een evenwicht op
jivelmarkt zonder pijn
Aanpak hoge grondprijs
niet drastisch genoeg
t
I
ia zes miljoen
klozen in EG
Tapijtfabriek Keijzer gesloten
r
De NMB denkt met u mee.
"Ira wil internationale zuivelconferentie
Sigarettenconcern
in VS fuseert
met conservenreus
Méér vlees in de kuip
met Möller fAfA
Koffieverbruikers
willen lagere prijs
Prijzen in VS
blijven stijgen
Automaten
met kranten
op stations
Hypotheekrente per 26 sept.
Bukman (CBTB): Minister niet uit op duidelijke ombuiging
IDAG 28 SEPTEMBER 1978
FINANCIEN EN ECONOMIE
TROUW/KWARTET
11
onzer verslaggevers
„De oplossing van het probleem van de groeiende zuiveloverschotten die
niet mag worden overtrokken; ook niet wat de kosten betreft zal in elk geval een
en op het inkomen van de boeren. Daarbij zal de pijn gelijkmatig moeten worden
"door zowel de grote als de kleine veehouder. Want een beter evenwicht zal niet zonder
'lereiken zijn.
een globale mening over die voorstel
len geven.
d<
itter drs R. Zijlstra van
jke Nederlandse Zulvel-
gisteren tijdens de pers-
voorafgaande aan de al-
dering van de FNZ in
ir Zijlstra deelde niet de
n minister Van der Stee,
van de maatregelen die de
ïommissie heeft geopperd,
de kleine veehouders zal
jen.
latregelen betreft heeft Eerder had hij opgemerkt, dat het
;aris Gundelach probleem niet Ugt in een overoroduk- T nfricph
ieve mogelijkheden aan- tie, maar in een onderconsumptie op
mondiaal niveau. „De wat fors ge
groeide voorraden zijn een rijkeluis
probleem van de westerse landen. El
ders zitten achthonderd miljoen men
sen met hongerige ogen naar dit pro
bleem te kijken."
Wat betreft het streven naar een meer
evenwichtige produktie, zei hij niet te
geloven in een dalende produktie,
maar wel in een stabilisatie daarvan.
Dit beleid zou moeten worden aange
vuld met enerzijds waar mogelijk
prijsverlaging en anderzijds ver
groting van de voedselhulp.
nen op te stellen voor een gemeen
schappelijk landbouwbeleid.
In zo'n zuivelconferentie zouden de
besprekingen tussen de Europese
Commissie en de Europese ministers
van Landbouw (die voor dit najaar
zijn aangekondigd) moeten worden
voorbereid. In elk geval zou het uiter
ste moeten worden gedaan de „goede
lijnen" van het beleid niet overboord
te gooien.
ADVERTENTIE
i uit het zuivelprobleem
Dat zijn:
fventieprijs voor melk be
tenstemming brengen met
He in de Europese Gemeen-
riabele mede-verantwoor- MppdonlrAn
beffing („strafheffing") «leeaenKen
In zijn toespraak tot de vergadering
benadrukte de heer Zijlstra: „dege-
lerking van de interventie- nen, die de melk- en zuivelproduktie
(den. in de hand hebben en moeten sturen
of bijsturen, dat zijn wij zelf. De ver-
ngsstelsel zoals bij- antwoordelijkheid voor de omvang
jeldt ten aanzien van de van de produktie, de verwerking en
inteelt is door de Euro- de verkoop, is in eerste instantie onze
Hissie volstrekt van de eigen verantwoordelijkheid."
ten.
Hij meende overigens dat minister
Van der Stee er goed aan zou doen,
het initiatief te nemen tot een zuivel-
er binnen de landbouwor- conferentie, zoals die twintig Jaar ge-
de komende weken nog leden in Stresa (Itali6) werd gehou-
iet plaats hebben om tot den. Daar kwamen vertegenwoordi-
__nd standpunt te komen, gers van regeringen en (landbouw)
eer Zijlstra niet meer dan bedrijfsleven bijeen, om de richtlij-
Intussen, zo viel direct na de sugges
ties van de Europese Commissie uit
de mond van Nederlandse deskundi
gen op te tekenen, lijkt het tweede
alternatief het meest logische. In een
systeem van een variabele mede-ver
antwoordelijkheidsheffing zal er een
progressieve „strafheffing" optreden,
als de melkproduktie boven een be
paald ongewenst peil stijgt.
Door een progressieve „strafheffing"
kan in de theorie, de prijs beneden de
interventieprijs komen liggen.
