Unieke televisieserie
over vreemde volkeren
'Als de soldaten rotzooi maken
houden we onmiddellijk op'
Cabaretiers
kijken terug
naar 1900
TV COMMENTAAR
Dertien films iedere zondag vanaf begin oktober
Willem Duyj
krijgt vuilnis
in gezicht
Galeriehouder
tegen enquête
Vrouwentoneel op toernee langs kazernes
Groen komt
tot leven
KUNST/RADIO/TELEVISIE
door Riet Diemer
HILVERSUM Met ingang
van zondagmiddag 1 oktober
zal de NOS-televlsie dertien
weken lang unieke lilms uit
zenden over vreemde volken
en stammen, waarvan sommi
ge nooit of nauwelijks met de
buitenwereld in aanraking
zijn geweest. Hun rituelen en
de manier waarop ze in hun
onderhoud voorzien zijn vóór
de filmers deze minderheids
groepen bezochten nauwe
lijks of nooit door buiten
staanders gezien. „Verre Vol
ken" heet de serie die iedere
zondag om kwart voor zes op
Nederland 2 verschijnt.
De samensteller is de Japanner Juni-
chi Ushlyama die sinds 1961 een repu
tatie heelt opgebouwd met documen
taires over onbekende volken, die hij
samen met Jonge regisseurs maakte.
Op de Japanse televisie wordt iedere
week een hall uur uitgetrokken voor
zijn films over onbekende volken.
Xingu-lndianen
Toen Ushlyama verleden jaar voor
het eerst met zijn werk op de westerse
fllmmarkt In Cannes verscheen toon
de de NOS al snel interesse door de
kwaliteit. Henk Suèr, chef informa
tieve tv van de NOS, reisde haar
Japan en in overleg werd uit de enor
me hoeveelheid filmmateriaal die in
de loop van de Jaren was verzameld
een voor Nederland aangepaste serie
samengesteld.
Uitgangspunt bij de selectie was, dat
zoveel mogelijk verschillende gebie
den, in de wereld worden bestreken.
Na de Xingu-lndianen bij de Amazo
ne, waarmee zondag wordt begonnen,
komen volgende week de Trobrian-
ders, die op het vrouweneiland in
oostelijk Nieuw-Guinea wonen aan
de beurt. Zondag 15 oktober staan de
Bosjesmannen in zuidelijk Afrika in
de belangstelling, op 22 oktober de
Eskimo's van Alaska, maar de week
daarna weer de Balinezen. Deze geva
rieerde samenstelling wordt voortge
zet totdat op zondag 24 december de
Tuaregs in de Sahel van Afrika de rij
sluiten.
„Geheimzinnig, romantisch, bar
baars en onthullend" heeft Jean
Rouch, de bekende Franse etnograaf
die filmt met en onder Afrikaanse
volken, het werk van de Japanner
Ushiyama genoemd. Een staaltje kre
gen we deze week te zien met de
voorvertoning van het programma
van zondag over de Xingu-lndianen,
amazones, die leven aan de zich tus
sen het oerwoud voortkronkelende
Xingurivier.
Volgens de overlevering bedwongen
deze moedige, onafhankelijke Indla-
nenvrouwen vier eeuwen geleden de
Spanjaarden die vanuit Peru kwa
men en hen wilden overmeesteren.
De rivier de Amazone zou zijn naam
aan deze vrouwen te danken hebben.
Nu nog wordt een maand lang feest
gevierd om dit heuglijke feit van de
overwinning te herdenken. De man
nen gedragen zich zeer gedienstig. Ze
beschilderen de vrouwen zo artistiek
als mogelijk is: rode kringen en stip
pen op een witte ondergrond. De ar
men worden met roet bestreken.
Hoogtepunt van het feest vormen de
gevechten tussen deze vrouwen met
de vrouwen van een ander dorp. De
goedmoedige worstelingen worden
door de omstanders met vrolijk ge
joel en handgeklap ondersteund.
Barbaarser naar onze begrippen gaat
het toe, wanneer met een priem een
gat in de onderlip van een kind wordt
geboord, zodat er later waarschijnlijk
een llpschijf in kan worden gestopt.
Hoewel de commentaarstem zegt dat
barbaarsheden nooit zonder reden
zijn wordt in de film toch niet duide
lijk gemaakt waarvoor deze maatre
gel eigenlijk dient.
