Haagse Babylon is voltooid De tekening van een lezer ouw Commentaar 't stomigste land van europa ■f (uurlijke lafheid 'm^reide verantwoordelijkheid Meningen over nieuw complex bij Centraal Station lopen ver uiteen ommentaar van anderen hond taboe OPLOSDRANK met moeder aan tafel vrouwenhandel flSDAG 27 SEPTEMBER 1978 BINNENLAND TROUW/KWARTET let minister Gardeniers uiterst !j genomen worden, dat zij nu K-bestuur in feite heeft opgeza kt de beslissing om de datum wellen, waarop Veronica effec- |C-omroep kan optreden. |ister zal zich natuurlijk uitput- Jgumenten, dat het hier om een ke" afwikkeling of iets derge- jt, maar een dergelijke voor- van zaken moet misleidend MDe minister weet drommels lat het hier niet om een zakelij- ïelegenheid gaat. maar integen- [m een uiterst emotionele en fcve zaak. En als het NOS-be- ior tijdnood en allerlei prakti- %praken met de rug tegen de jen datum moet noemen, die i en haar fans in het land niet i zal zich al die emotie boven ffd van het NOS-bestuur ontla- itkan de minister de rol van de wassende Pilatus op zich nemen. Vorige week dinsdag vonden wij het de moeite waard in deze commentaar- kolom te signaleren hoe de regering al jaren bezig is de Veronica-zaak af te wikkelen op „een slome, moeilijkhe den ontwijkende en beslissingen voor zich uit schuivende manier". Dat het echter allemaal nog erger kan, heeft minister Gardeniers deze week bewe zen door in een overgeeflijke bui van bestuurlijke lafheid een andere instan tie (in dit geval het NOS-bestuur) als bliksemafleider te laten fungeren. Wat het NOS-bestuur de minister zal adviseren, moet het helemaal voor zichzelf weten. Het is wel zaak dat de NOS (en misschien nu ook al de Twee de Kamer) duidelijk en onomwonden vast stelt, dat de verantwoordelijkheid voor die beslissing hoe die ook uitvalt ligt bij de minister van cul tuur, recreatie en maatschappelijk werk en bij niemand anders in dit land. schentele twijfel over de werking le economische orde, omdat die iminder in staat blijkt te zijn ^^len op te lossen, heeft een n<j^bep van de wetenschappelijke 1 van het CDA geïnspireerd Ier 1 opmerkelijk (en voorzover het lat (je lijn betreft ook zeer behar- Verjrdig) pleidooi en appèl. Het ik kreeg als titel mee „gesprei- 'intwoordelijkheid." itrale probleem in het rapport is de overheid in klimmende rdt verwacht een bevredigen- issing te vinden voor de vaak itelde wensen en de doorge- problemen van de lagere ni- ïdrijven. bedrijfstakken en re- »e werkgroep stelt vast, dat dit luiven niet bevredigend is. Het 97gjn te gering beroep op de eigen Woordelijkheid; het creëert ook erwfnaat waarin men wel de lusten, a dtiet de lasten van bepaalde op- "fen accepteert en per saldo raakt 1S ft werknemer op die manier al te'ervreemc* van ziïn werksituatie. datar een vurig pleidooi van de oniers van het rapport de verant- /oofclijkheden zoveel mogelijk te n. 3 waar ze thuis horen: dus niet tw*bij de centrale overheid, maar y en zo ruim mogelijk bij de ^c^en en bedrijfstakken. De conse- gene hiervan behoort te zijn een teifïlijke versterking van de mede- vootschap op de lagere niveaus. ald| rapport wordt die consequentie xoretrokken met de voorstellen de ddaur van het bedrijfsleven ingrij- veranderen: de raad van com- vanhssen van een onderneming moet ttop°gste orgaan worden van de hePem'n8 met een daaraan onder- dioMü directie. De raad van com- isissen moet ook voor een derde lietoor werknemers, een derde deel ril pe aandeelhouders en voor een arte deel door de raad zelf worden jesteld. Ook zal er een wettelij- •eling moeten komen voor het [stakgewijze overleg. de Het appèl van het rapport is vooral gericht tot de lagere niveaus om hun verantwoordelijkheid daadwerkelijk waar te maken; om