Dominee Vreugdenhil en de langharige professoren
Geen ezelinnen en runderen in Kampen
I
Bluyssen vraagt meederken over kerk in 1985
Elfduizend vrijgemaakten op schooldag
Trouw
Religieuzen boos
op Haagse Post
VANDAAG
bai
Vii
we
en
VOORBIJGANGERS
Stop Neutronenbom
steunt Vredesweek
DONDERDAG 7 SEPTEMBER 1978
TROUW/KWARTET
2
door A. J. Klei
Wanneer vrijdags de verse scapel
kerkbladen komt. grijp lk en ik
heb daar nimmer een geheim van
gemaakt het eerst naar
Waarheid en Eenheid, het blad van
de gereformeerde verontrusten, en
dan stuif ik terstond op de
achterpagina af om te kijken, wat
dominee Maarten Vreugdenhil ons
thans weer te zeggen heeft.
Boven zijn bijdrage in het laatste
nummer van Waarheid en Eenheid
staat over de hele breedte van de
pagina: „Zelfs professoren gaan
lang haar dragen", en dominee
Vreugdenhil begint zijn artikel
aldus: „Het is een duidelijke zaak.
dat men in onze dagen zo graag
modern wil zijn. dat, zoals ik ergens
las. zelfs professoren lang haar gaan
dragen om te tonen, dat ze met hun
tijd meegaan. Nu is het zo. dat. ais
wij de Schriften gehoorzamen
willen, wij niet tegen vernieuwingen
kunnen zijn. maar vernieuwingen
moeten toejuichen, ten minste
goede."
Ik leid hieruit af dat dominee
Vreugdenhil een langharige
professor geen goeie nieuwigheid
vindt. Oveigens laat hij na het
bovenstaande in zijn beschouwing
de hooggeleerde langharigen een
paar kolommen lang met rust. Pas
aan het eind van zijn verhaal
komen ze weer terug. Ik citeer: „De
grote mode in onze dagen, met je
tijd meegaan. Zelfs professoren
hebben lang haar. Maar naar Gods
Woord leven. Zijn woord bewaren,
dat betekent vragen. Here, wat wilt
Gij dat we doen zullen?"
Het doet me deugd dat ik vandaag
de verontrusten gerust kan stellen.
Meestal kan ik dat niet. want als zij
zeggen dat de gereformeerde
kerken niet gereformeerd meer zijn.
moet ik ze gelijk geven. De
gereformeerden rommelen
langzamerhand net zo aan als de
hervormden. Verontrusting over
langharige professoren is echter
misplaatst en onnodig. Die
professoren zijn namelijk niet
langharig omdat ze met de tijd en
de mode meegaan, maar juist
omdat ze dit niet doen
Ik vermoed dat dominee
Vreugdenhil zich de conversatie
tussen een langharige professor ï.i
zijn vrouw ongeveer als volgt
voorstelt:
Zeg Jan, nu moet je heus naar de
kapper!
•Jee schat, nu onze kerken het
patriottistisch front steunen, kan ik
toch moeilijk met een opgeschoren
nek rondlopen. We moeten met
onze tijd meegaan!
Maar de werkelijkheid is gans
anders. Zo'n langharige professor
vraagt niet: mode. wat wilt gij dat
ik doen zal? De goeie man heeft
volstrekt geen benul van mode. hij
is alleen te sloom om naar de
kapper te gaan. Dat is hij altijd al
geweest en de laatste tijd laat z'n
vrouw het maar zo, omdat je wel
meer lang haar ziet. Als langharige
professoren echter met hun tijd
meegingen, waren ze allang naar de
kapper gedraafd, want onze tijd
gebiedt dat het kapsel op z'n best
„gedekt" mag zijn.
Er is een tijd geweest dat ik het
gelaat van mijn oudste zoon
nauwelijks kon onderscheiden
vanwege de omringende haargroei.
Tegenwoordig zeept hij zich elke
ochtend met opgeknipten hoofde
in. Bij mijn collega's op de krant
en dat zijn. naar zich denken laat.
lieden die met hun tijd mee wensen
te gaan is dat langharige ook
geheel verdwenen. Er loopt op de
redactie nog slechts één langharig
persoon rond, maar die is dan ook
de zcion van een gereformeerde
bondsdominee.
