Rechterstoelen onbezet
t
J
Veel vacatures bij opeenstapeling van werk
|l
IM
opmars van vrouw in 't leger
Trouw
Commentaar
m
De stok staat klaar (1)
De stok staat klaar (2)
Commentaar van anderen
Moezorewa
dreigt
Ian Smith
victorie
wonder
paus
VRIJDAG 3 NOVEMBER 1978
BINNENLAND
TROUW/KWARTET
het ii
lit 1910
vee-de-
i uitge-
tolking
stellen,
oncertr
ek. die
jfwijze
repeti-
het re-
Alles
ïimzin-
nuziek
en in-
L voetr
ïringen
ore-ou-
ïtig en
36)van
erd en
zoveel-
m het
mede-
plaats
Michel
s Con-
laar de
iet van
klinkt
Davis
rijkers
r mijn
ind
Minister Albeda heeft politiek
Den Haag en wijde omgering met
stomheid geslagen met zijn opmer
kingen dat alle alternatieven voor
Bestek '81 bespreekbaar zijn, in
clusief het alternatief van opposi
tieleider Den Uyl. Hij verbond
hieraan slechts de voorwaarde dat
er voor circa tien miljard gulden
moet worden omgebogen. Het
doet er, volgens de minister, in
feite niet zoveel toe of dit in de
collectieve sector (overheidsuitga
ven en sociale uitkeringen) gebeurt
zoals de regering wil of dat het
accent meer zal vallen op een extra
jnkomensmatiging zoals de PvdA
en CDA-fractie willen.
Meer dan ooit riep Albeda hier
mee het beeld op van de redelijke
'regering en dat nog wel op een
tijdstip dat FNV-voorzitter Kok de
regering beschuldigt van valse
munterij, oppositieleider Den Uyl
Bestek '81 ai in het slop verzeild
geraakt ziet en de fractievoorzitter
van het CDA, Willem Aantjes,
grote moeilijkheden voorspelt
wanneer het kabinet vasthoudt aan
de korting op de sociale uitkerin
gen per 1 januari.
Ziet Albeda voor het overleg met
vakbeweging en werkgevers dan
toch nog mogelijkheden, waar an
deren met steeds bangere voorge
voelens zijn vervuld? Is Albeda
vergeten dat met name minister
Andriessen (financiën) met zijn
harde opstelling de kansen voor
het welslagen van het overleg tot
een minimum heeft beperkt?
Heeft Albeda maandagavond ook
niet geluisterd naar de geharnaste
verdediging van Bestek '81 door
premier Van Agt? Of heeft Albeda
desondanks een doorbraak willen
bewerkstelligen in de almaar klem
mender greep waarin de partijen
elkaar gevangen houden?
rdag 9
vereni-
-enaars
in het
3 a te
nkoop-
te be-
vember
aorstel-
Het grootste knelpunt in de discus-
tie rondom Bestek '81 is de manier
waarop het kabinet in denkt te
kunnen spelen op de bereidheid
van de vakbeweging de inkomens
extra te matigen. De werknemers
zouden bijvoorbeeld positief kun
nen reageren op een suggestie van
het CDA-Kamerlid Lubbers een
half procent prijscompensatie in te
leveren. Dat geld zou dan gebruikt
kunnen worden voor bijvoorbeeld
vervroegde pensionering, invoe
ring van een vijfploegendienst enz.
Een neveneffect is ook dat zovel
de salarissen van ambtenaren als
de sociale uitkeringen een half pro
cent lager zullen uitvallen es dat
scheelt nogal wat in de overteids-
en overdrachtsuitgaven.
Het gunstige effect van zoti extra
inkomensmatiging zal echfer eerst
in 1980 goed voelbaar worden. Bij
minister Andriessen stuit dat voor
alsnog op onoverkomelijke proble
men. Het financieringstekort is
hoog en de vooruitzichten voor
volgend jaar zijn niet veel beter.