tot afspraken te komen over de werkgelegenheid, te discussieren ook over de vraag of in een gegeven situatie een loosnverho- ging al dan niet wenselijk is enz. Het is eigenlijk een oproep niet langer alle heil van de overheid te verwachten, maar zelf de touwtjes in handen te nemen. Het CDA toont daarmee duidelijk een eigen gezicht tussen enerzijds de vrij heid van het liberalisme (die voorna melijk het individu ten goede komt) en anderzijds de centraal geleide verzor gingsstaat van het socialisme. Dat is pure winst en als zodanig verdient het rapport de grootste aandacht van de CDA-politici. die uiteindelijk de in houd ervan moeten waar maken. Toch resteert er ook enige twijfel over de gekozen marsroute. Het rapport neemt bijvoorbeeld nogal gemakkelijk voor zijn rekening, dat het niet de primaire taak van de oveheid is te zorgen voor volledige werkgelegen heid. Natuurlijk, het is belangrijk dat de bedrijfsgenoten daar zelf beter op gaan letten, maar dit laat waar het een zo essentieel probleem is onver let een primaire en niet aflatende zorg voor de overheid. Ingrijpen als het al te laat is, lijkt ons minder wenselijk. Ruimte voor twijfel is er ook voor de optimistische ondertoon dat de be drijfsgenoten veel dingen zelf wel kun nen. Het gevaar bestaat nl. dat de overheid zich maar te graag bij die situatie neerlegt. Waarom zou je je problemen op je nek halen, als het niet per se nodig is? Om op die twijfel af te dingen, is het vooral van belang dat de voorstellen ter zake van de medezeggenschap snel worden gerealiseerd. En dat zou in de praktijk weieens kunnen tegen vallen. De 'drugstore' in het winkelcentrum Babylon in Franse stijl: 'waar winke- Babyion kijkt uit op een van Den Haags markante stukjes groen, dat onlangs op het nippertje gespaard kon len verandert in een nieuwe vorm van recreatie' blijven van een betonnen tramtracé: de Koekamp door Haro Hielkema DEN HAAG „Na 2651 jaar is het dan zover: Babyion wordt voltooid." Met deze woorden presenteert het Haagse bouwbedrijf MAB de opening deze week van een imposant bouwwerk naast het Centraal Station in Den Haag. Een complex met meer functies, een stad in de stad, de polsslag van een metro pool. Kortom, Babyion. De naam is niet voor niets gekozen, want het bijbelse Babyion bezat de zelfde kenmerken als het nieuw te openen wereldwonder aan het Konin gin Julianaplein in Den Haag. Ten minste. de theologische en histori sche beschouwing van de MAB lijkt niet verder te gaan dan de opmerking dat „Babyion een wereldstad van enorme omvang was. vol van verba zingwekkende bouwwerken, met reu zenmuren en hangende tuinen, de to ren van Bel, de eindeloze mensenme nigte uit Arabië, Armenië, Perzië en Syrië, de onbeschrijflijke pracht en de duizenden vormen waaronder de wellust werd botgevierd." de „hemel" in geschreven met tal van verwijzingen naar het bijbelse Baby- Ion. „De historische hemeltoren en het nieuwe complex hebben in elk geval gemeen dat er duif achter steekt om een nieuwe formule te ge bruiken" is er zo een. „Babyion, een uit de as herrezen legende in een uiterst luxueuze en moderne jas" een andere. „Babyion is een poging tot iets nieuws" is ook beweerd. Maar even goed wordt Babylon met zijn pyramidevorm gekritiseerd als een grote, logge bruine massa, een immens bouwwerk dat aan de buiten kant de aanzet geniet tot een nieuwe bouwvorm, maar dat binnen niks nieuws bevat. Pompeus van buiten, kitsch van binnen en vooral in de „drugstore". Vanuit dat gezichtspunt valt het met de geroemde „durf" en het „nieuwe jasje" wel mee. Dat neemt niet weg dat Den Haag er van donderdag af (vandaag wordt het gebouw officieel geopend, maar de Hagenaars mogen pas een dag later naar binnen) een apart gebouwen complex bij