Van een onzer verslaggevers
KAMPEN Er waren gisteren geen ezelinnen en runderen in
Kampen. Wel waren er gisteren elfduizend leden van de
gereformeerde kerken (vrijgemaakt) uit het hele land voor
hun schooldag.
Van onze redactie
NIJMEGEN De 8tichting Neder
landse Vrouwelijke Religieuzen heeft
bij het weekblad Haagse Post gepro
testeerd tegen een artikel in het blad
van 26 augustus, waarin vier vroegere
religieuzen hun herinneringen aan
het kloosterleven ophalen.
De SNVR tekent daarin protest aan
tegen de eenzijdige Indrukken die
door de uitspraken van de vier ex-
reilgieuzen gewekt kunnen worden.
De uitgetreden vrouwen vertellen SDeCialistcn
aan journaliste Lieve Joris over hun
ervaringen in een klooster, dat zij
ongeveer tien jaar geleden verlaten
hebben. In uitvoerig gedetailleerde
verhalen kijken zij daar nu op terug.
Jong en oud toont op deze jaarlijkse
dag in september zijn verbondenheid
met de theologische hogeschool van
deze kerken in Kampen. En zo ver
toonde deze IJsselstad weer het be
kende beeld van de grote familiereü
nie. die zich voor een groot deel in de
straten van de binnenstad afspeelde.
De wat mysterieuze aanhef van dit
verslag wordt begrepen door leder,
die gisteren het referaat van prof. dr.
C. Trimp in de Broederkerk mee
maakte. Prof. Trimp knoopte name
lijk aan bij een in de middeleeuwen
gebruikelijke allegorische uitleg van
Job 1. vers 14: „De runderen waren
aan het ploegen en de ezelinnen dicht
erbij aan het grazen
De SNVR heeft vooral bezwaar tegen
het kader waarin hun uitspraken ver
vat zijn; met een duidelijke verwij
zing namelijk naar de 23.000 vrouwe
lijke religieuzen die Nederland kent
en naar het aantal ultgetredenen
sinds 1968. Ook vindt de 8NVR het
onjuist dat generalistrend over het
leven van religieuzen wordt gespro
ken. alsof de vier vrouwen en hun
ervaringen representatief zijn en als
of er sinds 1968 niets meer gebeurd is
in en rond de kloostergemeenschap
pen. Voorts ontbreekt in het artikel
elke verwijzing naar initiatieven die
zowel binnen als bulten de kerk wor
den genomen om gebed en bezinning
een belangrijke plaats in het dage
lijkse leven te geven, aldus de SNVR.
Het gaat de SNVR er niet om goed te
praten of af te zwakken wat er in het
verleden in kloosters aan kwalijke
zaken is voorgekomen, maar wel om
te attenderen op andere verhalen die
over het leven als religieuzen te ver
tellen zijn.
waarin opgenomen: Oe Rotier
dammer. met Dordts Dagblad,
Nieuwe Haagse Courant met
Nieuwe Leidse Courant
Uitgave: Trouw/Kwartet BV
Hoofdredacteur Jenze Tamminga
Directeur mg O Postma
HOOFDKANTOOR
Postbus 859
1000 AW Amsterdam
Wibautstraat 131
tel 020-913456
telex 13006
Postgiro 66 00 00
Pans Ned Credtetbank
ReAeningnr 23 00 12 574
Gemeenregirt) Amjferdam
XI1000
REGIO ROTTERDAM/DORDRECHT
Postbus 948
3000 AX Rotterdam
lel 010-115588 (redac1« en
REGIO DEN HAAG/LEIDEN
Postbus 101
2501 CC Don Haag
tel 070-469445
Parkstraat 22
Den Haag
REGIO NOORD/OOST-NEDERLANO
(u'tetmtend administrate l
Postbus 3
8000 AA Zwolle
lel 05200-17030
Melkmarkt S6
Zwolle
A bon nementapri jzen
15.47
46 60
183.40
U«
abonnemenlenopdracbten
boven
9-19 30 van
maandag Vm vr>«Jaq Op rondag van 18-
20 uur loei 020-913456
Oogavo tv rv-advertenties lei.
