3
iristoffel bundelt activiteiten
Congres hekelt tandprothetici
jssaal protest tegen
Eerkoop RSV-huizen
Wazigheid in Urenco-zaak weer groter
Goed idee:
kleurenfoto's van dia's.
Nederlands luchtvaartconsortium lijkt van de grond te komen
'Erkenning zal klap in gezicht zijn'
l^riebonden doen beroep op kabinet
tegen
ercie
^omroepen
«r
De diaprint: een foto
l van een dia.
Rita
Onduidelijkheid nog steeds troef in slepende affaire
15 SEPTEMBER 1978
BINNENLAND
TROUW/KWARTET
onzer verslaggevers
RDAM De reisorganisatie „Christoffel" lijkt een aanzienlijk belang in de lucht-
V eld te gaan verkrijgen. Gisteren werd een voorlopig contract getekend tussen haar
te slechts op papier bestaande zusterbedrijf Rotterdam Airlines en Fokker voor de
van twee F-28 Fellowships (totaal bedrag vijftig miljoen gulden). De maatschappij
R,(nee in de loop van 1980 lijndiensten beginnen tussen de luchthaven Rotterdam en een
1 uropese steden.
zijn er vergevorderde
idepor een binnenkort te ver
één olledige fusie tussen de
Drdii-luchtvaartbedrijven Jet-
n alfcd en Business Air Service.
redDe moedermaatschappij
o di Christoffel Reizen als Rot-
ddtflines. de Beleggingsmaat-
;ni hristoffel, was al voor ne-
roefcent eigenaresse van Jet-
id. Beide bedrijven be-
:estjamen over acht (kleinere)
zij: waaronder drie straal-
als
khi
N n ontstane nieuwe Neder-
npi tvaartconsortium kunnen
er< Dpese 260 stoelen tellende
deqeen Boeing-737 (130 stoe-
gerekend. Deze toestel-
dep aanvankelijk gekocht
de ©it van de grond gekomen
luchtvaartmaatschappij Trans-Euro-
pean Airways Holland (TEA), waarin
Christoffel een meerderheidsbelang
had.
Met deze maatschappij wilde de rei
sorganisatie haar eigen vakantiegan
gers gaan vervoeren. Toen zij daar
voor geen toestemming kreeg van de
Rijksluchtvaartdienst, werden beide
machines tijdelijk verhuurd aan bui
tenlandse luchtvaartmaatschap
pijen.
Landingsrechten
Ze kunnen echter op korte termijn
weer worden ingezet voor eigen ge
bruik, wat betekent, dat de totale
luchtvloot van de Beleggingsmaat
schappij Christoffel dan zal bestaan
uit tien toestellen.
Enig probleem is nu nog het verkrij
gen van landingsrechten in voldoen
de aantal Europese steden. Op het
ogenblik heeft RAL deze alleen nog
maar voor Londen, Gatwick, Bazel en
Luxemburg. Maar Christoffel-direc-
teur André Verlinden zegt goede
hoop te hebben, dat deze op korte
termijn zullen worden verkregen voor
Innsbruck en Klagenfurt. Ten aan
zien van de aangevraagde rechten
voor Bordeaux, Le Havre, Turijn en
Genua, zegt hij optimistisch te zijn.
Hoewel hij benadrukt, dat Rotter
dam Airlines zich in de eerste plaats
zal gaan bezighouden met het uitvoe
ren van lijndiensten, acht hij het niet
onmogelijk, dat de machines in loze
uren ook voor vakantiecharters zul
len worden ingezet. Mocht de Rijks
luchtvaartdienst daartegen bezwaar
maken, dan heeft hij altijd nog de
mogelijkheid zijn passagies per eigen
lijndienst naar Luxemburg te vliegen
en hen vandaar met andere vliegtui
gen uit de vloot naar hun vakantiebe
stemming te brengen. Luxemburg
hanteert namelijk aanmerkelijk min
der strenge luchtvaartregels dan an
dere Europese landen.
Nauwe relatie
Hoe deze honderden miljoenen kos
tende aankoop en exploitatie worden
gefinancierd, wil Verlinden niet uit de
doeken doen. Maar in luchtvaartkrin
gen is algemeen bekend, dat er zeer
nauwe relatie bestaat tussen Chris
toffel en Slavenburgs Bank. Volgens
diezelfde kringen zou er een „zekere
band'' zijn tussen het door Christoffel
over te nemen Business Air Service
en de OGEM. Dit laatste concern
onderhoudt met B.A.S. al enkele ja
ren een zeer frequente verbinding
tussen Rotterdam en het Midden-
Oosten. Het is ook daarom, dat in de
luchtvaartwereld nu al wordt gespro
ken over een CDA-vlieger.
