grafische industrie zoekt vaklieden
deTijd
Chaotische concurrentie
bij no-claimkortingen
Dollar reageert positief
op nieuwe stappen VS
Saoedi-Arabië blijft
voor stabiele olieprijs
Weekblad
Magnetische zweeftrein
Jg
bedrijfstak speelt in op toekomstige veranderingen
deze week:
Steenfabrieken
weer zelfstandig
EVO wil zelf sanering in verzekeringswereld
Hypotheekrente 22 augustus
Omvang maandelijkse goud veilingen groter
Bonden willen duidelijkheid
over failliete Lola-fabriek
L
C
Andriessen juicht
monetair
systeem toe
Dollar moet rekeneenheid blijven
Brazilië verwacht
een derde kleinere
oogst van koffie
Oosteuropese order van
100 min. voor RSV
'ERDAG 24 AUGUSTUS 1978
FINANCIEN EN ECONOMIE
TROUW/KWARTET P 17 - RH 21 - S 19
in een onzer verslaggevers
^STERDAM De verwachting, dat de werkgelegenheid in
grafische industrie drastisch zou verminderen als gevolg
n technische vernieuwingen, is nauwelijks uitgekomen. Het
'vjrsoneelsbestand is weliswaar enigszins teruggelopen, maar
zo geringe mate, dat er op dit moment nog steeds een groot
%ort is aan arbeidskrachten.
kwam naar voren tijdens een Met het oog op deze veranderingen is
sbijeenkomst, waarin het Konink- in 1970 een structuuronderzoek ge-
Verbond van Grafische Onderne- start, dat eind 1974 resulteerde in een
e,*igen een aantal projecten ter ver- aantal aanbevelingen met betrekking
fring van de structuur van de be- tot het ondernemingsbeleid. Veel na-
stak presenteerde. Het struc- druk werd gelegd op het investerings-
project, opgezet in nauwe samen- beleid, gewaarschuwd werd voor
rking met de Nehem, is in zoverre over-lnvestering. In de nazomer van
ek voor Nederland, omdat het hier 1977 werd gestart met het structuur-
le it om een bedrijfstak waarin de verbeteringsproject, onder leiding
en naar wens gaan en de vooruit- van de Nehem en in samenwerking
iten gunstig zijn. De Nehem met de vakbeweging.
J" egt in het algemeen structuuron-
letzoeken te verrichten in bedrijfs- De ingestelde structuurcommissie
e^ken waar dat anders is. houdt zich thans bezig met zaken als
het werkgelegenheidsbeleid, bestude-
'J t structuurproject is, aldus de ring van toekomstige behoefte aan
la irzitter van het KVGO, mr R. A. om- en bijscholing, de bevordering
frisson, opgezet „om preventieve van collectieve activiteiten ter ver-
d' atregelen te nemen om de grafi- sterking van de internationale concu-
le e industrie te behoeden voor af- rentiepositie (dit tegen de achter-
ï7 den in de toekomst." Dit in het grond van een afnemende export-
it van de technische vemieuwin- groei en stijgende importen), het op-
die al hebben plaatsgevonden of zetten van een bedrijfsinformatiesys-
nog op stapel staan. Zo is het teem en de bestudering van het ver-
■^dzetten grotendeels teruggedron- schijnsel van de zogenaamde huis-
en heeft plaats gemaakt voor het drukkerijen, waarin voor eigen be-
ïlpgrafisch zetten, dat gebeurt met hoefte drukwerk door particuliere on-
ulp van computers en andere dememingen en overheidsinstellin-
ctronische apparatuur. De hoog- gen wordt vervaardigd. Gestreefd
iktechniek (boekdruktechniek) wordt naar een beperking van het
23 ft ook in kleinere bedrijven het aantal en omvang van huisdrukkerij-
geruimd voor vlakdruk (offset- en. Thans bestaan er in Nederland
\t). ongeveer 6.000 huisdrukkerijen,
ill
j Improvisatie
?driere ontwikkelingen zijn: het toe
s' ten van rotatiedruktechniek, het
1 eel afwerken van tijdschriften
81 iwen, hechten, snijden) op de ro-
e®ledrukpers onmiddellijk aanslui-
5eld aan het drukken. Al deze veran-
ingen, zegt de heer Meyer, alge-
:n secretaris van het KVGO, heb-
invloed op het ondernemingsbe-
omdat in veel modem geleide
kkerijen nu wordt uitgegaan van
ustriële (d.w.z. volledig beheerste)
duktie. Beslissingen worden daar-
verlegd naar een steeds vroeger
stip, improvisatie tijdens de pro-
;tie wordt kostbaarder en daar-
r minder aantrekkelijk.
