eneba breekt beloften'
amro bank
HttJ
SER-commissie: Europees
Monetair Stelsel noodzaak
Banque de Paris
et des Pays-Bas N.V.
nmb
Uitsmeren vakantiegeld
stimulans voor economie
Verlaging
Toeslag Debetrente
dustrie bedrijviger
veriagen Transportbedrijf
chantage verweten
(odconcern: 'Wij houden ons aan de afspraken'
ferlaging opslag debetrente.
Meer bestedingen in binnenland
Gcen
9 Bank Mees Hope nv
Energie-
kenmerk
voor
woningen
Verlaging
debetrente kredieten
Benelux „top"
met Italië
Siemens opent
aanval op IBM
Produktie kaas
wordt vrijwillig
weer beperkt
Staalhulp in
EG op komst
'/KWA JAG 11 NOVEMBER 1978
FINANCIEN EN ECONOMIE
TROUW/KWARTET
29
DAM Met de kreet „houdt Meneba open, wij
niet in de WW lopen", zijn de werknemers van het
rdamse bedrijf Patria, een dochter van Meneba, gister-
i op de Dam en aan het Centraal Station een protest-
egonnen tegen het voornemen van de directie van het
oncem om Patria te sluiten.
patria-crackers. deelden ac-
ers pamfletten uit, waarin op
ud van de werkgelegenheid
honderd vijf tig werknemers
met van het personeels be
sta at uit VTouwen) werd aan-
»tn. De actievoerders noem-
<ontak respons van voorbijgangers
js de kou hartverwarmend",
iben gemerkt dat een hoop
Ho», zich betrokken voelen bij Pa-
ei Den werd zelfs met bankbiljetten
•S opg^ om de actie te steunen."
>es Diepgrond, bestuurder
Voedingsbond FNV, die ach-
behoef* 8aan staa"
internfrvoerders beschuldigen de di-
n Meneba. die donderdag het
Bl Inlichtte over de sluitings
van het breken van belof-
in maart van dit jaar zijn
in het beleidsplan-Patria.
aanbefwerd gesteld, dat als de ver-
marktaanpak niet tot een
'8 te omzet zou leiden er andere
op tafel zouden moeten ko-
de verliezen in te dammen.
Ierland yentegen de begrote omzet
den gehaald, dan zou Meneba
c{la investeren in een nieuwe
fïüne (volgens de actlevoer-
dat 175.000 gulden kosten) en
awe glaceerlijn (die ongeveer
gulden kost).
bij v(
erkelijk
nkomi
enst
[enk Thomas
Volgens Van Voorde, woordvoerder
van de actievoerders op de Dam.
heeft het Patria-personeel de verlang
de omzet gehaald, en soms meer dan
dat. .Alleen in de laatste periode zijn
we onder het omzet-doel gebleven,
maar dat is een gevolg geweest van
de vakantieperiode, waarin de verko
pen altijd wat teruglopen." Hij be
schuldigt Meneba ervan juist op de
verkoopresultaten van de laatste pe
riode de sluitingsplannen te baseren.
De actievoerders vinden dat ze recht
hebben op de realisering van de in
vesteringsplannen door Meneba, om
dat die toegezegd zijn als de omzet is
gehaald. Dat Meneba nu toch besluit
de fabriek te sluiten noemen zij
woordbreuk. Zij wijzen erop, dat het
verlies van twee miljoen gulden van
vorig jaar is teruggebracht tot 800.000
gulden dit jaar en dat Patria weer
rendabel kan worden als die nieuwe
pakmachine en glaceerlijn er komen.
Verder bestrijden de Patria-werkne-
mers, dat het verlies sinds 1973 is
opgelopen tot 13 miljoen gulden. Vol
gens hen heeft Meneba de investerin
gen. die in 1973 werden gedaan, in
twee jaar terug willen verdienen. „De
kosten van deze investeringen, onge
veer tien miljoen gulden, zijn over
een te korte tijd uitgesmeerd, en dan
ADVERTENTIE.
Verlaging opslag debetrente.
In verband met de ontwikkeling van de
rentetarieven op de geldmarkt zal, met
ingang van 11 november 1978, de .op
slagrente voor debetstanden in reke
ning-courant worden verlaagd van 2J%
naar 1 J%.
is het logisch dat je in de verliezen
komt." aldus Van Voorde.
