Botha dreigt met censuur
'Fractievoorzitter moet uit AR komen'
Kiesuwkado
^Onjuiste conclusie
|]n rapport-De Jong'
BOOT
V
in deze krant
1
Oppositie Zuid-Afrika woedend
Minister sprak in lege Kamer
IN i en wc Haagse Nieuwe Lei else lourant
Op veel plaatsen mist
Als u uw
(yaliteitsverklaring wèl nodig in 1942
Jij CNV geen
lannen voor
i iheffing'
tje:
m Albanië wil
jetrekkingen
«d net Nederland
PODIUM
ANWB: liever
één mistlamp
"1 Voortman verwacht
'invasie' van boeren
op het Binnenhof
Secretaris anti-revolutionairen gaat verder dan voorzitter De Boer
Liberalen bepleiten Europees paspoort
Rente omhoog
in Engeland
te kat van het jaar
Inbrekers stelen
bontjassen voor
ogen van bewoners
Bezorg Ihraw een nieuwe abonnee
rouw
Rustig weer met op veel plaatsen mist, maar ook enkele opklaringen
Maximumtemperaturen ongeveer acht graden, maar in hardnekkige mistge-
bieden enkele graden lager
Morgen en overmorgen: Veel bewolking maar overwegend droog. Vooral in
het zuidoosten van het land iets zachter
Morgen zon op: 7.52: onder 16,56. maan op: 15.43: onder 3.22
36STE JAARGANG NR 10604 - VRIJDAG 10 NOVEMBER 1978
wilt verkopen
LOSSE VERKOOPPRIJS 60 CENT
AU Huib Goudriaan
[STERDAM Ds. S. van den Bos, hervormd predikant in
5t Iterdam, kon zich in september 1942 niet als student laten
chrijven, omdat hij weigerde de loyaliteitsverklaring te
na Mi iertekenen. De nu 57-jarige predikant, die bereid is dit
ier ede te bevestigen, meent dat hieruit blijkt dat een van
Q conclusies in het rapport over Aantjes, van het Rijksinsti-
Xlit voor Oorlogsdocumentatie onjuist is.
PAGINA 2:
Aarzeling jegens
gemengd huwelijk
PAGINA 4:
lECHT (ANP) Het Christelijk
lionaal Vakverbond heeft be-
d nog geen plannen om zichzelf
nen tien jaar op te heffen, aldus
Xjndustriegids" van de Industrie-
d CNV. Het blad reageert hier-
91 verontwaardigd op de voorspel-
I in een Philips rapport dat het
I V over tien jaar niet meer zou
Uan. Het CNV neemt het Philips
fyijk dat dergelijke berichten in
jabliciteit kunnen komen zonder
de betrokken bond er zelf iets
af weet. Het bewuste rapport
begin deze week nogal wat stof
aaien, omdat er de verwachting
rordt uitgesproken dat Philips in
jaar tijd 20.000 arbeidsplaatsen
verliezen,
aanzien van de vakbeweging
rspelden de samenstellers dat de
istriebond FNV in 1991 een
ht en stabiel blok zal zijn, waar-
dan ook veel CNV'ers lid zijn
den.
rapport wordt de verwachting
iroken dat de christelijke be-
zich tegen dié tijd hebben
;d in een links-liberale be
en ambtenarenbond. Het
tou dan geheel van het strijdto-
lijn verdwenen.
Industriegids wijst erop dat de
'iebond CNV sinds het begin
het seizoen weer duizend leden
ier is. „Wij maken ons over de
tie van het CNV geen zorgen en
niet op basis van een Philips-
aldus het blad.
kent de Industriebond
it rapport, dat door de zuster-
,tie van het NVV in de publi-
II is gebracht, niet. „Het is daar-
niet mogelijk hierop in dit num-
te reageren," aldus de Industrie-
ITO TIRANA (ANP) Albanië, één
van de meest geïsoleerde lan
den ter wereld, zoekt toe-
Wering tot het buitenland en
4-rilf Nederland behoort tot de uit
verkorenen.
iver Hoxa, secretaris van het
centrale comité van de Albaan-
communistische partij,
heeft in een toespraak gezegd
dat „Albanië van plan is be
trekkingen aan te knopen met
de revisionistische zowel als de
kapitalistische landen tot we
derzijds voordeel en op basis
van respect voor gelijkheid,
reiniteit en niet-inmen-
in de binnenlandse aange-
nheden".
Als landen waarmee Albanië
betrekkingen kan ontwikkelen
noemde Hoxa: de Scandinavi-
*che landen. Oostenrijk, Bel-
ifiè. Frankrijk, Nederland en
itserland, die „goede bedoe
lingen met betrekking tot Al-
ibanië hebben".