Vandaar zijn vasthoudendheid om
hoe dan ook per i januari de
korting op de sociae uitkeringen
.door te laten gaan.En dat is pre-
iCies wat de vakbeweging niet wil.
t Zij wil niet onderhandelen met een
;stok achter de devr en zij wil ook
•een blanco cheqaes tekenen. Dat
aatste betekent dat (in de ogen
•an de vakbeweging) de regering
10e dan ook af ial moeten zien van
je voorgenomen korting van de
sociale uitkeringen per 1 januari.
Zij zal geen genoegen nemen met
beloftes voor 1980 zoals Andries
sen wil.
Afgezien van zijn meer algemene
bereidheid (die ongetwijfeld groot
zal zijn) moet hier in alle nuchter
heid worden vastgesteld dat Albe
da op dit essentiële punt noch in
positieve noch in negatieve zin ook
maar iets in het vooruitzicht heeft
gesteld. Albeda heeft herhaald dat
dit punt bespreekbaar is. Maar hij
heeft de stok achter de deur al
laten zien. Binnekort zal bij het
parlement een wetsontwerp wor
den ingediend om de korting op de
sociale uitkeringen per 1 januari
mogelijk te maken.
Niet zonder bedoeling zei Aantjes
daarom grote moeilijkheden te
verwachten wanneer het kabinet
op die datum toch zijn plannen
daadwerkelijk zal uitvoeren. Of
het zover komt hangt af van het
overleg met werkgevers en werk
nemers dat binnenkort gevoerd zal
worden. Albeda heeft zijn goede
wil nog eens duidelijk willen ma
ken, maar of hij erin zal slagen
uiteindelijk ook Andriessen mee te
krijgen zullen we nog moeten af
wachten.
Als het kabinet het overleg echt
een kans wil geven, zal het zich
daarvoor voldoende speelruimte
moeten verschaffen, zowel financi
eel als in tijd. De datum van 1
januari zal niet mogen werken als
een valbijl.
"Nee" van Willebrands
Voor de tweide keer heeft het rooms-
katholieke tolksdeel tijdens het Lan
delijk Pastcraal Overleg geprobeerd
de beperkir.g van het ambt in de r.k.
kerk tot ongehuwde mannen te door
breken. De eerste keer was in januari
1970, toen de Nederlandse r.k. bis
schoppen onder leiding van Al/rink
bereid waren de verlangens van de
Nederlandse rooms-katholieken bij
de paus en het wereldepiscopaat te
bepleiten. Willebrands daarentegen
heeft dot nu niet willen doen. „Jam
mer en een beetje onbegrijpelijk",
meent De Gelderlander.
„Het blijft Jdmmer dat kardinaal
Willebrands het samenbrengen van
een aantal haalbare en niet-haalba-
re vormen van ontkoppeling in één
aanbeveling heeft aangegrepen om
de héle aanbeveling naast zich neer
te leggen. De afgevaardigden op het
landelijk Pastoraal Overleg hadden
die verschillende vormen nu juist
met het oog op dat aspect, gedetail
leerd uitgesplitst en zelf genummerd.
Door de hele aanbeveling „onaan
vaardbaar" te verklaren wees de
kardinaal ook het \>erzoek van de
hand een en ander opnieuw ter spra
ke te brengen bij de paus en het
wereldepiscopaat En daarmee ver
dween ook zijn bereidheid in de mist,
die hij eerder op de dag had uitge
sproken in een vergadering van de
delegatie van het aartsbisdom
Utrecht, om helemaal afgezien van
zijn eigen stpndpunt over het ver
loop van de vergadering in Noord-
wijkerhout verslag uit te brengen in
Rome. Dat is Jammer en een beetje
onbegrijpelijk."
door Leo Kleyn
Bij de installatie van twee
(vrouwelijke) rechters en een
rechter-plaatsvervanger heeft
de president van de Amster
damse rechtbank, mr. W. J.
Borgerhoff Mulder, gistermid
dag zijn nood geklaagd over
het tekort aan rechters. Hij
constateerde dat sinds 1973,
toen hij met de leiding van de
rechtbank werd belast, het
aantal rechters in Amsterdam
is teruggelopen, en dat die
vermindering ook tot een
kwalitatieve achteruitgang
heeft geleid. De „broodnodige
vervanging" van ervaren
rechters zag hij in zijn somber
gestemde installatierede
steeds meer in gevaar komen.
