kleine
krant
B
ra
Dag Cruijff
ïïi
Een schitterende
encyclopedie voor nieuwe
Amro spaarders.
amro
bank IgJ
Trouw de
m
Intercity vervangt
aantal TEE-treinen
Uit brieven van lezei
poi
Hohan
Blijf van m'n
olie af
'Ek is vir niemand bang nie'
-X
Frysk
:0
iO
poe
01
111
Voortzetting
strafzaak
tegen Menten
Slootdregmachine
onder trein: dode
i
648 Pagina's, ruim 25.000 onderwerpen, meer dan
1000 illustraties. Gebonden in harde kunstleren band.
PvdA-fractie wil opheldering over 'wisselgeld' kabinet
Pvd
irbe
DINSDAG 7 NOVEMBER 1978
BINNENLAND
TROUW/KWARTET
NSDAG
1 ,v»tÏÉi;
7 november 1978
Oe kleine krant
Medewerkenden
Piel Hagen
Hanneke Wijgh
Johanneke Leestemaker
Matty Verkamman
Bleven en reacties
naar Trouw
Pos'bus 859 Amsterdam
Dierenrechten
Dieren hebben net als men
sen recht op leven. ZIJ mo
gen niet wreed behandeld
worden. De dieren mogen
niet gebruikt worden voor
proeven waar ze pijn bij
lijden. Dat staat In de „uni
versele verklaring van de
rechten van het dier", die
de Unesco heeft opgesteld.
Kunnen jullie bedenken
wat die rechten moeten
zijn? Bij de mensenrechten
zijn er verklaringen onder
tekend door landen, die
zich eraan willen houden.
Moet dat ook voor de die
renrechten? Schrijf ons
eens wat je ervan vindt!
Zigeunermonument
Op het Museumplein ln
Amsterdam wordt er op 25
november een zigeunermo-
nument neergezet. Het is
een beeld, dat de vervol
ging van de zigeuners in de
oorlog uitbeeldt Omdat er
nu nog wel eens over zigeu
ners gepraat wordt alsof ze
minder dan „gewone" men
sen zijn, is dat beeld hard
nodig.
De mensen die erlangs lo
pen, kunnen even stilstaan
bij de omstandigheden
waaronder zigeuners nu
moeten leven. Het monu
ment waarschuwt tegen de
herhaling van de vervol
gingen tijdens de oorlog. In
de encyclopedie van de
Kleine Krant van 29 augus
tus stond een stukje over
het leven van zigeuners.
Als alle mensen anders
gaan denken over zigeuners
is zo'n monument niet meer
nodig!
Van onze verslaggever
AMSTERDAM Vanavond neemt Johan Cruijff
ln het Olympisch Stadion van Amsterdam af
scheid van het Nederlandse publiek. De televisie
zal deze wedstrijd uitzenden.
ln mei van dit Jaar speelde
Cmijff voor het laatst met
zijn club Barcelona, maar
Amsterdamse fans vonden
het leuk om hem nog één keer
met zijn oude club AJax te
gen Bayern München te laten
spelen. Geld hoeft Cruijff er
niet voor te hebben. Hij is
toch al miljonair. De op
brengst is voor het Emma-
kinderziekenhuis ln Amster
dam, de stichting 8port voor
gehandicapten en andere
goede doelen.
Veel mensen hebben gepro
beerd Cruijff nog langer te
laten voetballen. Hij is nog
maar 31 en speelde het afge
lopen Jaar nog prima wed
strijden. o.a. tegen PSV. Maar
Cruijff had vier jaar geleden
al gezegd dat hij in 1978 zou
stoppen, en daar houdt hij
zich aan.
Cruijff. volgens velen de bes
te voetballer ter wereld, heeft
de laatste vijf Jaar in Spanje
gevoetbald. Daar kon hij
meer verdienen. Een andere
reden voor zijn vertrek ln
1973 was, dat hij geen aan
voerder mocht zijn. En dat
nam hij niet
Gewipt
Al heel vroeg speelde Cruijff
de baas over andere spelers,
ook als ze ouder waren dan
hijzelf. Dat vonden ze natuur
lijk niet leuk, al moesten ze
toegeven dat Cniijffie meer
van het spel begreep dan zij-
Ook met scheidsrechters had
Cruijff wel problemen. Toen
hij 18 was, werd hij het veld
uit gestuurd, omdat hij de
scheidsrechter geslagen zou
hebben. Cruijff houdt vol dat
hij dat nooit heeft gedaan.