Ook al niet zachtzinnig gaat het toe
als in en door vuur wordt gedanst.
Dat is bedoeld om de mensenetende
piranja-vissen, die de westerling be
ter uit de James Bond-films kent, en
de gifspuitende pijlstaartroggen te
bezweren voordat alle inwoners van
het dorp in de rivier ter visvangst
gaan. Ondanks genoemde voorbeel
den vormen de Xingu-lndianen een
vredelievend vrolijk volk dat geen
hebzucht kent. In tijden van schaar
ste wordt de vis, het cassavemeel
voor brood en het uit planten gewon
nen zout gedeeld. Niemand wordt aan
zijn lot overgelaten.
Het kijken naar dergelijke volken
van wie de gewoonten en leefwijzen
zo enorm ver van ons af staan is toch
een heel wonderlijke ervaring. Dat er
in het hart van het oerwoud mensen
groepen zijn die in deze tijd nog zó
dicht bij de natuur levenDe pessi
mistische verwachtingen zijn echter
dat de moderne wereld weinig meer
heel zal laten van natuurvolken. Nie
mand kan zeggen in hoeverre dit op
zal gaan, maar kenners nemen aan
dat veel van deze verre volken over
enige tijd zijn uitgestorven of ver
spreid.
Goddelijke drug
Voor er gefilmd kon worden hadden
de regisseurs soms jaren nodig om
het vertrouwen van de stam te win
nen en de contacten te onderhouden.
Ze bezochten deze regelmatig. Soms,
zoals in een dorp in Gabon, moesten
ze zelf bloedige riten ondergaan, of
maandenlang meelopen op een uit
puttende jachtpartij door de jungle.
Een van de filmers liep 21 dagen door
het gebergte in Mexico en legde daar
bij duizend kilometer af, om de „god
delijke drug" peyote te vinden, waar
van hij ook werkelijk iets nemen
moest, hetgeen aan de film te zien
schijnt te zijn.
De gehardheid waarmee de Japanse
filmmakers vaak tot het uiterste zijn
gegaan, trekt hier en daar ook sporen
door de films. En hoewel Henk Suèr
wel aanneemt dat de westerse kijker
in de Amerikaanse vechtseries wel
wat anders te zien krijgt zijn de films
toch, waar dat nodig was, hier en daar
„gekuist". Een scène als die van de
begrafenis van een vrouw door de
gieren in het Himalayagebergte
wordt dan ook met de nodige terug
houdendheid getoond.
Om een blijvende herinnering over te
houden aan deze uitzonderlijke tele
visieprogramma's, die zo snel ver
vluchtigen, heeft de NOS contact op
genomen met de uitgeverij Amster
dam Boek. Iedere week zal vóór de tv-
uitzending een begeleidend geïllu
streerd magazine in tljdschriftenhan-
:he
DEN HAAG (ANP)
opening voor het publii
het nieuwe winkelcenti
bylon bij het centraal
in Den Haag heeft zich
ochtend een incident v]
daan. Willem Duys, die
ningsspeech zou houden,
voor het gebouw een
straatvuil in het gezicht
pen vanuit het publiel
massaal voor de deur sl
wachten. De werper konij,re
drukte ontkomen.
In de tent voor het g
hebben zes can-can-dai
sen kleur en vrolijkheid
ven aan het openingsfee an
geheel in Franse sfeer wejng.
houden. jrdei
e c
ino]
do
d.
de
Een van de barbaarse gewoonten
van de Xingu-lndianen. Een priem
wordt door de onderlip van een jon
gen geboord.
dels en kiosken verkrijgbaar zijn.
Daarin wordt uitgebreid ingegaan op
een van de „Verre Volken". De NOS
en de uitgever hebben met een soort
gelijk samenwerken bij de geschiede
nisserie „58 miljoen Nederlanders"
gunstige ervaringen opgedaan.