Leden van de voedingsbonden bij Pa
tria hebben donderdagavond verga
derd met de leden van de overige
Meneba-bedrijven in de Randstad en
daar de situatie bij de Amsterdamse
koekfabriek aan de orde gesteld. Er is
ook gesproken over de mogelijkheid
tot ondersteunende acties in die be
drijven voor het geval Meneba Patria
voet bij stuk houdt. „De bereidheid
van die kant om acties met ons te
voeren, is groot." zegt Loes Diep
grond.
Zij vervolgt: „We gaan vooralsnog
door met dit soort vriendelijke acties
tot we woensdag aanstaande het ge
sprek met Meneba hebben. Dan zal
Meneba terug moeten komen op het
sluitingsvoornemen. Zo niet, dan
gaan we ons tot het uiterste verzetten
met alle middelen die ons ten dienste
staan." Bezettingsaoties behoren tot
die middelen.
In het gesprek van woensdag zullen
de voedingsbonden ook de top van de
noodlijdende zoetwarendivisie van
Meneba ter discussie stellen. „De top
is topzwaar, er lopen heel wat direc
teuren rond. waarvan niemand goed
duidelijk is wat ze bijdragen aan de
gang van zaken," aldus Loes Diep
grond. die meent daar al heel wat
bezuinigd kan worden.
Advies
De Meneba-leiding wijst alle beschul
digingen in een gisteren uitgegeven
verklaring van de hand. Ontkend
wordt dat het sluitingsbesluit is ge
vallen. „Eerst wanneer de onderne
mingsraad zijn advies heeft gegeven.
Werknemers van de met sluiting bedreigde biscuitfabriek Patria demon
streerden op de Amsterdamse Dam.
kan door het bestuur een definitief
besluit worden genomen," zo zegt het
concern.
In 1975 is een studie uitgevoerd om
andere wegen te vinden, die ertoe
moesten leiden dat de verliezen van
de zoetwarendivisie, waartoe Patria
behoort, zouden worden beperkt.
Hieruit kwam in 1976 een reorganisa
tie voort. Toen de doelstellingen voor
de chocoladefabriek van Tjoklat in
Amsterdam niet werden gehaald,
werd dit bedrijf overgebracht naar
Beukers en Rijneke in Vlaardingen.
Nu zijn de chocolade-activiteiten uit
de problemen.
De zorgen in de biscuit- en cracker-
sector duren echter voort. „Ondanks
de inspanning van alle medewerkers,
verlaging van de kosten en een ande
re marktaanpak van de crackerpro-
dukten kan Patria niet optornen te
gen de Britse importen tegen zeer
lage prijzen en de al overvolle biscuit-
markt in ons land," aldus Meneba.
In maart dit jaar verscheen weer een
rapport, het beleidsplan-Patria. Hier
in werd gesteld, dat als de verkoop
doelstellingen in september niet zijn
gehaald er andere plannen op tafel
zullen moeten komen om de verliezen
te beperken. De overige sectoren var.
Meneba zijn niet langer in staat d°
steun aan Patria vol te houden Het
rapport werd met de ondernemings
raad besproken en aan de bonden
toegezonden. De doelen werden niet
gehaald, aldus Meneba. en in de zoet
waren verloor Meneba ln vijf jaar 14
miljoen gulden.
Meneba zegt nu geen andere moge
lijkheid meer te zien dan sluiting van
Patria. „Een verdere verlaging van de
kosten, voor zover mogelijk, zou niet
tot een positief resultaat leiden." Er
wordt geen opleving in de branche
verwacht. De koers van het pond ster
ling wordt geacht niet aan te trekken
en de sterke positie van de gulden
laat volgens het broodconcem nau
welijks export toe. Geheel volgens de
regels heeft Meneba op 8 november
de ondernemingsraad om advies ge
vraagd over de sluiting van Patria en
een studie aangekondigd over de wij
ze waarop de produktie bij andere
bedrijven rendabel kan worden on
dergebracht. Van te voren was een
onderhoud met de bonden aange
vraagd, dat echter pas woensdag 15
november kan plaatsvinden.
