'Zending in Nederland haalt marxisme binnen'
Veel vrouwen staan nog erg
alleen in eigen gemeente
Hoekendijk tot ruim vijftienduizend jongeren op 'One Way Day':
3C
Trouw
UIT DE KERKBLADEN
Als Paulus
bij ons
aanbelde
HONDERD JAAR
CHRISTELIJK ONDERWIJS
JEZUS IS
GEBOREN
WAT DE BIJBEL
ONS VERTELT
ZACHARIAS EN
ELISABET
DE TWAALFJARIGE
JEZUS
VAN DJ
MAANOAG 20 NOVEMBER 1978
KERK
'-Van een medewerker
UTRECHT Meer dan vijftienduizend bezoekers trok de
"zaterdag in de Utrechtse-Jaarbeurs gehouden One Way Day.
Evangelist Ben Hoekendijk, die de dag dit jaar voor de
zevende keer op touw zette, sprak van een „demonstratie van
eenheid, een stukje van de broederschap van alle gelovigen".
Na elke samenkomst meldden zich enkele honderden jonge
ren in de zgn. nazorgruimten, waar door daarvoor speciaal
geïnstrueerde nazorgers met hen werd gepraat en gebeden.
Volgens de organisatoren zijn vele honderden tijdens de
manifestatie tot geloof in Christus gekomen.
Het motto van deze „Een Weg Dag*
„luidde: „Nederland, keer terug tot
God." Hoekendijk signaleerde, even
aft tijdens de vorige happenings dat
Nederland geestelijk, moreel en
maatschappelijk in verval ls.
„Wij geloven dat ons land zonder
Jezus ten gronde gaat", zei hij 's
middags. Volgens hem kan een nieu
we maatschappij alleen ontstaan als
de mensen in die samenleving indivi-
ueel veranderen. En dat kan, aldus de
Puttense evangelist, alleen door ge
loof in Jezus Christus. Hoekendijks
prediking werd onderstreept door een
uit 750 man bestaand koor met or
kest, dat speciaal voor deze dag ge
componeerde liederen ten gehore
bracht Uit het Zuidafrikaanse Sowe-
Jo kwam de familie van de twee Jaar
geleden vermoorde negerdominee
Benjamin Dubé vertellen dat ook
voor de problemen in kun land alleen
de weg van geloof en verzoening met
God (en tussen mensen van verschil
lende rassen onderling) tot een oplos
sing kan leiden.
Het was dezelfde boodschap die Ben
jamin Dubé verkondigde en hem het
leven kostte, omdat die hem door
stamgenoten niet in dank werd afge
nomen. Zijn weduwe Grace en drie
van haar kinderen zongen in de
Utrechtse Irenehal liederen van ver
geving en vertrouwen in God.
Direkteur Jan Pit van het Zuidafri
kaanse kantoor van (Anne van der
Bijls) organisatie „Kruistochten", die
de Dubé's op hun toer door Neder
land begeleidt, wekte in de avond
meeting de jongeren op tot fanatiek
getuigen van Jezus Christus.
„Ik hoop dat jullie net zo fanatiek
gaan getuigen als Paulus en Silas,
over wie de mensen zeiden dat zij de
hele wereld in opschudding hebben
gebracht. Het is gemakkelijker een
fanatiekeling af te koelen, dan een
geestelijk lijk op te warmen. Als de
familie Dubé in staat is vijanden te
vergeven, wat moeten wij ons dan
schamen dat we met onze broeders en
zusters nog vaak in onmin leven. Na
deze dag begint het pas. Wij moeten
ons laten gebruiken om Nederland
terug te doen keren tot God."
Dat die terugkeer hoognodig is had
Ben Hoekendijk 's morgens bij de
opening al gezegd. „De geestelijke
verarming neemt toe", riep hij uit.
„Len had vroeger een half leven nodig
om zoveel valse leringen te horen als
je nu voor Je vijftiende jaar al hebt
gehoord." Hij doelde daarmee niet
alleen op allerlei Oosterse godsdien
sten, maar ook op aan het christen
dom verwante stromingen, zoals die
van de Children of God.