heeft. En misschien past het in datzelfde Den Haag ook wel, met al die kitsch uit het Parijs van vroeger, met tierelantijnen, extra veel krullen, sjieke versieringen, on eindig veel spiegels en glaswerk, def tigheid en exclusiviteit, nostalgie en een vleugje „kouwe kak". ge-0Dject van gemaakt hebben. „Het is allemaal extra sjiek gemaakt", zegt een MAB-woordvoerder. „Het moet exclusief zijn". En toch veronderstelt hij dat Babyion ook voor de gemid delde Hagenaar betaalbaar zal zijn. veerd voor de bouw van twee (film-)- theaters. Kritiek Hotel Dat kan zeker niet gezegd worden van het hotel in het Babylon-complex (144 kamers), dat met vijf sterren opgesierd wordt en dat in dediploma- tenstad op goedbedeelde bezoekers wacht. Hotel Babyion rekent boven dien over een paar jaar op een stevige klandizie, wanneer het Centraal Sta tion niet alleen eindpunt van de Zoe- termeerse Sprinterlijn en de spoor wegverbinding met Utrecht is. maar ook van de Schiphollijn naar de nati onale luchthaven en Amsterdam. Dan ook zal de belangstelling opti maal zijn voor de congres- en verga derruimte in het complex. De provincie Zuid-Holland is er voor een belangrijk deel verantwoordelijk voor dat de kantoorruimte in Baby- Ion voor driekwart in gebruik geno men wordt. De parkeerruimte van Babyion (450 auto's) kan benut wor den door het personeel van het hotel en de kantoren en door de bezoekers. In het complex is ruimte gereser- De komst van Babylon is gebruike lijk met de nodige kritiek begroet. Van een in deze tijd toch minstens te overwegen zuinige en kleinschalige aanpak is zeker geen sprake. Echt nieuw is het project niet. En de win kelstand in het Haagse centrum heeft niet bepaald staan trappelen bij de gedachte dat Babyion een belangrij ke aantrekkingskracht zal hebben. De Stichting Binnenstad vreest grote concurrentie voor de bestaande win kels. En voor de horecabedrijven is het evenmin leuk dat er voor de amb tenaren aanzienlijk meer eet- en drinkgelegenheden bij komen. Kerken De minst opgemerkte kritiek komt echter van het moderamen van de classis 's-Gravenhage van de gerefor meerde Kerken, dat in het kerkblad kanttekeningen plaatst bij de onge nuanceerde en onwetende verhalen over het bijbelse Babyion. „Wij ho pen van harte dat de activiteiten in het Babyloncomplex de bijbelse be tekenis van „Babylon" geen eer zul len aandoen", schrijft het mode- ramen. Want volgens het bijbelverhaal was de toren van Babyion een uiting van hoogmoed en trots van mensen, die op eigengereide wijze hun samenle ving wilden sturen en ontwikkelen. Uit het laatste bijbelboek, de Open baring van Johannes, blijkt verder aldus het moderamen. dat Babyion de naam is van een door en door onmenselijke stad, waarin volken en de leidinggevende personen en in stanties te gronde gaan aan hun zelf zucht. aan hun daden van onrecht en aan hun geloof in de kracht van de sterkste. „Daarom doet het ons pijn dat de naam „Babyion" gebruikt wordt voor een gebouw in het cen trum van Den Haag", aldus het mo deramen. (De rekensom van het bouwbedrijf MAB dat „Babyion na 2651 jaar wordt voltooid" lijkt aanvechtbaar. Het bedrijf gaat met deze rekensom terug tot het jaar 673 voor Christus (of. indien men aanneemt dat het jaar nul niet bestaan heeft, tot het jaar 674) en dat jaar viel in de bloei periode van het Babylon van Nebu- kadnezar. Waarschijnlijk heeft het bouwbedrijf bij het schrijven van deze zin de mislukte torenbouw van Babel in gedachten, maar die moet een (onbekend) aantal eeuwen voor Nebukadnezar zijn gebouwd red. Trouw). (bijna, denk aan de derde gjapg van 1940 tot 1944) ieder jaar irm oonrede is, mag dan haast even mr zijn als de wisseling der seizoe- aaflhef hele stuk en ritueel van ,rw esdag worden nergens