Eén trainer. Kessler. heeft
Cruijff eens uit het Neder
lands elftal gewipt omdat hij
een keer te laat op trainen
was. Niet zo slim van Kessler,
want Nederland was toen
meteen uitgeschakeld voor
het wereldkampioenschap.
Sindsdien heeft Cruijff
meestal zijn zin gekregen.
Ook toen hij ruzie kreeg met
de Duitse trainer van Barce
lona, Weisweiler. Het was
toen: óf Cruijff óf Weisweiler
weg. Cruijff bleef en Weiswei
ler ging de laan uit
In Iran. het oude Perziê.
wordt het met de dag onrusti
ger. Er wordt voortdurend ge
demonstreerd tegen de kei
zer. de sjah. Moslims vinden
de sjah te modern, omdat hij
allerlei westerse nieuwighe
den heeft ingevoerd (zoals
bioscopen). Anderen bestrij
den de sjah, omdat hij te wei
nig doet voor de arme bevol
king.
Westerse landen kijken met
angst en beven naar wat er in
Iran gebeurt. Niet omdat ze
zich zorg maken over de mos
lims of de arme Iranezen.
Nee. omdat er nu ook ge
staakt wordt bij de maat
schappijen die olie boren.
Iran levert tien procent van
de olie die de wereld ver
bruikt. Van de olie die de Ver
enigde Staten gebruiken (en
dat is een flinke plas) komt
éénachtste deel uit Iran. De
Nederlandse olie wordt voor
een kwart door Iran geleverd.
Als Iran de kraan dicht doet,
komt er waarschijnlijk wel
méér olie van andere landen.
En er zijn ook wel voorraden
om eventuele tekorten te
voorkomen. Maar toch blijft
de olie uit Iran belangrijk.
Daarom heeft president Car
ter de sjah van Perzië alle
steun toegezegd.
Op 16 mei stond er in de Klei
ne Krant een encyclopedie
over Zuld-Afrika. „In de ban"
stond erboven, en het ging
over mensen die het niet eens
waren met de apartheids
politiek van de regering. Deze
mensen, zoals bij voorbeeld
dominee Beyers Naudé, mo
gen geen artikelen of boeken
schrijven, geen vergaderin
gen bijwonen en maar één
persoon tegelijk op bezoek
hebben. Ze worden ln de ga
ten gehouden door de politie.
Uit Zuid-Afrlka kregen we
twee briefjes van kinderen,
die het stukje gelezen had
den. Abri Neethling (12)
schrijft:
„Ek het in Die Burger, één
van ons koerante 'n stuk gé-
lees wat gehandel hét oor
'n berig in u koerant. Ek wil
u verseker, dat daar vele leu-
ens in staan. Ons is nie bang
vir mekaar in Suid-Afrika.
As ons met mekaar oor die
telefoon praat, luister nie
mand ons af nie. Buitekant
beweeg ons vrijlik en nie
mand aftervolg jou nie. Jij
kan dus buite op *n bankie
sit so lank soos jij wil. Hier
bij ons agtervoig die Polisie
slegs mense wat ons land se
wette oortree."
Nog één zin uit de .brief van
Mariana Neethling, die ver
der ongeveer hetzelfde
schrijft als Abri:
„Hier waar ons woon is dit
heerlik. Ek rij elke dag drie
kilometer skool toe en terug
op mij fiets en dit is baie
lekker en ek is vir niks en
niemand bang nie."
Fluor, goed
voor je gebit
Vorige week werd er in de
Tweede Kamer gepraat over
wat er met het geld van de
gezondheidszorg gedaan moet
worden. De tandartsen willen
graag dat er een fluoridebe
handeling in het ziekenfonds
pakket opgenomen wordt.
