IKennismaken met Viewdata en Teletekst
Omroep geeft
acte de présence
Nieuwe
testplaten van Erato
Hifi-Wijzer
Televisie zal nog
meer domineren
Autotelefoon
net als thuis
Nu ook
HiFi
voor tv
Functie wordt uitgebreid
VRIJDAG 1 SEPTEMBER 1976
TROUW/KWARTET 11
irato showt tv van straks
Katja Ebstein is een van de buitenlandse artiesten die in
een tv-programma haar steentje aan de Firato bijdraagt.
AMSTERDAM Ook de omroe
pen zullen acte de présence geven
op de Firato. Elke dag zullen ra
dio- en televisieprogramma's met
bekende omroepmensen en be
kende binnen- en buitenlandse ar
tiesten worden uitgezonden van
uit de Westhal van de RAI.
Voor het publiek is dat een mooie
gelegenheid om eens te kijken
wat er achter de schermen ge
beurt bij het samenstellen van
programma's. Maar ook de zelf
werkzaamheid wordt bevorderd,
want in een work-shop kunnen
amateurs proberen zelf onder lei
ding van een regisseur een televi
sieprogrammaatje van een kwar
tier samen te stellen.
Verder is er een talentenjacht
voor disk-jockeys en we van van
avond tot en met woensdag
avond, steeds tussen half acht en
half elf.
Met verscheidene direct-
testgodeeltes.
Een gezamenlijke uitgave van
Luister, Disk en Radio-Bulletin.
Met talrijke tests, uitvoerige informatie en tips over specifieke hifi-
onderwerpen, met markt-overzicht. En video-informatie.
Op de FiratO: Erato testplaten en HiFi-Wijzer gecombineerd
voor de speciale prijs van f 25,— (nadien f 39,90) bij:
Disk stand 110; Luister stand 43; Radio Bulletin stand 64.
Informatie-stand in de hoofd-entree RAI-gebouw
De HiFi Wijzer is te koop in kiosk, boek- en
tijdschriftenhandel, warenhuizen etc. voor f 14,50
door Riet Diemer
AMSTERDAM Vandaag
zullen voor de twintigste maal
de poorten van de RAI open
gaan voor de Firato. Tien da
gen lang, tot en met 10 sep
tember kunnen de belangstel
lenden in de wonderen van de
elektronica hun hart ophalen
aan de nieuwste snufjes op
het gebied van televisie- en
radio-apparaten, opname- en
afspeelapparatuur, antennes,
grammofoonplaten, banden,
cassettes, enz. enz.
Dé primeurs voor het grote publiek
zijn de informatiesystemen voor tele
visie; Viewdata en Teletekst. Er zul
len demonstraties zijn en tevens
wordt voor de meer ingewijden een
symposium gehouden over Viewdata
en Teletekst. Voor de gemiddelde
consument zullen beide systemen de
eerste jaren nog geen gemeengoed
worden. PTT, omroep en de Neder
landse Dagblad Pers bevinden zich
nog in het experimenteerstadium.
Maar de toekomstverwachtingen in
dit computertijdperk zijn hoog ge
spannen.
Decoder
In Nederland zijn nog geen televisie
toestellen in de handel, die aangepast
zijn voor een van de twee informatie
systemen. Noodzakelijk is in ieder
geval een zogenaamde decoder in het
toestel. Het geboorteland van View
data en Teletekst is, hoe kan het ook
anders, Engeland. Al vijf jaar is men
daar bezig met experimenteren. Om
ervaringen op te doen zijn in Enge
land tegen de 150.000 televisietoestel
len voor genoemd gebruik aangepast.
Van beide systemen kan worden ge
zegd dat opgevraagde informatie
zichtbaar kan worden gemaakt op
het televisiescherm, maar dat is dan
ook alles wat ze met elkaar gemeen
hebben, ook al worden Viewdata en
Teletekst in een adem genoemd. Bij
Viewdata wordt via een daartoe ge
schikt koppelapparaat het tv-toestel
met de telefoon verbonden. Informa
tie die per telefoon kan worden aan
gevraagd is opgeslagen in een compu
ter of databank. Hoe meer gegevens
in de databank worden opgeslagen
hoe meer vragen kunnen worden
gesteld.
Verder is er de mogelijkheid van
tweerichtingverkeer, want de abon
nee kan ook mededelingen doorgeven
aan de databank. Andere abonnees
kunnen die dan weer oproepen. Een
voorbeeld waarvoor Viewdata zou
kunnen worden gebruikt is de aange
paste en actuele nieuwsvoorziening.
