'Ongelijkheid in straf nog te groot'
Plan Brokx vindt
weerstand in CDA
fNieuw:!
'Oowtiaiis!
Raad huiverig voor
plan minister Pais
„Zaterdag gebeurt 't
reken maar
dat ik erbij ben!"
'Verkoop woningwetwoningen'
Benoeming van
rector VU moeilijk
Dia van Abraham Kuyper onthuld
Opnieuw
vragen over Bos
PvdA wil verbod
reclamevliegen
Collegevorming
in Arnhem rond:
wethouder minder
'Student kan
tandarts
niet betalen'
Studie in twee delen
Vakantiegangers
ziek na drinken
van besmet water
Anti-rookcursus
voor televisie
was een succes
Beperking bepleit
van geneesmiddelen
Mr J. F. Hartsuiker pleit voor meer richtlijnen
DONDERDAG 31 AUGUSTUS 1978
BINNENLAND
TROUW/KWARTET
3
Van onze parlementsredactie
DEN HAAG Staatssecretaris Brokx (volkshuisvesting)
krijgt het ook met zijn partijgenoten in de Tweede Kamer
stevig aan de stok over de verkoop van woningwetwoningen.
CDA-fractledeskundlgen hebben ziqh
gisteren al gebogen over het stand
punt van Brokx. dat de rijksoverheid
die verkoop niet moet „toetsen". In
de ogen van de bewindsman moet
niet het Rijk. maar de gemeente het
laatste woord hebben, als huurder en
verhuurder het eens zijn over de over
dracht van een woningwetwoning.
Toetsing
Niet alleen binnen de PvdA, maar
ook in het CDA leeft de angst dat te
veel goedkope huurwoningen aan het
woningenbestand onttrokken wor
den. Daardoor kan een goed huisves
tingsbeleid onmogelijk worden. De
CDA-speclalisten op het vlak van
volkshuisvesting vinden dat het rijk
zich niet buiten spel mag zetten. Eer
der dit jaar heeft het CDA Brokx
voorgehouden, dat een „centrale
toetsing" noodzakelijk is. Men had
het oog op de minister, „eventueel",
de staatssecretaris. Het CDA-Kamer-
lid Dijkman zei gisteren, dat Brokx
standpunt „in het licht van die CDA-
stellingname bekeken zal worden".
Dijkman noemde het noodzakelijk,
dat „ook boven plaatselijk niveau"
de overdracht van woningwetwonin
gen beoordeeld wordt.
Op 7 september zal Brokx zich in de
Tweede Kamer moeten verantwoor
den. Zijn voorganger, het huidige
PvdA-Kamerlid Van Dam eist dan
opheldering over de ommezwaai van
de bewindsman. Eerder dit jaar had
Brokx de Kamercommissie voor
volkshuisvesting namelijk verzekerd,
dat hij „toetsing op centraal niveau"
wenst. Dat betekent natuurlijk niet,
dat de minister of staatssecretaris
elke afzonderlijke verkoop van een
woning bekijkt, zei Brokx in mei.
Verrast
De Nationale Woningraad toonde
zich gisteren onaangenaam verrast
door de manier, waarop de staatsse
cretaris de regels voor verkoop wil
wijzigen. „Meer betaalbare huurwo
ningen worden uit de markt geno
men," voorspelde de woningraad. De
raad is bang, dat de minder draag-,
krachtige woningzoekenden daarvan
de dupe worden. Verkoop-op-ruime-
schaal zou er ook toe leiden, dat de
bouw van koopwoningen in de lagere
prijsklassen afgeremd wordt. Ook
dat is een ernstig gevolg, meent de
raad.
Van onze onderwijsredactie
AMSTERDAM De benoeming van
prof. dr. H.-Verheul tot rector-magni-
ficus van de Vrije Universiteit ver
loopt moeilijk. Het college van deca
nen heeft hem met prof. dr. C. San
ders (als tweede man) op de lijst van
voordracht geplaatst. De definitieve
benoeming geschiedt door het be
stuur van de Vereniging voor weten
schappelijk onderwijs op gerefor
meerde grondslag, waarvan de VU
uitgaat.