Export
Andrew Young
is een neger met een
minderwaardigheids
complex. een echte
Amerikaan, een man die het
prestige van de VS in Afrika
tot ongekende hoogte heeft
opgevijzeld Een interview
van Jonathan Power met
een diplomaat die gelooft
dat het met altijd verstandig
is diplomatieke taal te
gebruiken.
Gevraagd:
een paus
die werkelijk kan overturgen
I Geen enkel gezag wordt in
i onze tijd nog als
j vanzelfsprekend gezien, alle
I autoriteit moet zich
waarmaken. Dat geldt ook
voor pausen, al vinden
sommige katholieken dat
een ketterij. Welk type paus
is nóg aanvaardbaar? Hans
Bronkhorst en Ton
Oostveen analyseren de
discussies in ftome en
Nederland
Het beeld van de grafische industrie,
aldus voorzitter Levisson, wijkt op
twee belangrijke punten af van dat in
de totale economie. Zo vertoont de
drukkerij produktie in hoeveelheid de
laatste jaren een toename, die welis
waar niet spectaculair is (8 procent in
1976 en 5,5 procent in 1977), maar wel
groter dan die in de industrie als
geheel (6 procent in 1976 en 1 procent
in 1977). De relatief gunstige tendens
heeft zich in de eerste helft van 1978
voortgezet. De groei zal niet worden
gevonden in de export. De export,
geschat op ongeveer 15 procent van
de grafische produktie en die een
waarde heeft van ongeveer vier mil
jard gulden, groeit, maar matig en
zeker minder dan de ongeveer even
grote invoer, die toeneemt.
Het andere punt, waarop de grafische
sector afwijkt, is het lage werkloos
heidscijfer. In de afgelopen jaren is
de werkgelegenheid in de arbeidsin
tensieve bedrijfstak met 1,5 tot 2 pro
cent per jaar gedaald. Deze afname
vermindert en op dit moment is er
nog steeds een groot tekort aan werk
nemers in de grafische industrie.
Deze tegenstelling, enerzijds dalende
werkgelegenheid en anderzijds een
tekort aan vakmensen, is volgens de
heer Levisson te verklaren door het
vertrek van grafici naar randgebie
den (reclame, uitgeverijen, e.d.) en
andere vakgebieden. Over de omvang
van de vraag naar grafici bestaan
geen nauwkeurige cijfers.
NIJMEGEN De groep Terwindt en
Arntz (steenfabrieken) en de Steenfa
briek Ariëns-Meijnerswijk zullen per
31 december dit jaar de samenwer
king met het verkoopkantoor Waal
steen Nederland beëindigen.
Vanaf die datum zullen beide onder
nemingen zelfstandig op de markt
werken. De overige participanten in
„Waalsteen" zetten hun samenwer
king ongewijzigd voort. Ook vanaf 1
januari 1979 zullen de uittredenden
en ..Waalsteen" contacten onderhou
den voor alle voor de steenindustrie
belangrijke vraagstukken.
De groep Terwindt en Arntz omvat
circa 300 min. produktie baksteen,
Ariens-Meijnerswijk 20 min. en de
overblijvende groep Waalsteen onge
veer 400 min., aldus een bekendma
king van de uittredende groepen.
Verder:
De ABN collecteert voor
Videla Abel Herzberg over
Martin Buber AVRO haalt
bezem door TopPop De
vertwijfeling van Pasolmi
De sociale sculptuur van
Joseph Beuys.
Bon voor proefabonnement o
6 weken de Tijd voor 6 gulden
Zonder postzegel lenden aan de Tijd
Antwoordnummer 6. Amsterdam
Betaling na ontvangst van acceptgiro
huQ.^I t~ Ln.n I O CA
Onder auspiciën van het Duitse ministerie voor Research en Technologie concentreren zich drie grote elektrotech
nische ondernemingen AEG, BBC en Siemens op proefnemingen met een nieuw soort aandrijfsysteem voor
magnetische zweeftreinen op een proeftraject in Erlangen. Deze zweeftreinen zuilen snelheden tot 500 km/h kunnen
bereiken. Na afsluiting van de testperiode met het 17 ton zware testvoertuig, zal binnenkort worden begonnen met
een testperiode op een ronde hiervoor uitgeruste betonnen baan.