Kritiek uitte Hoekendijk ook op het
oecumenische project „Zending in
Nederland", waarmee volgens hem
een valse leer die van het marxis
me door de achterdeur de kerk
wordt binnengehaald.
Volgens Ben Hoekendijk richt men
zich met Zending in Nederland te
eenzijdig op verandering van maat
schappelijke structuren en verwacht
men daarvan een betere wereld. Hij
deelde daarmee de kritiek die vorige
week door een interkerkelijke werk
groep op het projekt is geuit.
„De bijbel leert dat de fout in ons
hart ligt. De wereld verandert niet als
wij proberen een aards paradijs te
vestigen. De wereld kan alleen veran
deren als de mensen veranderen door
Jezus Christus."
Een teken van verval noemde hij ook
de zaterdag in Amsterdam gehouden
demonstratie voor ruimere wettelijke
mogelijkheden voor abortus. „Daar
roepen zij om moord en bloedvergie
ten en hier roepen wij om een revival
van Gods Geest", aldus Ben Hoeken
dijk. Hij hield de duizenden aanwezi
gen de tekst uit Exodus voor: „gij zult
de meerderheid in het kwade niet
volgen".
Ook de regering zou naar zijn mening
niet de meerderheid gelijk moeten
geven als die tegen de normen van de
bijbel in wil gaan. Hij zei abortus te
beschouwen als kinderoffers, zoals
die in het oude testament worden
beschreven. Toen offerde men aan de
afgoden, nu aan onze gemakzucht."
Van een medewerkster
POTTEN De oproep
„Vrouw waar zit je?" van de
landelijke werkgroep Femi
nisme en Theologie is niet on
beantwoord gebleven. Ruim
tweehonderd vrouwen waren
zaterdag ln gebouw De Scha
kel bij Nljkerk bij elkaar. Be
doeling van de werkgroep
was, een overzicht te krijgen
van wat er ln het land gaande
ls ten aanzien van feminisme
en theologie.
Wat heeft het werk van de vrouwelij
ke theologen die sinds 1975 ln Drie
bergen regelmatig bijeen kwamen en.
dat van de feministische theologische
studenten die voorjaar 1976 de kop
pen bij elkaar staken, nu uitgericht?
waarin opgenomen: Oe Rotter
dammer. met Oordts Dagblad,
Nieuwe Haagse Courant met
Nieuwe Leidse Courant
Uitgave: Trouw/Kwartet BV
Hoofdredacteur- Jenze Tamminga
Direcleur mg. O Postma
HOOfOKANTOOR
Posttws 859
1000 AW Amsterdam
Wibautstraat 131
Amsterdam
tel 020-913456
teie* 13006
Postgiro 66 00 00
Bank Ned Cred<ett»nk
Rekenmgnr 23 0012 574
Gemeentegiro Amsterdam
XI1000
REGIO ROTTEROAM/DOROflECHT:
Postbus 948
3000 AX Rotterdam
tel 010-115588 (pbonnementen
•n bezorging)
tel 010-115588 (redactie)
tel. 115700 (uitsluitend voor
REGIO DEN HAAG/LEIDEN
Postbus 101
2501 CC Den Haag
tel 070-469445
Parkstraat 22
Den Haag
REGIO NOORD/OOST-NEDERLAND
(uitsluitend administratie)
Posibus 3
8000 AA Zwolle
tet 05200-17030
MetkmarW 56
Zwoiie
Abonnementsprijzen:
Urn i
Opgave lamiiieberchlen 9-19.30 van
maandag Vm vntdag Op zondag van 18-
20 uur teief 020-913456
Opgave mm-acveflcniiM «ei.
020-936868 01 schrrfte».|k aan Mim-Adv
•tdefcng. postbus 433
1000 AK AMSTERDAM
Adreswnziffngen mtsJortend achrrfMijfc
Vertegenwoordigsters van beide
groeperingen die vanaf januari 1977
verenigd zijn in genoemde landelijke
werkgroep, hielden vóór de middag
korte puntige toespraken. „Wat is er
met de vrouw gebeurd?", vroeg An
toinette van Pinksteren zich af. Zij
stelde zichzelf als voorbeeld. Als ou
dere religieuze had zij de kans aange
grepen om theologie te gaan studeren
toen dat ook binnen de r.k.-kerk voor
vrouwen was toegestaan. „Vrouwen
zullen wel de kerkbanken, maar zwij
gen, zo was het tot voor kort. Nu lijkt
daarin verandering aan het komen.