DEN HAAG Tweede Kamerlid me- in juni sprak de universiteitsraad
vrouw Haas- Berger (PvdA) heeft pp- zich uit over deze voordracht. De be
nieuw vragen gesteld over de AÖW- zwaren waren van dien aard, dat de
kwestie van oorlogsmisdadiger Bos. decanen de voordracht niet door-
Ditmaal uit zij. kritiek op de vorige stuurde naar de vereniging van de
minister van justitie, Van Agt. Vrije Universiteit. Deze week behan-
IDeze ontving in december '76 een delde de universiteitsraad weer het
I hief van iemand, die de minister probleem van de benoeming van de
B ittent maakte op de AOW-uitkering rector magnificus na van het college
van Bos. De man vroeg om een per- van decanen dezelfde voordracht te
I soonlijk onderhoud met de minister hebben ontvangen, waartegen bezwa-
j "in zijn met de hand geschreven brief, ren bestonden.
5 Van Agt schreef de man terug om De raad besloot de discussie over de
meer informatie, een vraag die niet nieuwe rector geheim te houden,
meer werd beantwoord. Mevrouw Reeds voor de vergadering had de
Haas vraagt onder meer waarom Van fractie van de SR VU haar bezwaren
Agt niet is ingegaan op dat verzoek kenbaar gemaakt tegen prof. Ver-
om eenpersoonlijk onderhoud. heul, die volgens de studentenfractie
In haar vragen stelt mevrouw Haas in het verleden met de toenmalige
waarom niet onmiddellijk werd on- rector prof. Diepenhorst geprobeerd
derzocht of Bos voorkwam in het zou hebben progressieve studenten
M) opsporingsregister. „Op justitie heeft en stafleden uit de bestuursorganen
men evenmin bekeken of de briefwis- te weren. De studenten zijn bang dat
seling tussen de verzekeringsbank en door de benoeming van prof. Verheul
justitie in het dossier van Bos zat. het conflict rond de democratisering
Ook werd geen contact opgenomen weer aangewakkerd zal worden,
met de bank om achter het juiste pr0f, Verheul is hoogleraar in de na-
adres van Bos te komen. Enkele we- tuurkunde. Hij is 43 jaar oud en Ne-
ken later, in januari'77 waren er weer derlands Hervormd,
uitleveringsmogelijkheden."
ADVERTENTIE
In aanwezighèid van honderd genodigden echte
nazaten van dr Abraham Kuyper en mensen uit de VU-
gemeenschap, die ook naar deze naam (met of zonder y)
luisteren - is gisteren in het hoofdgebouw van de Vrije
Universiteit een acht meter hoge en drie meter brede
dia onthuicl van de stichter van deze universiteit. Dit
gebeurde door de oudste directe nazaat van Kuyper,
mevrouw Knibbe-Kuyper uit Leiden, De dia, een ont
werp van de Blaricumse kunstenaar C. M. Andreoli, is
de grootste in Nederland en uitgevoerd in hel-blauw en
knal-rood op eed"zwarte achtergrond.
Dr D. Th. Kuiper, lector in de sociale wetenscahppen
aan de VU, sprak een feestrede uit en alle aanwezigen
kregen na afloop nog een aardigheidje. Dit behelsde
Staatssecretaris Brokx
Van onze parlementsredactie
DEN HAAG Reclamevliegen moet
verboden worden, vindt de Tweede-
Kamerfractie van de PvdA. Sport-
vliegen zou voortaan boven stiltege-
bieden moeten worden verboden.
De Tweede Kamer gaat volgende
week het ontwerp van de wet op de
geluidshinder behandelen, waarin re
gels zijn voorgesteld voor het voorko
men en terugdringen van de geluids
overlast.