Naar aanleiding van het tienjarig bestaan van de sub-faculteit tandheelkunde aan de Vrije Universiteit van
Amsterdam, werd gisteren een open dag gehouden. Op een tentoonstelling werd voorlichting gegeven over de
verzorging van het gebit. Ook was het mogelijk zelf dingen te doen zoals b.v. boren en trekken van gebitten
(natuurlijk geen echte). De opzet van deze expositie was om de geheimzinnigheid van het naar de tandarts gaan
er een beetje af te halen. Op de foto: Het nakijken van het gebit van een bezoekster door een studente van de V U
van een onzer verslaggevers
AMSTERDAM „Een eventuele wettelijke erkenning van de
zogenaamde tandprothetici zal als een klap in het gezicht van
de Nederlandse Maatschappij tot Bevordering der Tandheel
kunde (NMT) worden beschouwd, en kan het vertrouwen in de
waarde van de eerder door de overheid gedane uitspraken
over deze zaak doen verliezen". Dit verklaarde drs. A. J. C.
Schoemaker, voorzitter van de Nederlandse Maatschappij tot
Bevordering der Tandheelkunde op het congres „Tendens",
dat gisteren en vandaag aan de VU wordt gehouden. Dit ter
gelegenheid van het tweede lustrum van de sub-faculteit
tandheelkunde van deze universiteit.
Op dit congres, dat in het teken staat fening". De NMT-vooreitter ontkende
van de actuele tandheelkundige ge- me* dat er problemen zijn op het
zondheidszorg. zullen zich vandaag gebied van de gebitsprothese en
ook de tandprothetici presenteren en
vroeg zich af of naast het geven van
voorrang aan de preventie en aan de
jeugdzorg er wel voldoende aandacht
hieraan wordt geschonken. Hij pleit
te dan ook voor een groots opgezet
onderzoek om in deze kwestie duide
lijkheid te krijgen.
Uiteindelijk zijn er ongeveer vier mil
joen Nederlanders die een gebit dra
gen en waarvan velen nu niet direct
naar een tandarts gaan maar hun heil
blijkbaar liever elders zoeken. Op het
VU-congres zullen voor het eerst
tandartsen, universiteiten en tand
prothetici zich samen met deze kwes
tie bezighouden.
Drs Schoemaker stelde dat er drie
mogelijkheden zijn om dit probleem
weil
nzer verslaggevers
JAM Werknemers van de Rotterdamse Droogdok Maatschappij, de werf De
^Jjterweg en Bouwmaatschappij Heijplaat hebben gisteren van elf tot twaalf uur het
—gelegd als onderdeel van een massale protestactie tegen het plan van de directie van
ide-Verolme (RSV), de moedermaatschappij van genoemde bedrijven, om ongeveer
er|d woningen te verkopen.
ictie, zal er in Heijplaat,
Rotterdam, een demon
gehouden voor het
de Bouwmaatschappij
berft bedrijf voert het be-
kwa
F" 01
gerei
>ëng abonnementsgeld
ird Trouw
artaal 1978
onze abonnees
(gêfastratie verzoekt u voor
van het abonnements-
ilseij'artaal 1978 uitsluitend
maken van de u inmid-
iden of een dezer da
tenden accept-girokaart.
Ier bevordert een vlotte
jvan uw betaling in onze
HAÉtfijzen wij nogmaals op
telheid het abonnements-
n-H*falingsperiode automa-
isso-giro van uw post-
'ekening te doen af-
rbet| zendt onze administra-
p de hiervoor benodigde
fkaart toe.
tor uw medewerking.
Directie Trouw
en tv-redactie
De omroep mag niet
meedoen. Het Neder-
iysteem is opgezet als
Imercieel systeem. De
(Vdvrije meningsuiting. Af-
van een commercieel
tent per definitie onvrij-
•n-Z
ba i
°eS er Hendriks zei dit gis-
RKl|>resentatie van het win-
n zij.i omroep. Deze uit-
ïn reactie op die van
temHeur Siebe van der Zee,
rs t^week, die meent dat de
positief moet gaan op-
Bichte van „merchandi-
evee
TET
S tl
heer over dc RSV-woningen. De be
woners van de wijk hebben de vlag
halfstok uitgestoken.
