Costa Rica breekt met igStï bewind in Nicaragua Heen uitersten tegen grondwet Spanje Vluchtelingenramp op Maleisische kust Nationaal kabinet mogelijk in Suriname Socialisten Spanje: onderzoek coup-plan %oosöwción Partijen dekken zich al vast in Unesco keurt compromis media goed Militair bewind in Iran krijgt steun parlement 11 Construir el futuro estaentu mano Garvey sherry. Al 200jaar de lekkerste. Foekoeda lang niet zeker van premierschap BUfTENLAND TROUW/KWARTET KOEALA LOEMPOER (Reu- ter, UPI) Tientallen Vietna mese vluchtelingen zijn ver dronken toen hun 20 meter lange scheepje gisteren voor de kust van Maleisië verging. Het precieze aantal doden is moeilijk te schatten, omdat niemand wist hoe veel Vietnamezen er op het schip za ten. Overlevenden vertelden gisteren dat het er meer dan 250 waren, terwijl de plaatselijke Maleisische autoritei ten zeiden dat het er niet veel meer dan honderd zijn geweest. In ieder geval heeft de politie elf lijken gebor gen. terwijl 54 opvarenden konden worden gered. Het schip verging toen het de haven van Koeala Trengannoe probeerde te bereiken. In de buurt van de haven is een opvangkamp voor Vietnamese vluchtelingen. Het schip koos echter de verkeerde vaarweg, raakte in zwa re zee in moeilijkheden en brak op een zandplaat in tweeën. Volgens Maleisische functionarissen betrof het een schip dat dinsdag bij het eiland Poelau Bidong aankwam, maar toen door de autoriteiten werd weggestuurd. In de omgeving waarde boot is gezonken is een zoekactie op touw gezet. Inmiddels ziet de toekomst van de 2500 vluchtelingen aan boord van de vrachtboot „Hai Hong" er wat beter uit. Canadese en Franse immigratie functionarissen die de Vietnamezen ondervraagd hebben, zeiden gisteren dat zaterdag een eerste groep vluch telingen per vliegtuig naar Canada vertrekt en dat volgende week woens dag een volgende groep naar Frank rijk gaat. De 2500 Vietnamezen. die al een maand onder kommervolle om standigheden op de „Hai Hong" zit ten mogen Maleisië niet in. Maleisië herbergt al ruim 35.000 Vietnamezen. terwijl er volgens de autoriteiten vrij wel dagelijks 700 of meer vluchtelin gen op de kusten van het land neer strijken. Om dat tegen te gaan heeft de Maleisische minister van binnen landse zaken de oprichting van een speciale politle-eenheid bekend ge maakt. Overigens zegt de regering giften opengesteld, dat de hervestiging van de Vietname zen zal bespoedigd worden. Intussen heeft een groep Fransen het plan opgevat een schip van 9000 ton te charteren dat voor de kust van Vietnam moet gaan varen om vluch telingen op te pikken. Waar ze met die vluchtelingen heen willen werd er niet bij gezegd. Ook de Nederlandse ..stichting vluchtelingenhulp" is van plan de Vietnamese „bootmensen" te hulp te komen. Daartoe heeft zij haar gironummer 999 te Den Haag voor ildaat van het Tanzaniaaitse 'richt een bazoeka in het jtsterrein bij de grens met Oe- A -I duGisteren werd voor het eerst 1 A 9 IJ J LmrtllZS.riia.riGll MANAGUA (UPI, Reuter, AFP, AP) Costa Rica heeft gisteren de diplomatieke en handelsbetrekkingen met Nicaragua verbroken, nadat een grensgevecht het leven had gekost aan twee leden van de Costaricaanse burgerwacht. Van onze correspondent PARAMARIBO Even onverwacht als de politieke spannin gen in Suriname zijn opgekomen, zijn nu de gevestigde politici (van regeringspartijen en oppositie) bezig om eventue le tegenstellingen zoveel mogelijk af te dekken. ".tgn!iBI (Reuter, UPI) Oegande- p dpfrfanzaniaanse troePen hebben opnieuw met elkaar gevoch- i in e landen stellen dat het op fers nen Br°nd6ebied is gebeurd, 'lia zei in een communiqué dat (e Oegandese tanks heeft ver teeen