Het tekort aan rechters doet zich niet
alleen In Amsterdam, maar ook el
ders In het land voelen. Een door het
ministerie van Justitie verstrekt
staatje leert dat er bij alle rechtban
ken ln totaal dertig vacatures zijn. De
meeste rechtbanken hebben niet de
sterke die ze volgens een door het
departement gehanteerde bezettings-
norm behoren te hebben. De toevoer
van vers bloed laat kennelijk te wen
sen over.
Volgens het ministerie van Justitie
gaat het hier om een probleem dat
niet van vandaag of gisteren dateert.
„De bezetting van de rechtbanken is
altijd een bron van zorg geweest",
zegt mr. W. H. Westhuis, hoofd van de
onderafdeling rechterlijke macht
Nieuw is wellicht slechts dat de laat
ste tijd ook de gerechtshoven (die
vaak een aanslag doen op de bezet
ting van de rechtbanken) ln kwanti
tatief opzicht aan bloedarmoede drei
gen te gaan lijden.
De departementale bezettingsnorm,
waarmee sinds 1951 wordt gewerkt, is
gebaseerd op het gemiddelde aantal
zaken dat door een rechtbank ln een
periode van vier Jaar wordt afgedaan.
En vooral de laatste jaren heeft de
rechterlijke macht een vloed van za
ken op zich zien afkomen. Dat ver
schijnsel heeft zich niet alleen in Ne
derland, maar ook in de andere Wes-
teuropese landen voorgedaan.
Vooral de verkeerszaken en de echt
scheidingszaken hebben tot een
opeenstapeling van werk geleld. Het
toenemend aantal verkeerszaken
heeft het openbaar ministerie er al
toe gebracht specialisten, de ver
keersschouten, aan te stellen. In het
algemeen geldt dat er, mede als ge
volg van een groter aanbod aan
rechtshulp, sneller wordt geproce
deerd dan, pakweg, een jaar of tien
geleden.
Toos Faber, betrokken bij de voor
lichting van het ministerie van justi
tie, vertelt laatst gehoord te hebben
dat er omstreeks 1900 slechts twintig
korte gedingen werden aangespan
nen, terwijl dat er vorig jaar in elk
van de grote steden maar liefst vijf
honderd waren. De rechter heeft het
wel geweten dat de burger hem is
gaan vinden.
Selectienormen
Met het oog op het tekort aan rech
ters zou de vraag kunnen rijzen of
niet te weinigen voor het ambt wor
den uitverkoren. Moeten, met andere
woorden, de selectienormen niet wor
den verlaagd? Het ministerie van jus
titie wil in geen geval daarin de oplos-
sign van het probleem zoeken, omdat
zo wordt geredeneerd, dan pas goed
de kwaliteit van de rechterlijke
macht op de tocht zou komen te
staan. De minister van Justitie heeft
dat nog eens ondubbelzinnig laten
weten, toen tijdens het jongste begro
tingsdebat een balletje in die richting
werd opgeworpen.
Dat de normen hoog zijn, valt moei
lijk te ontkennen. Alleen de besten,
zegt Toos Faber, zijn goed genoeg
voor het ambt van rechter of van
officier van justitie. De dertig zogehe
ten rechterlijke ambtenaren in oplei
ding (beter bekend als RAIO's) die
vorig jaar, als rechter of als officier
van Justitie, tot de rechtszaal wisten
door te dringen, vormden een duide
lijke minderheid van het aantal gega
digden, dat 130 bedroeg.
tuur en het bedrijfsleven wordt vaak
veel meer verdiend dan bij de rechter
lijke macht, zegt Helkens. die zei
advocaat ln Groningen is geweest (ei
ook een stapje terug moest doer,
toen hij tot rechter-plaatsvervange.
In Groningen werd benoemd).