Dat is met het halve procent „straf
heffing", zoals die thans geldt, niet
het geval. Deze heffing heeft niette
min in het eerste jaar 600 miljoen
opgebracht, waaruit ondermeer het
schoolmelkprogramma wordt gefi
nancierd.
Als het tot een andere (hogere) mede
verantwoordelijksheffing zou komen,
zou de opbrengst daarvan gebruikt
dienen te worden voor maatregelen
ter stimulering van de verkoop. „De
lasten moeten een binding hebben
met de besteding daarvan; dan is het
voor ons gemakkelijker zo'n maatre
gel te accepteren," aldus de heer Zijl
stra.
onzer verslaggevers
e IDAM Het aantal
•ar^erde werklozen in
tese Gemeenschap is
n. ;us opnieuw gestegen
t bijna 6 miljoen aan
van die maand. De
ig van het aantal
n was echter duide-
ger dan in juli, nl. 1,9
tegenover 5,2 pro-
n tendens, die zich
j ook in 1977 voor
in vier landen, nl. Nederland, Luxem
burg, Frankrijk en Denenmarken lag
de stijging van het aantal werklozen
in augustus tussen de 5 en 6 procent,
in België bedroeg de toeneming 3,3
procent en in Engeland 1,4 procent.
In Italië verminderde het aantal
werklozen in geringe mate, terwijl in
Ierland en in de Bondsrepubliek het
aantal werklozen slechts gering
steeg. In de EO als geheel breidde het
aantal werkloze vrouwen zich in au
gustus in een sneller tempo uit dan
het geval was bij de werkloze
mannen.
SAN FRANCISCO (Reuter) De
Amerikaanse conservengigant Del
Monte heeft in principe overeenstem
ming bereikt over de fusie met het
sigarettenconcern R. J. Reynolds In
dustries. Reynolds zal 45 procent van
de uitstaande aandelen Del Monte
kopen. De resterende 55 procent zal
worden omgeruild tegen aandelen
Reynolds. Het conservenbedrijf zal
een volledige dochter worden van
Reynolds. Del Monte zal echter zelf
standig, met behoud van de naam,
blijven werken. Reynolds betaalt
voor 45 procent van de twaalf miljoen
uitstaande aandelen Del Monte 48,9
dollar per stuk in contanten. Del
Monte en Reynolds zijn genoteerd op
de Amsterdamse beurs.
voor iedereen die zijn
vleesverwerking
rendabel wil maken. mÖUGT&CO
Handelmaatschappij Moiier Co b.v
Oude Boekeioseweg 31. Hengelo <01.
Tel 0S40Q 15933'. Posibus 10. Tde» 44318
LONDEN (UPI) Vertegenwoordi
gers van de koffieconsumerende lan
den hebben de exporterende landen
ervoor gewaarschuwd, dat als de
prijzen worden vastgesteld op het
huidige peil het koffieverbruik
wordt afgeremd. De koffieverbrui-
kende landen, bijeen in het kader van
het Internationale Koffie Akkoord,
vinden dat nieuwe koffieprijzen op
een zodanige hoogte moeten worden
vastgesteld, dat het koffieverbruik
nog kan toenemen. Met .zodanig
hoogte" bedoelen de verbruikende
landen een prijspeil, dat in ieder ge
val lager is dan de koffieproduceren-
de willen. Aldus zijn de 66 leden van
het Internationale Koffie Akkoord
geen stap dichter bij elkaar gekomen
met betrekking tot de prijzen.
De consumptie van koffie is in 1977
enorm gedaald als gevolg van de
.slechte koffie-oogsten en de tot re
cordhoogten gestegen koffieprijzen.
In sommige landen (de VS) leidden de
recordprijzen tot een koffieboycot en
het op de markt komen van surroga
ten. Sinds begin dit Jaar zijn de prij
zen evenwel weer gaan dalen, terwijl
de consumptie weer toeneemt.
WASHINGTON De Inflatie in de
Verenigde Staten, één van de ooiza
ken van het geringe vertrouwen in de
dollar, heeft de vorige maand 0.6 pro
cent bedragen tegen in juli 0,5
procent.
Het prijspeil ligt nu 7,9 procent hoger
dan verleden jaar om deze tijd. Dat
betekent wel een verbetering ten op
zichte van de eerste helft van dit jaar,
toen de prijzen gemiddeld tien pro
cent hoger waren dan in die periode
van 1977.
Deze week is de plaatsing op
73 NS-stations begonnen van
in totaal 300 krantenautoma
ten. Naast de vier landelijke
ochtendbladen zijn er ook re
gionale kranten te koop.
