^panning loopt
p in Libanon
algemene staking
treft Nicaragua
loeder der parlementen is een sloof geworden
3
Meer Cambodjanen
bereiken Thailand
„Niet kiezen tussen
Peking en Moskou'
Wijziging op til
in kabinet Iran
geruchten over vrije republiek
Zuiveringen gaan door
koering in
$aël over
»n Westbank
irtugal heeft nieuw kabinet
Actie voor aftreden Somoza
Joegoslavië en Roemenië:
Amerikaan voor
Sowjet rechter
jpe beloning en stapels werk deel van veel Lagerhuisleden
RDAG 26 AUGUSTUS 1978
TROUW/KWARTET
BOET (Reuter, UPI, AP) De spanningen in de Libanese hoofdstad Beiroet zijn gisteren
er opgelopen na berichten dat christelijke leiders op het punt zouden staan een republiek
Libanon" uit te roepen. Vooral door de Syrische radio werd uitgebreide aandacht aan dit
ht besteed. Ten noorden van Beiroet kwam het tot botsingen tussen christelijke milities
ieaf
sche eenheden.
ALEM (UPI, DPA)
btyaël is gisteren beroering
an over een uitspraak
rofessor Raanan Weitz
debet Joods Genootschap,
hij premier Begin
telt in de bezette gebie-
n Palestijnse staat op
vojhten.
ior Weitz, die medevooreitter is
afdeling nederzettingen van
Genootschap, een semi-
«mentele organisatie, noemt
voorstel aan premier Begin de
g van een Palestijnse staat
iwestelijke Jordaanoever en in
itrook ongevaarlijk voor Is-
'el moeten er op strategische
en in deze bezette gebieden
Joodse nederzettingen zijn, die
fungeren als een veiligheids-
ïorstel van Weitz heeft zowel de
dg als de oppositie enigszins in
enheid gebracht omdat het
lkari de vooravond van het over
een Israël. Egypte en de Vere-
I Staten over een toekomstige
^regeling in dit gebied. Weitz
LT fert door zijn voorstel de opvat-
l_|kn regering en oppositie dat er
lenken aan een zelfstandige Pa-
est£e staat is.
i di
•vaiassend
3P 1
gpierking van Weitz is des te
Render omdat hij altijd gold als
[ervfchtig voorstander van een ac-
rallJolonisatie van de bezette ge-
'htit is van dat de
pV(jjnen geen bezwaren kunnen
tegen Israëlische steunpun-
eerien staat Palestina. Weitz is lid
mef Arbeiderspartij, die momen-
ieu^de oppositie is.
en ltieleider Simon Peres heeft in-
_vrs laten weten dat hij het niet
jteifitz eens is. De voorzitter van
j» f)ds Genootschap, Arye Dulc-
eft inmiddels laten weten dat
vlüet namens het genootschap
Vtesproken.
vZei gisteren ter toelichting op
r "borstel, dat het principe van
-Mchikking onvermijdelijk is.
Je manier is ook het zionisme
cneien tot de stichting van een
^JJatzelfde recht kun je de ande-
^■ellijk ontzeggen. Een zelfstan-
^Alestijnse staat is de beste uit-
^^ig voor de Palestijnse waar-
hé en identiteit," aldus Weitz.
nna
Linkse dagbladen in Beiroet publi
ceerden gisteren de inhoud van een
eerder in Saoedi-Arabië bekend ge
maakt rapport over de plannen voor
de oprichting van een republiek „Vrij
Libanon". Volgens dit plan zouden de
christelijke leiders van plan zijn een
president, een senaat en een regering
te benoemen. Bovendien zou er met
onmiddellijke ingang een verdrag
van twintig jaar met Israël gesloten
worden voor de verdediging van de
nieuwe republiek. In dit verband
wordt gewezen op de geruchten dat
de onbekende man die enige dagen
geleden een bezoek bracht aan de
Israëlische premier Begin. Camille
Chamoen was. Chamoen verklaarde
gisteren dat de berichten hem koud
lieten.