AMSTERDAM (ANP) - D|er
ging van galeriehouders en
ren in hedendaagse kunst
geweer gekomen tegen een
waarmee het CBS inzicht wfcijr
in de kwaliteit en spreiding
sitieruimten. In een verkla
de vereniging „ten zeerste
te zijn over de mogelijkheid
genlijk gebruik van de ondl
sultaten. Zij roept daarom hpr
en andere houders van ga
expositieruimten op het enj
muiier oningevuld, maar
van een protest naar het CB^oct
sturen. Volgens woordvoqte
Nieuwendijk acht.de vereng
niet uitgesloten, dat de rinr
van het onderzoek worden
voor een sanering van de>®e
door de overheid. \a
kor
i door Cisca Dresselhuys
AMSTERDAM „Eigenlijk vinden we het heel vervelend,
dat we een toernee langs een stel Nederlandse kazernes gaan
maken. Maar ja, ze zullen ons niet krijgen. Wanneer de heren
beginnen te schreeuwen of te joelen, houden we gewoon op
met spelen. Ja, wa. denk je, we zijn niet helemaal gek.
We zullen ze dan vijf minuten geven:
om stil te worden of om de zaal te
verlaten, want we zijn echt niet van
plan te gaan spelen voor een groep
joelende Jongens. Aan de andere kant
zouden we het heel leuk vinden, wan
neer ons stuk aanslaat bij de jongens,
maar of dat zo zal zijn? Ons stuk is
een echt vrouwenstuk; het gaat over
de levens van vier verschillende vrou-'
wen. Het is erg geestig, maar of dat
een geestigheid is. die aan jongens
van zo omstreeks de twintig besteed
is, weet ik niet. Vrouwen, die veel van
de dingen die wij zeggen, zullen her
kennen, zullen waarschijnlijk meer
gevoel hebben voor die humor."
Actrice Oermaine Groenier ziet de
optredens, die zij met haar drie me
despeelsters zal gaan verzorgen voor
het Nederlandse leger eerlijk gezegd
met een zwaar hoofd tegemoet. Het
stuk Mara, Fern, Has en Pink, dat
vanavond in Rotterdam in première
gaat, is, zoals gezegd, een toneelstuk
dat vooral vrouwen erg zal aanspre
ken. Dat wil uiteraard niet zeggen,
dat het voor mannen niet begrijpelijk
of aantrekkelijk zou zijn, maar de
mannen moeten dan wel van „het
soort" zijn, dat zich wil verdiepen in
een vrouwenleven.
Succes
Het stuk, uit het Engels vertaald door
Hedy d'Ancona geeft beurtelings een
Speciaal vandaag
zeer komische en dramatische visie
op het wel en wee van vier in één flat
samenwonende vrouwen. In Enge
land heeft het stuk enorm veel succes
gehad. Het is geschreven door de 53-
door André Rutten
In VARA-Visle een tweede
reportage van de eigen VARA-
ploeg in Nicaragua. Voorts
voorbeschouwingen op de
dinsdag in Den Haag te hou
den demonstratie door gehan
dicapten over bezuinigingen
in de sociale sector en over de
demonstratie die de PvdA
morgen in de Ahoy'-hal in Rot
terdam houdt over Bestek *81.
Ned. 2/21.22
Klopjacht ln Nedersaksen
is een TROS-reportage van de
legeroefening „Saxon Drive."
Ned. 1/22J0
De Oost-West-serie van de
IKON wordt besloten met Na
praten met Guillaume Groen
van Prinsterer.
Ned. 1/23.05
Duitse cineasten hebben ge
fantaseerd over de arbeidssi
tuatie in het jaar 2000.
Duitsl. 1/22.40
Jacques van Kollenburg
ontvangt Hugo Claus op zijn
Spreekuur.
Hilv. 1/16.00
Met de Wiener Philharmoni-
ker speelt Maurizlo Pollini het
zgn. Keizerconcert van Beet
hoven.
Hllv. 2/20.05
AMSTERDAM De theatergroep
Splinter, jonge artiesten in het caba
ret-genre, speelt op een aanstekelijke
manier een programma, waarin van
het heden uit teruggekeken wordt
naar de jaren rond 1900 de tijd van
Mata Hari. Dat gebeurt in Klein Bel-
levue, gelegen naast Centrum-Belle-
vue, waar de schijnwereld waarin
Mata Hari leefde in theaterbeelden
wordt vertoond. Splinter voegt daar
in pittige liedjes en amusant-overdre-
ven schetsjes scheutjes van de socia
le en politieke werkelijkheid uit de
belle époque aan toe. Nooit zwaar op
de hand, ook niet altijd even raak, in
het algemeen grappig divertissement
met vingerwijzinkjes naar het minder
grappige in die tijd.
