De paus die we nodig hebben
IIpJtest-tübi
■Brbamoirl
Druk bezoek aan
graf paus Paulus
Lambeth aanvaardt
wijding vrouwen
T'S A GIRL
Grote belangstelling
voor Zoeklicht-toogdag
SXPRËS?
Noorse bisschoppen
tegen abortuswet
UIT DE KERKBLADEN
Louise Brown
in kerkbladen
E GUARDIAN 7S
•S
MAANDAG 14 AUGUSTUS 1976
TROUW/KWARTET
De wereld is verdeeld: in vijandige machtsblokken en politieke systemen,
in van elkaar vervreemde rassen en klassen, in verscheidene ideologieën
en godsdiensten. Ook de christenen zijn verdeeld: in diverse kerken en
secten, confessies en denominaties. Als wereldwijde en getalsmatig groot
ste kerk kan de rooms-katholieke kerk, mits zij zelf waarlijk één is, in deze
verscheurde wereld een belangrijke dienst vervullen; zij zou op een zeer
concrete wijze kunnen bijdragen om de spanningen en tegenstellingen
onder de christenen en in de wereld op kleine en op grote schaal te
verminderen en weg te nemen; ze zou voor de mensen in al hun
beslommeringen en conflicten leefbare menselijkheid mogelijk kunnen
maken.
Aan de paus komt in de katholieke kerk een
beslissende rol toe. Daarom is het voor de
katholieke kerk. voor alle christenen en heel
de wereld geenszins onverschillig, wie pre
cies in deze tijd dat ambt bekleedt. Uit
bezorgdheid met de kerk en haar dienst aan
de mensen willen wij gaarne het woord als
spreekbuis van vele kerkelijken en buiten
kerkelijken. die de katholieke kerk een goe
de paus toewensen, een paus, die er vooral
aan meewerkt om de in de na-conciliaire
kerk gerezen conflicten en tegenstellingen te
overwinnen een paus van de verzoening.
Alleen de beste is dan goed genoeg.
Een paus in onze tijd moet zijn:
Open
1. Een mens die open staat naar de wereld
toe. HIJ moet de wereld kennen zoals die
werkelijk is, in haar hoogten en diepten. In
haar luister en ellende; hij moet al het goede,
waar ook ter wereld, zonder voorbehoud
toejuichen. Bij alle eerbied voor het verleden
en voor traditie moet hij kriUsch in de huidi
ge kerk en samenleving staan, open voor de
tekenen van de tijd en de veranderende
mentaliteit der mensen. HIJ moet het resul
taat van de huidige wetenschap kritisch au
sérieux nemen, de verouderde curiestijl op
geven en geloofwaardig de taal van heden
daagse mensen spreken. Ondanks persoon
lijke beperkingen moet hij echte menselijk
heid uitstralen.
Leidsman
2. Een geestelijk leidsman. Hij moet de men
sen. waar zij zich ook bevinden: binnen of
buiten de kerk, met vertrouwen tegemot
treden; zo zou hij zelf ook steeds door het
vertrouwen van allen worden omgeven. Hij
dient moed te hebben, tegelijk in staat te
zijn ook anderen te bemoedigen, in plaats
van alleen te berispen en te manen. Hij mag
niet autoritair zijn. maar moet reëel gezag
uitstralen. Wat hij voor zijn ambt nodig
heeft, is niet zozeer een formele, Juridische
en institutionele autoriteit, als wel een per
soonlijk. inhoudelijk en charismatisch ge
zag. In eigentijdse leidersstijl moet hij wijs
en soepel zijn in de uitoefening van zijn
gezag, niet voorschrijven maar argumenten
aanvoeren, niet bevelen maar inspireren.
Eenzame beslissingen neemt hij niet. maar
hij zal in een open dialoog naar een gemeen
schappelijke besluitvorming streven. Bij dit
alles zal hij borg staan voor de vrijheid in de
kerk.