Overigens, erkent hij, kan een rechter
aardig rondkomen van zijn salari?
dat varieert van ruim 5000 tot mee
dan 6000 gulden bruto per maant
Daar komt bij dat ook na Je pensloe
nering Je kostje wel ls gekocht. Advo
ca ten die toch overstappen, denker,
vaak vooral daaraan.
Spijkerpak
vv-.
Gezien het grote aantal meesters in
de rechten dat jaarlijks de universi
teit verlaat, mag de belangstelling
voor de zes jaar durende RAIO-oplei-
ding in Zutphen niet overweldigend
heten. Dit jaar, zegt Toos Faber, wa
ren er zelfs nog minder sollicitanten
dan vorig jaar.
Zij vermoedt dat de geringe interesse
voor een deel geweten moet worden
aan de ongunstige reputatie die de ln
1957 begonnen opleiding geniet onder
degenen die ook al niets moesten
hebben van het Leidse studenten
corps. Daarnaast, denkt zij, zijn er
nogal wat Jonge juristen die zich niet
onmiddellijk willen vastleggen op
een loopbaan bij de rechterlijke
macht, maar eerst wat anders willen
gaan doen, met ln hun achterhoofd
de gedachte dat ze er later altijd nog
bij terecht kunnen.
Aan de salariëring kan het naar haar
mening niet liggen. Naar haar zeggen
verdient een beginnende RAIO zo n
duizend gulden per maand meer dan
ietnand die (verplicht) stage gaat lo
pen op een advocatenkantoor. Vroe
ger, vult Westhuis aan, kon je als
rechter maar het beste wat eigen geld
hebben, maar die tijden zijn lang
vervlogen. In vergelijking met ambte
naren op het departement, vindt hij.
komen rechters en officieren van Jus
titie er bepaald niet bekaaid af.
Buitenstaanders
Die salariëring zou wel een drempel
kunnen vormen voor de zogeheten
buitenstaanders, die naast de RAIO'
rechters worden geworven. Zij belan
den achter de groene tafel vla de in
1970 ingestelde Commissie aantrek
ken leden rechterlijke macht (ln de
wandelgangen van het Haagse Palels
van Justitie, waar het secretariaat
zetelt, kortweg Commissie aantrek
ken genoemd). De commissie werd
destijds in het leven geroepen, omdat
het wenselijk werd geacht de rechter
stoel niet alleen te laten bezetten
door RAIO's. Overeenkomstig de be
doeling wordt nu ongeveer de helft
van de rechters uit deze buitenstaan
ders gerekruteerd.
Blijkens het Jaarverslag van de com
missie over 1977 zijn ze voornamelijk
afkomstig uit de advocatuur, de amb
telijke dienst, het bedrijfsleven en
het wetenschappelijk onderwijs. Van
de gegadigden wordt ongeveer vijftig
procent tot het begeerde ambt van
rechter of rechter-plaatsvervanger
toegelaten. Bij twijfel aan het Juri
disch inzicht van de sollicitanten,
wordt de gelegenheid geboden een
„cursus maken vonnissen" te volgen.
Mr M. J. Helkens, raadsheer ln het
gerechtshof ln Den Haag en een van
de twee secretarissen van de commis
sie, vermoedt dat de belangstelling
van advocaten en bedrijfsjuristen
groter zou zijn, als hun inkomen on
der een betrekking als rechter minder
te lijden zou hebben. In de advoca-
Volgens Helkens zou er ook wel eens
een immateriële drempel kunnen be
staan. „Een heleboel mensen kljkei
tegen de rechterlijke macht aan. zo
als Ik tegen de buitenlandse diens
aankijk: als je daar bij komt, moet J
wel geld hebben, of van adel zijn. Vai
een vriendje hoorde ik laatst dat da
helemaal niet meer zo ls. Bij de rech
terlljke macht zitten tegenwoordlj
ook heel gewone functionarissen
Vroeger moest Je uit een gegoed»
familie komen en geld hebben. Daar
door is dat misverstand veroor
zaakt."