De industriebonden hebben minister
president Van Agt en de ministers
van volkshuisvesting, van economi
sche zaken en van sociale zaken ge
vraagd hun invloed aan te wenden
om de verkoop van de RSV-woningen
te verhinderen.
De industriebonden menen, dat RSV
niet het recht heeft de woningen te
verkopen. Het gaat hier om huizen,
waarin werknemers van het concern
tegen „een redelijke huur" wonen.
„De ervaring heeft geleerd, dat alle
beloften en garanties voor de huur
ders, dat bij de verkoop niets veran
dert, in de praktijk waardeloos zijn",
aldus bestuurder Herman Berkhout
van de Industriebond NW. Hij vindt
dat het wonen in een RSV-huis voor
de betrokken werknemers een histo
risch gegroeid recht er "en secundai
re arbeidsvoorwaarde is, waaraan
niet mag worden getornd. „Als de
RSV geld nodig heeft, moet ze daar
maar op een andere manier aan zien
te komen. Het mag niet ten koste
gaan van de werknemers", aldus
Berkhout.
Het is overigens onwaarschijnlijk,
dat RSV om kasmiddelen verlegen
zit, gezien de financiële steunoperatie
van de overheid, waarvan een belang
rijk deel naar RSV gaat. De kwestie is
juist, dat RSV volgens de subsidiebe
palingen van de overheid geen hui
zenbezitter meer mag zijn. Een
scheepsbouwmaatschappij, die als
zodanig wordt gesubsidieerd, moet
zijn andere bezittingen te gelde ma-
ADVERTENTIE
ken, zo luiden
schriften.
de subsidievoor-
De industriebond CNV neemt een
wat gematigder standpunt in dan de
overige twee bonden. De CNV-bond
vindt het verkopen van bedrijfswo
ningen niet zonder meer onaanvaard
baar, zij het, dat een en ander dient te
geschieden met de grootste zorgvul
digheid. RSV bezit woningen in Rot
terdam, Spijkenisse, Rozenburg, Vlis-
singen en Amsterdam.
Ons commentaar staat op pagina 5.
prof. Schoenmaker liet in zijn toe
spraak duidelijk weten dat zijn maat
schappij fel tegen hen gekant is.
„Al vele jaren lang worden wij. tand
artsen in Nederland, geconfronteerd
met de onbevoegde uitoefening van
de tandheelkunde, met als uiterste
uitwas de zogeheten „tandheelkundi
ge inrichtingen" met het trekken van
tanden en kiezen onder narcose en de
gebitten in één dag klaar", aldus drs.
Schoemaker. Hij noemde de wetge
ving in Nederland tot op heden vol
strekt onvoldoende om deze inrich
tingen te sluiten, uit een oogpunt van
volksgezondheid een volstrekt onbe
grijpelijke zaak.
„De opleiding van de tandprothetici
een zaterdag in de veertien dagen
gedurende ruim twee jaar is onvol
doende, de eis om tot de opleiding te
worden toegelaten liggen te laag en
de tandprothetici rekenen ook de ge
deeltelijke prothese tot hun werkter
rein, terwijl een ieder die een beetje
verstand heeft van tandheelkunde
weet hoezeer de gedeeltelijke tand-
vervangkunst gevolgen heeft voor de
rest van het gebit, aldus voorzitter
Schoemaker.
„Het is niet het eenvoudigste onder
deel van de tandheelkunde. Boven
dien en dat is ons grootste bezwaar
leidt men mensen op tot een be
roep dat niet is erkend en zet men ze
vervolgens aan tot onbevoegde uitoe-
ADVERTENTIE
(ADVERTENTIE)
kerngezond en
kwispelend lekker!
Alleen in de dierenspeciaalzaak
Het gebeurt maar al te vaak, dat u vakantie-
of verjaardagsdia's bij anderen ziet waar de
kinderen of uzelf op staan. Zulke onvergetelijke
momenten wilt u graag zelf hebben? Dat kan.
