Nederlandse steun
olieboycot Z.-Afrika
m I sv
Senator mikpunt van
Nederlandse kritiek
Hooahoudt
Ambtenarenacties
n
BOSPERCELEN
Van der Klaauw sust PvdA/CDA
Demonstratie tegen
beleid minister Pais
I
I
B
I
I
I
I
I
I
l
l
l
l
l
l
l
l
van onze onderwijsredactie L0f voor oud-minister van Kemenade
Tijdens zitting NAVO-parlement
Prof. Zonderwijk: niet bestrijden maar beheersen
VEILIGE GELDBELEGGING "1 'Eigenbelang beslist vaak over onkruid'
VEILIGE GELDBELEGGING
Nijverdal
te koop enkele
direkt grenzend aan villawijk
VRIJDAG 1 DECEMBER 1978
BINNENLAND
TROUW/KWARTET
3
Van onze parlementsredactie
DEN HAAG - Nederland is
in principe bereid een moge
lijk voorstel in de Verenigde
Naties voor een olieboycot te
gen Zuid-Afrika te steunen.
Deze steun is niet afhankelijk
van de vraag of de andere
landen van de Europese ge
meenschap dat ook zullen
doen. Verwacht wordt name-
ADVERTENTIES
_W«
Deenige
echte
met garantie.
Altijd met die gieter open
neer naar de kraan is ook maar niks.
Met de Water-Eze is dat voorbij!
De Water-Eze is een instelbare
handsproeier, verbonden aan een 16
meter lange slang en op praktisch
elke kraan aansluitbaar.
Nu Komt u zonder knoeien bij al uw
planten, al hangen ze nog zo hoog.
De Water-Eze is de enige
hufskamerslang. dio kompleet
mei sproeikopje gelovord
wordl Besluivenon sproeien Ml I
m een handomdraai HU I
VROOM'.'vDREESMANN WV
lijk dat de gemeenschap niet
op één lijn zal komen inzake
een olieboycot.
Dit heeft minister Van der Klaauw
(buitenlandse zaken) gisteren in de
Tweede Kamer meegedeeld, tot te
vredenheid van PvdA en CDA en tot
teleurstelling van Van der Klaauws
partij, de WD
Over de Nederlandse opstelling ten
aanzien van een olieboycot was de
afgelopen week twijfel ontstaan. Ne
derland onthield zich namelijk van
stemming ten aanzien van een voor
stel waarin de olieboycot tegen Zuid-
Afrika ook werd bepleit. Nederland
gaf daarvoor toen als reden het feit
dat in datzelfde voorstel het Britse
beleid jegens Rhodesië ernstig werd
bekritiseerd. In politieke kring was
echter de indruk ontstaan dat Van
der Klaauw in het Nederlandse Zuid-
Afrika-beleid een stapje terug had
gezet onder druk van de WD en dat
hij daar voor de kritiek op de Britse
regering als afleidingsmanoeuvre ge
bruikte. De Kamerleden Van der
Spek (PSP) en Scholten (CDA) had
den naar aanleiding hiervan om op
heldering gevraagd.
Van der Klaauw benadrukte met zijn
principiële bereidheid tot steun aan
een gerichte olieboycot, dat er van
een stap terug geen sprake was. Dat
voorstel is er nog niet. maar wordt
wel verwacht. Van der Klaauw was
het met de vragenstellers eens dat zo
groot mogelijke politieke druk op
Zuid-Afrika momenteel gewenst is,
„gezien de uitermate negatieve hou
ding van Zuid-Afrika inzake Nami
bië", aldus de minister.
Veiligheidsraad
Het gaat er daarbij om dat Zuid-
Afrika tot nu toe het voorstel van de
secretaris-generaal van de Verenigde
Naties voor de komende verkiezingen
in dit gebied als aanloop naar onaf
hankelijkheid afwijst. „Harde druk
middelen zijn nu noodzakelijk want
als dit probleem niet wordt opgelost,
voorzie ik opvoering van de guerrilla
strijd in dat gebied," aldus Van der
Klaauw. De minister benadrukte wel
dat een boycot alleen èffectief is als
die dwingend door de veiligheidsraad
wordt opgelegd, of bij ontbreken
daarvan, door een groot aantal lan
den wordt gesteund. Eenzijdige Ne
derlandse activiteiten achtte hij wei
nig zinvol.
