Waarom moet Ter
Schegget hangen?
Nieuwe filosofen zijn 'nieuwe fatalisten'
Trouw
w
Prof. Rastker kan
TWO niet volgen
JEZUS IS
GEBOREN
WAT DE BIJBEL
ONS VERTELT
ZACHARIAS EN
ELISABET
DE TWAALFJARIGE
JEZUS
Steun en kritiek voor gift PCR
Okke Jager:
HONDERD JAAR
CHRISTELIJK ONDERWIJS
UIT DE KERKBLADEN
Niet langer
het pistool
op de borst
VANDAL"ds
VOORBIJGA
Bijna helft Britse
industrie had laat Xr
2 jaar arbeidscon
MAANDAG 13 NOVEMBER 1978
TROUW/KWARTET
indag
door Aldert Schipper
AMSTERDAM De actiegroep in de zaak-Ter Schegget, die
graag wil dat de hervormde theoloog dr G. H. ter Schegget
alsnog hoogleraar kan worden aan de universiteit van Amster
dam. kan niet geloven dat de commissie van de hervormde
synode, TWO, Ter Schegget heeft afgewezen op de door haar
naar voren gebrachte motieven. Welke die motieven dan wel
zijn. werd vrijdagavond, toen Ter Schegget zelf en de tweede
man op de voordracht van de theologische faculteit van de
Universiteit van Amsterdam, dr. N. T. Bakker uit Eindhoven,
openbaar aan het woord kwamen, niet geheel duidelijk. TWO
zelf was er niet en dus moesten de ongeveer tweehonderd
aanwezigen gissen.
Volgens de actiegroep wil de commis
sie TWO. zonder het met zoveel woor
den te zeggen, de indruk wekken dat
Ter Schegget bij zijn theologisch
werk uitgaat van het marxisme. Het
wekken van de indruk zou al voldoen
de zijn bij de goegemeente om in te
stemmen met de terzijdeplaatsing
van Ter Schegget. terwijl de mart zelf
zich niet tegen deze beschuldiging
kan verweren omdat zij niet uitge
sproken wordt.
Een andere gissing werd uitgespro
ken door de Amsterdamse vroegere
onderwijs-predikant L. Buenk, die
opperde dat Ter Schegget niet om
eventueel marxistisch uitgangspunt
wordt gediscrimineerd, maar omdat
hij Karl Barth op een nieuwe, niet
door de burgerlijke theologen geijkte
manier heeft uitgelegd. Ter Schegget
zelf kon met deze gissing wel
meegaan.
Te gering
Niemand kon echter aanvaarden dat
de opvattingen die de commissie
TWO heeft gegeven de hele waarheid
weergeven. Gerard Bötcher, een van
de leden van de actiegroep, legde uit
dat de commissie TWO de suggestie
wekt dat Ter Schegget van het mar
xisme uitgaat. Ter Schegget verze
kerde dat TWO deze indruk ten on
rechte vestigt. „Toen ik Partijgan
gers der Armen schreef, was mijn
kennis van het marxisme zelfs te ge
ring om het te behandelen. Dat heb ik
dan ook niet gedaan. Maar als je op
grond van het evangelie partijganger
der armen wil zijn, stuit je als vanzelf
op het marxisme, dat als strategie
dienstbaar gemaakt kan worden aan
de bevrijding van de armen, zei Ter
8chegget. Hij verwerpt het marxisme
als ideologie. „Je moet boven het
marxisme ultsUJgen en het ook weer
onder kritiek stellen. Ik verwerp
daarom het marxisme als uitgangs
punt voor de theologie, want dan
bederf je de theologie".