in ons n bestel bindend voorgeschre- le jfyandaar dat het Nieuwsblad lUt<pet Noorden de consequentie telan onder ogen heeft durven ünrfn een beschouwing afdrukt on- kop, die ook deze bloemlezing ele derde dinsdag in september in mystiek gehuld. De schijn opgehouden, dat om 13.00 uur erlossende ivoord gesproken maar zaterdagsmorgens de minister van Financiën al ersconferentie over de miljoe- ta en maandagsmorgens geeft nister-president een toelichting troonrede aan Neerlands hoop bange dagen, de verzamelde edacteuren. Vroeger mocht ip straffe van uitsluiting zelfs aten blijken, dat dit gebeurde, gaat de schizofrenie niet meer. ig er alleen niet voor 13.30 uur gepubliceerd worden en dat is in zoverre logisch, dat Hare Majes teit bij het uitstijgen van de gouden koets een lelijke smak zou kunnen maken en dan zou de laatste schijn lelijk zijn doorgeprikt. Maar in wezen wordt het koning- schap bij deze gelegenheid misbruikt voor partijpolitieke doeleinden. De koningin weet, dat zestig procent, van wat zij nu op stellige toon als redelijke zekerheid het land inslin- gert, bij het olieverversen tijdens de rit wordt weggespoeld. Zo is het deze keer. zo was nooit anders. Niemand doet het, maar het zou wel moeten gebeuren: aan het einde van het jaar zou iets of iemand, de Raad van State, de Rekenkamer, een colle ge van onafhankelijke beleidsbeoor- delaars een slimme publikatie, enfin, noem maar op. eens koel en zakelijk moeten vaststellen, wat er nu terecht is gekomen van al die goede bedoe lingen, die op de derde dinsdag van september aan het. ondanks alles, verwachtingsvolle volk worden voor gelegd. Omdat de koningin ze onder woorden brengt, krijgen die bedoe lingen eeuwigheidswaarde mee, zo als encyclieken van de paus." Dat de hele boel in het bijbelse Baby- Ion uiteindelijk ten onder ging, wil de DrUOStOTC bouwers van het nieuwe Babyion niet te binnen schieten. Integendeel, in forse advertenties wordt Den Haag door de MAB alvast gefeliciteerd met de opening van een van zijn „meest markante gebouwen". Want „in Ba byion ziet u wat u nog nooit heeft gezien". En „een dagje Babyion wordt straks een dagje uit." Babylon is nogmaals imposant. Groot, apart van vorm en opvallend. Een project, dat vanwege zijn ligging niet te negeren valt. Naast de nieuwe entrée van de residentie, het Centraal Station. Vlakbij een andere toegangs poort, de Utrechtsebaan. Omringd door een nijver ambtenarenvolkje. Temidden daarvan is Babyion een veelzijdig complex en het heeft aan die diversiteit zelfs zijn naam te dan ken. Babyion bevat een winkelcen trum met daarin een dominerende „drugstore", een groot aantal kanto ren, een hotel en een parkeergarage. Ongeveer honderdtwintig miljoen gulden bedragen de stichtingskosten van Babyion, waarvoor de voormali ge Haagse wethouder Nuy eind 1974 de eerste paal sloeg. Vla een glazen loopbrug is het complex verbonden met het Centraal Station. 'Durf' Het meest opvallende van Babylon is wellicht dat de meningen over het gebouw zo uiteenlopen. Al ver vóór de opening is het complex als het ware Centraal in het hele complex is niet het winkelcentrum, dat zo'n vijftig winkels, boetiekjes, kiosken en res taurantjes bevat, maaar de als geheel nieuwe winkelvorm gepresenteerde „drugstore" We zullen eraan moeten geloven dat dit woord onze taal bin nensluipt, want een vertaling is er niet voor. Het is heel wat meer dan een drogisterij of een Franse „drogue- rie". Het is een ruimte (op vier ver schillende bouwniveaus), die volgens de architecten herinneringen oproept aan de bijna decadente sfeer van het Parijs van omstreeks de eeuwwisse ling. Er zijn allerlei kleine winkeltjes, restaurants, een „tearoom". De op schriften zijn allemaal in het Frans gesteld, dus