Anton en Ad bouwden
fiets met 105 versnellingen
Bewonderen
Uit brieven van lezers
Vinding al getest tijdens de wekelijkse zondagochtendrit
MAANDAG 2 OKTOBER 1978
VARIA
TROUW/KWARTET
7
Anton Rombouts en Ad van Nispen (rechts) maximum aantal versnellingen
door Mink van Rijsdijk
Als ik de afgelopen week overzie, mag ik niet
mopperen als het gaat om toegiftartikelen. In mijn
kaaswinkel kreeg ik zes eieren cadeau en de
bloembollenhandelaar bood me een pootschcpje
aan. Bij twee flessen schoonmaakmiddel ontving ik
een derde gratis, de drogist verblijdde me met een
gastenzeepje en de bloemenman liet zich ook niet
onbetuigd; hij trakteerde me op een zakje spul
waarmee een bosje rozen een dubbellang leven zou
hebben.
Ik vind deze kleine extraatjes best leuk, al ben ik
me ervan bewust dat niets me aangeboden wordt
omdat winkeliers me zo aardig vinden, doch puur
uit klantenbinding. Bovendien weet ik natuurlijk
ook wel dat mijn kaasman er niet over zou peinzen
mij bij aankoop van één pakje margarine met
eieren te belonen. Het cadeaustelsel is voor de
consument een glibberig, onoverzichtelijk pad.
Wel is duidelijk dat de stunts die uitgevoerd
worden om eigen klanten te behouden en anderen
van de concurrent af te snoepen soms veel te ver
gaan.
Zo bracht de postbode me een uitnodiging om
ergens in onze buurt het nieuwe model van auto
mobiel X te komen bewonderen. Geen haar op
mijn hoofd piekerde over de aanschaf van een
nieuwe auto, zodat de tocht naar de garage uitslui
tend om te bewonderen me een tijdsverspilling van
jewelste leek. Dat hadden de reclamelieden achter
dit nieuwe model ook al bedacht en daarom
verzonnen ze een list om mij op een zaterdagmid
dag uit mijn hol te lokken. Want, nietwaar, grillig
en broos zijn eens genomen besluiten onder de
druk van de grote verleiding. Nu tel je gemakkelij
ker de prijs van een pond kaas neer dan die voor
een auto zodat je wat de toegift betreft natuurlijk
ook in totaal andere sferen komt. Een stel kokos
matten is nooit weg, een EHBO-tas doet het ook
best aardig en een autoradio is helemaal het einde.
Maar zie, met dit soort alledaagse presentjes wilde
de mij tot bewondering nodende dealer voorgoed
afrekenen. Hij en zijn reclamemensen hadden iets
heel anders in het hoofd. Aan zijn keurige druk
werkje zat een flap waarop een lieve pentekening
van een cavia was afgedrukt. Onnozele, ik zag in
eerste instantie geen logisch verband tussen een
auto en een guinees biggetje, maar het reclamewe
zen hield gelukkig rekening met dergelijke naïeve
kortzichtigheden. Op de achterzijde van de uitno
diging las ik:
In samenwerking met de VPKV uit Vaassen (be
kend van AVRO's Wiekentkwis) organiseren wij
op die en die zaterdag een cavia wedloop waarbij
iedereen die bij ons een auto heeft gekocht de
mogelijkheid heeft maximaal 500 gulden te win
nen. Nu heb ik op deze plek in de krant al eens
danig geprotesteerd tegen dat gesol met marmot
ten op de buis. daarom zal ik me nu maar
inhouden. Wie zich achter de VPKV uit Vaassen
schuilhouden weet ik niet, dat een stom program-
ma-onderdeel van een zendgemachtigde nog als
voorbeeld dient om auto's te slijten weet ik nu wel
en dat stemt tot somber nadenken.