Te beperkt
Eigenlijk wilde Ter Schegget geen
advocaat in eigen zaak zijn, vertelde
hij. Maar hij vindt het jammer dat
het actieradius van zijn theologie be
perkt wordt doordat de TWO-com-
missie weigert hem als hoogleraar
voor te dragen. Dr. Bakker legde uit
dat de afwijzing van Ter Schegget en
hemzelf opgevat moet worden als af
wijzing van deze manier van theologi
seren. Bakker noemde het absurd dat
het werk van Ter Schegget door TWO
als onwetenschappelijk van de hand
wordt gedaan. Volgens hem is het
veeleer een kerkpolitieke strijd tegen
de school van Barth, Miskotte en
Breukelman. Dat het dagelijks be
stuur van de Nederlands Hervormde
Kerk dit inzicht van TWO heeft over
genomen beoordeelde dr. Bakker als
„slopen van de kerk". Hij vreest dat
er straks geen nieuwe generatie kerk
leden meer zal komen, indien de theo
logische traditie waar hijzelf en Ter
Schegget in staan, buiten de wet
wordt gesteld. Dat Barth en Miskotte
de moderne a-religieuze mens kun
nen boeien is volgens Bakker van
grote historische waarde voor de toe
komst van de kerk.
Dr. Bakker verzekerde van zijn kant
dat er bij Ter Schegget geen sprake is
van een marxistisch „Vorverst&nd-
nis". Door Ter Scheggets verbinding
van ethiek en dogmatiek voorkom je
juist dat je door een ideologie wordt
meegesleept.
De voorzitter van de avond. ds. R.
Pomp uit IJmond benadrukte dat
Ter Scheggets theologie misschien in
Dr G. H. ter Schegget
Nederland uitzonderlijk is, maar dat
het een theologische denkwijze is die
in de Derde Wereld ingang heeft ge
vonden en die van groot oecumnisch
gewicht is.
Trekken
Onder de aanwezigen bleek veront
waardiging te heersen over de manier
waarop en de termen waarin dr. Ter
Schegget voor het hoogleraarsambt
was afgewezen. Op de opmerking dat
dit niet gebeurd was om Ter Scheg
gets politieke inzichten, maar omdat
hij Barth op een nieuwe „onburgerlij
ke" manier had geïnterpreteerd zei
hij van zichzelf dat hij ook wel bur
gerlijke trekken heeft, maar dat hij
niet wenst dat de burgerlijke ideolo
gie gekozen wordt als uitgangspunt
voor het wijsgerig en theologisch den
ken, zoals de Leidse hoogleraar Berk
hof en prof. H. Kuitert van de Vrije
Universiteit volgens Ter Schegget
doen.
Een predikant uit Limburg, die speci
aal voor deze bijeenkomst naar Am
sterdam was gereisd, uitte zijn be
zorgdheid dat zijn inzichten, die over
eenkomen met die van Ter Schegget,
geen aanvaarding vinden in de her
vormde kerk. Geëmotioneerd vroeg
hij zich af wat zijn toekomst in deze
kerk nog zou kunnen zijn. Verschei
dene theologische studenten uitten
hun aanhankelijkheid aan Ter Scheg
get en ds. Pomp maakte bekend dat
130 hervormde predikanten zich heb
ben geschaard achter een advertentie
in het weekblad Hervormd Neder
land, waarin de synode gevraagd
wordt nog eens over de kandidatuur
van Ter Schegget te spreken. De sy
node heeft daar volgende week de
kans toe, als zij bijeenkomt voor haar
najaarszitting.
Van een onzer verslaggevers
OEGSTGEEST De emeritus hoog
leraar aan de rijksuniversiteit in Lei
den dr. A. J. Rasker heeft in een brief
aan het moderamen van de hervorm
de synode bekendgemaakt dat de be
zwaren tegen Ter Schegget hem niet
overtuigen.
Rasker schrijft: Er wordt gezegd, dat
in Ter Scheggets Schriftuitlegging
wetenschappelijke distantie tot het
onderwerp gemist wordt. Is distantie,
onbevooroordeeldheid, dan het ei
genlijke. waar het bij theologische
exegese op aankomt? Kan er niet een
geëngageerdheid zijn, die belangrij
ker is. wanneer zij de ogen opent voor
dimensies in het Schriftgetuigenis,
waar lange tijd te weinig aandacht op
gevallen is, en die nu. in veranderen
de tijdsomstandigheden en maat
schappelijke kon tekst op verrassen
de wijze aktueel blijken te zijn? Stel
lig kan dat ook een nieuwe eenzijdig
heid betekenen. Maar werd een over
eenkomstig bezwaar jaren geleden
niet ook tegen de Römerbriefexegese
van Karl Barth. een van Ter Scheg
gets leermeesters, ingebracht? En
zou het in dit verband ook iets kun
nen betekenen, dat Ter Scheggets
dissertatie indertijd door Miskotte
uitbundig geprezen werd?