woordenboek meenemen naar het nieuwe Babyion. De inrichting van de „drugstore" is bedacht door twee Franse binnen huisarchitecten, Maurice Lubet en Marc-Henri Hecht, die zich al hebben laten ontvallen dat Babyion de eerste enige en echte Franse drugstore is. Majestueuze trappen, immens grote spiegels, veel glas- en houtwerk, smeedijzer, koper, kroonluchters en andere versieringen waarvoor ze in Den Haag de juiste benamingen ken nen. Het is praktisch allemaal hand werk, vervaardigd en geïnstalleerd door enkele tientallen Fransen. Het is duidelijk dat de MAB en de architecten van het Rijswijkse bu reau Lucas Niemeijer er een presti- Tekeningen, bij voorkeur in liggend formaat, sturen aan Trouw, jury politieke prent, postbus 659, Amsterdam. Naam en adres aan de achterzijde vermelden Voor geplaatste prenten is er een boekenbon PUINRUIMEN ("MAG JE NIET MEER ZEGGEN! BEVRIEZEN ("NIET NU, NIET NU!") KOETSJER'JOEN ("HAD JE BETER NIET KUNNEN DOEN'") AMBTENAREN-SALARISSEN ("EN BESTEK-91 DAN?") BRIEF AAN AMSTERDAM ("HAD JE JE NIET MEE MOETEN BEMOEIEN!") IK, (MINISTER VAN BINNENLANDSE ZAKEN. MAG IK OAN NIKS MEER Rook en smook tussen Oder en Weichsel. Nou. en? horen we ne gen van de tien mensen al zeg gen. Want die negen interesseren zich niet voor rook en smook. De tiende des te meer. Die maalt niet om luchtvervuiling, maar geeft zich zonder bedenken over aan zijn hobby: alles wat maar stoomt, rookt en smookt, op rails, op water, op asfalt. De stoomfa- naat dus, die niets met grotere aandacht zal lezen dan dat Polen tegenwoordig „het stomigste land van Europa" is. Zelf zouden we daar natuurlijk ook nooit opgekomen zijn; we lazen het in het nieuwe tijdschrift „Rail Hobby", dat deze maand voor het eerst verschenen is. Hoe wel het in dit blad dus ook over stoom gaat, is het niet alleen be doeld voor de liefhebbers daar van. De naam zegt het al: het gaat over alles wat op rails rijdt of gereden heeft, met of zonder stoom, en het blad richt zich „tot hen die het tram- en treingebeu- ren. zowel in werkelijkheid als op schaal bij hun vrijetijdsbeste ding centraal stellen zoals het heel plechtig in een begeleidenu briefje staat. Dus ook tot die mannen want onder vrouwen vind je de soort niet of nauwe lijks die op zolder of in een kamer een heel modelspoorweg net hebben opgebouwd en daar met hun treintjes spelen, vaak een heel boeiend spel trouwens. Al die mensen die van grote en kleine treinen en trams hun hob by maken, zullen vast met rode oortjes in het nieuwe blad dui ken. Voor volslagen leken op dit gebied is een deel van de inhoud denkelijk wat te moeilijk. Het is ons tenminste onmogelijk om even uit te leggen wat het bete kent om een wissel aftakkend met zestig kilometer per uur te berijden, of om machines met een gewijzigde tandwielreductie uit te rusten. Maar best te begrij pen en voor ieder interessant is bijvoorbeeld het verhaaltje over de remweg die een trein nodig heeft. Iedereen weet intussen wel, dat machinisten keer op keer de schrik van hun leven krijgen als ze zien hoe onvoorzichtig mensen de overweg oversteken, hoe kinderen vlak langs de baan fietsen, om nog maar te zwijgen over de keren dat het raak is op de overweg. De machinist staat er met zijn neus bovenop, hij kan niet anders in zijn cabine, als de trein met een auto in botsing komt. Hij ziet het aankomen en kan er niets tegen doen, omdat hij zelfs al bij een matig vaartje van zestig kilometer per uur een halve kilometer nodig heeft om tot stilstand te komen. Rijdt hij harder dan tachtig kilometer, dan moet hij zelfs met een rem weg van een hele kilometer rekenen. In dit nieuwe tijdschrift verder artikelen over onder andere het seinenstelsel van onze spoorwe gen. over de Zwitserse gelede trams, over