Kamerlid Konings (PvdA) heeft een
fors aantal wijzigingen op het wets
ontwerp voorgesteld. Hijzelf vindt
het belangrijkste verschil dat ook
vliegtuigen onder de wet moeten val
len. Hij vindt de reclamevliegtuigen
zo belangrijk, omdat deze toestellen
extra veel geluid maken om de aan
dacht van de mensen op de grond op
zich te vestigen.
Ook het recreatieve vliegen boven
stiltegebieden plaatsen waarvan
bepaald zal worden dat daar het be
staande geluid niet groter mag wor
den moet onder de verboden van
le nieuwe wet komen, vindt Konings.
ARNHEM (ANP) De politieke par
tijen in de Arnhemse gemeenteraad
hebben overeenstemming bereikt
over de vorming van het nieuwe colle
ge van b en w. De zetelverdeling is
geworden: twee wethouders van de
PPP-combinatie (PvdA, PPR en
PSP), twee wethouders voor het CDA
en één VVD-wethouder. De vierde
partij in de Arnhemse gemeenteraad,
D'66, blijft wethouderloos.
ADVERTENTIE
De "NS Vakantiereizen" Gids.
Met een keur van vakantie-
ideeén voor de komende herfst,
winter en lente. In binnen-en bui
tenland. Winter- en Wintersport
reizen naar de mooiste oorden.
Attractieve nieuwe trips naar o.a.
Arnhem, Wenen, Salzburg, Lon
don, Florence, enz.
Ontdek hoeveel keus de nieuwe
reisgids u biedt Hij ligt voor u
klaar bij alle stations, de reisbu-
ro's. RABObanken en de
ANWB.
I Reisbureau van de N.V. Nederlandse I
Spoorwegen.
\Katreincioren. CentTaal Station.
Utrecht Tel 030 31.94.45 M
Het balanstotaal van de RABO
BANKEN Is in de eerste helft van dit
jaar gestegen van 61.392 min tot
67.832 min. Na aftrek van voorzie
ningen en belastingen resteert een
beschikbare winst van 123 min te
gen 117 min in het eerste halfjaar
van 1977.
DEN HAAG (ANP) De stu
dent kan de tandarts niet beta
len. Hij kan niet tegen een ver
laagd tarief in het zieknfonds.
Hij heeft ook geen andere mo
gelijkheid om zich op betaalba
re wijze te verzekeren tegen de
kosten van tandheelkundige
hulp. Hier ligt een taak voor de
universiteiten en hogescholen.
Dit wordt minister Pais van
onderwijs voorgehouden in een
brief van de commissie studen
tenvoorzieningen van de aca
demische raad. Het bestuur
van de raad stuurde de brief
door en heeft Pais meteen ge
vraagd zijn standpunt te
herzien.
Deze vindt de tandheelkundige
zorg voor studenten niet een
taak van de universiteit of ho
geschool. Het tandartsenbe-
zoek door studenten is evenwel
onvoldoende. Daardoor wordt
het gebit vaak jarenlang ver
waarloosd. Dit was voor ver
scheidene universiteiten en ho
gescholen aanleiding om eigen
tandheelkundige diensten op
te richten of het initiatief ertoe
te ontplooien.
Een besluit van de rijksuniver
siteit in Groningen om zo'n
dienst op te zetten, is vernie
tigd. Waar zulke diensten be
staan heeft de minister be
paald. dat ze binnen een paar
jaar moeten worden opgehe
ven. Vandaar dat de commissie
studentenvoorzieningen nog
eens de aandacht op de kwestie
vestigde.
Van onze Haagse redactie
DEN HAAG De academische raad wil nog geen ,ja' zeggen
tegen de plannen, die minister Pais (onderwijs) heeft met het
wetenschappelijk onderwijs. De raad is nogal huiverig voor de
'twee traps'-formule, die de bewindsman heeft ontworpen.
een facsimilé-herdruk van de oorspronkelijke tekst van
Abraham Kuypers rede „Souvereiniteit in eigen
kring". Hij sprak deze rede uit bij de opening van de VU
in 1880 in de Nieuwe Kerk in Amsterdam.