020 936868 ol scnnftekjfc aan M-m-Adv
a«dei>ng postbus 433
1000 AK AMSTEROAM
Adresw^igmgen urtslu-tond schnflekik
aan onze Amsterdamse adressen
In de middeleeuwen zag men in die
runderen van Job de theologen, die
het ploegwerk moeten doen, de eze
linnen zijn dan het kerkvolk die in
hun nabijheid kunnen grazen. De the
ologen waren ook de enigen, die het
goed konden weten, omdat alleen zij
tot dergelijke vernuftige bijbeluitleg
ln staat waren.
Wij mogen nog elke dag dankbaar
zijn. dat de Reformatie ons van der
gelijke allegorische bijbeluitleg ver
lost heeft, ze was een belediging je
gens God en een misdaad jegens de
gemeente, aldus prof. Trimp.
Maar op andere wijze vind je vandaag
de dag nog de gedachte van de ploe
gende runderen en de grazende eze
linnen. Prof. Trimp sprak van over
het paard getilde theologen, die als
de „specialisten" zich ten doel stellen
met theologisch vernuft de „versle
ten" bijbelverhalen „actueel" te ma
ken. En de grazende ezelinnen mogen
hun aanhankelijkheid betonen aan
de ploegende runaeren. Zo wordt het
geloof van de gemeente gekleineerd.
Zo willen de vrijgemaakten het niet.
De hogeschool is geen tempel, maar
een laboratorium, waar de aanstaan
de predikanten leren met fijne appa
ratuur te werken om de bijbel duide
lijk uit te leggen. Een ezel en een rund
konden nooit samen onder eén juk
van Christus' onderricht, aldus prof.
Trimp.
Zware studie
Dat de vrijgemaakten waarde hech
ten aan deugdelijke theologische stu
die. bleek ook uit het openingswoord
van ds. S. S. Cnossen uit Marienberg
ln de Nieuwe Kerk. Hij legde er de
nadruk op. dat de gelijkenissen van
de wijze en de dwaze maagden en van
gen. aldus ds. Cnossen. Het talent
mag niet begraven. Wij mogen er blij
mee zijn, als wij horen, dat de theolo
gische studie aan onze hogeschool
zwaar is. Dat komt het latere pastora
le werk alleen maar ten goede.
Ds H. Bouma uit Assen destilleerde
een gebed voor de hogeschool uit het
oude huwelijksformulier. Daar wordt
voor de jonggehuwden onder meer
gebeden, dat zij hun kinderen mogen
groot brengen „tot verbreiding
van uw heilig evangelie" en ds. Bou
ma concludeerde via Calvijn, dat
daar gebeden wordt om de voortgang
en de verheerlijking van het woord
des Heeren, met andere woorden om
steeds weer nieuwe predikers die het
rijke evangelie mogen uitdragen.
„Daar is bij uw huwelijksbevestiging
om gebeden; blijft u erom bidden,
voor en met uw kinderen, en praat er
met hen over." aldus ds. Bouma. die
met blijdschap kon meedelen, dat
zich voor de nieuwe cursus negentien
nieuwe studenten hebben aange
meld, zodat er nu 121 mensen aan de
vrijgemaakte hogeschool studeren.
Voorbede
de talenten in Mattheüs 25 bij elkaar
horen. Er zijn mensen, die zo bezig
zijn met de ven tchting van Chris
tus' komst, dat verdere theologi
sche bagage niet meer belangrijk vin
den. Daarin hebben zij Christus te-
Het vrouwencomité voor het biblio
theekfonds bracht het afgelopen jaar
120.000 gulden bijeen.
door Ben Spekman
Na breed overleg met o.m. de pastorale raad van het bisdom heeft de bisschovan Den Bosch,
mgr. J. Bluyssen aan alle pastores en besturen van de parochies zijn geda hten voorgelegd
voor de toekomst van zijn bisdom als geloofsgemeenschap. De titel luidt: Naar 1985,
bouwstenen voor de pastoraal in het Bisdom 's-Hertogenbosch.
Er staan op de directe praktijk in de
400 parochies afgestemde suggesties
ln Naar 1985. Naast dit boekje heeft
bisschop Bluyssen een ook in een
boekje vervatte brief uitgegeven,
waarin hij zijn visie over de kerkelij
ke meelevendheid geeft.