De christelijke milities en de voorna
melijk uit Syriërs bestaande Arabi
sche vredesmacht hebben elkaar er
van beschuldigd dat ze de pauze in de
gevechten van de afgelopen weken
gebruiken om hun positie te verster
ken. Volgens de falangistische radio
zouden de Syriërs Sam-6 raketten
hebben geplaatst aan de Libanese
kant van de grens met Syrië. De Sy
riërs van hun kant hebben laten we
ten dat zij de christelijke milities niet
hun gang zullen laten gaan.
Waarschuwing
ach
dit
,erl
„Go
ïwffON (AP) De door president
"benoemde minister-president
lerV Nobre da Costa heeft, naar
s -ni» bekend is gemaakt, een rege-
r gevormd. Daarmee is, althans
stg lig, een einde gekomen aan
irZ0Jbinetscrisis die een maand
wijeduurd. Namens de president
ieel#edeeld dat N°bre da Costa,
jon|jaar, industrieel en ingenieur
•minister van industrie in een
^^egering van de socialist Mario
maandag de samenstelling
9 30ö kabinet bekend zal maken,
üijicet is door hem gisteren aan
president Eanes overhandigd. Tot
het nieuwe kabinet behoren drie mi
nisters die sympathiek ten aanzien
van het communisme zouden staan.
Een hunner is minister van bui
tenlandse zaken Carlos Correia Gago,
aldus is in welingelichte kringen ver
nomen. Maar het kahinet zou in grote
lijnen, evenals de voorzitter, bestaan
uit onafhankelijke en „niet-gebon-
den" ministers. Voordat het college
aan het werk kan gaan moet dit door
de nationale vergadering zijn goedge
keurd.
het Syrische deel van het Arabische
vredesleger over de op springen
staande situatie in het land. Later
werd ook melding gemaakt van bot
singen in de oostelijke Bekaü-vallei.
BANGKOK (Reuter) Thai
land moet een gestaag groei
ende stroom vluchtelingen
verwerken uit buurland Cam
bodja. Maar de meeste Cam
bodjanen die de grens met
Thailand proberen over te
steken halen het niet en vin
den de dood.
Volgens Thaise functionarissen, be
last met de opvang van vluchtelin
gen, bereikt waarschijnlijk slechts
een derde van alle vluchtelingen
Thailand. De rest wordt onderweg
gedood door grenswachten, mijnen of
andere explosieven. Deze schatting is
gebaseerd op de verhalen die de Cam
bodjanen. die Thailand wel halen,
vertellen over hun belevenissen on- Volgens de Thaise functionarissen
derweg Thaise beambten in een neemt de stroom vluchtelingen sinds
streek ongeveer driehonderd kilome- enkele maanden duidelijk toe. In de
ter ten zuiden van Bangkok zeiden eerste helft kwamen er in het ge-
dat in hun gebied de afgelopen twee noemde gebied gemiddeld ongeveer
maanden bijna 700 Cambodjaanse honderd per maand. Nu zijn het er
vluchtelingen waren gearriveerd Elk meer dan 150. Uit de verhalen die de
groepje dat aankomt vertelt dat het
onderweg mensen heeft verloren. De
meesten zijn gewond als ze aanko
men. Velen hebben hun voeten en
benen bezeerd aan scherpe bamboe-
staken. die overal zijn opgericht,
sommigen hebben schotwonden
vertelden dat zij familieleden hadden
achtergelaten die wel wilden vluch
ten. maar wegens ondervoeding de
tocht toch niet zouden kunnen vol
tooien.
China-Vietnam
Bij de grens tussen Vietnam en Chi
na. die momenteel duizenden Chine
zen die Vietnam verlaten te verwer
ken heeft, zijn gisteren Vietnamese
grenswachten aangevallen. Volgens
radio Hanoi was een grote menigte
Chinezen bij een grenspost, waar dui
zenden vluchtelingen stonden te
wachten, het grenspersoneel te lijf
gegaan met stenen en stokken. Daar
vluchtelingen vertellen blijkt dat in
Cambodja de bloedige zuiveringen
nog steeds niet tot een eind zijn geko
men. Het radicale communistische
bewind dat drie jaar geleden aan de
macht kwam. maakt nog steeds jacht bij waren drie doden gevallen, onder
op mensen die op één of andere ma
nier iets te maken hadden met het
vorige regiem. Ook de families van
vroegere soldaten, onderwijzers,
ambtenaren enzovoorts, loper ern
stig gevaar. De vluchtelingen bevesti
gen de verhalen over de zeer barbaar
se leef- en werkomstandigheden in
het huidige Cambodja. Sommigen
wie een Vietnamese politieman en
een arts die enkele vluchtelingen on
derzocht. De identiteit van het derde
slachtoffer werd in het radio-bericht
niet genoemd. Radio Hanoi waar
schuwde nog dat dergelijke inciden
ten de onderhandelingen tussen Viet
nam en China over de etnische Chine
zen in Vietnam kunnen schaden.