Het wonderlijkste vind ik echter dat onze regionale
bladen niet bol stonden van de protesten. Niemand
riep boe tegen de VPKV, tegen de dealer of tegen
de AVRO. Waarom eigenlijk niet? Ik vrees omdat
men dit gokken eigenlijk best geinig en spannend
vond. Kijk, een echt speelhol is natuurlijk heel wat
anders. Daar is men in onze streek dan ook
vierkant tegen. Zo'n casino in Zandvoort had er
ook nooit mogen komen. Maar een gokje wagen
door een paar stomme dieren voor je te laten
draven, is heel wat anders, daar moet een mens
toch niet zo zwaar aan tillen. Ik ben fijn thuis
gebleven die bewuste middag, aan dat bewonderen
geloofde ik toch al niet zo hevig.
Deze rubriek is uitsluitend bestemd voor korte reacties op In deze krant gelezen
berichten, artikelen en commentaren, en niet voor open brieven, gedichten,
oproepen of reacties op advertenties (deze laatste dienen tot de directie gericht te
worden) De redactie behoudt zich het recht van bekorting voor. Hierover of over
het niet plaatsen (meestal door ruimtegebrek) kunnen wi| helaas niet corresponde
ren. 'Brieven adresseren aan Secretaris hoofdredactie Trouw, Postbus 859.
Amsterdam Bij publikatie worden naam en woonplaats van de schrijver vermeld.
door Fred Lammers
BREDA Op Mastbosstraat
30, waar de bebouwing van
Breda eindigt, wonen de Van
Nispens. Al sind jaar en dag
hebben ze daar hun rijwiel-
zaak, annex handel in brom
fietsen: een familiebedrijf
waarmee vader Janus van
Nispen, nu terzijde gestaan
door zijn zoons Piet, Mario en
Ad, begon. Op zich weinig
schokkend. Dat heel Breda
desondanks de Van Nispens
kent heeft een andere reden,
al heeft die ook weer alles met
hun beroep te maken. De hele
familie en niet te vergeten
knecht Anton Rombouts, is
zo aan de fiets verslingerd dat
men er ook in de vrije tijd
druk mee doende is.
De afgelopen jaren heeft Breda dat
gemerkt tijdens de carnavalsoptoch
ten, waarin de Van Nispens steevast
met een of andere stunt present wa
ren. „Het begon met een bromfiets,
die zo klein kon worden opgevouwen,
dat je hem in een koffertje van veer
tig bij zestig centimeter kon vervoe
ren. Je kon hem bij wijze van spreken
in een boodschappentas stoppen. La
ter hebben we er nog een zijspannetje
aan bevestigd. Mijn zoontje Wouter
en dochtertje Carolina hebben er tot
groot plezier van Breda op rondge
toerd," vertelt de 35-jarige Anton, die
al zestien jaar bij de Van Nispens
werkzaam is.
Met die miniatuur-bromfiets was het
niet bekeken. „Later hebben we een
flets met spikebanden geïntrodu
ceerd. Het dikste pak sneeuw was
voor die fiets geen beletsel. De fiets
met drie verdiepingen was ook een
succes. Kijk, daar staat die nog op
het plaatsje," vervolgt Anton als we
in de werkplaats in gesprek zijn.
De reden dat ik op een augustusmor
gen al vroeg naar Breda ben gegaan is
niet onfi naar deze in huisvlijt ver
vaardigde produkten, waaraan de be
volking van Breda zich al uitvoerig
heeft kunnen vergapen, te gaan
kijken.
Bulletin
Een simpel bulletin van de Stichting
Flets, dat een poosje geleden op mijn
bureau terechtkwam, meldde dat de
Van Nispens weer met iets nieuws
bezig waren: een fiets met 105 ver
snellingen. Een telefoontje leverde
op, dat ik aan de weet kwam dat het
buitenmodel-vervoermiddel bijna
klaar was en dat het resultaat bezich
tigd kon worden. Daar 's morgens
vroeg in de druk beklante zaak de
meest geschikte tijd is, komt er van
ontbijten voor mij niet veel terecht.