In deze brief „De vele wegen en de
éne Weg" snijdt hij allerlei vragen
aan die gesteld worden rond de be
trokkenheid van gelovigen op het
evangelie. Hij ziet onder meer dat
vele religieus bewogen en door Jezus
Christus geïnspireerde mensen, om
de kerk heen lopen of elders hun heil
zoeken. Weer anderen nemen geheel
van de kerk afstand Sommigen wor
den vanwege hun zoekende en tasten
de houding voortijdig door de kerk
afgeschreven. Bisschop Bluyssen
pleit voor een bekering van de katho
lieken tot een houding die ruimte laat
voor gastvrijheid, voor groei, voor
mensen die niet zo kerks zijn. zowel
als voor mensen, die sociaal bewogen
zijn maar weinig ln het kerkgebouw
te zien zijn. Over deze laatste groep
zegt de bisschop: „Zij weten zich op
grond van het evangelie, uitgedaagd
om actief mee te spelen in de samen
leving. Zulke mensen kunnen zich
pijnlijk getroffen voelen als zij. om
dat zij weinig in het kerkgebouw te
zien zijn, wantrouwen ervaren vanuit
kringen van de geloofsgemeenschap,
met name de pastores Hij pleit er
voor deze mensen niet te ontlopen of
af te schrijven, omdat zij ..links" en
lastig zijn. De kerk moet een uitnodi
gende gemeenschap zijn, zodat zoe
kenden aan kunnen kloppen. Zij is
geen gesloten, omheinde ruimte, een
heiligdom voor ingewijden, maar een
gemeenschap van falende mensen op
zoek naar beter, zo zegt de bisschop
Geen etiketten
Hij vraagt van zijn gelovigen niet met
etiketten van kerks of niet kerks,
getrouwen of ongetrouwen te werken.
In ieder mens strijden geloof en onge
loof met elkaar. Het ontleedmes han
teren betekent vivisectie, en er blijft
geen leven over, aldus de bisschop
Het gaat ook niet om de kerk als
instituut in stand te houden, maar
om Jezus Christus en diens bood
schap. In zijn brief „De vele wegen en
de éne Weg" schetst Mgr. Bluyssen de
ontwikkeling in zijn bisdom, staande
op de toren van de St. Jan. Hij blikt
terug in het verre en naaste verleden
en schetst een toekomstverwachting.
Daarbij, zo zegt hij, sta ik liever met
beide benen op de grond tussen de
mensen, waar het leven zich afspeelt,
dan op een toren, hoog boven het
alledaagse leven. „Daar voel ik mij
niet helemaal veilig", aldus de bis
schop.
Hij is over de toekomst niet pessimis
tisch, omdat hij veel enthousiasme
ziet.
„Naar 1985"
De dagelijkse realiteit van de kerk in
het bisdom 's-Hertogenbosch komt
aan de orde in de brochure „Naar
1985. Bouwstenen voor de pastoraal
in het bisdom 's-Hertogenbosch".
Mgr. Bluyssen zegt in zijn inleiding:
„Het zal voor de kerk van de toe
komst van groot belang zijn, dat wij
thans per dekenaat of regio ons een
beeld vormen, hoe in 1985 de taken en
functies zullen worden vervuld. Het
aantal priesters zal dan nog steeds in
sterke mate teruglopen. Wij mogen
verwachten, dat het aantal pastorale
werkers en werksters dan verder is
toegenomen. Misschien zal er een be
perkt aantal diakens beschikbaar
zijn. In ieder geval zullen vele vrijwil
ligers klaar moeten staan om de
plaatselijke kerk in haar pastorale
opdracht te helpen dragen". Wegen
daartoe staan in de verschillende on
derdelen van de brochure: „Sugges
ties voor de praktijk bij de opbouw
van de plaatselijke geloofsgemeen
schap", „Uitgangspunten voor het
benoemingsbeleid in de komende ja
ren" en een bijdrage over „Diensten
onder leiding van een parochiaan"
Per dekenaat is bijgevoegd de leef
tijdsopbouw van de pastores in 1985.
Deze cijfers maken het nodig per de-
Jinjï
fcn m
fiste:
waar
wet
wet
Ingec
mini:
Er was op deze schooldag veel aan
dacht voor het regeringsjubileum van
koningin Juliana en vooral prof. dr. J.
van Bruggen ging erop in. Hij sprak
over Paulus' aansporing aan Timo-
theus te bidden „voor alle mensen,
voor koningen en alle hooggeplaat-
sten, opdat wij een stil en rustig leven
mogen leiden."