Zo'n behandeling, die met een
moeilijk woord fluorideappli
catie heet, zorgt ervoor dat
kinderen veel minder gaatjes
in hun gebit krijgen. Er wordt
een beschermend laagje fluor
op je tanden gesmeerd en dat
voorkomt tandbederf. Ieder
een is het er mee eens dat zo'n
behandeling goed is. Het zou
ook in het ziekenfondspakket
opgenomen moeten worden,
zodat alle kinderen gratis zo'n
behandeling kunnen krijgen.
„Maar" zeggen de mensen die
over het geld gaan, „het mag
geen extrageld kosten. We
hebben toch al te weinig
geld." De tandartsen zeggen
dat het nu wel een beetje geld
kost, maar op de lange duur is
het goedkoper. „Want de kin
deren krijgen minder gaatjes,
dus hoeven we minder gaatjes
te vullen."
Mevrouw Veder-Smit, de
staatssecretaris van Volksge
zondheid. wil eerst even een
advies afwachten. Ze hoopt
zelf. dat er op 1 januari met de
fluoridebehandeling begon
nen kan worden.
Herman van Veen
Herman van Veen vindt
kinderen erg leuk en werkt
graag met ze. Hij beeft ook
bedacht dat het misschien
wel leuk is om zich door
schoolkrant-journalisten
laten interviewen. Alle
schoolkrantredacties, klei
ne en grote schrijvers zijn
welkom in Carré in Am
sterdam. Als jullie er ge
bruik van willen maken,
moet je even een kaartje
sturen naar „Harlekijn Hol
land", t.a.v. mevr. T. Bou-
man. Kerkdijk II in West-
broek. Veel succes!
in on:
HSTE
n bev
179 we
dale.
pe kor
»t ove
ins or
ok gis
Amsi
Dkherhi
haar
«te tc
ilden pe
laid Ini
or
te V
'»e A.
ri- tflb
Kinderen die in Friesland wonen spre
ken vaak twee talen. De „echte" Friezen
spreken thuis hun eigen taal en op
school leren ze „Hollands". De kinderen
die naar Friesland verhuisd zijn, maar
eigenlijk geen „echte" Friezen zijn kun
nen Fries leren op school.
In 1980 wordt er op alle Friese scholen
verplicht Friese les gegeven. Nu is het al
zo dat er op sommige scholen Fries en
Hollands wordt gesproken. Niet alle on
derwijzers kunnen Fries spreken maar
ze moeten dat leren als ze in Friesland
lés willen geven.
Vroeger leefden de Friezen zoals ze dat
gewend waren en spraken ze hun eigen
taal. Omdat er een heleboel wegen naar
Friesland gemaakt zijn en er steeds
meer „Hollanders" in Friesland komen
is de eigen taal een beetje op de achter
grond geraakt. Veel mensen vinden dat
jammer en willen dat 't Fries blijft be
staan als een levende taal. Zij willen dat
er op de plaatsborden de naam in 't Fries
staat en niet zoals het nu is. eerst de
Nederlandse naam en daaronder de Frie
se vertaling.
Er komen steeds meer boeken in het
Fries. De bijbel is in 't Fries vertaald en
zelfs een Asterix. Woensdag komt er een
Friese avond op de televisie. De pro
gramma's worden in het Fries gesproken
en er-is een Hollandse ondertiteling.
7 november 1978
Als de kinderen op school weer Fries
gaan leren, kunnen ze Friese boeken
lezen en die zelf gaan schrijven. Dan
komt er een tijd waarin Hollanders boe
ken uit het Fries moeten vertalen in
plaats van andersom.
Het bestuur van de provincie Friesland
wil in alle officiële stukken ook het Fries
gaan gebruiken. Het bestuur zit alleen
met de moeilijkheid dat er geen officiële
Friese woorden bestaan. De ambtelijke
uitdrukkingen zijn in het Hollands. Er
moeten nieuwe Friese woorden voor ge
maakt worden.