De WD'er Bolkestein bleek teleur
gesteld over de opstelling ™van Van
der Klaauw. Hij vroeg of de minister
wel beseft welke effecten een boycot
voor de zwarte bevolking in Zuid-
ADVERTENTIE
SAN SALVADOR Het „Marxis-
tisch-Leninistisch guerrillaleger"
heeft een miljoen dollar (ruim 2 mil
joen gulden) losgeld geëist voor de
vrijlating van de ontvoerde Neder
landse topman van Philips in El Sal
vador. de 32-jarige Frits Schuitema.
Dit is uit kringen rond zijn familie
vernomen.
ADVERTENTIE
EUROPA MEUBEL
Omdat u niet
elke dag meubelen koopt
goed voor hart en bloedvaten
Afrika heeft. Van der Klaauw ant
woordde dat de effecten tweeërlei
kunnen zijn: de zwarte bevolking, de
zwakste groep in Zuid-Afrika, wordt
het eerst getroffen, of de algemene
economische structuur van Zuid-Af
rika merkt de boycot het eerst. Hoe
dan ook, die drukmiddelen op Zuid-
Afrika zijn nu nodig, aldus de minis
ter. „We zijn het erover eens dat we
van mening verschillen", merkte Bol-
kenstein na afloop van het debat te
leurgesteld op
DEN HAAG Ongeveer vijf
duizend studenten en docen
ten van de nieuwe lerarenop
leidingen hebben gisteren op
het Binnenhof gedemon
streerd tegen het beleid van
minister Pais. De demon
stranten hebben een petitie
aangeboden aan Kamervoor
zitter Vondeling, waarin zij de
Tweede Kamer vragen de be
zuinigingen ongedaan te
maken.
De PvdA-Kamerleden Van Kemena
de en Konings deelden mee, dat bij
de behandeling van de onderwijsbe
groting een motie zullen indienen,
waarin zij de wensen van de betrok
kenen zullen verwerken
De PvdA houdt vast aan net pian van
het vorige kabinet om part-time op
leidingen voor leraren te beginnen
aan de zeven bestaande dagopleidin-
De heer Deetman wil verder aandrin
gen op een spoedig begin van de
bijscholing. Dat zou wel aan de nieu
we opleidingen kunnen gebeuren. Mi
nister Pais heeft dat ook reeds toege
zegd, maar een concreet plan is er nog
niet
Toejuichingen
gen. Daardoor zouden deze minder te
lijden hebben van de oprichting van
drie nieuwe instituten in Sittard,
Eindhoven en Zwolle. De werkgele
genheid zou bewaard blijven. De MO-
opleidingen zouden dan niet langer
leraren mogen opleiden. Deze institu
ten moeten volgens de PvdA worden
omgebouwd tot algemene opleidin
gen voor tweede-kans-onderwijs
Gebonden
De fractie van het CDA acht zichzelf
gebonden aan het regeerakkoord met
de VVD. waarin staat dat de MO-
opleidingen gehandhaafd blijven als
lerarenopleiding. Dat betekent dat er
geen part-time-opleidingen komen
aan de nieuwe lerarenopleidingen.
Volgens Kamerlid Deetman (CDA)
moet wel een oplossing gezocht wor
den voor het probleem, dat we nu
zitten met twee soorten leraren: lera
ren die opgeleid zijn aan de nieuwe
instituten (die bevoegd zijn voor twee
vakken) en leraren die een MO-oplei-
ding hebben gevolgd (en bevoegd zijn
voor één vak) Volgens Deetman is
samenwerking tussen de MO-institu-
ten en de nieuwe opleidingen hard
nodig
De studenten en docenten die giste
ren op het Binnenhof demonstreer
den. vragen in hun petitie ook een
versoepeling van de studentenstops
aan de bestaande instituten en hand
having van de huidige groepsgrootte
Uit de toejuichingen die oud-minister
Van Kemenade ten deel vielen („een.