Van de zwijgende is zij een sprekende
geworden, soms echter een roepende
in de woestijn. Wij hebben onze
schuilplaatsen verlaten."
Wlliemlen Boot, zevende jaars-stu-
dent thologie, deed het werk van de
universitaire groep uit de doeken. Ie
dere uni—versitelt of hoge school is
wel een groep feministische theologie
rijk.
Mieke Brak, zesde jaarsstudente in
de theologie, die een scriptie heeft
geschreven over die lastige Paulus.'
probeerde aan de hand van een ver
haal duidelijk te maken dat deze
apostel niet zo lastig is als hij vaak
wordt voorgesteld.
Vanuit Zaandam gaf Ida Eldering de
ervaringen van de praatgroep die zich
met feministische theologie bezig
houdt weer. Hier is men nu concreet
bezig met onderwerpen zoals: welke
verhalen spreken Je het meest aan in
de bijbel?; onze trouwdienst, wat is je
er van bijgebleven en zou je het nu
nog zo doen?
Hoogtepunt van de dag was de exege
se door Maria de Groot van Lucas 13
vers 10 tot 17, waarin verhaalt wordt
hoe Jezus de saamgebogen vrouw op
richt. „Vrouwelijke exegeze betekent
puinruimen en op de vrijgekomen
grond opnieuw inzaaien. Jezus zegt:
vrouw u bent verlost van uw zwak
heid, en terstond werd zij opgericht
en zij verheerlijkte God. De overste
van de synagoge kon het niet waar
deren.
De meeste kerkvorsten kunnen het
niet waarderen als vrouwen op de
sabbath de verkondiging beginnen.
De kerklieders durven Christus niet
te bekritiseren maar stellen daarvoor
de vrouw onder kritiek. Hypocrieten
noemt Jezus de overste en de vrouw
noemt hij een dochter van Abraham
ten overstaan van deze Joodse man
nen die dachten dat ze zelf zonen van
De gereformeerde synode heeft het
idee van ds H. J. Hegger om de stich
ting van „huisgemeenten" kerkorde-
lijk mogelijk te maken, afgewezen.
Ds Heggers reactie in Waarheid en
Eenheid:
Als Paulus ln een dorp van Nederland
huls aan huis zou gaan aanbellen en
dan telkens te horen kreeg: „Ik ben
hervormd, ik ben gereformeerd sy
nodaal. vrijgemaakt, binnen of bui
ten verband enz.", dan zou hij zeker
met verontwaardiging zeggen: „Is
Christus gedeeld?" (1 Kor. 112). Hoe
kunnen jullie toch allemaal denken
dat Je een volkomen gemeente bent
in dezelfde plaats? Waarom die ge
scheiden Avondmaalstafels? Maar
als hij ergens zou aanbellen en hij zou
te horen krijgen: „Ik ben lid van de
gemeente ten huize vanen ik zoek
samen met de andere broeders en
zusters van deze huisgemeente naar
de eenheid van de éne plaatselijke
gemeente," dan zou Paulus toch ei
genlijk op grond van KoL 4 15 moe
ten zeggen: „Groet ook de overige
broeders en zusters van deze huisge
meente en blijf altijd open staan naar
de éne plaatselijke gemeente hier."
Maar de synode zegt: „Nee. die huis
gemeente moet verdwijnen en we
moeten zorgen onze gereformeerde
identiteit niet te verliezen."
U begrijpt dat ik mij op geen enkele
wijze gebonden voel door een zulk
een afwijzend synodebesluit Ik heb
in mijn verzoekschrift niet gevraagd
om toestemming voor huisgemeen
ten. maar om erkenning van het bij
belse recht van de huisgemeenten. En
van dat recht ben ik nog steeds ten
volle overtuigd en daarom tevens van
het onrecht dat de synode de gelovi
gen aandoet door hen dat te verbie
den. Wat we nu moeten gaan doen,
zal beslist moeten worden door de
liefde. Zo leert Paulus het We moeten
niet zonder meer op ons recht staan.
