Theologie in Rusland
nog taboe voor vrouwen
Roosevelthuis
gerenoveerd
Soms lach je,soms huil je
X
Uit brieven van lezers
Trouw
KERK IN DE WERELD
:cU
Seminarie Zagorsk trekt veel studenten
VOORBUG Al
Boek van paus in Nederland
Conferer
Zendingskalej*
chr. geref. k£L
Eerherst^
voor Mai
DONDERDAG 21 SEPTEMBER 1978
KERK
TROUW/KWARTET
ID'
door Jac. Roos
Oit jaar kwamen 230 studen
ten aan de theologische oplei
ding van de Russische ortho
doxe kerk in Zagorsk bij Mos
kou. Het totaal aantal steeg
hierdoor tot 1226. De lagere
opleiding. het seminarie,
wordt gevolgd door 300 stu
denten, op de academie zitten
104 studenten en 822 volgen
de schriftelijke cursus.
In Leningrad en Odessa zijn de eer-
ste-jaarsklassen uitgebreid met pa
rallelklassen. Ook daar groeit het
theologisch onderwijs De opening
van de cursus in Zagorsk viel samen
met een vergadering van de oecume
nische werkgroep voor informatie in
Europa, die gast was van de Russi
sche orthodoxe kerk. Zagorsk ligt ze
ventig kilometer ten noorden van
Moskou Volgens mijn reisgids is hier
bezienswaardig: „Een museum van
kunst en geschiedenis, dat prachtige
relikuieén bevat van Russische cul
tuur uit de 15e tot de 17e eeuw."
Levend centrum
In werkelijkheid is Zagorsk echter
het lévende centrum van de Moskou-
se orthodoxe kerk. De gehele plaats is
gestempeld door het Drievuldig
heidsklooster. een z.g. Lavra. uit de
14e eeuw; in dit grootse complex van
kerken en gebouwen zijn het semina
rie en de theologische academie van
de Russische orthodoxe kerk gehuis
vest. Er is inderdaad eveneens een
museum dat onder meer unieke iko-
nen bevat.
Naast de honderden studenten die
hier vertoeven zijn er ook voortdu
rend de pelgrims ze komen uit het
gehele land die een levendige be
drijvigheid geven aan dit klooster
complex. Behalve in Zagorsk bevin
den zich eveneens een seminarie en
theologische academie in Leningrad
en nog een seminarie in Odessa.
Stijgende lijn
We spraken met docenten en studen
ten. De toeloop van studenten gaat
de laatste jaren in stijgende lijn, men
kon alle aanmeldingen niet honore
ren. Overigens neemt onder de Russi
sche bevolking in 't algemeen de
geestelijke belangstelling toe, verna
men we. en vooral onder de jeugd.
Alleen bij de Orthodoxen vragen we.
Neen. dit verschijnsel is ook bij de
Baptisten merkbaar.
Hoe zijn de onderlinge verhoudin
gen? vragen we verder.
Goed en broederlijk, alleen kwantita
tief gezien en historisch zijn wij. de
Russische orthodoxe kerk. natuurlijk
dominerend.
kerk zich niet met de ideologie van de
staat meten wil.
IK probeerde vol te houden: Mar hoe
komt men dan naar de kerk? Doet u
bijvoorbeeld aan evangelisatie?
Nee, zending en evangelisatie zijn
hier niet nodig, iedere priester is im-
njers evangelist en zendeling.
En de kanalen van radio en tv staan u
ook niet ter beschikking?
Nee, maar a) daar is altijd de heilige
liturgie, met prediking, liederen, de
gebeden en ikonen;
b) vergeet u niet het vanzelfspreken
de contact binnen het gezin, tussen
buren en collega's, terwijl ook infor
meel. bijvoorbeeld op verenigingen,
christenen en niet-christenenen el
kaar regelmatig ontmoeten.
c) dan noemen we nog de kerkelijke
publikaties, vooral het Tijdschrift
van het Moskouse Patriarchaat, dat
driemaal in de maand verschijnt. De
oplaag is niet groot. 20.000 plus enke
le duizenden exemplaren in de engel
se taal, maar het doet zijn werk.
In ieder geval kunnen we na zestig
jaar Sowjet-Uniet zeggen: We leven
nog steeds!
Beroepingswerlfj!
