Christelijk vormingswerk
einde of nieuw begin?
Raad van kerken
bezint zich
Remonstrantse kritiek
op wereldraad
;ii
Conferenties
Trouw
Actie voor dr.
Beyers Naudé
Griekse priesters
eisen aftreden
Russisch soldaat
om geloof vermoord
Paus prijst
Nikodim
UIT DE KERKBLADEN
Waar waren de
kinderen?
VANDAAj
'Broodnodig' actie
voor krottenwijken
in derde wereld
e:
>15
MAANDAG 11 SEPTEMBER 1978
TROUW/KWARTET
door Aldert Schipper
Als in de Nederlandse Hervormde Kerk na de oorlog niet zulk uitstekend vormingswerk
opgezet was. zou die kerk bij lange na niet zo'n fatsoenlijke rol in onze hedendaagse
samenleving hebben kunnen spelen. Ik althans houd het daarop. Sterker nog: Van alle landen
van Europa bezitten de Nederlandse kerken de meeste maatschappelijke relevantie en dat
komt voor een heel groot deel door instellingen als Kerk en Wereld, het Woodbrokerswerk,
Den Alerdinck en ga zo maar door.
In geen enkel land Is zo'n dicht net
van hooggekwalificeerde kerkelijke
of christelijke vormingscentra tot
stand gekomen. Duitsland en Zwit
serland benaderen 'ons', maar in ons
land heeft het werk zijn glorie be
leefd. Aan het vormingswerk in ons
land zijn grote namen verbonden, zo
als die van Banning en Kraemer. Dat
geit ook voor het werk in Duitsland
en Zwitserland.
In gTote lijnen is het vormingswerk
buiten ons land eenzelfde koers geva
ren als hier. Dit vertellen ds. Weners
Slmpfendorfer en dr. Marga Bührig.
Slmpfendorfer is de algemeen secre
taris van de Europese federatie van
vormingscentra en mevrouw Bührig
is haar voorzitter. Samen met een
grote groep topmensen ln het vor
mingswerk brachten zij de afgelopen
week op verschillende Nederlandse
vormingscentra door om te zien hoe
de zaken er voor staan in het werk.
Network
Is misschien het hoogtepunt ln ons
land voorbij, in landen als Frankrijk
en Italië komt het werk nu op en er
ontstaan nieuwe activiteiten. Ds.
Slmpfendorfer vertelt over het werk
van het vormingscentrum (Akademie
ln goed Duits) van Tutzing, waar de
politieke club de echte toppolitici ln
gesprek met elkaar en met weten
schappers weet te brengen over de
grote hedendaagse vraagstukken. En
de evangelische Academiën werken
aan het vormen van 'networks'. Zij
brengen mensen die bijvoorbeeld be
zorgd zijn over de komst van kern
energie of over de houding van de
Westeuropese landen Jegens Zuid-
Afrika bijeen. Hierdoor meent ds.
Slmpfendorfer, dat het werk in Duits
land een nieuwe bloei tegemoet kan
gaan. In Zwitserland kan men een
zelfde tendens vaststellen. Hier is
echter de vrijheid voor een groot vor
mingscentrum als Boldern bij Zürich
bij lange na niet zo ruim als in Neder
land of zelfs maar Duitsland. Dr.
Bührig zet uiteen dat het bij haar op
Boldern bijvoorbeeld uitgesloten zou
zijn, kritisch in te gaan op de apart
heidspolitiek in Zuid-Afrika. Zij zou
dan niet primair in conflict komen
met de kerkelijke opdrachtgevers
van haar centrum, maar met de pu
blieke opinie, de multinationale be
drijven voorop. Zij vertelt echter dat
Boldern weer wel in staat bleek, bui
tenlandse werknemers bijeen te ha
len op het moment dat in Zwitserland
een wetgeving op stapel stond, die
het aantal buitenlanders wilde beper
ken. Toen maakte Boldern zich tot de
spreekbuis van de mensen die met
deportatie bedreigd werden. Maar de
hoofdmoot van de deelnemers aan
het vormingswerk van Boldem wordt
gevormd door mensen, die een zwaar
levenslot hebben, zoals ouders van
gehandicapte kinderen.
