r.
Jneeuwvakantie:
aan veel vooraf denken
nklaar
Veel keuze
Après-ski
29 uitnodigingen om
te komen langlauf-skiën
in Scandinavië.
TOR LINE
Sport
Kleding
Lasten
Welke ski?
Langlauf
Gymnastiek
Per auto
Verkeers
bureaus
Trouw
WINTER
WINTER
21
I
vmrnmm®
Frits Penson
ET Is pas september
en 't kan dus nog
wel even aanlopen
voordat de berglan
den van een vers
Wdek worden voorzien,
jnin hebben duizenden de
koers al op het kompas
leid. Wat voorbarig naar
O^hijnt maar dat lijkt dit
vel nodig.
i betrokken buitenlandse
ersbureaus worden al een
I6d(jweken overuren bij de
j cemaakt, de wederverko
pen vakantiereizen kun-
rianle stroom van aanvragen
felijks verwerken. Het le
an sneeuwdwepers groeit
pertizoen en Nederland helpt
:idet mee'
ede winter! sportlvakantie
-u.een heel lange aanloop-
Tlie al halverwege augus-
egint als de reizenverko-
Mun veroveringen voor het
t seizoen uitstallen.
ied<
kp veertien dagen ver-
it de ene na de andere
igus, de geheel hereiene
Igewerkte bijbel voor de
reporter, waarin het we-
van sneeuwparadijzen,
terrassen en de enig ech-
inrijke bergdorpjes.
superlatief blijft onge-
i bij de bondige beschrij-
'an de plaatsen, noch van
tels die allemaal directies
^5>in met scherpe intuïtie
a le onuitgesproken verlan-
van de gast.
breidelde verheerlijking
ir me<wel precies in het straatje
ipen le wintersporter voor wie
mer toch al veel te lang
k die blij is met elk bericht
et maar over bergen en
!w handelt.
hotelr
Iperators, ook reisfabri-
f skidn geheten, zijn overigens
«eriittige mensen. Wat zij in
feuis-aan-huis showrooms
aanbevelen zijn in veruit
^^eeste gevallen risikoloze
itie-oorden waar alles te
icn *n valt wat wintersport
ij in hi te bieden. Panklare ge
hoor ;n en dat is vooral erg
g voor de eerstejaars die
JiD- 1 nog wat onwennig te-
goeder staan.
üÜ^rlijk is het ook mogelijk.
de reiscomponisten om,
^^eigenhandig te regelen,
ons land gevestigde inter-
lale verkeersbureaus van
net hiverse wintersportlanden
len desgewenst hand- en
iar é^icnsten o.a. met het ver-
len van adressen en tele-
- lummers van de VW-kan-
inde in de beoogde vakantie-
^•nen, die geven op hun
inlichtingen over de lo-
en ©gelijkheden, waarna
s op fcich rechtstreeks in ver
lig moet stellen met het
i. kken hotel of pension.
is dus allemaal wel wat
ichtiger maar valt wel te
(eren boven het op de
rtooi gaan, een kennelijk
onuitroeibaar kwade eigen
schap van de Nederlander.
Vooral in het hoogseizoen en
zeker in de periode tussen
Kerstmis en Nieuwjaar is de
gok van we-vinden-wel-wat
sterk af te raden.
Kamer met ontbijt gewoon
pension dus, is in het algemeen
het voordeligst en in die sector
is de keuze ook erg groot, be
halve in de zeer hoog gelegen
skigebieden waar men uitslui
tend in hotels terecht kan. Ap
partementen zijn sterk in op
komst, niet omdat ze zo goed
koop zijn, al valt de prijs best
wel mee, maar meer vanwege
de volledige vrijheid die men
geniet.
Daar staat tegenover dat men
altijd opgezadeld blijft met en-*
kele huishoudelijke beslomme
ringen. Wie per sé in een hotel
wil doet er goed aan half-pensi-
on te nemen, hetgeen inhoudt
kamer, ontbijt en één warme
maaltijd. Voor de lunch hoeft
men dan, op de fijnste tijd van
de dag, niet naar „huis", die
wordt gebruikt op een lekker
zonnig plekje hoog in de ber
gen. Slechts indien het hotel
direkt in of bij het gebied staat
kan volledig pension het over
wegen waard zijn.