IMST
jumal
-erleg'
Borgc
Bid in
t deelt
irtenbe
ft slot
rgaderi
NVJ-
reeks
hardh
r Jourr
li is v(
tingijze
am a L
nkking
Be var
Breuk
arbij
tgewe
ie bew
^Jan oi
Van een onzer verslaggevers
AMSTERDAM Gebrek aan belangstelling hebben de
spoorwegen doen besluiten per mei volgend Jaar de tak Hoek
van Holland-Utrecht van de TEE-Rheingolds te kappen. Van
die maand af zal de TEE alleen van Amsterdam vla Utrecht
naar de buitenlandse bestemmingen (Chur, Milaan en Gené-
ve) rijden.
ADVERTENTIE
01
PNI
pro
«gin
ultuu
Deze rubriek is uitsluitend bestemd voor korte reacties op in deze krant gele;
berichten, artikelen en commentaren, en niet voor open brieven, gedict*
oproepen ot reacties op advertenties (deze laatste dienen tot de directie gerief
worden) De redactie behoudt zich het recht van bekorting voor. Hierover of o ,ue8e
het met plaatsen (meestal door ruimtegebrek) kunnen wij helaas niet correspor* 10 °°r'
ren. Brieven adresseren aan Secretaris hoofdredactie Trouw, Postbus 8
Amsterdam. Bij publikatie worden naam en woonplaats van de schrijver veime
irlogSÉ
beli
Voort* gaat de TEE-vlag van de Beet
hoven verdwijnen. Deze internationa
le trein, die een snelle verbinding met
Frankfort onderhoudt, wordt een
(even snelle) Intercity, wat passagiers
ln tegenstelling tot bij de TEE de
mogelijkheid biedt ook een tweede
klas kaartje te kopen (wel met
toeslag)
Dat laatste plan sluit aan op een
besluit van de Duitse spoorwegen
om. eveneens met Ingang van mei
volgend Jaar. een aantal TEE-treinen
te vervangen door intercity's. Het
gaat hier om de Helvetia Ham burg-
ZQrich) en de Roland (Bremen-Mi-
laan/Luzem). Aanleiding hiertoe wa
ren een marktonderzoek en een proef
van drie Jaar. waaruit bleek dat er een
toenemende vraag is naar goedkope
re tweede klasaccommodatie ln de
snelle treinen. En omdat het concept
van de TEE alleen luxe eersteklas-
vervoer omvat, moest men daarvoor
overstappen op de intercity-fomule.
Hetzelfde argument hanteerde de Ne
derlandse spoorwegen bij de vervan
ging van de TEE Beethoven.
Blijvers
De andere uit Nederland vertrekken
de TEE's de Rembrandt (Amstër-
dam-München). Erasmus (Den Haag-
Frankfort. maar met ingang van mei
Amsterdam-Frankfort), de Rhein-
gold. de Etolle du Nord en lie de
France (beide Amsterdam-Parijs),
blijven voorlopig onder TEE-vlag
rijden.
De snelle Intercity's, die in de plaats
.T^/TtTT - van de TEE komen hebben dezelfde
DEN HAAG - De bijzondere straf*. njUJden. De eerste klas is even duur
li! de TEE- VOOr de tWeede klas moet
Sndïiinvtïïrteïï JktoSSd»Hiïrt K-n toMla* "o™ het normale inter-
handeling van de zaak tegen de Blari- cjtv-tarief worden betaald
cumer Pleter Menten (79) voorzetten. CIiy
s dan aan de orde
In de eerste plaats
de al of niet ontvai
officier van Justftll
■lijkheid van de
om Menten te
volgeiVteraake van het medeple-
gen vaneen oorlogsmisdrijf en mis
drijf tegen de menselijkheid. Op 4»
december zal de rechtbank daarover
uitspraak doen.
n bef Jlcreeg
Begin septembelSlcreeg de réchter-* r
commissaris mr J Bakker Tón de HOUTEN (ANP) Bij een botsing
rechtbank opdracht om een onder- tussen de intercity 'van Zandvoort
zoek ln te stellen naar de Juistheid --tiaar Heerlen en een slootdregmachi-
van Mentens bewering dat de toen- he is gistermorgen de bestuurder van
mallge minister van Justitie Donker de slootdregmachine. de 19-Jarige J
hem in oktober. 1952 zou hebben toe- F de Gier uit Schalkwijk om het
gezegd dat hijTUet zou worden ver-bleven gekomen
volgd Eind vorige^maand liet de
Deze encyclopedie geeft u een schat
aan informatie. Veel van wat u zou willen
weten staat erin. En hoe...
