse directeur van de Philips-
vestiging in El Salvador. Frits Schui
tema. zou zijn vrijgelaten, werd giste
ren door de persdienst van Philips
afgedaan als „een gerucht". Het be
richt van de vrijlating van Schuitema
Formeel heeft men de zaak tot nu toe
uit de weg kunnen gaan met de stel
ling, dat in Brussel slechts het sys
teem als zodanig aan de orde is en dat
nationaal de negen definitief ja of nee
zullen moeten laten horen.
De negen regeringsleiders hebben
zich gistermiddag en -avond vrijwel
uitsluitend bezig gehouden met het
nieuwe stelsel, dat per 1 Januari ln
werking zal moeten treden. Dat stel
sel komt ln de plaats van de zogehe
ten slang, die er voor moet zorgen,
dat de wisselkoersen van diverse
Westeuropese landen De Bondsre- _tm_,
publiek, de Benelux en Denemarken werd gisteravond verspreid door het
-ln ten zeker evenwicht tot elkaar Franse persbureau Agence France
staan. Het EM8 zou een groter aantal Presse. Of het door de ontvoerders
landen de slang-deelnemers plus gesiste losgeld ls betaald, kon Philips
Italië. Ierland. Frankrijk en eventu- gisteravond niet bevestigen Wel heb-
eei Engeland moeten opnemen. ben in een aantal binnen-
en buitenlandse bladen door Philips
Vervolg op pagina 3 betaalde advertenties gestaan
Van een onzer verslaggevers
DEN HAAG Pieter Menten (79) heeft zich gisteren na zijn invrijheidstelling laten opnemen
in de Ursula-kliniek in Wassenaar. Het ANP deelde gisteravond mee dit uit „betrouwbare
bronnen" gehoord te hebben.
De kliniek voor neurologie, neurochi
rurgie en psychiatrie wilde het be
richt bevestigen noch ontkennen.
„Over patiënten worden nooit mede
delingen gedaan", zo werd gezegd.
Vlak na de bevrijding heeft Menten
ook enige tijd in de Wassenaarse kli
niek doorgebracht. Tijdens zijn be
rechting in Amsterdam heeft hij vo
rig jaar gezegd dat hij daar zat onder
gedoken, omdat zijn leven gevaar
liep. Gisteren deden verschillende
verhalen de ronde over het tijdstip
waarop Menten is vertrokken uit het
penitentiair ziekenhuis in Schevenin
gen, waar hij bijna twee Jaar heeft
doorgebracht.
De raadsman van Menten, mr. L. van
Heijningen, deelde aanvankelijk mee
dat zijn cliënt tegen half twaalf was
weggegaan, volgens een eerder opge
steld plan. Het ministerie van Justitie
liet later weten dat Menten pas om
half vier was vertrokken. Van Heij
ningen hieid vol dat zijn versie van
het gebeurde de juiste was. Hij 2ei
niet te weten waar Menten heenge- Wel een pBS
gaan was.
Menten woonde de zitting van de
Haagse rechtbank waarop hij in vrij
heid werd gesteld, niet zelf bij. Vol
gens zijn raadsman had Menten de
spanning niet aangedurfd en was
hem van verschillende zijden ook
aangeraden niet te gaan. Van Heij
ningen zei na afloop van de zitting
zijn cliënt telefonisch van de uit
spraak van de rechtbank op de hoog
te te hebben gebracht.
nrust voorkomen
IV en CNV hebben de Tweede Ka-
tr gisteren gewezen op haar „zware
rantwoordelljkheid". De Kamer
cussieert morgen over Bestek '81,
i het mislukte overleg over een cen
tal akkoord en de botsing tussen
tering en de ambtenarenorganisa-
daar heb ik gelukkig geen
last van
Van onze parlementsredactie
DEN HAAG Ruud Lubbers
is niet langer meer de vanzelf
sprekende opvolger van Wil
lem Aantjes als fractievoor
zitter van het CDA. De oud-
minister van economische za
ken zal zijn kansen moeten
delen met de voorzitter van
de ARP, het CDA-Kamerlid
Hans de Boer.
Deze nieuwe ontwikkeling in de strijd
om het leiderschap van het CDA is
mogelijk geworden, nu Hans de Boer
zich uiteindelijk toch voor het fractie-
voorzitterschap beschikbaar heeft
gesteld. Aanvankelijk had hij er de
voorkeur aan gegeven, zijn partij
voorzitterschap voort te zetten. On
der meer omdat zijn partij de komen
de periode voor belangrijke beslissin
gen staat, waaronder de fusie met de
zusterpartijen de KVP en de CHU.
Het ziet er echter naar uit, dat prof.
dr. Bob Goudzwaard, de geestelijke
vader van het CDA-programma „Niet
bij brood alleen" De Boer zal willen
opvolgen als partijvoorzitter. Voor
Hans de Boer woog toen de overwe
ging om partijvoorzitter te willen blij
ven, belangrijk minder zwaar.