Bij het kiezen van een winter
sportplaats dient met enig
overleg te werk worden gegaan.
Skiën kan men overal maar
daarna wil de mens ook nog
wel wat. De avonden beginnen
heel vroeg en zijn erg lang.
Wie na gedane arbeid het feest
gedruis niet kan missen moet
Oostenrijk hoog op zijn ver-
ADVERTENTIE
vool
495.]
De nieuwe Tor
ine brochure ligt
r u klaar.
•t 53 ideeën voor
iaar en winter.
,n 4-daagse trips
14-daagse
ntersportvakan-
s met gratis
>mplete langlaufski-set!
Ook in deze tijd is Scandinavië een belevenis.
iTor Line brengt u heen en terug per luxe cruise
hip. Met of zonder eigen auto. Duur is 't niet.
laai een brochure bij UW reisbureau.
Rabobank, ANWB of Tor Line.
langlijstje zetten. De dolle pret,
netjes gecamoufleerd achter de
kreet aprés-ski begint er al zo
dra de zon nog maar net af
scheid heeft genomen en als
men een beetje doorzakt zit
men meteen alweer in het
avondprogramma
Door die voortreffelijke combi
natie sport-feest verwierf Oos
tenrijk de populariteit van
massa's Nederlanders die zich
en ook in deze volgorde
concentreren in de pretoorden
van Tirol, Salzburgerland en
Vorarlberg.
In het Zuidtiroolse gebied van
Italië, waar Duits de voertaal
is, weet men trouwens ook
van wanten, met name in Grö-
den (Gardenadal) met de we
reldwijd bekende plaatsen
Wolkenstien (Selva), Sankt
Christina en Sankt Ulrich (Or-
tisei). Bijna even bekend is de
daaraan grenzende Seiser Alm
terwijl het riante Fassadal met
de fijne skigebieden van Cana-
zei tot Moena druk bezig zijn
de verdiende aandacht op zich
te vestigen.
De volbloed sportieveling die
om niets maalt zolang hij zijn
sneeuw maar heeft moet eerder
denken aan de excellente Fran
se skigebieden, voornamelijk
gelegen in de Savoie en Haute
Savoie waar de meeste moder
ne en weinig tot de verbeelding
sprekende ski-stations zijn ge
vestigd. Uitgesproken ideaal
om er de hele dag over de
sneeuw te denderen maar met
de „bijkomstigheden" is het
wel wat pover gesteld.
In deze opsomming mag Zwit
serland natuurlijk niet ontbre
ken, het is immers nog altijd
hét land met de wintersport-
image, al wordt het door veel
Nederlanders gemeden omdat
het er zo deftig zou zijn. Er
bestaan inderdaad nog wel een
paar plaatsen die de haute chi
que nooit zullen afzweren, hun
aantal telt in het totaal be
stand echter niet eens mee en
voor de rest doen de Helveten
hun uiterste best dat lastige
predikaat deftig kwijt te raken.
Magnifiek zijn de Zwitserse
skigebieden, van de Wallis in
het westen tot Graubünden in
het oosten, zuiver sporttech-
nisch gezien zelfs beter dan die
van Ooostenrijk.
Sinds een jaar of wat bewegen
zich ook de Skandlnavische
landen, Noorwegen Zweden en
Finland in de Westeuropese
klantenkring. Eerlijkheidshal
ve dient gezegd dat geen van
die drie, wat betreft de alpine
skimogelijkheden kan wedijve
ren met de Alpenlanden. De
fervente langlaufer met de con
stante blik op oneindig kan
zich daarentegen geen beter
werkterrein voorstellen. De
prijzen zijn er echter behoorlijk
gekruid, vooral de drankjes
vereisen een zeer ruime bud
gettering.
Het wintersportgebeuren
speelt zich af in streken die
klimatologisch sterk afwijken
van wat wij gewend zijn De
kleding dient derhalve te zijn
aangepast, hetgeen overigens
niet impliceert dat men zich
helemaal in het nieuw moet
steken.