\hn a t/m z helder gerangschikt
\an a t/m z verlucht met kleurige foto's
en tekeningen. Van a t/m z gedrukt op
kwaliteitspapier.
Hoe komt u aan deze grandioze
encyclopedie?
Nieuwe spaarders die in de actie
periode een spaarrekening openen
RoyaalJormaai 21$ x 28,7c*
(minimale inleg f 15,-) kunnen deze fraaie
encyclopedie kopen voor slechts f 25,-.
Bovendien ontvangen ze nog f 7,50
spaarpremie (deze premie is één maand
niet opvraagbaar).
Dit unieke aanbod geldt t/m 5 de
cember as. Dus wees er snel bij, want voor
de encyclopedie gelde zolang de
voorraad strekt
lat zolang de r-|
rechtcr-cominissan^weten dat er in
het archief van heêtfminlsterie van
Justitie geen stuttfgevonden was
waarin de beslissing staat dat minis
ter Donker destijds Menten buiten
vervolging heeft gesteld
Volgens Mentens advocaat mr van
Heynlngen had die beslissing van mi
nister Donker betrekking op de in de
Jaren 1950-1952 uit Polen en Israël
afkomstige beschuldigingen dat
Menten betrokken zou zijn geweest
bij massamoorden ln Polen.
De 61-jarige T. O. de Bruin, eveneens
uit Schalkwijk die bij het slachtoffer
op de machine zat. liep een gebroken
arm en een hersenschudding op
Het ongeluk gebeurde toen de sloot
dregmachine na het passeren van een
trein uit Den Bosch de spoorweg
overstak en tegen de trein botste
De machine werd door de intercity
een kilometer meegesleurd. Het onge
luk veroorzaakte enkele uren vertra
ging
Van onze soc.-econ. redactie
DEN HAAG De PvdA wil deze
week in een Kamerdebat helderheid
krijgen over het „wisselgeld" dat het
kahlnet al dan niet achter de hand
houdt voor het komende overleg met
de sociale partners (vakbeweging,
werkgevers) over de lonen en Bestek
*81. Vanochtend bekijkt de PvdA-
fractie ln welke vorm deze zaak zal
worden aangekaart Te denken valt
aan een ..interpellatie" of aan het
stellen van mondelinge vragen
Drs van Thijn. vice-voorzitter van de
PvdA-fractie. noemde het gisteren op
een partijbijeenkomst in Middelburg
„onaanvaardbaar" dat de discussie
over wisselgeld plaatsvindt buiten de
Kamer om. „Op deze wijze wordt de
positie van bet parlement steeds ver
der ondergraven." aldus Van Thijn.
Ook hekelde hij de onduidelijkheid
die nu is ontstaan, na tegenstrijdig
getinte uitspraken van premier Van
Agt en minister Albeda van sociale
zaken.
Neutronengranaat (3)
De ingezonden brief van de heer Tille-
ma (Trouw. 1 november) over de neu
tronen-granaat is een prachtig voor
beeld van de heersende militaire in
doctrinatie. Allereerst de naam. In
Van Dale wordt onder bom ook be
grepen een afgeschoten projectiel.
Gezien de enorme uitwerking is neu
tronenbom daarom het juiste woord.
Neutronen-granaat of -wapen zijn
misleidend, en wijzen op voorstan
ders. De heer Tillema voorziet dat de
Russerv „met zo min mogelijk eigen
offers" ons met 27000 tanks onder de
voet zullen gaan lopen. Dat moet dan
gebeuren onder een zwerm NATO-
satellieten terwijl de Russen weten
dat de NATO met precisie-( atoom )ra-
ketten zal terugslaan. Zelfmoord dus.
alleen maar om wat arme verziekte
Westerse naties onder hun heer
schappij te brengen (overigens ik wil
niet ruilen), terwijl ze zelf over enor
me rijkdommen beschikken. Dit laat
ste is de oorzaak dat ze in de geschie
denis tot tweemaal toe bijna door het
Westen onder de voet zijn gelopen.