NED. HERV. KERK
Beroepen te Zwijndrechl
jes te Hoogvliet; te H;
der te Bruchem-Kerkwiji
en te Driesum: J. van
Meerkerk.
Aangenomen naar
Driebergen te Westerhaj
Bedankt voor Dirksland
Hilversum; voor Aalbui
mer te Lunteren.
Ent4?e
GEREF. KERKEN
Aangenomen naar Amst
(ziekenhuispastoraat
niek): J. Pruim te Kooti
or
!D
ka
,an
«ar
it lidei
asj ns
ik n
prd'
hec
'r^k -
di<
okk
GEREF. GEMEENTE^
Beroepen te Poortvliet;
Drachten.
Os. F. J. Sinke*
<Uf
nl
Het Klooster (Lavra) van Zagorsk bij Moskou
Op 70-jarige leeftijd is
F. J. Sinke te Waalwijll
diende vanaf 1939 tot zif
in 1973 achtereenvolgens!
de gemeenten van Lanj
den de Lek. Meteren en E
se, Heteren, Ridderkerk je
iA
OP
Ii£
Welke oorzaak ziet u achter die toene
mende godsdienstige belangstelling? OoeninG
Heeft dit te maken met het feit dat 3
zin en doel van het leven toch te
weinig door het marxisme ingevuld
worden?
Ook als ik die vraag bij meer mensen
stel. krijg ik geen bevredigend ant
woord: We weten het niet. Blijkbaar
komen we hier op het terrein waar de
Met een kerkdienst van 8 uur tot
kwart over tien 's morgens waarin de
Godsmoeder een grote plaats in
neemt. zet de officiële opening van
studiejaar van seminarie en acade
mie in. Prachtig klinkt het gezamen
lijk gezang van professoren en stu
denten. De dienst, die door allen
staande meegemaakt wordt, eindigt
met 25 liederen die allen beginnen
met: Verheug u! gevolgd door een
juichend Halleluja en Amen.
Daarna lopen we mee met de proces
sie van docenten en studenten over
het hele kloosterterrein langs de ver
schillende kerken waarvan de gouden
uientorens in de zon blinken: de drie-
vuldigheidskathedraal, de kerk van
de nederdaling van de Geest en de
kathedraal van de ten-hemel-opne-
ming. Nadat op de trappen van de
kathedraal een groepsfoto gemaakt
is vindt een korte herdenkingsplech
tigheid plaats op het kerkhof waar
professoren uit oude tijden begraven
zijn. Het zingen van de dodenlitanie
is aangrijpend.
Voor het eerst op die dag mag men
dan gaan zitten, in de Aula, omringd
door de portretten van de vier patri
archen sinds 1917: Tichon, Sergius,
Alexij en Pimen.
Late roepingen
Er zijn ook „late roepingen" bij de
studenten. We spreken er twee: een
wat oudere filoloog hij spreekt
vloeiend frans, helaas een uitzonde
ring en de jonge fotograaf van het
Patriarchaat. Uit de toespraak van de
rector haal ik enkele zinnen zoals we
die vertaald kregen: God zelf heeft u
uitgekozen. De prediking is de eerste
taak van de theoloogEr is hier
vrijheid van godsdienst.- De wereld
verwacht het heil van God.
Zie, ik zend u uit in de wereld, is het
zendingsbevel van alle tijdenDe
verschillende vakken zijn evenzovele
facetten van de waarheid van
God
Opvallend voor ons is het dat dit alles
een volstrekte mannen-zaak is; de
vrouw in het ambt is zelfs nog niet ter
discussie.
Telegrammen met de beste wensen
voor het nieuwe studiejaar worden
voorgelezen; als die van Patriarch
Pimen vermeld wordt, zingen allen
staande het patriarchenlied. Het is
dan half drie in (Je middag, en het
einde van een norf-stop programma.
ge en invoer in Nederland van langza
me brommers zo u wil: snorfietsen,
die niet kunnen worden „opgevoerd".
Deze rubriek rs uitsluitend bestemd voor korte reacties op m deze krant gelezen
berichten, artikelen en commentaren, en niet voor open brieven, gedichten,
oproepen ol reacties op advertenties (deze laatste dienen tot de directie gericht te
worden) De redactie behoudt zich het recht van bekorting voor Hierover ol over
het met plaatsen (meestal door ruimtegebrek) kunnen wij helaas niet corresponde
ren Brieven adresseren aan Secretaris hoofdredactie Trouw, Postbus 859.