Bij wat rondsnuffelen in de
kleerkast komt men heus veel
dingen tegen die zeer goed
bruikbaar zijn. al zullen ze niet
altijd beantwoorden aan de de
creten van de modekoningen.
Het is. zeker voor dames, leuk
te flaneren in de laatste crea
ties van de vindingrijke coutu
riers en wie zich die weelde kan
veroorloven hoeft het niet te
laten. Dat geldt niet alleen
voor de skiër maar voor ie
dereen.
Een redelijke collectie sokken,
bij voorkeur de zogeheten
Noorse of van badstof, maillots
(ook voor heren), twee water- of
vochtwerende broeken, een
anorak (windjack) met capu
chon. gewoon warm maar voor
al niet te dik ondergoed, enkele
pulli's die onder een pullover
worden gedragen. Een lekker
zittende trui is nooit weg. even
min een muts of als alternatie
ve oorwarmhouders, een haar
band.
Skiërs, dus ook langlaufers
completeren hun uitzet met le
deren handschoenen of wan
ten. Een paar schoenen met
goed geprofileerde rubberzolen
zijn onmisbaar om de benen op
het gladde en hellende vlak
aan de onderkant te houden.
Skiën in een spjkerbroek is een
afwijking waarmee veel Neder
landse jongelui zijn behept. Bij
wat diepere sneeuw worden de
pijpen kletsnat en bevriezen
onmiddellijk. Verstijving van
de spieren en kramp zijn de
gevolgen.
Skiën is een fascinerende sport
maar er zitten wel enkele, on
vermijdelijke vaste lasten aan
Beginners die er nog niet van
overtuigd zijn of ze zo'n inten
sieve vakantie wel ambiëren
doen er verstandig aan min
stens het eerste jaar het beno
digde materiaal te huren.
Waar dat moet gebeuren, hier
of op de plaats van bestem
ming, is een gemakkelijke
vraag geworden sinds de Ne
derlandse sporthandelaren
zich zo degelijk in de winter
sportmaterie hebben verdiept.
Ze werken met dezelfde mer
ken als hun buitenlandse colle
ga's. hun werkplaatsen zijn
minstens even goed geoutil
leerd en de ontwikkeling van
de controle-apparatuur wordt
op de voet gevolgd.
Hier is het noodzakelijke pas
sen en afstellen van de bindin
gen zelden of nooit een haast
klus, in de wintersportoorden
is dat maar al te vaak wel het
geval, zeker op de spitsuren als
de vers aangekomen gasten bij
de verhuurders in de rij staan.
Daarenboven, de huurtarieven
zijn hier doorgaans lager dan in
het buitenland. Het komt voor,
en dat is dan het enige nadeel,
dat in geval van ski-panne de
sportharidelaar ter plekke een
langzaam-aan-actie demon
streert als stil protest tegen het
feit dat de spullen niet bij hem
zijn gehuurd.
Bij aankoop van ski's moet
men niet al te zeer op de prijs
beknibbelen en wie toch wat
voordeliger uit wil zijn kan pro
beren overjaarse modellen op
de kop te tikken. Bezuinig in
geen geval op de bindingen,
spaar liever op een ander ge
bied iets uit.
In het algemeen kan worden
gesteld dat de lengte van de
ski's (zeker voor beginners) on
geveer gelijk moet zijn aan de
lichaamslengte, eerder iets
minder dan meer
De laatste jaren is de compact-
ski erg „in", voornamelijk om
dat ze erg wendbaar en zeer
gemakkelijk bestuurbaar zijn.
Dat ze bij hogere snelheden
niet zo'n vaste ligging hebben
als de langere normaal ski is
een euvel waar de „Anfönger"
weinig hinder van ondervindt.
Zeker zo belangrijk als ski's en
bindingen zijn de schoenen. Ze
dienen te worden gepast met
skisokken aan. Te krap bete
kent last van koude voeten,
blaren en kramp, zitten ze te
ruim dan gaat een deel van de
grip op de ski verloren en dat
is, behalve hinderlijk ook ge
vaarlijk.