Aanpassing
Hééft het vormingswerk in ons land
zijn tijd gehad of komt er een nieuwe
bloei? Na de tweede wereldoorlog,
toen de meeste centra ontstonden,
had de kerk de ambitie de samenle
ving opnieuw te kerstenen. Het ker
kelijk vormingswerk stond in dienst
van die herkerstening. Je hoeft maar
om Je heen te kijken om te zien dat
dit ideaal niet bereikt is. Maar het
vormingswerk heeft wel punten ge
scoord. Allerlei verworvenheden van
onze huidige samenleving zijn eerst
doorgepraat of uitgeprobeerd in de
vormingscentra.
Daar kon Je al ln een heel vroeg
stadium (eigenlijk al voor de oorlog)
horen dat Indié zijn eigen gang moest
gaan. Er werd gepraat over de verant
woordelijke samenleving, ons sys
teem van sociale zekerheid, de Derde
Wereld en de afbraak van de Koude
Oorlog.
Het is nu een beetje stil geworden
rondom het vormingswerk. Sommi
gen hebben zich gefrustreerd afge
keerd, omdat het niet waar bleek te
zijn dat je met behulp van het vor
mingswerk de nieuwe aarde kunt la
ten ontstaan. Anderen gaan rustig
door. Het werk lijkt wat meer indivi
dueel gericht te zijn. De vormings
werkers verdiepen zich meer in
groepsdynamiek en persoonlijke pas
torale zorg. Er kwam meer ruimte
voor maatschappelijk gemarginali
seerden, zoals ongehuwde moeders,
gescheiden vrouwen en mannen, ho
mofielen, buitenlandse werknemers
en eenzamen. Het vormingswerk past
zich aan zijn tijd aan. Je kan dat een
prestatie vinden, maar soms heb ik
heimwee naar de tijd dat het vor
mingswerk een paar stapjes voor was
op de tijdgeest.
Kerk en Wereld te Driebergen.
Van een onzer verslaggevers
ASSEN De remonstrantse legerpredikant J. W. Schneider
te Assen heelt in een brief aan de commissie tot de zaken (het
dagelijks bestuur) van de remonstrantse broederschap en aan
alle kerkeraden zware kritiek geleverd op de gift van de
wereldraad van kerken aan het Rhodesische patriottisch
front.
Zijns inziens kan de remonstrantse
broederschap haar lidmaatschap van
de wereldraad thans niet langer ver
antwoorden zonder ernstig protest.
Als het beleid ln Oenève niet veran
dert, zal de broederschap zich moeten
aert. zai ae Droeaerscnap zien moeien
bezinnen op de consequenties, aldus VBIl DISSCIIOD
ds Schneider „Bij mijn bevestiging
als predikant ls gesteld, dat de predi
kanten hun ambt vervullen als wach
ters die van Godswege waarschuwen
waar dit geboden is. Dit ogenblik ls
thans in al zijn ernst voor mij aange
broken", zo schrijft hij.
Het patriottisch front bedient zich
bewust van terreur, die gericht is te
gen blank en zwart. Tegen de baptis
tenpredikant Sithole en de angli
caanse bisschop Moezorewa steunt
de wereldraad nu Moegabe. die zich
als marxist aandient en van wie voor
de godsdienstvrijheid niet veel ver
wacht mag worden, zo meent de As
ser legerpredikant.
Op het verweer, dat de steun van de
wereldraad alleen bestemd is voor
irnmanltaire doeleinden, reageert ds.