Naam
Rente vast
Afsluitprov.
Rentepercentage
bank
gedurende:
(procenten')
met ronder
gemeentegarantie
ABN
5 jaar
5 jaar
1.5
1.5
.■8.5
825
8.5
8.25
AMRO-Bank
5 jaar
variabel
1.5/2.-
1.5/2.-
8.5
,8.25
85
8.25
Bouwfonds
30 jaar
5 jaar
2 jaar
1.5
1.5
1.5
9.1
8.5
8.3
9.1
8.5
8.3
Centr. Beheer
Apeldoorn
5 jaar
1.5
8.4
8.4
Ennla
10 jaar
-
8.3
8.3
Nat. Nederl.
10 jaar
8.3
8.3
NMB
5 Jaar
3 jaar
1.5
1.5
8.5
8.25
85
825
Rabobank
(adviesrente)
variabel
1.25
8.25
825
Rabo-Hyp. Bank
5 jaar
1.5
8.6
86
RP8
5 jaar
1-
8.25
8.25
Spaarbank
R'dam
5 3 jaar
1 jaar
1-
2-
'9.0
8.0
9.0
8.0
Stad A'dam
5 jaar
1.-
8.25
825
Westland/Utrecht
standaard
no risk
budget
5/10 jaar
5 jaar
variabel
2.-
2.-
2.-
8.5
8,9
7.8
85
8.9
7.8
Geldt voor alle levensverzekeringmaatschappijen die lid zijn van de
NVBL.
Deze week heeft alleen de Spaarbank voor de Stad Rotterdam zijn
hypotheek-rentetarieven met 3/4% verhoogd. De overige banken nemen
een afwachtende houding aan.
(PubUkatie samengesteld door de Vereniging Eigen Huis Amersfoort.)
UTRECHT (ANP) Keijzer
Carpets, de tapijtfabriek die
„Keijzer Bonaparte Tapijt"
produceert, is woensdag dicht
gegaan. De circa 45 werkne
mers van het bedrijf hoeven
vandaag niet meer op hun
werk terug te komen, omdat
volgens de directie van het
bedrijf er door de algemene
malaise in de tapijtenbranche
niet genoeg werk voor hen is.
Besprekingen met het ministerie van
economische zaken over overheids
steun om de „onderbezettingsverlie
zen" te financieren in afwachting
van rendementsherstel zijn op
niets uitgelopen, zo deelde een
woordvoerder van het bedrijf mee.
Volgens hem vond economische za
ken het personeelsbestand te klein
om een overbruggingskrediet te ver
lenen.
Volgens bestuurder L. Wouters van
de Industriebond NKV heeft het be
drijf aan de bank een schuld van 4,5
miljoen gulden. Daarmee zou de kre
dietlimiet die de bank heeft gesteld al
met één miljoen zijn overschreden.
Wouters noemt het sluiten van deze
tapijtfabriek extra triest omdat het
bedrijf pas twee maanden geleden
vanuit Hilversum naar Lelystad is
verhuisd en er al enkele werknemers
in Lelystad zijn gaan wonen. Wouters
verwacht niet, dat de sluiting nog te
voorkomen is.
REMMERT Wanneer de plannen
van de BASF-groep voor de reorgani
satie in Nederland doorgaan, zullen
er bij de dochteronderneming Rem-
mert Holland in Apeldoorn dertig ar
beidsplaatsen wegvallen. Dit heeft de
directie van Remmert Holland mee
gedeeld aan de ondernemingsraad.
Vorige week sprak de ondernemings
raad van Remmert Holland de vreès
uit dat de reorganlsaUeplannen van
BASF zouden inhouden dat het be
drijf ontmanteld zou worden en dat
140 personeelsleden zonder werk zou
den komen te zitten. De directie van
BASF-Nederland heeft dit woensdag
tegengesproken.
NUTRICIA De concemomzet is
in de eerste zes perioden van dit jaar
(23 weken) ten opzichte van dezelfde
perioden van 1977 (24 weken) met 2,2
pet. gestegen tot 240 miljoen. Het
bedrijfsresultaat daalde met 27,5 pet.
van 7.3 tot 5,3 miljoen. Er zal een
onveranderd intertmdividend worden
uitgekeerd van 1. Nutricia gaat
thans uit van een lagere winstver-
wachUng voor 1978 dan ten UJde van
het uitkomen van het jaarverslag
over 1977. Toen werd verwacht dat de
nettowinst ongeveer gelijk zou kun
nen blijven.
■ADVERTENTIE
Drie manieren
om geldtelenen
bijdeNMB.