Amsterdam. Bij pubhkatie worden naam en woonplaats van de schrijver vermeld.
D. Vogelzang
Registratie
Zalm
Wij werden wat onaangenaam ver
rast door het niet geheel juiste stukje
over een witte zalm. die op Schier
monnikoog zou zijn gevangen (Trouw
16 september». Ten eerste zijn wij
geen sportvissers, maar leraren die
een groep 5 Havo-leerlingen van Col
lege Noetsele uit Nijverdal begeleid
den op een werkweek op Schiermon
nikoog. Een aantal leerlingen heeft
op het Wad gevist en de zalm gevan
gen. Ten tweede hebben wij helemaal
geen witte zalm gevangen, maar een
gewone zalm. Naast deze zalm wer
den nog drie finten gevangen. De
dieren worden overigens wel opgeno
men in de collectie van het Instituut
voor Taxononische Zoölogie afdeling
vissen van de Universiteit van Am
sterdam
Nijverdal
A. Kodde en W. de Jong
namens de leerlingen:
Matthijs, Tuijll
waarin opgenomen: De Rotter
dammer. met Dordts Dagblad.
Nieuwe Haagse Courant met
Nieuwe Leidse Courant
Uitgave: Trouw/Kwartet BV
Hoofdredacteur: Jenze Tamminga
Directeur mg O Postma
HOOFDKANTOOR
PoslDus 859
1000 AW Amsterdam
lel. 020-913456
teiei 13006
Postgiro 66 00.00
Bank Ned Oedietban*
Pekenmgrr 23 00 12 574
Gemeentegiro Amsterdam
X11000
REGIO ROTTERDAM/DORDRECHT
Postbus 948
3000 AX Rotterdam
lel 010-115588
lel 010-115700 (advertenties)
Westtkaak 4
Rotterdam
REGIO DEN HAAG/LEIDEN
Postbus 101
2501 CC Den Haag
lei 070-469445
Parkstraat 22
Den Haag
REGIO NOORD/OOST-NEDERLAND
(uitsluitend administratie)
Postbus 3
8000 AA Zwolle
lel 05200-17030
Melkmarkt 56
Zwo«e
Abonnementsprijzen:
1 15.47
Per kwartaal
1 46 40
Per jaar
183 40
Advertentietarieven oc aanvraag
Teletomsche
(z* i
Oogave fam*eber<trten 9-19 30 van
maandag t/ m vnfdag Op zondag van 18-
20 uur teleL 020-913456
Opgave rmm-advertenties tel
020-936868 ol SChr nel.|k aan Mim-Adv
afdeling postbus 433
1000 AK AMSTERDAM
Ad»esw|Z'g ngen uitsluitend schriftelijk
aan onze Amsterdamse adressen
Rij-examen (2)
Met de heer D. J. Bos (Trouw 16 sept.)
ben ik het helemaal eens. dat er een
te groot onderscheid wordt gemaakt
tussen rijvaardigheideisen voor berij
ders van motorrijwielen en die van
brommers. Ook brommers rijden 50 a
60 km/u. Echter men ik doet de
heer Bos, om genoemd verschil te
nivelleren een averechtse oplossing
aan de hand: hij wil als spreekbuis
voor zijn autorijscholen jongelui van
16 jaar examen laten doen voor rijbe
wijs ABE. Hij mag van mij aanne
men, dat het verkeersdodencijferdan
promDt met sprongen omhoog gaat.
Toch zit er een goede kant aan. dat
dit probleem eens wordt besproken
en onder de aandacht van de wetge
vers wordt gebracht. Brommers kom
ik overal tegen op de fietspaden
(waar ze m.i. niet thuis horen), op
wandelpaden, op het troittoir en op
de gazons van parken en plantsoe
nen. Als ik op mijn wandelingen door
brommers word gehinderd en ik zou
daar iets van willen zeggen, riskeer ik
een handgemeen. Nee, meneer Bos.
brommers en motorfietsen behoren
met (bijna) dezelfde maten te worden
gemeten, akkoord maar dan een rij
bewijs A voor 18-jarigen. Of: fabrica-
Graag willen we in het kort reageren
op het artikel in Trouw (12 septem
ber) over registratie van cliëntenge
gevens in de ambulante geestelijke
gezondheidszorg.