De koffie en broodjes die met Bra
bantse gastvrijheid meteen na aan
komst worden aangedragen zijn zo
doende heel welkom. Maar de fiets,
waarvoor ik uiteindelijk ben geko
men, is in geen velden of wegen te
bekennen, totdat Ad, met zijn 23 ja
ren de jongste zoon van Janus van
Nispen, me voorgaat naar een vertrek
terzijde ^van de werkplaats. En daar
staat hij dan, temidden van allerlei
rijwielonderdelen, in vrolijk oranje
met veel nikkel: de wonderfiets.
Op het eerste gezicht is er niet zoveel
bijzonders aan te zien. Ad en Anton,
die het vervoermiddel samen bedach
ten en vervaardigden, krijgen die re
actie vaker te horen. Ik ben niet de
enige die verwacht een imposante
tweewieler te zien te krijgen. Al die
versnellingen moeten immers ergens
worden ondergebracht? Maar niets
daarvan. Alles is vernuftig inge
bouwd rond de naaf van het achter
wiel en bij de trappers. „Je kunt er
mee tegen een muur omhoog rijden.
Als je weet hoe je hem moet bedienen
is het een fiets waarop je in de bergen
net zo comfortabel kunt rijden als op
een effen landweggetje ergens in Ne
derland," zegt Anton.
Dat bedienen is echter het tere punt.
„Het is denk ik veel eenvoudiger een
vliegtuig te besturen dan deze fiets.
Als je hem in de zoveelste versnelling
hebt staan weet je achteraf nauwe
lijks hoe je terug moet schakelen. Het
resultaat daarvan kan zijn dat je zo
veel tijd verliest dat je minder snel
vooruitkomt dan op een gewone
fiets."
Racefiets
Waarvoor dan al die energie opge
bracht om deze unieke fiets> te ma
ken? Anton weet dat haarfijn uit te
leggen. „We kwamen een paar jaar
geleden op het idee toen Peugeot met
veel tam tam een fiets lanceerde die
vijftien versnellingen had. Dat was
iets revolutionairs. Tien versnellin
gen is gangbaar. Je hebt fietsen met
twaalf versnellingen maar dan zit je
toch al heel dicht bij de racefiets. De
fiets van Peugeot was echter uiterlijk
een heel gewone fiets gebleven. Wat
Peugeot kan, kunnen wij ook. dach
ten we. Als je er vijftien versnellingen
op kunt zetten kunnen het er ook
meer zijn. De vraag was echter hoe
veel meer. Na veel berekeningen heb
ben we eerst een fiets met negentig
versnellingen gefabriceerd en nu dus
een waar er 105 op zitten. Dat is
volgens ons het maximum."
De wonderfiets kwam er niet zo maar.
Het kostte heel wat zweetdruppel
tjes. Een groot probleem was al die
versnellingen onder te brengen. De
bestaande naven waren daarvoor on
geschikt. Vandaar dat Ad en Anton
zelf een langere naaf hebben ge
maakt. Anton geeft toe dat het op
den duur een prestigekwestie werd.
„In de praktijk kunnen wer er niet
veel meer mee doen dan de fiets expo
seren in de zaak (dat gebeurt dan ook
binnenkort) en hem als stunt gebrui
ken bij evenementen. Als de plannen
voor het Nederlands fietsmuseum,
die in Utrecht bestaan, doorgang vin
den mogen ze onze fiets daar hebben.
Het ging er ons om aan te tonen dat
het mogelijk is zoiets tot stand te
brengen. Want behalve dat hij te in
gewikkeld is in het dagelijks gebruik
zou deze fiets ook onbetaalbaar zijn.
Alleen aan materiaal kost hij al tegen
de achthonderd gulden meer dan een
gangbare fiets en dan heb ik het nog
niet over de honderden arbeidsuren
die er in zitten. Je bent dan voordeli
ger uit als je een auto koopt."