Pastoraal
3. Een echte zielzorger. HIJ is primair bis
schop van Rome. maar als universele pastor
zal hij niet als manager of secretaris-gene
raal optreden, noch als Jurist, diplomaat, of
burocraat. Hij moet een pastoraal iemand
zijn: in dienst van de mensen, niet van
instituties, een pastor die niet gekomen is
om te heersen, maar om te dienen. Wars van
alle persoonsverheerlijking moet hij. goed
en eenvoudig, open staan voor de noden der
mensen bij hun zoeken naar geloof, naar
hoop en liefdevolle bevestiging. In de beslis
sende vragen van leven en sterven, van goed
en kwaad, ook van menselijke seksualiteit,
moet hij vrij van angst, veeleer positieve
oriëntatie geven dan slechts verboden opleg
gen. Hij mag geen doctrinaire verdediger
van oude bolwerken zijn, maar bij alle
respect voor de continuïteit van de kerk in
leven en leer moet hij een pastorale voor
vechter zijn van de vernieuwing in de ver
kondiging en het consequente handelen van
de kerk.
Collegiaal
4. Een collegiale medebisschop. Hij moet
voldoende vertrouwen kunnen stellen in ei
gen ambt om het risico aan te durven zijn
macht te delen met de bisschoppen: niet als
heer over knechten, maar als broeder te
midden van mede-broeders. Bij zal de bis
schoppensynode niet slechts als louter ad
viescollege, maar als mee-beslissende kroon
raad accepteren. En zal voor de bisschop
penconferenties en de diocecane raden con
crete bevoegdheden inruimen. Het centralis
me in de kerk zal hij opgeven, het bestel van
de pauselijke nuntiaturen fundamenteel
herzien, en de curie niet alleen uiterlijk en
organisatorisch, maar volgens de geest van
het evangelie vernieuwen; ter plaatse zal hij
niet alleen gelovigen uit uiteenlopende nati
onaliteiten maar ook van verscheiden men
taliteiten. niet alleen ouderen maar ook jon
geren, niet alleen mannen maar ook vrou
wen. in leidinggevende posities weten aan te
trekken. Hij moet van nieuwere ontwikkelin
gen in de theologie op de hoogte zijn en in de
curieorganen niet slechts de traditionalisti
sche theologie maar alle belangrijke katho
lieke theologische stromingen laten verte
genwoordigen.
Oecumenisch
Een oecumenisch bemiddelaar. Hij moet
zijn Petrusambt verstaan als een vanuit het
evangelie vernieuwd primaat van dienst
baarheid binnen de christenheid en dit uit
oefenen in verantwoordelijkheid van de
christelijke vrijheid. Hij moet de dialoog en
de samenwerking met de andere christelijke
kerken bevorderen en actief optreden als
kracht die verzamelt en de kerk bij alle
veelkleurigheid één maakt. Hij moet het
voorbeeld geven van christelijke bereidheid
om te veranderen, door disciplinaire en dog
matische hindernissen, in zoverre deze bij de
rooms-katholieke kerk liggen, weg te nemen
en de samenwerking met de Wereldraad der
Kerken te bevorderen. Hij moet onze geeste
lijke verwantschap met de Joden ernstig
nemen, activeren wat we gemeenschappelijk
hebben met de Islam en het gesprek met de
wereldgodsdiensten intensiveren.
Authentiek
6. Een authentieke christen. Heilige of genie
hoeft hij niet te zijn; hij mag grenzen heb
ben, fouten en tekortkomingen kennen,
maar in elk geval moet hij in de ware zin van
het woord christen zijn: door zich in denken,
spreken en handelen te oriënteren op het
evangelie van Jezus Christus als beslissende
norm van zijn leven. Hij moet een overtui-
Onder de titel „De paus die we nodig
hebben" hebben negen prominente
roomskatholieke theologen bijgaande
profiel getekend van de nieuwe paus.
Zij hopen, dat de kardinalen in het
conclaaf vóór het noemen van con
crete kandidaten deze criteria bespre
ken en tot maatstaf van hun beslissing
zullen nemen.
De theologen zijn G. Alberigo (Italië),
M. D. Chenu (Frankrijk), Yves Congar
(Frankrijk), C. L. Geffré (Frankrijk),
A. Greeley (VS), N. Greinacher (West-
Duitsland), G. Gutierrez (Peru), Hans
Küng (Zwitserland) en E. C. F. A.
Schillebeeckx (Nederland). Hun ver
klaring is ook door verschillende niet-
theologen ondertekend, onder andere
door mevrouw Marga Klompé.
gende verkondiger van de blijde boodschap
zijn, hierbij geworteld staan in een sterk en
beproefd geloof en een onwankelbare hoop.