1. Het is misleidend om te zeggen dat
wij persoonsgegevens in de computer
stoppen. We doen niet anders dan een
reisbureau dat anoniem telt hoeveel
mensen en welk „type" mensen rei
zen naar welk land wensen. Met ande
re woorden: wij registreren hulpvra
gen en hulpverleningsroutes die daar
op volgen. Het gaat uitsluitend om
statische gegevens over sekse, leef
tijd en burgerlijke staat en de telling
is strikt anoniem. Het hele registra
tiesysteem wordt beheerst door een
reglement dat bepaalt dat het sys
teem géén databank over personen
mag zijn.
2. Het is prettig dat het bulletin van
de Cliëntenbond nu pleit voor het
opnemen van cliënten in commissies
van toezicht. De NVAGG-registratie
heeft zo'n commissie. Twee jaar gele
den hebben we de Cliëntenbond uit
genodigd daarin zitting te nemen.
Dat is toen afgewezen, maar we zul
len onze uitnodiging graag herhalen,
als de Cliëntenbond van mening is
veranderd.
Utrecht
M. Hoekstra/W. Geradts
Ned. Ver. voor ambulante
Geestelijke
Gezondheidszorg.
Hand of tong (2)
J. A. Domen (goed R.K.) verwijt prof.
Schillebeeckx (óók R.K.), in Trouw
van 18 sept.: „de H. Communie (dus
Christus zelf met vlees en bloed)
ontvangen terwijl hij een uitda
gende houding aannam door
nietop de tong te communiceren
en bovendien nogrond kij
ken om te zien wie er nog meer op de
hand communiceerden." Ten bate
van de tongcommunie eindigt Do
men met: „Paus Paulus VI had zijn
sterke voorkeur daarvoor uitgespro
ken, om van Maria, de moeder Gods,
maar niet te spreken." Ook de Petrus
Canisius vertaling (R.K.) geeft betref
fende het avondmaalsbrood:
„Neemt" (Mattheus 26 vers 26; Mar
cus 14 vers 22). wat het op de tong
communiceren onbijbels verklaart.
Voor wat de beker en wijn betreft,
geeft pas Mattheus 26 vers 27: „drinkt
allen hieruit". Het door de R.K. kerk
dit „allen" opzij te zetten, zal wel de
reden zijn dat de P.C. vertaling in
het vervolg steeds benut reeds bij
vers 26 (waarin: „Neemt en eet, dit is
mijn lichaam."), dat enkel het brood
betreft, als noot toevoegt: „Met deze
woorden veranderde Jezus brood en
wijn in zijn Lichaam en Bloed. „Maar
Johannes 6 vers 53-56 verbindt „vlees
eten en bloed drinken" onafscheide
lijk met elkaar. Nu de R.K. kerk aan
de massa de beker onthoudt, kan er
voor deze van geen „zijn bloed drin
ken" sprake zijn. Onaanneemlijk dat
de discipelen die de mede in levende
lijve aanwezige Heer. zagen en hoor
den, uit zijn woorden zouden hebben
opgevat dat zij zijn vlees aten en zijn
bloed dronken Dat zijn woorden
hierover zinnebeeldig dienen te wor
den opgevat, had zijn op Johannes 6
vers 51-58 volgende, nadere toelich
ting hun reeds geleerd, met vers 62 en
63.
Rijswijk Joh. Kroon
Van een onzer verslaggevers
UTRECHT Dit najaar wordt een
begin gemaakt met een Ingrijpende
renovatie van het F. D. Roosevelthuis
in Doorn. In dit centrum van de her
vormde diakonieën worden vakantie
weken voor gehandicapten georgani
seerd. Om de verbouwing mogelijk te
maken wordt een financiële actie on
der de hervormde diakonieën gehou
den. die twee miljoen gulden moet
opbrengen.
Het F. D. Roosevelthuis, op het land
goed Hydepark te Doorn, werd ge
opend in 1966. Het huis ontvangt
thans ruim tweeduizend gasten per
jaar. Door het hele land zijn diakona-
le werkgroepen, die jaarlijks een of
meer weken organiseren voor licha
melijk gehandicapten uit hun ge
meente of streek.
