Treuzelende kardinalen moeten honger lijden
Wereldraad verantwoordt gift
aan patriottisch front
Een revolutionair
belijdenisgeschrift
Krasse maatregel in de middeleeuwen
VANDAAi
Vervoersmiddelen
voor de missie
Jammer dat Leger
lidmaatschap heeft opgeschort
at
VOORBIJGANG t
vc
De 'bekering' van Cubaanse christenen
DONDERDAG 24 AUGUSTUS 1978
TROUW/KWARTET
door dr. M. Stol
Binnenkort komen de kardinalen in conclaaf bijeen, om een nieuwe paus
te kiezen. Kardinaal Willebrands verzekerde voor de televisie, dat het
geem ambt is, om zin in te hebben en dat nederigheid de toekomstige paus
zeker sieren zal. In alle rust zal men vanaf 25 augustus kunnen gaan
beramen, wie de beste is als paus, en toch liefst nederig plus Italiaan moet
zijn.
Zo gemoedelijk en bedaard ls het er niet
altijd toegegaan. In de oudste tijd werd de
nieuwe paus aangewezen door de Romeinse
geestelijkheid. In de vroege middeleeuwen
hadden ook de adel en het publiek van
Rome Inspraak en latere politieke machina
ties leidden er toe. dat Spanje. Portugal.
Oostenrijk en Frankrijk het veto-recht kre
gen. Plus IX kon in 1846 paus worden, omdat
een wiel van het karos van kardinaal Gayrak
brak en deze te laat kwam voor het conclaaf,
zodat hij het veto van de keizer van Oosten
rijk niet meer kon doen horen, zegt men. Dit
veto-recht ls ln 1904 afgeschaft.
Het conclaaf ls oorspronkelijk een middel
eeuwse instelling van de stadsregeringen
van Noord-Italié: toen de kardinalen het in
1216 te Perugia niet eens konden worden,
zette men hen onder druk. door ze in con
claaf (clausura) op te sluiten en steeds min
der eten te geven. Dit bespoedigde de be
sluitvorming aanzienlijk, hoewel het tot
noodoplossingen kon lelden: in 1241 kwa
men de kardinalen maar niet tot overeen
stemming. kregen honger, en kozen een ster
vende als paus.
Iedere kardinaal mocht één bediende mee
nemen, later werden het er twee. Deze hel
pers heten conclavisten en het is een ge
zocht erebaantje We leren het meeste over
de conclaven uit dagboeken, die soms een
kleurrijk beeld ophangen van bepaald rom
melige toestanden. We lichten enige passa
ges uit het dagboek van Bondone de Bran-
chls di Fermo. de ceremoniemeester van het
conclaaf van 1559. Dit conclaaf werd be
heerst door de „Franse" en de „Spaanse"
partij, ieder met een eigen kandidaat. Bui
ten werden er notarieel vastgelegde wedden
schappen afgesloten over de uitslag en geld
schieters waren aanwezig, om stemmen te
betalen. Maar nu het dagboek, als weergege
ven door M. L. Ambrosini in haar boek over
de archieven van het Vatlcaan:
6 september. Er schijnen meer mensen aan
wezig te zijn, dan het aantal kardinalen
wettigt. Bij controle blijken het twee keer te
veel te zijn.
1 oktober. Men ontdekt, dat kardinaal Asca-
nio Sforza di Santa Fiora een dwerg uit zijn
hofhouding naar binnen gesmokkeld heeft.
5 oktober. Er wordt weer een verbod tegen
ongeoorloofd aanwezige personen uitgevaar
digd. Agenten van de vorsten zijn binnenge
komen. om de Franse en de Spaanse partij
te steunen. Des nachts ls het conclaaf zo
lawaaiig, dat de oude kardinalen niet in
slaap kunnen vallen.
20 oktober. Het gebouw dreigt in te storten;
later zal in de cel van een kardinaal brand
uitbreken.
28 november. Honderd personen, die er niet
horen, worden de deur uitgezet. De kardina
len krijgen van nu af aan „slechts" één
hoofdmaaltijd per dag.
18 december. Het valse gerucht gaat. dat
kardinaal Pacheco gekozen is en zijn huis
wordt geplunderd, zoals dat dan gebruike
lijk was.
25 december. Laat in de avond wordt de
nieuwe paus gekozen; hij zou Pius IV gaan
heten.