Schneider: „In de oorlog steunden de
kerken in Nederland de Winterhulp of
het Duitse Rode Kruis ook niet".
waarin opgenomen: De Rotter
dammer. met Dordts Dagblad,
Nieuwe Haagse Courant met
Nieuwe Leidae Courant
UHgave: Trouw/Kwartet BV
Hoofdredacteur Jenze Tammmga
Directeur mg O Postma
HOOFDKANTOOR
Postbus 859
1000 AW Amsterdam
W.bautstraat 131
Amsterdam
lel 020-913456
teie* 13006
Postgiro 66 00 00
Bank Ned Crecbetbenk
Rakamngnr. 23 00.12.574
Gemeen»eg<rt> Amsterdam
X11000
REGIO ROTTERDAM/OORDRECHT
Postbus 948
3000 AX Rotterdam
tel 010-115588 (redactie en
tel 010-115700 (advertem.es)
Westtxaak 4
Rotterdam
REGIO OEN MAAG/LEIOEN
Postbus 101
2501 CC Den Haag
ter 070-469445
Parkstraat 22
Den Haag
REGIO NOORO/OOST-NEDERLANO
Postbus 3
8000 AA Zwoae
let 05200-17030
Abonnements pr i jxan
Pk m*an<J
15 47
PK kwartaal
1 46 60
Pk far
1 163.40
Ad variant*tar+vw op aanvraag
(re i
Opgave lamrtabrcMan 9-19 30 van
maandag t/m vn,dag Op rondag van 16-
20 uur latei 020-913456
Opgave mm.-adverttnues lel
020-936668 of scnnfteb|k aan Mm.-Adv
a'de' ng postbus 433
1000 AK AMSTERDAM
Adreswnrg.ng#n u'tsiurtend schnftek|k
ATHENE De achtduizend leden
tellende vereniging van Grieks-ortho
doxe priesters heeft het onmiddellij
ke aftreden geelst van bisschop Styli-
anos van Preveza, onverschillig of hij
wel of niet schuldig is in een zeden-
schandaal.
De synode van de Griekse Kerk heeft
de bisschop tot vrijdag de gelegen
heid gegeven, opheldering te ver
schaffen over een foto. waarop hij
naakt in bed te zien is met de vrouw
van een van zijn priesters. De bis
schop zegt dat de foto, die toege
stuurd was aan de minister van gods
dienstzaken. een trucfoto ls, waarmee
men had geprobeerd hem te chan
teren.
Maar de priestervereniging meent
dat het er niet toe doet, of bisschop
Styllanos (66) schuldig is of niet. Ook
al zou hij het slachtoffer zijn van
laster, dan is het toch beter dat hij
aftreedt om het geloof van het volk in
de kerk niet verder te schokken,
schrijven zij.
Het aanzien van de kerk ls de laatste
tien jaar in Griekenland sterk ge
daald doordat voortdurend bisschop
pen en priesters in alle mogelijke
schandalen verwikkeld waren.
Marxisme en terrorisme, studie
dag gereformeerde vrouwenbond,
spreker drs H. G. Leih, zaterdag 30
september vanaf 10.30 uur. Kruis
kerk, Wezep. Inf. en aanm. tel. 02154-
13366.
Gezelschapsdag Ouderkerk aan
den IJssel, oude chr.school Lageweg,
met A. de Redelijkheid, dinsdag 12
september. Inf. tel. 05296-1273.
Ontmoetingsdagen Nederl. Zon
dagsschoolvereniging, over de af
stemming op elkaar van school, zon
dagsschool, (kinder)kerk en gezin, 16
september Dalfsen, 23 september As
sen, 7 oktober Antwerpen, 14 oktober
O verveen, 21 oktober Borculo, 4 no
vember 's-Gravendeel, 18 november
Oss. Inf. tel. 020-244020.
BONN (KNA) - De Russische sol
daat Seldjetski, die behoorde tot de
baptistengemeente van Tsjernawize,
is vermoord, omdat hij zijn geloof
niet wilde afzweren. Dit is telefonisch
ln Bonn vernomen.