Het belangrijkste onderdeel van het
renovatieplan is, dat elke gast in be
ginsel over een eenpersoonskamer
gaat beschikken. Om dit te kunnen
realiseren, wordt de capaciteit van de
bungalow, die ook op het terrein
staat, verdubbeld, zodat een aantal
vrijwilligers, die de gasten begelei
den. daarheen „verhuist."
Verder wordt onder meer de hoofdin
gang geautomatiseerd, zodat gehan
dicapten niet langer afhankelijk zijn
van anderen om binnen te komen. De
douche-, bad- en toiletruimten wor
den verbeterd, er komt een eetzaal bij
en het terras wordt verbeterd. De
totale kosten bedragen 3,6 miljoen.
De generale diakonale raad van de
hervormde kerk kan daarvan zelf 1.6
miljoen financieren. Voor de rest
wordt een beroep gedaan op de plaat
selijke diakonieën.
HAARLEM (ANP) Begin december
verschijnt in Nederlandse vertaling
het boek „Brieven aan beroemde
mensen", geschreven door de nieuwe
paus toen hij nog patriarch van Vene
tië was.
Albino Luciani richt zich in zijn brie
ven tot een aantal bekende figuren,
zoals Charles Dickens, Figaro, Goet-
„Ik woon nu vijf jaar in Frankrijk. Ik
kwam samen met werkers in een vrij
willigerswerkkamp. maar in Frank
rijk konden zij mij niet betalen. Daar
om zocht ik zelf werk als een dienst
meisje Dit vertelt een Marokkaanse
jonge vrouw van 23 jaar. die in Mar
seille woont aan een groep maat
schappelijke werksters Er is niets
opzienbarends aan haar verhaal
Toch is het de moeite waard om op te
schrijven.
Waarom wilde u hierheen komen?
Mijn ouders zijn beide gestorven, ik
ben opgevoed door mijn zuster, hoe
wel zijzelf ook een groot gezin heeft.
Ik heb altijd willen werken, om mijn
eigen geld te verdienen en zelfstandig
te zijn. In Marokko is geen werk en
als je werk vindt, ben je een slaaf.
Toen ik twaalf jaar was. mocht ik
wonen bij een rijke familie. Maar ik
mocht niet het huis uit en ik moest de
hele dag werken. Zodra ik kon ben ik
weggegaan. En ik wilde ook niet wor
den uitgehuwelijkt. Het is erg om te
zeggen, maar het is een geluk dat
mijn vader dood is. anders was ik
allang uitgehuwelijkt."
„Hier in Frankrijk werk ik alle tijd;
tot twee uur in de middag ben ik
dienstbode en daarna werk ik als
werkster, zodat ik geld naar huis kan
sturen aan mijn zuster; ze heeft tien
kinderen; op zaterdag werk ik elf uur.
Weet u. daarginds denken ze dat je
hier het geld voor het oprapen hebt.
Ik moet twintig tot dertig francs stu
ren: ik kan ze niet in de steek laten
dat kan ik niet."
„Het liefste zou ik een vak leren en
teruggaan naar mijn land. Maar dat
is moeilijk. Toch houdt dat me het
meeste bezig Ik wil niet thuis zitten
met een man. van wie ik van alles
moet doen. In Marokko leren de rijke
re meisjes een vak, maar de gewone
vrouwen gaan zelfs niet naar school.
Dat komt door de enorme armoede.
Mijn jongste zusje gaat naar school.
Voor haar stuur ik het geld. Ik wil dat
ze een vak leert."
Droom
„Toen ik uit Marokko kwam, ging het
om één ding: naar Frankrijk zien te
komen om er te werken en geld te
verdienen. En ik dacht; als ik terug
kom heb ik veel geld verdiend; dan
koop ik een huisje voor mezelf en kan
ik geld verdienen voor het gezin. La
ter. toen ik eenmaal hier werkte,
merkte ik dat deze droom niet waar
zou worden. Je doet niets dan wer
ken; als je elke maand wat geld kunt
sturen is dat mooi; het is me tot nu
toe steeds gelukt. Ik stuur bijna de
helft. De rest gaat op aan de tandarts,
een bioscoop. Er is geen sprake van
dat ik met een fortuin zal teruggaan."