Dat betekent niet dat de Van Nispens
anderen niet van hun kennis en en
thousiasme laten profiteren. In het
verleden hebben ze regelmatig klan
ten, die invalide werden of moeilijk
ter been waren, van dienst kunnen
zijn. „Als het gaat om iemand die
mank loopt of een stijf been heeft is
een fiets heel gemakkelijk aan te pas
sen. Een driewieler kun je altijd nog
nemen. Niemand vindt het leuk op
straat op te vallen," zegt Anton.
Geen club
De fiets met de 105 versnellingen is de
afgelopen weken uitgeprobeerd tij
dens de fietstochten die Van Nispen
nu al sinds een paar jaar op zondag
ochtenden voor liefhebbers organi
seert. „Een club kun je het niet noe
men. De soesah die daaraan vastzit
willen we niet. maar het is elke zon-
(foto: Hans Chabot)
dagochtend om negen uur hier voor
belangstellenden verzamelen op de
stoep. We rijden zomer en winter,
alleen als het hard regent of sneeuwt
en de wegen glad zijn blijven we
thuis. Onze vaste route is richting.
Effen, over Strijbeek naar Chaam en
Riel en dan over Ulvenhout door de
bossen terug, bij elkaar zo'n kilome
ter of vijftig. We hebben deelnemers
van alle leeftijden. Gemiddeld gaan
er een stuk of veertig mee. Na terug
keer. om een uur of elf is het geza
menlijk koffiedrinken in de werk
plaats." Er is in de loop der jaren een
band ontstaan tussen de deelnemers
van de officieuze fietsclub. Het is
zelfs zo dat iemand die een keer ver
stek laat gaan de volgende dag in
Breda overal wordt aangeklampt met
de vraag: „Waar zat je gisteren?"
De fiets is tegenwoordig weer in. Dat
merken de Van Nispens dagelijks.
„Dat hebben we te danken aan de
dokters die hebben verkondigd hoe
goed fietsen is voor je hart en bloed
vaten. Ze hebben volkomen gelijk.
Dat zeg ik niet omdat het mijn brood
is. Een jaar of tien geleden draaide
alles nog om de bromfiets. Ik ben
daar nooit een voorstander van ge
weest. Het is leuk voor jongelui die
stoer willen doen, maar op de fiets zie
je toch veel meer. Wat wij op die
zondagse tochten niet allemaal ont
dekken. Als je op de fiets stapt kom
je dicht bij de natuur. Als we op
vakantie gaan naar Wissekerke gaan
de fietsen altijd mee in de auto. Een
paar dagen gezellig fietsen met het
hele gezin is elk jaar weer een attrac
tie voor ons," vertelt Anton. De leus
van de Van Nispens, die als de zaak
gesloten is op de deur zit „Ben even
weg" zou daarom eigenlijk aangevuld
moeten worden met de woorden „op
de fiets."
Aantjes (2)
Zo langzamerhand wordt het toch
wel een ergernis iedere dag weer in de
krant te moeten lezen over het voor
de voeten van de regering lopen door
de CDA-fractie. Aantjes geeft doorlo
pend blijk van zijn liefde voor de
PvdA, en geeft aanmoedigende knik
jes naar de steeds meer regering
dwarszittende vakbonden. Niemand
is met dit tweeslachtig gedoe gebaat,
behalve dan de oppositiepartijen, die
staan te trappen van ongeduld om
weer aan de regeringstafels plaats te
kunnen nemen. En met behulp van
het CDA zou hen dat ook nog wel
eens kunnen lukken! CDA-fractie, u
bent regeringspartij! Uw achterban
raakt het zat steeds weer met uw
afbreken van het regeringsbeleid ge
confronteerd te worden. Wij verwach
ten solidariteit van u met de regering.
Wat Van Agt opbouwt aan goodwill
voor het CDA, breekt de fractie weer
af.