Voordeel
Zou het niet kunnen zijn, dat de theo
logisch gefundeerde geëngageerd
heid van Ter Schegget voor radikale
maatschappijvernieuwing een prae
verdient boven een maatschappelijk
conformisme, dat in de westerse we
reld en ook in onze kerk door velen
nog al te zeer als vanzelfsprekend
geaccepteerd wordt? Dat deze geën
gageerdheid ln brede lagen van de
kerk op weerstand zal stuiten kan
voor de synode toch geen doorslagge
vend argument zijn?
Inderdaad is zijn belangstelling, zoals
u terecht schrijft, gericht „op een
bepaald deel van de kerk". Het is
echter wel nodig, er aan te denken,
dat dit niet alleen een bepaald deel
van de Nederlandse Hervormde Kerk
is, maar veeleer een sterk opkomende
beweging in de wereldkerk, die haar
stem vindt in een „theologie der be
vrijding". Ter Schegget is een van de
eersten, die haar in Nederland ge
ïntroduceerd hebben en met grote
overtuiging bepleiten. Vanuit Latijns
Amerika, waar zij ontstaan is, ver
woordt zij nog steeds de hoop en
verwachting van onderdrukten en
uitgebuiten in vele landen.
ADVERTENTIE
Formaat: 12 x 12 cm
Prl|s: f 5,50
J«zus 'is gebaren
Formaat: 12 x 12 cm
Prijs: 5,50
Zachötios en Elisnbet
NIEUW:
Formaat: 12 x 12 cm
Prijs: 5,50
(met gratis poster, zolang de voorraad
strekt.)
Verkrijgbaar vla uw oudervereniging of bij het
NEDERLANDS
BIJBELGENOOTSCHAP
Postbus 620. 2003 RP HAARLEM
Telefoon (023) 25 95 01.
/ft.vee' <v>,
UTRECHT De remonstrantse
broederschap stemt in met de gift die
het wereldraadprogramma tot strijd
tegen de rassenwaan gedaan heeft
aan het Patriottisch Front van Rho-
desië. De commissie tot de zaken, het
hoofdbestuur van de broederschap.
heeft dit in een brief aan de kerkera
den bekendgemaakt.
Wel betreurt de commissie de manier
waarop door deze gift de houding van
de andere zwarte leiders, die mee
doen aan de „interne regeling" door
de wereldraad wordt bekritiseerd.
ADVERTENTIE
Van een onzer verslaggevers
UTRECHT Kerk en Vrede,
de vereniging van christen-
antimilitaristen, wil een te
genbeweging op gang bren
gen tegen de toenemende ver-
mllitariserlng. de armoede in
de Derde Wereld, de discrimi
natie. milieuverontreiniging
en het geweld in onze maat
schappij.
BIJ het begin van de inspanning daar
toe. In 1975 hield Kerk en Vrede een
werkdag over het geweld bij het wer-
waarin opgenomen: De Rotter
dammer. met Dordts Dagblad.
Nieuwe Haagse Courant met
Nieuwe Leidse Courant
Uitgave: Trouw/Kwartet BV
Hoofdredacteur Jenze Tammmga
Directeur mg O Postma
HOOFDKANTOOR
Postbus 859
1000 AW Amsterdam
tel 020-913456
tete» 13006
Postgiro 66 00 00
Bank Ned Credtetbam.