ADVERTENTIE
deelt hear cliënten mede dat. gezien de daling van de rentetarie
ven op de geldmarkt, met ingang van 11 november 1978 tot nader
order, de extra opslag voor debetstanden in rekening-courant zal
«orden verlaagd met
1% tOt 1 'A%.
ADVERTENTIE
INA'
GSP
i verband met de recente
w van de tarieven op
geldmarkt zal de opslag
de debetrente voor
cdieten in rekening-courant
met ingang van 11 november
1978 met 1% worden verlaagd.
De opslag bedraagt vanaf
die datum tot nadere
aankondiging l'/z%.
HOLLANDSCHE BANK UNIE
:a.
ons L
dii
voor
spri
Van een onzer verslaggevers
AMSTERDAM 'Als de va
kantiegratificatie niet een-
bestafti
in het
RPTPTnP
onzer verslaggevers
IDAM De handelsbanken
regeli
iesloten de (tijdelijke) opslag
id hier ebetrente voor ln rekening
verstrekte kredieten met één
te verlagen van 2tot IV*
De opslagrente van 2'/? pro
non afcerde vanaf 9 oktober Jl. Ach-
I van het besluit van de ban-
0 het r in de praktijk erop neerkomt
„rood" staan bij de banken
g metn wat minder gaat kosten, is
dj0»B van de rentetarieven op de
ntwikkf
letrente, die de banken aan
nten in rekening brengen in-
njKwafce „rood" staan, is gekoppeld
van de rentetarieven van De
Jidsche Bank, het zgn. pro-
aktiev teconto.
lelse tl
UTRECHT (ANP) De Utrechtse advocaat mr A. Schellart
heeft het internationale transportbedrijf Koops uit Bunscho
ten chantage, leugens, Intimidatie en contractbreuk verwe
ten. Schellart zei dit vrijdagmorgen in Utrecht tijdens de
behandeling van het kort geding dat elf Turkse werknemers
van Koops tegen het bedrijf hadden aangespannen.
maal per jaar wordt uitge
keerd maar boven op de
maandelijkse salarisbetalin
gen zou komen, stimuleert
dat de bestedingen in Neder
land en daarmee de Neder
landse economie. Dat stelde
de topman van Koninklijke
Bijenkorf Beheer, drs J. Bons,
op de ledenvergadering van
de Vereniging voor distri
butie-economie.
De Tirken eisen van het transport
bedrijf dat de bepalingen van de CAO
voor het beroepsgoederenvervoer on
middellijk worden nagekomen. Bo
vendien willen de Turken weer toege
laten worden tot hun verblijf naast de
garages van Koops en etsen ze dat, zo
lang de arbeidsovereenkomst met
Koops voortduurt, het transportbe
drijf hen werk blijft geven. De Turken
re arb
I pensi
lijk rit
arslaai
ADVERTENTIE
Mei ingang van 11 november 1978 zal de extra toeslag
voor debetstanden in rekening courant, waarvoor de
rente op het promessedisconto is gebaseerd, als gevolg
van de ontwikkeling van de rentetarieven
op de geldmarkt, met 1% verlaagd worden tot Vk'h.
elswerk
eisen dit op straffe van een dwang
som van duizend gulden per dag per
persoon.
De problemen tussen een aantal
Turkse werknemers en de directie
ontstonden medio mei toen de Turk
se werknemers een nieuwe arbeids
overeenkomst ter ondertekening
werd aangeboden. De Turken weiger
den, volgens hun advocaten, onderte
kening omdat dit een aanmerkelijke
verslechtering zou betekenen, en bo
vendien omdat hun nieuwe werkge
ver een ln Turkije wonende leider van
een neo-fasclstlsche organisatie zou
zijn.
„Na de weigering van de Turken om
de nieuwe overeenkomst te onderte
kenen heeft Koops hen gedwongen
om hun verblijfplaats naast het be
drijf te verlaten. Als ze dat niet snel
deden, dan dreigde hij de maffia op
dracht te geven om de kinderen van
de Turken te vermoorden", aldus mr.
Schellart. Volgens de advocaat is de
explosieve toestand tijdelijk in toom
gehouden doordat er tussen de Tur
ken en Koops via de FNV een zoge
naamde bevriezingsovereenkomst
van maximaal vier maanden werd
besloten.