twee. drie. vier. Vijf. zes. zeven, was
Van Kemenade maar gebleven")
bleek dat de betogers weinig heil ver
wachtten van het huidige kabinet
van CDA en WD
Behalve de studenten van de leraren
opleidingen hebben ook de studenten
van het kunstvakonderwijs geprotes
teerd tegen de bezuinigingen
Vervolg van pagina 1
Een vijftigtal jonge bewoners van de Amsterdamse Kinkerbuurt hebben gistermiddag de gemeenteraadszaal van
de hoofdstad ruim een uur bezet gehouden. Daarmee protesteerden zij tegen de hardhandige ontruiming van een
paar bouwvallige panden vorige week donderdag, waarbij de politie honderd man inzette. De bezetters waren niet
tevreden met de verantwoording die burgemeester Polak gistermiddag aflegde over de gewelddadigheden en
gingen tot bezetting van de raadszaal over. Nadat burgemeester Polak hun grieven had aangehoord, werd de
bezetting opgeheven. Midden op de foto burgemeester Polak.
Foto Maurice Boyer
ken. ook al meent ook de minister dat
ambtenaren het stakingsrecht zullen
moeten krijgen. Hij vindt dat de amb
tenaren „zich bij acties moeten hou
den aan de regels, dus aan de wet."
Wel vond hij dat „er enige vrijheid
voor acties is. ook voor ambtenaren
Wiegel noemde in dit verband het
voorbeeld van een tocht door Den
Haag. „Maar de burgers hebben er
recht op geen hinder of last te hebben
van eventuele acties. Ik was ontzet
tend verbaasd dat er gesproken werd
over stilleggen van elektricteitscen-
trales. Ik vind dat geen adequaat
middel."
Op de vlakte
Van onze correspondent
LISSABON De Nederlandse delegatie in het NAVO-parlement in Lissabon heeft op de
laatste dag van de jaarlijkse zitting van dit parlement nog eens flink tegen de koude
ooriogsstroom ingeroeid. De Amerikaanse senator Jackson leed een nederlaag tegen de
standpunten die door de PvdA-afgevaardigde Klaas G. de Vries werden verdedigd. Het
Tweede-Kamerlid voor het CDA. Joep de Boer. tikte bovendien NAVO-opperbevelhebber
generaal Haig op de vingers.
Senator Jackson die kandidaat staat
voor het Amerikaanse president
schap. voerde een felle oppositie te
gen de SALT-besprekingen. In het
SALT-overleg tussen Amerika en
Rusland proberen de beide groot
machten grenzen te leggen aan de
bewapeningswedloop op het gebied
van de zogeheten strategische
(atoom)wapens. Jackson probeerde
de NAVO-assemblee ervan te overtui
gen, dat deze besprekingen tot een
verslapping van de NAVO en een
verraad aan de Europese bondgeno
ten zouden leiden.
Goed ingevoerd
De socialist Klaas de Vries bleek zijn
belangrijkste tegenstander en coördi
neerde de oppositie van vooral de
sociaal-democraten in het parlement
tegen de senator Als rapporteur van
de Militaire commissie van het parle
ment was De Vries goed ingevoerd in
de problematiek. Zijn nuchtere en
zakelijke benadering won het tenslot
te op overtuigende wijze van de ambi
tieuze senator, die van dik hout plan
ken zaagde.
Nog geen half uur na de nederlaag
van Jackson bleek de opperbevelheb
ber Haig in zijn toespraak voor het
parlement het nog eens voor de kou-
de-oorlog— ideëen van de Amerikaan
op te nemen. Haig suggereerde, dat
de Amerikanen beter in Vietnam had
den kunnen blijven, dat de NAVO
contacten met China zou moeten leg
gen en dat uitbreiding van de NAVO-
sfeer met name in Afrika gewenst is
Het sterk politieke karakter van de
uitspraken van de opperbevelhebber
irriteerde CDA-afgevaardigde Joep
de Boer Hij vroeg de generaal, in
wiens naam hij deze uitspraken deed
De op zijn beurt geïrriteerde Haig
antwoordde, dat hij zo een brutale
vraag nog nooit gehoord had en wei
gerde erop in te gaan. Letterlijk
noemde Haig de vraag „onprecies'
Op een even later gehouden perscon
ferentie zei Haig niettemin, dat hij
alleen namens zichzelf gesproken
had.