We moeten ons steeds afvragen of de
doorvoering van ons recht ook sticht.
En dat hangt van allerlei plaatselijke
omstandigheden af. We zullen daarin
naar elkaar, naar het Woord Gods en
bovenal naar onze Here moeten luis
teren. Het kan zijn dat sommigen
zich van ons terugtrekken, wanneer
we het samenkomen met elkaar ook
als gemeente gaan beleven b.v. door
de viering van het Avondmaal. Maar
het kan ook zijn dat door de grotere
duidelijkheid die dan geschapen
wordt, er een sterke overtuigings
kracht van uitgaat. Hoe het zij, de
Here zal ons hierin de weg moeten
wijzen. In elk geval ben ik beslist niet
van plan om hier in Velp een gerefor
meerde nood gemeente te beginnen.
Dan liever een huisgemeente die
openstaat voor alle oprechte gelovi
gen en die daarom een voortdurende
oproep is tot de vorming van de éne
plaatselijke gemeente.
Verwarring
Christina Smalbrugge-Hackmaakt
in In de waagschaal bezwaar tegen
de woordverbinding „feministische
theologie", die volgens haar verwar
rend werkt:
Het feminisme wil: het bewerken van
een bewustwording van vrouwen ten
aanzien van de plaats die zij feitelijk
innemen in de maatschappij; het ver
helderen van de eigen ervaring in dit
alles; het vinden van de eigen identi
teit; een fundamentele kritiek op de
eenzijdig mannelijk gevormde kui
tuur, politiek, wetenschap en religie,
met als doel het aanbrengen van
strukturele veranderingen die een
meer menselijke samenleving zal
scheppen. Zodra nu feminisme en
theologie verbonden worden tot „fe
ministische theologie" is een woord
verbinding ontstaan, waartegen wel
enkele bezwaren zijn in te brengen. Ik
moet in dit verband altijd denken
aan de angst van Christenen voor het
socialisme om woordverbindingen
aan te gaan als christelijk of religieus
socialisme of socialistisch christen
dom en meer van dit soort verwarrin
gen. Het heeft voor mijn gevoel ook
Dit is een gedeelte van de foto,
die het achteromslag beslaat
van het One Way Day-fotoboek,
dat impressies geeft van de in de
afgelopen jaren door evangelist
Ben Hoekendijk georganiseerde
One Way Days. Ben Hoekendijk
gaf dit 112 pagina's tellende
kijk- en leesboek van fors for
maat deze ondertitel mee: „Het
verslag van een hoopvolle ont
wikkeling onder de Nederlandse
jeugd". Het boek kost 12,75 en
kan besteld worden bij: Opwek
king, Da Costastraat 51, 3881 JE
Putten.
De manifestatie, waartoe ook een
„evangelische beurs" (met stands van
allerlei zendingsorganisaties etc.) be
hoorde, kostte 160.000 gulden. Via de
tijdens de dag gehouden collecten
kwam dat bedrag bijeen.
's Middags getuigden verscheidene
jongeren van hun geloof. Theo van
der Sluijs, leider van de organisatie
Teen Challenge in Nederland, waar
schuwde tegen de zuigkracht van de
wereld, die jonge mensen volgens
hem alleen in de kracht van Jezus
Christus kunnen weerstaan.
Ben Hoekendijk: „Stop ermee in ei
gen kracht te strijden. Nodig Jezus
uit jouw Heer te worden." Behalve
het mammoet-koor werkten ook Ca-
rel Heinsius en de Engelse ex-popzan
ger Len Magee mee.
ADVERTENTIES
Abraham waren." Aldus Maria de
Groot.