Tot nu toe is men alleen aangewezen
op het televisiejournaal, terwijl de
radionieuwsdienst het meeste actue
le nieuws geeft. Maar dan moet je op
tijd afstemmen. Dankzij Viewdata.
zou op ieder moment het laatste
nieuws op het scherm kunnen worden
geprojecteerd. Gaat alles zoals de Ne
derlandse Dagblad Pers het zich
voorstelt dan zal een redactie het
nieuws steeds actualiseren, zodat de
abonnee op elk moment wanneer hij
dat wenst het laatste nieuws op zijn
televisiescherm kan oproepen. Er kan
echter geen sprake van zijn dat zo'n
krant het papieren dagblad kan ver
vangen, want de beeldbuiskrant telt
per pagina (dat is de grootte van het
scherm) 24 regels van elk veertig let
ters. Voor achtergrondartikelen of
diepgaande informatie is dit onvol
doende.
Afstandsbediening
Bij het Teletekst-systeem kunnen en
kele honderden pagina's informatie
worden opgeslagen. Met behulp van
een afstandbedieningspaneel kan via
de ether de tekst op het televisie
scherm worden opgeroepen. Het bij
zondere van Teletekst is, dat de kij
ker zelf kan bepalen wanneer en hoe
lang hij bepaalde informatie op het
scherm kan krijgen. Die informatie
kan het weer betreffen, verkeerssitu
aties, groenteprijzen, nieuws over
tentoonstellingen? enz. Ook hier is
een aangepast televisietoestel voor
nodig.
Wie zijn licht nog eens wil opsteken
over beide informatiesystemen voor
televisie kan dit doen in de uitgaven
van de NOS Tijd voor Teletekst en de
brochure Viewdata-Teletekst.
r
Viewdata leidt tot heel veel din
gen. Gegevens uit de Gouden
Gids kunnen worden opgeslagen
in de computer en wie het niet
gezelliger vindt om een hotel- en
restaurantgids te raadplegen,
blijft net zo lang de toetsen van
zijn keuze heeft gevonden. De
abonnee zij gewaarschuwd, iede-
het bedieningspaneeltje indruk- re aanslag kost geld, maar het
ken tot hij of zij het eethuis van dinertje nog veel meer
BB
AMSTERDAM Mogen we
de fabrikanten geloven dan
zal het niet lang meer duren
of de functie van de televisie
wordt zo uitgebreid dat dit
medium nóg meer een domi
nerende plaats gaat innemen
dan nu al het geval is. De
bezitter zal dan echter wat
meer actief dan passief zijn
kijkkast moeten benutten.
Hij kan dat op elk moment
van de dag doen. Hoe de an
dere huisgenoten dat zullen
vinden vertelt de toekomst-
story nog niet
Daar is in de eerste plaats de televisie
die nog veel meer een huisbioscoop
zal worden. De mogelijkheden van de
videorecorder zijn aanzienlijk ver
groot nu er recorders op de markt zijn
verschenen met een extra lange
AMSTERDAM Met de autotelefo-
nie komt de PTT op de Firato met
een primeur op de proppen. „Het is
een echte telefoon," zegt de PTT er
zelf van en die kan het weten. Het
verschil met al het andere bestaande
op dit gebied zit hierin, dat het sys
teem volledig automatisch is. dus
zonder tussenkomst van een telefo
niste. Dat was tot nu toe niet moge
lijk met de draadloze verbindingen
die er al waren zoals de semafoon,
mobilofoon en protofoon.
Het zijn allemaal systemen om naar
en vanuit auto's en schepen te spre
ken. Dat gaat echter niet zo gemak
kelijk als thuis. Aangezien de behoef
te aan communicatie toeneemt en
het huidige systeem van mobiele tele
communicatie over circa vijf jaar
moet worden vervangen, zal begin
1979 aan geïnteresseerden de autote-
lefonie worden aangeboden. Voorlo
pig zullen zesduizend aansluitingen
mogelijk zijn.
Telefoneren vanuit de auto gaat ook
net zo gemakkelijk als thuis, afgezien
van de onveiligheid in het intensieve
verkeer van vandaag. Het opbellen
naar de auto wordt ook eenvoudiger.
Nederland is verdeeld in drie autote-
lefoongebieden (Noord. Zuid en
Randstad) met elk een eigen netnum
mer. Men gaat ervan uit dat in de
meeste gevallen degenen die opbelt
naar een autoabonnee wel weet waar
deze zich ongeveer bevindt Zo niet,
dan zijn maximaal drie oproepen
noodzakelijk.
Hoewel de kosten nog niet helemaal
vast staan wordt aangenomen dat
een abonnement 290 per maand be
draagt. voor internationaal verkeer is
dat ƒ410.
Autotelefonie. Telefoneren in de
auto net zo makkelijk als thuis,
alleen niet zo veilig.
Dit is het allerkleinste zwart/wit
televisietoestel, dat op de Firato
zal worden getoond. Op het eer
ste gezicht lijkt het een forse
filmcamera. Maar bij nader in
zien is het een echte televisie
met een beeldscherm van 7,5 cm.