en een onbekend aantal sol- obereT^ft Sedood tijdens gevechten nvrvren de grensstad Moetoe- ciaonPaar Oeganda heeft dit ont- siaan^oigens dit land hadden Tan dpijn een aanval geopend op Oe- sseLnj gen naaste medewerker van ,k^"nt Amin van Oeganda zei gis- ,v "tflefonisch dat de Tanzanianen doorerliezen hadden geleden. rste <f bten waren de eerste bevesti- üike per gevechten gedurende de dagen. Oeganda verklaarde peek dat het al zijn troepen uit I Tanzania „veroverde" stuk ev< ■tussen de oude grens en de tivier had teruggetrokken, na- t«*ve«-Pere Afrikaanse sterke druk tige w* uitgeoefend. Tanzania heeft k0toe heftig ontkend dat de Oe- rierdek^n hiertoe ook werkelijk wa- i-wed*trgegaan. *dell,**izaniaanse communiqué, dat tegevsn door het officiële trden aigentschap Shihata zegt dat a ifrihJndese tanks werden bestuurd s'janu'abieren. Onbevestigde berich- dstrijd«ben herhaaldelijk gemeld dat deic diepen naar Oeganda had ge- 5m Amin te helpen. De Tanza- zijn vastbesloten door te gaan V/T A/strijd tot president Amin ten .VllVjbracht. respondent van het persbu- io D<futer- die gisteren een bezoek aeet-oftngen aan het gebied ten noor- m spijb de Kagerarivier meldt dat de eut-Rc|ianen momenteel bezig zijn üiead t ys. tandseT hs Kratons zijn de afgeloi>en dagen dam. en lichte voertuigen de rivier wifk ^{ftoken. Een ziekenhuis in Boe- n, unjan de oevers van het Viotoria- TT-Ds^gt vol met gewonde Tanzani- o^^jboeren, die werden aangeval- Exceiior Oegandese soldaten, die 'emngf^n land trokken, ïgen. De Nicaraguaanse regering deelde mee dat twee burgerwachten zijn ge dood en één gevangen genomen. Vol gens Nicaragua had het gevecht op haar grondgebied plaats. De licha men van de twee burgerwachten en de gewonde zijn meegenomen naar de Nicaraguaanse hoofdstad Mana gua als „bewijs". Nicaragua heeft Costa Rica er herhaaldelijk van be schuldigd dat het guerrillastrijders uit Nicaragua herbergt. De regering in San José op haar beurt heeft de nationale garde van Nicaragua be schuldigd van het schenden van het Costaricaans grensgebied. Intussen zijn honderden gezinnen uit hun huis in grote steden in het land weggetrokken, bang dat de gevech ten van enige tijd geleden weer zullen oplaaien bij het verstrijken van de termijn, die de oppositie Somoza heeft gegeven om zijn biezen te pak ken. Er heerst vooral ongerustheid in Cinandenga, toneel van hevige ge vechten tijdens de opstand van sep tember, nadat een niet-getekend vlugschrift de ronde had gedaan, waarin degenen, die in de buurt van de kazerne van de nationale garde wonen,.werden gewaarschuwd weg te gaan. Het brede oppositiefront in Nicara gua heeft besloten de contacten met de internationale bemiddelingscom- missie stop te zetten. Dit is gisteren in Managua meegedeeld. De opposi tie, verenigd in de FAO, heeft aange kondigd de strijd tegen het regime van Somoza te zullen voortzetten. Somoza zelf heeft een voorstel van de internationale bemiddelaars verwor pen dat voorzag in een landelijk refe rendum over de vraag of Somoza moest aanblijven. Het voorstel wilde een compromis zijn tussen de eis van de oppositie dat Somoza onmiddel lijk moet aftreden en de vastbeslo tenheid van de president om aan te blijven tot in 1981 zijn ambtstermijn verstrijkt. Het referendum had moe ten worden gehouden zestig dagen Premier Arron heeft, na de aanhou ding van zijn politieke rechterhand, mr. A. M. Secdorf en het verzegelen van verkiezingsmateriaal uit 1976 door de justitie, een opmerkelijke rede in het parlement gehouden. Hij zei daarin dat „verscheidene mensen en partijen in Suriname, onder het mom van het leggen van de macht bij het volk, allerlei aan het wezen van