Onrust over
chemie heeft
diepe wortel
Shell helpt
Arabische boycot
heeft handel met
VS niet geschaad
FNV bekijkt invoering
35-urige week in fasen
Filosoof op congres KNCV:
CDA zetel meer
in college Utrecht
Forster van Anti-Demafation League
Politie valt
kamp binnen
Assen boos op
afdeling van
het Rode Kruis
Slecht aanslaan
Slecht opwarmen
Afslaan
Hoog verbruik
Pingelen
Vapour-lock
Olieverdunning
Vervuiling inlaatsysteem
VRIJDAG 1 SEPTEMBER 1978
TROUW/KWARTET P14-RH16-S15
Van onze redacteur wetenschappen
AMSTERDAM Achter de ongerustheid over wat de chemie
allemaal klaarbrouwt, zit méér dan zorg om de conrete
gevaren, waarschuwde prof. dr. A. G. M. van Melsen gisteren
het congres van de Koninklijke Nederlandse chemische vere
niging. Daarom zal loutere bestrijding van die gevaren geen
afdoende reactie blijken.
Wat er achter die ongerustheid zit, is
volgens de Nijmeegse wetenschapsfi-
I0600I (en ex-chemicus) „de vrees dat
de mensheid bezig is. de grenzen aan
haar plaats in de totale natuur ge
steld te overschrijden, met andere
woorden gaan maat weet te houden
in haar vorsings- en maakdrift." De
concrete chemische gevaren worden
vooral ervaren als signalen dat er iets
fundementeel misgegaan ls met* de
verhouding van mens en natuur.
Een bijkomend probleem ziet Van
Melsen in de omstandigheid dat de
chemicus van huls uit niet ls toege
rust om de geestelijke en materiële
invloed van zijn wetenschap op de
samenleving te analyseren. Dat ls
geen chemisch probleem en laat zich
niet met chemische methoden aan
pakken. Anderzijds ls er wel chemi
sche kennis voor nodig, zodat het
noodzakelijk ls dat de chemicus bul
ten zijn vak treedt om de maatschap-
pijwetenschappelljke vraagstukken
mee aan te pakken die door zijn be
drijvigheid zijn opgeroepen.
UTRECHT (ANP) De WD ls in
Utrecht haar enige wethouderszetel
kwijtgeraakt. De PvdA houdt haar
vier zetels ondanks een verlies bij de
verkiezingen. Het CDA krijgt er een
bij en bezet daarmee drie zetels in de
Domstad.
Koninklijk paar terug
DEN HAAG (ANP) - Koningin Julia
na en prins Bernhard zijn donderdag
avond uit Griekenland, waar zij met
vakantie verbleven, In Nederland te
ruggekeerd.
Op die noodzaak wees ook Tweede-
Kamerlid dr. J. C. Terlouw (van huis
uit fysicus). Het leek hem dat het
werk van een chemicus een minstens
zo grote maatschappelijke verant
woordelijkheid met zich brengt als
dat van een arts. „Het verschil is dat
een beoordelingsfout van een arts on
middellijke gevolgen voor een pa
tiënt heeft, en een enkele keer ook als
zodanig aan de kaak wordt gesteld.
Maar fouten van chemici kunnen veel
sluipender gevolgen hebben, die pas
veel later en dikwijls ontraceerbaar
naar bulten komen."
Medici spreken veel over de ethiek
van hun beroep, aldus Terlouw, ook
over de ethische aspecten van be
paalde methoden, zelfs nog voordat
die zijn Ingeburgerd. Bij de beoefena
ren der natuurwetenschappen ls dat
allemaal heel anders. Terlouw zou
een duidelijker beroepsethiek bij che
mici willen zien. „een chemicus ls niet
of nauwelijks te controlerea Daarom
moet van hem gevraagd worden dat
hij zich minstens bewust is dat zijn
handelen, zijn doen en nalaten, be
langrijke ethische aspecten heeft en
dat hij daarvoor verantwoordelijk
heid draagt."