Paterswolde C. Groeneveld
PvdA-VVD
Andermaal blijkt dat PvdA en WD
lood om oud-ijzer zijn! (uitspraak van
dr J. Zijlstra, destijds!) PvdA in Rijn
mond akkoord met WD: PvdA 5.
VVD 1 gecommitteerde, het CDA dat
wilde: 4 PvdA en 2 CDA heeft terecht
de eer aan zichzelf gehouden en is
niet ten onder gegaan aan het
machtsdenken, zowel van PvdA als
van de onbetrouwbare VVD.
Voorburg J. Keijzer
Les
Met diepe afschuw en diepe veront
waardiging heb ik kennis genomen
van het feit dat de Nederlandse oor
logsmisdadiger B. op vrije voeten is
gesteld. Het is blijkbaar bij de rege
ring van de Duitse Bondsrepubliek
nog steeds niet doorgedrongen, wat
voor een zware schuld er ligt op de
schouders van het Duitse volk als
zodanig. Integendeel, zij laat demon
straties toe van oud-nazi's. Het is te
hopen dat de zware les eindelijk eens
doordringt, in naam van de miljoenen
doden gepleegd door Duitse handen.
Dan zal het blijken dat het Duitse
volk iets heeft geleerd.
Amstelveen J. Vos
Namibië
Uw commentaar in Trouw van 21
september getuigt van kortzichtig
heid, om niet te zeggen van schijnhei
ligheid. Slechts één punt uit het com
mentaar: „Weet u nog van de verkie
zingen a la Soekarno in West-Nw.Gui-
nea? En van Australië in Oost-Nw.
Guinea? En hoe stond het met de
verkiezingen in Angola en Mozambi
que?" U schrijft toch over „gerecht
vaardige verlangens van volken! Een
ding staat centraal in uw commen
taar (en in uw berichtgeving over
Zuid-Afrika): „Barbertje moet han
gen". Daarom moeten niet de Cuba
nen uit Zuidelijk Afrika, maar de
blanken moeten weg!
Hilversum J. Holleman
Menselijk
„De soldaat wordt als mens behan
deld" stelt Fred Lammers gerustge
steld vast (Trouw 23 september). Een
soldaat laat echter met zich omgaan
naar de geest van de tijd, of de behan
deling nu beestachtig, feodaal, vader
lijk of menselijk is. Hij is zich name
lijk bewust van de macht van zijn
superieuren over zijn persoonlijke le
ven en weet dat dezen niet zullen
aarzelen, deze macht te gebruiken
zodra zij of hun systeem ook maar
enigszins bedreigd worden. „De nor
men ontbreken," stelt majoor Ruys
vast. Afgezien van het feit dat dit
nogal meevalt, zou het een tamelijk
normaal verschijnsel zijn in een sys
teem waar de majoors de norm „Gij
zult niet doodslaan" vervangen door
„Gij zult wel doodslaan". De zowel in
zijn rechten, zijn vrijheid en zijn fi
nanciën gepakte soldaat wordt nu als
mens behandeld doch blijft zich af
vragen waarom de sergeant en de
majoor niet willen ruilen.
Heiloo A. W. Bolt
Werkverdeling
De grote werkloosheid en de daarmee
gepaard gaande frustraties voor de
betrokkenen nopen tot de vraag,
waarom toch niet tot een versnelde
vervroegde pensionering, en werk
tijdverkorting wordt overgegaan,
desnoods op basis van vrijwilligheid.
Het geschrijf dat zulks miljarden
moet kosten, houdt geen steek, aan
gezien het gedeelte van de uit te
keren WW-ultkeringen nu aan het be
drijfsleven ware te besteden. Het
tempo van deze tijd en de voortgaan
de automatisering maken dat vele
werknemers voortijdig afknappen.