De hedendaagse schoenen zijn
bijna allemaal van kunststof,
ze hebben de ideale lederen
schoenen helaas bijna volko
men uit de markt gewerkt.
Houd er rekening mee dat die
produkten uit het scheikundig
laboratorium stug zijn en blij
ven, dat ze zich niet naar de
voet zetten.
Neem geen schoenen mee met
extreem hoge schacht, al staat
het nog zo race-achtig. Artsen
en chirurgen die 's winters vrij
wel dagelijks met de onaange
naamste kant van de skisport
worden geconfronteerd raden
dat ten sterkste af. Het gefor
ceerd krom lopen en staan, dag
in dag uit, kan funeste gevol
gen hebben, zeker bij kinderen.
Van de honderdduizenden Ne
derlanders die op winter
sport" vakantie gaan beoefe
nen nog geen 50% het alpine
skiën. De meesten zoeken d?
besneeuwde bergen op om te
genieten van de vroege zon en
droge vrieskou, voor het ma
ken van lange wandelingen
door de imposante natuurge
bieden.
Voor de variatie spelen ze een
potje curling (in Oostenrijk
heet iets soortgelijks Eisstock-
schiessen), trekken er met een
arreslee op uit. binden de
schaatsen onder, vermaken
zich met rodeln. de racevorm
van ons sleetje rijden of gaan
toeren op de skibob. een soor
tement sneeuwfiets.Sinds en
kele jaren is aan die reeks van
recreatieve mogelijkheden het
langlaufen als nieuw facet toe
gevoegd.
Het is weliswaar de meest oor
spronkelijke tak van de skis
port maar werd nog niet zo heel
erg lang geleden nauwelijks er
gens anders dan in de Skandl
navische landen bedreven. Te
genwoordig is het ook in de
Alpenlanden zo'n vanzelfspre
kendheid dat nagenoeg elk
wintersportoord goede, voorge-
spoorde trajecten (loipe) heeft.
Het is veel gemakkelijker te
leren dan afdalingsskiën en zo
goed als ongevaarlijk.
De vaak gehoorde uitspraak
dat langlaufen een bezighoude-
rijtje is voor oudere mensen is
je reinste kolder. Het is wel
degelijk een sport die per dag
een portie conditie vergt waar
je het alpine skiën een week
mee kunt uitzingen. De uitrus
ting van de langlaufer verschilt
op ettelijke punten van die van
de afdallngsskiër, is trouwens
ook stukken goedkoper. Een
goede sporthandelaar weet er
zijn weetje over.
Iedereen die op wintervakantie
actief bezig wil zijn moet goed
voorbereid aan de start komen.
De simpelste methode is vroeg
tijdig beginnen met het los
wrikken van stijve spieren, dat
kan al met fietsen of stevige
wandelingen maken.
Zeer geschikt is het volgen van
skigymnastiekcursussen die
onder auspiciën van de Neder
landse Ski Vereniging in veel
plaatsen van het land worden
gegeven.
De grondbeginselen van de ski
technieken kunnen voortreffe
lijk worden geleerd op de diver
se borstelbanen die we hebben
Inlichtingen daarover vertrekt
de Nederlandse Ski Vereniging
in Den Haag, telefoon 070 -
544000. Prins Mauritslaan 37.
Het nare verhaaltje waarin
skiën en benen breken syno
niem zijn is niet meer van deze
tijd. Door de perfectionering
van de bindingen daalde dat
soort ongevallen aanmerkelijk.
Waarmee niet gezegd is dat
skiën geen risiko's meer in
houdt. De gevaren komen nu
uit een andere hoek. In verge
lijk met vroeger steeg het aan
tal hoofd- en schouderblessu
res door „aanrijdingen" op de
vaak zeer druk bezette pistes.
Overschatting van eigen kun
nen op de goed geprepareerde
en fijn geëgaliseerde pistes
heeft eveneens menigeen een
retoertje op de ongevallenslee
bezorgd. Artsen en chirurgen in
de berglanden zijn uitermate
bekwaam in het repareren van
geschonden ledematen maar
de grap kost doorgaans han
denvol geld.