De discussie over ethische aspecten
van een wetenschappelijke vinding
wordt meestal pas gevoerd nadat zij
is toegepast. „Een wonder ls dat
niet", zei Terlouw, „want vóór die
toepassing zijn het alleen de weten
schapsmensen zelf die er enig benul
van hebben." En wetenschapsmen
sen hebben de neiging „zich in de
schoonheid van hun vak te verliezen.
Dat was aanvaardbaar in de tijd van
Christiaan Huygens, maar niet meer
ln een tijdperk waarin duidelijk is
geworden dat. zoals het luipaard be
wijst. schoonheid ook verscheurend
kan zijn."
Van een onzer verslaggevers
AMSTERDAM De Amerikaanse wetgeving tegen de Arab!
sche boycot van Israël heeft de handel tussen de Verenigde
Staten en de Arabische wereld niet geschaad. Integendeel de
handel is sindsdien toegenomen. Dit heeft Arnold Forster van
de Anti-Defamation League verklaard tegenover de onder
zoekscommissie van de Tweede Kamer over de Arabische bei
boycot in Nederland. gin
var
fes
ind
het
dei
Vijf aanhoudingen
UTRECHT (ANP) Met groot
machtsvertoon hebben gistermorgen
35 gewapende manschappen van
rijks- en gemeentepolitie, voorzien
van kogelvrije vesten, honden en van
uit de lucht gesteund door een heli
kopter. een Inval gedaan ln het woon
wagenkamp aan de Huppeldijk in
Utrecht.
Nadat het kamp hermetisch van de
buitenwereld was afgegrendeld, werd
een zoekactie ondernomen waarbij
een paar stuks gereedschap ln beslag
werd genomen. Ook werden vijf men
sen aangehouden ln verband met een
caravandiefstal twee weken geleden
ln Nleuwerkerk aan de IJssel. In ver
band met die diefstal deed de politie
vorige week donderdag ook al een
inval in het woonwagenkamp aan de
Huppeldijk. Daarbij werden vijf ar
restaties verricht.
De vijf die nu zijn aangehouden zijn
de 20-jarige M. A. K., de 2l-jarige G.
E.. de 32-Jarige L. H. P., de 17-Jarige
G. J. S. en de 22-jarige mevrouw J. W.
K.
Van onze sociaal-economische redactie
AMSTERDAM De FNV zal korter werken, méér vakantie
en vervroegde pensionering tot de inzet maken van de CAO-
onderhandelingen voor 1979.
FNV-hoofdbestuurder Frans Drabbe
heeft gisteren gezegd dat de Federa
tie Nederlandse Vakbeweging mo
menteel als één van de mogelijkhe
den de Invoering van de 35-urlge
werkweek in fasen bekijkt. Die 35-
urlge werkweek past ln het streven
van de Europese vakbeweging. Er
valt aan te denken over een aantal
Jaren die 35-urige werkweek ln te voe
ren. Maar het zit er niet ln dat de FNV
al bij de komende onderhandelingen
over de arbeldswoorwaarden voor
1979 met een els voor een 35-urige
werkweek op tafel komt.
Drabbe acht dat niet haalbaar gezien
de grote financieringsproblemen om
een dergelijke werktijdverkorting in
één klap te realiseren. „Dat is niet
haalbaar, maar dat we de komende
jaren geleidelijk naar een 35-urige
wekweek toegaan, acht ik niet onmo
gelijk," aldus Drabbe.
In De Vakbondskrant schrijft de FNV
dat korter werken een sociale maatre
gel is, maar het moet nu ook een
strijdmiddel worden tegen de werk
loosheid. „Door werktijdverkorting
moet het schaarse goed van de werk
gelegenheid eerlijker worden ver
deeld," aldus het FNV-blad.