Rekenmgnr 23 00 12 574
Gemeentegiro Amsterdam
XI1000
REGIO ROTTERDAM/DORDRECHT
Postbus 940
3000 AX Rotterdam
tel 010-115588 (^bonnementon
en berorgmg)
tel 010-115588 (redactie)
lel. 115700 (mtsMrrtend voor
REGIO DEN HAAGA.EIOEN
Postbus 101
2501 CC Oen Haag
lal 070-469445
Parkstraat 22
Den Haag
REGIO NOORO/OOST-NEDERLANO
(uittMend admm.stratie)
Postbus 3
8000 AA ZwoMe
iet 05200-17030
Methmarkl 56
Zwowe
Abonnementsprijzen:
Per maand 15.47
Per kwartaal 46 40
Periaar 183.40
i oo aanvraag
Teielorvsche abonnementenopdrachten
(z>e adressen boven)
Opgave faméebenchlen 9-19 30 van
maandag l/m vnfdag op zondag van 18-
20 uur tetef 020-913456
Opgave mm-advertenties lei
020-936068 o» schntw* aan Mw-Adv
afdetmg postbus 433
1000 AK AMSTERDAM
Adreswirf^ngan .ntskrfend scnnftafcfK
aan onze Amsterdamse adressen
ken aan maatschappelijke verande
ringen. In 1976 ging het over macht.
Vorig jaar plaatste Kerk en Vrede de
bewapening in het middelpunt en dit
jaar dacht Kerk en Vrede tijdens de
jaarlijkse werkdag, afgelopen zater
dag, na over de veranderingen die
nodig zijn om te komen tot een recht
vaardiger samenleving.
Zaterdagmiddag legde de hervormde
predikant uit IJmond, Roel Pomp. de
nadruk op de noodzaak van christe
nen die aan de verandering willen
werken, zich te engageren ln de reeds
bestaande progressieve groepen die
er in onze maatschappij zijn. Tevoren
sprak de gereformeerde theoloog dr.
Okke Jager over het fatalisme en
skeptlclsme in de hedendaagse sa
menleving en over de mogelijkheid
daartegen in te blijven werken aan
verandering van de samenleving.
Utopisch
gedaante aanvaard van respect voor
het organisch gegroeide, alsof dat on
aantastbaar zou zijn. Het schepplngs-
geloof van de Joods-christelijke tra
ditie is echter geheel anders. Dat gaat
uit van het voorlopige van het heden
daagse. Jager meent nu reeds de con
touren te zien van één wereld en één
mensheid. Volgens hem voelen meer
mensen aan dat de solidaire mens
heid daagt. Daaruit verklaart hij de
verbetenheid van de tegenkrachten,
waardoor de utopisch realistische
mensen wel eens het gevoel kunnen
hebben een roepende in de woestijn
te zijn. Zij hebben dat gevoel volgens
Jager echter niet terecht. „Overal
groeit het besef dat de mens veran
derbaar is en dat de gemeenschap
derhalve ook veranderbaar is."
Pioniers
De machten hebben volgens de gere
formeerde theoloog in mei '68 ge
toond beïnvloedbaar te zijn. „Er kan
elk moment een nieuwe mei '68 ko
men". Hij somde enkele feiten op
waaruit men kan aflezen dat er spra
ke is van een latente veranderingsge
zindheid. De mensen reageren in
massa positief op het protest tegen
de neutronenbom. In de VS lukt het
de mensen het geweld op de tv terug
te dringen. Het protest tegen de Viet-
nam-oorlog voorkwam dat daar een
atoombom werd gebruikt.
Jager meent dat de autonomie van de
vakspecialist doorbroken moet wor
den. „Zoals in de kerk het priester
schap van alle gelovigen beleden
wordt, zo moet ln de wereld het ex
pert-schap van alle leken worden ver
kondigd. Verandering is mogelijk, als
er maar vertrouwenwekkende pio
niers zijn, die aangrijppunten bieden,
waarmee een kleine groep mensen
kan beginnen aan het veranderings
proces."
EEUWFEEST-AVONDEN
OVERAL IN HET LAND
BINNENKORT IN
ZWOLLE dinsdag 14 november
Buitensociëteit, t/o station
ALMELO donderdag 16 november
Aula Chr. MTS, Cath. v. Renneslaan
HILVERSUM donderdag 23 november
Aula Comenius College, Bisonlaan
Non-stop programma van 8.00-9.30 uur.