DEN HAAG De honderd Nederlandse automobielverzekeraars hanteren niet minder dan 24
soorten no-claim-kortingen. Telt men de verschillende mogelijkheden mee die bestaan voor de
beperking van de korting na één schade, dan is er een keuze mogelijk uit liefst 38 verschillende
variëteiten.
Naam
bank
Rente vast
gedurende:
Afsluitprov.
(procent err)
Renteperrentage
met ronder
gemeentegarantie
ABN
5 jaar
1 jaar
1.5
1.5
8.5
825
8.5
825
AMRO-Bank
5 jaar
variabel
1.5/2-
1.5 2-
8.5
825
8.5
8.25
Bouwfonds
30 jaar
5 jaar
2 jaar
1.5
1.5
1.5
9.1
8.5
8.3
9.1
85
8.3
Centr. Beheer
hypotheken
5 jaar
7.9
84
Enma
10 jaar
8.3
83
Nat. Nederl.
10 Jaar
-
8.3
83
NMB
5 jaar
3 Jaar
1.5
1.5
8.5
8.25
8.5
8.25
Rabobank
(adviesrente)
variabel
1.25
8.25
8.25
Rabo-Hyp. Bank
5 Jaar
1.5
8.6
8.6
RPS
5 Jaar
1.-
8.25
825
Spaarbank
R'dam
5/3 jaar
1 jaar
1-
2-
8.25
7.25
825
7.25
Stad A dam
5 jaar
1.-
8.25
825
Westland/Utrecht
standaard
no risk
budget
5/10 jaar
5 jaar
variabel
2.-
2.-
2.-
8.3
8.7
7.8
8.5
89
7.8
Geldt voor alle levensverzekeringmaatschappijen die lid zijn van de
NVBL.
De hypotheekrente stabiliseert zich op het huidige niveau. Na een
periode van vele verhogingen heeft thans geen enkele bank een wijzi
ging in haar percentages aangebracht, met uitzondering van de Rabo-
Hypotheekbank, die terug ging naar 8.6 procent.
(Publikatie samengesteld door de Vereniging Eigen Huls Amersfoort.)
AMSTERDAM De dollar heeft in eerste instantie positief
gereageerd op de mededeling van de Amerikaanse regering
dat op de maandelijkse goudveiling voortaan meer goud zal
worden verkocht. De goudprijs maakte daarentegen een forse
duikeling.
Het vakblad „EVO-bedrijfsvervoer"
dat een onderzoek heeft ingesteld en
gepubliceerd naar de kwaliteit van de
no-claim-kortingen, concludeert dan
ook dat de verzekerden door de bo
men het bos niet meer kunnen zien.
Een van de bezwaren is bijvoorbeeld
dat liefst vier maatschappijen in hun
polissen geen definitie van „schade
vrij" geven. Een aanpassing van de
polisvoorwafirden is hier wel op haar
plaats, aldus het blad.
Een ander punt is dat de ene verzeke
raar een heel ander begrip „schade
vrij" hanteert dan de andere. Meestal
wordt uitgegaan van de positie van
de verzekeraar: Als die maar niets
behoeft te betalen. Heeft de automo
bilist geen enkele schuld aan de scha
de maar ziet hij geen kans om de
schade te verhalen, dan wordt de no-
claimkorting niet verleend. Dit kan
om één geval te noemen gebeuren
bij schade aan een geparkeerde auto
waarbij de dader niet zelden spoor
loos is.
Dertien maatschappijen hebben een
nog stringenter bepaling. Zij schrap
pen zelfs de no-claimkorting als de
cliënt niet alleen vrij uitgaat maar
bovendien zijn schade heeft weten te
verhalen. Doorslaggevend is dan of
de verzekeraar (proces) kosten heeft
moeten maken om het schadebedrag
terug te krijgen. Slechts drie maat
schappijen gaan uit van de positie
van de bestuurder: Stad Rotterdam,
UBO en Woudsend. Treft de rijder
geen schuld, dan behoudt hij zijn
korting.
De meeste systemen komen wat be
treft korting bij schadevrij rijden in
vijf jaar op hun maximum, enkele in
acht jaar. Volgens het vakblad blijkt
het rendement van de verschillende
systemen echter sterk te variëren.