Werktijdverkorting in combinatie
met de arbeidsplaatsen-overeen
komst (APO) moet ervoor zorgen dat
korter werken leidt tot de inschake
ling van meer mensen. De Vakbonds
kracht constateert dat de regering
met haar ombuigingsplan Bestek '81
een domper heeft gezet op verbete
ring van de werkgelegenheidssitua
tie. Omstreeks half oktober zal de
FNV met een discussie nota komen
over het arbeidsvoorwaarden-beleid
voor volgend jaar. Die nota zal onge
veer een maand lang ter discussie
staan in de vakbonden. In november
wordt de definitieve nota vastgeled
waarin de eisen van de FNV voor de
arbeidsvoorwaarden voor volgend
jaar zijn vastgelegd.
Forster deed zijn uitspraken tegen
over de Nederlandse commissie op
het moment waarop men ln Groot-
Brittannlë besloten heeft om geen
anti-boycot wetgeving tegen de Ara
bische wereld op te stellen. In Groot-
Brittannië vreest men dat een derge
lijke wetgeving wel de handel zou
schaden. Forster zei dat alle waar
schuwingen ln de Verenigde Staten
dat een tegen de Arabische boycot
gerichte wetgeving verlies van ar
beidsplaatsen zou betekenen door
een vermindering van de handel on
juist zijn gebleken.
Volgens Forster hebben de Arabieren
belang bij het verhogen van de han
del. De handelscijfers van de Verenig
de Staten met SaoedhArabië zijn van
drie miljard gulden ln 1975 naar ruim
zeven miljard gulden in 1977 geste
gen. Het lijkt erop dat Arabische sta
ten die vroeger deelnamen aan de
Arabische boycot van Israël begon
nen zijn om zich aan de nieuwe wet
geving aan te passen, aldus Forster.
Wanneer andere landen eveneens een
dergelijke wetgeving zouden aanne
men zouden volgens Forster de Ara
bieren gedwongen worden om van
deze onetlsche handelsbeperkende
technieken af te zien.
hoe zij zich het best tegen de dreiging
van de Arabische boycot kunnen we
ren. Tenslotte vroeg de commissie
tegen de Arabische boycot in EG-
verband op te stellen.
Brits rapport
Tot nu toe hebben, naast de VS,
West-Dultsland, Frankrijk en Cana
da zich via wetten tegen de Arabische
boycot ingedekt In Groot-Brittannlë
wist de oppositie dit echter te verhin
deren. Dit blijkt uit een rapport dat
gisteren in Londen gepubliceerd na
een vier maanden durend onderzoek
van het Britse parlement.
In het rapport wordt de Engelse rege
ring verweten sommige discrimine
rende maatregelen van de boycot
oogluikend goed te keuren. De onder
zoekscommissie mèent dat de Engel
se regering zakenlui moet adviseren
ASSEN (ANP) B en W van Assen
hebben hun ongenoegen te kennen
gegeven over het feit dat de plaatse
lijke Rode Kruis-afdeling buiten het
gemeentebestuur om schadeclaims
heeft ingediend bij het rijk. „Een ern
stige inbreuk op de goede verstand
houding met het Rode Kruis," zei
burgemeester Masman van Assen gis
teren na een bespreking met het
Rode Kruis.
De schadeclaims betreffen het ge-1!'"
bouw van het Rode Kruis bij de Zuid-
molukse wijk in Assen, dat tijden*
rellen in september vorig jaar in
brand werd gestoken. Het Rode
Kruis voert aan dat de politie toen
weigerde de brandweer te bescher- f—
men tijdens het blussen van de
brand. Volgens burgemeester Mas
man trapt het Rode Kruis met deze
bewering op de ziel van politie en
brandweer, „iets dat niet kan worden
aanvaard," aldus Masman.
Wel heeft de burgemeester begrip
voor het verzoek tot schadevergoe
ding. Dat de gemeente is gepasseerd
bij het indienen van de claims wijst
hij af. Volgens hem had het hoofdbe
stuur van het Rode Kruis moeten joi
ingrijpen. B. en W. wachten nu af wat
het afdelingsbestuur gaat doen om de
breuk te herstellen, aldus Masman.