De groep beschikt over goed mimisch
talent, dat onder regie van Leen Jon-
gewaard uitstekend wordt gebruikt.
Er wordt meeslepend gezongen en
gemusiceerd.
Er zijn vele verrassende vondsten.
Bijvoorbeeld de vernuftige en effect
rijke manier, waarop in de geluids
band interviews met bejaarden, die
vandaag naar 1900 terugkijken, in
schetsjes en liedjes zijn verwerkt. Je
hoort zelfs ex-minister Willem Drees
tot eigen verbazing constateren, dat
hij opeens over Mata Hari zit te pra
ten, terwijl hij daarvoor had zitten
vertellen wat hij als minister voor de
bejaarden en sociaal misdeelden had
kunnen bereiken dank zij wat de soci-
alsiten sinds eind van de vorige eeuw
hadden gaande gemaakt. Je hoort
trouwens ook een bejaarde dame ver
tellen ook even iets over Mata Hari
maar vooral ov$r de Jonge konin
gin Wilhelmlna in een koets met de
Zuid-Afrikaan Paul Kruger, in gezel
schap van een neger. Vooral die neger
was voor haar verbazingwekkend,
waar de groep dan met een uitste
kend gemimeerd liedje op Inspringt.
Het programma is ook heel gevari
eerd. Het bevat óók „het adembena-
mende schouwspel van het doorge
zaagde weesmeisje", dat met een goe
de bla-bla wordt vertoond, en een
variant van de „salon des variétés"
met een grappig bewerkte potpourri
van meezingers van rond 1900. Na de
pauze wordt er met veel kunst- en
vliegwerk een overzichtje vertoond
van wat er toen in de Internationale
politiek gaande was.
jarige Engelse Pam Gems. Deze
schrijfster heeft haar stuk aan veel
verschillende landen verkocht, waar
bij ze steeds weer een aantal voor
waarden stelde, waaraan voldaan
moest worden, wilde zij het stuk in
derdaad verkopen. Zo moest het ver
taald worden door een vrouw, gere
gisseerd door een vrouw, moesten de
decors door een vrouw gemaakt wor
den en moesten eigenlijk alle wèrk-
zaamheden aan het stuk door vrou
wen gedaan worden. Deze voorwaar
den stelt ze, omdat ze op deze manier
wil bevorderen, dat er meer vrouwen
te werk gesteld worden in de man
nelijke wereld van het theater en
toneel.
Willeke
Zoals gezegd werd Hedy d'Ancona
gevonden voor de vertaling, de actri
ce Shireen Strooker voor de regie.
Margriet Eshuis voor de muziek, en
Ria Rettich voor decors en kostuums.
Wat de speelsters betreft: er zijn al
leen maar vier vruwenrollen in het
stuk, dus het was niet moeilijk om
ook daar de eis voor vrouwelijke me
dewerkers door te voeren. De speel
sters zijn Willeke van Ammelrooy,
Germaine Groenier (tot voor kort ad
viseuse voor relatie- en seksuele pro
blemen bij de VPRO-radio, maar van
beroep actrice), Judith Hees van oor
sprong psycholoog, werkzaam bij het
Werktheater en Jes Vriens, afkomstig
van het toneelgezelschap Globe. Een
van de weinige mannen, die bij het
stuk betrokken zijn, is producer René
Solleveld. Hij heeft de produktie
een zogenaamde vrije produktie, die
niet gesubsidieerd wordt en die zich
dus zelf moet bedruipen, o.a. aan de
welzijnszorg van het Nederlandse le
ger „verkocht". Dat wil zeggen dat
het stuk in een aantal kazernes van
het leger in Nederland en West-Duits-
land vertoond zal worden. Als eerste
op 14 november in 't Harde.
Onder de trotse kop „Willeke op toer
nee voor de welzijnszorg" maakt de
Defensiekrant melding van dit optre
den voor de Nederlandse soldaten.
Kunstgrepen
Legerimpressario majoor Helleman:
„Het is heel moeilijk om de jongens in
de kazernes naar culturele uitingen,
zoals een toneelstuk te krijgen. Je
hebt gegarandeerd een volle zaal,
wanneer je een populaire popgroep
laat komen, maar we willen toch ook
wel eens wat anders organiseren. Om
de jongens toch in contact te brengen
met bepaalde zaken, pas je wel eens
een paar kunstgrepen toe."