Israëlische dagbladen publiceerden
gisteren de waarschuwing dat Israël
alles zal doen wat binnen zijn macht
ligt om de Libanese christenen te
steunen tegen een eventuele aanval
van Syrische strijdkrachten. Deze
waarschuwing kwam, nadat premier
Begin donderdagavond laat in aller
ijl een vergadering over de kwestie
Libanon had belegd. Volgens de Is
raëlische krant Jedioth Achronot zou
Syrië van plan zijn kort voor de bij
eenkomst van premier Begin, presi
dent Sadatfi en president Carter op
Camp David een aanval uit te voeren
op de christelijke milities in Libanon.
Inmiddels heeft de leider van de Fa-
langisten, Pierre Gemayel, in een ver
klaring zijn diepe spijt betuigd over
de huidige golf van geruchten. Wij
worden er constant van beschuldigd
dat we uit zijn op een verdeling van
het land. Hij deed een oproep voor
een topconferenite, waaraan moslim
en christelijke groepen zouden moe
ten meedoen.
Gistermiddag zijn eenheden van de
Syrische vredesmacht en troepen van
de falangisten met elkaar slaags ge
raakt in de omgeving van Deir Billa,
ongeveer vijftig kilometer ten noor
den van de hoofdstad Beiroet. Vol
gens de eerste berichten zouden bij
de gevechten zo'n twintig Syrische
militairen gedood zijn. President Sar-
kis overlegde gisteravond met kolo
nel Al-Khatib, de commandant van
MANAGUA (Reuter. UPI, AFP) In de Middenamerikaanse
staat Nicaragua is gisteren een staking afgekondigd die moet
voortduren totdat de huidige president Somoza vertrekt. De
staking is afgeondigd nadat de regering was tegemoet geko
men aan de eisen van guerrillastrijders.
De grootste tegenslag voor de regering Somoza bij de actie van het Sandinistisch Bevrijdingsleger, was wel dat de
bevolking bijna niet meer te houden was van enthousiasme. Als ware overwinnaars werden de overvallers met hun
gijzelaars naar het Vliegveld van Managua gereden. Langs de weg beelden als deze foto.
Generaal Somoza scheen zich giste
ren niet erg druk te maken over de
uitgeroepen algemene staking. Tij
dens een persconferentie wenste hij
de organisatoren, leiders van de voor
naamste illegale oppositiepartijen
„veel geluk". Somoza vertelde verder
dat hij had -toegegeven aan de eisen
van de vijfentwintig guerrillastrij
ders. die afgelopen dinsdag het parle
ment bezetten, om te voorkomen dat
er nog meer slachtoffers zouden val
len. In totaal zijn bij de actie van de
guerrillastrijders, die 48 uur duurde,
zes soldaten om het leven gekomen
en twintig mensen gewond
In ruil voo*- de vrijlating van de gijze
laars. onderwie veertig parlements
leden, heeft de regering van Nicara
gua 59 politieke gevangenen vrijgela-
WENEN (Reuter) Joegosla
vië en Roemenië hebben gis
teren beiden in perscommen
taren laten weten dat zij geen
partij willen kiezen in het con
flict tussen China en de Sow-
jet-Unie. Beide landen heb
ben zich de afgelopen dagen
de gramschap van Moskou op
de hals gehaald door de Chi
nese partijleider Hoea Kwo-
feng een hartelijke ontvangst
te bereiden.
