llegaartje vol houterige vluchtpogingen
Blanke
huurlingen, ruwe pit
liet monster
ordt groot
Uit brieven van lezers
1AËLISCHE FILMWEEK
'Deel kritiek op
miljoenennota
onrechtvaardig'
Prolongaties
en reprises
Waar draaien de
Israëlische films?
AASGIEREN VALLEN AAN
HEN,
HET TWEEDE OMEN
I 22 SEPTEMBER 1978 TROUW/KWARTET11
Scene uit „De aasgieren"
van acteurs, zoals men dat noemt.
Wat deert ze het bedrog?
Rotterdam-Arena en Cineac
A.D.. 16 jr.
Amsterdam-Cineac Damrak I
en City 7; Den Haag-Passage;
Dick Ouwendijk
Van een onzer verslaggevers
SCHIPHOL Minister Andriessen
(financiën) vindt de kritiek op miljoe
nennota en troonrede voor een deel
onrechtvaardig. Hij is teleurgesteld,
dat een aantal zaken „weinig aan
dacht" heeft gekregen.
In de commentaren is volgens An-
dreissen, te weinig naar voren geko
men, dat het kabinet ook recht
streeks de werkgelegenheid bevor
dert. To.t 1984 zullen 84.000 nieuwe
arbeidsplaatsen geschapen worden
bij overheid en semi-overheid, zei An
driessen gisteren op Schiphol. De be
windsman vertrok naar de Verenigde
Staten, waar hij zal deelnemen aan
de Jaarvergadering van het internati
onale monetaire fonds en de wereld
bank. Andriessen benadrukte op
Schiphol nog eens, dat ondanks de
ombuigingen de collectieve uitga
ven (overheid, sociale uitkeringen)
nog groeien.
Evenals minister Albeda (sociale za
ken), vorige week zei Andriessen gis
teren dat het kabinet bereid is over
alternatieven voor het bezuinigings
plan Bestek '81 te praten. In navol-
Sng van Albeda stelde hij nadrukke-
k voorwaarden aan eventuele ande
re voorstellen: ze moeten „realis
tisch" zijn, en niet leiden „tot uitstel
van wat absoluut noodzakelijk 18
voor versterking van de economie."
Ondernemingsraad (3)
Met de wijzigingsvoorstellen van het
CDA ben ik het volledig eens. Einde
lijk is het zover dat men inziet, dat
het de meest Christelijke vorm is, zo
de ondernemingsraad samen te stel
len. Lang, veel te lang is het zó ge
weest, dat de werknemer geen enkele
invloed op de gang van zaken in de
onderneming had. Fout! De meest
christelijke gang van zaken is, dat
werknemers volledig mee beslissen
over het wel en wee van een onderne
ming. Daar moeten ze, door een on
dernemingsraad, de gelegenheid voor
krijgen. Vergaderen zonder de direc
teur! Natuurlijk moet daarna, pas
daarna, overleg plaats hebben met de
directie. Zo zie ik het. als de meest
juiste gang van zaken, en ook christe
lijk verdedigbaar! Daar mag het CDA
niet voor opzij gaan.
Drachten H. Stelwagen
Het Dorp (slot)
Reactie op het schrijven van de heer
J. Martens (Trouw 11 september) over
„Het Dorp". HIJ schijnt helemaal niet
op de hoogte te zijn van allerlei socia
le wetten. Alle werknemers in „Het
Dorp" vallen wettelijk onder een
CAO, alleen diegenen met een relatief
hoog Inkomen, zoals directie e.d. val
len er niet onder. Overkomt hen wat
(in dit geval ziekte van de heer Bijle-
veld) dan zal er een regeling getroffen
worden, die goedkeuring moet krij
gen va* het COZ (Centraal Overleg
Ziekenfondsen). „Het Dorp" valt on
der de AWBZ (Algemene Wet Bijzon
dere Ziekte-onkostenverzekering),
wettelijk, geen liefdadige fondsen.