Koops vroeg echter toch collectief
ontslag voor zeventien Turkse werk
nemers.
De heer Bons maakte zijn opmerking
over de vakantiegratificatie naar
aanleiding van de steeds ongunstiger
toeristenbalans in Nederland. De uit
gaven aan toerisme van de Nederlan
der zijn in de jaren 1960-1977 aanzien
lijk gestegen, maar die groei is voor
een groot deel in buitenlandse vakan
ties terechtgekomen. Er tegenover
stond een veel geringere groei van
bestedingen van buitenlanders in Ne
derland. Daardoor is het negatieve
saldo van de toeristische bestedingen
vorig jaar opgelopen tot ruim ƒ2,5
miljard.
,De KBB-directeur bepleitte dat juist
de detailhandel zich sterk op vernieu
wing moet richten, omdat het consu
mentengedrag zich ook in de komen
de periode van vertraagde groei zal
blijven wijzigen. Dat gedrag is de
laatste 10 15 jaar al sterk veranderd.
Door de welvaart, maar ook door psy
chologische, sociale en sociologische
factoren, welke ln de toekomst even
eens een rol blijven spelen.
De vertraagde inkomensgroei heeft al
allerwege de drang doen ontstaan
meer te doen met minder geld, zo
merkte de heer Bons op. Dat leidde er
toe dat men meer op de prijzen ging
letten bij de bestedingen en selectie
ver gaat aankopen. Bons acht het de
taak van de detailhandel om op deze
verschijnselen in te spelen.
Van een onzer
verslaggevers
AMSTERDAM Het
Bouwfonds Neder
landse Gemeenten
werkt aan de ontwik
keling van een energie-
kenmerk voor wonin
gen. Een maatstaf, die
aangeeft hoeveel ener
gie een bepaald huis
voor gemiddelde be
woning verbruikt.
„Wie een auto gaat ko
pen, weet van te voren
de aanschafprijs. Hij
kan de exploitatiekos
ten berekenen aan de
hand van bekende ge
gevens over verbruik
en onderhoud. Koopt
men een huls, dan zijn
de rente en aflossing
vrij eenvoudig te bere
kenen. Maar wat gaat
het huis in het gebruik
kosten? Daar is vooraf
geen peil op te trek
ken", aldus het Bouw
fonds.
„Het ziet ernaar uit
dat in de naaste toe
komst de verkoopprijs
van een huis niet al
leen afhankelijk zal
zijn van factoren als
inhoud, ligging, staat
van onderhoud en der
gelijke, maar mede zal
worden bepaald door
de hoogte van het
warmteverlies", zo
luidt de verwachting
van het Bouwfonds.
Dat is dan ook één van
de redenen waarom
deze semi-overheidsin-
stelling ernaar streeft
binnen enkele jaren de
Bouwfonds-woningen
van een energie-ken
merk te voorzien.
Daarmee kan dan wor
den aangeduid hoeveel
gas en elektriciteit er
voor normale bewo
ning nodig zullen zijn.
Het energie-kenmerk
zou volgens het Bouw
fonds voor de overheid
maatstaf kunnen wor
den voor de bepaling
van de hoogte van de
subsidie als waarde
ring voor het vermin
deren van het energie
verbruik. „Nu heeft
het er alle schijn van
dat de huidige koppe
ling van de subsidie
aan de isolatie niet
correct is. In bepaalde
gevallen bijvoorbeeld
kan door rendements
verbetering meer be
sparing worden be
reikt dan door middel
van isolatie", zo heeft
het Bouwfonds
ervaren.
ADVERTENTIE
In verband met de daling van de rente op de
geldmarkt is het ons mogelijk om met ingang
van II november 1978 onze tarieven te verlagen.