Vaak wordt dat opgevat als een ge
bed opdat onze overheid er maar voor
wil zorgen, dat wij met rust worden
gelaten, maar om zo'n Jan-Salierust
gaat het hier niet, aldus prof. Van
Bruggen. Wij moeten dat stille en
rustige leven zelf opbrengen en dat
uiten, door voor alle mensen te bid
den want allen moeten behouden
worden.
Het is vandaag niet moeilijk, om de
mensen op te roepen te bidden voor
verdrukten in Chili of in Namibië.
Maar Paulus vraagt juist te bidden
voor keizer Nero, modern vertaald:
voor de directeuren van de multinati
onals, de bankiers, de ministers van
het huidige, maar ook van het vorige
kabinet. Genade verplicht tot voor
bede voor iedereen, aldus prof. Van
Bruggen.
Wij deden maar een greep, want er
waren met elkaar dertig toespraken
in tien verschillende kerkgebouwen.
Velen moesten genoegen nemen met
staanplaatsen, maar de aandacht
waarmee geluisterd, en de overgave
waarmee de psalmen gezongen wer
den waren opvallend, ook van de vele
jongens en meisjes. Al gaf een deel
van hen er 's middags de voorkeur
CAMP DAVID
In deze dagen keert iets terug van die
emotie die wij ondergingen toen
Sadat naar Jeruzalem trok. Nog zie ik
hem voor me in de Knesseth van
Israël. Nog hoor ik die woorden uit de
profeet Jesaja, die bij die gelegenheid
door Jitzak Sjamir, de voorzitter,
werden voorgelezen; „Komt laten wij
opgaan naar de berg des Heren, naar
het huis van de God Jakobs, opdat
Hij ons lere aangaande zijn wegen en
opdat wij zijn paden bewandelen (uit
Jesaja 2,2-5). Het was 20 november
van het vorig Jaar en er ligt dus bijna
een jaar tussen die ontroerende
ontmoeting en de bespreking die nu
in Amerika plaats vindt op Camp
David, het landgoed van president
Carter. Merkwaardig dat het opnieuw
een bijbelse naam is die de plaats van /jiji
de ontmoeting draagt. De uu'
ontmoeting is intussen uitgebreid.
Nu zijn het er drie die met elkaar
spreken: de Jood Begin, de Islamiet
Sadat en de Christen Carter. Iets dat
je intussen met gemengde gevoelens
vervult. Terecht herinnerde een
commentator eraan dat uit dergelijke
ontmoetingen in het verleden meer
godsdienstoorlogen zijn
voortgekomen dan godsvredes. Iets
wat niet gemakkelijk ontkend zal
kunnen worden. Hoe beschamend het
ook is. Hoeveel vragen zoiets ook
oproept. Goed, men kan zeggen dat
het juist de godsdienst is die mensen
het meest beroert en tot felle
standpunten leidt. Het Jodendom, de
Islam en het Christendom kunnen er
alle drie van meepraten. Ze ontlopen
elkaar, denk ik, in deze dingen niets.
Wat zal het worden? Is de zaak al
uiteengespat als deze woorden in het
ochtendblad staan? Is men alweer in
grimmigheid naar huis gegaan, een
ieder met z'n eigen plannen? Of is er
iets uit gekomen? Iets goeds voor de
miljoenen die daarop wachten?
Bidden ze daar samen? Laat niemand
zeggen dat zoiets niet kan. We weten
wel beter. Je behoeft je eigen geloof
in geen enkel opzicht te laten vallen
om te erkennen dat ook dit plaats
vindt onder de ogen van die ene God,
die ons allen gemaakt heeft. Die ons
leven en dat van de volken zijn hand
houdt. Bidden is natuurlijk meer dan
een vrijblijvende erkenning en
daarna overgaan tot de orde van de
besprekingen. In het gebed komt je
gedrag en je hele leven mee. Als dat
geen eenheid is wordt bidden ijdel
gepraat van woorden die hoe weinig
ook altijd te veel zijn. En hoe staan
wij daaromheen? Met onze woorden
en met ons gedrag? Met onze hoop en
onze hopelijk inspanning voor echte
vrede?