Begrijpelijk
De irritatie bij de Nederlandse dele
gatie is begrijpelijk, omdat eerder
deze week de Algemeen Secretaris
van de NAVO. de Nederlander Luns.
eveneens op eigen gezag een aantal
politieke uitspraken deed. Daarbij
ADVERTENTIE
suggereerde Luns zelfs, dat de Neder
landse pers zijn woorden nogal eens
verdraait. Toch bleken achteraf de
gewraakte uitlatingen van Luns uit
de notulen verdwenen te zijn.
Overigens heeft de Nederlandse rege
ring vorig jaar mei al eens geprotes
teerd tegen de politieke uitspraken,
waar NAVO-topfiguren al vaker hun
boekje aan te buiten zijn gegaan
De CDA-delegatie reageerde verdeeld
op de houding van hun partijgenoot.
De delegatie-voorzitter. Jacques
Gooden. bood zonder vooroverleg
Haig zijn excuses aan Ook andere
leden van de CDA-fractie vonden de
spontane opwelling van De Boer wei
nig tactisch
„Tommy, wil je gauw met je kleine
broertje hierheen komen?"
Wiegel hield zich op de vlakte bij
vragen welke disciplinaire maatrege
len de ambtenaar dreigen als tot ac
ties wordt overgegaan Bij de acties
in juni zijn zulke maatregelen in het
algemeen achterwege gebleven Wie
gel had toen in een circulaire naar de
overheidsdiensten geschreven dat
ambtenaren verlofdagen moesten op
nemen als ze aan acties wilden
meedoen.
De ABVA heeft in principe al beslo
ten tot acties. Maandag is er een
vergadering om deze acties te coördi
neren. Ze zullen dan waarschijnlijk
dinsdag beginnen. De andere bonden
moeten zich nog op de situatie bera
den. en konden gisteren nog niet mee
delen of zij meedoen aan acties. Te
verwachten valt dat de andere amb
tenarenbonden, aangesloten bij de
FNV, met name de KABO, zich zullen
aansluiten bij de ABVA. maar de
CNV-bonden. met name NCBO en
ARKA, niet mee zullen doen aan sta
kingsacties
CNV-bonden
NCBO-voorzitter Wieringa zei ..Wij
hadden in het overleg wel verder wil
len gaan. maar minister Wiegel is
door het kabinet aan handen en voe
ten gebonden. Er was geen kans voor
reëel overleg. Wij gaan nu het parle
ment onder druk zetten. Als dat ook
niets uithaalt, en het parlement heeft
beslist, dan heeft de democratie ge
sproken en dan leggen wij als christe
lijke centrale het hoofd in de schoot.
Dan is het lied uit en zijn alle midde
len van de democratie uitgebuit Dan
moeten we stoppen
Vandaag zullen de gezamenlijke bon
den een laatste appèl doen op de
Tweede Kamer om Wiegel en het ka
binet tot andere gedachten te bewe
gen. De kans op succes hiermee is
echter niet groot. Gisteren besloot de
Kamer volgende week woensdag met
het kabinet te debatteren over het
mislukte loonoverleg van maandag
en het mislukte ambtenarenoverleg
van gisteren. Daarbij zal de gehele
verdere uitvoering van de ombui
gingsnota van het kabinet „Bestek
'81", aan de orde komen. PvdA-leider
Den Uyl noemde gisteren de kwestie
van al of niet meewerken van organi
saties van betrokkenen „ccn essenti
eel punt voor de Uitvoering van Be
stek '81"
Breekpunt in het overleg was. zoals
verwacht, de kwestie rond de bouw-
CAO De salarissen van ambtenaren
zijn gekoppeld aan de CAO-lonen.