Niet voor niks vinden er zoveel afkeu
ringen plaats. Zelfs bedrijfsartsen
zijn voor vervroegd pensioen. Wat bij
de defensie geschiedt, moet ook voor
anderen mogelijk zijn: namelijk er
eerder uit! Vervroegde pensionering
en werktijdverkoring betekent in ie
der geval een eerlijke en betere werk
verdeling. vooral voor de jongeren.
Meppel C. van Es
Onder redactie van mevrouw
J. Wentink-Frumau en
mr J. J. Wentink
Vragen uitsluitend in envelop sturen naar postbus 507, 2270 AM
Voorburg. Per vraag een gulden in postzegels, het liefst in waarden
van 55 en 45 cent bijvoegen. Beslist niet aan de buitenkant opplakken.
Geheimhouding verzekerd. Briefkaarten worden terzijde gelegd.
VRAAG: Wij hebben in de oorlog
vaak het spel van Tom Poes gespeeld.
Het was altijd een groot succes. De
laatste tijd spelen we het ook weer
vrij dikwijls. Men vroeg me: Kan dit
spel weer niet opnieuw in de handel
worden gebracht?
ANTWOORD: Het eerste en het laat
ste woord op dit gebied heeft de
Maarten Toonder BV te Nederhorst
de Berg en hoewel ik vol vuur het spel
van Tompes opnieuw in de belang
stelling trachtte te brengen, was er
weinig weerklank. Wel heeft men toe
gezegd aan de heer M. Toonder de
inhoud van dit gesprek mede te de
len. als een van de directeuren hem
eens in Ierland bezoekt. Dat is na
tuurlijk erg aardig, maar ik raad u
aan een beetje zuinig te zijn op uw
eigen oude spel: ik zie het nog niet
duidelijk voor me, die nieuwe
uitgave.
VRAAG: Wat bedoelt men met Wa
terstaatsstijl?
ANTWOORD: In de 19de eeuw waren
er veel kerken nodig in verband met
de sterke groei van de bevolking.
Vaak sloopte men te kleine oude ker
ken of gebuikte mén nog kleine ge
deelten daarvan. Bij de bouw van de
nieuwe bedehuizen, werd de hulp van
„Waterstaat" ingeroepen (in 1839
werd te Roosendaal en te Schijndel
op deze wijze een kerk gebouwd en
ook op andere plaatsen in ons land
vinden we nog wel eens kerken van
dit genre terug. Ook bij de bouw van
stations heeft de waterstaat zich zeer
geweerd. Er kwamen daarbij veel
nieuwe materialen en technieken te
pas, onder meer de uitvinding van het
Portlandcement, waarmee bakstenen
muren volgesmeerd werden. Veel
waardering voor het oude was er niet
bij. In 1843 hebben de ingenieurs van
de waterstaat zelfs de raad van Delft
geadviseerd de scheve Oudekerksto-
ren te slopen. Het toepassen van giet
ijzer voorramen en dakwerk hoorde
ook bij de saaie grijze gebouwen uit
die tijd en in navolging van Duitse
voorbeelden werden kerktorens van
gietijzeren mutsen voorzien.
VRAAG: Ik heb rugklachten en ben
op zoek naar een stoffer en blik met
lange steel en iet som kousen aan te
trekken. Weet u een adres?
ANTWOORD: Via de ANIB kwam ik
terecht bij de Stichting Werkplaats
en Voorlichtingscentrum voor Ge
handicapten, Larcnseweg 174, Hilver
sum. tel. 035-853498. U ZOUDT DIT
ADRES VIA UW Kruisvereniging of
Dienstencentrum ook hebben kun
nen vinden.
VRAAG: Kunt u mij inlichten over
de Oneida Community?
ANTWOORD: Dit was een commu
nistische gemeenschap in de staat
New york (opgericht in 1848 door
John Nyes). Men noemde zich „Per
fectionisten" en in verschillenden an
dere staten waren dochterkolonies.
De leden waren meest boeren uit
N.Engeland, die rebelleerden tegen
Calvinisme en streng puritanisme.