Daar sommige bewoners werken, an
deren een behoorlijke WAO-uitkering
ontvangen, een gToep AAW en ande
ren AOW-uitkeringen hebben, kan ie
der een steentje aan de dure verpleeg-
prijs bijdragen en houdt genoeg over
om geen „armoedig" bestaan te lel
den. Wij zullen echt nergens voor op
hoeven te draaien en ik hoop nog lang
op de Enkweg te wonen, waar we het
goed met elkaar hebben (dogela's en
bewoners) en het zo willen houden.
Laat het „geroddel" nu eens afgelo
pen zijn.
Arnhem J. Schakel
Barry Lyndon Fascinerende
film van Stanley Kubrick over
de verre, vreemde, koude we
reld van het verleden. De gehe
le week in Springhaver,
Utrecht.
Que la Fête commence
Voorbeeldige historische film
met talloze dubbele bodems
van Bertrand Tavernier. De
gehele week in Studio, Eind
hoven.
Casanova Fellini plaatst de
legendarische vrouwenheld
tegen een decor van barbaarse
en bizarre fantasie. De gehele
week in Tivoli, Den Helder.
Padre Padrone Prachtige
film van de Italiaanse gebroe
ders Taviani over een Sardijn-
se herdersjongen, die zich be
vrijdt door de macht van het
woord. De gehele week in
Shaffy, Amsterdam; van 22 tot
24 september in De Krabbe-
dans, Eindhoven.
Deutschland im Herbst Epi-
sodenfilm van jonge Duitse re
gisseurs over de gebeurtenis
sen die zich vorig jaar oktober
afspeelden in West-Duitsland
(de moord op Schleyer, het ka
pen en bevrijden van een
vliegtuig, de dood van drie
RAF-leden in de Stammhelm-
gevangenis). De gehele week
in Tuschinski 5, Amsterdam
en Alhambra 4, Enschede.
Ludwig Sombere film vol
pracht van Luchino Visconti
over de ongelukkige Beierse
konig Ludwig. De gehele week
in Uitkijk, Amsterdam en Uit
kijk, Den Haag.
2001, A Space Odyssey De
beste science-fiction-film ooit
gemaakt, door grootmeester
Stanley Kubrick. De gehele
week in Palace, Haarlem.
Der Amerikanische Freund
Voortreffelijke psychologi
sche thriller van de Westduit-
se cineast Wim Wenders, geba
seerd op een boek van Patricia
Highsmith. De gehele week in
The Movies, Amsterdam.
Una giornata particolare
Ontroerende film van Ettore
Scola over twee kleine mensen
die worden fijngemalen door
de molens van Mussolini's dic
tatuur, met Marcello Mastroi-
anni en Sophia Loren in de
hoofdrollen. De gehele week in
The Movies 2, Amsterdam;
Studio, Maastricht en Saskia,
Eindhoven.
De Mens uit Marmer Monu
mentale film van de Pool
Andrzej Wajda over een arbei
der die eens in marmer werd
vereeuwigd en daarna in ver
getelheid verzonk. De gehele
week in Cinetol II, Amster
dam en Filmhuis, Groningen,
De oude man uit Floch
„Fantasia on an Romantic Theme"
(„Fantasie op een romantisch the
ma") van Vitek Tracz is een sprookje,
niet kinderlijk, wel kinderachtig. Een
sombere man met een kaal hoofd,
relatieproblemen en zelfmoordnei
gingen wordt, als hij boven het graf
van de onbekende soldaat hangt te
bungelen, gered door een Zweedse
koningin, die stad en land afreist om
een passende echtgenoot te vinden.
Ze besluit hem een romantisch avond
te schenken om hem weer goesting in
het leven te geven, een zeer verliefde,
onaantrekkelijke vrouw poogt hem
Rockinghorse: 27 sept. Studio Gro
ningen; 22 sept. Studio, Nijmegen; 23
sept Camera 2, Tilburg; 24 sept. Ca
mera, Leiden.
The Garden: 22 sept Studio, Gronin
gen; 23 sept. Studio, Utrecht; 24 sept.