evenals dat het geval is met sociale
uitkeringen en minimumloon In de
bouw zijn dit jaar oude toeslagen
verwerkt in het basisloon Alleen dat
basisloon telt mee in de koppeling
De ambtenaren zouden daardoor 1.6
procent salarisverhoging erbij moe
ten krijgen. De bouwvakkers zelf zijn
echter geen cent wijzer geworden van
het verwerken van oude toeslagen
Wiegel erkent dat volgens het huidige
systeem de ambtenaren die 1.6 pro
cent zouden moeten krijgen „Het
gaat om een miljard gulden voor het
rijk. bij de toch al enorme ombui
ging", aldus Wiegel. Nu heeft het ka
binet een wetsontwerp ingediend om
de verhoging in elk geval een half jaar
uit te stekken, zodat er ruimte komt
voor nader overleg. Wiegel noemde
het „niet verantwoord" om dit uitstel
wel te laten gelden voor de sociale
uitkeringen, maar niet voor de amb
tenaren
De bonden van ambtenaren redene
ren echter dat de bouwvakkers er nu
wel geen cent wijzer op zijn gewor
den. maar dat de bouwvakkers wel
loonsverhoging kregen toen de toe
slagen werden ingevoerd, terwijl do
ambtenaren toen niets kregen De
ambtenaren zijn dus eigenlijk al die
Jaren die 1.6 procent tekort gekomen,
zo redeneren de bonden
Wiegel en de bonden zijn gisteren niet
meer toegekomen aan de eigenlijke
bezuinigingen, die het kabinet inge
volge Bestek '81 voor de ambtenaren
in petto heeft. Dit betreft vooral het
plan om de ambtenaren per half jaar
een half procent minder loonsverho
ging te geven dan de CAO-lonen De
bonden hebben onoverkomelijke be
zwaren tegen deze ruwe maatregel In
een werkgroep hebben zij alternatie
ven bedacht, die voor een deel nivel
lerend werken Daarbij was ook een
voorstel om het effect van de bouw
CAO via een technische ingreep terug
te brengen van 1.6 naar een procent
salarisstijging. Op dit punt was de
werkgroep unaniem
De bonden beriepen zich erop dat
vertegenwoordigers van minister
Wiegel hebben meegedraaid in de
werkgroep. Zij hebben dus ingestemd
met de gematigde oplossing voor de
bouw-kwestie. Wiegel stelde gisteren
evenwel dat alle leden van de werk-
gToep daarin zaten op persoonlijke
titel
NCBO-voorzitter Wieringa vond dat
de bonden al „ontzaglijk ver" zijn
gegaan in hun constructieve opstel
ling in de werkgroep. Vanuit de ach
terban was zelfs al beroering ont
staan. en werd de bondsleiders ge
vraagd of zij soms bezig waren een
zelfbedieningszaak te bouwen waar
Wiegel zijn bezuinigingen zo uit kon
graaien, aldus Wierinea
Minister Wiegel wilde nog niet zeggen
of hij nu de bestekplannen onveran
derd uitvoert, of misschien toch ge
bruik maakt van de alternatieven
Vandaag spreekt het kabinet daar
over ..Misschien kan ik volgende
week in het Kamerdebat wat meer
zeggen." aldus Wiegel. Volgens Dut-
man komen veel ambtenaren volgend
jaar onder de nullijn als de bestek
plannen onverkort worden uitge
voerd
Het verwijl van demagogie en door
kruising van het overleg, dat de bon
den aan Wiegel hebben gericht, slaat
vooral op uitspraken van Wiegel voor
de radio in het weekeinde en gister
morgen. De minister zei daarin dat de
bouw-zaak niet door kon gaan. en dat
bij acties van de ambtenaren allerlei
mensen de dupe zouden worden die
niets met de zaak te maken hebben
In de Kamer moest Wiegel gistermor
gen eerst vragen beantwoorden over
de gang van zaken rond het overleg
Daar zei de minister dat de belang
rijkste reden om spoedberaad te vra
gen was geweest, de dreiging met
acties, waarbij staking bij elektrici
teitscentrales was genoemd ..Ik wil
mijn zorg over een dergelijke gang
van zaken kenbaar maken." aldus
Wiegel gistermorgen kort voor het
overleg begon
ADVERTENTIE
Bestemming: thans bos, geen bouwen, caravans etc.
Goed bereikbaar per auto (gelegen aan en nabij
gemeentewegen)
Begroeiing: naaldhout, aantrekkelijk om te zien.
Prijzen v.a. 1,75 k.k. p. m2
Perceelsgroottes ca. 3500 m:. 4000 m-\
5000 m- en 7200 nr.