Rustig, geduldig en vol vertrouwen moet hij
deze kerk leiden, er steeds van bewust dat zij
geen bureaucratisch apparaat, geen bedrijf-
sonderneming, geen politieke partij, maar
wel de rijk geschakeerde gemeenschap van
gelovigen is. Hij moet zijn moreel gezag op
een objectieve wijze uitoefenen, met per
soonlijk engagement en realistische zin voor
proporties, niet slechts in het belang van het
kerkelijk instituut, maar opdat de christelij
ke boodschap onder alle mensen werkelijk
heid zal worden. Nooit mag hij vergeten dat
de inzet voor onderdrukten en misdeelden
waar ook ter wereld zijn bijzondere opdracht
mag en moet heten.
Als katholieken doen wij een beroep op alle
kardinalen om in het conclaaf, nog vóór het
noemen van concrete kandidaten, de hierbo
ven genoemde criteria gezamenlijk te be
spreken en ze tot maatstaf van hun beslis
sing te nemen, om aldus de best mogelijke
kandidaat van welke nationaliteit dan
ook te kiezen. Zij beslissen over de toe
komst van de katholieke kerk.
ROME Om zeven uur zondagochtend, toen de deuren van
de Sint Pieter geopend werden, is het défilé langs het graf van
de overleden paus Paulus de zesde ln de crypte van de basiliek
begonnen. Er stonden toen al duizend mensen te wachten.
Overeenkomstig zijn wens is de paus
begraven in de aarde van de grotten
onder de St. Pieter. Tot diep in de
nacht van zaterdag op zondag heb
ben de werklieden van de St. Pieter
doorgewerkt om het gTaf te dichten
en af te werken, zodat zondag de
plaats weer toegankelijk was.
Het graf is 2.7 meter lang, 1,86 meter
08L0 (NCNS) De lutherse bis
schoppen in Noorwegen hebben hun
afkeuring uitgesproken over de nieu
we abortuswet in dat land. De wet.
die begin volgend Jaar in werking
moet treden, voorziet in vrije zwan
gerschapsonderbreking tot de twaalf
de week op kosten van het zieken
fonds. In een gezamenlijke herderlij
ke brief zeggen de bisschoppen, dat
het ongeboren kind recht heeft op
bescherming gedurende de gehele
zwangerschapsperiode. ZIJ vinden,
dat er tijdens de debatten over de wet
te weinig is geluisterd naar de kerk.
breed en 1.4 meter diep. Het is bedekt
met een grafsteen van travertljns
marmer, waarop de aanduiding „Pau
lus PP VI" en het Griekse monogram
voor Christus.
De paus is in drie kisten begraven. Op
de eerste twee kisten is een bronzen
plakkaat aangebracht met de Latijn
se inscriptie. ..Het lichaam van Pau
lus VI. paus. Hij heeft 80 Jaren, 10
maanden, tien dagen geleefd. Hij
heeft de universele kerk 15 jaren, 1
maand en 16 dagen bestuurd. Hij
overleed 6 augustus in het jaar onzes
heren 1978".
Honderdduizend mensen, onder wie
honderden buitenlandse hoogwaar
digheidsbekleders. waren zaterdag
middag samengestroomd op het
plèin van de 8t. Pieter voor de begra
fenis van paus Paulus. Tussen de'
menigte en op strategische punten
stonden meer dan zevenduizend man
politie. Vijfennegentig landen en der
tien niet-katholieke kerken zonden
delegaties naar de begrafenis. Twee
staatshoofden, twee prinsen, vijf vi-
ce-presidenten, zes premiers en twee
parlementsvoorzitters zaten op ere-
Mevrouw
A. Nieuwenhuijsen
Mevrouw drs. A.M. Nieuwenhuijsen
(64) te Bergen (NH), afgevaardigde
van de classis Alkmaar in de her
vormde synode, is tijdens haar va
kantie overleden.
Er zijn er,
die maar uitstrooien
en toch meer overhouden,
terwijl anderen It
meer inhouden 12
dan rechtvaardig is '€i
en toch gebrek lijden.