De regels van absolute afzondering voor de
kardinalen zijn later streng gehandhaafd,
wat niet verhinderde, dat keizer Josef II van
Oostenrijk, doodnieuwsgierig, in 1769 zich
naar binnen wist te praten en zich geruime
tijd met de eminente onaanraakbaren kon
onderhouden. In 1775 is er nog ingebroken
ook.
Een gerucht
Wat er in de conclaven besproken wordt,
hoort voor ons geheim te blijven, maar zeke
re vaste riten, zoals het opstoken van de
stembriefjes en de daaruit opwolkende rook.
zijn welbekend. Nadere informatie over het
uitgekookte kiesstelsel, omlijst met zang en
gebed, kan men vinden In A. W. Stellwagen's
boekje De Pauskeuze (1903). Er gaat echter
een duister gerucht, dat men in de middel
eeuwen nóg een gebruik kende, dat de kardi
nale fout. een vrouw als paus te kiezen,
moest verhoeden. Men zegt. dat de nieuwe
paus plaats moest nemen op een marmeren
stoel met een gat in de zitting. De hand van
een kundige kardinaal waarde dan omzich
tig, maar toch doelbewust en doortastend,
rond onder de stoel en stelde vast, dat er aan
de nieuwe paus niets ontbrak, en nu kon het
bevrijdende woord habet „hij heeft" plechtig
gesproken worden. Daarna kon den volke
bekend gemaakt worden het bekende pa-
pam habemus „wij hebben een Paus".
Toen in 1492 zelfs Alexander VI Borgia, die
toch al de vader van vier zonen was, deze rite
nog moest ondergaan, zullen velen begrepen
hebben, dat dit alles wat ver ging. Paus Leo
X schafte het gebruik af, om zo de ketters
wat wind uit de zeilen te nemen.
Wie het waarheidsgehalte van dit oude ver
haal wil beproeven, loopt al gauw vast in
dikke boeken uit de vorige eeuw. die de lezer
verder verwijzen naar nog veel oudere en
dikkere boeken, zonder de bladzijde te ver
melden; zo deden ze dat vroeger. Men moet
heel wat avonden met uitzendingen van „De
Terugkeer van de Saint" opofferen, om de
citaten te vinden in die boeken, die ook al
nergens te vinden zijn.
Al met al blijft het een duister gerucht, even
duister als de middeleeuwen zelve; het zal
daarom ook wel waar zijn.
Dr. M. Stol is verbonden aan de rijksuniver
siteit te Leiden.
door Aldert Schipper
De Wereldraad van kerken heeft zijn jongste gift uit het
speciale fonds tegen de rassenwaan (PCR) een bedrag van
85.000 dollar aan Nkomo en Mugabe's Patriotic Front van
Zimbabwe, zeer zorgvuldig overwogen en pas na uitvoerig
overleg intern en met de regeringen in Zuidelijk Afrika
gedaan.
Deze zorgvuldigheid was ook wei te-
recht, want de mensen van het speci
ale fonds van het programma tegen
de rassenwaan stonden nogal onder
druk. Enerzijds kon men verwachten
dat onder de leden van de wereldraad
enig rumoer zou ontstaan, aan de
andere kant waren er kerken die aan
drongen op een snelle keuze voor het
patriottisch front en daarmee tegen
de interne regeling, waar bisschop
BREDA De MI VA (missie ver
keersmiddelen actie) te Breda (giro
27.22.49) hoopt komend weekend op
4.2 miljoen voor 746 vervoermiddelen,
aangevraagd door 236 Nederlandse
missionarissen en door 162 eigenland-
Se pastores van Afrika, Azië en La
tijns-Amerika
Extra-aandacht vraagt de MTVA dit
Jaar voor haar actie „Fietsen voor
catechisten". Bij de organisatie lig
gen momenteel aanvragen voor 850
fietsen voor een totaalbedrag van
twee ton. De MIVA wil helpen op
voorwaarde, dat ook de kleine plaat
selijke christengemeenschappen een
bescheiden bijdrage leveren in de
aankoop van parochiefietsen voor ca
techisten (godsdienstonderwijzers)
Waarom vragen kerken
alleen naar
de dood van blanken?
Muzurewa en zijn makkers samen
met de rebelse premier Smith aan
meededen.