Ik zal eerlijk zeggen, dat we dit stuk
zeker ook vanwege Willeke van Am
melrooy hebben gekocht. Dat is een
bekende naam, waarvoor de jongens
wel komen, dacht ik. Ik heb het stuk
zelf niet gezien, ook de tekst niet
gelezen. Ik hoop dus maar, dat het
trekt. Wat zegt u? Een echt vrouwen-
stuk, met best wat feministische trek
jes? O, dat wist ik niet. Nou ja, mis
schien vinden de Jongens dat best
interessant. Kijk eens, het blijft een
experiment. Het is bekend, dat solda
ten niet van het gemakkelijkste pu
bliek zijn. Nogal luidruchtig en niet
bang om hun bijval (of afkeuring)
hardop te uiten. Ik heb tegen René
8olleveld ook gezegd, dat hij de speel
sters moest waarschuwen. Ze moeten
niet bang zijn voor wat rumoer. Mis
schien is het trouwens wel nuttig om
het stuk vantevoren met een paar
„aankondiging van de toernee van het vrouwenstuk in de Defensiekrant".
lie
jrt
Vertaalster Hedy d'Anconaffd
nes? Je meent het niet, die^c
snappen er, denk ik, geen q"e
woorden te laten inleiden door ie
mand, zodat de zaal weet wat er
komt. Je kimt natuurlijk altijd wel
zalen vol krijgen met onderbroeken-
lol, maar je wilt toch ook wel eens wat
beters?
Stoppen
Nog even actrice Germaine Groenier:
„Het is natuurlijk een vrije produktie
en er moet geld uitkomen, dat begrij
pen we best. Maar kazernes? Nou Ja,
we zullen wel zien, maar we hebben
heel duidelijk onder elkaar afgespro
ken, dat we ons niet laten uitjouwen
of zo, dan stoppen we onmiddellijk.
Er zit een scène in, waarin iemand
van ons zich uitkleedt. We hebben al
besloten, die maar weg te laten in de
kazernes, want anders is de ellende
natuurlijk helemaal niet te overzien.
We hebben aan jongens van de
WDM gevraagd of zij in hun blad een
goed artikel over het stuk willen
schrijver., zodat de jongens, die ko
men, weten wat ze zo'n beetje te zien
krijgen."
Vele honderdduizenden Nederlan
ders zullen hun eerste lessen heb
ben ontvangen in een Groen van
Prinstererschool. Ik kan de situatie
van meer dan vijftig Jaar geleden
nog wel beschrijven. Een hoog lo
kaal met vensters boven ooghoogte;
dit laatste ter bevordering van de
concentratie. In één van de hoeken
zo'n enorme zwarte kolenkachel.
Van de wandplaten herinner ik mij
nog de koekepan met de worst in de
vorm van de letter 8. Er stond ook
een sissend geluid onder. Zo leerden
wij het alfabet.
Je bereikte de klas via een hol klin
kende gang. waar altijd een pene
trante geur hing. Binnen waren nog
meer luchtjes te onderscheiden.
Van stinkende bruine bonen in
sponzendozen, van krijt en griffels
en van ranzige kinderlijven die
waarschijnlijk niet eens één keer
per week in teil of tobbe werden
afgespoeld.
Typerend voor de juf in de tweede
klas waren twee dingen. Op haar
tafeltje lagen elastiekjes waarmee
ze je wijsvinger spalkte op de hou
der van een kroontjespen en dan de
lineaal om Je te meppen wanneer Je
door Ton Hydra
toch nog met een kromme vinger
schreef. Juf vergat nooit een zegen
af te bidden voor het schoolwerk.
Daar was de tuchtiging kennelijk
bij inbegrepen.
Jarenlang zag ik dagelijks de naam
Groen van Prinsterer boven onze
school prijken zonder mij af te vra
gen wie nou eigenlijk die man was.
Ik betwijfel zelfs of hij ooit tijdens
de vaderlandse geschiedenisles ter
sprake is gekomen. In de historie
verwijlden wij het langst bij de Ba
tavieren, Karei de Grote, Luther,
Calvijn, Willem van Oranje en de
80-jarige oorlog.