Vrouwen
De zogenaamde „kerkmarokkanen"
hebben met hun hongerstaking op
spectaculaire wijze aandacht ge
vraagd voor het lot van de buiten
landse werknemers. Van de groep
buitenlandse arbeiders in ons land is
een derde tot de helft vrouwen. Van
hen hoor je weinig. Ze kunnen ook
weinig spreken. Ze spreken onze taal
slechter en worden geremd door de OfldGTSdfl
vrouwendiscriminatie die in hun cul
tuur veel erger is dan in de onze.
door de Wereldraad van Kerken is nu
beschikbaar gekomen.
Het verhaal van de Marokkaanse van
23 jaar, waarmee dit stuk begon, is
een doorsnee getuigenis. Ze is niet
opvallend ongelukkig. Het verhaal
van de dertigjarige mevrouw H. K.
met haar drie kinderen is al wat
anders.
„Het leven is hier hard, maar de kin
deren gaan tenminste naar school om
een vak te leren. Daarom blijven wij
hier en daarom zijn we hier gekomen;
eigenlijk was mijn man hier ai. maar
ik kwam om de kinderen zodat zij
naar school konden; want thuis kun
je als ongeschoolde geen werk
krijgen.
Twee jaar geleden, toen ik kwam.
wist ik niets. Ik bracht F. naar de
kleuterschool. Iemand vertelde dat je
een roze schoolschort moest hebben
hebben. Ik kocht een zwart schort
ik wist niet wat roze was en het
jochie leek net een pastoor tussen die
andere kinderen. Ze lachten hem uit
en de hoofdleidster was boos op me
wegens dat zwarte schort. Ik ging
huilend naar huis. Ik heb me nooit zo
geschaamd als toen. Zulke dingen
gebeuren steeds, omdat je niet alles
precies begrijpt. Soms lach je. soms
huil je."
In 1975 vormde het kerkelijk comité
inzake buitenlandse werknemers (ge
vestigd in Brussel) een werkgroep In
zake vrouwelijke buitenlandse werk
neemsters In Europa. In plaats van
een lijvig rapport met veel cijfers op
te stellen, besloot deze werkgroep de
vrouwen zelf aan het woord te laten
komen. En het resultaat, uitgegeven
Vrouwelijke buitenlandse werkne
mers staan om zo te zeggen geheel
onder aan de sociale ladder in de
westerse industrielanden. Behoren de
mannen tot het proletariaat, de vrou
wen vormen het sub-proletariaat. Zij
kunnen geen maatschappelijke be
weging te hunner gunste organiseren.
Wie zou er ooit iets vernemen van een
hongerstaking, als de staaksters on
geletterde en nog volop door culture
le banden gebonden vrouwen zijn?
Daarom is aandacht juist voor hen
belangrijk. In februari 1974 kwam een
groep van zulke vrouwen bijeen in
Zürich. De bijeenkomst was georga
niseerd door het (protestantse) vor
mingscentrum Boldem en de (rooms-
katholieke) Paulus Akademie. De
vrouwen stelden daar een manifest
op, waarin ze onder meer zeiden: Voor
ons migranten is de situatie nog
moeilijker, omdat wij in een totaal
verschillende cultuur en maatschap
pij zijn opgevoed. Emigratie naar een
andere en onbekende wereld brengt
ons in problemen waar we niet op
voorbereid zijn en die ons onderdruk
ken. We hebben moeilijkheden in ons
werk en in het omgaan met Zwitsers.
Zij die niet buitenshuis werken, zijn
geïsoleerd. De spanningen, waar wij
onder gebukt gaan zijn vaak zo groot
dat het hele gezin er onder lijdt. We
zijn radeloos bij de vraag of we onze
kinderen moeten opvoeden als Zwit
sers of volgens onze eigen normen.
We voelen ons schuldig tegenover
onze kinderen. We weten niet wat de
toekomst ons zal brengen. We zijn
buiten het politieke en sociale leven
van dit land gesloten. Het eenzijdige
en beperkte aanbod van banen, het
gebrek aan mogelijkheden elkaar te
ontmoeten en beperkte opleidings
kansen maken onze positie als vrou
welijke buitenlandse werkneemsters
onzeker en zwaar. Daarom hopen wij
op terugkeer naar ons land; dat lijkt
de enige menselijke oplossing.