De voorzitter van het Asser Rode
Kruis, drs. Schut, zei dat alles gedaan
zal worden om de goede relatie met
het gemeentebestuur te herstellen.
Waar je een goede benzine
nooit de schuld van kunt geven.
Al sta je er niet elke dag bij stil.de motor
van een moderne auto is een gekompliceerd
stukje techniek. En eigenlijk is het verbazing
wekkend dat die motor - uitzonderingen
daargelaten - het maar zelden laat afweten.
Minder bekend is evenwel.dat die auto
motor uiterst gevoelig is voor de kwaliteit
van de benzine.die hij krijgt toegediend.
Benzine is namelijk een uiterst inge
wikkeld produkt.dat aan allerlei - soms
tegenstrijdige - eisen moet voldoen. Om'ns
duidelijk te maken hoe nauw dat luistert,
hebben we op een rijtje gezet wat uw auto
kan gaan mankeren als de benzine niet zo
goed zou zijn als hij nu is.
Benzine verbrandt alleen in dampvorm.
Bij een koude start moet de benzine daarom
zo snel mogelijk verdampen.
Als de gewilligheid daartoe, de „vluchtig
heid" van de benzine, onvoldoende is,slaat
uw auto moeilijk of helemaal niet aan.
Als de motor eenmaal loopt moet hij ook
snel op temperatuur komen. Dat lukt alleen
als de benzine zo volledig mogelijk verbrandt,
want dan ontstaat de meeste verbrandings-
warmte. Benzine moet dus niet alleen snel
beginnen met verdampen, het moet daar ook
zo min mogelijk warmte voor nodig hebben.
Verdamping vraagt warmte. Daardoor
kan het in de carburateur zo koud worden,
dat de waterdamp inde lucht gewoon bevriest.
Een ijslaagje kan dan de toevoer afsluiten,
waardoor de motor afslaat.
Shell benzine bevat daarom een speciale
toevoeging die ijsvorming tegengaat.
De verbrandingswaarde van een liter
benzine wordt bepaald door de dichtheid.
Als die te laag is, heeft de auto meer benzine
nodig om dezelfde prestaties te leveren.
Een hoger verbruik dus.
Het mengsel van lucht en benzine hoort
geleidelijk te verbranden. Gebeurt dat niet,
dan gaat de motor „pingelen"
Benzine moet daarom een voldoende
hoog octaangetal hebben.
Benzine moet.zoals gezegd,snel ver
dampen. Maar ook weer niet te snel, want dan
kunnen er dampbellen in de benzineleiding
ontstaan, met het gevolg dat de toevoer stag
neert en de motor afslaat.
Alweer een verdampingskwestie.
Als de benzine niet volledig verdampt, druipt
er benzine langs de cilinderwanden in het
cartèr, waardoor de smeerolie wordt verdund
en de smering minder goed wordt.
„Doorblaasgassen'/die via het carter
worden teruggevoerd naar de carburateur,
kunnen het inlaatsysteem vervuilen,
waardoor de afstelling onnauwkeurig wordt.
Shell benzine bevat daarom ASD,
een toevoeging die vervuiling tegengaat.
U ziet: een hele waslijst van mogelijke
kwalen. U kunt er echter gerust op zijn dat
benzine zelden of nooit dergelijke problemen
zal veroorzaken.
Als u er al eens last van krijgt is zelfs
de kans groot.dat het aan uw auto ligt en niet
aan de benzine. Echt slechte benzine wordt er
in Nederland gelukkig zelden verkocht, wel
goede en nog betere.
Wij menen in alle bescheidenheid dat
Shell benzine beter is dan alle andere benzines.
Niet alleen omdat er ASD in zit,ook omdat
we pas tevreden zijn als we de allerhoogste
kwaliteit bereiken. Dat zijn we tenslotte aan
onze stand verplicht.
Als u meer informatie wilt,bel dan even
010 - 696112 of schrijf naar
Shell Nederland Verkoopmaatschappij B.V.
Antwoordnummer 175,3000 VB Rotterdam.
Een postzegel is niet nodig.