het Surinaamse volk vreemde ideolo gieën aan 8uriname proberen op te leggen." Arron had het verder over „subversieve acties" met het doel de politieke macht van de gevestigde partijen over te nemen acties die van bulten Suriname hulp krijgen. „In hun politieke gulzigheid zijn zij er op uit alle gevestigde politieke partij- de Statenhadden koortsachtig aan en te liquideren, maar deze partijen het plan zitten werken. hebben hun antwoord klaar en gaan niet uit de weg voor intimidatie", De minister van buitenlandse zaken a]dus de Surinaarose premier Arron van Panama Carlos Ozores heeft er in zijn verklaring voor het parlement, bij Somoza op aangedrongen dat hij u,)n i?"d^erlaat v,oor?,St tet ■■d0?d; Arron wil dus suggereren, dat naar to0,1.611 5 ztJn mening „subversieve acttevoer- r re^l t0!1 I ders" zich ln de gelederen van het ogen ziet en met zijn familie het land openbaar ministerie hebben genes- vedaat. Zolang hj er blijft zal het in teld en Surlneme („gebaseerd op een SSrthSte.?republiek met een parlementaire re- zicht blijven bloeden tot het sterft. gerlngsvorm") zijn begonnen. PARIJS (Reuter. UPI, AP) De twintigste algemene conferentie van de UNESCO heeft gisteren unaniem zijn goedkeuring gehecht aan een verklaring over de massamedia waar in toezicht van de staat op de pers, nadat beide partijen ermee hadden zoals door de meeste communistische ingestemd en zou internationaal en derde wereldlanden werd voorge- moeten worden gewaarborgd. De be middelaars uit Guatemala, de Do minicaanse republiek en de Verenig- MADRID (Reuter, UPI, AFP) De socialistische fractie in het Spaanse parlement heeft de regering om een verklaring grijkste brug over de rivier over de werkelijke toedracht van de het afgelopen weekeinde ïadden^e UbJlig0vf™oeesSte verijdelde staatsgreep gevraagd. staan, wordt verworpen. De goedkeu ring werd met een stevig applaus door de afgevaardigden van de 146 lidstaten ontvangen. Talrijke delega ties van westerse en gematigde der de-wereldlanden toonden zich vol daan over het feit dat alle voorstellen over staatstoezicht en „plichten" van journalisten uit het zes pagina's tel lende compromis zijn geschrapt. De ontwerp-verklaring bevestigt dat een „vrij verkeer", een „vrije toe gang" tot nieuws en feitenmateriaal noodzakelijk is voor het bevorderen van de doelstellingen van de Unesco (de organisatie van de Verenigde Na ties voor onderwijs, cultuur en weten schap), zoals het kweken van interna tionaal begrip, het bestrijden van oorlog, racjsme en apartheid. Arron had in zijn verklaring ook op vallend veel vriendelijke woorden over voer de oppositieleiders Lach- mon en Somohardjo. De premier ont kende niet dat er in het verleden fouten zijn gemaakt, maar dat het beleid zonodig zal worden aangepast en voortgezet, waar het constructief op de opbouw van Suriname is gericht. Niemand zal er daarom vreemd van moeten opkijken, als straks deze hele affaire eindigt met een verbreding van de politieke basis van het kabi-" net-Arron en er zelfs zo iets komt als een nationaal kabinet van alle „ge vestigde politieke partijen." Opvallend is in dit verband dat de oppositie een nogal lauwe brief over een eventuele verkiezingsfraude in Commev/ijne heeft gestuurd naar het onafhankelijke verkiezingsbureau. Daarin wordt wél de twijfel aan de juistheid van de uitslag in het district uitgesproken, maar consequenties worden daaraan niet verbonden. De oppositie vraagt slechts om een on derzoek, zodat maatregelen kunnen worden genomen om dergelijke toes tanden in de toekomst te voorkomen. Het onafhankelijk kiesbureau is een door de grondweg ingesteld orgaan, dat toezicht moet houden op een goe de