De voorzetlens vergroot het
beeld. Voedingsmogelijkheden:
accu, batterijen of lichtnet.
speelduur, namelijk tussen de drie en
vijf uur. Een heel avondje televisie
kan worden opgenomen, terwijl de
familie visite ontvangt of elders ver
keert. Later kan het programma wor
den afgedraaid.
En wie bang mocht zijn dat hij ver
geet het toestel aan te zetten kan met
een schakelklok de tijd tot tien dagen
tevoren instellen. Een andere geheu
gensteun is mogelijk als de bezitter
eraan wordt herinnerd welke pro
gramma's hij op het scherm wil zien,
of als hij ermee wordt geconfronteerd
dat hij nog een telefoongesprek moet
voeren. Verder kan zo'n toestel zo
-worden ingesteld dat bijvoorbeeld ai-
leen kinderprogramma's worden ver
toond. Dit is ten gerieve van ouders
die een avondje uit zijn. Videobanden
zijn er dus ook met meer lengte. Het
is alleen een probleem voor de bezit
ters van videorecorders dat er geen
gelijksoortige banden zijn. Doordat
de fabrikanten geen afspraken kon
den of wilden maken is er geen stan
daardisering en is er sprake van een
allegaartje op dit gebied.
Huiscomputer
Met televisiecamera's die ook wat
goedkoper zijn geworden kan men
thuis zelf video-opnamen maken die
direct op het scherm te zien zijn,
zodat foute opnamen snel kunnen
worden overgemaakt. Een beetje con
currentie kan de normale filmcamera
hiervan wel verwachten. Een heel an
dere functie krijgt de televisie als het
nieuwe begrip ..hulscomputer" zijn
intree zal doen. Men zal de beschik
king krijgen over een toetsenbord en
daarmee allerlei gegevens van ver
jaardagskalenders tot boodschap
penlijstjes en van agenda's tot boek
houdingen in een geheugen kunnen
opslaan en deze gegevens later weer
op het beeldscherm zichtbaar maken.
Andere vormen van wat wordt aange
duid als creatief bezig zijn met televi
sie zijn de beeldbulsspelletlpR, die in
opmars zijn. Het aantal breidt zich
uit en de spellen worden steeds ver
nuftiger. Zo kon men al met behulp
van een lichtpistool of lichtgeweer
kleiduiven schieten of op hazejacht
gaan (leuk voor de kerst!) Er kan
worden getennist, gevoetbald, een ge
vecht in de ruimte geleverd, kat en
muis gespeeld, geschaakt of gedamd.
Men raakt werkelijk op het televisie
scherm niet uitgespeeld sinds de uit
vinding van het spel melk, boter,
kaas voor t.v., dat serieus „de mijl
paal" in dit genre wordt genoemd.
AMSTERDAM Wie de Fira
to bezoekt zal een aantal zaken
aantreffen die tot de nuttige
verbeteringen mogen worden
gerekend, naast de overdreven
aandoende perfectie. Wat bet
eerste betreft, het zal de con
certliefhebbers als muziek in
de oren klinken nu bekend kan
worden gemaakt dat de ge
luidskwaliteit van sommige
televisietoestellen is verbe
terd. Dat is gebeurd door het
aanbrengen van ingebouwde
HiFi luidsprekerboxen, waar
van het vermogen tussen de 10
en 15 watt ligt. Maar ook het
elektronisch circuit is aange
past voor verbetering van het
geluid.
Het geluid van de televisie
heeft altijd aanzienlijk achter
gelopen op dat van de moder
ne radio- en afspeelappara
tuur. Het sterkst kwam dat
naar voren bij concertuitvoe
ringen. De fabrikanten hebben
nu getracht daar wat aan te
doen, nadat jarenlang van veel
kanten daarop is aangedron
gen. Televisietoestellen, die
een verbeterde geluidsweerga
ve garanderen zijn gemerkt
met de letters HiFi.
Dan zijn er nog wat uitvindin
gen gedaan die van minder be
lang zijn, namelijk op het ge
bied van afstandsbediening.
Er waren al televisietoestellen
op de markt, die je vanuit de
gemakkelijke stoel kon bedie
nen, nu is het ook zover met
radioapparaten. Omdat steeds
iets nieuws moet worden uit
gevonden in de wereld van de
elektronica, wordt in onze
welvaartslanden speciale aan
dacht besteed aan het bedie-
ningscomfort.
Dit is dan het eerste televisie- worden gevoerd, dat er een pro
toestel ter wereld met een geheu- gramma moet worden aangezet,
gen om eraan te herinneren dat Een kindersleutel kiest vooraf
er een telefoongesprek moet alleen de kinderuitxendingen