De directeur van het programma te
gen de rassenwaan is drs. Boudewijn
Sjollema. Hij vat de interne regeling
op als „een bedrieglijke facade om
het blanke systeem van bevoorrech
ting te handhaven". Hij stelt de inter
ne regeling op één lijn met de Turn-
halle-conferentie in Namibië en de
thuislandenpolitiek in Zuid-Afrika.
Vorster en Smith proberen de blanke
macht te handhaven. In Rhodesië
doen ze dat door de interne regeling,
die er onder meer in voorziet dat de
blanken in Rhodesië de komende tien
jaar elke verandering van betekenis
kunnen tegenhouden. De interne re
geling voorziet niet in een stem voor
ledereen. maar zorgt ervoor, dat de
blanke stem door het preferentiële
kiessysteem negen maal zwaarder
weegt dan een zwarte stem.
hebben op het beleid van het kabinet.
Zij dienen volgens drs. Sjollema al
leen om de noodzakelijke fundamen
tele verandering in Rhodesië tegen te
houden. Je kan dat zien aan het feit
dat het leger cn de politie onder blan
ke controle blijven en sinds de inter
ne regeling op 3 maart van kracht
werd slechts is versterkt.
Dat de Wereldraad met de gift aan
het patriottisch front tegen de inter
ne regeling heeft gekozen is duidelijk.
De kerken hebben zich hiermee op
hetzelfde standpunt geplaatst als de
Verenigde Staten en Engeland, die
eveneens de interne regeling hebben
afgewezen. De Wereldraad, zo be
toogt drs. Sjollema kiest echter te
vens voor verzoening en ondersteunt
de poging van de Amerikaanse VN-
ambassadeur Andrew Young om alle
partijen in het conflict opnieuw met
elkaar aan tafel te krijgen.
Maar Muzorewa had steeds veel
steun van de kant van het volk?
Sjollema: Zijn aanhang onder de jon
geren is de laatste tijd sterk gedaald.
Bovendien mag je niet vergeten dat
de informatie van De mensen in Rho
desië onder controle van de veilig
heidsdienst staat. Ze hebben daar
niet Trouw tot hun beschikking.
Vluchtelingen
Geen invloed
De zwarte ministers, die deelnemen
aan het kabinet van Smith, geven zelf
toe dat ze hoegenaamd geen invloed
Van der Veen
Ik voer het gesprek met drs. Sjollema
in aanwezigheid van ds. R. J. van der
Veen, de secretaris van de Nederland
se Zendingsraad en oud-bestuurslid
van het programma tegen de rassen
waan. Hij vindt hetgeen nu in Rhode
sië tot stand gekomen is net zoiets als
wanneer in 1945 Jan Schouten, Rom-,
me, Seyss Inquart en Rauter samen
een interne oplossing zouden hebben
gevonden voor het na-oorlogse Ne
derland. „Dt is natuurlijk onmoge
lijk." zegt ds. Van der Veen glimla
chend.
Had de Wereldraad dan niet, net als
eertijds in het koloniale Angola, geld
kunnen geven aan drie bevrijdings
organisaties?
Ds. Van der Veen: Bisschop Muzore
wa neemt deel aan een illegaal be
wind. Geld aan hem te geven zou in
strijd zijn met de regels van de VN.
Bovendien zou het een keuze voor
een valse oplossing zijn.
Drs. Sjollema vertelt verder dat sinds
de interne regeling op 3 maart van
kracht werd het aantal vluchtelingen
in Botswana en vooral Mozambique
snel is toegenomen. Daar heerst in
verschillende kampen een onhoudba
re toestand. Het geld van de Wereld
raad is bestemd voor hulp in deze
kampen. Voor kleding en voeding en
vooral voor opleiding en onderwijs is
het kerkegeld bestemd. Nkomo en
Mugabe vroegen er per brief om.
Secretaris-generaal dr. Philip Potter
van de Wereldraad reisde naar zuide-
Ds. R. J. van der Veen
lijk Afrika en sprak er met de rege
ringsleiders. Opnieuw heeft toen het
PCR-bestuur over de gift gesproken.
De verenigde kerk van Christus in
Canada schreef wanneer het geld ge
geven zou worden. Daarna aanvaard
de de daartoe gemachtigde top van
de wereldraad het voorstel van het
PCR-bestuur om de gift te doen. Op
die manier handhaaft de Wereldraad
zijn solidariteit met diegenen die wer
ken voor fundamentele verandering,
zegt Van der Veen.