Presentatie: Sipke van der Land.
Spreker: Drs. T. M. Gilhuis, Th. Germeraad of Drs. J. Hordijk.
Verder: de film „Mensenkinderen" en nog veel meer.
TOEGANG VRIJ! IEDER WELKOM!
Jager heeft gemerkt dat er tegenover
de zogenaamd moderne beweging
van realistisch fatalisme een bewe
ging van utopisch realisme op gang
komt Weliswaar doet het moderne
fatalisme zich optimistisch voor.
maar dat is volgens hem slechts een
verhulling van het feit dat de laat-
kapitallstische maatschappij een
anarchie is. De kleine eenheden mo
gen dan goed georganiseerd zijn, het
grote geheel is een waanzinnige
wanorde.
In deze soort van anarchie gedijt de
vakspecialist, die blind is voor het
algemene. De vakspecialist wordt
geïdealiseerd, terwijl tegelijk skepsis
over de onverbeterlijkheid van de
menselijke natuur wordt verspreid.
Dat geldt volgens Jager niet alleen
voor de nieuwe filosofen. Het pessi
misme heeft nu ook de boven- en
middengroepen in zijn greep, die tot
voor kort nog meenden dat zij het
leven zelf vorm konden geven. Ieder
een houdt zich tegenwoordig „ge
deisd" en heeft het gevoel dat de
uiterst gecompliceerde werkelijkheid
hem voor een voldongen feit plaatst.
Dr. Jager noemde de nieuwe filosofen
„de nieuwe fatalisten" en noemde
hun filosofie koren op de molen van
het kapitalistische systeem. Volgens
hem is het fatalisme echter een terug
val ln het heidendom, ook als het de
vorm aanneemt van de christelijke
leer van de erfzonde. In de christelij
ke politiek heeft het fatalisme de
ADVERTENTIE
Fijn dat u een los
nummer van TROUW
kocht, maar wat
moet u na morgen?
Weer zestig centen
neerleggen?
Een abonnement is
veel gemakkelijker!
Vraag proefabonnement
Tel 020-913456.
afd. Service
Evangelist Ben Hoekendijk (de orga
nisator van de One Way Day voor
jongeren, komende zaterdag in
Utrecht) vertelt in zijn blad Opwek
king. hoe hij anders is gaan denken
over evangelisatie:
Vroeger preekte ik veel meer tegen de
mensen aan. Ik schreeuwde op een
hoek van een straat in de binnenstad
van Amsterdam: Bekering of oordeel.
En ik verbaas me nog steeds dat
mensen ingingen op de boodschap
die zo hard gebracht werd. Dat moet
wel het werk geweest zijn van de
Heilige Geest, want het was niet erg
aangenaam om naar te luisteren. Nu
wil de Heer dat we veel meer onszelf
geven, en niet alleen ons getuigenis.
Paulus deelde niet alleen God. maar
ook zichzelf aan de gemeenten mee.
De mensen die luisteren voelen in
stinctief aan of ze een bekeringsob-
ject zijn. of dat men Interesse voor
hen heeft. Hoe kom Je over? Als een
soort Evangelische Jehova's-getuige?
Of als een fijne man of vrouw, die zich
bovendien niet schaamt om van zijn
God te vertellen. Jezus gaf de mensen
waarmee Hij sprak niet een serie tek
sten. Hij gaf zichzelf. En HIJ gaf de
mensen die Hem ontmoetten, boven
dien vertróuwen in zichzelf. Na een
ontmoeting met Jezus kon Je het le
ven weer aan. Vroeger zeiden we: Je
zet de zondaar het pistool van het
evangelie op de borst. Je drukt af
Johannes 3:16 en de zondaar valt om
en is een christen. Zo is het helemaal
niet. We moeten bruggen van vriend
schap bouwen en op het Juiste mo
ment Jezus over die brug laten wan
delen. En als we op straat staan, of
colporteren, moeten we telkens laten
blijken dat liefde de kern is van Gods
boodschap. Je kunt dat doen door de
manier van spreken, door op te letten
wat je zegt. door geen afstand te
scheppen tussen u die daar staat en
wij die hier staan.