Volgens de telefonische mededeling
werd het lijk 28 Juli in een verzegelde
loden kist afgegeven aan de familie
met de opdracht het gelijk te begra
ven. Toch liet de moeder de kist ope
nen. Toen bleek, dat haar zoon gru
welijk verminkt was. Zijn gezicht was
in elkaar geslagen, de ogen uitgesto
ken, de tong uitgerukt en de vingers
afgehakt.
Een dergelijk geval deed zich in de
Sowjetunie eerder voor in 1972. Toen
bezweek de twintigjarige soldaat
Iwan Moissejew na maandenlange
folteringen, omdat hij weigerde zijn
geloof prijs te geven.
Van onze redactie
ALKMAAR De Internationale
Bond voor Verzoening (IFOR), de in
ternationale organisatie waar het Ne
derlandse Kerk en Vrede bij is aange
sloten, is van plan op 19 oktober een
internationale solldariteitsdag voor
de Zuidafrikaanse predikant dr. C. F.
Beyers Naudé te houden. Door mid
del van nachtwakes, persconferenties
en gesprekken met diplomaten wil de
IFOR bewerken dat er een einde
komt aan de beperkte bewegingsvrij
heid van dr. Naudé. Dr. Naudé was
tot oktober vorig jaar leider van het
Christelijke Instituut in Zuidelijk Af
rika, dat op 19 oktober samen met
achttien andere organisaties die te
genstander waren van de apartheid
verboden werd.
De IFOR heeft speciale kaarten laten
drukken, die men aan premier Vor-
ster kan sturen om aandacht te vra
gen voor het geval van dominee Bey
ers Naudé.
ROME Paus Johannes Pau-
lus heeft in een audiëntie voor
de geestelijkheid van Rome
onthuld, dat metropoliet Niko-
dim van de Russisch-Ortho-
doxe kerk in zijn armen is ge
storven, na „de mooiste woor
den over de kerk, te hebben
gezegd, die ik ooit hoorde".
Nikodim kreeg dinsdag tij
dens een ontmoeting met de
paus een hartverlamming.
Paus Johannes Paulus zei te
geloven, dat de Rus erg gele
den heeft voor de ker, bij zijn
werk voor de eenheid van de
christenen.
Nadat het lichaam was over
gebracht naar Rusland met
een speciale regerings-Iljoe-
sjin, vond gisteren in Lenin
grad de uitvaartdienst plaats.
Van een onzer verslaggevers
AMERSFOORT De raad van kerken in Nederland heeft zijn eerste
vergadering in het nieuwe werkseizoen (komende woensdag) het karakter
van een bezinningsdag gegeven. De leden komen dan niet bijeen op het
secretariaat in Amersfoort, zoals gewoonlijk, maar op het vormingscentrum
De Hoorneboeg te Hilversum.
Centraal zal de vraag staan, waarom de kwestie van de oecumenische
gemeenschap binnen de raad niet voldoende bespreekbaar is. Prof. dr. H.
Berkhof, voorzitter van de raad, zal de dag openen met een bijbelmeditatie.
De sectie voor geloofsvragen heeft een gespreksnota opgesteld, getiteld
„Communio, draagvlak van de oecumene".
Ds. L. Dorst te IJmuiden schrijft ln
het Kerkblad van de gereformeerde
classis Haarlem over een vreemde
belevenis:
Op een keer was ik in een mij vreem
de kerk. Men had mij uitgenodigd om
daar te preken en ik was er dan.