In het rapport wordt namelijk gecon
stateerd dat Aantjes' mededeling dat
hij in '42 de loaliteitsverklaring wei
gerde te ondertekenen niet waar kon
zijn, omdat ondertekening pas in
1943 van de studenten werd ge
vraagd. Ds Van den Bos heeft dit in
een brief onder ogen gebracht van de
waarnemend-voorzitter vari de CDA-
Tweede Kamerfractie, drs Lubbers.
Ds Van den Bos zei ons gisteren:
„Inderdaad moesten alle studenten
in 1943 de loyaliteitsverklaring onder
tekenen. Maar in 1942 moesten zij, die
het hun studie begonnen dat ook al.
In 1943 werd een loyaliteitsverklaring
geëist van alle reeds studerenden,
dus ook van degenen die bijvoorbeeld
in 1940 hun studie waren begonnen.
En dat behoort dr. De Jong toch te
weten. Het is een zeer kwalijke zaak
met onder meer een onjuiste conclu
sie Aantjes te vellen."
Ds Van den Bos moest door zijn wei
gering in 1942 afzien van zijn voorge
nomen studie aan de rijksuniversiteit
van Groningen. Hij werd pas een aan
tal jaren na de bevrijding predikant.
Actie
Bij het secretariaat van het CDA in
Den Haag zijn sinds het aftreden van
mr Aantjes honderden brieven bin
nengekomen, waarvan de schrijvers
zich positief uitdrukken oVer de vroe
gere CDA-fractieleider. „Zij staan vol
uitingen van medeleven", aldus het
CDA-secretariaat.
In Zeist is een „Aktie voor Aantjes"
begonnen. De initiatiefnemer, L. R.
Afman uit Zeist, heeft een adverten
tie geplaatst, waarin hij zegt dat Aan
tjes „ten onrechte en te vlug is ver
oordeeld." „Ik vind dat Aantjes zich
gelijktijdig met de persconferentie
van De Jong had moeten kunnen
verweren. Ik ben deze actie begon
nen, omdat het CDA (ik ben geen lid,
maar stem erop) Aantjes niet mag
missen, omdat het geen grauwe mid
denpartij mag worden", aldus
Afman.
KRO's tv-actualiteitenrubriek
Brandpunt zal vandaag het resultaat
bekendmaken van een bliksemen-
quête over de kwestie-Aantjes.
Muppetshow
krijgt grote
prijzen
PAGINA 17:
Okke Jager over drie groepen
In de kou, H. J. Neuman over
Aantjes' vertrek
PAGINA 23:
Herverdeling van
arbeid alleen
geen oplossing
PAGINA 27:
Toeristische tips, radio- en
tv-programma's, weer, puz
zel, feuilleton, puzzel, strips
DEN HAAG (ANP) Het voe
ren van twee rode mistlampen
achter op de auto kan tot ver
warring met de remlichten lei
den. Ook worden de remlich
ten, als de mistlampen bran
den, overstraald en zijn dan
niet of nauwelijks te zien. Dit
is het standpunt van de
ANWB, gegeven bij tips voor
het rijden bij dichte mist.
De ANWB houdt het liever op
één mistachterlicht per auto
en raadt het aanschaffen van
een tweede lamp af. Momen
teel is het niet toegestaan twee
mistlampen achter te voeren,
maar minister Tuijnman heeft
onlangs laten weten dat hij
overwoog de tweede lamp toe
te staan. De mistlampen zou
den dan ook binnen de be
bouwde kom gebruikt mogen
worden, nu alleen op de bui
tenwegen.
door Hennie Serfontein
fondsen. En evenmin gaf de pers ge
hoor aan Botha's verzoek tot vrijwilli
ge censuur.
JOHANNESBURG Na de rechter buitenspel te hebben gezet die vorige week voor een
politieke aardbeving zorgde door zijn onthullingen over Zuid-Afrka's informatieschandaal. Q^sloten deuren
heeft premier Plater Botha nu met maatregelen gedreigd tegen de kranten van de oppositie
Het ziet er naar uit dat er een forse confrontatie op komst is tussen de regering en de pers over
het recht om nieuwe Informatie te publiceren over het grootste schandaal uit Zuid-Afrika's
geschiedenis.
Achter gesloten deuren stelt een com
missie van drie man onder leiding
van rechter P. Erasmus een onder
zoek in. Alles wijst erop dat de rege-
ring-Botha zal trachten de resultaten
van dat onderzoek geheim te houden.
Geheime fondsen
Rechter Mostert onthulde vorige
week. dat geheime fondsen van de
overheid waren gebruikt om een En
gelstalige, regeringsgezinde krant op
te zetten, The Citizen. Corruptie in de
bredere betekenis van het woord, was
zijn oordeel.