Geloofsbeleving
Het theologisch gesprek tussen de
kerken ln Nederland is dit voorjaar
vastgelopen. De leden van de com
missie Intercommunie en Ambt wa
ren van mening, dat de reacties van
de beleidsorganen der kerken op hun
werk geen basis vormden voor een
vruchtbare voortzetting. Maar dr. C.
P. van Andel meldt nu ln Tenminste
een nieuw initiatief:
Vertegenwoordigers van de St. Willi-
brord vereniging, Het Hervormd Ro
me-Beraad en de taakgroep Rome-
Reformatie van de Gereformeerde
Kerken hebben zich in een gezamen
lijk schrijven tot de Raad van Kerken
gewend met het verzoek in een vol
gende gespreksronde de verschillen
de uitdrukkingsvormen van het ge
loof (kortweg de spiritualiteit) tot ge
spreksthema te maken. Want, zo ar
gumenteren zij, naast de inhoud van
het geloof, de kerkrechtelijke bepa
lingen en een groot aantal factoren
van niet-theologische aard heeft
vooral het verschil ln beleving van
het geloof de toenadering van katho
lieke en reformatorische christenen
steeds ln ernstige mate belemmerd.
In de afgelopen 10 Jaar leek het moge
lijk belangrijke dogmatische tegen
stellingen op grond van diepgaande
bijbelstudie te overbruggen. Maar
daar kwamen verschillen van bele
ving voor ln de plaats. Heel concreet
gezegd: in het toenaderingsproces
blijken niet alleen geloofsvoorstellin
gen. maar ook de uitdrukking ervan
in de liturgie, de meditatie, het gebed,
de schriftlezing, enz. een ernstige bar
rière te kunnen zijn tussen christenen
uit verschillende tradities. Daarom
verdient het aanbeveling ook de ach
tergrond van het spirituele leven in
eikaars kerken afzonderlijk te bestu
deren in de hoop dat daardoor een
grotere geestelijke eenheid zal groei
en. Op deze wijze zouden ook avond
maal en eucharistie weer binnen het
gezichtsveld komen, zij het dan van
uit een andere gezichtshoek. Want
hoewel wij in het theologisch gesprek
dicht bij elkaar kwamen, ligt er in de
beleving van het sacrament vaak nog
een wereld tussen ons in, die vooral
blijkt uit het verschil in frequenties
waarmee we de Maaltijd vieren. Of de
spiritualiteit het volgende gespreks
thema zal zijn, zullen de kerken zeil
moeten bepalen. Wij zien met ver
wachting hun beslissing tegemoet.
Oorlogsbelasting
Een van de kleinste geloofsgemeen
schappen van Nederland, maar die
toch volop meedoet met de oecume
nische beweging, is het Religieus Ge
nootschap der Vrienden (de zg. qua
rters). Deze quakers, die in Engeland
en Amerika veel talrijker zijn. beho
ren met de doopsgezinden tot de his
torische pacifistische kerken. Over
een nieuw plan schrijft Piet Kruithof
in De Vrienden-kring, het maandblad
van de quakers.
Ooit bij stilgestaan hoe vreemd het
eigenlijk is, dat wij en vele andere
vredesvrienden het een nogal vanzelf
sprekende zaak vinden om geen wa
pens te drafeen, dus „nee" te zeggen
tegen de militaire dienst en dat de
meesten," ik denk wel de allermeesten
Jaar ln. jaar uit, vla hun belastingen
rustig blijven meebetalen aan dat
zelfde leger, meedoen aan de bewape
ningswedloop van onze regering en
daardoor medeverantwoordelijk zijn
voor datgene wat er mogelijk (en dat
is geen illusie) kan gebeuren, als het
eens ergens in de wereld helemaal uit
de hand loopt. Je zou eigenlijk moe
ten zeggen, dat het permanent wel
ergens helemaal uit de hand loopt.