Joegoslavië, waar Hoea momenteel
nog te gast is, antwoordde de Sowjet-
leiders gisteren via zijn officiële pers
bureau Tanjoeg. Het Sowjet-persbu-
reau Tass klaagde de Joegoslavische
pers deze week aan omdat deze zich
niet distanciëerde van de „buitenspo
rige opmerkingen tegen de Sowjet-
Unie van de Chinese leider". Tanjoeg
ketste gisteren terug met het verwijt
dat Tass niet moet afgaan op dé
verslagen over Hoea's reis in de wes
terse pers maar meer moet letten op
de verklaringen en gedragingen van
verantwoordelijke Joegoslavische
persoonlijkheden. Het persbureau
schrijft dat Joegoslavië zijn buiten
landse betrekkingen niet wil laten
belasten dóór „conflicten tussen ze
kere landen" Dat laatste is onmis
kenbaar een verwijzing naar de con
troverse tussen Moskou en Peking.
Een soortgelijk verhaal stond er gis
teren te lezen in het Roemeense blad
Scinteia. dat in zijn commentaren als
spreekbuis van de regering optreedt.
Het commentaar van Scinteia van
gisteren was een duidelijk antwoord
TEHERAN (AFP, UPI) In Teheran waren er gisteren
nieuwe aanwijzigingen dat een kabinetswijziging ophanden
was. Van officiële zijde kon geen enkele bevestiging worden
verkregen.
Omtrent de redenen waarom premier
Jamsjid Amoezegar zijn sinds iets
meer dan een jaar beklede eerste-
ministerschap zou willen opgeven,
tast men in het duister. Politieke
waarnemers speculeerden dat Amoe-
zegars technocraten plaats zouden
maken voor een kabinet dat een
handreiking doet naar de oppositie.
Aan de geslaagde financiële en begro-
tingspolltiek van de „oliepremier"
op voortdurende aanvallen op Hoea
in de Russische pers van de afgelopen
weken. Het blad legde omstandig uit
dat Roemenië goede contacten wil
onderhouden met alle socialistische
landen juist, om de eenheid binnen
het socialistische kamp te vergroten
Amoezegar zou intussen niet geraakt
worden.
Zou de kabinetswijziging in de ko
mende uren of dagen plaatshebben,
dan zouden twee belangrijke bezoe
kers van Iran. de Chinese partijleider
Hwa Kwo-feng en premier Takeo
Foekoeda van Japan, wel eens als
gesprekspartner senaatsvoorzitter
Jaöfar Sjarif-Emami kunnen krijgen.
„Roemenië gebruikt zijn relaties met
sommige socialistische landen op
geen enkele wijze als tegenwicht voor
zijn relaties met andere socialistische
landen," aldus de Roemeense krant
Witte raaf
Uit perscommentaren uit andere so
cialistische landen bleek duidelijk
dat Roemenië met zijn goede contac
ten met China een witte raaf is in het
socialistisch blok. Tsjechoslowakije
en Bulgarije verspreidden gisteren
nog verklaringen waarin Hoea ernsti
ge verwijten werden gemaakt.
De Chinese leider is gisteren in Za
greb, Joegoslavië's tweede stad, ge
weest. Ook hier viel hem een uitbun
dig onthaal ten deel. Het weekeinde
brengt Hoea door op het eiland Brno
in de Adriatische Zee waar de Joego
slavische president een buitenverblijf
heeft.
ten en een bedrag van een half mil
joen dollar aan losgeld betaald. Aan
vankelijk hadden de guerrillastrij
ders om tien miljoen gevraagd.
Cuba
De Nicaraguaanse leider Somoza be
schuldigde gisteren Cuba van de ac
tie van het Sandinitisch Bevrijdings
front. „Je hoeft maar naar radio Ha
vana te luisteren om te begrijpen dat
dit een van de coördinatie-organen is
voor guerrillagroeperingen als deze."
aldus Somoza. Bij aankomst in Pana
ma ontkende de leider van de guerril
la-actie. de 42-jarige Eden Pastora,
dat men van iemand hulp had gekre
gen voor de actie.
De voorzitter van de Democratische
Bevrijdings Unie (UDEL), Rafael Cor
dova Rivas. verklaarde gisteren dat
alle politieke partijen hun steun had
den betuigd aan de idee van een
algemene staking die zou moeten du
ren totdat president Somoza, wiens
familie nu al meer dan veertig jaar de
lakens uitdeelt in Nicaragua, zal zijn
verdwenen. President Somoza over
leefde begin dit jaar een soortgelijke
staking die twee weken duurde.