Tegelijkertijd ls er zowel binnen de
CDA-fractle als vanuit de Anti-revo
lutionaire partij druk op De Boer
uitgeoefend zich voor het fractievoor
zitterschap beschikbaar te stellen.
Ruud Lubbers
Een groot aantal Kamerleden binnen
de CDA-fractie, ARP'ers, maar ook
KVP'ers en CHU'ers, vinden het een
vanzelfsprekende zaak dat een Anti
revolutionair fractievoorzitter wordt.
Het is volgens hen slecht voor het
CDA als alle belangrijke posten bin
nen het CDA (het premierschap, het
partijvoorzitterschap, het fractie
voorzitterschap en straks ook nog het
lijsttrekkerschap voor de Europese
verkiezingen) in KVP-handen komen.
Bovendien zijn er nogal wat fractiele
den onder de Indruk van de goede
kwaliteiten van Hans de Boer. Zij
wijzen op de uitstekende wijze, waar
op hij tot nu toe de ARP heeft geleid,
op de vasthoudende wijze ook. waar
mee hij de onderhandelingen heeft
geleid met de Eurooese zusterpartij-
Hans de Boer
en om met een Europees programma
uit de bus te komen. Bovendien leg
gen zij de nadruk op zijn langduriger
ervaring als parlementariër dan
Ruud Lubbers.
Het Anti-revolutionaire deel van de
CDA-fractle beraadt zich vandaag
over de vraag, of zij De Boer uitslui
tend kandidaat zullen stellen voor
het fractievoorzitterschap, dan wel
dat zij hem ook kandidaat zullen stel
len voor het vlce-fractievoorzltter-
schap. Wanneer zij tot dit laatste
besluiten, zijn de kansen voor Lub
bers om fractievoorzitter te worden,
redelijk groot. Zou De Boer alleen
ingezet worden voor het fractievoor
zitterschap, dan maakt hij de meeste
kans. De CDA-fractie als geheel
neemt morgen een beslissing.
Van Heijningen sprak gisteravond
ook tegen dat Menten niet naar het
buitenland zou kunnen gaan, omdat
hij niet over een Nederlands paspoort
beschikt. „Menten heeft wel een pas,"
zei Van Heijningen.
Volgens het ministerie van buiten
landse zaken is het paspoort van
Menten afgenomen, toen hij ln de
cember 1976 werd gearresteerd. De
Haagse officier van Justitie mr. R. A.
Schimmel zou met teruggave ervan
akkoord moeten gaan. Gisteravond
werd aangenomen dat Schimmel die
goedkeuring niet zou geveh.
UTRECHT (ANP) - De postbeamb
ten ln het district Utrecht gaan het
werk neerleggen. Dit is gistermiddag
door districtsbestuurders en leden
van actiecomité's van de ABVA en de
KABO in Utrecht besloten.
Wanneer de acties precies beginnen
wilde een woordvoerder „uit strategi
sche overwegingen" nog niet kwijt.
Aangezien de Tweede Kamer morgen
gaat debatteren over de ambtenaren
salarissen is de verwachting van de
woordvoerder dat de stakingsacties
ln ieder geval vóór op die dag zullen
plaatsvinden.
Er zal, volgens de woordvoerder,
voordat het werk definitief wordt
neergelegd nog overleg zijn met de
leden.
Indien de post in het district Utrecht
gaat staken, zal ook de centrale pos
toverslag ln de actie worden betrok
ken. Bij voorgaande acties bleek dat
daardoor in de grote steden vijftig
procent van de post niet werd
bezorzd.
Meer nieuws op pagina 3.
6 sprookjes op 1 LP (A)
Verleid door Ton van Duinhoven. Ko
van Dijk. Hetty Blok en
Inavan Faasscn.
Lektuurhnngbr(B)
Nooit meer zoeken naar ue krant of
tv-gidv Dekoratie! jute lektuurliangcr.
Kctling
met armband (D)
Dc nieuwe ntodeuend:
ketting en amibundje van
keramiek.
Maak iemand abonnee op Trouw, hel ochtendblad met een over
tuiging. Uit erkentelijkheid ontvangt u één van deze kadoos naar keuze.
Naam nieuwe abonnee-..
Allies nieuwe abonnee:-
Plaats en postcode-.
Giro:
Uw naam:
Uw tidies-.
Plaatsen postcode:Tel.:
Dc nieuwe abonnee ontvangt dc eerste twee weken alle nummers
van Trouw graiis. Daarna gaal hel kwartnalalxmncmcni auiomatiseh
in. met als wclkomsi-voordeel 17.- korting.
Kado naar keuze:QA. B. DC D. (aankruisen a ti.b.)
Bon in open envelop zonder posizcgel zenden aan Trouw. Antwoord
nummer 2792. KXM) PA. Amsterdam.
Of bel 020-659388 (uitsluitend voor opgaven). Voor bezorg-
informatie 020-913456.