Ooit over nagedacht, dat wanneer
gewetensbezwaarden, zij het vaak na
lange jaren van strijd erkenning be
vochten van hun goed recht om de
gewapende dienst, dus de actieve
deelname aan het militaire apparaat
te weigeren, dat het dan toch even
vanzelfsprekend 2ou moeten zijn om
het recht te krijgen om als gewetens
bezwaarden te weigeren dat deel van
onze belastingen te betalen dat
ponds-pondsgewijze naar de begro
ting van defensie gaat? Wel. tijdens
de najaarsvergadering heeft een
groep van ons hier samen over nage
dacht. Leah Felton vertelde ons van
de activiteiten, die in Amerika ont
wikkeld worden om dit recht bij de
wet erkend te krijgen (een desbetref
fend onderwerp ligt gereed om te
worden ingediend) en om de hierbo
ven kort geschetste gedachte bij
steeds meer mensen ingang te doen
vinden. Onze Amerikaanse Vrienden
zijn, hoe kan het ook anders, met
huid en haar bij deze aktie betrok
ken.
In het Friends Committee for
National Legislation hebben ze dan
ook een effectief instrument om in
vloed uit te oefenen tot op het niveau
van regering en parlement. Het voor
stel is om te bewerkstelligen, dat die
genen die weigeren om nog langer
mee te doen aan de zinloze wedloop
van het geweld een bedrag gelijk aan
dat deel van hun belasting, dat an
ders naar defensie gaat kunnen be
stemmen voor vredeswerk of voor het
versterken van die punten in onze
samenleving die de breekpunten vor
men en leiden tot konfliktsituaties,
die kunnen escaleren en, als er niets
gebeurt, tot geweld leiden. Een dwaze
droom? Hoe was het ook weer, toen
duizenden Nederlanders weigerden
de Kalkarheffing te betalen? Werd er
toen uiteindelijk niet ook een alterna
tieve oplossing afgedwongen? Zeker,
het heeft pijn en moeite gekost, voor
al van die moedigen, bij wie een tijd
lang de elektriciteit werd afgesneden,
weet U het nog? Welnu, we hebben op
de herfstbijeenkomst afgesproken
aan de hand van het voorlichtings
materiaal dat hiertoe al beschikbaar
is. of nog gemaakt moet worden, om
ons deze winter in de maandvergade
ringen te bezinnen op wat er in deze
zin in ons land zou kunnen, zou moe
ten gebeuren. Willen diegenen, die
zeggen; dat is een goede zaak. een
briefkaart sturen aan Piet Kruithof.
Pres. Kennedylaan 140. 2343 GV
Oegstgeest, die dan samen met de
Feitons zal zorgen dat dit initiatief
verder gestalte krijgt. Niet te lang
wachten liefst!
Wakker liggen, waarvan?
Wie om haar vroeg opstaat,
hoeft zich niet uit te sloven,
want hij zal haar vinden,
zittend aan zijn deur.
Peinzen over haar
MSTE
>nners
an ,iHg
B chris
noties
getuigt van volmaakt inzichtlg vonil
en wie om haar wakker ligt,
zal weldra vrij van zorg zijn.
(Wijsheid, 6,12-16) k* word
roken c
Het gaat in de bijbelse wijsh
ratuur, en in dit boek daaroc k Talmc
ook, over het hele mensenlei genover
Spreuken is het praktijk van J'
Heel gewone dingen komen i
orde, als eten en drinken, ve
omgang met anderen en no|
meer. En daarom ook: wijsl
bezwaar tegen een aantal lt
schouwingen is dat ze 't lev_
knippen. Ze stellen zich tevn
het materiële; of omgekeerdt
geestelijke. Wanneer hier dat
over wijsheid gesproken won
geen abstracte zaak. maar i<
juist met al die dingen van o
lijks leven te maken heeft. N|
zo min als een mens zondert
drinken en zonder liefde k
kan hij ook zonder wijsheid,]
luisteren, zonder in de spie®
zonder bezig te zijn met de vi
waar ben ik mee bezig? En: i
eigenlijk? Wijsheid is dus niet
aan het leven toevoegen. Heti
integraal bij of je kapt iets af or H.