Met diaprints: mooie kleurenfoto's van dia's
van elk merk. Verkrijgbaar op verschillende
formaten tot po ster afmetingen toe. Breng de
dia's naar uw fotohandelaar. Hij behandelt ze
met zorg.
op te lossen: het instellen an een
specialisme voor de prothetischè
tandheelkunde, het in het leven roe
pen van een tandprothetische mede
werker en de gewone tandartsen bet
ter toerusten voor deze taak. Namens
de maatschappij verklaarde hij de
voorkeur te geven aan een verster
king van het functioneren van de
gewone tandarts in goede samenwer-
king met bonafide tandtechnici. Tus
sen beiden bestaat al jaren een
vruchtbare samenwerking die een
verdere uitbreiding en verdieping
verdient, aldus voorzitter Schoema
ker. „Ik vind het overigens een ern
stig gemis, dat bij de discussie over
deze kwestie de stem van de patiënt,
niet of nauwelijks aan bod komt en
dat de algemeen praktiserende tan
darts onvoldoende wordt gehoord".
Standpuntbepaling
Ook op de situatie van de gebitsprot
hese-dragers zal met name vandaag
aan de VU nader worden ingegaan
Voorzitter P. Brouwer van de Organi
satie van Nederlandse Tandprotheti
ci wil, dat deze beroepsgroep via in
passing in de Nederlandse wetgeving
de mogelijkheid krijgt om in direct
contact met de patiënt onder ver:
wijzing van de tandarts-zelf een af
druk te nemen en een prothese te
plaatsen.
Staatssecretaris mevrouw Veder-.
Smits van volksgezondheid heeft in
middels laten weten dat de uitspra
ken van dit wetenschappelijk con
gres mede bepalend kunnen zijn voor
het innemen van een standpunt in-
deze kwestie.
„Tommy kan niet op mijn verjaar
dag komen. Nu nodig ik de burge
meester uit
door Gerard van der Wulp
DEN HAAG Minister Van der Klaauw was woensdagavond na zijn speech
in de Tweede Kamer over de levering van verrijkt uranium aan Brazilië
hoogstverbaasd dat opnieuw van alle zijden Kamerleden hem bestormden
met de vraag wat hij nu eigenlijk had willen zeggen. Het woordje „onduide
lijkheid" vormde opnieuw de troef in de tot vervelens toe doorslepende
Urenco-affaire.
litter vindt dat het
dat er een heel duide-
voor de financiering
komt. Hij denkt daar-
kkelingen in de regio,
elevisie, kabeltelevisie,
iewdata. Hij vindt dat
CRM daarover duide-
Een „zware" advies-
itaatscommissie zou de
iering voor de komende
>6 moeten regelen, al-
EUROPA MEUBEL
Omdat u niet
elke dag meubelen koopt
Van der Klaauw werd In een
schorsing van het debat door
CD A-fractieleider Aantjes
snel uit de droom geholpen
dat hij het nu toch eens echt
duidelijk had gezegd, dat er
geen misverstand meer moge
lijk was. en dat de alsmaar
morrende CDA-fractie nu
toch eindelijk wel tevreden
gesteld zou zijn. Dit alles in
dachtig zijn vorige week In
Vrij Nederland aangekondig
de „nieuwe start" als bewinds
man: „Ja, ja, Ik ga losbranden,
ze zullen het merken
Wat de Kamerleden slechts
merkten was dat een wazig
heid van de Urenco-zaak gis
teren opnieuw werd vergroot.
Wellicht kwam dat door de
verbale beperktheden van de
minister, maar daarnaast vat
de indruk steeds meer post,
dat het kabinet bij de Urenco-
seances in de Tweede Kamer
voortdurend twee ver uit el
kaar staande grootheden te
vriend wil houden.
De ambassadeurs van de part-
nerlanden Engeland en West-
Duitsland en van afnemer
Brazilië in de gastenloges
moeten de indruk overhouden
dat Nederland in 1981 zeker
mee zal werken aan de leve
ring van verrijkt uranium aan
Brazilië. De Kamerleden van
PvdA en CDA moeten daaren
tegen de indruk krijgen dat
zij, of in ieder geval het kabi
net, in '81 de levering nog te
gen kan houden.
Dubbelzinnig
Het is dat dubbelzinnige ele
ment dat kennelijk als het
aan het kabinet ligt de Uren-
co-discussie tot aan 1981 wa
zig zal blijven houden, waar
schijnlijk tot op het moment
van de waarheid: het tijdstip
van levering.