Overigens was onze berichtgeving in de krant van
dinsdag over de familie van Abraham Kuyper als
gevolg van onvolledige informaties die ons bereikten,
niet juist. Uit een aantal vriendelijke reacties is duide
lijk vast komen te staan, dat er wel degelijk nakomelin
gen zijn van Kuyper. Dat blijkt niet alleen uit hun
aanwezigheid op bovenstaande bijeenkomst aan de
VU, maar ook uit de overlijdensadvertentie, geplaatst
in De Rotterdammer van 9 november 1920.
Pais gaat uit van een studieduur van
vier jaar (doctoraal), terwijl een deel
van de studenten daar nog twee jaar
studie aan vast kan koppelen. De
academische raad. adviescollege van
de regering, vindt de voorstellen 'zeer
ingrijpend'. In een voorlopig com
mentaar wor<Jt gezegd: „er kan pas
tot invoering van de voorstellen wor
den overgegaan, nadat voldoende ze
kerheid is verkregen, dat de struc
tuurwijziging zal leiden tot oplossing
van de problemen De raad vraagt
zich af, of de minister variatie zou
moeten brengen in de structuur
daarbij wordt bij voorbeeld gedacht
aan een langere studieduur wanneet
vier jaar te kort blijkt voor een 'zin
volle afronding' van de studie.
De raad is er ook niet gerust op, dat
afgestudeerden maatschappelijk
goed terechtkomen. Want, zo stelt df
raad. zij moeten concurreren met af
gestudeerden uit het hoger beroeps
ROTTERDAM (ANP) Enkele Ne
derlanders die de afgelopen weken
met vakantie waren op Mallorca, zijn
daar ziek geworden door het drinken
van besmet water. Ze hadden buik
klachten en kregen diarree. Verder
1 klaagden ze over hoofdpijn en misse
lijkheid.
De besmetting wordt geweten aan
een technisch mankement in het lei
dingwatersysteem. Het euvel is in
middels verholpen, maar de gedu
peerden die hun vakantie voor een
gedeelte in bed of op de kamer heb
ben moeten doorbrengen zullen door
het reisbureau dat hun vakantie had
verzorgd schadeloos worden gesteld.
Het reisbureau Zonnetour in Amster
dam heeft zich bereid verklaard tot
een vergoeding over te gaan. maar tot
nu toe zijn er geen verzoeken binnen
gekomen.
Van een onzer verslaggevers
ROTTERDAM Dankzij de serie
„Roken zo kom je d'r vanaf" die
de NCRV-televisie in augustus 1976
uitzond zijn meer dan tienduizend
mensen erin geslaagd met roken te
stoppen. Zonder de hulp van het me
dium televisie zou een dergelijk resul
taat niet mogelijk zijn geweest.
Tot deze conclusie is de Nijmeegse
socioloog dr. G. W. Marsman geko
men na een uitgebreid onderzoek
naar de resultaten van deze actie. Hij
maakte dit bekend op het internatio
naal anti-rookcongres, dat momen
teel in Rotterdam wordt gehouden.
Destijds schreven 35.000 mensen in
voor de televisiecursus tegen het ro
ken en deden naar schatting 400.000
kijkers spontaan mee. Dr. Marsman
beperkte zich bij zijn onderzoek
hoofdzakelijk tot de „inschrijvers".
Van deze categorie rookte na negen
maanden ongeveer 28 procent nog
steeds niet. Aangenomen mag wor
den dat deze groep voorgoed is
gestopt.
Wanneer men ervan uitgaat, dat
van de 400.000 spontane stoppers één
procent heeft weten stand te houden,
dan zijn meer dan tienduizend men
sen van het roken „genezen", aldus
Marsman.
onderwijs en verkeren in een ongun
stiger positie dan afgestudeerden, die
ook de vervolgstudie achter de rug
hebben.
