PvdA streeft naar meer activisme
Ambtenaren
willen staken
Kamer verdeeld over
meer wegenbelasting
Kiesuwkado
q woning!
Speciale commissie in intern rapport over rol partij
Elektriciteit uit
zonlicht goedkoper
Na afgebroken overleg
In deze krant
metNieiiwe Haagse/Nieuwe Leidse Courant
Trouw
Veel bewolking
T
advertenties]
PODIUM
FILM
Geen sprake van
een 'kippeberg'
II
Indonesië laat
5000 politieke
gevangenen vrij
Prijs benzine
weer omhoog
Bierverbruik nog
niet aan top
Zuidmolukse
leider Tamaëla
overleden
Werkloosheid
iets groter
Dekkingsplannen kabinet ter discussie
[~~Bezorg Trouw een nieuwe abonnee"]
Lees een krant met overtuiging: Trouw
Trouw
36STE JAARGANG NR 10621 - VRIJDAG 1 DECEMBER 1978
HET WEER
Veel bewolking met plaatselijk wat sneeuw en hier en daar mist.
Weinig wind. Minimum temperaturen rond min vijl graden.
Maximum temperaturen om het vriespunt.
Morgen en overmorgen: Van het zuidwesten uit invallende dooi.
Op veel plaatsen sneeuw ol ijzel gevolgd door regen.
zon op: 08.24 onder: 16.34
maan op: 08.00 onder 17.14
Da als u uw
wilt ruilen
LOSSE VERKOOPPRIJS 60 CENT
Voor de minderbedeel
den in onze samenle
ving: de Kerstpotten
van het Leger des Heils
staan er weer.
PAGINA 2:
Christenen in Irak
gearresteerd
PAGINA 5:
Vervoer is vaak
ongediciplineerd
PAGINA 7:
Roemenië laveert
langs de afgrond
PAGINA 15:
PAGINA 11:
PAGINA ECONOMIE:
PAGINA SERVICE:
Toeristische tips. weer. feuil
leton, radio- en tv-program-
ma's, strips, puzzel.
JAKARTA (AP) De Indonesische
regering zal maandag 5000 politieke
gevangenen vrijlaten. Dit betekent
dat dit jaar, evenals in 1977, 10.000
gevangenen zijn vrijgelaten. De
meeste gevangenen zitten al twaall
jaar of langer zonder vorm van proces
vast onder verdenking van betrok
kenheid bij de mislukte staatsgreep
in 1965. Zo'n 4.000 gevangenen, die
maandag worden vrijgelaten, zitten
op de gevangenkolonie op het eiland
Boeroe In de Molukken. Op Boeroe
werden indertijd 11.000 gevangenen
geïnterneerd. Na maandag zullen er,
naar verluidt, 4.500 achterblijven.
De Indonesische regering heelt even
eens meegedeeld dat zij van plan is in
1979 11.000 politieke gevangenen vrij
te laten.
Van een onzer verslaggevers
DEN HAAG De benzine wordt za
terdag weer duurder. Super gaat per
liter twee cent omhoog en kost dan
1,15, normale en bromfietsbenzine
wordt één cent duurder en voor
dieselolie moet een halve cent per
liter meer worden betaald.
De verhoging houdt verband met de
vraag op de wereldmarkt.
Van onze parlementsredactie
DEN HAAG Een meerderheid van het partijbe
stuur van de PvdA neigt ertoe aan de rol van het
parlement en de staat een aanzienlijk geringere
betekenis toe te kennen dan tot nu toe het geval is.
Vertaald in praktische politieke termen zou de partij meer de
nadruk moeten gaan leggen op haar activistische rol in de
samenleving, zou zij in het parlement een hardere oppositierol
moeten gaan spelen en zou zij minder belang moeten hechten
aan regeringsdeelname, temeer wanneer zij de regeermacht
zou moeten delen met het CDA, dan wel de WD.
Deze stellingneming staat in een in
tern 115 bladzijden tellend rapport
socialisme en activisme, dat onlangs
door een speciaal daarvoor ingestelde
commissie is uitgebracht. Een meer
derheid van het partijbestuur blijkt
zich zeer wel in deze standpuntbepa
ling te kunnen vinden. Maandag
avond aanstaande zal worden bezien
welke aanbevelingen aan de hand
van het rapport kunnen worden
gedaan.
Het rapport concludeert onder meer
dat een nadere bezinning op een actu
ele democratisch socialistische
staatstheorie gewenst is, onder meer
omdat de mogelijkheden tot maat
schappijhervorming via de parlemen
taire organen wordt overschat. De
staat en daarmee de parlementaire
instellingen en politieke partijen zijn
overbelast. De staat heeft niet het
monopolie van maatschappijhervor
ming. Processen in de samenleving
spelen hierbij een medebeslissende
rol.