De politieke partijen waren gisteren
bezig ook de andere maatschappelijk
sectoren voor de actie te winnen. Het
was gisteravond nog niet duidelijk of
de staking de steun zou krijgen van
de industriëlen en de kamers van
koophandel. Rivas vertelde dat het
aanvankelijk de bedoeling was ge
weest om de staking afgelopen dins
dag te laten beginnen, maar dat deze
was uitgesteld toen de Sandinisten
op die dag het nationale paleis, waar
in het parlement gevestigd is, be
zetten.
MOSKOU (AP) De Amerikaanse
zakenman Francis Crawford is giste
ren voor de zesde achtereenvolgend'
dag naar de Lefortowo gevangeni-
gesommeerd voor ondervraging dooi
de Russiche autoriteiten. Het lijkt ei
echter op dat het vooronderzoek riu
bijna afgesloten is
Volgens goed Ingelichte bronnen 1.'
Crawford meegedeeld dat hij middei
september voor de rechter zal moete.
verschijnen op beschuldiging van he
kopen van Russische roebels voo
Amerikaanse dollars op de zwart*
markt.
VG
HEfflBert van Panhuis
VOO!
lorol volksvertegenwoordigers blaken vaak van genoegen als ze de
__Jgelde bijnaam horen, die hun gezelschap al vele honderden jaren
Die naam. Moeder der Parlementen, wijst immers op hechte
"""Ie basis van de Britse parlementaire democratie. Tegelijkertijd
l veel volksvertegenwoordigers zich zorgen over Moeder. Want ze
steeds meer de trekken van een sloofje te krijgen.
ter wereld is de taak van een parle-
"r zo zwaar als in Groot-Brittannië.
van de Commons lopen steeds
een marathon uit. Daarnaast is de
voor het parlementaire werk ner-
ag als bij onze westerburen Veelal
'lksvertegenwoordiger gedwongen
ale baan aan te houden. De Britse
Mjvegenwoordiging komt niet eerder
rioonPiddags om h31* drie blJeen en Baat
k door tot diep in de nacht. De
wordt besteed aan het niet-parle-
werk; veel politici verdienen dan
e^gtste deel van hun jaarinkomen.
is pt de gewone volksvertegenwoordi-
die een speciale functie hebben
7 pptl fracüeleider. commissievoorzitter
Jr-Ti nog meer uren. Een parlementaire
_4 ®ain Groot-Brittannië maximaal vijf
volksvertegenwoordiger wat gemakkelijker
te maken.
Zittingsuren
trt over het algemeen tussen de tien
"CJig sterfgevallen op. Zeker in de
«fanfelft van die termiin is de relatie
^Vverkomstandigheden en doodsoor-
7nndrde^k aantoonbaar. Mensen als
piipA Crosland de voorganger van mi-
Riit buitenlandse zaken David Owen
"spieden Tory-leider in het Europese
^°r(ht sir Peter Krik hebben zich letter-
avpifgewerkt- Dit dan de uiterste
avei^ntie van het parlementswerk.
>nder dat er regelmatig pogingen
^ondernomen om het de Britse
Een speciale commissie uit het Lagerhuis
heeft na meer dan twee jaar studeren en 68
bijeenkomsten een voorstel voor verbete
ring van de situatie gedaan. Een grote te
genvaller voor jonge parlementsleden en
hun gezin is dat de commissie zich niet
uitspreekt voor andere zittingsuren. Zes
van de twaalf gezworenen voelden er voor
om in het vervolg al 's morgens te beginnen
en tot uiterlijk half acht 's avonds door te
gaan. de andere zes waren tegen. De stem
van vergaderingsvoorzitter sir David Ren-
ton deed de balans doorslaan naar de tegen
standers. Een aantal echtgenotes van La
gerhuisleden stak in een persconferentie
zijn ongenoegen over dit besluit niet onder
stoelen of banken.
Een schrale tegemoetkoming is het plan om
op vrijdag al om drie uur te stoppen met het
werk zodat de MP, die ver weg woont nog
voor de nacht thuis kan zijn. Dat wil niet
zeggen dat hiermee de taak volbracht is.