De tijdelijke toeslag op de debetrente van
kredieten, waarvan het tarief gekoppeld is aan
het promessendisconto van De Nederlandsche
Bank N.V. zal op genoemde datum verlaagd
worden van 2Vz% tot l'/2%.
toepas \4
ausiasm
lag vai
werkk
02
is niet
-
AAG (ANP) De industriële produktie in september lag 3,5 procent
die in dezelfde maand van vorig jaar. In augustus was het percentage
procent boven die In deielfde maand van vorig jaar. In augustus was
rentage ook 3,5 procent, sodat het verhoogde peil van de bedrijvig-
It in de zomer werd bereikt zich handhaaft. Dit blijkt uit voorlopige
van het Centraal Bureau voor de Statistiek.
°fcveelheldslndexctjfer van de gemiddelde dagproduktie gecorrigeerd
b ixoensbeweging lag in september op 120 (vorig jaar 116). In augustus
t 118 tegen 114 in augustus 1977.
Van een onzer verslaggevers
AMSTERDAM De acute gevaren van de huidige monetaire instabiliteit noodzaken tot een
snel en effectief handelen. Het eerste doel daarbij moet zijn de totstandkoming per 1 Januari
1979 van het Europese Monetaire Stelsel (EMS), een zo duurzaam en evenwichtig mogelijk
stelsel van stabiele wisselkoersen tussen de EG-lidmaatschap van niet EG-landen.
ADVERTENTIE
Dit staat in het .Advies inzake nau
were monetaire samenwerking", dat
de Commissie voor Internationale
Sociaal-Economische Aangelegenhe
den (ISEA) van de Sociaal-Economi
sche Raad (SER) heeft uitgebracht.
Wil het EMS kans van slagen hebben,
aldus het advies, en een belangrijke
aanzet betekenen tot een verdere Eu
ropese integratie, uitmondend in een
economische en monetaire unie, dan
moet wel aan een aantal voorwaar
den zijn voldaan. Een mislukking van
het EMS zou een ernstige terugslag
betekenen.
Naar het oordeel van de r*
missie zijn meer stabiele
sen voor het bedrljfslevt
de voor de economie i
voor de werkgelegenhei
uit een oogpunt van riskt,
en kostenbeheersing, van esseniteie
betekenis. Als voorwaarden voor het
weislagen van de stabilisatie van wis
selkoersen via het Europees Monetair
Stelsel worden in het SER-advies
genoemd:
Versterking van de procedures om
binnen de EG tot een grotere coördi
natie van het sociaal-economisch be
leid te komen met als uitvloeisel de
bereidheid om nationale bevoegdhe
den in te passen in een gemeenschap
pelijk kader.
Uitbreiding van democratische con
trole op de instellingen van de ge
meenschap.
'breiding van de bestaande kre-
mogelijkheden zonder dat dit
i tot nieuwe inflatoire impulsen.
enredige verdeling van lasten tus
sen debiteur- en krediteurlanden.
Het bedrijfsleven zal bereid moeten
zijn aan een Europese aanpak mee te
werken
Wat betreft de concrete vormgeving
van het EMS meent de commissie
van de SER. dat het de voorkeur
verdient om als basis van het wissel
koersstelsel te kiezen voor een sys
teem. waarbij evenals in de thans
bestaande „slang" elk van de deelne
mende valuta's direct met de andere
verbonden is. Daarnaast zou voor elk
van de deelnemende valuta's een spil
koers dienen te worden vastgesteld
ten opzichte van de voortdurend in
waarde veranderende Europese
Valuta Eenheid (EVE), die in een be
paalde samenstelling is opgebouwd
uit de gemeenschappelijk EG-valu-
ta's.
De SER-commissie staat tenslotte
zeer positief tegenover de oprichting
van een Europees Monetair Fonds
De reden daarvan is vooral, zo wordt
opgemerkt, dat dit Fonds moet wor
den gezien als aanzet tot een Europe
se centrale bfuik.
Van een onzer verslaggevers
AMSTERDAM Italië en de drie
Benelux-landen bespreken vandaag
in Luxemburg het Europese Monetai
re Stelsel (EMS). Uit het voorstel van
Italië voor een „topconferentie" met
de Benelux blijkt, dat de Italiaanse
regering de plannen voor het EMS
serieus neemt ook al zou zij graag
zien. dat er voor Italië een overgangs
regeling kwam. Dit in verband met de
economische omstandigheden in het
land.