Studio, Nijmegen; 25 sept. Camera 2,
Tilburg; 26 sept. Camera, Leiden.
I Love you Rosa: 23 sept. Studio,
Groningen; 24 sept. Studio, Utrecht;
25 sept. Studio, Nijmegen; 26 sept.
Camera 2, Tilburg; 27 sept. Camera,
Leiden.
Only Today: 24 sept. Studio, Gronin
gen; 25 sept. Studio, Utrecht; 26 sejrt.
Studio, Nijmegen; 27 sept. Camera 8,
Tilburg.
Floch: 25 sept. Studio, Groningen; 2J
sept. Studio, Utrecht; 27 sept. Studio,
Nijmegen; 22 sept. Camera, LeideB.
I was born in Jerusalem: 26 sept
Studio, Groningen; 27 sept. Studio,
Utrecht; 22 sept. Camera 2, Tilburg;
23 sept. Camera, Leiden.
Intussen vergeefs te winnen en het
eindigt toch met zelfmoord, maar
niet van de man. Goedendag.
Om de weinig aanlokkelijk reeks te
besluiten: „Only Today" van Zeev
Revah is een liefdesgeschiedenis, ge
situeerd rond een markt vol kleine
luiden. Typetjes dus. Er wordt zo
gruwelijk in geschmierd dat het
zweet je in de handen staat en de
tenen krommen in je schoenen. De
film lijkt niet anderhalf uur, maar wel
zes uur te duren. Dat geldt voor meer
films uit deze mislukte manifestatie.
Een veeg teken.
V. Wielek-Berg
ar jaar geleden viel de
van de toen gehouden
che filmweek zeker
gatief uit: er was welis-
een sprake van mees-
:en, maar de conclusie
th lulden dat wij hier In
pnd reden hadden onze
5{ af te likken als er
an een dergelijke kwa-
e orden geproduceerd.
de nieuwe Israëlische film-
altorganiseerd door CRM in sa-
ing met de Nederlandse
bond) is een bittere teleur-
De zeven films, die in de
21 tot en met 27 september
Wf den zullen worden vertoond,
een vreemd allegaartje, ge-
|t door een pijnlijk gebrek
-itmanschap en heerschappij
t J tof zodat het is alsof alles als
|sen je vingers doorloopt en
pijnlijke hang naar escapis-
vlucht uit de problemati-
kelljkheid: in het verleden,
O. ythe, in het sprookje en in
komedies met grove kluch-
aa{
Mch wel opmerkelijk, dat ln
de zeven hoofdfilms geen
voorkomt. Als met het vlie-
ivertapijt schijnen ze uit het
ld te zijn overgebracht naar
«rieer grazige weiden elders op
idbol. En de film waarin ze
Jcomen, „I was born in Jeru-
geproduceerd, geregisseerd
gen door Jehoram Gaon, een
doet denken aan Gert'Tim-
I wekt een aan afschuw gren-,
keer door de bigotte hysterie,
I het verleden en heden van
ai wordt verheerlijkt, verdoe-
-.[erkitscht.
f,«ieb ik zoveel enge typen bij
jzien, terwijl ik na die „reis
Beeld uit Rosa I love You
door Jeruzalem" even onkundig was
van wezen en gezicht van de stad als
voordien.
Jonge Cinema
Is het in Israël werkelijk zo slecht
gesteld met de film? We mogen het
betwijfelen. Uit een artikel in het
Engelse filmtijdschrift „Sight and
Sound" maakte ik namelijk op, dat er
(overigens reeds tien jaar lang) een
groep cineasten aan het werk is, die
de confrontatie met actuele proble
men niet schuwt. Maar deze „Jonge
Israëlische Cinema" is in eigen land.
weinig populair en de fondsen die de
overheid verstrekt worden steeds
schrieler.
Doch onder de jongeren is een steeds
sterkere drang naar een realistische
benadering merkbaar, op de televisie
is reeds sprake van een zekere door
braak (er worden probleemgebieden
verkend, zoals de pQsitie van de Ara
bieren, de grenzen, de oorlogen, de
eenheid, de conflicten tussen de di
verse bevolkingsgroepen, de armoe
de), dus misschien is er nog hoop voor
de Israëlische cinema.