De raad verwacht dat de minister, via
overleg en informatie, meer inzicht
geeft in voor- en nadelen van de jong
ste opzet. Pas daarna wil de raad een
oordeel vellen over de opzet, die Pais
dit jaar geschetst heeft In de nota
'hoger onderwijs van velen'. Ook in
het parlement moet daarover de dis
cussie op gang komen. Door de aan
vaarding van het zogeheten 'uitstel-
wetje' door de Eerste Kamer, eerder
deze week is daartoe de gelegenheid
geschapen.
Van een onzer verslaggevers
UTRECHT Als de ziekenfondsen
en de artsen in hun overeenkomsten
een afspraak opnemen over een be
perking van het aantal voor te schrij
ven soorten geneesmiddelen, kan
daarmee een kostenbesparing wor
den bereikt, die misschien andere
kostenbesparende maatregelen, zoals
de Invoering van een eigen risico
overbodig maakt.
Dit schrijven de apotheker J. P. de
Man. de arts C. P. J. Minderop en de
arts-farmacoloog prof dr F. A. Nele
mans in het blad „Inzet" van de vere
niging van Nederlandse ziekenfond
sen (VNZ). Zij zijn respectievelijk se
cretaris, voorzitter en adviseur van de
centrale medische pharmaceutische
commissie, van de Ziekenfondsraad
(CMPC)
De CMPC beoordeelt onder meer of
er behoefte is aan een bepaald
nieuw geneesmiddel en of het kan
worden vervangen door een beter of
een gelijkwaardig goedkoper
middel. Haar adviezen worden ver
werkt ln de zogenaamde „regeling en
klapper", die de artsen organisaties
als een zwaarwegend advies bij bet
voorschrijven van geneesmiddelen
wel hebben aanvaard, maar nooit als.
een onderdeel van de overeenkomst
met de ziekenfondsen.
Onderdeel van die overeenkomst is
sinds kort wel een verbod van „herha
lingsrecepten" ep een beperking van
dc per recept voor te schrijven hoe
veelheid geneesmiddelen. De Man.
Minderop en Nelemans hopen nu dat
er in de nabije toekomst een soortge
lijke regeling zal worden getroffen
voor een beperking van het aantal
soorten geneesmiddelen dat mag'
worden voorgeschreven.
„Het gaat prachtig op rolschaatsen,
vooral als Je omlaag gaat."
Van een onzer verslaggevers
AMSTERDAM Het openbaar ministerie heeft in de afgelopen tien jaar een
belangrijke bijdrage geleverd aan de gelijkheid in straftoemeting in de
verschillende arrondissementen. Die gelijkheid zou nog vergroot kunnen
worden dqpr een uitbreiding van de „interne richtlijnen" voor het vervol
gingsbeleid-.
ê'*ABK
Dit zei gisteren nir J. F. Hart
suiker bij Zijn afscheid als
procureur-generaal bij het ge
rechtshof in Amsterdam.
Hartsuiker (65) is per 1 sep
tember gepensioneerd. Hij
heeft zijn functie bijna drie
jaar bekleed, na achtereenvol
gens substituut-officier, offi
cier en (sinds 1962) hoofdoffi
cier van justitie in Amster
dam te zijn geweest.
Hartsuiker heeft het open
baar ministerie vertegenwoor
digd tijdens eep van de Roerig
ste perioden uit de jongste
geschiedenis van Amsteram
Hij heeft te maken gekregen
met provo's. Vondelparksla
pers en Maagdenhuisbezet
ters. Voordat de eerste rook
bom ontplofte, werd hij onder
meer geboeid door de justitië
le aspecten van de prostitutie,
waarmee hij zich berucht
maakte in bepaalde gedeelten
van Amsterdam.