Dat de Russen hebben gekozen voor
een groot aantal tanks is kennelijk
om de situatie in Oost-Europa in de
hand te houden (hun eigen volk inbe
grepen) onder de uiterst gevaarlijke
omstandigheden die historisch on
vermijdbaar zijn, zoals Duitse hereni
ging. democratie en meer vrijheid
van de Oost-Europese naties. Zonder
in een kernoorlog verwikkeld te ra
ken. De neutronenbom zal dit risico
sterk verhogen, hetgeen voor de
West-Europeanen nog wel eens ge
vaarlijker kon zijn dan voor de
Russen.
Lanteren ir. H. van Uchelen
Stok
De moeilijkheden, waarvoor we met
elkaar staan, zouden veel kleiner zijn,
wanneer het begrip „passende ar
beid" GOED werd toegepast. Dat is
echt niet zo moeilijk, mits de bereid
heid bestaat om van de 200.000 werk
loze mensen 100.000 werk te laten
verrichten, wasawaarvoor geen per
soneel te krijgen is. Daarmee zou niet
alleen de uitkeringssom aan werk
lozen met 50<7r dalen, maar dit bedrag
zou ook nog besteed kunnen worden
voor vroegtijdige pensionering van
100 000 mensen. Hierdoor zouden
100 000 jongeren, ter vervanging van
de vervroegd gepensioneerden, een
baan kunnen krijgen. Het is toch wel
duidelijk, dat we steeds verder in het
moeras zakken, als het werklozenpro-
bleem niet wordt opgelost. Werk wei-
ug vut
geren, wanneer je wèl tot werk lg
staat bent. moet tot gevolg
dat men niet meer voor een uit
in aanmerking komt. Bekwaro£Jjï,ye'r'
nomen als Duisenberg en Zijlstr
onze toekomst zeer donker in, tl
dit probleem niet oplossen. Het mj)eV(
om het creëren van arbeidspla fscou(
waarvoor de vakorganisaties U etaris
vechten.
ilden
Lien Door
Patat belasting
CDA-kamerlid Weyers ontdek!
nieuwe bron van belastingii c
sten! Naast patat, sigaretten en
ver zouden we natuurlijk ook de
rijst, de witte suiker, het witte
en andere gedenatureerde leven
delen kunnen gaan belasten r
heffing ten bate van het y-,
heidsapparaat; verder de jams
kleurstoffen, de margarine met ®atse
gatoren, snoep met kleurstofft larva
smaakmakers, coca-cola, pep sra9rg
koolzuurhoudende dranken en i uurbe!
andere voedings- en genotmid W 0
b<
1001
an on
IENH
Pvc
waaraan de natuurlijke stoffel
den onttrokken of chemicaliën
den toegevoegd. Ten gevolge vi
consumptie van deze kwalijke ^8
dings- en genotmiddelen word riten
heel wat kwalen veroorzaakt jj| Wl
enig intelligent speurneuzei "^er
moet het mogelijk zijn het no "en.
staande gat in Bestek '81 in éér W hli
te vullen.
•en ge
Leidschendam Familie J" dl
ie bij
ouwei
Jan Paul
ijzonc
In uw artikel „De wereld luiste* tote
naar Aartsbisschop Coggan". lekte
nov. '78, waarin u schrijft, datk erruir
gin Elizabeth en paus Jan Pa lerege
maar samen moeten overleggen lerdc
benoemd moet worden tot aaf eizorj
schop van Canterbury, zou ik u» 'ordei
vragen, waarom schreef u niet
ningin Bets"?
Rotterdam
Rhodesië
A. C.van Z
De pers. ook Trouw, geeft enig(
dacht aan de Rhodesische bomb^
menten. maar voor de rest is er«
beroering. Het lijkt wel of we a
pen. Maar als christenen moi
niet zwijgen. Wat doet onze r
en ons parlement in deze afschi
ke zaak?
ol
fek
Leiden
A.JJ