Dat deze wijze van bijbeluitleg vrou
wen ten diepste raakte werd later in
de groepsdiscussie duidelijk. Men
vond dat Maria de Groot gestimu
leerd moet worden haar werk op pa
pier te zetten om zoveel mogelijk
vrouwen te bereiken. Hoewel er in
diverse plaatsen al groepen bezig
zijn, bleken de meeste vrouwen in
haar eigen woonplaats nog erg alleen
te staan. Soms hunkerend naar een
klankbord soms ook bang voor wat er
met deze beweging losgemaakt kan
worden in gezin en kerk.
Vanuit het theologisch instituut in
Nijmegen, waarvan drs. Catherina
Halkes de leiding heeft, zullen groe
pen die zich op deze dag hebben
aangemeld of nog willen aanmelden,
worden gecoördineerd en zo nodig
van verdere informatie worden voor
zien.
De dag werd beéindigd met de zegen
bede, uitgesproken door Sini Strik-
weda-van Klinken: „Vrouwen wees
moedig, ieder op je eigen plaats. De
woede is soms erg, de teleurstelling
diep, maar het loont de moeite".
EEUWFEEST-AVONDEN
OVERAL IN HET LAND
BINNENKORT IN
HILVERSUM donderdag 23 november
Aula Comenius College, Bisonlaan
AXEL dinsdag 28 november
Schouwburg De Halle
GOES donderdag 30 november
Oosterkerk, Bergweg 88
Non-stop programma-van 8.00-9.30 uur.
Presentatie: Sipke van der Land.
Spreker: Drs. T. M. Gilhuis, Th. Germeraad of Drs. J. Hordijk.
Verder: de film „Mensenkinderen" en nog veel meer.
TOEGANG VRIJ! IEDER WELKOM!
direct een „lnpak"-functie; een soort
annexatie, waar noch de theologie,
noch het christendom (noch het so
cialisme, noch het feminisme) mee
opgescheept mogen worden. Als men
daarnaast de woordkoppeling „femi
nistische theologie" tracht te verge
lijken met bijvoorbeeld woorden als:
bevrijdingstheologie; theologie van
de hoop; krulstheologie; dan lijkt het
mij, dat dit woordverbindingen zijn
die gekoppeld zijn aan heils-thema's.
„Terwijl „feministische theologie" de
theologie koppelt aan een bevrij-
dings-strategie, die tot systeem wordt
verheven.
Occult
Sinds de bekende anti-communisti
sche prediker Richard Wurmbrand
zijn boekje „Was Karl Marx een Sata-
nist?" schreef, is hij steeds harder op
zijn nieuwste aambeeld gaan slaan,
dat achter het communisme een ge
heime duivelse sekte van satanver
eerders staat, die in werkelijkheid
aan de communistische touwtjes
trekt. Deze satanisten beschikken
over occulte krachten en dat heeft
voor Wurmbrands medewerkers ver
velende konsekwenties. In zijn blad
De Ondergrondse Kerk schrijft
Wurmbrand:
Het is een feit dat door het departe
ment van defensie van de Verenigde
Staten is gerapporteerd, dat de Ro
den het fenomeen genaamd „uittre
ding" kunnen praktiseren. Het sata
nisch vermogen om objecten te de-
materialiseren en ze van de ene
plaats naar de andere te vervoeren en
weer terug. Dit opent nieuwe moge
lijkheden voor spionage, ook in zaken
als bijbelsmokkel. Zij kunnen ook
mensen vermoorden zonder zichtbare
uitwendige tekenen. Zij kunnen een
negatieve helderziendheids-therapie
uitoefenen, van een afstand het aan
tal witte bloedlichaampjes verminde
ren en de lichamelijke weerstand van
de mensen hierdoor breken. Parapsy
chologie zoals in de Sowjet-Unie ont
wikkeld is, ls gebaseerd op het ge
bruik van occulte krachten, het heeft
een negatief karakter, waardoor het
echter niet minder reëel is.
Formaat: 12 x 12 cm
Prils: 5,50
Formaat: 12 x 12 cm
Prijs: 5,50
NIEUW:
Formaat: 12 x 12 cm
Prijs: 5,50
(met gratis poster, zolang de voorraad
strekt.)
Verkrijgbaar via uw oudervereniging of bij het
NEDERLANDS
BIJBELGENOOTSCHAP
Postbus 620. 2003 RP HAARLEM
Telefoon (023) 25 95 Of.