de laatste rit van de Basel-Londen-expres (vijftig jaar geleden) en over nieuwe treinmo- dellen. En natuurlijk kan de lief hebber zijn hart ophalen aan af beeldingen van oude en nieuwe treinen en trams, want die staan er bij bosjes in. Een los exem plaar van dit maandblad kost 4,50, een jaarabonnement 46,80. Zich abonneren kan bij Tijl Periodieken b.v.. postbus 384, Amstelveen De hond die in een aantal bejaar dencentra niet een half uurtje mee op bezoek mag, herinnert u zich die nog? Mevrouw Hallie uit Ede reageerde daarop door ons de gang van zaken in vier bejaar denhuizen in haar woonplaats te beschrijven. Enthousiast is ze over het hervormde huis Betha- nië. Ze mag daar rustig de bewo ners bezoeken mèt hondje en de verzorgsters hebben zelfs nog vaak een vriendelijk woord voor het diertje over. Maar op de bui tendeur van het rooms-katholie ke bejaardencentrum is een pos ter geplakt, waaruit duidelijk blijkt dat een hond er niet in komt, net als in het neutrale te huis De Klinkenberg. In „Het Maanderzand" mogen honden wel binnen, mits ze schone poot jes hebben een heel redelijke eis. „Zo gaat dat in Ede", schrijft ze, maar hoe het elders in het land toegaat weten we niet. Be halve deze lezeres heeft niemand ons over haar of zijn ervaringen geschreven. Blijkbaar valt het toch wel mee met de verboden of heeft iedereen er vrede mee. Het nieuwste dat de Amerikanen nét zijn gaan gebruiken, hebben ze nu eens niet zelf bedacht. De ingeblikte, sterk geconcentreer de whisky, waar je alleen wat water bij moet doen om de drank op smaak te krijgen, komt uit Japan. De oploswhisky is geen poeder, maar een gelatine-achti- ge substantie, die voor een gul den of drie per blikje wordt ver kocht. Als de Amerikanen het spul lekker vinden, staan er nog veel meer geconcentreerde bllk- dranken voor ze klaar, hebben de Japanners beloofd. Dick heet de kleine rechts op de foto. Hij is de zoon van Nel, een witte neushoorn uit het safaripark Beekse Bergen in het Brabantse Hilvarenbeek. Het jong is nog maar net een paar dagen jong, maar het staat al stevig op zijn logge pootjes. Dick weegt dan ook 55 kilo en is genoemd naar directeur Dick Aarden van het park, die binnenkort ook van dit petekind afscheid zal moeten nemen omdat hij met pensioen gaat. Dick heeft al een broertje, Floris van drie jaar. Die trekt alleen met vader Oscar op, zolang baby Dick nog niet buiten moeders speciale zorgen kan. Indiase meisjes die geen .man kunnen krijgen omdat ze geen bruidsschat hebben, komen in aanmerking voor „export" naar een van de oliestaten om daar de bijvrouw te worden van de een of andere rijke Arabier. In elk geval is dat veel beter dan thuis een zaam te zitten verleppen, vindt de Indiase minister voor vrou wenzaken. een vrouw nota bene die luistert naar de naam Roda Mlstry. Ze heeft de „export-maat regel" in het regionale parlement van de deelstaat Hyderabad van harte aanbevolen, en dat neemt echt niet iedereen haar in dank af. Het zijn niet alleen de feminis ten die nu het ontslag van deze minister eisen; mensen uit alle lagen van de bevolking vinden mevrouw Mistry's ideeën schan dalig „Je moet zoiets niet te sen timenteel bekijken", heeft de mi nister gezegd. „Als de ouders te arm zijn om hun dochter een bruidsschat mee te geven, moe ten ze haar aan een rijke Arabier kunnen verkopen". Ze had zelf een bezoek aan de oliestaten ge bracht en vond dat de Indiase meisjes die al van de maatregel gebruik gemaakt hadden, er be paald gelukkig uitzagen. De op positie is het daar niet mee eens: de meisjes uit Hyderabad zouden als slavinnen door de Arabieren gebruikt worden of voor een nog veel twijfelachtiger doel ingezet zijn.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1978 | | pagina 5