Het is met lenen al precies
zo als met sparen: u kiest de vorm
die het beste past bij uw situatie,
en die precies past op het doel
waarvoor u lenen wilt. Drie veel
gebruikte manieren om geld te
lenen bij de NMB zijn de
volgende:
HET WONINGKREDIET
Is bestemd voor het reali
seren van verbeteringen of uit
breidingen aan uw woning. Vaak
gaat het hier om grotere bedragen
Daarom ook kunt u wat langer^
doen over het aflossen.
DE PERSOONLIJKE LENING.
Wordt het meest gebruikt
voor duurzame aanschaffingen
zoals een caravan of een auto.
U krijgt alle geld in één keer, en
weet precies hoe lang en hoeveel
u moet aflossen. Overzichtelijk!
ciële speelruimte te geven. In
overleg met de NMB wordt de
hoogte van het krediet bepaald.
Daarover kunt u dan, naar gelang
uw behoefte,op elk moment
beschikken. Steeds opnieuw.
Ook over het bedrag dat u reeds
heeft afgelost. U betaalt alleen
rente over het opgenomen bedrag.
Geld lenen bij de NMB is
overigens niet alleen voorbehouden
aan degenen die bij de NMB een
Privérekening hebben. Iedereen die
geld nodig heef Com wat voor
reden dan ook, is welkom bij de
NMB.
HET DOORLOPEND KREDIET
Een uitstekende manier om
altijd geld achter de hand te
hebben, om uzelf wat extra finan
NEDERLANDSCHE
MIDDENSTANDSBANK
Van onze Haagse redactie
DEN HAAG Minister Van
der Stee (Landbouw) dreigt
de verontrustend hoge prijzen
van landbouwgrond niet dras
tisch genoeg aan te pakken.
Die angst heeft drs Piet Buk
man, voorzitter van de Chris
telijke Boeren- en Tuinders-
bond. „De kansen dat de mi
nister ingrijpende voorstellen
zal doen om de grondkosten
te verminderen lijken er ook
niet beter op te worden," was
Bukmans eerste commentaar
op de toelichting die Van der
Stee aan zijn begroting voor
1979 meegaf. De enorm geste
gen prijzen spelen menig
agrariër parten. Vooral de
jongeren kunnen het geld niet
opbrengen. Bukman: „De mi
nister lijkt niet aan te sturen
op een duidelijke ombuiging
van de prijzen. Hij lijkt al
genoegen te nemen met een
pas-op-de-plaats. Een stil
stand bij het huidige prijs
peil."
Pas rond de jaarwisseling wil Van der
Stee een wetsontwerp vervreemding
landbouwgrond in het kabinetsbe
raad aan de orde stelen. De Tweede
Kamer zal er dan tenminste nog en
kele weken op moeten wachten. Die
kamer was er min of meer van uitge
gaan, dat in de herfst al een debat
over het wetsontwerp gehouden zou
worden. CBTB-voorzitter Bukman
betreurt de vertraging, maar ook de
al te bescheiden aanpak die Van der
Stee voor ogen zou hebben. Het stre
ven naar „een meer evenwichtige
grondprijsontwikkeling" klinkt Buk
man niet erg krachtig in de oren. De
minister somt daarbij op met welke
belangen hij zoal rekening wil hou
den: van mensen, die al dure grond
gekocht hebben; oudere agrariërs
met kleinere bedrijven; mensen met
grote financieringsproblemen.
Geen stevige aanpak
Ook dat duidt niet op een stevige
aanpak, stelt Bukman teleurgesteld
vast: „De grondprijs is nou juist een
van de weinige kostenfactoren, die
met nationaal beleid beïnvloed kan
worden Aan de hoog opgelopen
grondprijzen kun je wat doen zonder
dat „Brussel" meepraat. Die kans
moet ten volle benut worden."
Bukman gelooft niet in wat hij
noemt „geruchten dat de grond
prijzen aan het dalen zijn." Volgens
de CBTB-voorzitter is er sinds de
„geweldige stijging van de prijzen tot
vorig jaar zomer" een stabilisatie, „zij
het met uitschieters, die ver boven
het gemiddelde prijspeil, maar soms
ook ver daaronder uitkomen." Ook
zegt hij: „Als hier en daar de grond
prijzen dalen moeten we wel beden
ken. dat de akkerbouw een paar
slechte jaren achter de rug heeft.
„Trekken de bedrijfsresultaten aan,
dan kan ook een stijging van de
grondprijzen tegemoetgezien wor
den. „Een daling in de prijzen is een
plaatselijke en tijdelijke zaak," is de
conclusie, reden waarom Bukman
„grote politieke aandacht vraagt"
voor de plannen van minister Van der
Stee.