Deze belangstelling tag ten
grondslag aan zijn proef
schrift „De souteneur in het
Nederlandse recht." waarop
hij in 1964 in Leiden bij prof.
mr W. H. Nagel promoveerde.
Hij concludeerde dat het sou
teneurschap niqt als een over
treding van de openbare orde,
maar als een zedenmisdrijf
moet worden beschouwd.
Middenklasse
In zijn afscheidsrede klonk
geen echo van het verleden
door. Hartsuiker gaf een
„technische" uiteenzetting
van de verandering in werk
wijze van het openbaar minis
terie, dat wordt gevormd door
de officieren van justitie en de
hiërarchisch boven hen ge
stelde procureurs-generaal.
Wel liet hij uitkomen dat die
verandering zich heeft vol
trokken in een zich snel wijzi
gende samenleving.
In zijn betoog bepleitte hij de
gelijkheid in straftoemeting.
Van ongelijkheid is sprake als
in het ene arrondissement
zwaardere (of lichtere) straf
fen worden uitgedeeld dan ln
het andere, voor delicten die
in grote lijnen op elkaar lij
ken. Hartsuiker betoogde dat
de ongelijkheid in afnemende
mate aan het openbaar minis
terie te wijten is.
Hij zei dat het openbaar mi
nisterie zich sinds 1965 (toen
„het gezag tanende was")
heeft ontwikkeld tot een „be
leidsvoerend orgaan", en dat
dit onder meer heeft betekend
dat er onderlinge afspraken
zijn gemaakt en er (intern,
maar ook met derden) overleg
is gevoerd. Een en ander heeft
geleid tot de uitvaardiging
van richtlijnen, onder meer in
verkeerszaken, waarbij het
openbaar ministerie met ta
rieven werkt.
Volgens Hartsuiker zal het
openbaar ministerie „ook op
nog andere terreinen" moeten
blijven zoeken „naar strafmo-
dellen. naar richtlijnen, die
voor het requisitoir de grond-
Wè&MKt
V MC1
rite. m'TC
rmfr'Mr AisMWMh;
De scheidende procureur-generaal ontvangt uit handen van
premier Van Agt de versierselen behorende bij het comman
deurschap in de orde van Oranje-Nassau.
slag vormen." Hartsuiker zou
die richtlijnen ook willen zien
als het gaat om bepaalde vor
men van vermogensdelicten
en agressieve delicten, „de
grote groepen van de midden
klasse: kleine mishandelin
gen. inbraken, diefstallen."
Hij zei niet te denken aan „de
zware criminaliteit": „In deze
gevallen zijn daad en dader
van te eigen aard."
Vrijheid
Bij het streven naar gelijk
heid in straftoemeting kan de
rechter roet in het eten gooi
en: hij is onafhankelijk, ook
(in elk geval in theorie) van
het openbaar ministerie, en
kan een andere straf opleggen
dan is geëist. Volgens Hartsui
ker zou een rechter, gecon
fronteerd met een eis die
stoelt op een landelijk beleid,
wel „heel gewichtige redenen"
moeten kunnen aanvoeren
om van dat beleid af te
wijken.
De scheldende procureur-ge
neraal spoorde de rechters
aan. in navolging van het
openbaar ministerie, ernst te
gaan maken met hun streven
naar gelijkheid in straftoeme
ting. De rechter, vond hij. die
zo'n grote vrijheid heeft bij dé
bepaling van de straf, „moet
zich toch telkens wel afvragen
of hij wel op de juiste wijze
gebruik heeft gemaakt van
die vrijheid." Een rechter die
zich al te vrij opstelt, door
kruist natuurlijk het zorgvul
dig afgewogen beleid van het
openbaar ministerie Toch
dacht Hartsuiker daaraan
niet alleen. Ook de delinquent
en derden, zei hij, willen de
rechter „graag begrijpen ïrj
zijn straftoemeting" Mede
met bet oog op hen gaf hij de
rechters de raad aan de gelijk:
held „hoge prioriteit" te
geven.