Minister Van der Klaauw leek
woensdag een dikke streep te
halen door de stelling van het
CDA dat het kabinet twee ver
schillende, los van elkaar
staande voorbehouden heeft
geformuleerd bij de toezeg
ging aan de partnerlanden en
Brazilië dat er in 1981 een ex
portvergunning zal worden
gegeven. Het eerst voorbe
houd is de rebus sic stantibus,
de vondst van premier Van
Agt in het Kamerdebat van
juni jl., die sindsdien door ju
risten is gereduceerd tot een
volkenrechtelijke regel die al
tijd geldt bij internationale
verdragen en die dus eigenlijk
het vermelden niet waard is:
de regel dat bij fundamenteel
gewijzigde omstandigheden
(b.v. oorlog) niet geleverd be
hoeft te worden.
Het tweede voorbehoud waar
over het CDA steeds sprak is
het voorbehoud, dat pas gele
verd zal worden als in 1981
voldoende uitzicht bestaat op
een goed opslagregime voor
het Braziliaanse plutonium
(dat rond '86 na verwerking
van het verrijkte uranium
vrijkomt en waarmee atoom
wapens vervaardigd kunnen
worden).
Eén hoop
Minister Van der Klaauw leek
woensdagavond die door het
CDA steeds aangehouden
twee voorbehouden op een
hoop te vegen door het tweede
voorbehoud te enten op het
eerste, waardoor het hele
voorbehoud in feite niet veel
meer voorstelt dan de altijd
geldende Internationale regel
dat bij fundamenteel gewij
zigde omstandigheden con
tracten niet nagekomen be
hoeven te worden. Nogmaals
Van der Klaauw leek dat te
doen, want duidelijk inzicht
daarin heeft momenteel noch
links, noch rechts in de
Kamer.
Al deed de oppositie alvast
wel heel krachtig („de muis
van het CDA heeft een mols
hoop gebaard, en vanaf die
molshoop houdt het CDA nu
een bergrede"). Een gretig
heid, die CDA-woordvoerder
Van Houwelingen terecht het
verwijt ontlokte dat het de
oppositie kennelijk veel ple
zier doet dat het huns inziens
met de Urenco-levering mis
dreigt te lopen.
Van Houwelingen opnieuw
in onzekerheid bleef woens
dag tegen middernacht niets
anders over dan Van der
Klaauw enkele concrete stel
lingen voor te leggen, met het
verzoek om daarop terwille
van de duidelijkheid komen
de woensdag uitsluitend met
„ja" of „nee" te reageren: de
twee genoemde voorbehou
den hebben niets met elkaar
te maken, staan geheel los
van elkaar; en de letter of in
tent (de brief waarin de Neder
landse regering onder voorbe
houd aankondigt in 1981 een
exportvergunning te zullen
geven) maakt deel uit van de
volkenrechtelijke overeen
komst tussen de vier landen
(de diplomatieke notawisse
ling over de veiligheidsgaran
ties bij de levering).
volle gang of net achter de
rug. Het ligt voor de hand dat
de levering aan Brazilië een
van de hoofdpunten van de
formatie-onderhandelingen
wordt.
Hoofdpunt
Als Nederland wel de moge
lijkheid blijkt te hebben om
eventueel de leverantie tegen
te houden, wie beslist dat dan.
het kabinet of het parlement?
Die vraag laat zich iets een
voudiger beantwoorden. De
eerste levering zal namelijk
pas eind '81, of begin '82
plaatsvinden. Er zijn dan In
middels al weer Tweede Ka
merverkiezingen geweest, en
de kabinetsformatie is dan In
Omdat er eerst toch nog een
nieuw kabinet geformeerd
moet worden, is de vraag of
het kabinet of de Tweede Ka
mer het laatste woord heeft
over de vraag of er daadwer
kelijk geleverd wordt, niet
echt relevant. Het „de wacht
aanzeggen" van het kabinet
door CDA-woordvoerder Van
Houwelingen woensdagavond
heeft daardoor geen echte in
houd. Van Houwelingen eiste
namens zijn fractie van het
kabinet dat de Tweede Kamer
op de hoogte zal worden ge
steld van een eventueel voor
nemen van het kabinet om de
levering aan Brazilië door
gang te laten vinden, opdat de
Kamer de mogelijkheid heeft
het kabinet naar huls te stu
ren alvorens het de exportver
gunning afgeeft.
Bij de kabinetsformatie van
'81 zal. naar mag worden aan
genomen, echter voldoende
zicht zijn ln de vraag of Brazi
lië daadwerkelijk meewerkt
aan een plutoniumopslagregi-
me. waardoor de zaken bij die
kabinetsformatie kunnen
worden beslist.