en geregelde gang van zaken bij verkiezingen. Het bureau bestaat wel, maar helaas is er nog steeds geen wet die de bevoegdheden van dit bureau regelt zodat het in het Surinaamse staatsrecht slechts als een lege huis kan functioneren. Inmiddels blijkt dat behalve mr. Seedorf nog vijf medewerkers van het ministerie van opbouw zijn aange houden en dat de politie op het ogen blik 24 mensen in verband met deze zaak heeft verhoord. Militaire autoriteiten gaven gisteren een eerste officiële lezine van de zaak. In enigszins cryptische bewoordingen werd gezegd dat vijf officieren het plan hadden uitgedacht in het Madri- leense café Galaxia. Zij wilden afge lopen vrijdag premier Adolfo Suarez en zijn ministers arresteren en ver- TEHERAN (Reuter, UPI, AP) Het militaire bewind van generaal Gho- lam Reza Azhari in Iran heeft giste ren het vertrouwen gekregen van het parlement. De motie van vertrouwen kreeg 191 tegen 27 stemmen bij zes onthoudingen. De regeriftg van negen generaals en twaalf burgers werd op 6 november door de sjah benoemd na bloedig straatgeweld en grote stakin gen. De stemming volgde op een de- vangen door een bewind voor natio- bat dat dinsdag al werd begonnen. De nale redding, die de democratisering nieuwe premier z?l goede hoop te in Spanje tot staan moest brengen, hebben op de toekomst van het land. Momenteel zijn twee officieren, een Hij zei dat de huidige situatie een kolonel en een kapitein, onder arrest overgangsfase is, die gevolgd moet in verband met de plannen voor een worden door één waarin plaats is voor staatsgreep. democratisering van de Iraanse in- stellingen. Oeneraal Azhari beloofde verder dat zijn regering krachtig zal optreden tegen corruptie in het rege ringsapparaat. Inmiddels hebben Iraanse militairen gisteren het vuur geopend op een groep van ongeveer 200 betogers die in de bazaar van Teheran leuzen te gen de sjah en de nieuwe regering schreeuwden. Een demonstrant werd in het been geschoten. Na de schiet partij namen tanks stellingen in langs de toegangswegen naar de bazaar. Inmiddels heeft de leider van de Pa lestijnse verzetsorganisatie PLO, Jas- ser Arafat, de in Frankrijk verlijven- de Iraanse religieuze leider, de ayatol lah Roeholiah Khomeini een bood schap gestuurd waarin hij laat weten dat Khomeini en de zijnen op de volledige steun van de PLO kunnen rekenen. Kohmeini voert vanuit Frankrijk harde oppositie tegen de sjah en zijn regering. Jan Keulen WHC SDCP Nunsi Zwalu< SHO N8VV ON id in Spanje is eigenlijk écht tevreden met de nieuwe jet. Maar toch zal een meerderheid van de Spanjaarden icht van verlichting slaken als op zes december een ïldigend jd zal worden uitgebracht in het referendum, lange en moeizame weg van dictatuur naar democratie je kronen. snell* suppi uur in allemaal op 15 Juni 1977 r het eerst sinds veertig jaar. of meer democratische wijze •ment werd gekozen. Een van igrijkste taken van de Cortes vervaardigen van een nieuwe itstekst. Na een lange weg via ;werpcommissie, commissies igres en Senaat en plenaire van beide kamers werd de grondwet op 31 oktober van definitief en met grote meer- van stemmen door het parle- anvaard. In die grondwet pan je een „parlementaire mo- genoemd. Verder wordt het tijenstelsel ingevoerd, wordt iiding tussen kerk en staat worden streektalen zoals laans, Galicisch en Baskisch en worden persvrijheid en van vergaderen, demonstre- itaken gegarandeerd. «r nW aefei W 1 Ai ludbë^' >opt :hikkL. ugge itopp^i, »or vc tengi p chrev er pli Xerx zat« li dl Tn; ie in de rest van West Europa laai zijn, zoals het algemeen zijn nieuw voor Spanje, tijde van de Tweede Repu- e periode die aan de Franco- vooraf