Keurig was mij aangezegd, dat er
bediening van de Doop zou plaatsvin
den. Welnu, de ouders waren er, het
kindje was er. Het formulier werd
gelezen, de ouders antwoordden op
de vragen, we zongen samen een lied
voor de doop en begaven ons, ouders
met kindje en dominee, naar het
doopvont Op dat moment dacht ik
eens wat progressief te zijn en van bij
het doopvont nodigde Ik kinderen
uit. om bij het doopvont te komen
staan tijdens het dopen. Er kwam
niemand. Was dat een kerk. waarin
dit vreemd gevonden werd? Nee.
maar er waren geen kinderen. Dat is
een vreemde gewaarwording, als men
van oudsher in een kerk diensten
heeft meegemaakt, waar op de aan
wezigheid van kinderen bijzonder de
nadruk werd gelegd. Vroeger immers
ls dat wel eens een moeilijkheid voor
gereformeerde kinderen geweest, dat
ze hoewel de lust er toe geheel ont
brak toch mee moesten naar de kerk.
De kinderen behoren immers tot het
verbond. Ze horen dus ook ln de sa
menkomsten van de gemeente aan
wezig te zijn. Zo vroeg mogelijk. Be
zwaren van: ze begrijpen er niets van.
telden vroeger niet Men kon dan
opmerkingen horen als: je staat er
van te kijken wat ze allemaal toch op
vangen van de preek. Of. nu ja. al
begrijpen ze het niet. ze moeten leren,
dat het ook om hen gaat. Een enkele
dominee had het ln zich. om van tijd
tot tijd eens een enkel zinnetje aan de
kinderen te wijden. Dan voelden die
kinderen zich er tenminste bij be
trokken.
Zelf ben ik altijd graag naar de kerk
gegaan en het ls mij nooit als een last
geweest om de preken aan te horen.
Zo herinner Ik me met een zekere
dankbaarheid de diensten die ik als
twaalfjarige jongen mocht meema
ken in de oud-gereformeerde kerk
van Dirksland. Daar preekte ds. De,
Blois. Het duurde ongeveer zeven'
kwartier, maar het was geweldig.
Waarom niet! En nu opeens geen kin
deren. Hoe komt dat? Gaan onze kin
deren niet meer? Hoeven ze niet
meer? Zeggen we: als je wat groter
wordt, dan moet je toch ook eens
naar de kerk gaan? Ik weet niet, hoe
het overal is. Wel geloof ik. dat in vele
kerken de kindernevendienst is Inge
voerd. En dat was ln de bewuste kerk
ook het geval. Er was zelfs ook een
kindercrèche. Maar zoals de kinderen
voor de crèche voor de dienst ai wor
den afgeleverd, zo was het ook met de
kinderen van de kindernevendienst.
Dat is bij ons niet het geval. Daar
gaan de kinderen met de ouders naar
de kerk en ze gaan pas het kerkge
bouw uit naar een zaal. als de preek
begint. Ze komen ook weer binnen als
de preek is afgelopen. Daar kan ik
vrede mee hebben. Maar om nu zo ver
te gaan dat de kinderen helemaal niet
meer in de kerkdienst van de ouderen
aanwezig zijn, acht ik een verarming.
Het lijkt me ook in flagrante strijd
met de motieven, die nog al eens
worden gebruikt ter bekrachtiging
van de kinder-communie.
Schweitzer
Over hetzelfde thema ds. S. Bijl in de
Gemeentebrief van de hervormde ge
meente Krimpen aan den IJssel:
Allereerst stemt het mij altijd blij ais
kinderen deelnemen aan de dienst.