De selectiecriteria (dezelfde die voor
de RAIO's gelden) vindt Heiken
„niet belachelijk hoog". Een profie
schetsend, zegt hij dat een rechte
moet beschikken over „een goei«
maatschappelijke intelligentie", sta
biel en „tot kritisch denken ln staat'
moet zijn, en niet verstard mag zijn
„Vooroordelen mag je best hebben
als je je er maar van bewust bent dat
Je ze hebt."
Politieke voorkeur speelt volgen?
Helkens bij de selectie geen enkel»
rol. Er wordt eenvoudig niet naa
gevraagd, zegt hij, al berust daaroi
ook weer geen taboe. Aanhangers vai
de WD hebben naar zijn zeggen geei
voorsprong op leden van de PvdA
Zelfs een driedelig pak werpt geei
gewicht in de schaal. „Het kan om
geen fluit schelen of iemand in een
spijkerpak komt."
Op het departement van Justitie
vraagt Westhuls zich af of er toch nie
een wat actiever voorlichtingsbeleh
gevoerd moet worden, mede om d<
misverstanden rondo/n de rechterlij
ke functie weg te nemen. Want hoe
wel er al Jaren een tekort aan rechter.'
ls. denkt hij dat de minister toch we!
van de noodkreet van de Amsterdam
se president zal opkijken.
Rhodesische leider in Nederland: Londen en Washington als waarnemers
Van een onzer verslaggevers
DEN HAAG De Rhodesi
sche zwarte leider bisschop
Abel Moezorewa heeft pre
mier Ian Smith gedreigd de
samenwerking op te zeggen,
als verkiezingen niet vóór 31
december worden gehouden.
Hierover bestaat onduidelijkheid, na
dat Smith had «ezegd dat deze ver
kiezingsdatum niet langer haalbaar
is. Moezorewa maakt met Smith en
twee andere zwarte leiders deel uit
van de overgangsregering ln Rhode-
sië, in het kader van de zgn. binnen
landse regeling. Het radicale Patriot
tisch Front heeft zich hierbij aange
sloten, omdat volgens hem de rege
ling geen uitzicht biedt op werkelijke
zeggenschap voor de zwarte meerder
heid in Rhodesië, terwijl bovendien
onafhankelijkheid alleen kan worden
verleend door het koloniale moeder
land, Groot-Brittannië.
Bliksembezoek
Moezorewa zei tijdens zijn op het
nippertje geregeld bliksembezoek
aan ons land, dat Groot-Brittannië en
de VS zijn uitgenodigd als waarne
mers om de verkiezineen te controle-
Bisschop Moezorewa in gesprek met minister De Koning
ren. Hierop is geen reactie ontvangen.
Moezorewa betoogde dat de over
gangsregering niets te verbergen
heeft en zei verder dat zijn tegenstan
der Joshua Nkomo van het Patriot
tisch Front vrijwel geen aanhang
heeft in het land.
In ons land had de bisschop onder
andere gesprekken met de vaste Ka
mercommissie voor buitenlandse za
ken en met minister De Koning (ont
wikkelingssamenwerking).
Hij bracht deze zijn dank over voor
de humanitaire steun die Moezorewa
UANC (Verenigde Afrikaanse Natio
nale Raad) heeft ontvangen, en wilde
weten wat de mogelijkheden zijn
voor nieuwe hulp. Minister De Ko
ning heeft daarop laten weten dat ons
land al vla Internationale organisa
ties de noden in Rhodesië probeert te
lenigen, terwijl de enkele Jaren gele
den aan de UANC geschonken hulp
nog niet volledig is gebruikt.
'Onaanvaardbaar'
Het Komitee Zuidelijk Afrika noemt
het „onaanvaardbaar" dat de Neder
landse regering een vertegenwoordi
ger van de regering-S ml th officieel
heeft ontvangen. Bisschop Moezore
wa is volgens het comité mede-ver
antwoordelijk voor de misdaden vai
dit regime zoals „de aanvallen oj
vluchtelingenkampen in Zambia ei
Mozambique." Hij noemt het ever
zeer onaanvaardbaar dat de Nedei
landse regering gelden bestemd voo
humanitaire hulp voor de slachtol
fers van het minderheidsregime li
Rhodesië uitbetaalt aan één van d
belangrijkste vertegenwoordiger
daarvan, bisschop Abel Moezorewa.