ging. hadden vele niet het recht te stemmen, igemene, vrije, gelijke, direc- theime" verkiezingen die vol- grondwet de Spanjaarden de jaren te wachten staan, zal een evenredig stelsel (ook iet Congres (de Tweede Ka lozen worden. De Spaanse 'amer, de Senaat, is volgens de nieuwe grondwet „de Kamer van de territoriale vertegenwoordiging" en lijkt weinig op de andere Eerste Kamers in West Europa. De Senaat wordt samengesteld uit per provincie vier direct gekozen senatoren (on danks de verschillen van bevolkings grootte van de provincies), aangevuld met vertegenwoordigers uit de wetge vende vergaderingen van de autono me communiteiten. Die „autonome communiteiten", zo als Baskenland. Galicië, de Canari- sche Eilanden, Catalonië, Andalusië etc. zijn ook nieuw. En daarmee be treden we tegelijkertijd het gebied van de controverses. Artikel twee van de nieuwe grondwet luidt: „De grond wet baseert zich op de onontbindbare eenheid van de Spaanse Natie, ge meenschappelijk vaderland en on deelbaar voor alle Spanjaarden, en erkent en garandeert het recht van autonomie van de nationaliteiten en streken die deel van haar uitmaken en de solidariteit tussen hen". Verkocht Volgens uiterst-rechtse groepen als Fuerza Nueva (Nieuwe Kracht), de Falange. de Traditionalisten (geleid door Don Sixto, de broer van de Car- listische leider Carlos Hugo) en de ..Guerrilleros van Christus Koning", wordt in het grondwetsontwerp „het vaderland verkocht". Hoe kan de Na tie Spanje bestaan uit verschillende „nationaliteiten", vraagt uiterst- rechts zich af. Ook een aantal leden PSOE „Je toekomst bouwen ligt binnen handbereik" aldus een advertentie van de Spaanse Socialistische Arbeiderspartij, PSOE. De Spanjaarden moeten dan wel hun ja-woord geven aan de nieuwe grondwet waar 6 december een referendum over wordt gehouden. van de rechtse Volksalliantie (8% in de verkiezingen van 1977» viel over het autonomieprobleem. Zij hoorden tot de weinige tegenstemmers in het parlement, en daarmee viel de door ex-Ftanco-minister Fraga Iribarne geleidde Volksalliantie uit elkaar. Fraga zelf, een van de leden van de oorspronkelijke ontwerpcommissie. stemde, ondanks grote bezwaren, wel vóór. Uiterst linlwe groeperingen zoals de Communistische Beweging (MC met één afgevaardigde ln het Congres) en de uiterst-linkse Baskische partijen zijn, om héél andere redenen, maar wel vanwege hetzelfde artikel twee. ook tegen de nieuwe grondwet. Voor deze groepen is het onaanvaardbaar dat het „recht op zelfbeschikking" niet door de grondwet wordt erkend en dat het recht op autonomie „tot een minimum beperkt wordt". De ui terst linkse groeperingen roepen op tot onthouding terwijl de illegale be weging ETA adviseert om néé te stemmen. De ETA zet haar campagne „kracht bij door een gewapend offensief tegen de Spaanse politie. Het terrorisme van de ETA compromiteert de ui terst-linkse bewegingen die onthou ding propageren. „Minst slecht" Gematigde regionale partijen, met name ln Catalonië. zijn ook niet erg gelukkig met de grondwetsbepalin gen over de „autonome communitei ten", maar verkiezen toch ja te stem men omdat „op dit moment de grond wet de minst slechte mogelijkheid is om democratie te krijgen in dit land". De PNV, de Baskische Nationalisti sche Partij, heeft de Baskische bevol king opgeroepen niet te stemmen. Voor haar is het onaanvaardbaar dat de „fueros", de historische rechten van Baskenland die de relatie met het centrale gezag in Madrid regelen, geen plaats gekregen hebben in de grondwet In feite ligt de PNV-kritiek op de grondwet in het verlengde van de kritiek van uiterst links dat het recht op zelfbeschikking niet toegekend wordt aan de