Terugkeer de enige menselijke oplos
sing. Het klinkt zo simpel. Maar thuis
is geen werk en de kennis en be
kwaamheid die thuis nodig zijn. heb
ben de vrouwen verloren. Ze zijn ge
wend geraakt aan een andere levens
stijl. En als terugkeer lukt, dan blijft
Pastoraatweekend
Christ „om van elkaar te
anderen beter kunnen
oktober, Lindenhorst,
(tel. 03438-5744).
Feministische theoloj
dag remonstrants vrouj
donderdag 5 oktober,
boeg, Hilversum (tel. 021[
Hoe neem je jezelf i
motivatie-weekend voorH
binnenkort overzee gaanf
22 oktober. Hendrik Krl
tuut. Oegstgeest. Inl. Kf;
tel. 020-717654 ('s morgefr
Charismatische reti
Beijersbergen, 16-20 okl
terholt (tel. 04742-1393).
rac
p (i
ROERMOND Het tftai
van het r.k. bisdom Roeirb
zijn voorlopige projecten Ni
vastenactie-Limburg lij
ceerd. Het zijn 48 proj
diend door Limburgse
sen, ter waarde van ongi
Roermond werkt niet sz
Nederlandse vastenactii
Roermondse actie brat
552.000 gulden op. De
vastenactie ontving dit Ji
een miljoen uit Limbi
rechtstreeks van parocl
met bisschop Gijsens
werken.
ii
hi
|he
ADVERTENTIE ÖOl
.Pt
he, Lucas, Pinocchio. Walter Scott,
Teresia van Lisieux, Mark Twain en
Jezus.
Sinds de pauskeuze is de belangstel
ling voor dit boek enorm. In zeker
achttien landen komen volgend jaar
vertalingen uit. In Nederland worden
de „Brieven aan beroemde mensen"
uitgegeven door Gottmer te Haarlem.
LES FILS DE MARCEL Qüi
geïmporteerd dC.^
KOOPMANS BRUINtiJ
AMSTERDAM
Jnv
de vrouw, meer nog dan de man,
vreemdelinge in haar oude moeder
land.
een negenendertigjarige Griekse
moeder zegt: We wonen hier nu veer
tien jaar en we hebben hier van alles
meegemaakt. Ik was vijfentwintig
toen ik kwam. Ik was toen nog anders
en had een andere verwachting van
de dingen. We willen hier niet blijven.
Maar het moet wel. Onze kinderen
zijn vreemdelingen als we terugkeren
in Griekenland. Ze zijn vreemdelin
gen daar en hier. Net als wij.
Van een onzer verslaggi
VARSSEVELD De
kerkeraad heeft een sooi
gegeven aan Maria dooiop
laten beelden op een vajp
glas-in-lood-ramen in d« dj
restaureerde Laurentiuar*"
Een beeld van Maria,
Middeleeuwen in deze
werd in de Reformatii
derd. Aan deze gebeui
legende van de „bedr
verbonden: het beeld zi
modder teruggevonden *n
smartelijke trek op het I Ir
ria komt nu voor op h«vr
van de drie ramen, die vdu
vervaardigd zijn door
lutherse predikant-gli
G. C. Kok te Weesp.
De drie ramen acht n
hebben alle drie de koiT
licht in de wereld tot on|
ladder van Jakob, het i
zalem en de doop van
Jordaan. Maria wacht c
daling van het nieuw^
samen met Laurentius.
kerk genoemd is. DezePat
stierf in het jaar 258
marteldood, volgens i
doordat hij langzaam op
werd verbrand. Hij is di
beeld met een rooster.
HILVERSUM 8 Met
renfoto's van het eigen
in Indonesië en Zuid-Af(
dingskalender van de cl
reformeerde kerken wee
Zoals gebruikelijk verrn
lender ook de verjaard!
zendingswerkers en hun
kalender is voor vier gul
len bij het zendin
035-859555).
M
illustratie uit
men Speak"
.Migrant Wo-
VELP De stichting
sche hulpactie Woord f
haar gironummer (302!
steld voor giften ten l
slachtoffers van de re«f
mingen in India.
1 'M
-