Slechts een van de 38 mogelijkheden,
Interlloyd verdient daarbij het predi
kaat „uitstekend". Zes worden als
goed bestempeld, vijftien als redelijk
en zestien (42 procent) komt als on
aantrekkelijk uit de bus.
Het vakblad „EVO-Bedrijfsvervoer"
schrijft dat de no-claim-voorzlening
van vrachtauto's ongunstiger is dan
voor personenauto's. Het blad zou
voor bedrijfsautogebruikers graag
zien dat verzekeraars in hun premie
beleid rekening houden met veilig
heidsprestatie die uitmonden in het
ontbreken van schadeclaims.
In een commentaar wordt gezegd dat
„de consument zo langzamerhand
wat kriegelig gaat worden als hij ziet
hoe zo'n ruim honderd verzekeraars
de negatieve handel en wandel wat
eenzijdig afwentelen door het uit
schrijven van steeds weer hogere pre
mienota's."
Het blad pleit voor zelfsanering in het
veraekeringswereldje: „overcapaci
teit en lastige concurrentie hebben
een bijdrage geleverd aan de weinig
rooskleurige rendementspositie." Als
voorbeeld wijst „EVO-Bedrijfsver
voer" erop dat door vier premieverho
gingen binnen anderhalf jaar voor de
gemiddelde vrachtauto ongeveer
1.600 gulden méér premie moet wor
den betaald.
Het vakblad ziet liever een duidelijk
normeringssysteem waarin een be
hoorlijke mate van uniformiteit
wordt gehanteerd.
Het ministerie van financiën in Wash
ington heeft meegedeeld dat het te
beginnen in november gedurende
vier maanden 750.000 ounce (van 31,1
gram) ten verkoop zal aanbieden. In
oktober loopt het programma van zes
maanden af, waarin maandelijks
300.000 ounce wordt verkocht. Tot
dusverre dit jaar hebben de goudver
kopen de VS ongeveer 230 miljoen
dollar opgeleverd.
Naar het ministerie zei maken de
goudverkopen deel uit van een aantal
maatregelen die waarschijnlijk de ko
mende weken zullen worden geno
men om de koersvorming van de dol
lar te ondersteunen. Vorige week is
het bankdlsconto al verhoogd van 7'/«
tot VI* procent. Tegen het eind van
het voor vier maanden geldende pro
gramma zal worden bezien wat er
verder met het goud moet gebeuren.
De regering-Carter meent dat de
goudverkopen een omvangrijke bij
drage zullen leveren aan verminde
ring van het tekort op de lopende
rekening van de Amerikaanse beta
lingsbalans en aan vermindering van
de rol van het goud in de internatio
nale monetarie situatie.
Onderzoek Rijksaccountantsdienst verlangd
UTRECHT De Federatie Bouw- en Houtbonden (NW/
NKV) wil zo spoedig mogelijk een onderzoek door de Rijksac
countantsdienst naar de handel en wandel van de twee
directeuren van het onlangs failliet gegane bedrijf Wabo-
plastics (producent van lola-borstels) in Nijkerkerveen.
reral te koop: I 2,50
ibonnementen. tel. 020 23 39 84
Door dit faillissement zijn zestig
werknemers op straat komen te
staan. De federatie zal binnenkort in
een brief aan de rechter-commissaris
in Utrecht om een dergelijk onder
zoek vragen. Volgens een woordvoer
der van de federatie stinkt het faillis
sement, maar is het erg moeilijk om
als vakbond achter de ware toedracht
te komen. Ook de curator die het
faillissement behandelt krijgt naar
de mening van de woordvoerder on
voldoende Inzicht. De Rijksaccoun
tantsdienst heeft meer bevoegdhe
den en daarom verwacht de federatie
dat ook de curator positief tegenover
een onderzoek van deze dienst staat.
De bond heeft ernstige bedenkingen
tegen de verstrengeling van functies
van de beide directeuren, de Amster
damse zakenman G. H. J. Sneiders en
zijn Westduitse collega Schmidt. Zo
zijn de beide mannen behalve direc
teur van het failliet gegane Wabo
tevens de enige aandeelhouders van
het bedrijf.
Schmidt is volgens de federatie te
vens directeur-eigenaar van het West
duitse bedrijf ASCO in Hohenloch-
stedt (400 werknemers). Dit bedrijf
levert de houten steeltjes en knoppen
voor de lola-afwasborstels die door
Wabo in Nijkerkerveen in elkaar wor
den gezet.