Ook al zai een gedeelte van de dienst
aan de kinderen voorbijgaan, toch ls
er veel wat op kinderen indruk
maakt. Was het niet de grote dr. Al-
bert Schweitzer, die ln een van zijn
boeken schrijft: Ik beklaag de kinde
ren die opgroeien zonder kennis te
maken met de wijding en plechtig
heid die van een kerkdienst uitgaan
(dit citaat is uit het hoofd, maar naar
z'n inhoud exact). De grote man van
Lambarene denkt dus niet met af
schuw terug aan de tijd dat hij in de
kerk zat in het dorpje ln de Elzas,
waar zijn vader predikant was, maar
met zeer veel waardering! Die dien
sten zijn een positief element in zijn
leven geweest en als ik denk aan mijn
eigen kindertijd kan ik van dezelfde
ervaring getuigen. Zeker, kinderen
moeten ook hun aparte beurt hebben
als het gaat om het leren verstaan
van het Evangelie, maar de gezamen
lijke kerkdienst heeft een grotere be
tekenis en bevat meer dan wat men
met z'n nuchtere verstand ervan mee
neemt. Daarom hoop ik ook, dat de
gezinsdienst niet een uitzonderlijk
gebeuren ls. De kinderen horen er ook
bij. Daarom ben ik ook blij met de
klndernevendlensten.
Hartverwarmend
De eindredacteur van het Gerefor
meerd Kerkblad voor Drente en
Overijsel ds. D. H. Borgers schrijft
enthousiast over de vakantiedien
sten. die ds. J. C. Remijn in Interla
ken, Zwitserland, 's zomers houdt
met Nederlandse toeristen:
Drie zondagen achtereen maakten we
een overvolle dienst mee. Vijf minu
ten over half zes vijfentwintig mi
nuten voor de aanvang van de dienst
moest naar een plaats in de banken
worden gezocht. Toen begon het aan
dragen van grote hoeveelheden stoe
len. En toen deze kennelijk niet meer
voorradig waren, werden (zoiets als) Tpk^tkpil^
tuinbanken binnengedragen. Sommi- A c
gen, blijkbaar wijs geworden door
hun ervaringen, brachten een klap
stoeltje mee. En toen nergens met de
beste wil van de wereld ook nog maar
één zitplaats was te vinden, moesten
nog vele tientallen genoegen nemen
met een staan- resp. leunplaats bij
een der muren of een zitplaats op een
nog niet bezet stukje kerkvloer. Men
deed dat met zichtbaar veel genoe
gen. En dat niet alleen omdat de
kerkgangers in een vakantiestem
ming waren en zodoende opgewekt
enig ongerief aanvaardden, maar
vooral ook omdat ieder aan de over
volle dienst merkbaar vreugde beleef
de. Van een volle dienst gaat nu een-'
maal iets hartverwarmends uit, ter
wijl een grotendeels leeg kerkgebouw
deprimerend werkt. Het is blijkbaar
toch ook in onze tijd mogelijk oudere
én jongere kerkgangers te boeien zon
der bijzondere en spectaculaire zaken
in de dienst te halen. De vakantie
diensten in Unterseen en Interlaken
dragen een eenvoudig en blij karak
ter. De goedgekozen psalmen en ge
zangen worden door een deskundige
en zeer bezielende organist voortref
felijk begeleid. Ten gevolge daarvan
is de gemeentezang erg enthousiast.
Zó enthousiast zelfs, dat de Zwitsers
in de omgeving van het kerkgebouw
wel van het „Holland-Festival"
spreken.
ÉÉN, TWEE, DRIE, VIER
DEN BOSCH (ANP) Onder de
naam „Broodnodig" houdt de r. k.
stichting „Mensen in nood" een na
jaarscampagne voor hulp aan de
armste bevolkingsgroepen in de grote
steden van de derde wereld. Op de
stichting is een beroep gedaan voor
voeding, gezondheidszorg, onderwijs,
sanitair en huisvesting. „Mensen in
nood", de Nederlandse afdeling van
de internationale r.k. hulporganisatie
Caritas, heeft projecten in uitvoering
in Bombay, Calcutta, Manila, Jakar
ta. Santiago en andere grote steden.
Vanavond brengt KRO-Brandpunt
een reportage over de situatie in
Bombay en Calcutta.
„Mensen in nood" heeft ook twee ton
beschikbaar gesteld voor de slachtof
fers van de recente overstromingen in
India.