Negen van de tien volksvertegenwoordigers
besteden hun weekeinde aan het onderhou
den van contacten met de mensen in zijn
kiesdistrict. Dat Is bittere noodzaak, men
zal de ex-Lagcrhuisleden de kost moeten
geven, die hun val te wijten hebben aan
onvoldoende voeling houden met de achter
ban. Dus ook in het weekeinde is er geen
tijd voor een wandeling met het gezin.
Het waar gebeurde verhaal van mevrouw
Bean, echtgenote van een MP, die ten einde
raad maar naar het politieke spreekuur van
haar man ging omdat ze geen gelegenheid
vond iets dringends te bepraten, doet anec-
dotisch aan maar is wel symptomatisch. Nu
wordt natuurlijk niemand tegen zijn eigen
wil parlementslid en nemen velen de scha
duwzijden van een politieke carrière voor
lief. maar het is volksvertegenwoordigers
niet kwalijk te nemen als ze de schade waar
dat mogelijk is te beperken. De groep, die
wat wil ondernemen wordt ieder jaar groter.
Procedure
Voorlopig zullen de hervormingen zich ech
ter beperken tot de procedurele aspecten
Ook daar wordt het steeds moeilijker voor
het gewone Lagerhuislid. De problemen
worden steeds gecompliceerder en waar de
minister kan beschikken over een ploeg
specialisten moet de parlementariër vaak
bij collega's te rade. In de loop der jaren is
de praktijk dan ook meer en meer geworden
dat de regering het parlement naar haar
hand zet in plaats dat het Lagerhuis het
kabinet controleert. Het zal niemand verba
zen dat deze ontwikkeling ministers en
ambtelijk apparaat uitstekend bevalt.
De commissie wil hieraan iets gaan doen
door de instelling van 12 kamercommissies,
die zich met één departement bezig houden
of met een aantal ministeries. Die commis
sie moet veel gerichter en nauwkeuriger de
gang van zaken op „haar departement"
doorlichten dan tot nu toe gebeurt De
verantwoordelijke minister moet weer de
verplichting krijgen om voor de commissie
te verschijnen als die dat wenst ook al is de
premier daartegen. Nu is de zaak Zo scheef
gegroeid dat James Callaghan zijn econo
mische adviseur Harol Lever simpelweg
verbood het parlement in te lichten over
ontwikkelingen in de Chrysler-affaire La
gerhuisleden mogen de laatste jaren al blij
zijn als ze in een verloren ogenblik rond
middernacht bijvoorbeeld summiere in
formatie krijgen. En dan verder niet zeuren!
Schema
Met name de niet-Labourleden van de com
missie staan afwijzend tegenover het idee
om een strak schema op te stellen vooi
nieuwe wetsontwerpen. Zo zouden regering
en parlement precies kunnen weten wat her.
parlementair te doen en te wachten staat
De tegenstanders zijn bang dat het kabinet
er op deze manier een aantal wetten door
heen kan Jagen. Jets dat naar hun mehlng
des te kwalijker is als die regering, zoals nu
het geval is. in een minderheidspositie komt
te verkeren. Daar tegenover staat dat hat
kabinet zo in dringende gevallen naar de
guillotine grijpt. Dat houdt in dat tijdens
een behandeling van een voorstel besloten
wordt de tijd voor hoofdstuksgewijze be
handeling te beperken In zo'n situatie krij
gen de eerste artikelen, ongeacht hun be
lang. de meeste aandacht. Een vooral op
gesteld schema zou dit kunnen voorkomen.
Willen de Britse parlementsleden de hervor
mingen er door krijgen, dan zullen ze er
volgens waarnemers stevig voor moeten
knokken Vice-premier Michael Foot, die
verantwoordelijk is voor de dagelijkse gam
van zaken in Westminster voelt er niets
voor de verworvenheden van het kabinet
weer in te leveren en hij heeft in deze het
voordeel van een uitermate loyale fractle-
dresseur. Chief Whip Michael Cocks. Foot is
bang dat het parlement geneigd zal zijn de
regering meer en meer in de nek te gaan
zitten en zo de grens tussen controleren en
uitvoerende macht te overschrijden. Voor
de op staatkundig gebied toch al onbulgza
me Foot is dit met een Labourmeerderhelc.
nog wel te verteren maar zolang dat niet hei
geval is zal hij al zijn gewicht in de schaal
gooien om de boel te laten zoals ze is.