Mede-directeur Sneiders staat aan
het hoofd van de handelsfirma Alve-
ru. die het alleenverkooprecht in Ne
derland heeft van het merk lola. De
merknaam lola tenslotte is weer ei
gendom van Schmidt Volgens de
bonden wordt er onderling zoveel met
geld geschoven dat de bedrijfsvoe
ring volkomen onduidelijk is. „Het is
een verstrengeling van functies", al
dus de woordvoerder.
De bond verdenkt de directie ervan
Wabo opzettelijk failliet te hebben
laten gaan. Het is uiteindelijk het
Barneveldse bedrijf Ina-Naaldlagers
geweest, dat om een vordering van
DEN HAAG Nederland legt een
nauw verband tussen verdergaande
monetaire samenwerking tussen de
landen van de Europese Gemeen
schap en economisch samengaan, zo
blijkt uit een brief die de minister van
Financiën, Andriessen, aan de Twee
de Kamer heeft gezonden.
Op de Europese topconferentie die 6
en 7 juli in Bremen werd gehouden,
stelden West-Duitsland en Frankrijk
voor een monetair systeem in te voe
ren, met Europese Valuta Eenheden
(EVE's) en een Europees Monetair
Fonds (EMF), om koersschommelin
gen te beperken.
Invoering van een Europees monetair
systeem „kan een toe te Juichen,
maar veelomvattende stap op de weg
naar grotere monetaire stabiliteit be
tekenen", aldus minister Andriessen.
Hij merkte daarbij op, dat de mate
van effectiviteit en duurzaamheid
van het stelsel in belangrijke mate zal
afhangen van de wijze, waarop het
wordt uitgewerkt. Teneinde een nieu
we terugslag op wisselkoersterrein in
Europa te voorkomen, dient deze uit
werking op zorgvuldige en realisti
sche wijze te geschieden. „Dit zal
geen eenvoudige opgave zijn een po
sitieve bijdrage tot deze uitwerking
leveren".
Het is de bedoeling, dat het monetair
comité en het comité van presidenten
van centrale banken de voorstellen
uitwerkt, en de resultaten van hun
studies voorlegt aan de topconferen-
KOEWEIT Saoedi-Arabië is nog steeds tegenstander van
een verhoging van de olieprijs en wil evenmin dat de Ameri
kaanse dollar wordt vervangen als geldeenheid om de olieprij
zen in uit te drukken. Dat heeft de Saoedische kroonprins.
Fachd, meegedeeld in een vraaggesprek met het in Koeweit
verschijnende blad „al-Siayassach".
De prins gaf ook zijn mening over de
komende ontmoeting in Camp David
tussen president Sadat van Egypte,
premier Begin van Israël en president
Carter. Fachd noemde deze ontmoe
ting de laatste kans om vrede te be
reiken. „Of er komt vrede of de deur
wordt voor altijd gesloten." aldus de
kroonprins die aan Washington de
suggestie gaf druk op Israël uit te
oefenen. Over de olie zei prins Fachd
verder:
„Wij hebben het voorstel (van de spe-.
ciale commissie van de OPEC) om de
dollar voor het uitdrukken van de
olieprijs te vervangen door een groep
valuta's verworpen. Wij menen dat de
dollar de belangrijkste valuta is en
mijn voorspelling is zonder meer dat
de dollar aan het eind van het Jaar
zijn voormalige kracht zal hebben
herwonnen. Uiteindelijk is de dollar
de grootste en sterkste geldeenheid
ter wereld". Hij voegde eraan toe dat
de olieprijzen (van de Organisatie
van Oile-Exportlanden OPEC) niet
zullen worden verhoogd, tenzij er zich
buitengewone omstandigheden voor
doen.
Vervanging van de dollar voor het
bepalen van de olieprijzen zal een
nadelige uitwerking hebben op de
omvangrijke dollarinvesteringen van
Saoedi-Arabië en daarom wil het dat
de OPEC haar prijzen in dollars blijft
uitdrukken.
In het verleden, zo merkte prins
Fachd op, heeft Saoedi-Arabië zijn
prijzen alleen worden verhoogd als er
uitzonderlijke omstandigheden zijn",
zei de Saoedische kroonprins.
De woordvoerder van het Amerikaan
se ministerie van buitenlandse zaken
heeft verklaard dat de VS voorstan
der zijn van een blijvende prijsstop
voor olie.