(Spreuken 10,24) v'
Ook dit woord van de Spreuken dd
denken aan een uitspraak van Jezf11
Meestal vinden we die woorden nofn
raadselachtig en niet geheel in
overeenstemming met onze
„verdelende gerechtigheid". HetzF
deze woorden: Wie heeft, dien zal W
gegeven worden, maar wie niet he#J
van hem zal genomen worden ook
wat hij heeft. We hebben er wat
moeite mee. De spreukendichter zfn
het echter voor z'n ogen gebeuren.?1
Mensen die maar uitstrooien. Ze zi
niet karig met hun goed en met wa
ze gekregen hebben of met wat ze
toevertrouwd, maar ze worden er iP
armer van. Anderen daarentegen r
zitten erop. Je bent geneigd het zo
aan te vullen: als ze uiteindelijk e#J
tenslotte opstaan blijkt dat ze op en
niets gezeten hebben. Ik denk dat^i
erom gaat w&t je hebt. En hoe je't
hebt. Heb je de dingen die
„ontvangen" worden of alleen mai
wat verworven kan worden. Dat
eerste is niet altijd veel, maar het
lijkt op de kruik van de Sarfatse
weduwe. Wie heeft het hoeft nie
altijd veel te zijn, b.v. „maar" één
talent (als je erop let vliegen de
bijvelse verhalen en beelden om j<
hoofd) die zal gegeven worden.
hij staat in een stroom die nooit
ophoudt. Het wordt hem inderdaa
gegeven omdat hij zich niet druk
maakte om het te verwerven of he^
bij elkaar te houden. Hij had het
gegeven op die manier. De mens ii
stroom die leven betekent.
CANTERBURY(AP) De anglicaanse bisschoppen uit
de wereld, die in het Engelse Canterbury bijeen zijn in
Lambeth-conferentie, hebben de priesterwijding aanvi
van vrouwen in de anglicaanse (of episcopaalse) kerken ii
Verenigde Staten, Canada, Nieuw-Zeeland en Hongkong.
Tijdens de plechtigheid op het St. Pietersplein stonden de kardinalen ter weerszijden van de
kist met de stoffelijke resten van paus Paulus VI.
plaatsen op een afgezet deel van het
plein. Ook aanwezig waren Rosalyn
Carter, de vrouw van de Amerikaanse
president, senator Edward Kennedy,
VN-secretaris-generaal Kurt Wald-
helm en mevrouw Imelda Marcos, de
vrouw van de Filippijnse president.
Zaterdag hebben de 95 in Rome aan
wezige kardinalen de zogenoemde
„speciale congregatie" van vier kardi
nalen aangewezen. Deze congregatie
is belast met het bestuur van de kerk.
Zij is gemachtigd dringende zaken te
regelen, maar zij moet daarover aan
het kardinalencollege verantwoor
ding afleggen. Haar mandaat duurt
tot de derde van het conclaaf, d.w.z.
tot 27 augustus.
De bisschoppen stemden met 316
stemmen voor, 37 tegen en 17 onthou
dingen. Na afloop van de stemming
zei de 38-jarige episcopaalse aartsde
ken van Newark, Martha Blacklock,
tegen de pers: „Dit betekent, dat we
binnen tien jaar een vrouwelijke bis
schop kunnen hebben."
Mogelijk juichte zij te vroeg, want
tijdens de conferentie werd ook een
resolutie aanvaard, waarin wordt ge
zegd. dat een beslissing om een vrouw
tot bisschop te benoemen „een over
weldigende meerderheid in die lid
kerk moet hebben opdat het bis
schopsambt tot een twistpunt wordt
in plaats van het centrum van een
heid."
In de belangrijkste resolutie v
echter gezegd, dat er in de helfl
de 25 anglicaanse kerkprovincl
al vrouwen tot priesters zijn gew
uitgesproken is, dat daar geen fi
mentele of theologische bezware
gen bestaan. De bisschoppen
drukken in hun resolutie, dat dej
licaanse kerken autonoom zijn ei]
in deze kwestie kunnen beslisse
De Amerikaanse bisschop Johm,
burn van Massachusetts zei tegei)<
verslaggever verbaasd te zijn ovi
overweldigende meerderheid. Hijfe]
wachtte dat deze stemverhoudin
eenheid in de kerk ten goede zajg
men en de wijding van vrouwe^ i
bevorderen. n<
4»
Van een medewerker
HILVERSUM „Grote gebeurtenissen staan voor de deur.