hebt met een torso te maken,
daaraan denkt is het tiiet zo vi0iip vp
wat de schrijver van dit boek! "fj
zegt. Op zichzelf wèl vreemd:i cens
wakker liggen bevrijd van zot doend
lijkt een Innerlijke tegensteül uchtei
moet immers niet wakker ligg ifi: j
nacht is om te slapen. De slaafA
gerusten, noemen we dat. Pt
te slapeloosheid kan een ran
een leven in't nauw brengen, f1-oce
van tijd tot tijd liggen woelen JLJJ5?
blijkbaar geen kwaad, 't Gaat vj®
natuurlijk wel om: waarvanU| u SP,
wakker? Een kritische vraag 'A/™!
beschamend om te beantwoa i?'
Hoe vaak denken mensen niet
weet nu niets terug te zeggen.
vannacht weet ik 't wel. En hel
ker liggen is dat van de verhoi
tot andere mensen. Dat kanp||
doen. Maar is er is een ander®s£.
liggen: om de wijsheid. Om
doe ik het goed? Laat ik mij
leiden? Of ben ik de prooi van
ten die niet te vertrouwen zijn
wijsheid is ons toegezegd, alai
willen wachten en ze willen
vangen.
itr
in, da
dus g(
Ds Naudé
Dominee Beyers Naudé
boden Christelijk Instituut fori a
Afrika heeft in zijn huis in
burg de prijs voor 1978 vat
kerk van Zweden, groot 5.7
gekregen. Beyers Naudé had
niet zelf kunnen gaan halen
de regering van Zuid-Afrii
geen paspoort had willt
strekken.
De prijs, uitgereikt door de a
voor Afrika van de Zwe«
Tore Bergman, is Beyers Ni
ven voor zijn verzoenend weilL
ontwikkeling van Zuid-Afrikipl-mini!
Paus
Paus Johannes Paulus n het!
ren bezit genomen van de
van St Jan van Lateranen,
schoppelijke kerk van het
Rome. Hiermee Is, een maand
verkiezing tot paus, een eindt
men aan de plechtigheid ro
ambtsinwijding. Op de trad S*»Te]
gang van het Vaticaan naard
liek hield de paus, evenals zij
ganger Johannes Paulus I, stii J*'
capitool, de zetel van het
stuur van Rome. Daar werd
welkomd door een afv aardigi wosg
de stad. met aan het hoofd d [MJ
munistische burgemeester
Rome, Carlo Julio Argan.
publ
In een korte rede uitte de p PP°rt-
wens dat het stadsbestuur v
welzijn van de burgers rekeni opv<
houden met de religieuze W 1x1
van de inwoners van Rome. da
meester Argan had op aanpli atjf;s
ten, die zondag overal in Ronx e™"-
opgehangen, paus Johannes
als bisschop begroet en hem t
pontificaat toegewenst. Tev(
hij hem op de vriendschappe
trekkingen tussen Italië en P
legde de nadruk op de vrijhei
van de Polen ln de Tweede
oorlog.
De C
alszl
kabin
,onge
heeft
itvaarc
van
mer.
vroeg
itdekt.
geringi
laanda
erste v
ong en
üt in N:
LONDEN (UPI) - Bijna de he Ruil
alle fabrieken in Groot-Bril p de j
heeft de afgelopen twee jaar I uy
ken gehad met een of andere t
van industrieel conflict: w*
brekingen, weigeringen om
te doen of langzaam-aan-act
een derde deel van de industn ijze>
drijven werd getroffen d<x« imên
staking. «tuur
W®0g(
Dit blijkt uit een onderzoek' atieva
Britse raad voor sociaal ond< niet t
een overheidslichaam. De raad flat Aai
tot zijn conclusies naar aan) De
van een steekproef onder 970)
ven. Uit het onderzoek kwaff Op dei
voren dat de doorlopende aan 0
held van een shop steward ip^
bondsvertegenwoordiger bin»
bedrijf) een fabriek gevoelig vo rin de
kingen maakt Zonder shop R Vari D<
kwamen minder stakingen vo» geven.'
dage
1ath
itH