De aanbieding betreft een klein aantal percelen
Voor afspraken ter bezichtiging:
BOS BEHEER LOENEN
Telef. 05765-1259
Van een onzer verslaggevers
WAGENINGEN „Het ls nog niet te laat de oude inheemse plantenrijkdom
te laten terugkeren, maar dan moet er wel van onkruidbestrijding overge
schakeld worden naar onkruid-beheersing". Dat is de mening van professor
dr P. Zonderwijk die gisteren aan de Landbouw hogeschool te Wageningen
zijn inaugurele rede hield als gewoon hoogleraar in de onkruidkunde
Professor Zonderwijk zei dat
het moeilijk blijft kruid van
onkruid te onderscheiden. Ei
genbelang is nogal eens bepa
lend voor het antwoord op de
vraag wat iets is. Of een plant
als kruid of onkruid wordt be
schouwd. hangt vaak af van
de bedoeling, die men met een
bepaalde plek heeft Er moet
bij deze dingen vertier geke
ken worden dan de grenzen
van het eigenbelang Wat voor
de één onkruid is kan voor de
ander juist heel nuttig zijn de
boer vreest, bijvoorbeeld, de
akkerdistel, maar In de dui
nen doet deze goed werk
Netheidsideaal
De pogingen om een rijker ge
schakeerde plantenwereld te
laten opbloeien hebben al en
kele fraaie successen opgele
verd. zei professor Zonder
wijk Veel gemeenten zijn af
gestapt van het netheidside
aal, dat hen verplichtte van
elk stukje openbaar groen één
egaal graslaken te maken.
Een onkruid als de draad-ere
prijs mag van hen in het voor
jaar weer zijn blauwige
bloempjeswaas over het
stadsgazon uitspreiden Ook
langs rijks- en provinciewegen
mag weer veel meer groeien
en bloeien Er wordt minder
gespoten, hetgeen leidt tot
herstel van een grote rijkdom
aan inheemse planten, die
voor de landbouw niet scha
delijk zijn Tegenover de ver-
doorgevoerde. kostbare net-
heidszorg van voorheen wordt
zeker met een principe van
verwaarlozing gesteld Een or
delijk maai-regime. zoveel
mogelijk afgestemd op de
plaatselijke omstandigheden,
is het beste
Volgens professor Zonderwijk
hoeft het andere denken over
onkruid niet beperkt te blij
ven tot de beheerders van
openbaar groen Ook in de
landbouw kan iets gebeuren
als men daar niet alle onkruid
als even schadelijk blijft zien
Dat is lange tijd wel gebeurd,
wat geleid heeft tot bestrij
ding zonder onderscheid Des
ondanks konden enkele bij
zonder sterke onkruidsoorten
zich handhaven
De vooruitgang van de on
kruidbestrijding in landbouw
gewassen. zal volgens profes
sor Zonderwijk mede van de
chemische kant moeten blij
ven komen. Graag zou hij dan
wel zien dat er middelen op de
markt worden gebracht, die
na de opkomst van onkruid en
gewas gehanteerd kunnen
worden, op een moment als
duidelijk ls wat er wel bestre
den moet worden en wat niet
Veel zei professor Zonderwijk
te verwachten van een geïnte
greerde aanpak van onkruid
Daarmee bedoelde hij on-
kruidbeheer. dat met zowel
chemische als mechanische
en biologische middelen kan
gebeuren
Biologisch
Een veelbelovende biologi
sche aanpak is in studie voor
bestrijding van onkruid in slo
ten en andere waterlopen Ge
probeerd wordt met behulp
van witte waterlelies en gele
plompen andere onkruiden tc
verdrijven De lelies en plom
pen met hun grote drijvende
bladeren nemen zoveel licht
uit het water weg dat de groei
van onkruiden daaronder
waarschijnlijk sterk belem
merd wordt Het gevolg ervan
is dat het water goed kan blij
ven doorstromen
Een andere methode die pro
fessor Zonderwijk noemde, is
de inzet van de Chinese gTas
karper Deze plantenetende
vis is in staat watergangen
onkruidvrij te houden Hoe
wel deze vis niet bepaald kies
keurig ls. lust hij gelukkig de
planten met drijvende blad»-
ren niet
Aan het einde van zijn rede
pleitte de hoogleraar voor
overleg tussen alle betrokke
nen en voor inschakeling van
onkruidkundigen bij het op
stellen van lijsten met namen
van te beschermen planten