Dat was het thema van de zaterdag in de Hilversumse
Expohal gehouden toogdag van het door wijlen Johannes de
Heer gestichte blad „Het Zoeklicht". De toogdag is ln feite de
Jaarlijkse ontmoetingsdag van de „Maranatha-beweglng" en
werd door ongeveer 3500 personen (voornamelijk ouderen)
bezocht. Verscheidene sprekers richtten de theologische blik
0P de toekomst. Zij waarschuwden de aanwezigen dat men
meer dan ooit tevoren moet letten op de „tekenen der tijden".
n<
M
Volgens Zoeklicht-voorzitter de bap
tisten-predikant W. Harkema neemt
de belangstelling voor de zgn. Mara-
natha-prediklng (sterk gericht op de
wederkomst van Christus en de apo-
calytische gebeurtenissen) de laatste
tijd toe. hetgeen ook ln een stijgend
aantal abonnees nu ca. 13.000 tot
Uiting komt. Trouwens, ook het be
zoekerstal op de toogdag was groter
dan vorige jaren. Niet geheel duide
lijk werd of de medewerking van Gert
Onze adressen:
AMSTERDAM:
Postbus 859
Wibautstraat 131
Tel. 020-913456
Telex 13006
ROTTERDAM/
DORDRECHT:
Postbus 948
Westblaak 4. Rotterdam
Tel. 010-115588
(Red.)
Schledamsevest 52
Tel. 010-115700 (adv.)
DEN HAAG LEIDEN
Postbus 101
Parkstraat 22. Den Haag
Tel. 070-469445
ZWOLLE GRONINGEN:
Postbus 3
Melkmarkt 56. Zwolle
Tel. 05200-17030.
en Hermien Timmerman („applaudi-
seer niet voor ons. want we doen het
voor de Heer") daaraan debet was.
Evangelist Jb. Klein Haneveld. direc
teur van de Evangelische Bijbel-
school, zette "s middags in zijn toe
spraak over de Anti-christ uiteen hoe
de toekomst er voor kerk en wereld
uitziet: eerst wordt de gemeente „op
genomen" en pas daarna zal de Anti
christ zich openbaren om tenslotte te
worden overmeesterd als Christus
Zijn heerschappij op aarde zal vesti
gen. De heer Klein Haneveld hekelde
de o m. in sommige pinksterkringen
(met name rondom het blad „Kracht
van Omhoog") heersende opvatting
dat de gemeente door de in de bijbel
genoemde „grote verdrukking" heen
zal moeten.
Ook had hij kritiek op de nieuwe
theologie, die naar zijn mening de
geest van de Anti-christ verraadt,
door overal vraagtekens achter te
plaatsen. „Dat deed de slang in het
paradijs óók." aldus de heer Klein
Haneveld.
Johannes de Heer heeft lange tijd
geloofd dat hij persoonlijk de weder
komst van Christus nog zou meema
ken. „Ik ben blij dat zijn gebed niet is
verhoord." riep evangelist A. v.d.
Zande (de Jongste onder de sprekers)
's morgens uit. „Want anders zou ik
nu verloren zijn geweest"
Ds P. J. Mietes. vrtj-evangelisch-
sprak over ..de rechterstoel van
Christus" en drong er bij de aanwezi
gen op aan niet te vervallen in de
passieve christelijke gelukzaligheid.
..WIJ zijn het Rode Kruis van de he
mel en mogen werken uit liefde voor
de Heer. Als we de Heer verwachten,
laten we dan bezig zijn."
Andere sprekers waren: ds D. W.
Veldkamp (vrij-evangellsch). ds W.
Harkema en evangelist J. Kits.
De geboorte van Louse Brown (de
„reageerbuisbaby") houdt diverse
kerkbladschrijvers bezig. Ds. A.
Vroegindewelj van de gereformeerde
bond is in zijn Gereformeerd Week
blad zonder meer afwijzend:
We achten de weg waarop de medi
sche wetenschap in Engeland is ge
gaan uiterst gevaarlijk en in strijd
met de door God aan de mens gestel
de grenzen. En we weten niet waar
tenslotte het einde van die weg zal
zijn. Natuurlijk gunnen we aan de
ouders in Engeland hun kind waar
naar ze zolang hebben uitgezien en
waar ze zolang op hebben gehoopt.