En nu we toch met kerkdiensten be
zig waren, een praktische tip aan pre
ADVERTENTIE
ALKMAAR, woensdag 13 september
Aula Chr. Scholengemeenschap „Jan Arentz"
r ZAANDAM, donderdag 14 september
A Aula Pascal College. Pascaistraat 4
S DORDRECHT, dinsdag 19 september
y Aula Chr. Scholengem. Haimaheiraplem
ROTTERDAM, donderdag 21 sep
tember
Pauluskerk, Mauritsweg. bij Cs.
ee
't Klinkt als een raadseltje:
eens een plaats bij Mattheu
waar in het bestek van een p ON
verzen de getallen één, twee em
vier voorkomen. Dan kom j(
bij het evangelie dat gistere
kerken gelezen is. (Mattheui
15-20). Het begint ermee h (La
hier om pastorale vermanin
je, wanneer je ziet dat 't met t res
verkeerd gaat, zo iemand aaiokkt
onder vier ogen. Dus je bent Ise
z'n tweeën. Het is zijn levenden,
misschien ook jouw
verantwoordelijkheid. Die
beslotenheid maakt de beoo
verandering, het bedoelde li rme
gemakkelij ker. De weg van I m
wordt heel breed gehouden ipt
zegt de Heer. als hij dan willfvorc
en er vindt een echt gesprek
waarin hij en dan natuurl
geholpen wordt. Dat is wi mst
mens gewonnen. Maar het karen
niet goed lopen. Het gesprei ,terj
niet het beoogde doel. Een t asp
zaak. De weg was toch bree<
Zuic
:sië
PN
Maar misschien heb je 't ook
helemaal niet goed gedaan i
veel te veel als een tegenstai
'm ingereden, omdat je dach rrla
alleen op die manier tot star
brengen was. Goed, maar he
misgegaan. Neem dan één ol
anderen mee. En probeer he len.
opnieuw. Er komt meer objeor
„in de mond van twee of drie ado
getuigen". Maar hij wil ook
niet op ingaan. Leg 't dan voT™
Kerk. zegt de Willibrordvert
maar bedoeld is natuurlijk:
mensen die de gemeente
vertegenwoordigen. De weg'
moeilijker en ook nauwer. W
lichter om voor één mens, of
drie tot omkeer te komen da
een heel gezelschap. Je weet
meer waar je kijken moet. Ei
luistert hij niet. „Dan moet j
beschouwen als een heiden
tollenaar". Alleen in dat laat
wij matadors. Dat wil zeggei J J
nog in de verkeerde opvattir
woorden. Want Jezus deed
niet anders dan naar tollena
heidenen gaan. Het evangelitaei
ervan. Maar wij lezen: laat hfl c
liggen. Er volgen nog woordq
binden op de aarde en ontbin^
de aarde en hoe God bij die z
ons betrokken is. En dan ten
waar twee van u eensgezind fyc
iets vragen wat het ook m<
wezen ze zullen het van mi^
verkrijgen. Waar twee of drii
naam verenigd zijn, ben Ik.
smalle gemeente: twee of dri
rel
Voldoende om het herder- ei
hoeder-zijn gestalte te gevei
Allemaal een beetje uit de til®
mijn buurman. Mensen wille
eigen leven maken en ervare
pastoraat gauw als bemoeiziQJ
Vaak hebben ze geluk, denk
Maar waar zou dat dan aan 1
Want hier zou de hemel toch
opengaan, de wolken kunnei]/^
en de zon te voorschijn kunnjv
komen.
VOORBIJGANG
GEREFORMEERDE KERi
Aangenomen: naar Beduml*'
der Giessen te Groningen. J
dikanten tot slot, die prof. dr B. J.