Tien jasr geleden zaten er 35.000
vrouwen in de Amerikaanse
strijdkrachten. Nu zijn dat er al
110.00), van wie de mannen in het
leger zich tot nu toe weinig of
niets hoefden aan te trekken.
Maa; dat gaat veranderen: van
nu af zullen de legervrouwen niet
apa*t in vrouwenafdellngen hoe
ven werken, maar kunnen ze ln
priicipe elke functie krijgen die
uitsluitend aan mannen was
voorbehouden, dank zij de nieu
we bepaling dat geen enkele vrij
williger voortaan meer op grond
>an zijn of haar geslacht van be
paalde vormen van dienst mag
worden uitgesloten.
Dat zal wel even wennen zijn:
vrouwelijke officieren zullen het
hier en daar voor het zeggen krij
gen over mannen en andersom
zullen de heren officieren vrou
wen onder hun bevel krijgen. De
Integratie begint overigens
kalmpjes aan. De marine bijt de
spits af; die moet met ingang van
deze maand vrouwen op de va
rende vloot aanstellen. Voorals
nog kunnen de Amerikaanse
Marva's uitsluitend op de bevoor
radingsschepen terecht, maar op
de éénentwintig schepen van dat
slag krijgen ze er wel meteen al 55
vrouwelijke officieren en 375 la-
geren in rang bij. Over een Jaar of
drie, vier zal naar verwachting
een kwart van de bemanning op
deze schepen uit vrouwen
bestaan.
De opmars van de vrouw in de
strijdkrachten brengt wel een
.paar problemen met zich mee.
Het uniform dat ook in tijden van
zwangerschap draagbaar moet
zijn ls nog niet eens de grootste
moeilijkheid; veel meer kopzor
gen maakt de legerleiding zich
over het samenleven van mannen
en vrouwen op één schip, al was
het alleen maar omdat ze apart
ondergebracht moeten worden.
Bovendien moet het aantal tech
nische hulpmiddelen worden uit
gebreid, omdat men niet ver
wacht dat een vrouw alles even
makkelijk met eigen lichaams
kracht zal aankunnen als een
man. Ziekteverzuim komt onder
de vrouwen niet meer voor dan
onder de mannen, maar de man
nen zijn wel vijf keer zo vaak
„ongeoorloofd afwezig" als de
vrouwen.
De vrouwen zullen zich ongetwij
feld een steeds grotere plaats ln
de strijdkrachten gaan verove
ren. Nu alle functies theoretisch
voor hen openstaan, wordt ln de
komende vijf Jaar een verdubbe
ling van de 110.000 van nu ver
wacht Van hen zullen dan ook
veel meer dan de nu bijna 16.000
officieren het tot een hoge func
tie gebracht hebben en zeker zul
len er meer dan zes vrouwelijke
brigade-generaals en twee schou
ten bij nacht zijn, want die waren
er vorig Jaar al. Voorlopig zijn de
vrouwen nog wel uitgesloten van
dienst in de gevechtseenheden
van marine en leger, maar er
wordt al over gesproken om daar
verandering in te brengen.
Gelijkberechtiging is trouwens
niet de enige oorzaak voor het
toenemende aantal vrouwen bij
leger en marine. Ook in Amerika
is het geboortencijfer sterk ge
daald. waardoor er steeds minder
mannen en Jongens voor de vrij
willige strijdmacht beschikbaar
zijn. Ze moesten dus wel de hulp
van de vrouwen inroepen.
had er geen verklaring voor, en
dat kon Elizabeht en haar man
Malcolm niks schelen ook. Ze wa
ren zo blij dat de baby toch gebo
ren zou worden, dat ze het Joy
(vreugde) noemden. „Het enige
waar we vreselijk bang voor zijn
geweest, is dat onze dochter door
de operatie misvormd zou zijn of
dat ze een hersenbeschadiging
opgelopen zou hebben," zeiden
de overgelukkige ouders. „Maar
Joy is nu al vier maanden en haar
mankeert helemaal niets. Voor
ons is ze echt een wonder."