Werkelijkheid
ROTTERDAM (ANP) De Zuidmo
lukse leider Isaac Julius Tamaëla, die
zich president en generaal van de
Republiek der Zuid-Molukken noem
de, ls algelopen maandag in de Afri
kaanse staat Benin overleden. Vol
gens zijn aanhangers kreeg Tamaëla
een hartaanval na een culturele ma
nifestatie die Zuidmolukse Jongeren
uit Nederland in de Benlnse hoofd
stad Cotonou opvoerden. Het li
chaam van Tamaëla, die 63 jaar is
geworden, zal de komende dagen
naar Nederland worden overgevlo
gen. Volgens sommigen van zijn aan
hangers ls het waarschijnlijk dat de
generaal begraven wordt in Vaassen,
waar zijn vrouw woont.
Meer nieuws op pag. 9.
Van onze soc. econ. redactie
DEN HAAG Het aantal werklozen
is in november met vijfhonderd ge
stegen tot bijna 209.000. De stijging is
minder dan het seizoen kon doen
verwachten. Het „gecorrigeerde" cij
fer daalde met duizend en bedraagt
nu ruim 209.000. Het aantal vacatures
dat staat opgegeven bij de arbeidsbu
reaus daalde met 2600 tot 65.600. Het
seizoen had een driemaal zo grote
daling mogen doen verwachten, zo
dat het „gecorrigeerde" cijfer voor de
vraag naar personeel flink is opgelo
pen, naar bijna 68.000.
Dit staat in de voorlopige maandcij
fers, die het ministerie van sociale
zaken gisteren heeft verstrekt. De
werkloosheid is nu ietsje minder dan
een jaar geleden. Toen deed zich in
november een forse stijging voor. De
invloeden van het winterse seizoen
kunnen echter elk Jaar van maand tot
maand nogal verschillen.
Het rapport waardeert en verdedigt
weliswaar de parlementaire democra
tie als belichaming van volkswil en
volksmacht. Maar het vindt niette
min dat een al te stellig geloof in de
macht van de parlementaire organen
drastisch dient te worden gerelati
veerd. De visie op de parlementaire
democratie en een daardoor ge
schraagde staat als zouden de bur
gers (via hun vertegenwoordigers) be
palen hoe beleid tot stand komt
strookt niet met de werkelijkheid,
aldus de samenstellers van het
rapport.
In het rapport wordt het betreurd dat
het activisme binnen de PvdA een
steeds geringere rol is gaan spelen.
Vervolg op pagina 9
In Naarden hebben prinses Beatrix en prins Claus gisteren
de opening bijgewoond van de gerestaureerde Grote Kerk
van Naarden. Hier bewonderen zij de gebrandschilderde
ramen. Naast het paar drs De Bel, vice-president kerkvoogd,
en glazenier Jilleba (rechts).
De Kamer besprak gisteren de belas
tingplannen van het kabinet voor vol
gend jaar. Daarbij is ook een verho
ging van de motorrijtuigenbelasting.
De PvdA wil deze verhoging vervan
gen door aan de ene kant de accijns
op benzine bij te stellen, en aan de
andere kant de belasting progressie
ver te maken, zodat voor zware en
dure auto's wat extra moet worden
daar nemen we er nog een- Van Kemenade.
tje op|
Studenten die betrokken rijn bij de nieuwe lerarenopleiding (NLO's) protesteren op het Haagse
Binnenhof tegen het „afbraakbeleid" van minister Pais van onderwijs. Zij demonstreerden tegen de
dreigende vescherping van de studentenstop, tegen het uitblijven van part-time opleidingen en tegen
vergroting van de groepen. Ondanks alle protest ook lof: maar dan wel aan het adres van oud-minister
GENêVE (Reuter, AFP) De grote prijs van de zevende internationale
tentoonstelling van uitvindingen ls toegekend aan de ontwerper van een
zonnecel die aanmerkelijk goedkoper zou zijn dan wat er nu te koop ls. Een
cel die bij volle zon een elektrisch vermogen van één watt levert, zou volgens
het ontwerp van de Franse ingenieur Pierre Baude ongeveer een gulden
kosten. Dat is een tiende van de prijzen die nu betaald moeten worden.
„De spectaculaire reductie ln de kosten van elektrische energie eri de in
vergelijking met conventionele systemen grotere produktie zijn te danken
aan het gebruik van nieuwe materialen en een nieuwe fabricagetechniek",
aldus de organisatoren van de tentoonstelling in een verklaring. Volgens de
jury zou er sprake kunnen zijn van een revolutie in het gebruik van zonne-
energie.
In het omvangrijk Amerikaanse ontwikkelingsprogramma voor zonnecellen,
is het nu door Baude geclaimde prijspeil opgenomen als doelstelling voor
1985. In 1990 zouden de kosten dan nog eens minstens gehalveerd moeten
worden.