En het is voor ons een sympathieke
gedachte dat er niet alleen mensen
zijn die de ongeboren vrucht laten
doden, maar dat er ook mensen zijn
die naar het nieuwe leven verlangen
en die met grote blijdschap het kind
verwachten en ontvangen. Maar er
zijn nu eenmaal bepaalde natuurwet
ten ook in de schepping gegeven,
waarnaar we hebben te handelen.
Wanneer we ons aan die wetten niet
houden, kunnen de gevolgen van be
paalde handelingen zo ernstig zijn,
dat we het zullen moeten betreuren
dat we een bepaalde weg zijn opge
gaan. De mens van onze tijd meent
dat er geen grenzen zijn aan zijn
kunnen. De wetenschap is Inderdaad
tot grote prestaties in staat, maar ook
tot verschrikkelijke dingen. En dat is
het gevolg dat de mens niet alleen
geen grenzen meer ziet aan zijn kun
nen, maar ook niet aan zijn mogen.
En we zullen toch bij al ons handelen
moeten vragen of dat wel overeen
stemt met de wil en de wet des Hee-
ren. Want anders kunnen de gevolgen
wel eens ernstige vormen aannemen.
We maken Immers krachten los. die
we straks niet meer in de hand heb
ben. Wanneer de mens zijn van God
gestelde grenzen overschrijdt roept
hij zelf de oordelen op, die niet uitblij
ven wanneer we ons boven God ver
heffen. Toen de eerste mensen als
God wilden zijn en van de verboden
vrucht hebben gegeten om aan Hem
gelijk te wezen, betekende dit tege
lijk de diepe val van de mens die hem
buiten het paradijs bracht En dat
moge voor ons allen ter waarschu
wing zijn.
Daily t. lïlail
First test-tube baby is lx>rn
and medical history made as
a mother's dream comes true
t tuU*
nothi'r
km*
I; ft If
mirac i*
art )ve»
Zo brachten Engelse kranten op 26 juli het nieuws van de
geboorte.
Beving
dige discussie over de voorzienigheid
is. Laten wij één ding hier poneren:
Wij verstaan niets van de Godsrege
ring, wanneer we aan terreinverde
ling gaan doen. HIJ regeert alle din
gen met vol behoud van onze mense
lijke verantwoordelijkheid. Nü wor
den wij geboren als resultaat van wat
gedurende vele eeuwen door onze
voorouders op het terrein van de
voortplanting is gedaan. Dat wij daar
niets van weten maakt ons ontstaan
niet minder een gevolg van vaak zeer
menselijk handelen en niet meer een
wonderwerk Gods. Ons ontstaan is
beide. Medisch ingrijpen brengt in
die stand van zaken geen verande
ring. Dat is blijkbaar niet maar een
slimme redenering van mij, maar dat
leeft in de gevoelens van velen. In de
Daily Mail staat een opmerking van
de betreffende vrouw, de moeder van
Louise Brown: „Ik realiseer mij, dat
dit een wetenschappelijk wonder is.
Maar op een of andere manier heeft
de wetenschap ons onszelf tot God
doen wenden. Wij zijn geen religieuze
mensen. Maar toen wij ontdekten,
dat alles goed ging en ik zwanger was.
moesten wij wel tot God bidden en
Hem danken. Dat kwam ons voor
Juist en natuurlijk te zijn." Ook het
geestelijk leven is blijkbaar gecom
pliceerd en de Heilige Geest gaat Zijn
weg ook in dit moderne leven. Dat
neemt natuurlijk niet weg, dat wij
door een stimulans als het feit, waar
aan wij aandacht gaven, geroepen
worden tot ernstige ethische bezin
ning en wel het meest op de algemene
hoofdtrekken van ons christelijk le
ven. De mogelijkheden zijn niet
slecht. Wat wij er mee dóén kan
slecht zijn.
Voorzichtiger uit zich dr. B. Rietveld
in Centraal Weekblad (geref. kerken):
Weer staan wij voor het feit, dat een
ontdekking een reuzestap kan bete
kenen ten hemel, maar ook ter hel.