En ernstiger nog, hij concludeerde
dat dit was gebeurd met medeweten
of in ieder geval met directe betrok
kenheid van ex-prmier John Vorster,
dr. Connie Mulder (destijds minister
van informatie) en generaal Hendrik
van den Bergh (indertijd hoofd van
de inlichtingendienst BOSS).
Tevergeefs had Botha nog een beroep
op Mostert gedaan te zwijgen over
het resultaat van zijn éénmansonder-
zoek naar de besteding van geheime
Dinsdag werd bekend gemaakt dat
de juridische commissie van rechter
Erasmus haar onderzoek verder ach
ter gesloten deuren zal verrichten en
direct aan de staatspresident zal rap
porteren. Het kabinet zou dan beslis
sen welk deel van het rapport over
handigd zou kunnen worden aan het
parlement, dat op 7 december in spe
ciale zitting bijeenkomt. Onder
streept werd dat de kranten niets
over het onderzoek mochten publice
ren zolang dat „sub judice" is.
Vervolg op pagina 13
Het Tweede-Kamerlid van de PvdA Aad Kosto interpelleerde minister van CRM, mevrouw
Gardeniers, gisteren over de kunstuitleen. Op de foto beantwoordt minister Gardeniers de
door de heer Kosto gestelde vragen. De belangstelling van de Kamerleden was gering: alleen
de heer Kosto was aanwezig om naar bet antwoord te luisteren.
Van onze parlementsredactie
DEN HAAG Het PvdA-Tweede
Kamerlid Voortman verwacht over
enkele maanden „duizenden demon
strerende boeren" op het Haagse Bin
nenhof. Volgens de socialist willen
minister Van der Stee (landbouw) en
de regeringspartijen CDA en VVD het
probleem van de zuiveloverschotten
in de Europese Gemeenschap niet
echt aanpakken.
Voortman meent, dat alleen forse
produktiebeperkingen soelaas bie
den. maar regering en regeringspar
tijen vinden dat niet realistisch.
„Slechts een enkeling in Europa is
daar voor te vinden", zei gisteren het
CDA-Kamerlld Tolman, tevens lid
van het Europese parlement.
In de ogen van Voortman zouden
boeren, die door overproduktie in
nood komen, met Inkomenstoeslagen
geholpen moeten worden. „De land
bouw kan niet leven van de bedeling,
in dit geval Inkomenssteun", was de
reactie van Tolman in het debat over
de landbouw-begroting voor 1979.
Voortmnn betichtte het CDA ervan
de boeren „op te lichten", wat hij
door toedoen van Kamervoorzitter
Vondeling later veranderde in „bena
delen". Voortman waarschuwde dat
de minister en de Kamerleden, die
zich nu verzetten tegen produktiebe
perkingen „hun borst nog nat kunnen
maken", omdat het water de melk
veehouders tot de lippen zal stijgen.
Van onze Haagse redactie
DEN HAAG De secretaris
van de ARP, D. Corporaal.
heeft gisteren de eis op tafel
gelegd dat de AR wederom de
voorzitter levert van de CDA-
Tweede-Kamerfractie. Hij
ging daarmee verder dan de
AR-voorzitter H. de Boer, die
hierover een veel gematigder
standpunt naar buiten heeft
gebracht.
„Bij de totstandkoming van het CDA
zijn duidelijke afspraken gemaakt
over de verdeling van de belangrijk
ste politieke posten over KVP, AR en
CHU. De AR houdt daalr in principe
aan vast. Het zou slecht voor het
CDA zijn indien alle centrale posities
door één partij, (de KVP) worden
ingenomen. Dat zou de herkenbaar
heid naar andere groepen ernstig
aantasten," aldus Corporaal.
anti-revolutionairen in de CDA-frac-
tie ongetwijfeld mensen te vinden
zijn die de fractie bekwaam zullen
leiden. Het AR-bestuur is niet de
eerst aangewezene die over het frac
tievoorzitterschap moet beslissen,
maar het is ook niet iets dat de fractie
In eenzaamheid beslist. Een andeze
conclusie dan die wij als AR trekken
kun je nooit uitsluiten, maar onze
benadering dient wel uitgangspunt te
zijn," aldus Corporaal.
Zijn opstelling week nogal af van de
meer gematigde uitlatingen van AR-
voorzitter en CDA-Kamerlid De Boer.
„Naarmate het CDA verder groeit be
hoeft minder sterk te worden vastge
houden aan dergelijke claims. Dit be
tekent echter niet dat de AR nu al
instemt met de kandidatuur van de
KVP'er Lubbers," aldus De Boer.
De zaak is woensdagavond in het
dagelijks bestuur van de AR aan de
orde geweest, zonder dat er echter
conclusies op papier werden gezet.
De CDA-fractle zal zich pas over en
kele weken over de opvolging bera
den. Voorlopig neemt Lubbers waar.