Men is derhalve verplicht een
goede, alles dekkende extra
vereekering af te sluiten, de
meeste in Nederland geldende
polissen sluiten ski-ongevallen
uit.
Wie per eigen auto op winterva
kantie wil, kan dat zonder be
zwaar doen. De snelwegen,
waarvan men zoveel mogelijk
gebruik moet maken, worden
de hele winter berijdbaar ge
houden. Onaangename verras
singen kunnen natuurlijk op
treden zeker als men de hoofd
wegen moet verlaten om het
einddoel te bereiken.
Sneeuwkettingen behoren ei
genlijk tot de standaarduitrus
ting. Alhoewel duurder kunnen
ze beter in Nederland worden
gehuurd dan onderweg. Het
voorkomt uren wachten als. bij
plotselinge overdadige sneeuw
val het verkeer stagneert en
iedereen op kettingjacht gaat
In alle landen waar wintersport
wordt bedreven is het rijden
met kettingen op bepaalde be-
rgtrajecten verplicht en wie
zondigt kan rekenen op een
stevige aanpak van de politie.
Laat de auto enkele weken
voor de vertrekdata grondig
nazien en vraag speciale aan
dacht voor de contactpunten,
bougies, banden en remmen.
Het koelwater moet zoveel an
tivries bevatten dat het een
temperatuur van -3o kan weer
staan, hetgeen eveneens geldt
voor het reservoir van de rulte-
sproeier. Een reserveflacon an
tivries behoort in de auto en
niet in de kofferruimte te
worden meegenomen.
Denk aan de portiersloten, ze
kunnen bevriezen, minstens
één dient met grafiet te worden
vertroeteld. Aan te raden is een
natte spons en een droge doek
mee te nemen voor het schoon
maken van de lampen, een ma
tje of oude deken om droog te
liggen als de kettingen moeten
worden gemonteerd, een
schopje om de sneeuw voor de
wielen te verwijderen en een
zaklantaarn om te kunnen be
kijken waar men mee bezig is
want in de duisternis op de tast
werken valt onder de hoogst
onaangename bezigheden.
Op de Duitse Autobahn zal ook
dit jaar nauwgezet worden ge
controleerd of het op het dak
van de auto meegevoerde ma
teriaal. ski's, sleetjes, skibobs.
deugdelijk zijn vastgesjord.
Zo onrustbarend steeg het aan
tal ongevallen, veroorzaakt
door afwaaiend materiaal dat
de Duitse politie overweegt een
verbod uit te vaardigen op ver
voer van die spullen bulten de
auto.
Adressen van de buitenlandse
nationale verkeersbureaus:
Zwitserland: Nationaal Zwit
sers Verkeersbureau, Ko
ningsplein II, Amsterdam.
Telefoon 020 - 222033
Italië: Nationaal Italiaans
Verkeersbureau, Stadhou
derskade 103, Amsterdam.
Telefoon 020 - 733264
Oostenrijk: Oostenrijks Toe
ristenverkeersbureau, Sin
gel 464 Amsterdam. Tele
foon 020 255933
Frankrijk: Nationaal Frans
Verkeersbureau, Prinsen
gracht 670, Amsterdam. Te
lefoon 020 - 247534
Joegoslavië: Nationaal. Joe-
goslavisch Verkeersbureau,
Vijzelstraat 4, Amsterdam.
Telefoon 020 220483
Noorwegen: Noors Nationaal
Verkeersbureau, Leldse-
straat 74, Amsterdam. Tele
foon 020 222545
Finland: Fins Nationaal Ver
keersbureau. Kleine Gart-
manplantsoen 21. Amster
dam. Telefoon 020 244799
Zweden: Zweeds Nationaal
Verkeersbureau. postbus
85884, Den Haag
West-Duitsland: Duits Natio
naal Verkeersbureau. Spui
24, Amsterdam. Telefoon 020
241293
DINSDAG
28 8EPTEMBER
1978
PAGINA