Het zag er naar uit dat Elizabeth
Wilding (26) uit de Engelse stad
Birmingham voor de zoveelste
maal een miskraam zou krijgen.
Op aanraden van de dokter ging
zg naar het ziekenhuis om er een
abortus te ondergaan en zich
meteen te laten steriliseren. Na
de ingreep voelde ze zich alsof ze
nog steeds zwanger was en proe
ven wezen uit dat dat inderdaad
het geval was. Het ziekenhuis
Omdat hij met alle geweld nog
eens de eerste Rus wil zijn die ln
zijn eentje per zeilschip de Atlan
tische Oceaan oversteekt, heeft
de nu 32-jarige Rus Viktor Boe-
blik twee jaar stiekem aan een
vluchtplan gewerkt. De eerste
drie pogingen mislukten, omdat
hij zelf doorzetten te riskant
vond, maar de vierde slaagde, en
nu zit hij dan hoog en droog in
Zweden, waar hij naar toe gelo
pen is. Een voettocht van 600
kilometer, waarvoor hij tevoren
twaalf dagen een hongerkuur ge
daan had om te leren wat te doen
Ingeval van echter honger onder
weg. Hij kwam over de zwaarbe
waakte Russisch-Finse grens via
een dralneerbuis. In Stockholm
meldde hij zich pas bij de politie.
Had hij dat al in Finland gedaan,
zegt hij, dan was hij zeker onmid
dellijk teruggestuurd.
Een commissaris van de koningin is voor Rozemarijntje een onder
koning en ze vindt ook dat hij eigenlijk Jozef moet heten. Dit belet
haar overigens niet de „onderkoning", die bij haar oom op bezoek is,
een biggetje op z'n schoot te duwen Dat staat op dit plaatje en
het Is een van de vele illustraties uit „Rozemarijntje", het dikke
boek van een kleine vierhonderd pagina's, waarin alle vijf de
boekjes die W. G. v.d. Hulst over Rozemarijntje heeft geschreven,
bij elkaar gebracht zijn. Ook deze omnibus is trouwens ai een
herdruk. Uitgeverij Callenbach stak het geheel in een afschuwelijk
omslag met Rozemarijntje in spijkerbroek er op, en dat terwijl een
voetnoot op de eerste bladzij van het eerste verhaal ons al duidelijk
maakt dat Rozemarijntje leefde in een wereld met stoomtreinen en
(dus) zonder spijkerbroeken. Intussen blijft „Rozemarijntje" een
heerlijk boek, waarvoor we 32.50 moeten neertellen; en het
omslag kunnen we er gelukkig van af halen.
Van de nieuwe paus. Johannes
Paulus II, is al bekend dat hij
behoorlijk wat talen beheerst of
er tenminste aardig wat van al-
weet. Eén taal ls tot nog toe over
het hoofd gezien: Esperanto. Me
vrouw J. T. Koopmans-Schota-
nus uit Rotterdam schrijft ons
dat ze vorig jaar met de paus op
een en hetzelfde congres ln de
Poolse bedevaartplaats Censto-
hova was. Daar werd het wereld
congres van katholieke esperan
tisten gehouden, waarvan de
nieuwe paus de beschermheer
was. HIJ droeg er. toen nog als
kardinaal Wojtyla, niet alleen de
pontificale hoogmis op ln het Es
peranto, maar ook drong hij er
sterk op aan meer diensten ln
deze kunsttaal te houden en zo
de oecumene te bevorderen. Me
vrouw Koop mans, die op uitnodi
ging van de katholieke wereld
bond de wereldbond van chris
ten-esperantisten vertegenwoor
digde, heeft tijdens haar spreek
beurten en andere bijeenkom
sten gemerkt hoezeer de paus
(„een eenvoudige, vriendelijke
man die dichtbij het volk staat")
gelijk had: via Esperanto ls het
gemakkelijk contacten te leggen
met Oost-Europeanen." zegt ze.
„maar wat die taal betreft zijn de
katholieke voorgangers verder
dan onze predikanten