Terwijl premier Callaghan van Enge
land nog aarzelend tegenover de EMS
staat, is Ierland een warm voorstan
der van het EMS. De vijf Noordse
landen (Denemarken, Zweden. Noor
wegen, Finland en IJsland) staan
eveneens positief tegenover de plan
nen voor een nauwere monetaire sa
menwerking in West-Europa.
Na de op 4 en 5 december a.s. te
houden topconferentie van de EG
over het EMS-plan zullen deze vijf
landen nagaan, hoe zij aan het EMS
kunnen meewerken. Zoals bekend,
besloot de Zweedse regering vorig
jaar de Zweedse kroon uit de ..slang"
te halen. De kronen van Noorwegen
en Denemarken zitten er nog in.
AMSTERDAM (ANP) Het
Westduitse elektronische con
cern Siemens heeft met de
introduktie van een achttal
nieuwe zeer grote computer
systemen de aanval geopend
op de positie van de Ameri
kaanse computergigant IBM
op de Westeuropese compu-
termarkt.
Op het ogenblik is voor ruim 80 mil
jard gulden geïnstalleerd op deze
markt. Hiervan werd ruim 50 procent
geleverd door IBM. Het aandeel van
Siemens op de Europese computer-
markt bedraagt momenteel met ruim
6 miljard gulden, iets meer dan zeven
procent. Met de nieuwe computers
denkt Siemens in de komende drie
tot vijf jaar haar marktaandeel in
West-Europa te vergroten tot tien
procent. In de Bondsrepubliek zal,
naar verwachting, het marktaandeel
van Siemens vermoedelijk stijgen
van 21 tot 30 procent.
„Tot op heden kon IBM doen wat zij
wilde bij gebrek aan concurrentie.
Met de nieuwe systemen heeft IBM
nu echter concurrentie gekregen. De
nieuwe computers betekenen een
rechtstreekse aanval op de positie
van IBM", aldus Siemens. Om de
nieuwe zeer grote computers van Sie
mens concurrerend te laten zijn met
die van de vergelijkbare IBM-compu
ters heeft Siemens een tweede pro-
duktielljn in gebruik genomen. Hier
toe is een overeenkomst gesloten met
de Japanse onderneming Fujitsu,
waar Siemens reeds andere overeen
komsten mee heeït. De Japanse on
derneming brengt al geruime tijd met
de IBM concurrerende computersys
temen op de markt. In vier van de
nieuwe computers van Siemens wor
den de systemen van Fujitsu ge-
bruikt.
DEN HAAG (ANP) De kaasfabri
kanten zullen de komende weken hun
produktie weer op basis van vrij
willigheid in toom houden. Vol
gend jaar zullen ze ernaar streven
gemiddeld niet meer dan 7.800 ton
per week te produceren.
In de commissie „produktiebeheer-
sing kaas" is hierover overeenstem
ming bereikt. In deze commissie zijn
de kaasindustrie en de voor deze in
dustrie werkende coöperatieve ver
koopverenigingen vertegenwoordigd
Sinds 6 augustus is er geen kaaspro-
duktiebeheersing geweest. In de vier
weken daarvoor is gestreefd naar een
produktie van niet meer dan gemid
deld 7.600 ton per week.
In de afgelopen winter, de tijd dus
waarin de koeien op stal stonden, is
er nogal wat kaas gemaakt, hoewel de
kaas uit de stal minder gevraagd is
dan de zomerse „graskaas". Een deel
van de stalkaas is onverkocht geble
ven en heeft het hele jaar door een
druk op de prijzen gelegd. Deze win
ter wil men het daarom maar wat
kalmer aan doen met de produktie
daarbij gebruik makend van het feit
dat de koeien 's winters minder melk
leveren dan 's zomers.
BRUS8EL (Reuter) De Europese
Commissie wil de crisis in de staalin
dustrie aanpakken door middel van
een grootscheeps programma voor fi
nanciële hulpverlening. Etienne Da-
vignon, lid van de commissie voor
industriezaken, heeft dit verklaard in
een vergadering van de Westduitse
metaalbond in Mülheim. Hij gaf geen
cijfers. HIJ drong er bij de staalfabrie
ken op aan mee te werken aan de
plannen voor structurele veranderin
gen en zei, dat er straffen zullen ko
men voor bedrijven, die tegenwerken