verschillende volken die binnen de Spaanse staatsgrenzen le ven. Een onderzoek heeft overigens aangetoond dat een kleine meerder heid van de bevolking in Baskenland vóór de nieuwe grondwet zal stem men. Bij al het ETA-geweld wordt nog wel eens vergeten dat slechts een goede 30 procent ln 1977 „nationalis tisch" (links of rechts) heeft gestemd en dat de landelijke socialistische partij, de PSOE, de grootste partij in Baskenland is. Ja De PSOE, de regeringspartij UCD en de communistische PCE voeren grootscheepse campagnes om de be volking op te roepen Ja te stemmen. Hoewel de linkse partijen niet en thousiast zijn over de „vrije markte conomie" die in artikel 38 vergrond- wettelijkt wordt, laat de grondwet hun toch genoeg ruimte hun partij programma's ooit ten uitvoer te bren gen. Miljoenen guldens zijn geïnves teerd ln radio- en tv-reclame, adver tenties en zelfs een complete grond wet in stripvorm, om de Spanjaarden te doordringen van de noodzaak in grote getale ja te stemmen. De belangrijkste kritiek die men op de nieuwe grondwet kan hebben is het feit dat de grondwet niet een volledige breuk met het franquisti- sche verleden bewerkstelligt. Wacht woord bij het uitdokteren van de tekst was: het ééns worden, hoe dan ook. Alle partijen hebben een flinke scheut water bij de wijn gedaan met als resultaat dat de grondwet nogal kleurloos is geworden en vooral aan sluit bij de geest van de huidige rege- ring-Suarez De magie van Suarez was: een democratie, naar westers model opbouwen, zonder radicaal af te rekenen met het oude franquisti- sche staatsapparaat. Elementen van dit autoritaire bestel zullen we ook in het toekomstige democratische Spanje aantreffen. Waar dit toe kan leiden hebben we vorige week kun nen zien, toen ln feite van binnen uit, door een groep legerofficieren, gepro beerd werd de democratie om zeep te helpen Deze elementen, in leger, poli tie. en veiligheidsdiensten, opge zweept door een op zichzelf te ver waarlozen uiterst-rechtse minder heid, kunnen de jonge Spaanse de mocratie nog heel wat moeilijkheden bezorgen. ADVERTENTIE 1780 1830 1880 1930 1781 1831 1881 1931 1782 1832 1882 1932 1783 1833 1883 1933 1784 1834 1884 1934 1785 1835 1885 1935 1786 1836 1886 1936 1787 1837 1887 1937 1788 1838 1888 1938 1789 1839 1889 1939 1790 1840 1890 1940 1791 1841 1891 1941 1792 1842 1892 1942 1793 1843 1893 1943 1794 1844 1894 1944 1795 1845 1895 1945 1796 1846 1896 1946 1797 1847 1897 1947 1798 1848 1898 1948 1799 1849 1899 1949 1800 1850 1900 1950 1801 1851 1901 1951 1802 1852 1902 1952 1803 1853 1903 1953 1804 1854 1904 1954 1805 1855 1905 1955 1806 1856 1906 1956 1807 1857 1907 1957 1808 1858 1908 1958 1809 1859 1909 1959 1810 1860 1910 1960 1811 1861 1911 1961 1812 1862 1912 1962 1813 1863 1913 1963 1814 1864 1914 1964 1815 1865 1915 1965 1816 1866 1916 1966 1817 1867 1917 1967 1818 1868 1918 1968 1819 1869 1919 1969 1820 1870 1920 1970 1821 1871 1921 1971 1822 1872 1922 1972 1823 1873 1923 1973. 1824 1874 1924 1974 1825 1875 1925 1975 1826 1876 1926 1976 1827 1877 1927 1977 1828 1878 1928 1978 1829 1879 1929 TOKIO (Reuter, UPI) Opiniepei lingen in het Japanse parlement heb ben gisteren uitgewezen dat de Ja panse premier Takeo Foekoeda lang niet zeker is van een overwinning bij verkiezingen binnen zijn liberale de mocratische partij <LDP) De peiling wees uit dat van de 378 parlementsle den van de LDP er 154 achter Foekoe da staan en 167 achter zijn rivaal Masayoshi Ohira. De verkiezingen om het partijvoorzitterschap begin nen op 26 november, waarna de twee de ronde op 1 december uitgevochten moet worden.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1978 | | pagina 7