Van onze sociaal-economische redactie
DEN HAAG De bonden van ambtenaren hebben gisteren al
na een uur het overleg met minister Wiegel (binnenlandse
zaken) over bezuinigingen afgebroken. Enkele bonden, met
name de ABVA (FNV), bereiden al acties voor. Er is sprake
van een staking, begin volgende week, bij de post en gelijktij
dig bij het openbaar vervoer in Rotterdam.
De bonden hebben „in scherpe be
woordingen" minister Wiegel ln hel
uurtje overleg verweten dat de minis
ter „het overleg volstrekt heeft door
kruist, en de meningsvorming in ne
gatieve zin heeft beïnvloed met voor
tijdige uitspraken." zo vertelde AB-
VA-vooreitter Dutman na afloop na
mens alle ambtenarenbonden. Dut
man verweet Wiegel „demagogie" en
voelde zich „door dit kabinet en deze
minister belazerd. Deze bewindsman
wilde helemaal geen open en reëel
overleg." De voorzitters van de ande
re bonden verkondigden, zij het in
minder forse termen, dezelfde
mening.
Minister Wiegel zei na afloop dat hij
„bijzonder teleurgesteld" was, en dat
de bonden „zeer voorbarig het over
leg hebben afgebroken." Desge
vraagd wees Wiegel er op dat de amb
tenaren wettelijk nog niet mogen sta-
Vervolg op pagina 3, kolom 5
Van onze sociaal economische redactie
DEN HAAG Een meerderheid in de Tweede Kamer de regeringspartijen CDA en WD, en
D'66 zit in haar maag met de verhoging van de motorrijtuigbelasting. De vrachtwagens
zouden daarbuiten gehouden moeten worden. D'66 wil dat mogelijk maken door al volgend
jaar een belasting te gaan heffen op plezierboten. Het ministerie van financien is nog niet
klaar met de studie naar deze nieuwe belasting.
betaald. Dit voorstel maakt in deze
vorm echter weinig kans. De rege
ringspartijen voelen nu niet voor een
hogere accijns op benzine. Eerst zal
het belastingverdrag met België en
Luxemburg moeten worden goedge
keurd, vermoedeljk komend voor
jaar.
LPG
Van Amelsvoort (CDA) vroeg het ka
binet, mede via de belasting, het rij
den op LPG-gas te stimuleren. „De
LPG-lnstallaties worden hoe langer
hoe veiliger, en het milieu is ermee
gebaat." Verder wil het CDA de boe-
teop het zwart rijden halveren voor
degene die voor de eerste keer wordt
betrapt.
Het CDA is gisteren overgegaan tot
de indiening van het voorstel om dag
en nieuwsbladen nog voor één jaar
vrijgesteld te houden van btw. Dit
voorstel maakt veel kans, omdat
steun van de PvdA is te verwachten.
Vrijwel zeker ls dat circussen, dieren
tuinen. kermissen, muziek en toneel
onder het vler-procents-tarief voor de
btw blijven vallen, en niet onder de
achttien procent worden gebracht.
De regeringspartijen, WD en CDA.
hebben daartoe samen een voorstel
ingediend, en alleen als de regering
zich onverwacht fel gaat verzetten,
zouden zij dat voorstel weer moeten
Intrekken.
ADVERTENTIE
6 sprookjes op I LP (A)
Verteld door Ton van Duinhoven. Ko
van Dijk. Hetty Blok en
Ina van laassen.
Lederen
Lektuurhanger(B)
Nooil meer zoeken naar de krant of
tv-gids. Dekoratie!" jute lektuurhanger.
halstasje (C)
Sierlijke eenvoud
en praktisch
bovendien. Echt
naturel leder met
gevlochten koordje
Ketting
met armband (D)
De nieuwe modetrend;
ketting en armbandje van
keramiek.
Maak iemand abonnee op Trouw, het ochtendblad met een over
tuiging. Uit erkentelijkheid ontvangt u één van deze kadoos naar keuze.
I Naam nieuwe abonnee:
Naam nieuwe abonnee;.
Adres nieuwe abonnee:.
Plaats en postcode:
Giro:
Uw naam
Uw adres:
Plaats en postcode.
TeL.
De nieuwe abonnee ontvangt de eerste twee weken alle nummers
van Trouw gratis. Daarna gaal het kwartaalalxmncmcnl automatisch
in. met als welkomst-voordeel 17.- koning.
Kado naar keuze: CDA. H.OC. D. (aankruisen a.u.b.1
Hon in open envelop zonder postzegel zenden aaiiTnnm. Antwoord- I
nummer 2TO KMX) PA. Amsterdam.
Of bel 020-659388 (uitsluitend voor opgaven). Voor bezorg-
informatie 020-913456.