Dag en licht
Jullie zijn allemaal
kinderen van het licht,
kinderenvan de dag.
Wij horen niet toe
aan nacht en duisternis.
(1 Thessalonicenzen 5,1-6
De apostel spoort hier zijd
om waakzaam te zijn. De d
Heer komt als een dief in q
weet't niet. Vandaar die
moedgevende uitspraken:]
van het licht, kinderen vai
de nacht wordt geslapen, J
waken het parool. Waken I
zijn. Slapen staat hier voor
op z'n beloop laten. Ze zed
vrede is en veiligheid. Je kL
Invullen. Wat voor veilighi
Verhoogd door de neutronT
verankerd in onze kapltall
spreekt ons niet meer toe;
Waar is vrede? Waar wordt^f?
niet bedreigd? En wie ziet stat:
Ja, dat zou je zeggen:'tlstèht l
zonneklaar, wie ziet dat ni
niet dat we op die manier i
wereld een verkeerde kantpy»
En toch komt het voor, dat^
het niet zien. Soms denk il^
willen zien. Ze gaan slapen,
vergeet je 't. Ze leggen zich
bestaande en gevestigde W
Nee, ik bedoel niet dat 'tzi
gemakkelijk is om verandi
te brengen. Begin maar eei
jezelf en je staat al voor eei
graniet dat niet opzij te kril
Maar je kunt je er niet bij iËRE
Terwille van jezelf niet, m^dan
terwille van de naaste niet#pn
hier en daar en in de. groots
van de wereld ln die toesta?0" J
honger en dorst is, die ons t Am
bedreigen. Zij gaan ons votgeor
wildernis die dit leven drei(v
worden als we langer vareri
kompas: er is vrede en veilfaue
daarop vaart hoort bij de n't ka
duisternis. Jullie horen bij I
schrijft deze man hier. Vol^d M;
wel te ongenuanceerd. Maa eise
het dan maar als een oproei te
kinderen van de dag en van. die
en van het waken en nuchtl *n i
het je niet in slaap laten suAvraa
niet bij gaan liggen, maar s^erp
blijven en stand houden, ted) ei
van Terwille van Hem dprech
nacht heen ging. Door naclb^M
en door vuur en pijn. En die.
vón het licht en van de dagil \f
nnciiit. HVPA
n
"LAN;
VOORBIJGAN
Aad Kik
rant
pbijn
uw i!
eerd
Als opvolger van ds. Coen rabt
per februari 1979 als secnnHes
nenland bij de interkerkeli g 13
natiecommissie ontwikkelf(jat j
ten (ICCO) in dienst trede^,^
Kik, thans functionaris va 1 ,s
telijk jongerenverbond
Kik studeerde theologie er SCh 1
en was baptistenpredikan|JjnK
dam, voordat hij in 196& va
trad bij het CJV. In zijn ni£|e in
tie jsal hij prboeren, de en
ervaringen van ICCO met
lingsprocessen in de deiL^^
meer dienstbaar te makt. 7 f
bewustwording In Nede; t DO,
Boerma is sinds augustus me|
gereformeerd predikant
<nh). £r,
u d
Comraunicatiedagen
ntjes
1 nu
t. li
vensbegeleiding, voor iedefcd, d
maken krijgt met medenfsche
gaan sterven of die-in rous cht ii
keuze: 22-24 november, 6-8 nkba
of 10-12 januari, De Essenüg ter
derwijk (tel. 03413-841). >k. z<
vat
Evangelisatie, wat en lelijke
leden van evangelisatiec Jod
24-25 november, Oud coll
Oegstgeest. Inf. en aanipult
tingscentrum Leusde:
033-43244).
Studiedag over seksuj
dr. H. Bade. Voor studei }0]
sociale sector. Zaterdag 25
10-16 uur. Youth for Chr 111
straat 260, Drieberj 11 u
03438-5744). tRDi
Charismatische retrail
van Corstanje, 24-29 noveil
Reparatrix, Witmakers!
Maastricht (tel 043-14163L
rellit
Meer nieuws u
kerken op pag p°'
r r 3 iU O)
faar
gokl