Het AR-bestuur heeft nog geen be
sluit genomen over een eigen onder-
Uitgangspunt
Er is volgens hem „geen enkele reden
thans van de verdelingsregel af te
wijken. Natuurlijk, als je de mensen
niet hebt, dan ligt het anders. Ik
meen echter dat onder de dertien
DEN HAAG (ANP) Invoering van
een Europees paspoort en de tot
standkoming van een Europese pas
poortunie worden bepleit in het giste
ren verschenen „Europa-program
ma" van de dertien liberale partijen
in Europa. Bij de presentatie van dit
programma zei minister Van der
Klaauw van buitenlandse zaken, de
komende directe verkiezingen voor
de leden van het Europese parlement
„een mijlpaal In de ontwikkeling van
Europa" te vinden.
Deze Europese verkiezingen beteke
nen dat de democratisering van de
gemeenschap gestalte krijgt, zo zette
hij uiteen. Ook meent hij, dat de
Europese verkiezingen ongetwijfeld
zullen leiden tot wijzigingen in de
verhoudingen tussen het Europees
parlement en de Eruopese commis
sie, en dat het parlement door de
verkiezingen meer status zal krijgen.
De WD-inbreng in het nieuwe pro
gramma is onder meer terug te vin
den in de hoofdstukken over ontwik
kelingssamenwerking, over de men
sen- en burgerrechten, het milieube
leid en over het sociale beleid.
zoek in de affaire-Aantjes. Over die
mogelijkheid is, zonder to.t een eind
oordeel te komen wel gesproken. De
vraag of er een onderzoekcommissie
wordt ingesteld zal mede afhangen
van de verdere ontwikkelingen in de
zaak. Voor het bestuur staat het ook
niet vast dat zo'n onderzoek door
eigen toensen zou moeten worden ge
daan. De stukken hierover bevinden
zich voornamelijk in de archieven
van verschillende personen, zoals van
oud-voorzitter Berghuis. Die hebben
een. eigen verantwoordelijkheid hier
over. (Berghuis weigert voorshands
de brief van Aantjes aan hem over
het oorlogsverleden openbaar te ma
ken - red.).
LONDEN (Reuter) De Bank of
England heeft haar minimumrente,
te vergelijken met het officiële dis
conto in andere landen, met 2,5 pro
cent verhoogd tot 12,5 procent. Deze
verhoging, die groter is uitgevallen
dan algemeen verwacht werd, houdt
verband met de maatregelen die pre
sident Carter vorige week heeft ge
troffen om de positie van de dollar te
steunen.
Patria-
vrouwen
in actie
Werkneem
sters van de
biscuitfabriek
Patria in Am
sterdam zijn
niet te spre
ken over de
voorgenomen
sluiting van
het bedrijf.
Met een actie
plan proberen
zij de dreiging
nog te keren.
Meer nieuws
op pagina 12
BREDA (ANP) Zestig bont
mantels met eeri waarden van
100.000 gulden vormden de buit
van een inbraak gistermorgen
vroeg in een bontzaak ln Breda
De twee daders hadden zich ver
momd met bivakmutsen. Terwijl
buurtbewoners vanuit hun ra
men toekeken, haalden de man
nen de etalage leeg waarvan zij
eerst de ruit hadden vernield.
Binnen enkele minuten waren zij
in een auto verdwenen. Het is
niemand gelukt daarvan een
kentekennummer te noteren. De
laatste dagen neemt het aantal
kledingdiefstallen in Brabant
weer toe. nadat het daarmee een
aantal maanden wat rustiger
was geweest.
6 sprookjes op I LP (A)
Lektuurhanger(B)
Verteld door Ton van Duinhoven. Ko Nooil meer zoeken naar de krant of
^van Dijk. Heny Blok en tv-gids. Dekoratie! jute lektuurhanger.
Ina van Faasscn
Ketting
met armband (D)
De nieuwe modetrend:
ketting en armbandje van
keramiek.
Maak iemand abonnee op Trouw, hel ochtendblad met een over
tuiging, Uit erkentelijkheid ontvangt u één van deze kadoos naar keuze.
Naam nieuwe abonnee-
Adres nieuwe abonnee-
Plaats en postcode.
Uw naam:
Uw adits:
Plaats en postcodeITcl_
I De nieuwe abonnee omvangt de eerste twee weken alle nummers I
J van Trouw gratis. Daarna gaai het kwartaalabonnement automatisch
I in. met als w elkomsl-voordeel I 7.- koning
I Kado naar keuze: GA. B. C. D. (aankruisen au.b.1
IBon in open envelop zonder postzegel zenden aan Trouw. Antwoord- I
nummer 2792.1000 PA Amsterdam.
IOf bel 020-659388 (uitsluitend voor opgaven). Voor bezorg- I
informatie 020-913456