Hoewel verschillende kerken instem-
GENèVE (Reuter) De wereldraad van kerken heeft bekend gemaakt
dat hij betreurt dat het Leger des Heils zijn lidmaatschap van de raad
heeft opgeschort in verband met de gift aan het patriotistisch front in
Rhodesië die de raad gedaan heeft uit het speciaal fonds van het
programma tegen de rassenwaan.
Plaatsvervangend secretaris generaal Wesley Kenworthy zei echter
verheugd te zijn dat het Leger des Heils gevraagd heeft om meer
inlichtingen over de giften, voordat het een definitief besluit neemt
over zijn lidmaatschap.
Kenworthy zei dat de gift de vijfde van deze soort is sinds 1971. Een
andere woordvoerder van de wereldraad heeft gezegd dat er meer
verzoeken om informatie bij de raad zijn binnengekomen naar aanlei
ding van de gift die op 11 augustus is gedaan.
Drs. B. Sjollema
mend reageerden, liet het Leger des
Heils weten dat het zijn lidmaat
schap van de Wereldraad zou op
schorten. De reden daarvan is dat in
Rhodesië heilssoldaten zijn omgeko
men. Mogelijk als gevolg van acties
van guerrillastrijders. Drs. Sjollema
wijst er echter op dat de Wereldraad
reeds ruim een jaar geleden de wereld
er opmerkzaam op maakte, dat de
regering Smith speciale troepen
heeft, de Zealous Scouts, die zich
voordoen als vrijheidsstrijders en
hele dorpen op zendingsposten uit
moorden.
Doden
In een oorlog vallen onschuldige do
den, zet Sjollema uiteen. Hoe ver
schrikkelijk dat voor een christen en
dus ook voor de Wereldraad is, de
enige keus is te streven naar een
rechtvaardige en snelle oplossing van
het conflict, zodat er een eind komt
aan het bloedvergieten. „Maar waar
om vraagt men altijd naar de dood
van blanken en niet naar de dood van
zwarten?" Sjollema vertelt dat elke
dinsdagmorgen in Salisbury zwarte
mensen door de Justitie van Smith
worden opgehangen. Bisschop Muzo
rewa heeft als minister in Smith"
regering vergeefs getracht daar een
eind aan te maken. „Waarom vragen
de kerken niet naar de mannen, vrou
wen en kinderen die door Smith's
troepen in hun hutten worden dood
geschoten of verbrand?"
VERBOUWING
In ons dorp gaan de kinderen a
naar school. Dat is te merken. 1
vakantie is voorgoed voorbij. C
kinderspelen en goochelaars ei
avond-wandelingen meer. 't W*
gezellig. Nu is het weer stil. Te
vertrouwde de gepensioneerde |p,
timmerman van ons dorp mij y
gisteravond toe. Voor bejaardeL
mensen kan een dorp ook te stiiK€
We keken allebei naar het huispl
die jonge mensen uit de stad ni|t"
jaar geleden van de weduwe N»jC
hebben gekocht. Met een
onvoorstelbare drift en geholp< rc
door allerlei jongelui zijn ze beqïl€
huis in de oude staat te herstell
vierkante „moderne" ramen m üt
hoog zijraampje zijn eruit gesl< aa
de jongeman, die het alles voorjvo
verantwoording neemt, heeft z wi
terdege georiënteerd in wat de aki
oorspronkelijk architectuur vajlin
boerenhuis geweest is. Er kom*.