Het toekomstige wetsplan van de mi
nister brengt ons land de zogeheten
„landbouwkundige toetsing." Er wor
den door de overheid eisen gesteld
aan de kopers van agrarische grond,
en ook aan hun bedrijven. De bedoe
ling daarvan is dat de kopersgroep
uitgedund wordt. Daardoor zal zo
is de redenering de druk op de
grondmarkt afnemen, en dat leidt
weer tot een gunstige ontwikkeling
van de grondprijzen.
De minister heeft het Landbouw
schap een aantal ideeën voorgelegd.
Dat kwam hem op sterk uiteenlopen
de reacties te staan. De voedingsbon
den FNV zeggen duidelijk en daar
in staan ze alleen hoe sterk de
grondprijzen moeten dalen: met
twintig vijfentwintig procent. De
bonden willen dat de overheid, als
koper en verkoper van landbouw
grond. een rechtstreekse greep krijgt
op de prijzen. Grond in gemeen
schapshanden is dat willen de bon
den niet verhelen niet alleen nodig,
maar ook gewenst „uit het oogpunt
van maatschappelijke hervor
mingen."
Eindpunt
De werkgevers in het Landbouw
schap willen daar op het moment
niets van weten, de minister evenmin.
Eensgezind Is men van mening, dat
een landbouwkundige toetsing voor
lopig het „eindpunt" van een wettelij
ke regeling moet zijn. Over de Inhoud
van zo'n regeling lopen de meningen
nogal uiteen. Bukman: „Twee toets
stenen worden niet betwist: een leef
tijdsgrens voor aspirant-kopers en de
eis, dat een gegadigde z n hoofdbe
roep in de landbouw moet vinden."
Bukman vraagt zich echter af of de
overheid ook eisen moet stellen aan
de grootte van landbouwbedrijven.
Dat raakt een heel ander onderdeel
van de portefeuille van de minister
van Landbouw, het zogeheten struc
tuurbeleid. Een stilzwijgende ver
menging van dit beleid met een
grondprtjzenbeleld wordt door Buk
man van de hand gewezen. Bukman
vindt die els ook niet nodig, als de
overheid al let op de leeftijd van
gegadigden: „Mensen met minl-be-
drijven vinden hun hoofdberoep niet
in de landbouw."
Bukman vindt wel, dat er „duidelijke
en doeltreffende" eisen gesteld moe
ten worden aan de afstand tussen een
aangeboden stuk grond en het bedrijf
van de koper. Dit afstandscriterium
is niet bij alle werkgevers ln het
Landbouwschap in goede aarde ge
vallen. Bukman vindt, dat de vereiste
afstand „niet meer dan enkele kilo
meters" mag zijn. „Anders helpt het
niet. Het gaat er tenslotte om. dat het
aantal kandidaten voor vrijkomende
landbouwgrond ingeperkt wordt.
Bukman („lid van het CDA", zoals
oppositieleider Den Uyl aan premier
Van Agt voorhield in een discussie
over grondpolitiek) zal zijn partijge
noten in de Tweede Kamer wijzen op
het grote belang van een echt doel
treffende regeling. Daarmee kunnen
ook verdergaande maatregelen zo
als Den Uyls' PvdA en de voedings
bonden FNV willen achterwege
blijven, meent Bukmaa
Verschillen?
Is er wel een principieel verschil tus
sen een overheid, die eisen stelt aan
agrariërs en hun bedrijven, en een
overheid, die zelf grond aan- en ver
koopt? Bukman vindt van wel: ,Jn
het eerste geval behoud Je een groep
kopers en verkopers, blijft de grond
markt me rmmg sn aanbod in tact
In het tweede geval schakel Je het
marktmechanisme geheel uit"
Minister Van der 8 tee heeft aange
kondigd dat ln Zuidelijk Flevoland
landbouwgrond beschikbaar zal ko
men. In de Tweede Kamer hebben
vooral CDA en VVD daarop aange
drongen, onder het motto: „Hoe gro
ter het aanbod van grond, hoe gerin
ger de druk op de grondprijzen." Buk
man: „Natuurlijk, zo'n vergroting van
het landbouwareaal biedt wat soe
laas. Ook een zuinige bestemming
van landbouwgrond voor andere
doeleinden Is van belang. Alle beetjes
helpen. Maar een goede wettelijke
regeling, waarmee de vraag naar
grond afgeremd kan worden, moet
toch wel het belangrijkste wapen
•zijn."