Noyes legde meer de nadruk op insu-'
strie dan op landbouw. De gemeen
schap beschikte over verschillenden
molens,een smederij en om die meer
[winstgevend te maken, huurde men
larbieders, die niet tot de groep be
hoorden. Ook werden er veel wildval-
len vervaardigd die bij de jagers zeer
in trek waren. In 1874 was de waarde
van de eigendommen van deze groep
van 283 mensen een hafl miljoen dol
lar. Men leefde in een soort religieus
communisme, eaarin men geloofsge-
nezing uitoefende. Polygamie was ge
oorloofd. ook de vrouwen beperkten
zich niet tot één man. Toen hieruit
verwarring ontstond, liet men dit
standpunt varen in 1879. Het jaar
daarop werd de gemeenschap ont
bonden en omgezet in een joint stock
company. Nog heden ten dage heeft
de Oneida Community J.S.C. het be
heer over de zilverwerken, waardoor
het plaatsje een grote bekendheid
heeft,
VRAAG: Een poes heeft een onge
lukje gehad op een dekbed, dat niet
gewassen mag: worden en ook niet
chemisch gereinigd, maar het stinkt
erg. Wat nu?
ANTWOORD: Op of in elk grval bij
een dekbed hoort een duidelijk on-
derhouds- en reinigingsvoorschrift.
Deze keer was het iets van een poes,
maar een kind is ook wel eensonpas-
selijk en dat moet toch ook gereinigd
kunnen worden. Het is mogelijk dat
een dekbed niet in een wasmachine
gewassen kan worden. Tenzij men
het in een stevige katoenen zak doet.
die niet kan scheuren. Hoe dan ook:
Men deelde ons telefonisch mede dat
een wasmiddel „Soppie" of een naam
die zo wordt uitgesproken wordt s
heel goed is en te koop bij de drogist
en verder verwijzen wij naar het No
vembernummer 77 van de Consu
mentengids, waarin een vergelijkend
onderzoek van dekbedden voorkomt.
De raad: Geen dieren in de slaapka
mer komt als mosterd na de maaltijd.
VRAAG: Bij het vredestractaat van
Trinanon (1920) werd onder meer de
stad Temesvar Roemeens. Wanneer
trokken de Roemeense troepen
binnen?
ANTWOORD: Volgens de gegevens
van de Roemeense ambassade werd
Timisvara niet door Roemeensetroe
pen veroverd, maar op 1 februari 1918
bij volksstemming vrijwillig in Roe
menië opgenomen.
Vraag: Waar kan ik in Arnhem of in
de directe omgeving van deze stad
mijn opgespaarde melkdoppen
kwijt?
Antwoord: Dit is een vraag van
iemand die het overal reeds probeer
de en het jammer vindt, die spullen
weg te gooien. Het is niet de bedoe
ling dat we allerlei vage adressen
toegezonden krijgen, maar een zeer
concreet antwoord.
Aanvulling. Bij vroeger geplaatste
oproep. Enige tijd geleden vroeg men
ons naar een vereniging van Schild-
paddenhouders. Wij moesten beken
nen, dat we die niet konden vinden.
In een oud knipseltje uit het begin
van dit jaar diepten we de volgende
informatie op: Voor een gulden aan
postzegels is bij het secretariaat van
de Nederlandse Schildpadden Vere
niging. Zuiderweg, 27. Veenwouden
een stencil vol informaties te krijgen.
De penningmeester van deze club
(Welle 14 Deventer) ontvangt op giro
3564897 gaarne giften onder vermel
ding „Schildpadden in Nood." Advies
van onze kant: Laat de naam van uw
vereniging opnemen in Pyttersen's
almanak.