weer ramen in met zes vakken, r i
heeft zelfs de opkamer hersteldmi
waardoor er een kelderraampji art
verschenen is met daarboven ejn
kleiner raam. Het geeft ons doijri,
ineens een veel betrouwbaardetar
aanzicht. Het helpt nog niet alkin
want de boerderij van Bert is tgve:
jaar geleden juist overgegaan t n
moderne gevel. Ik raak niet öoi:
uitgetoornd over al die Uia
quasi-architecten, die hier in d<ee
huizen verknoeien met hun mojlijl
ramen en verbouwingen. Het s av
helemaal niets meer voor. Het i eil
navrante voorbeeld van wansnj al
te aanschouwen aan het einde
gedeeltelijk al zeer fraai ns
gerestaureerde markt van Eengts
Daar waar de wegen naar Bergen
Postel uiteengaan. Een breed Hen,
oorspronkelijk met een deur inulle
't midden en twee ramen links èrkj
rechts. Twee korte bomen vooij,
•huis. Een beeld! Wat heeft een n.c
onverlaat gedaan? Hij heeft debgli
voorgevel tot over het fri, 1
oorspronkelijke dak opgetrokbvd
voorzien van gele en groene glstid
stenen. Twee winkelramen neqtu*
plaats van de twee links en ree p
en de voordeur is „modern". J< g
er accuut kwaad om worden al u
zulke voorbeelden van milieu- d
ziet. Bestaan er eigenlijk nog ke
schoonheidscommissies? En u
hebben die dan in het verledepwaï
gedaan? Over zo'n verbouwinis n
toch eens diep-peinzend zich z me
schoonheidsman gebogen hebfoin
Onvoorstelbaar. Maar goed, ik mi
nog even bemoedigend toespn Sc
de doorzetters van hier verden arr
Beroepingswerk ras
NED. HERV. KERK v
Beroepen: te Buren M. van Drj~
kand. te Hoogeveen.
tem
GEREF. KERKEN I h<
Beroepen: te Zuidlaren A. vanfeijc
te Dordrecht. ligd
d-b
GEREF. KERKEN VRIJG. i
Beroepen: te Rouveen K. Vol|l6
te Beverwijk.
CHR. GEREF. KERKEN oaj
Beroepen: te Leerdam D. J. vf^j"
de
Jem
Kt
rt di
}t n
Dt
Hg
ren te Zaamslag.
GEREF. GEMEENTEN
Bedankt: voor Rock Valley
Blok te Capelle a/d iJssel.
In 1977 kon de MIVA 1352 missionia-
rissen en landeigen krachten helpen
aan goed vervoer, daarvoor kwam
zeven miljoen binnen via de bliksem
actie. loterij en andere acties en
legaten.
Hollanders aan Hudson
Aan het slot van het artikel „Hollan
ders aan de Hudson" (In onze krant
van zaterdag) zijn uit het citaat van
de historicus Hendrik van Loon enke
le woorden weggevallen Van Loon
schreef: „The alcohol and the white
man's bacilli had done the rest". De
alcohol heeft in de bestrijding van de
Indianen een treurige rol gespeeld
Onze adressen:
AMSTERDAM:
Postbus 859
Wibautstraat 131
Tel. 020-913456
Telex 13006
ROTTERDAM/
DORDRECHT:
Postbus 948
Westblaak 4. Rotterdam
Tel. 010-115588
(Red.)
Schiedamsevest 52
Tel. 010-115700 (adv.)
DEN HAAG.LEIDEN:
Postbus 101
Parkstraat 22. Den Haag
Tel. 070-469445
ZWOLLE GRONINGEN:
Postbus 3
Melkmarkt 56. Zwolle
TeL 05200-17030.
Belijdenisgeschrilten dragen
altijd het stempel van de tijd
van hun ontstaan. Voor het
bewijs van die stelling hoef je
alleen maar de Heidelberger
op te slaan. Er zal op de we
reld wel geen belijdenisge
schrift bestaan dat zich zo
zeer rekenschap geeft van de
sociaal-politieke context
waarin de gelovigen leven als
de confessie van de Presbyte
riaans-Gereformeerde Kerk
van Cuba.
In artikel 3. A.08 van de belijdenis van
deze kerk. die vorig Jaar werd opge
steld staat: „De kerk leert dat het'
Geschreven Woord ons de sociale,
politieke en economische bevrijding
van het Hebreeuwse volk openbaart,
dat uitgebuit en onderdrukt wordt
door de overheersing van Egypte.
Deze bevrijding loopt uit in de expli
ciete, concrete en geldige uitdruk
king van hun heli. dat van hen „Gooz
volk" maakte. Op precies dezellde
manier openbaart het „levende en
acUeve" Woord ons dat de overwin-
nende strijd voor de sociale, politieke
en economische bevrijding van de
uitbuiting waarmee de kapitalisti
sche. monopolisUsche en imperialis-
Usche belangen de onderontwikkelde
volken van vandaag onderdrukken,
de concrete en geldige uitdrukking is
van hun heil. dat van hen Gods nieu
we mensheid maakt. Dit onderwijs
van de kerk is niet in tegenspraak
met, maar integendeel bevestigt
en geelt zin aan het evangelie, zoals
dat verkondigd is door Jezus Christus
en zoals het geopenbaard is in de
8chriiten".