De schildering van heldhaftige geu
zen en laaghartige ketterjagers
maakte op onze kinderzielen zulk
een diepe indruk dat wij na de les
dikwijls gingen knokken met de
Jongens van de „roomse school".
Groen van Prinsterer heeft aan
zoiets nooit meegedaan. Vanavond
kunt u de reden van deze afzijdig
heid vernemen uit eigen mond, al
thans van Renser Royaards die
hem gestalte geeft. Groen was een
schuchtere, zeer verlegen Jongen,
die zich het liefst in boeken verdiep
te. Karakter, milieu en invloeden
van de tijd vormden hem tot tegen
stander van geweld. Het evangelie
in plaats van de revolutie omdat
revolutie, zoals hij zei, indruist te
gen Gods ordonnantiën, de traditie
en de moraal.
Het feit dat hij door een vrouw
wordt geïnterviewd, signaleert
Groen fijntjes als symptoom van
veranderingen die in de vorige eeuw
ondenkbaar waren. Ook nu weer
bleek Hedda van Gennep zich heel
goed in de geest van haar gespreks
partner en zijn tijd te hebben ver
diept. Mede daardoor komt de ge-
dachtenwisseling zeer reëel over.
Om de prestatie van Rense
Royaards te typeren leen ik van
prof. dr. L. J. Rogier een zin over
Groen. „Dank zij zijn ongemene er
uditie. zijn stijlvol optreden, zijn
getuigen zonder valse schaamte en
zijn meesterschap over het Woord,
nam hij een positie van ongeëve
naard gezag in de volksvertegen
woordiging in".
Welnu, al deze kwalificaties zijn in
de Juiste dosering aanwezig. Af-
Rense Royaards
gaande op Royaards' portret zoals
hij werkelijk is, lijkt hij niet de man
voor uitbeelding van aristocrati
sche ingetogenheid. Maar, ik moet
zeggen dat hem deze metamorfose
voortreffelijk lukt. Daar zit een
Groen die in vele opzichten geloof
waardig is.
Je gelooft zonder meer de mens
tegenover je te hebben, zoals prof.
Rogier hem heeft aangeduid. De
wijze waarop hij spreekt over zijn
lieve vrouw in samenhang met de
verdieping van zijn geestelijk leven,
doet authentiek aan. Hij getuigt
zonder valse schaamte en holle
woorden, zodat ook iets merkbaar
wordt van het gezag waarmee
Groen van Prinsterer moet hebben
gesproken.
Ik hoop dat de IKON het bij dit
onder leiding van Eric Oosthoek
goed geslaagde experiment niet zal
laten.
Ik zou eerder denken dat ze r"
ter-van-de-lach voor kazernefP
laten optreden. Nou ja, ir"
pakt het wel heel leuk uit?"*!
maar nooit. Op zich is het n]m'
prima dat mannen en jonger*
fronteerd worden met wat ef°'
in vrouwenlevens." P
Ten slotte producer Réné ÖJ0'
„We willen met dit stuk eénp 1
mogelijk publiek bereiken,
kunt nu wel zeggen dat het
wenstuk is, dat vooral vooi
interessant en leuk is, ma;
groot deel van het stuk
mannen, indirect dan wel,
geen de vier vrouwen allei
maken, ook met mannen.
Overigens is het niet zo, datl
in kazernes gaan spelen;!
plaatsen waar een schouw
doen we het in die schouw®
behalve de soldaten een j
gemengd publiek. Maar in,
als 't Harde heb je geen sen
dus daar gaat het inderdsf
kazerne.
Feministen
We hebben een proefvoorj
had voor een gemengd pud
dat waren ook mensen, die I
Snip en Snap zitten. Ik vindj
prima reageerde, de vrou^
ook de mannen.
Eerlijk gezegd hebben we I
met de provinciale thejf
schouwburgen nogal moeil[
om dit stuk te verkopen. T
onmiddellijk „daar heb je c
ten weer" en wilden het i
niet hebben. Daarom voii
initiatief van het leger zo lef
daar wel het lef hebben om|
wenstuk te nemen.
Overigens: dat ik zo blij mi
nee voor het leger ben. hel
maken met de financiële ka|
zaak: we brengen dit stuk L
produktie en moeten du;
kosten dragen. We moeten d
mogelijk optredens hebbeni
VRIJDAG 29 SEPTEMBER 1978
TROUW/KWARTET