>eKa
fan E
Uister
colleg:
-aan
uidru
5BN
terG
dec
twee
laltc
'lekt:
word'
eigin
sche
De s
deze
van
duur
centr
in dé
tene
rung
lierci
guldi
tal
men,
vier
letai
m
;en<
hem
12-ji
'i
t
een
get
i bel
Beroepingswerk
NED. HERV. KERK
Beroepen te Enter (toez.): D. Drieber
gen te Westerhaar; te Koudum: M
den Dekker te Hantum c.a.
Aangenomen naar Drunen en Vlij-
men-Hedikhuizen en Engelen C. J.
Kraai te Nieuw- en St Joosland en
Rithera.
GEREF. KERKEN VRIJG.
Beroepen te Amstelveen Mijdrecht,
te Oegstgeest en Lisse, te Vrouwen
polder en te Langerak in combinatie
met Gorinchem: H. R. v.d. Kamp,
kand. te Warnsveld: te Berkel en Ro
denrijs: M. Brandes te Ermelo.
GEREF. GEMEENTEN
Beroepen te Gorkum en te Tricht-
Geldermalsen: A. Moerkerken tej^™
Nieuw Beijerland.
Het straatbeeld in Kampen werd gisteren bepaald door de vrijgemaakte schooldaggangers. Jfcht^te blijven^8 k°Ut d8 °P8n
Hier en daar hangt men de vlag uit.
Van onze redactie
AMSTERDAM Het initiatief „Stop
de Neutronenbom" heeft zijn mede
werkers en ondersteuners opgeroe
pen bij te dragen aan het slagen van
de Vredesweek van het IKV, die in
het teken staat van „Help de kernwa
pens de wereld uit, om te beginnen
uit Nederland."
„Stop de Neutronenbom" blijft aan
dacht vragen voor het gevaar dat de
voorbereidingen tot de bouw van zo'n j
bom doorgaan. De initiatiefgroep tï
vraagt aandacht voor het slotdocu- m
ment van de speciale VN-zitting.
waar de groep drie afgevaardigden
had heengezonden, drs. J. Blok, ds. L
Ringnalda (gereformeerd studenten
predikant te Amsterdam) en drs. N.
Schouten.
„Stop de Neutronenbom" begint op
24 oktober, de dag waarop 33 jaar
geleden de VN werd opgericht, met
informatiebijeenkomsten ln het hele
land. De groep gaat een maandblad
„N-Bulletin" uitgeven.
>e tekening komt uit 'De vele wegen en de éne Weg', door
isschop J. Bluyssen. Hij is van de hand van Franz Kalb.
kenaat zich serieus met de toekomst
bezig te houden: steeds meer paro
chies zullen zonder een eigen pastor
komen te zitten. Het streefgetal voor
de komende Jaren wordt één priester
op 2.000 geloven. Bij het benoemings
beleid in de komende jaren zal de
leiding van het bisdom met deze ont
wikkeling rekening gaan houden, zo
blijkt uit de desbetreffende deel van
de brochure.
„De vele wegen en de éne Weg" en
„Naar 1985" xijn te bestellen a 2,50
per stuk, inclusief porto-kosten, bij
het Secretariaat van het Bisdom, Pa
rade 11 te 's-Hertogenbosch. Ben
Spekman is hoofd van de Dienst Pers
en Publiciteit van het Bisdom Den
Bosch.
Wereldraad betreurt
neerschieten vliegtuig
GENEVE (EPS) Een woordvoerder
van de wereldraad van kerken heeft
gisteren gezegd dat de raad diep be
treurt dat er in Rhodesië een burger
vliegtuig is neergeschoten.
De woordvoerder zei tevens dat de
raad de moord op duizenden weerloze
Afrikaanse burgers in vluchtelingen
kampen in Rhodesië en zijn buurlan
den betreurt.
„De laatste actie versterkt slechts de
eerder geuite mening van de wereld
raad, waarin nadrukkelijk steun ver
leend wordt aan een rechtvaardige en
vreedzame oplossing door middel van
onderhandelingen, waarbij alle be
trokken partijen in het conflict inge
schakeld zijn", zei de woordvoerder