Trouw
De belijdenis van de Iglesia Presbyte
rians Reformada bevestigt met dit
artikel openlijk haar trouw aan de
verworvenheden en de geest van de
Cubaanse revolutie. Deze geloofsbe-
door Herman Amelink
lijdenis is opgesteld door ds Hector
Méndez. predikant van de presbyteri
aanse kerk van Sancti Spiritus op
Cuba. in samenwerking met dr Sergio
Arceo, rector van het Evangelisch Se- CiQlGIClGlijK
minarie ln Matanzas, opleidingsinsti
tuut voor predikanten van een groot
aantal protestantse kerken op Cuba.
steeds goed bedenken dat de mens
die niet in God gelooft, toch de wil
van God kan doen."
Ds Hector Méndez vindt het vanzelf
sprekend dat de nieuw opgestelde
belijdenis van zijn kerk verwijzingen
bevat naar de Cubaanse revolutie.
„Elke geloofsbelijdenis wordt op een
bepaald moment geschreven en
draagt daarom de sporen van de soci
ale context. Het is dus logisch dat wij
ons belijden veranderd hebben nu de
sociaal-politieke omstandigheden
door de Cubaanse revolutie zo veran
derd zijn. Wij belijden daarmee onze-
medewerking aan de opbouw van een
socialistische staat."
Maar bestaat er zo nog enig verschil
tussen kerk en staat, zo luidt onze
wedervraag. Bestaat er nog enig on
derscheid tussen kerk en staat? Ds
Méndez: „Wij geloven dat het enige
werkelijke verschil tussen de christen
en de socialist van filosofische aard
is. In de praktijk van hun leven is er
geen verschil tussen de christen en de
nieuwe mens zoals het socialisme die
bedoelt. Alleen de opvatting over
God verschilt. Maar je moet daarbij
Over de manier waarop de nieuwe
belijdenis met de positieve accepta
tie van de Cubaanse revolutie tot
stand is gekomen vertelt ds. Méndez:
„De acceptering van de revolutie was
een geleidelijk proces, waarin de
christenen bezig met de bijbel,
trachtten te begrijpen dat onze ge
schiedenis in handen van God is.
Daardoor is ons denken veranderd.
Het was een spontane beweging die
haar beginpunt vond in de revolutie.
In de bijbel staat dat God veel instru
menten gebruikt om zijn werk te vol
brengen. Daar zijn ook mensen bij die
Hem niet kennen. Maar we zien wat
de revolutie tot stand gebracht heeft.
Ook als christenen moeten we erken
nen dat er veel goede zaken gekomen
zijn. zoals gratis scholen, gratis medi
sche voorzieningen en gratis sportfa
ciliteiten. Dat zijn dingen die we als
christenen altijd moeten steunen.
Het ls werkelijk de wil van God. deze
revolutie."
Niet alle christenen op Cuba zijn zo
enthousiast over do revolutie, zo
geeft ds. Méndez toe. Vooral onder de
ouderen komt veel kritiek voor. Maar
dat zijn mensen die opgegroeid zijn in
het kapitalistische systeem en die het
daarin goed hadden. Ze koesteren
hun van oudsher aangekweekte haat
gevoelens tegen alles wat socialis
tisch is. Maar ook onder jongeren
komt dit verzet voor. Ds. Méndez: „In
mijn gemeente zat een Jongeman die
niets van de revolutie moest hebben.
Door veel studie ook op de univer
siteit heeft hij zich intensief met de
revolutie bezig gehouden. Zo is hij tot
de ontdekking gekomen dat hij het
socialisme kan accepteren. Nu is hij
zowel christen als revolutionair."
Rentmeester
In de verdere tekst van de Presby
teriaanse belijdenis valt telkens op
hoe politiek-maatschappelijk het
evangelie uitgelegd wordt. Jezus
Christus wordt omschreven als de
man die het opnam voor de uitge
buite en onderdrukte klasse van
zijn tijd. En het was juist deze
„sociaal-politieke optie" die Hem
aan het kruis bracht.