Vraag: Heel wat jaren geleden ging ik
met een schoolreisje ergens heen en
daar zagen we in een soort kamertje
de Aardappeleters. Het maakte een
grote indruk op me. die vier levens
grote poppen en ik pieker me suf
waar en wannneer dat geweest kan
zijn
Antwoord: Hoe langer het geleden is,
hoe minder kans er is dat een ander
het nog weet. Heel lang geleden
mocht ik eens mee naar Amsterdam
en daar waren we in het Panopticum.
Het was een middag van ademloze
verbazing en bewondering. Koningin
Wilhelmina met man en dochter, en
Napoleon op een opgezet paard. Het
mooiste was Sneeuwwitje met al haar
dwergen. Compleet met een ademen
de sneeuwblanke boezem. Het feest
eindigde in een groot gebrul, want de
martelkamer werd als iets erg zieligs
ervaren. Waren uw aardappeleters
misschien daar?
Vraag: Naar welk instituut kan ik
watermonsters opsturen om ze te la
ten onderzoeken op de mate van
drinkbaarheid? Hoeveel zal zoiets
kosten?
Antwoord: U zou contact kunnen op
nemen met het Laboratorium Water
leidingbedrijven Midden Nederland,
Reactorweg 47, Utrecht. 030-449511.
U woont daar wel het dichtst bij,
maar niet in dezelfde provincie. Men
kan u daar voorthelpen, ook wat het
beantwoorden van de vraag naar de
kosten betreft.
Vraag: Wilt u een werktekening voor
me maken van een stuurkar?
Antwoord: Je zou niet ver komen
met een kar. die ik voor je had gete
kend. beste jongen. Het enige dat ik
op dit gebied presteerde, was het slo
pen van een fiets en een kinderwagen,
zonder tekening (maar ook zonder te
vragen of het wel mocht). Schrijf
maar een briefje naar meneer Pallada
ID tijdschriften BV. Lijnmarkt 41-43,
Utrecht). In dat blad staan altijd zo
veel leuke dingen dat die stuurkar er
ook nog wel eens inkomt (of al ge
staan heeft).
Vraag: Ik heb een heleboel restjes en
stukjes zeep en die wil lk gebruiken.
Kan ik daar een echt stuk zeep van
maken?
Antwoord: Ongetwijfeld neemt onze
abonnee, als ze met vakantie is. ook
in elk hotel de gebruikte stukjes zeep
mee. Voor elke gast komt er toch een
nieuw stukje, dus waarom ook niet.
Doe ze in een stuk nylonkous en hang
dat, wel onooglijke, maar toch bruik
bare dotje aan een touwtje bij een
kraan. Er zijn ook zeepkloppertjes, al
heb ik die al heel lang niet meer
gezien, Zeepsop heeft men voor heel
wat dingen nodig.
Reactie op spaghettiplant: Dat is een
Pampoen. Die wordt in Suriname zo
genoemd: een eetbare pompoen.
Antwoord: En ik maar denken dat u
misschien een maggiplant kon bedoe
len (Lavas, een keukenkruid, dat in
de tuin wel een meter hoog wordt).
Mijn Surinaamse expert kent uw be
naming echter niet. Wel Pompoen of
Pampoen, een komkommersoort, die
men als zugghini bereidt: In blokjes
gaarkoken in gekruide bouillon, ge
bonden en met kaas en paprika even
in de oven. 't Is een flauwe groente en
u kunt er al uw fantasie op botvieren,
maar spaghetti nee, dat is er niet
van te maken.
Vraag: In de Hazenstraat te Amster
dam is een gevelsteen, waarop een
brug met een daaroverheen lopende
os. Wie heeU die steen daar aange
bracht?
Antwoord: Volgens het gemeentear
chief van Amsterdam is deze gevel
steen niet aangebracht door een
naamgenoot van u, maar door de
schoenwinkelier Jan v. d. Sluys, die in
vroeger tijden het leer voor z'n zolen
en schoenen „aan den lijve" bestelde
Men vertelde ons dat sluis en brug
namen waren, die door elkaar werden
gebruikt.