De dollar steeg gisteren in Amster
dam van 2,16 tot 2,18 terwijl de
adviesprijs voor bankpapier met
twee cent werd verhoogd tot 2,13 bij
verkoop aan en 2,23 bij koop van de
bank. Sinds het dieptepunt van begin
vorige week is er nu negen cent bij
gekomen. In Frankfort lag de koers
op 2,0175 D-mark tegenover DM
1.9945 dinsdag. De koersstijging werd
niet alleen toegeschreven aan de
maatregelen in Washington maar ook
aan de uitlating van kroonprins
Fachd van Saoedi-Arabie dat de dol
lar de rekeneenheid voor olie zal blij
ven (zie ook elders op deze pagina).
Of het besluit van de Amerikaanse
regering echter lang zal uitwerken op
de geldmarkten werd door valuta
handelaren betwijfeld. De duikeling
van de goudprijs was gisteren overi
gens opmerkelijk groot: van 206 tot
198 k 199 dollar per troy ounce (31,1
gram).
BOGOTA (Reuter) Volgens de di
recteur van het Braziliaanse koffie-
instituut zal de koffle-oogst volgend
Jaar een derde kleiner zijn dan dit
jaar. Directeur Calazans vertelde op
een conferentie van Latijns-Ameri
kaanse koffieproducenten dat Brazi
lie niet meer dan 16 k 17 miljoen
zakken koffie (van 60 kilo elk) zal
produceren in plaats van de geplande
25 miljoen kilo. Oorzpak is de recente
nachtvorst in het oogstjaar 1980-81
zou de normale toestand echter zijn
weergekeerd.
Volgens Calazans verschilt de toe
stand sterk met die van drie jaar
geleden toen Brazilië ook door vorst
werd getroffen. Toen was er een voor
raad van 20 miljoen zakken, nu
slechts van 200.000 zakken Vorige
week legde Brazilië de export van
koffie vier dagen stil om eerst de
gevolgen van de nachtvorst te kun
nen overzien.
Als gevolg van de Jongste berichten
zijn de prijzen op de belangrijke Lon
dense koffiemarkt gestegen. Er is
echter geen sprake van een paniek
zoals in 1975.
ROTTERDAM De offshoredivisie van Rijn-Schelde-Verol-
me (R8V) heeft opdracht gekregen voor de levering van een
booreiland van het type Levingston 111 met een totale waarde
van circa 100 min.
Het contract la gesloten met Centro-
mor. in opdracht van Petrobaltic, een
gemeenschappelijke organisatie van
Polen, de Sowjet-Unie en Oost-Duits-
land. die zich bezighoudt met het
onderzoek naar olie in de Baltische
Zee, aldus R8V.
Het booreiland zal worden gebouwd
bij VD8M (Verolme Dok- en Scheeps
bouwmaatschappij BV) te Rozen
burg en zal eind 1979 worden opgele
verd. Het project omvat. Inclusief
toelevering, ruim 500 manjaren werk.
Volgens een woordvoerder van R8V
is dit niet de eerste order voor het
olieprijzen alleen verhoogd met het concern uit Oost-Europa. Al eerder
oog op de „geweldige stijging" van de werden een aantal turbines aan Rus-
prijzen van verbrulksgoederen uit de land geleverd. Volgens hem zijn er op
5.000 gulden het faillissement heeft tie die 4 en 5 december wordt ge-
aangevraagd.
houden.
geïndustrialiseerde wereld. „Wij den
ken niet aan een verhoging van de
olieprijzen, zolang de wereldprijzen
van verbrulksgoederen niet duidelijk
omhoog gaan. Daarom zullen de oiie-
dit moment ook geen concrete onder
handelingen aan de gang voor nog
meer orders uit Oost-Europa.
Het unieke van dit contract is vol
gens R8V, dat niet alleen het eiland
wordt geleverd d.w z. het staalwerk
roet standaarduitrusting maar ook
een complete boo rui trusting. Tot de
order behoort ook de levering van
equipment voor de uitvoering van
produktietestert. Naast deze z.g
hardware, levert RSV ook de softwa
re van het boorbedrljf.
Voor Petrobaltic is een compleet trai
nings- en consuitancyprogramma sa
mengesteld om het personeel ver
trouwd te maken met het eiland en
alle boorwerkzaamheden.
Door de combinatie van zowel hard
ware als software heeft R8V getracht
een optimaal produktiepakket sa
men te stellen. Het is voor de eerste
maal ter wereld dat een dergelijk
trainingsprogramma in het leverings
pakket van een bouwwerl is opge
nomen