Grote betekenis wordt ook gehecht
aan de notie van het rentmeester
schap. De belijdenis wijst erop dat
een van de meest voorkomende
omschrijvingen van de mens in het
nieuwe testament die van oikome-
nos is. een woord dat dezellde in
houd heeft als het oudtestamenti
sche menshala. In artikel 2.04 van
genoemde belijdenis wordt gecon
stateerd: „Wanneer marxisten de
nadruk leggen op het economische
als basiselement dat fundamenteel
is voor de uitleg van de betekenis
van het menselijk leven zoals dat
zich in de geschiedenis ontwikkeld
heeft, dan zet dat de kerk één
van de ironieën uit de geschiedenis
aan het overdenken van het bij
belse criterium van de mens als
„econoom".
Het belijdenisgeschrift komt al erg
dichtbij de socialistische voorrang
van de sociale grondrechten boven
de traditionele grondrechten wan
neer in artikel 2.06 gesteld wordt.
„De verantwoordelijkheid voor het
scheppen en besturen van goede
ren is het eerste recht van een
mens. het essentiële principe van
zijn geestelijk wezen. De kerk leert
dat elk mens afzonderlijk zijn deel
moeten hebben in de wederzijdse
uitoefening van dat recht. Schen
ding van dat recht is de belangrijk
ste misdaad tegen de menselijke
waardigheid".
Kritiek
De vraag rijst wel of een dergelijk
belijdend spreken van de kerk in feite
geen volledige uitlevering van de
kerk aan de socialistische staat bete
kent. In het verleden hebben christe
nen vaak de fout begaan het eigen
spreken aan te passen aan de situatie
waarin zij zich prettig voelden. Daar
door heeft de kerk soms zondige toe
standen recht gepraat of zelfs ge
rechtvaardigd. Slaat een kerk echter
niet door wanneer de bekering van
deze weg omslaat in de omhelzing
van een socialistisch systeem? Het
evangelie stelt niet alléén het kapita
lisme onder kritiek.
Dit is het laatste van twee verhalen
over de protestanten op Cuba. Het
eerste artikel stond woensdag op
deze pagina.
Dr. R. H. van Apelc
Op 63-jarige leeftijd is te Rofen-
overleden dr. R. H. van Apelde*-
voorganger van de Bergl
meente te Hillegersberg. r
Apeldoorn was de eerste na-
predikent van de Nederlai
meente te Londen en nauw
ken bij de herbouw van het
bouw; hii kreeg daarvoor o
uit Zuio-Afrika (waarheen
reisde) en omgekeerd zorgde|
„zijn" Londense kerk teveni
baar werd aan Afrikaners in
Dr Van Apeldoorn (zoon val
de Leidse ds. J. C. van Ap
begon zijn loopbaan als hulp j
te Makkum. Hij werd daa
kant van de hervormde gemiWC
Witmarsum en voorts was hij"-
jaar legerpredikant, alvorei
'46 naar Londen vertrok. In
de hij zijn ambt neer (met
van de rechten van een emi
werd hij personeelchef van
bedrijf. Sinds 1 juli 1974 was
een deel van zijn tijd werkzai
Bergkapel-gemeente te
berg. Dr Van Apeldoorn pri
de in '51 in de VS tot doe!
wijsbegeerte.
Sierd Smit
Het bestuur van het Landef
trum voor Gereformeerd Je
heeft de heer Sierd Smit te
benoemd als stafmedewerlf?-
lichting en organisatie. Sii
(27) is verbonden geweest
onderwijs, eerst op een lage ~UMe
en de laatste Jaren op ei rjy
school (voor kinderen met Vr.
opvoedingsmoeilijkheden). n NS
vrije tijd is hij van jongsaf afc. n i
geweest in het jeugdwerk. Abr me
dewerker voorlichting en ot nger
heeft hij een veelomvattend) val-
eindredacteur voor de ui tg 'knjs
Wimpel, Jeugd, Weerwoord t S?®r
ven, als verzorger van he
gingssecretariaat en al3 vd
van de organisatie. Met d TTV
ming van Sierd Smit is e J
gekomen aan de vacature 1
van het L.C.G.J., die ontst o.
het vertrek van de heer N. I
naar C.R.M.-jeugdzaken.