Gezien het feit dat er in Israël wel
films gemaakt worden die Interessant
zijn omdat ze een inzicht pogen te
geven in gecompliceerde vraagstuk
ken, mogen we wel degelijk spreken
van een voor deze filmweek allermise-
rabelste keuze, blijkbaar eerder inge
geven door angst en afweer, dan door
het eerlijk zoeken naar enig formaat.
Hobbelpaard
Van de „Jonge Israëlische Cinema" is
slechts één film vertegenwoordigd:
„Rocking Horse" oftewel „Hobbel
paard" van Yaki Yosha, het verhaal
van een schilder die uit Amerika naar
Israël terugkeert, daar zijn vader
vindt als een seniele, stervende man
en besluit een film te maken over de
afstamming van zijn ouders. Inder
daad is dit de enige film, waarin iets
persoonlijks overkomt, er zijn flitsen
die gedachten en gevoelens op gang
brengen. Maar het is wel vreemd, dat
in de folder een veel uitgebreider en
samenhangender verhaal wordt ver
teld dan in de film en dat de tijdsduur
ook blijkt ingekort. Zo blijft de vraag
of de rommeligheid en onbegrijpelijk
heid van „Rockinghorse" niet te wij
ten is aan het feit dat er om de een of
andere reden een stuk aan ontbreekt.
De rest
En voor de restWelnu, „I Love
you Rosa" van Moshe Mizrahl (de
film is overigens ai oud) is niet onaar
dig, omdat hij enige kennis over
brengt over zeden en gewoonten in
het verleden (een vrouw die Jong we-
duw is geworden moet wachten tot de
broer van haar man, een kind nog,
volwassen is en haar vrij kan geven,
maar de knaap wordt verliefd op
haar, zij op hem en ten slotte resul
teert het in een huwelijk). Er wordt
goed in gespeeld het camerawerk is
redelijk, allemaal meegenomen.
„The Garden" van Victor Nord is een
soort mythe over een oude man die
weigert zijn tuin te verkopen en
wordt gestaafd door het opduiken
achter het groen van een al dan niet
krankzinnig, al dan niet doofstom
meisje dat hij voor een engel houdt.
Nu ja, wie zit daar op te wachten.
„Floch" van Daniel Wolman is een
uiterst eigenaardige satire over een
oude man die na de dood van zijn
enige zoon, schoondochter en* klein
kind zijn oude vrouw verstoot omdat
hij wordt bezeten door de obsessie
nog een zoon te kweken. Misschien
geen slecht uitgangspunt, maar wat
er dan volgt, daar kan een gewoon
mens geen chocola van maken. In elk
geval ontmoet Floch niets anders dan
derderangs acteurs die de kronkelig-
ste dingen doen en of het een droom
is, of een komedie, of een tragedie, ik
zou het warempel net weten al zag ik
de film tien keer.
Misschien heeft het er niets
mee te maken, maar de activi
teiten van een groep huurlin
gen in Afrika, gebracht onder
de titel „Aasgieren vallen
aan" hebben bitter weinig te
maken met de zachtmoedige
activiteiten van „de wilde
ganzen".
En dat is toch de oorsponkelijke be
naming van de film „The wild
geese" getrokken uit het gelijkna
mige boek. Het zijn overigens geen
echte „aasgieren", die in de film ope
reren. Het gaat om lieden die, zonder
harde praktijken te schuwen, feitelijk
meer last hebben van een nobele dan
van een verdorven inborst. Zoals al
gezegd, het gaat om huurlingen. In
Afrika. De regisseur Andrew McLag-
len, die verscheidene actie-westerns
op zijn naam heeft staan, schijnt er
behoefte aan te hebben gevoeld, om
de zwarte reputatie van de blanke
huurlingen in Afrikaanse gebieden
wat witter te kalken. Het is met de
reputatie van de blanken in het zwar
te werelddeel niet al te best gesteld,
zodat een nummertje edelaardigheid
er best nog wel in kan.