Bij het vinden van de kernenergie
was er bij sommigen de reactie: nu
treden wij toch wel op het terrein, dat
aan God Is voorbehouden. Bij de eer
ste reis naar de maan hoorde ik de
zelfde geluiden. Maar de heerschap
pij die ons over de wereld gegeven is.
betekent toch, dat wij de mogelijkhe
den. die er in de natuur liggen, mogen
aanwenden? Wat wij niét mogen is
misbruik maken van onze macht. Het
probleem is een ethisch probleem. De
kernenergie kan ten goede worden
aangewend. Maar wee ons. als ver
keerde handen haar gaan misbrui
ken. Zo is het met de opening van
mogelijkheden op medisch terrein
ook. Met iedere vinding wordt de ver
antwoordelijkheid van de mensen
groter. Men kan daar optimistisch
over denken. Het hangt er maar van
af, wat men van de mensen verwacht,
van de zondige mensen. Daarom is
onze verheuging bij een nieuwe vin
ding bijna altijd een (echte) verheu
ging met (evenzeer echte) beving.
Ik ga nog even in op de vraag of de
ingreep van mensen (hoe bescheiden
ook nog) in het mysterie van de voort
planting niet weer een wegdringen
van de Schepper betekent. Nemen
wij weer een terrein in beslag, dat aan
Hem was voorbehouden? Moeten wij
ons vertrouwen gaan stellen op de
bekwaamheid van onze artsen meer
dan op de regering Gods? Ieder moet
voelen hoe belangrijk de tegenwoor-
Tijd dringt
Op snelle bezinning dringt ook de
arts K. Reenders aan in de Gerefor
meerde Kerkbode voor Hoogeveen:
De reageerbuisbaby licht een tipje op
van de sluier van mogelijkheden die
tot nu toe voor ons oog verborgen
bleef. Als hier sprake is van een men
selijk veredelingsbedrijf in wording,
zoals in plant- en diergeneeskunde al
bestaat, moeten we daaraan dan me
dewerking verlenen of Juist deze ont
wikkeling een halt toe roepen? In het
verleden heeft de kerk wel eens te
onbezonnen en te snel een afkeuren
de reactie gegeven ten aanzien van
nieuwe ontwikkelingen. Maar nu zou
het op zijn minst gewenst zijn dat ook
deskundige koppen in de kerken de
ethische gevolgen bestuderen
dien nodig een krachtig nee
horen, omdat hier de mogelij"
van de schepping worden mist^
(vergelijk de reactie eens ten aal
van de neutronenbom). De tijdrr
wel eens gaan dringen. Mogelijk c
eerder dan verwacht, kunnen
mensen die zich door het Evanl
laten leiden in hun werksituatie^
sen, verpleegkundigen b.v.) of iP
situatie (kinderloze ouders) opPd
vragen stuiten. Ik heb de ervarif"
mijn dagelijks werk dat ook bij J15
ele problemen van abortus, euttf
sie en gezinsvorming gebrek aai*h
en mogelijkheden om vanuit
evangelie de ethische vragen,®
hierbij spelen, tegen de noodsitl 3
van dat moment af te zetten, (?n
tenswroeging tot gevolg kan hel
Te veel denkt men nog, dat and
met deze problemen hebben te,K
ken en gaat men over tot de ordi
de dag; om plotsklaps zelf te b"
ken ongewenst zwanger te zijn
dochter te hebben die dat is g^J
den. Of men heeft ineens te ral
met ernstige vormen van lijden,
als uitzichtloos en zinloos enjg
Meer openheid en discussie over
vragen zijn dringend gewenst. Dl
geerbuisbaby zou daartoe een ar
kunnen bieden.
Vragen
Tenslotte ds. L. H. Kwast in de
formeerde) Friese Kerkbode:
Ik ben niet zo naïef om te ven
stellen dat een permanente raaj
vakgeleerden van allerlei
schappelijke disciplines op deni
het antwoord op de vele en eindt
vragen en problemen wel zal
Want de eigenlijke kwestie
wetenschappelijk, maar vóór-v
schappelijk van aard. De eigel
kwestie luidt wat het wezen vanj
selijk bestaan is. En dat is nieti
der dan een geloofskwestie! Wlef
mens en w&t is de mens? Wat is
van zijn leven? En wat is de z
zijn dood? Wat is de zin vai
lijden? De mens is een beetje r
dan God. heb ik uit Psalm j
begrepen. Maar als dèt het gevi
en er staat nog meer in Psalm 8
staat de mens onder het pati
van een Ander en mag noch 1
gebracht worden onder de dictj
van technische dus ook met
mogelijkheden. Met deze I
stelling is de kwestie niet op
Maar wel aangeduid!