Oosterhoff geeft in het christelijke
gereformeerde weekblad De Wekker:
De vraag hoe lang een tekst voor de
gemeente moet zijn is al oud. Vroege
re homileten (leraren in de predik
kunde) hebben er zich al mee bezig
gehouden. Men was het er toen al
over eens, dat een tekst niet te kort
mag zijn. In plaats van uitleg van de
Schrift wordt zo gemakkelijk het ge
vaar gelopen dat een prediker eigen
gedachten gaat zeggen. Men krijgt
ook zo gemakkelijk motto-prediking.
De uitleg van grotere gedeelten heeft
de voorkeur, omdat de gemeente dan
ook verbanden gaat zien. Natuurlijk
moeten de gedeelten ook weer niet té
lang zijn. De gemeente moet ze kun
nen verwerken en bijhouden. Daar
voor is het eigenlijk nodig dat de
gemeente de uitleg van de tekst door
de prediker zelf met haar eigen bijbel
in de hand volgt. Dit gebeurt vaak
nog te weinig. Bij motto-prediking,
het bepreken van korte teksten of bij
het aanhoren van dogmatische beto
gen in de preek is dit niet zo nodig.
Maar dat is ook geen preken. Preken
is uitleg van de Schrift, het woord van
God. Het gaat er daarbij om dat de
gemeente het Woord Gods leert ver
staan en kennen. Wat dat betreft ge
ven de preken van Calvijn goede
voorbeelden. In een kerkdienst viel
het mij laatst op hoeveel Jonge men
sen tijdens de kerkdienst met het
bijbeltje in de hand zitten en onder
de preek er voortdurend inzien om zo
de prediker in zijn uitleg te volgen.
Dan storen korte teksten, die almaar
worden herhaald, terwijl de verban
den worden gemist. De gemeente en
met name veel jonge mensen van
daag. willen de 8chrift leren kennen.
Daar moet de prediker ook op gericht
zijn. Het gaat om de kennis der
Schriften. Die zijn ons gegeven tot
zaligheid. En al houdt het woord van
God hij Hosea meer in. het houdt
toch ook in het kennen, weten en
verstaan van de boodschap van God
ln zijn Woord, wanneer de profeet
zegt: Mijn volk gaat verloren omdat
het geen kennis heeft (Hos. 4:6)
GEREF. GEMEENTEN
Beroepen te Enkhuizen: A
te S^heveningen.
Bedankt voor Benthuizen:
ders te Ridderkerk.
Ds H. Harkema
De sekretaris binnenland v£"
reformeerde zendingsbond I
derlandse hervormde kerk
H. Harkema te Zeist, is op I
ber 65 jaar geworden en ga
band daarmee per 30 septei
emeritaat. Het hoofdbestui
GZB heeft een afscheldsrec<
hem georganiseerd, woens<
27 september van 7 tot
Boschlust, Boslaan 19, Zei
het busstation. Ds Harkr^'
sinds 1940 hervormd predik
tereenvolgens in Noordelo
(NB) en Zeist. In 1965 werd
kant voor buitengewone w
heden in verband met zijn be
tot sekretaris van de GZB.
Lefebvre
10
h;
Binnenkort opent de tradil >G
sche aartsbisschop Lefebvre lij
jaar geleden door paus Pat
geschorst, een „filiaal" van
serse seminarie in het ItalifXf
bano, vlakbij de pauselijke
sidentie Castelgandolfo. Nas
komen 37 tweedejaarssl 101
vooral Fransen en Italianen I c
len er een jaar doorbrengenn
het contact met de eeuwi de
(Rome), aldus een woordvo4aa
Lefebvre. Volgens Lefebvit.
zijn beweging nog steeds er lei
de wijdingen ln Econe de vr|iu:
„zijn" priesters niet bijbem
n
rd
Reveildag over de ernst
tijd. een alarm en de hoop *n
tus biedt. Sprekers Florü
(schrijver van „Nacht und K'
Gerhard Hamm (een Rusli
sen en Jan Willem van der"ie
Zaterdag 21 oktober vanaf
kerkcentrum De Brug, Sc*
gerweg 2, Amersfoort. Inf
1318.