Corruptie
Het verhaal is er een over corruptie.
In een Afrikaanse staat wordt de
vroegere president van weer een an
dere Afrikaanse staat gevangen ge
houden. De naam van de man is Lim-
bani. Hij is een man met hoge idea
len, die voor Afrika maar één toe
komst aangewezen acht: hulpvaardig
samengaan van beter geschoolde en
toegeruste blanken met tegemoetko
mende, alle wrok afzwerende weetgie
rige zwarten. Zijn plaats is ingeno
men door een zwarte dictator, die er
alles aan gelegen is om met zijn idea
listische tegenstander af te rekenen.
Hij wordt daarin weerstreefd door de
leider van een Europees concern, een
op koper azende multinational. Huur
lingen worden door die leider in
dienst genomen ten einde Limbani te
bevrijden. Dan heeft het concern een
flinke troef ln handen, om concessies
van de zwarte usurpator, Limbani's
tegenstander, af te dwingen. De huur
lingen, die de zaak aanvankelijk al
leen voor geld wilden opknappen, ra
ken diep onder de indruk van de
voornaamheid van geest bij Limbani
en laten zich liever afmaken dan Lim
bani uit handen te geven.
Kwalijk
Wie van actie-films houdt, heeft aan
het bovenstaande voldoende; het zou
zonde zijn om bij voorbaat de pret
van een bloederige actie-avond te
vergallen. Naast de actie zijn er ande
re componenten, die van kwalijker
gehalte zijn. Door alles heen stréélt
de meerderwaardigheid van de blan
ken. Ze zijn, althans volgens het
beeld van de film, dé aangewezen
beschermers van een misleide bevol
king. Met schoon geweten kunnen zij
gewelddaden plegen. Feitelijk wor
den ze door dat geweten tot die ge
welddaden geprest. Ze vallen als
blanke deugdzame martelaren van de
zwarte zaak. In tegenstelling tot een
Cubaan, die een handlanger is van
zwarte usurpatie. Aan de film is me
dewerking verleend door een keur
in „Damien, bet tweede Omen"
Omen", de film over het bovennatuurlijke monster-
V het engelengezichtje dat werd uitgebroed om de
vernietigen en alvast begon met het argeloos uit-
van zijn pleeggezin en omgeving, is een vervolg
belt*
tder, want „Het Omen", on-
bovennatuurlijk tintje
rs dan een doodgewone ou-
griezelfilm met spannende
lad onverhoeds veel succes,
ie deel is door een andere
gemaakt (Richard Donner
angen door Jack Taylor) en
ed te merken: De film is
estroomlijnder, commercië-
'r naïef, daardoor ook min-
ekkelijk. Het gruweljong
el uitgevallen jongetje met
tjes) is intussen dertien ge-
n de boeken (in casu de
ag van Johannes) gaan
hem wacht ligt hem eerst
op de maag, maar na een
etensstrijd gaat hij er best
gen. Voor en na beweegt
en zich in een uiterst gefor-
ülieu, waardoor de regis
seur de kans kreeg om enig, overigens
nogal vaag en vrijblijvend, verband
te leggen tussen de werken van de
anti-christ en grootkapitaal plus le
ger (het knaapje wordt gedrild op een
enge militaire school). Iedereen die
hem een strobreed in de weg legt gaat
eraan: en wordt blindgepikt door een
krassende raad en vervolgens door
een hartaanval; geëlectrocuteerd in
een dolgedraaide lift; doodgestoken
door magische dolken.
Wederom overwint het kwaad, doch
dat zal niet zo blijven. Driemaal is
scheepsrechter nietwaar, daarom zal
in de derde film over die vermaledijde
Damien het goede overwinnen en de
hoofdpersoon sterven, 't Wordt tijd.
Amsterdam-City I: Enschede-Lumiè-
re; Den Haag-Apollo I; Groningen-
City I; Rotterdam-Cinerama;
Utrecht-Catharijne I, 16 jr.
